การวิจัยในชั้นเรียน

วิจยั ในชน้ั เรยี น

พัฒนาการเรยี นรเู้ รอ่ื งระบบสุรยิ ะโดยใชส้ ่อื แบบจำลองระบบสุรยิ ะ
ในการจัดการเรยี นร้อู ยา่ งเหมาะสมระดบั ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๔

ประจำปีการศกึ ษา 2563

นางสาวจิราภรณ์ นนทวงษ์
ตำแหนง่ ครูผ้ชู ว่ ย

โรงเรยี นบา้ นลมุ พกุ
สำนักงานเขตพ้นื ทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาอุบลราชธานี เขต 2

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พ้ืนฐาน
กระทรวงศึกษาธกิ าร

คำนำ

การจัดทำวิจัยเรื่องพัฒนาการเรียนรู้เรื่องระบบสุริยะโดยใช้สื่อแบบจำลองระบบสุริยะในการจัดการ
เรียนรู้อย่างเหมาะสม ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ปีการศึกษา ๒๕๖๓ นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อเพื่อพัฒนาการ
เรียนรู้ เรื่องระบบสุริยะโดยใช้สื่อแบบจำลองระบบสุริยะในการจัดการเรียนรู้อย่างเหมาะสมร ะดับช้ัน
ประถมศกึ ษาปีที่ ๔ และเพอ่ื เปรียบเทยี บผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนกอ่ นเรียนและหลังเรยี น จากการเรียนรแู้ บบใช้
ส่ืออยา่ งเหมาะสม

ผู้วิจัยขอขอบพระคุณท่านผู้อำนวยการ และหัวหน้าฝ่ายบริหารวิชาการโรงเรียนบ้านลุมพุก ที่ให้
คำปรึกษา คำแนะนำ เพื่อจัดทำรายงานวิจัยฉบับนี้ให้สำเร็จลุล่วงด้วยดี และขอขอบคุณนักเรียนชั้น
ประถมศกึ ษาปที ี่ ๔ ภาคเรียนที่ ๒ ปกี ารศกึ ษา ๒๕๖๓ โรงเรยี นบ้านลุมพุก ทุกคนทไ่ี ด้ใหค้ วามร่วมมอื ในการจัด
กิจกรรมการเรียนรมู้ า ณ โอกาสนี้

จริ าภรณ์ นนทวงษ์

สารบญั หนา้

คำนำ ก

สารบัญ ข

๑. ความเป็นมาและความสำคญั ของปญั หา ๑
๒. วัตถุประสงค์ของการวจิ ยั ๑
๓. วธิ ีการดำเนนิ การวิจยั ๑
๑
- ประชากรหรือกลุ่มเปา้ หมาย ๑
- เคร่อื งมอื ที่ใชใ้ นการวจิ ัยและรวบรวมข้อมูล ๒
- การเกบ็ รวบรวมข้อมูล ๒
- สถิติที่ใชใ้ นการวเิ คราห์ข้อมลู ๒
- การวเิ คราะห์ขอ้ มลู ๓
๔. ผลการวจิ ยั ๔
๕. ข้อเสนอแนะ
๖
ภาคผนวก

ช่อื เรอ่ื ง พฒั นาการเรยี นรู้เรื่องระบบสรุ ิยะโดยใช้สือ่ แบบจำลองระบบสรุ ิยะในการจัดการเรยี นรอู้ ย่าง
เหมาะสมระดับชน้ั ประถมศึกษาปีที่ ๔

