"Табиат кўзгуси" газетаси 9-10-сон

Табиат кўзгусиЕР—УМУМИЙУЙИМИЗ № 9-10 (455-456) Май, 2022 йил

ИЖТИМОИЙ-ҲУҚУҚИЙ, АДАБИЙ-БАДИИЙ ГАЗЕТА Газета 2001 йил апрелдан чиқа бошлаган

ВОДИЙ ГАВҲАРИ ФАРҒОНА ҲАР СОҲАДА НАМУНА БЎЛАДИ

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев ислоҳотларнинг 1 триллион сўмдан зиёд маблағ йўналтирилиши айтилди.
жойлардаги ижроси, аҳоли ҳаёти билан яқиндан танишиш мақсадида 12-13 – Ҳамма соҳада маҳалла тизимининг ролини ошираяпмиз. Маҳалла халқнинг
май кунлари Фарғона вилоятида бўлди.
фикри дегани, халқнинг истаги дегани. Бунинг учун ҳуқуқий асос яратдик. Фарғо-
Ташрифнинг иккинчи куни давлатимиз раҳбари иштирокида Фарғона шаҳрида на вилоятида 1062 та маҳалла бор. Ҳокимдан тортиб маҳалла раисигача бирлашиб,
вилоятни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш масалалари бўйича йиғилиш ўтка- тегишли ташкилотларни жалб этиб, одамларнинг оғирини енгил қилиши керак.
зилди. Фарғона бу масала бўйича ҳам намуна бўлиши керак, – деди Шавкат Мирзиёев.

Фарғоналикларнинг тадбиркорлиги, миришкорлиги туфайли сезиларли натижа- Давлатимиз раҳбари маҳаллаларни ривожлантириш, ижтимоий масалаларни ҳал
ларга эришилмоқда. Хусусан, охирги бир йилда 10 мингдан зиёд кичик корхона этишда тадбиркорлар таянч эканини таъкидлади.
ташкил этилган. Экспорт ҳажми 44 фоизга ошиб, 801 миллион долларга етган.
– Тадбиркорларга шароит яратсак, одамларга нафи тегади, ёшларни ўз ортидан
Қувасой шаҳридаги “Кварц” корхонасида 70 миллион доллар инвестиция ҳисо- эргаштиради. Тадбиркорни сийласак, у халқни сийлайди, – деди Президентимиз.
бидан йилига 22 миллион квадрат метр қурилиш ойнаси ишлаб чиқариш йўлга қў-
йилган. Қўштепадаги “Глобал текстиль инфинити” корхонасида тайёр тўқимачилик Вилоят тадбиркорларининг 183 та инвестиция лойиҳасини молиялаштириш учун
маҳсулотлари ишлаб чиқариш бўйича 120 миллион евролик лойиҳа жадал амалга Тикланиш ва тараққиёт жамғармасидан қўшимча 23 миллион доллар йўналтирили-
оширилмоқда. Корхона тўртинчи чоракда ишга тушиб, 3 мингта янги иш ўрни яра- ши белгиланди.
тилади.
Йиғилишда Бош вазир ўринбосарлари ва бошқа мутасаддилар ўз тизимини қуйи
– Биз тўғри йўлни танлаб олдик, – деди Шавкат Мирзиёев. – Бу жойларда ўз на- бўғинда ишлатиш бўйича халққа ҳисобот берди.
тижасини бераяпти. Фарғона вилояти 801 миллион долларлик экспорт қилган. Иш
бошлаганимизда 50 миллион долларни мўлжаллар эдик. Ҳозир 1 миллиард доллар Вилоятда 2022-2023 йилларда саноат, хизмат кўрсатиш ва қишлоқ хўжалиги соҳа-
экспорт тўғрисида гаплашаяпмиз. Бу – вилоят маҳсулотлари дунё бозорига рақо- ларида умумий қиймати 31 триллион сўм бўлган 1 минг 268 та инвестиция лойиҳаси
батбардош бўлиб кириб бораяпти, дегани. Бунинг учун ақл, билим, шижоат керак. амалга оширилиши қайд этилди. Бунда кимё, қурилиш материаллари, тўқимачилик,
Жорий йил якуни бўйича маҳаллий бюджетда 1 триллион сўм қолиши кутилаяпти. электротехника, чарм, фармацевтика тармоқлари “драйвер” бўлади.
Бунинг эвазига одамларга шароит, тадбиркорлик инфратузилмаси бўлади. Энди бу
йўлни давом эттиришимиз керак. Қишлоқ хўжалигида 653 та лойиҳа амалга оширилиб, 23 мингта доимий иш ўрни
яратилади. Олтиариқ, Фарғона ва Бағдод туманларида 1 минг 200 гектарда интенсив
Давлатимиз раҳбари вилоятда мутасаддилар иштирокида сайёр қабуллар ўтказил- боғ ва узумзорлар барпо этилиб, ташаббускорларга 10 йилда бўлиб тўлаш шарти
гани, уларда кўтарилган муаммоларнинг кўпи маҳаллий даражада эканига эътибор билан ажратиб берилади.
қаратди.
Шунингдек, уй-жой ва йўллар қуриш, электр энергияси ва ичимлик суви таъмино-
– Бу ерга келишдан олдин қабуллар ташкил қилдик. Аҳоли мурожаатларининг 45 тини яхшилаш, мактаб ва боғчаларни таъмирлаш бўйича режалар маълум қилинди.
фоизи жойида ҳал қилинган. Бу яхши ва биз бу амалиётни давом эттирамиз. Лекин
савол туғилади: ҳоким, сектор раҳбарлари нима қилган? Бундай масъулиятсизлик, – Биз Фарғонадан катта натижалар кутамиз, – деди давлатимиз раҳбари. – Бу эл
одамларни овора қилишга чек қўйиш керак, – деди Президент. тарихдан илм-фан, маданият, ҳунармандлик бўйича намуна бўлган. Фарғоналиклар
меҳнатсевар, ишбилармон. Бу салоҳиятни, ички имкониятларимизни тўлиқ йўлга
Аҳоли ташаббуслари қўллаб-қувватланиб, ҳар бир маҳалланинг ихтисослашуви қўйиб, халқимизни рози қилиш керак.
ривожлантирилиши, жорий йилда 147 минг фуқаро бандлигини таъминлаш учун
ЎзА.

ФАРҒОНА ШАҲРИДА ЯНГИ МАССИВ ҚУРИЛМОҚДА

Президент Шавкат Мирзиёев Фарғона шаҳрида “Янги Ўзбекистон” массивининг қурилиш майдонида бўлди.

300 гектарли ушбу массивда 298 Шунингдек, Фарғона туманининг
та кўп қаватли уй қурилиши режа- “Янги аср”, Ёзёвон туманининг
лаштирилган. Шундан 80 таси бу йил “Юқори сойбўйи” маҳаллаларида
тадбиркорлар томонидан барпо эти- ҳам “Янги Ўзбекистон” массивлари
лади. барпо этилади.
Шунингдек, иккита умумтаълим Жорий йилда Фарғона вилоятида
мактаби, учта мактабгача таълим жами 9 минг 429 квартирали 244 та
ташкилоти, тиббиёт муассасалари, кўп қаватли уй фойдаланишга топ-
савдо ва маиший хизмат шохобчала- ширилади.
ри, спорт мажмуаси ва масжид қури- Давлатимиз раҳбари ҳудудга ком-
лади. 50 гектарда ташкил этиладиган муникация тармоқлари тортиш, уй-
кичик саноат зонаси аҳолини иш би- ларга замонавий хизмат кўрсатишни
лан таъминлашда муҳим ўрин тутади. ташкил этиш бўйича кўрсатмалар
Массив ўртасидаги 70 гектар май- берди.
донда “Янги Ўзбекистон боғи” ва Президент Фарғона вилоятига
сунъий кўл ташкил этилади. Ҳозир- ташрифини якунлаб, Тошкентга қай-
даноқ 10 минг тупдан зиёд дарахт тиб келди.
кўчатлари ўтқазилган. Жами 21 минг
туп экилиши режалаштирилган. ЎзА.

2 2022 йил, Май, № 9-10 Табиат кўзгуси

ВОДИЙ ГАВҲАРИ ФАРҒОНА
ШАВКАТ МИРЗИЁЕВ:
ЎҚИШ, ИЗЛАНИШГА ҲЕЧ ҚАЧОН Жанубий Корея халқаро ҳамкорлик агентли- билан ҳам суҳбатлашиб, уларга миннатдорлик
КЕЧ ЭМАС ги — KOICA билан шерикликда ташкил этилган билдирди.
ушбу мажмуада электроника, ахборот техноло-
Президент Шавкат Мирзиёев Фарғона шаҳрида очилган гиялари, автомобилсозлик, тикувчилик, сарта- Ҳозиргача мамлакатимизда бу каби марказлар
касб-ҳунарга ўқитиш маркази фаолияти билан танишди. рошлик-косметология каби талаб юқори касблар Тошкент, Самарқанд ва Шаҳрисабз шаҳарларида
бўйича мутахассислар тайёрланади. бор эди. Фарғонада ташкил этилган янги марказ
эса водий вилоятлари аҳолисига хизмат кўрса-
Марказга барча замонавий ускуна ва жиҳозлар тади. Узоқдан келиб, касб ўрганувчилар учун
Жанубий Кореядан олиб келинган. Ўқув-машғу- ётоқхона ҳам барпо этилган.
лотлар ҳам ушбу мамлакат дастур ва қўллан-
малари асосида ўтилади. Бунинг учун 5 нафар
кореялик мураббий жалб этилган. Айни пайтда
240 нафар киши сабоқ олмоқда.

Давлатимиз раҳбари ўқув жараёнларини кўздан
кечириб, ёшлар ва хотин-қизлар билан суҳбат-
лашди.

— Ўқиш, изланишга ҳеч қачон кеч эмас.
Келиб, касб ўрганаётганингиз эртанги кунин-
гизга бефарқ эмаслигингиздан далолат. Бироз
қийин бўлар. Лекин ўзингизни, фарзандларин-
гиз келажагини ўйласангиз, шунга қунт қилинг.
Қийинчилик ўтиб кетади, сиз бойлик яратаяпсиз,
— деди Президент.

Давлатимиз раҳбари кореялик мураббийлар

“ИНСОН ҚАДРИ УЧУН” ДЕГАН ЭЗГУ ТАМОЙИЛ БУГУН ҲАЁТНИНГ ҲАР БИР ЖАБҲАСИДА...

ларни “инсон қадри” тамойили асосида нига сазовор бўлган.

халқимиз манфаатига йўналтириш керак. Муҳаммадали Юнусов ижодида “пар-

Водий гавҳари Фарғона бунда намуна гори”, “шарафа”, “муқарнас” ва “ис-

бўлиши керак, – деди Шавкат Мирзиёев. лимий” услублар устувор. Нақшинкор

Бу ер замонавий агросаноат мажмуи устунлар, курси, лавҳ, қутича ва бошқа

бўлади – 1 минг 500 тонна сиғимли муз- оилавий буюмлар ҳамиша харидоргир.

латкичли омбор, маиший хизмат шохоб- Устанинг шогирдлари кўп. Шу боис

чалари барпо этилади. 6 та минитрактор, корхонага кенг шароит яратиш мақсади-

10 та юк машинаси сотиб олинади. Боғ да янги бино қурилмоқда.

ва токзорлар аҳолига бўлиб берилади. Бу – Ота-боболаримиздан мерос ҳунарни

миришкор олтиариқликлар учун катта асраб-авайлаб, ёш авлодга етказаётга-

имкониятлар яратади. нингиз, ёшларни ишли қилаётганингиз

Давлатимиз раҳбари шу ерда фарғо- учун раҳмат, – деди Президент. – Бундай

налик деҳқонлар ва кластер раҳбарлари ҳунармандчилик турларини янада омма-

билан суҳбатлашди.

– Бу боғ ва токзорлар аҳолига хусу-

сийлаштириб берилади. Мулкдор қанча

кўп бўлса, масъулият кўп бўлади, хари-

дорларнинг, чет эллик ҳамкорларнинг

тадбиркорга ишончи бўлади, одамлар

кўпроқ даромад олади, – деди Президент.

Ҳудудда 3 мингдан ортиқ иш ўрни

“Инсон қадри учун” деган эзгу тамо- кидлайди. Олтиариқнинг шундай усту- очилиши айтилди. Уларга ишсиз ёшлар
йил бугун ҳаётнинг ҳар бир жабҳасида ворлиги деҳқончиликда, одамларининг ва эҳтиёжманд оилалар, жумладан, хо-
ўз тасдиғини топмоқда. Асосийси, кенг омилкорлигида. Айниқса, Олтиариқ риждан қайтиб келган меҳнат муҳожир-
қамровли ислоҳотлар ўз самарасини бера узуми чет элларда ҳам таниқли “бренд”- лари ишга олинади.
Президентимиз шундай ишчилар би-
бошлади. Буни Фарғона вилоятидаги ян- га айланган.
гиланишлардан, бунёдкорлик ишлари- Бундай маҳсулотларни кўпайтириш лан суҳбатлашди.
дан ҳам билиш мумкин. Биргина ўтган мақсадида туман чеккасидаги минг гек- Шу ерда Фарғона вилоятида мева-саб-
йилда ялпи ҳудудий маҳсулот ҳажми 45 тар адирликда узумчилик ва боғдорчи- завотчилик ва гулчиликни ривожланти-
риш бўйича лойиҳалар тақдимот қилин-
триллион сўмдан ошиб, ўсиш кўрсатки- лик плантацияси ташкил этилди.
Президентимиз ушбу боғни келиб кўр- ди. лаштириш керак. Бу ҳам маданият, ҳам

ди. Шундан сўнг давлатимиз раҳбари маърифат, ҳам иқтисодиёт.
Илгари бу жой ҳеч нарса экилмайди- Фарғона вилояти Фурқат туманидаги Давлатимиз раҳбари мазкур оилавий
ган қуруқ ер эди. Қишлоқ хўжалигини “Уста Юсуфжон наққош” оилавий кор- корхона ёнида мактаб ташкил этиш, унда
инновацион ривожлантириш борасидаги хонасида бўлди. ҳунарлар билан бирга математика, гео-

ишлар натижасида халқимиз ризқ-рўзи Корхона раҳбари Муҳаммадали Юну- метрия, физика, кимё каби фанларни ҳам
учун минг гектар янги манба пайдо бўл- сов миллий ёғоч ўймакорлиги мактаби- чуқурлаштириб ўқитиш муҳимлигини
ди. Бунинг учун қудуқлар ва ҳовузлар нинг муносиб давомчиси. Унинг ишлари таъкидлади. Тошкент, Самарқанд, Хива
қазилиб, томчилатиб суғориш йўлга қў- юртимиздаги кўплаб мақбара ва янги ва Бухорода ҳам шу каби ёғоч ўймакор-
йилди. Бунда фойдаланилган ускуна ва мажмуаларга кўрк бағишлаган. Қўлигул лиги марказлари ташкил этиш бўйича
қувурлар ҳам тўлиқ маҳаллий маҳсулот. ҳунарманд Ўзбекистон халқ устаси унво- топшириқ берди.

Ўзлаштирилган майдонларнинг 560

гектарида токзор барпо этилиб, “ҳусай-

ни”, “келинбармоқ”, “ризамат”, “киш-

миш” каби харидоргир узум навлари

экилмоқда. 300 гектарлик интенсив

чи 8 фоизни ташкил этди. Аҳоли бандли- боғда олма, гилос, ўрик кўчатлари ўтқа-

гини таъминлаш, ишсизлик даражасини зилмоқда.

қисқартириш борасидаги ишлар нати- Қатор ораларига тарвуз экилган. Бозор

жасида 150 минг нафардан зиёд фуқаро- талабига қараб, қалампир, булғор қалам-

нинг доимий бандлиги таъминланди. пири, бодринг, кўкатлар ва бошқа полиз

Жумладан, Инвестиция дастурига му- маҳсулотлари етиштирилади. Булар аҳо-

вофиқ қиймати 4,2 триллион сўм бўлган ли даромади, юртимиз экспортини оши-

809 та лойиҳани амалга ошириш ҳисоби- риш учун қўшимча манба бўлади.