ช่อื ผู้วิจัย นางสาวจริ าภรณ์ นนทวงษ์

ปกี ารศึกษา ๒๕๖๓

๑. ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา

จากการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์เรื่องระบบสุริยะที่ผ่านมาได้พบ
ปัญหานักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนต่ำ เมื่อศึกษาถึงสาเหตุพบว่ามาจากการใช้สื่อและวิธีการสอนที่ไม่
เหมาะสม จึงได้ศึกษาหาแนวทางแก้ไขและพิจารณาแล้วว่าการใช้สื่อแบบจำลองระบบสุริยะในการจัดการ
เรียนรู้แทนการอธิบายอย่างเดียวน่าจะเป็นวิธีการหนึ่งที่สามารถแก้ปัญหาดั งกล่าวได้จะทำให้นักเรียนฝึก
กระบวนการคิดและสามารถสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเองตามความสามารถของแต่ละบุคคล สามารถใช้กับ
เดก็ จำนวนมากในเวลาเดยี วกนั ได้

ดังนั้น ผู้วิจัยจึงมีความคิดที่จะทำรายงานวิจัยในชั้นเรียน เรื่องพัฒนาการเรียนรู้เรื่องระบบสุริยะโดยใช้ส่ือ
แบบจำลองระบบสุริยะในการจัดการเรียนรู้อย่างเหมาะสมระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ เพื่อให้นักเรียนมี
ผลสมั ฤทธ์ทิ างการเรียนทด่ี ีข้นึ และเกิดทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ท่ีถูกต้อง

๒. วัตถุประสงค์
๑. เพื่อพัฒนาการเรียนรู้เรื่องระบบสุริยะโดยใช้สื่อแบบจำลองระบบสุริยะในการจัดการเรียนรู้อย่าง

เหมาะสมระดับช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๔
๒. เพือ่ เปรียบเทียบผลสมั ฤทธิท์ างการเรียน กอ่ น – หลงั จากการเรียนรแู้ บบใช้สอ่ื อยา่ งเหมาะสม

๓. วิธดี ำเนนิ การวิจัย
๓.๑ ประชากร
ประชากรที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๔ ภาคเรียนที่ ๒ ปีการศึกษา

๒๕๖๓ โรงเรียนบา้ นลมุ พกุ จำนวน ๒๑ คน

๓.๒ เครอ่ื งมือที่ใช้ในการวจิ ัยและรวบรวมข้อมลู
เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาและรวบรวมข้อมูลครั้งนี้ คือ แบบทดสอบก่อนเรียน – หลังเรียน และสื่อ

แบบจำลอง เรอ่ื ง ระบบสุรยิ ะ

๓.๓ การเกบ็ รวบรวมข้อมูล
ในการเกบ็ รวบรวมขอ้ มลู ผรู้ ายงานไดด้ ำเนนิ การดังนี้
๑. ชแ้ี จงให้นกั เรียนเหน็ ความสำคญั ของแบบฝึกหัดการทดสอบเรอ่ื ง ระบบสรุ ยิ ะ และขอความร่วมมือ
ในการรว่ มกิจกรรม
๒. ทดสอบกอ่ นเรียนโดยใชแ้ บบทดสอบเร่อื ง ระบบสรุ ิยะ
๓. จัดกจิ กรรมการเรียนการสอนเร่ือง ระบบสรุ ิยะ ใชก้ บั กลมุ่ ตัวอย่างโดยใชส้ ือ่ ในการจดั การเรียนการ
สอนอยา่ งเหมาะสม เช่น แบบจำลองระบบสรุ ยิ ะ
๔. ทดสอบหลังเรียนโดยใชแ้ บบทดสอบชุดเดียวกันกับแบบทดสอบที่ใช้ก่อนเรียนหลงั จากสิน้ สดุ การ
จัดกิจกรรมการเรยี นการสอน วิเคราะหข์ ้อมูลเพ่ือประเมินผลการเรยี นรู้และดูพัฒนาการเรียนของ
นกั เรียนก่อนเรียนและหลังเรยี น

๓.๔ สถิตทิ ่ีใชใ้ นการวเิ คราะห์ขอ้ มูล
ในการศกึ ษาคร้งั นผ้ี รู้ ายงานได้ใช้สถิติวิเคราะหข์ ้อมูล คือ สถิตเิ ปรียบเทยี บผลสมั ฤทธ์ิทางการเรียนก่อน