га 16 мингдан ортиқ янги иш ўрни яра- – Фарғона қишлоқ хўжалигида катта

тилди. натижаларга эришаяпти, одамларнинг

Давлатимиз раҳбари Фарғона вилоя- дунёқараши ўзгараяпти, деҳқонлар экс-

тига ташрифини Олтиариқ туманидан портга чиқаяпти. Лекин кечаги натижа

бошлади. бугунга тўғри келмайди. Доим изла-

Маълумки, Президентимиз ҳудудлар- нишда, ҳаракатда бўлишимиз керак.

ни ривожлантиришда уларнинг ўзига хос Мана, салгина шароит яратилгани учун

хусусиятидан ва аҳоли кўникмаларидан шунча жой боғ бўлди. Ҳали ички им-

келиб чиқиб иш тутиш зарурлигини таъ- кониятларимиз жуда кўп. Бу имконият-

Табиат кўзгуси 2022 йил, Май, № 9-10 3

ҲАР СОҲАДА НАМУНА БЎЛАДИ
Президент Фарғона вилояти Бувайда туманида қу- ди. Шунингдек, 2 та логистика маркази ташкил этила- Давлатимиз раҳбари тўқимачиликда қайта ишлаш да-

рилган мебелсозлик мажмуасини бориб кўрди. ди. Натижада Бобошбек, Бекмурод, Зиғир, Палохон ва ражасини ва маҳсулотлар ошириш бўйича кўрсатмалар

Бувайдада кўпчилик уста дурадгор. Оилалар ўз уйида Яккамулла каби маҳаллалардаги юзлаб тадбиркорларга берди.

эшик-ромлар тайёрлаб сотади. Уларнинг маҳсулотлари замонавий қулайлик яратилади. – Бугун бозор бешафқат. Бу рақобатга муносиб бў-

Фарғона водийсидан ташқари Тошкент шаҳри, узоқ ви- Масалан, биргина Бобошбек маҳалласида 5 мингдан лиш учун тадбиркорнинг камида беш йиллик мўлжали,

лоятларгача етказиб берилади. зиёд аҳоли яшайди. Улар тайёрлаётган маҳсулотлар сифат кафолати, таннархда ўзининг резерви бўлиши

Лекин ҳовлида шароитлар етишмасди. Об-ҳаво, Қўқон бозори орқали юртимиз ҳудудлари, қўшни мам- керак, – деди Шавкат Мирзиёев.

шовқин ноқулайлик туғдирарди. Бувайдалик ҳунар- лакатларгача етиб бормоқда. Энди замонавий шароит- Президентимиз Марғилон шаҳрида ташкил этилган

мандларга қулай шарт-шароитлар яратиш мақ- Ёшлар саноат ва тадбиркорлик зонасида бўл-

садида маҳаллада мебелсозликка ихтисослаш- ди.

ган мажмуа барпо этилди. Наврўз маҳалласи ҳудудидаги бу жой илга-

Давлатимиз раҳбари бу ердаги шароитларни ри тошлоқ, фойдаланилмайдиган ер эди. Ле-

кўздан кечирди. Бир қаватли биноларда ишлаб кин коммуникация ва логистика жиҳатидан

чиқариш устахоналари, икки қаватли бинолар- жуда қулай.

да савдо, кўргазма ва маиший хизмат хоналари Шу боис 7 гектар майдонда ушбу саноат

жойлашган. зонаси ташкил этилди. Бу ерда тўқимачилик,

Президентимиз янги бинода иш бошлаган ҳу- чарм-пойабзал, мебелсозлик, озиқ-овқат са-

нармандлар билан суҳбатлашди. ноати бўйича 28 та лойиҳа жойлаштирилган.

– Булар бу кунга машаққат билан келган. Бугунги кунда уларнинг 12 таси ишлаб чиқа-

Энди ҳар куни ишлашга ҳам тайёр. Фақат бу- риш фаолиятини бошлаган. Барча корхона-

нинг учун барқарор хомашё ва бозор керак. ларда мингдан ортиқ иш ўрни яратилади.

Давлат шу жиҳатдан ёрдам берса, ҳунарманд- Давлатимиз раҳбари корхоналардан бирида

ларнинг иши юришади, шогирдлари кўпаяди, ишлаётган аёллар билан суҳбатлашди.

даромади ошади, – деди Шавкат Мирзиёев. – Инсон қадрини улуғлаш бўйича ҳаракат-

Шу боис Қорақалпоғистон ва вилоятларда ларимизда аёлларга алоҳида аҳамият қарата-

мебелбоп дарахтлар етиштириш, қайта ишлан- япмиз. Аёл бу – оила дегани, баркамол фар-

ган ёғоч маҳсулотлар тайёрлашни кенгайти- зандлар дегани. Нима учун “Аёллар дафтари”

риш бўйича кўрсатмалар берилди. ташкил қилдик? Ҳар бир эҳтиёжманд хо-

Мажмуада ишлаб чиқарилаётган маҳсулот- тин-қизга эътибор қилиш учун. Сизнинг ҳам

ларни ички бозордан ташқари Қозоғистон, То- баъзиларингиз “менинг қўлимдан келмайди”

жикистон, Қирғизистонга экспорт қилиш режа- деб ўйлаган бўлишингиз мумкин. Қила олар

лаштирилган. Мажмуа тўлиқ ишга тушгач, 3 экансиз-ку. Сизларда мана шундай ишонч бў-

минг 700 дан зиёд кишининг бандлиги таъмин- лиши учун, қизларимиз касб-ҳунарли бўлиши

ланиши мўлжалланган. учун бундан кейин ҳам ҳамма имкониятлар-

Президент Шавкат Мирзиёев Фарғона вилоя- ни ишга соламиз, – деди Шавкат Мирзиёев.

ти Учкўприк туманида бунёд этилаётган Енгил Бундай саноат зоналарини чекка туманлар-

саноат ва логистика марказига борди. да ҳам очиб, унга ёшларни жалб этиш, касбга

Бу мажмуа ҳам Президент ташаббусининг ўргатиш ва тадбиркорлигини қўллаб-қувват-

натижаси. Учкўприкда тикувчи аёллар, оила- лаш бўйича топшириқ берилди.

вий корхона ташкил этган, маҳалладошларини ишли лар самарасида бу кўлам янада кенгаяди. Президентимиз Тошлоқ туманидаги “Agro impex

қилган тадбиркорлар кўп. Лекин улар мослаштирилган Президентимиз бу ерда иш бошлаган тикувчилик valley” масъулияти чекланган жамияти фаолияти би-

шароитларда ишлар, бу бизнесни кенгайтиришга халал корхоналари фаолияти билан танишди, тадбиркорлар лан ҳам танишди. Қиймати 100 миллиард сўмдан зиёд

берар эди. ва харидорларга яратилган шароитларни кўздан кечир- бўлган ушбу корхона 2020 йилда ишга туширилган. Бу

Давлатимиз раҳбари вилоятга аввалги ташрифи чоғи- ди. ерда “Амира текстиль” белгиси остида тайёр кийим-ке-

да тадбиркор аёллар билан суҳбатлашиб, улар учун Мажмуада йилига 876 миллиард сўмлик маҳсулот чаклар ишлаб чиқарилмоқда. Шунингдек, ёзги пойаб-

замонавий мажмуа қурилишига ваъда берган эди. Шу ишлаб чиқарилиб, 18 миллион долларлик экспорт қи- залларнинг устки қисми ҳам тайёрланади.

асосида 2021 йил 27 май куни “Фарғона вилоятининг линиши мўлжалланган. Жами 7 минг 700 дан ортиқ Давлатимиз раҳбари шу ерда Тошлоқ туманида

Учкўприк туманида енгил саноат маҳсулотларини фуқаро доимий иш ўрнига эга бўлиши мумкин. ишлаб чиқарилаётган саноат ва ҳунармандчилик маҳ-

ишлаб чиқаришни, логистика ва савдо тармоқларини Қўштепа туманида ҳам яна бир тўқимачилик корхо- сулотларини кўздан кечирди.

ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги Прези- наси қурилмоқда. “Global textile infinity” масъулияти

дент қарори қабул қилинди. чекланган жамияти томонидан ташкил этилаётган бу Зиёдулла ЖОНИБЕКОВ,

Бугунги кунда 15 гектар ер ажратилиб, кўп қаватли фабрика йилига 18 миллион метр юқори сифатли мато Абдулазиз МУСАЕВ,

бино барпо этилмоқда. Бу ерда 316 та ишлаб чиқариш ҳамда 2 минг тонна тайёр маҳсулот ишлаб чиқариш Маъсуджон СУЛАЙМОНОВ,

цехи, 336 та савдо дўкони, 560 та савдо растаси бўла- қувватига эга бўлади. ЎзА мухбирлари.

ҚЎШТЕПА ТУМАНИ ҲОКИМИ: МАМАДАЛИ ТОПВОЛДИЕВ
ҲАҚИДА ҲИКОЯ ҚИЛУВЧИ
“ЙИЛ ЯКУНИГАЧА ИШСИЗЛАРНИНГ БАНДЛИГИ «ОСИЁ АРСЛОНИ» ФИЛЬМИНИ
СУРАТГА ОЛИШ ИШЛАРИ
ТЎЛИҚ ТАЪМИНЛАНАДИ”
БОШЛАНДИ
Президентимиз Фарғона вилоятига ташрифи чоғида
Қўштепа туманидаги тўқимачилик корхонаси қурилиши ва Фарғонада ўзбек ва беларус киноижодкорлари томонидан «Осиё
санъат лойиҳалари билан танишди.
арслони» фильмини суратга олиш ишлари бошланди.
Ҳудуд масъуллари билан суҳбатда жойларда тўқима-
чиликда қайта ишлаш даражаси ва маҳсулотлар сифатини Ўзбекистон Кинематография агентлиги ва Беларусь Маданият
ошириш бўйича кўрсатмалар берди.
вазирлиги буюртмаси асосида «Ўзбекфильм» ва «Беларусфильм»
Қўштепа тумани ҳокими Илёс Новиков давлатимиз раҳба-
ри тавсиялари асосида жорий йилда амалга ошириладиган ҳамкорлигида олинаётган фильм Фарғона фарзанди, Совет Иттифоқи
ишлар ҳақида маълумот берди.
қаҳрамони Мамадали Топволдиев ҳақида ҳикоя қилади.
– Таҳлилларимизга кўра, туманимизда ҳозир 7 минг
нафардан зиёд ишсизлар бор. Уларнинг бандлигини таъ- Беларусда уни «Казбек» деб аташган. Ушбу лойиҳани амалга оши-
минлаш борасида бу йил кенг кўламли саъй-ҳаракатлар
қилинмоқда. Биргина “Global textile infinity” масъулияти риш бўйича келишувга 2021 йил кузида Минскда ўтказилган «Листо-
чекланган жамияти томонидан ташкил этилаётган текстиль
ва тўқимачилик фабрикасида 3 минг нафарга яқин ишсиз пад» кинофестивалида эришилганди.
фуқаронинг бандлиги таъминланади. Икки йил илгари маз-
кур Қўштепа тумани қизил ҳудудга киритилиб, иқтисодий «Мамадали Топволдиев нафақат ўзбек, балки беларус халқининг
кўрсаткичлари паст бўлган эди.
ҳам қаҳрамони ҳисобланади. Ушбу фильм дўстлик, ҳаёт учун кураш,
Бироқ, ўтган йили амалий ишларимиз туфайли 70 мил-
лион долларга, саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш 1 триллион сўмдан ошди. Албатта, бу ўзгалар ҳаётини сақлаш ва фидойилик ҳақида», — дейди «Беларус-
қувонарлидир. Ҳозир туманимиздаги 51 та маҳаллада ҳоким ёрдамчилари самарали фаолият
юритмоқда. Улар билан бирга жойларда аҳоли таклиф ва мурожаатлари 4 тоифага бўлиниб фильм» бош директори Владимир Карачевский.
ўрганилди.
Ўзбек ва беларус кинематографи томонидан тенг улушларда молия-
Эндиликда шу асосида аҳоли бандлигини таъминлаш чоралари кўрилади. Хусусан, жорий
йилда Қўштепада 27 минг 552 та иш ўрни яратишни мақсад қилганмиз. Бунинг учун қишлоқ хў- лаштирилаётган фильмни «Мен террорчи эмасман» фильми режис-
жалиги, саноат лойиҳалари ва шу каби турли соҳаларда изчил ишлар олиб борилмоқда. Асосий
мақсадимиз йил якунигача ҳудуддаги ишсизларнинг бандлигини тўлиқ таъминлашдир. Бунинг сёри Муҳаммадали Искандаров бошчилигидаги ижодий гуруҳ тасвир-
учун мавжуд имкониятлардан самарали фойдаланиб ишлаб чиқариш тармоқларини кенгайтира-
миз. Бу ўз ўзидан турли тармоқ кластерларига катта масъулият юклайди. га олмоқда. Бош ролни актёр Улуғбек Қодиров ижро этмоқда.

А. МУСАЕВ, ЎзА. «Топволдиев образини гавдалантириш учун 25 килограммдан

кўпроқ вазн ташлашимга тўғри келди. У киши ҳақида маълумотларни

эшитганим сари бу инсонга нисбатан ҳайратим ва ҳурматим ошиб

бормоқда. Бу фильм ҳақиқий тарихий асар бўлади», — дейди Улуғбек

Қодиров.

Ўзбек ва белорус киноижодкорлари Фарғона вилоятининг Риштон

туманида Мамадали Топволдиев мемориал музейини фойдаланишга

топшириш тадбирида ҳам иштирок этди.

Музейда қаҳрамоннинг орден-медаллари, фахрий ёрлиқлар, рўзғор

буюмлари, ёзишмалари, шахсий кийимлари, қуроллар, уруш ҳақидаги

адабиётлар жамланган. Азаматжон МАДАМИНОВ

4 2022 йил, Май, № 9-10 Табиат кўзгуси

ҲИНДИСТОН БИЛАН МУСТАҲКАМ ҲАМКОРЛИК АЛОҚАЛАРИНИ МАДАНИЯТ
ЎРНАТДИ МАРКАЗИ

Яқинда Фарғона жамоат саломатлиги тиббиёт институти ФОЙДАЛАНИШГА
ректори Акмал Сидиқов раҳбарлигидаги делегация илмий ТОПШИРИЛДИ
ташриф билан Ҳиндистонда бўлиб қайтди.
Қўштепа тумани "Истиқлол" маҳалла
Сафар давомида делегация аъзолари Харьяна штатида жой- фуқаролар йиғини ҳудудида капитал
лашган Гуруграм давлат университетида бўлиб, ҳамкорлик таъмирдан чиқарилган маданият мар-
шартномасини имзоладилар. казининг тантанали очилиш маросими
бўлиб ўтди.
Унга кўра икки олий таълим муассасаси ўртасида фарма-
цевтика йўналишида қўшма факультет ташкил этиладиган Унда вилоят ҳокими Хайрулло Бозо-
бўлди. Энди талабалар Фарғона жамоат саломатлиги тиббиёт ров, Маданият вазири Озодбек Назар-
институтида, икки йил Гуруграм давлат университетида соҳа беков, маданият соҳаси ходимлари,
бўйича таҳсил оладилар. Қўшма факультет битирувчиларига маҳалла нуронийлари, ёшлар иштирок
икки томонлама диплом бериш амалиёти жорий этилади. этди.

Бундан ташқари, ҳиндистонлик талабаларни кўпроқ жалб Тадбирда кошона халқимиз хурсанд-
қилиш мақсадида Деҳли шаҳрида Фарғона жамоат саломат- чилиги, маданий ҳордиқ чиқариши
лиги тиббиёт институтининг махсус офиси ташкил этилди. учун хизмат қилиши, ёшлар учун
тўгараклар, бўш вақтларини мазмунли
Шунингдек, Ҳиндистоннинг энг олди клиникалардан бири ўтказиш, маданий соҳада қизиққан
– «Venkateshwar Hospital» билан ҳамкорлик йўлга қўйилди. йўналишлари бўйича билим олишлари
Ушбу клиника нафақат Ҳиндистон, балки дунё миқёсида юқори рейтинг даражасига эга бўлиб, онкология соҳасига ихтисос- учун шароит қилиш лозимлиги таъкид-
лаштирилган. Клиникада жигар, буйрак ва бошқа ички органларни кўчириб ўтказиш операциялари амалга оширилади. Мала- ланди. Фақат шаҳарларда эмас, балки
кали кадрлар ва энг сўнгги русумдаги тиббий жиҳозлар, ускуналар билан таъминланган. қишлоқларда яшовчи аҳоли вакиллари-
нинг маданий ҳордиқ чиқариши, кон-
Энг асосийси энди Фарғоналик бакалавриат, магистиратура ва ординатура босқичи талабалари ҳамда институт профес- церт, театр томоша қилишлари учун бу
сор-ўқитувчилари ҳеч қандай тўсиқларсиз, мазкур клиникада бепул тажриба алмашиш, малака ошириш ва илмий-амалий каби иншоотлар кераклигига эътибор
жараёнларда бевосита иштирок этиш имкониятига эга бўлдилар. қаратилди.