เรียนและหลังเรยี น แบบทดสอบทผี่ ู้รายงานสร้างข้ึนวิเคราะห์ขอ้ มูลโดยใช้ค่าเฉล่ียและรอ้ ยละ

๓.๕ การวิเคราะห์ข้อมูล
การศกึ ษาครั้งนี้ ผรู้ ายงานได้นำเสนอผลการวเิ คราะห์ข้อมูลปรากฎดังตารางที่ ๑

ตารางที่ ๑ แสดงผลสมั ฤทธก์ิ อ่ นและหลงั เรยี นโดยใช้แบบทดสอบของนกั เรียนกล่มุ ตัวอย่าง

เลขท่ี ชือ่ - สกลุ คะแนนก่อนเรียน คะแนนหลงั เรยี น ผลต่าง
(๒๐ คะแนน) ๒๐ คะแนน)
๙
๑ เดก็ ชายกฤษฎา ใยปางแกว้ 10 19 ๘
๖
๒ เดก็ ชายจักรกฤษณ์ บตุ รดา 8 16 ๙
๘
๓ เด็กชายณัฐพัฒน์ เพาะพชื ดี 4 10 ๙
๘
๔ เด็กชายณัฐภูมินทร์ กลน่ิ หอม 9 18 ๙
๗
๕ เด็กชายธีรศกั ดิ์ สมอคำ 6 14 ๑๐
๘
๖ เดก็ ชายนนทพัทธ์ ทาหอม 8 17

๗ เด็กชายนรวัฒน์ หลอดลดั 7 15

๘ เดก็ ชายนนั ฐกร คณุ ภาที 6 15

๙ เด็กชายนัฐวฒุ ิ กิตสิ าร 8 15

๑๐ เด็กชายวิศว แสงแดง 5 15

๑๑ เดก็ ชายศกั ด์ิสกลุ คงมน่ั 10 18

เลขที่ ชอ่ื - สกุล คะแนนกอ่ นเรียน คะแนนหลงั เรยี น ผลต่าง
(๒๐ คะแนน) ๒๐ คะแนน)
๑๒ เด็กชายศุภกร มลู สิน 15 ๘
๑๓ เด็กชายสนั ติวัฒน์ ขนั จันทา 7 17 ๙
๑๔ เดก็ ชายพัสกร สุขสำราญ 8 18 ๗
๑๕ เดก็ ชายอเนชา ลนุ บดุ ดา 11 18 ๗
๑๖ เดก็ หญิงชนกานต์ ทาหอม 11 14 ๗
๑๗ เด็กหญงิ ชิตยาภรณ์ เจริญอาจ 7 20 ๙
๑๘ เด็กหญิงธนาภา ประสานจิตร์ 11 16 ๘
๑๙ เดก็ หญิงนวพร เชื้อออ่ น 8 14 ๘
๒๐ เดก็ หญงิ พรี ญา ชาพิรมย์ 6 19 ๗
๒๑ เด็กหญงิ สกุ ญั ญา ลนุ บดุ ดา 12 17 ๗
10 340 ๑๖๘
คะแนนรวม 172 16.19 ๘.๐๐
คะแนนเฉลย่ี 8.19 80.95 ๔๐.๐๐
40.95
ร้อยละ

จากตารางแสดงผลสัมฤทธิ์ก่อนและหลังเรียนโดยใช้แบบทดสอบของนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง ก่อนเรียนมี
คา่ เฉลย่ี เท่ากบั ๘.๑๙ หลงั เรยี นค่าเฉลีย่ เทา่ กบั ๑๖.๑๙ และมีผลตา่ งเท่ากบั ๘ พบว่า คะแนนหลังเรียนสูงกว่า
ก่อนเรียน และเมื่อนำไปหาค่าร้อยละมีผลทดสอบหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนร้อยละ ๔๐ แสดงว่า นักเรียนมี
ผลสมั ฤทธิท์ างการเรยี นท่ีสูงขนึ้