МАРҒИЛОНДАГИ МАРКАЗИЙ ШИФОХОНАДА ГЕМОДИАЛИЗ 4,5 миллиард сўм маблағ сарф
БЎЛИМИ ФАОЛИЯТ БОШЛАДИ этилган марказ Истиқлол маҳалласи-
да яшовчи 3 минг 600 дан зиёд аҳоли
Марказий шифохонада сурункали буйрак етишмовчилиги билан биргаликда тумандаги 14 та
бўлган беморларга ихтисослаштирилган тиббий ёрдам кўрсата- маҳалла фуқаролар йиғини аҳолиси
диган гемодиализ бўлими фаолият кўрсата бошлади. учун ҳам хизмат кўрсатади.

Маълум бўлишича, ҳозир ҳудудда ушбу касаллик билан 85 Марказда 440 ўринли томоша зали,
нафар бемор назоратда туради. Улар доимий равишда диализ рақс, мусиқа, эстрада йўналишларида
муолажаларини олишга муҳтож. 10 дан ортиқ тўгаракларга 200 дан зиёд
ёшлар жалб этилади. Кейинчалик бу
Шу пайтгача беморлар гемодиализ ўтказиш учун Фарғона ерда музей ҳам ташкил қилиш режа-
шаҳридаги Республика ихтисослаштирилган урология маркази лаштирилган.
Фарғона филиалида фаолият кўрсатган гемодиализ бўлимига
юборилган. Энди эса беморларга Марғилон шаҳрининг ўзида
тиббий ёрдам кўрсатиш имконияти пайдо бўлди.

Бўлимга Германиядан олиб келинган сув фильтрлаш қу-
рилмаси ва 10 та замонавий гемодиализ аппарати ўрнатилди.
20 нафар соҳа ходими беморлар хизматида. Кун давомида
4 сеансда 40 нафар бемор доимий равишда муолажа олиши
мумкин.

«КВАРЦ»ДА ТАРАҚҚИЁТ ЖИЛВАСИ

«Кварц» акциядорлик жамиятида ўт- рилди, шунингдек, қишлоқ хўжалиги Йил мобайнида байрамлар асноси цех асосида юртимиз сиҳатгоҳларида сало-
ган йили диққатга молик бир қанча маҳсулотлари олишларига кўмаклашил- ва бўлимлар ўртасида корхона бирин- матлигини мустаҳкамлади.
ишлар амалга оширилди. Жумладан, ди. чилиги соврини учун ўндан зиёд спорт
Хитойнинг «Shanghai Pony Technology тури бўйича мусобақалар ўтказилди. Коронавирусга чалинган 183 бемор эса
Co.LTD» компанияси ҳамкорлигида хо- Эндигина турмуш қурган 25 нафар Ёзги таътил даврида ишчи-ходимлар Даволаш-соғломлаштириш марказида
риждан келтирилган замонавий ускуна- ёш оила аъзолари ҳам моддий жиҳатдан фарзандларидан 239 нафари Қувасой- муолажа олди.
лар билан жиҳозланган, ҳар кеча-кун- қўллаб-қувватланди. Корхонада ишла- даги «Ниҳол» ва Фарғона шаҳридаги
дузда 400 тонна ойна тайёрлаш қувватига ётганларнинг 730 нафардан зиёдроғини «Ҳумо» оромгоҳларида дам олдирилди. Жамоа шартномасида ишчи-хизматчи-
эга янги линия ишга туширилди. Нати- хотин-қизлар ташкил этади. Шубҳасиз, Ёки айтайлик, 575 нафар ходимга оила- ларнинг оилавий шароитлари инобатга
жада корхонанинг йиллик ойна ишлаб уларни моддий-маънавий рағбатлан- вий шароитларини ўнглаб олишлари ва олиниб, маърака-маросимларни ўткази-
чиқариш қуввати 22 млн. квадрат метрга тириш ва меҳнатини енгиллаштириш соғлиқларини тиклашлари учун моддий ши учун озиқ-овқат маҳсулотлари бери-
ошди. Ҳозирга қадар эни 3,660 метрлик, борасидаги ишлар таҳсинга лойиқ. Ма- ёрдам кўрсатилди. Кўп йиллик тажриба- лиши белгиланган. Бултур бу имтиёздан
қалинлиги 2-12 мм.лик ойна ишлаб чиқа- салан, Даволаш-соғломлаштириш мар- га эга ишчи-ходимлардан 6 нафари учун 55 киши фойдаланди. Шунингдек, 50 ва
риш ўзлаштирилган бўлса, эндиликда 15 казида бепул хизмат кўрсатувчи аёллар Фарғона, Хива, Урганч шаҳарларига уч 60 ёшга тўлган 97 нафар кишига базавий
мм. ва 19 мм. қалинликда бўлганларини маслаҳатхонаси, цехларда маънавият, кунлик бепул саёҳатлар уюштирилди. ҳисоблаш миқдорининг 5 баробари миқ-
етказиб бериш чоралари кўрилмоқда. спорт-тренажёр ва ювиниш-кийиниш 76 нафар ходим ҳақи тўлиқ корхона ҳи- дорида мукофот пуллари ажратилди.
хоналари, спорт майдонлари, кутубхона собидан қоплаб берилган йўлланмалар
Бундан ташқари, маҳсулот сифати- ишлаб турибди. Шу ўринда эслатиш жоизки, раҳбар
ни яхшилаш мақсадида қумни бойитиш ходимлар меҳнат муҳофазаси бўйича
линияси ишга туширилди. Унга Герма- ўқитилган ва билимлари «Ўзсаноатқу-
ниядаги «АКW-Ferfahren» GmbH компа-
ниясидан келтирилган асбоб-ускуналар рилиш материаллари» уюшмаси си-
ўрнатилди. новидан ўтказилган. Иш жойлари эса
«NEFT-GAZ TRADE ENGINEERING»
Меҳнат унумдорлиги тобора яхшила- илмий ишлаб чиқариш корхонаси томо-
наётгани эса жамиятнинг даромади оши- нидан аттестация қилинган. Шу жараён-
шига ҳамда унда ишлаётган 2500 нафар да 75 та ноқулай иш жойи мавжудлиги
кишини ижтимоий ҳимоялашни янада аниқланган. Ҳозир уларда 1065 нафар
кучайтиришга хизмат қилмоқда. ишчи-ходим меҳнат қилмоқда ва барча-
си Олтиариқнинг шифобахш ичимлик
Корхона касаба уюшма қўмитаси та- суви, сут-қатиқ маҳсулотлари, даволов-
шаббуси билан йил давомида Фарғона чи-соғломлаштирувчи таомлар билан
шаҳрида жойлашган театр-концерт са- таъминланмоқда.
ройида ҳамда Қувасой шаҳридаги ма-
даният саройида таниқли санъаткорлар Яна бир гап. Корхона ҳудудида ҳара-
иштирокида концертлар, театр ва цирк катланиш бўйича огоҳлантирувчи белги-
томошалари, турли саналарга бағиш- лар қўйилган, ўт ўчириш Бурчаклари за-
ланган маданий-маърифий тадбирлар рур анжомлар билан жиҳозланган. Бино
уюштирилди. Ўз навбатида, ишчи-хо- ва иншоотларда фавқулодда ҳолатларда
димларнинг фарзандлари учун Янги йил эвакуация қилиш йўл-йўриқлари ишлаб
байрами ташкиллаштирилди. чиқилиб, кўзга кўринарли жойларга осиб
қўйилган.
Табиийки, жамоада узоқ йиллар ишла-
ган ва ҳозир ҳам ўрнак бўлиб меҳнат қи- Юқорида тилга олинган далил-рақам-
лаётганлар ҳамиша эъзозда. лар «Кварц» акциядорлик жамиятидаги
ишлар кўнгилдагидек давом этаётгани-
Корхонада ишлаётганларига эса бай- дан далолат беради.
рамлар арафасида пул мукофотлари бе-
Раъно МАҲКАМОВА

Табиат кўзгуси 52022 йил, Май, № 9-10

ЭКО inХfoАrmБatiАonsРЛАР

ЧИҚИНДИДАН БИОГАЗ ЯПОНИЯДА ЭЛЕКТР
ОЛИНМОҚДА ТАЁҚЧАЛАР ИШЛАБ
ЧИҚИЛМОҚДА
Бугун дунёда энергия ресурсларига та-
лаб тобора ошмоқда. Лекин табиий газ, Япониялик олимлар ток ёрдамида туз-
кўмир ёки бошқа ресурслар беҳисоб эмас, нинг таъмини тақлид қилувчи ақлли та-
чекланган. Шу сабабли муқобил энергия ёқчаларни тақдим этишди, деб хабар бер-
манбаларидан фойдаланган ҳолда эҳтиёж- моқда Reuters агентлиги.
ни қондиришга алоҳида эътибор қаратил-
моқда. Озиқ-овқат аксессуари Мэйдзи универ-
ситети (Япония) профессори Хомеи Ми-
Кўплаб давлатларда қуёш, шамол ва бо- яшита (Homei Miyashita) ва ичимликлар
шқа манбалардан энергия ишлаб чиқариш ишлаб чиқарувчи Kirin ҳамкорлигида
кенг оммалашган. Чиқиндидан биогаз яратилган. Электр токининг заиф заряд-
олиш ҳам ана шундай замонавий техноло- сизланиши ёрдамида таёқчалар шўр таъ-
гиялардан бири ҳисобланади. Маълумот- мни яхшилайди - ихтиро туз истеъмолини
ларга кўра, ҳозирда биогаз ишлаб чиқа- чеклаши керак бўлганлар учун фойдали
ришнинг 60 дан ортиқ тури мавжуд. Улар бўлиши мумкин.
орасида кенг тарқалгани махсус ускуна-
ларда органик моддаларни бижғитиш усу- Мияшитанинг сўзларига кўра, таёқчалар
лидир. Қишлоқ шароитида бу усул орқали овқатдан натрий ионларини ўтказиш учун
кичик ҳажмдаги биогаз қурилмаларини ўр- заиф электр токини чиқаради. «Тузнинг
натиш жуда қулай. таъми бир ярим баробар ортади», - деди
олим.
Ургутлик тадбиркор Алижон Темиров
ана шу талаб ва эҳтиёжни ўрганиб, биогаз Kirinнинг таъкидлашича, муҳандислар
қурилмалари ишлаб чиқаришни йўлга қўй- таёқчаларнинг якуний намунасини якун-
ди. лаш ва қурилмани 2023 йилда бозорга
чиқариш ниятида.
Мутахассисларнинг фикрича, ҳар бир
қорамол чиқиндисидан бир кунда 4,2 куб Мутахассисларнинг таъкидлашича, анъ-
метргача биогаз олиш мумкин. анавий овқатланиш тузи юқори бўлган
овқатларга асосланган Японияда тузни
Бошқача айтганда, битта қорамол чиқин- оширувчи таёқчалар алоҳида аҳамиятга
дисидан олинадиган кунлик биогаз қарийб эга бўлиши мумкин. Статистик маълу-
10 килограмм ёғоч-ўтин ёки 5 килограмм мотларга кўра, мамлакатнинг катта ёшли
кўмир энергиясига тўғри келади. Туман- фуқароси кунига тахминан ўн грамм туз
нинг Деҳқонобод маҳалласида яшовчи истеъмол қилади, бу Жаҳон соғлиқни
Чингиз Баротов яқинда хонадонида кичик сақлаш ташкилоти томонидан кўрсатилган
ҳажмдаги биогаз қурилмаси ўрнатган эди. меъёрдан икки баравар кўпдир.

Ҳозирги кунда ушбу қурилма орқали «Агар биз туз истеъмолини одатдагидек
ўнга яқин қорамол чиқиндисидан биогаз камайтиришга ҳаракат қилсак, севимли та-
ишлаб чиқариб, ўз хонадонида фойдалан- омимиздан воз кечишга ёки мазасиз таоми-
моқда. Шунингдек, маҳалла ҳудудидаги миздан чидашимиз керак бўлади», - деди
150 ўринга мўлжалланган боғчага ҳам био- Kirin вакили.
газ етказиб бермоқда.
БУТУН ЖАҲОН ЕР КУНИГА
ИХТИРО ДАРАХТЛАРНИ САҚЛАБ БАҒИШЛАНГАН ТАДБИР
ҚОЛИШИ МУМКИН
Кадастр агентлиги ташаббуси билан – Бутунжаҳон ер кунига бағишланган “Ўз-
Машҳур Голиввуд актёри, табиат муҳофазачиси Вуди Харрельсон ғалла сомо- бекистонда ер ресурсларини бошқаришнинг инновацион ёндошувлари: истиқбол
нидан қоғоз ишлаб чиқариш технологиясини яратди. Айни пайтда бундай қоғозни ва вазифалар” мавзусида ҳудудларда илмий-амалий тадбир бўлиб ўтмоқда.
АҚШ дўконларидан сотиб олиш мумкин.
Ана шундай тадбир, Кадастр агентлиги вилоят бошқармаси ташаббуси билан
Актёр ва бизнесменнинг айтишича, янги ихтиро ер юзида дарахтларни сақлаб Фарғона Политехника Институти билан ҳамкорликда ташкил этилди.
қолишга имкон яратади.
Кўргазмалар, бўш иш ўринлари ярмаркаси ва концерт дастуридан иборат маз-
ЭКОҚОҒОЗ ИШЛАБ ЧИҚАРИЛАДИ кур тадбирда 400 га яқин талаба ёшлар ҳам иштирок этишди. Тадбир давомида
қизиқарли викториналар ҳам ўтказилиб, ғолиб ёшларга эсдалик совғалари тақдим
Қоғоз ишлаб чиқарувчилар экоқоғоз ишлаб чиқаришга ўтишди. Энди офис қоғо- этилди.
зи сариқ рангда бўлади.
ХИТОЙДА 60 ТОННАЛИК КИТ ҚУТҚАРИБ
Бунга Ўзбекистонга асосий қоғоз етказиб берувчи Россияда оқартирувчи модда- ҚОЛИНДИ
лар етишмаслиги сабаб бўлмоқда.
Хитойнинг Чжэцзян провинцияси аҳолиси кун бўйи ўзини соҳилга урган Китни
Айтиш жоизки, сариқ рангли экоқоғоз нархи бир ой давомида бир неча баробар қутқариш учун ҳаракат қилишди.
ошган оқ қоғозга қараганда арзонроқ.
Бир неча соат улкан маҳлуқотга сув сепиб, тўлқин келишини кутишган. Тўлқин
ХИТОЙЛИК ОЛИМЛАР ОЙ ТУПРОҒИДАН етиб келгач, кит денгизга шўнғиган.
ЁҚИЛҒИ ОЛИШ ИМКОНИНИ ТОПИШДИ
Кит ўлчанганда унинг оғирлиги 60 тонна, узунлиги 19 метрни ташкил қилган.
Нанкин университетининг хитойлик
олимлари Ой тупроғини карбонат анги- САРАТОНГА ҚАРШИ ДОРИ ВОСИТАЛАРИ
дрид, кислород ва ёқилғига айлантириш ИШЛАБ ЧИҚАРИШНИ ЙЎЛГА ҚЎЯДИ
йўлини топди.
Тошкентда бўлиб ўтган «Иннопром» кўргазмаси доирасида Ўзбекистон ва Россия
Ойдаги одамларнинг илмий фаоли- ўртасида иккита йирик тиббий препаратлар ишлаб чиқаришни ташкил этиш бўйича
ятини осонлаштириш учун Ой ресур- ҳужжатлар имзоланди.
сларидан (тупроқ ва қуёш энергияси)
фойдаланиш имкониятларини узоқ муд- Россиянинг «Герофарм» Ўзбекистоннинг Zuma Pharma компанияси ва Ўзбеки-
датли ўрганиш жараёнида мутахассис- стон Соғлиқни сақлаш вазирлиги билан инсулин ишлаб чиқариш ва етказиб бериш
лар сунъий йўлдошдан олинган тупроқ лойиҳасини ишлаб чиқиш бўйича амалий чора-тадбирларни бошлаш тўғрисида
зарур моддаларни олиш учун катали- меморандум имзолади.
затор бўлиб хизмат қилиши мумкинлигини аниқладилар. Наъмуналар Хитойнинг
"Chang'e 5" космик кемаси томонидан олиб келинган. Бундан ташқари, «Фармасинтез» компаниялар гуруҳи ва Ўзбекистон Фарма-
цевтика саноатини ривожлантириш агентлиги ўртасида ҳамкорлик шартномаси
Ҳозирча жамоа термоядровий тизимни коинотда ёки Хитойнинг космонавтлар имзоланди.
билан бўлажак ой миссияларида синаб кўришни режалаштирмоқда. Ой тупроғи-
нинг катализатор сифатида самарадорлиги Ер усти наъмуналарига қараганда Битим республикада саратонга қарши дори воситалари ишлаб чиқарувчи фар-
камроқ бўлса-да, тадқиқотчилар усулни оптималлаштириш учун турли ёндашув- мацевтика корхонасини қуриш лойиҳасини амалга оширишда ҳамкорлик қилишни
ларни синаб кўришда давом этмоқдалар. назарда тутади.