๖. ผลการวจิ ยั
จากการสอนเรื่องระบบสุริยะ โดยใช้สื่ออย่างเหมาะสมของนักเรียนกลุ่มตัวอย่างชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๔

พบว่า
๑. นักเรียนกล่มุ ตวั อย่างเรียนเรื่องระบบสรุ ิยะ ไดร้ บั การสอนโดยใชส้ ื่อท่ีเหมาะสม มีผลทดสอบหลังเรียนสูง

กว่าก่อนเรียนร้อยละ ๔๐
๒. นักเรียนกลมุ่ ตวั อย่างเกดิ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์และสามารถสรา้ งองคค์ วามรู้ได้ ด้วยตนเอง

๗. ขอ้ เสนอแนะ

ควรจัดกิจกรรมการเรียนการสอนอย่างหลากหลายเพื่อเพิ่มผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนและยังเพิ่มทักษะ
กระบวนการทางวทิ ยาศาสตรใ์ ห้แกผ่ ู้เรยี นอกี ดว้ ย

ความคิดเห็น / ข้อเสนอแนะหวั หนา้ ฝา่ ยบริหารวิชาการ
.................................................................................................................................................................

............................................................................................... ................................................................................
............................................................................................................................. ..................................................
.............................................................................................................................. .................................................

ลงชอ่ื
(นายนราธปิ ชมภ)ู

หัวหนา้ ฝ่ายบริหารวชิ าการ

ความคดิ เหน็ / ข้อเสนอแนะผู้อำนวยการโรงเรยี น
.................................................................................................................................................................

......................................................................................................................................................... ......................
............................................................................................................. ..................................................................
............................................................................................................................. ..................................................

ลงชื่อ
(นายประสิทธ์ิ คำผุย)

ผอู้ ำนวยการโรงเรยี นบา้ นลุมพุก

ภาคผนวก

รปู ภาพการออกแบบระบบสุริยะของนักเรยี นแตล่ ะกลุ่ม

รปู ภาพการนำเสนอผลงานของแต่ละกลุ่ม

แบบทดสอบกอ่ น - หลังเรียน

1) ดวงดาวท่ีมแี สงสว่างในตัวเอง เรียกว่าอะไร

ก. กาแล็กซ่ี ค. ดาวฤกษ์

ข. ดาวเคราะห์ ง. ดวงอาทติ ย์

2) เหตุใดคนบนโลกจึงเหน็ ดวงจันทรเ์ พยี งด้านเดยี ว

ก. ดวงจนั ทรห์ มนุ ตามเข็มนาฬกิ า

ข. โลกหมุนจากทิศตะวันออกไปยงั ทิศตะวนั ตก

ค. คนบนโลกยืนทำมุม 90 องศากบั ดวงจันทรต์ ลอดเวลา

ง. ดวงจันทร์หมุนรอบโลกและหมนุ รอบตัวเองใช้เวลาใกลเ้ คยี งกัน

3) ดาวเคราะห์ดวงใดไม่มดี าวบรวิ าร

ก. ดาวพธุ ดาวศกุ ร์ ค. ดาวเสาร์ ดาวเนปจนู

ข. ดาวศุกร์ ดาวองั คาร ง. ดาวองั คาร ดาวยูเรนสั

4) ปัจจุบนั ดาวเคราะห์ดวงใดถูกลดสถานะใหเ้ ปน็ เพียงดาวเคราะห์แคระ

ก. ดาวศุกร์ ข. ดาวเสาร์ ค. ดาวพลูโต ง. ดาวพฤหสั บดี

5) สิง่ ที่โคจรอยรู่ ะหว่างดาวอังคาร กับดาวพฤหัสบดี คืออะไร

ก. ดาวหาง ข. ดาวศกุ ร์ ค. อุกกาบาต ง. ดาวเคราะหน์ อ้ ย

6) โลกหมนุ รอบตัวเองในทิศทางใด

ก. เหนอื ไปใต้ ค. ตะวนั ตกไปตะวันออก

ข. ใต้ไปเหนอื ง. ตะวันออกไปตะวันตก

7) “ดาวประจำเมือง หรือดาวประกายพรกึ ” เป็นชอ่ื ของดาวอะไร

ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร์ ค. ดาวเสาร์ ง. ดาวองั คาร