Аввалроқ, апрель ойида Курчатов институтининг россиялик мутахассислари Аввалроқ дори воситаларининг клиник тадқиқотларини ривожлантириш маркази
Ой тупроғидан сув олишга қодир робот лойиҳасини таклиф қилишган эди. Ишлаб ташкил этилиши ҳақида хабар берилган эди.
чиқувчилар қурилма келажак ой станциясини сув билан таъминлайди ва ракета
двигателларига ёнилғи қуяди дея маълум қилган эди.

6 2022 йил, Май, № 9-10 Табиат кўзгуси

БОШИ УЧУН ҲИТЛЕР 50 МИНГ МАРКА МУКОФОТ ВАЪДА
ҚИЛГАН ФАРҒОНАЛИК КАЗБЕК

Иккинчи жаҳон уруши даврида Белоруссия ҳудуди- онасига янги уй солиб беради. Отам уни иккинчи онам, дерди. Анна буви ўз ўғли-
да жанг қилиб, номи тилларда достон бўлган қаҳра- Казбек яна сафга қайтиб, немислар қўлида тутқун- дан кечиб бўлса ҳам отамни ертўлада сақлаб, фашист-
мон Мамадали Топволдиев ҳақида кўплаб фильмлар лардан ҳимоя қилган.
яратилган, китоблар чоп этилган. Унинг «Казбек» ликда турган асирларни қутқаради. У 4та эшелонни
номи билан амалга оширган ўта муҳим ҳарбий опера- портлатиб 76 нафар фашист аскари, немис генералини Урушдан кейин ҳам отам йилда икки марта Бе-
циялари фашистларни саросимага солган. асирга олади. лоруссиядаги қуролдош дўстларининг ёнига бориб
турди. Анна бувининг ҳолидан хабар олди. Отам ҳаёт
Мамадали Топволдиев 1919 йил 3 сентябрда Фарғо- Ўз аскарлари учун асосий хавф эканини англаб пайтида Анна бувининг Ўзбекистонга келиши насиб
на вилояти Риштон тумани Пандигон қишлоғида етган Адолф Ҳитлер Казбекнинг боши учун 50 минг қилмаган.
туғилган. Отаси Топволди ака деҳқончилик, онаси Ме- марка мукофот ваъда қилади.
либува ая эса фарзанд тарбияси билан машғул бўлган. Уйимизда белорусча нақш туширилган, қўлда
Казбек ҳар бир амалга оширган операциясидан сўнг тикилган сочиқ ва дастурхонлар кўп бўларди. Кейин
Казбек армия сафига чақирилгунга қадар қишлоқда дарахт ёки деворга «Казбек» деб ханжарда ўйиб ўз билсам, отам уруш пайтида чердакларда нақш ҳам
бир муддат почтальон, кейин эса тракторчи бўлиб исмини ёзиб чиққан. Бу душманга доим қўрқув солиб тиккан экан. Булар уйимизда ҳозир ҳам сақланади.
ишлаган. У 1939 йилда урушга жўнаб кетган. келган.
Уруш тугагач, отамни Белоруссияда энергетика
Казбек фронтда кўплаб мардлик намуналарини 1944 йил 15 август куни унга совет иттифоқи Қаҳра- соҳасига ишга олиб қолишган экан. Ўшанда у «ме-
кўрсатган. Эътиборли жиҳати, 1940 йилда ўта муҳим мони унвони берилди. нинг бу соҳада маълумотим йўқ, уйда кекса онам
ишлар топшириғини бажараётган немис жосусини бор, бормасам бўлмайди», деб, Ўзбекистонга қайтиб
тириклайин қўлга олган. Мазкур қаҳрамонлиги учун Урушдан кейин Казбек ўзи туғилиб ўсган Пандигон келган.
Казбек юксак орден билан мукофотланган. қишлоғига қайтади. Орадан бир муддат ўтиб Доно-
хон исмли қизга уйланади. Бирин-кетин фарзандлари Анна Рилкова вафотидан кейин онам Белоруссияда
Казбек 1941 йил 22 июндаги жанглардан бирида — Муборакхон, Аҳмадали, Ҳомиджон, Мавлудахон, бир ой туриб келган.
ярадор бўлади. Уни Белоруссиянинг Писарево қиш- Ҳасанбой ва Фарҳоджон туғилади.
лоғида яшовчи Анна Рилкова ўз уйида даволайди. Урушдан кейин отам Қўқондаги заводда дирек-
Улар она-бола тутинадилар. Фашистлар Казбекни У Зоҳидон қишлоғига раислик қилган вақтда кўп- тор бўлиб ишлаган. Оилам ёнида бўлай, деб кейин
сақлаганини пайқаб қолиб, Анна Рилкованинг уйини лаб ободончилик ишларини амалга оширади. 1969 Зоҳидон қишлоғига келиб раислик қилган. Ўшанда
портлатиб юборади. Кейинчалик Казбек тутинган йил 6 май куни Казбек фожиали тарзда ҳалок бўлади. Зоҳидон қишлоғини қайта қуришга қарор қилган. Бу
Унинг қабрини зиёрат қилиш учун тутинган онаси лойиҳани Шароф Рашидов ҳам қўллаб-қувватлаган.
Анна Рилкова Пандигон қишлоғига келади. 7–8 йил ичида отам раислик қилган қишлоқ тубдан
ўзгарган.
Бугунги кун...
Мамадали Топволдиевнинг Пандигон қишлоғидаги У пайтда мен 3-синфда ўқирдим. Отамни Раҳим
хонадони ҳамда уй-музейида бўлиб, қаҳрамоннинг деган телбасифат одам пичоқлаб ўлдирган. Нима учун
қизи Мавлуда Топволдиева билан суҳбатлашди. бу ишни қилгани ҳозиргача маълум эмас. Отам ўта
«Отам уруш ҳақидаги киноларни кўзига ёш олиб
томоша қилар эди» ҳушёр ва бақувват одам бўлган. Унинг ўлими барчани
«Отам вафот этганида 10 ёшда эдим. Унинг ҳақиқий доғда қолдирган.
каҳрамонлигини китобларда ўқиб, кинофильмларда
кўрганмиз. У жуда болапарвар инсон бўлган. Ҳеч Ҳамон ёдимда: отам уруш ҳақидаги киноларни
биримизга қаттиқ гапирмас эди. Колхозда ишларди. йиғлаб томоша қиларди. Ҳақли равишда отамдан
Эрта тонгда ишга кетиб, ярим тунда қайтарди. Ишдан фахрланаман. У қалбимизда мангу яшайди», — дея
жуда кеч қайтгани учун кўпинча отамни кўрмас эдик. ҳикоя қилади иккинчи жаҳон уруши қаҳрамонининг
Фарзанд тарбиясига алоҳида эътибор берарди. Минг қизи.
афсуслар бўлсинки, фарзандлари камолини кўриш
уларга насиб қилмади. «Kun.uz» дан олинди.
Мавлуда Топволдиева — Казбекнинг тўртинчи
фарзанди.
1969 йилда машъум ҳодиса юз берган куни олам-
дан ўтди. Отамдан кейин бошимиздан қийин кунлар
ўтказдик. Раҳматли онам бир ўзи 6 нафар фарзандни
ўқитиб, уйли-жойли қилди.
1974 йилда отам вафотидан кейин белоруссиялик
Анна Рилкова (уни буви деб чақирар эдик) Лена исмли
набираси билан уйимизда бир ой меҳмон бўлган. У
«Казбекнинг Ўзбекистондаги оиласини бир марта
бўлса ҳам кўриб кейин ўлсам армоним йўқ», деб ният
қилган экан. Анна буви ёшлари бир жойга бориб мун-
киллаб қолган эди ўшанда. Унинг уйимизга келганини
кўриб, худди отамни кўргандек хурсанд бўлганмиз.