8) ดาวเคราะห์ดวงใดที่นักวทิ ยาศาสตร์คาดวา่ จะมีสง่ิ มชี วี ติ อาศยั อยู่

ก. ดาวพุธ ข. ดาวศุกร์ ค. ดาวเสาร์ ง. ดาวอังคาร

9) โลกโคจรอยู่ระหวา่ งดาวเคราะห์คู่ใด

ก. ดาวพุธกับดาวศกุ ร์ ค. ดาวเสาร์กบั ดาวยเู รนัส

ข. ดาวศกุ รก์ ับดาวอังคาร ง. ดาวอังคาร กับดาวพฤหัสบดี

10) โลกหมุนรอบดวงอาทติ ย์ 1 รอบใช้เวลานานเทา่ ใด

ก. 1 วัน ข. 24 วัน ค. 30 วัน ง. 365 วัน

11) สิ่งทีโ่ คจรอยู่ระหวา่ งดาวองั คารกับดาวพฤหสั บดี คืออะไร

ก. ดาวหาง ค. อุกกาบาต

ข. ดาวศกุ ร์ ง. ดาวเคราะห์นอ้ ย

12) ดวงจันทรท์ ี่มขี นาดใหญ่ท่ีสุดของดาวเสาร์ ช่ืออะไร

ก. เนรดี ข. ทรติ ัน ค. ไตตนั ง. ยูโรปา

13) ปัจจบุ นั ดาวพลโู ตมีสถานะใหเ้ ปน็ อะไร

ก. ดาวฤกษ์ ค. ดาวเคราะหน์ ้อย

ข. ดาวเคราะห์ ง. ดาวเคราะหแ์ คระ

14) ดาวประจำเมืองท่ีมองเห็นทางทิศตะวันตกในเวลาค่ำ หมายถงึ ดาวเคราะห์ดวงใด

ก. ดาวศุกร์ ข. ดาวเสาร์ ค. ดาวอังคาร ง. ดาวยเู รนสั

15) ดาวเคราะห์ดวงใดไมม่ ดี วงจนั ทรเ์ ป็นบรวิ าร

ก. ดาวพธุ ค. ดาวองั คาร

ข. ดาวศกุ ร์ ง. ถูกต้องท้งั ข้อ ก. และข้อ ข.

16) ดาวศุกร์ไดช้ อ่ื ว่าเป็นฝาแฝดกับดาวเคราะหด์ วงใด

ก. โลก ข. ดาวเสาร์ ค. ดาวองั คาร ง. ดาวพฤหัสบดี

17) ดาวเคราะหด์ วงใดไมใ่ ชด่ าวเคราะหห์ นิ

ก. ดาวพุธ ข. ดาวศกุ ร์ ค. ดาวอังคาร ง. ดาวเนปจูน

18) ดาวเคราะห์ดวงใดไม่ใชด่ าวเคราะหแ์ กส๊

ก. ดาวพุธ ข. ดาวเสาร์ ค. ดาวยูเรนัส ง. ดาวพฤหสั บดี

19) ดาวเคราะหด์ วงใดมีดวงจันทรเ์ ปน็ บริวารมากท่ีสดุ

ก. ดาวเสาร์ ข. ดาวเนปจูน ค. ดาวยเู รนัส ง. ดาวพฤหสั บดี

20) สิ่งทโี่ คจรอยรู่ ะหวา่ งดาวศุกร์กบั ดาวอังคาร คอื ดาวเคราะห์ดวงใด

ก. โลก ข. ดาวเนปจนู ค. ดาวพฤหสั บดี ง. ดาวเคราะห์น้อย