«Эрини бошқарган аёл ҳеч КУМУШ ТАҚИНЧОҚЛАРНИНГ
қачон бахтли бўлмайди» ҚОРАЙИШИ НИМАДАН ДАРАК?

(Давоми. Бошланиши олдинги сонларда.) Бутун дунё миқёсида нафақат аёллар,
балки эркаклар орасида ҳам кумуш тақин-
Ҳар доим ниманидир тўғрилаш имкони бор. чоқларга қизиқувчилар сони ниҳоятда кўп.
Ҳаётимдан жуда мамнунман, шукр. Баъзан ишга чалғиб, фарзандларимга етарли Лекин уларнинг аксарияти кумушнинг
эътибор бермаяпман, деб кўнглим ғаш бўлади. Буни тезда тўғрилашга ҳаракат ноёб хусусиятлари ҳақида маълумотга эга
қиламан. Чунки доимо ниманидир яхшилаш, тўғрилаш мумкин. эмас.
Келажак учун режаларим кўп. Касбим орқали аёллар, болалар ҳаётини яхши
тарафга ўзгартириш учун ҳаракат қилмоқчиман. Она сифатида бахтли, ўзига Хўш, сиз-чи бу ҳақда биласизми?
ишонган, синовлар зарбига синмаган болаларни тарбияламоқчиман. Аёл, жуфт Кумуш илк бор тақинчоқ эмас, балки
сифатида ўзим ва турмуш ўртоғим фароғатда яшашини хоҳлайман. Энг асосийси, антисептик хусусиятга эга дори воситаси
бу ҳаракатлар давомида ўзимни, ўз танамни, руҳимни унутмоқчи эмасман. сифатида тиббиётда қўлланила бошлаган.
Бунинг исботи эса тарихда ҳам ўз аксини
Хонзодабегим АЪЗАМОВА топган. Масалан, Рим жангчилари кумуш
тангачалардан турли яраларни битишида
фойдаланган бўлсалар, Ҳиндистонликлар
уни ошқозон-ичак касалликларини даво-
лашда қўллашган. Кейинчалик инсонлар
кумушдан турли идиш-товоқлар ясаб, улар-
да сув сақлашган. Ушбу сувдан кундалик
ҳаётда фойдаланганларида ўзларидаги кўплаб касалликлардан халос бўлишган.
Кумушнинг қорайишига юрак, ошқозон ва нафас олиш тизимидаги муаммолар
ёки инсонлардаги қўрқув ҳамда ёмон кайфият сабаб бўлади. Кумуш баъзида оқа-
риб кетиши ҳам мумкин. Америкалик олимларнинг аниқлашича, бу ҳолат буйрак-
да бирор муаммо борлигидан нишонадир.
Халқ табобатида асосан, кумуш билагузук баланд ҳароратни туширишда
қўлланилади. Кумуш зираклар эса мия фаолиятини яхшилаб, фикрни бир жойга
жамлашга ёрдам беради. Кучли ақлий меҳнатдан сўнг, кумуш тангача ёки ундан
ясалган кулон пешона ўртасига қўйилса, кўзларни толиқишдан халос этиб, бош
оғриғини енгиллаштириш хусусиятига эга.
Кумуш узукларга келсак, уларни чап қўлнинг номсиз бармоғига тақиб юрган
маъқул, шунда улар юрак уришини яхшилайди. Бундан ташқари табобатда кумуш
қўшилган дорилардан ҳам кенг фойдаланилади. Биргинa протаргол (коллоид
кумуши қўшилган) дори воситасининг ўзи нафас йўлларини даволаш ҳамда
микробларни ўлдириш хусусиятига эга. Айниқса, ринит касаллигида бу доридан
фойдаланиш анча самарали.

Табиат кўзгуси 72022 йил, Май, № 9-10

ҚАЛДИРҒОЧ ВА ИЛОН ҚИССАСИ

Мен қалдирғочни яхши кўраман, у беозор қуш. Болаликда айвонимизнинг

бир бурчагига ҳар баҳорда қалдирғочлар келиб ин қуришар, то совуқ тушгу-

нича шу ерда чуғур-чуғур қилиб яшашарди.

ДОНОЛАР БИСОТИДАН Қалдирғоч хавф-хатарларнинг элчиси ҳисобланади. У тилсиз жонзот бўлса-

Агар уча олмасанг югур, югура ол- да, инсонларга доимо яхшилик истайди.
масанг, юр, юра олмасанг эмакла, нима
қилиб бўлса ҳам олдинга интилишинг – Болалигимда рўй берган бир воқеани эслайман, – дейди Анор аям.
шарт!
– Ўшанда ҳамма далага қўлидаги гўдаги билан чиқарди. Чақалоқлар тут-
***
Бошқаларга ёрдам беришга инти- ларнинг орасига қилинган бешикларга ётқизилар, аёллар пахта теришарди.
ладиган одамгина муваффақиятга
эришади... Мен ҳам Қудрат онамга ёрдам бераман, дея биргаликда чиқардим. Бир куни
Фақат ўз фойдасини ўйлайдиганлар
эса мағлубиятга учрайверади. дам олгани тутларнинг тагига бориб ўтирдим. Шу пайт иккита қалдирғоч

Браян ТРЕЙСИ қаердандир келиб қолди-да, бир бешикнинг тепасида чарх уриб айлана бош-

*** лади. Бирам чуғурлашди. Ҳайрон бўлдим. Қалдирғочларни кўрган Рўзигул
Ягона ва энг мудҳиш хато аввалги
хатоларни тузатмасликдир. хола ҳаллослаб югуриб келди-да, боласини бешикдан олди.

*** Шундан сўнг бояги қалдирғочлар бешикдан ўн метрлар нарида чарх ура
Фалсафанинг фойдаси шундаки, у
ҳарқандай одам билан сўзлаша олиш бошлашди.
имконини беради.
Биз қизиқиб ўша ерга бордик. Тутнинг тагида бир илон бешикка қараб
***
Ҳар қандай саволга жавоб бериш келаётган экан. Қалдирғочлар эса шуни сезиб, безовта бўлиб, бизни хавфдан
мумкин, фақат у тўғри берилса бас.
огоҳ этган экан.
***
Одамлар ортингдан эргашишини Рўзигул холанинг ортидан етиб келган аёллар қўлларига тушган нарсалар
истасанг, уларнинг ортидан юр!
билан илонга ҳамла қилишди. Илон ортига қайтиб кетиб, сал нарида оқаёт-
***
Аллоҳим, менга қалбим истаганини ган ариқдаги сувга тушиб кетди.
бермагин, у ёлғондир...
Сен Ўзинг яхши кўрганингни қал- – Боламни Худо асрабди-я, – деб Рўзигул хола гўдагини қучиб, юз-кўзидан
бимга жойлаштиргинки, энг хайрлиси
шу бўлур... ўпибди.

Иқтибос Бу гапларни эшитиб қалдирғочларга бўлган меҳримиз янада ошди.
"Қадимда эзгу ишларни кўп қили-
шарди, лекин гапиришмасди. Кейин Баҳорда яна қалдирғочлар уйимизга меҳмон бўлиб келишди. Апил-тапил
ҳам қиладиган, ҳам гапирадиганлар
келди. Энди эса фақат гапириш- ишга киришиб, бир зумда лойсувоқ уйчаларини ҳам қуриб олишди. Биз
моқда"
уларга ҳар куни атайлаб айвоннинг бир бурчагига дон сепиб қўйишни одат
Умар ибн ҲОРИС
қилдик. Чунки улар одамзоднинг дўсти-да.
ҚАЧОН ҲАҚИҚАТЛАР
КАШФ ЭТИЛАДИ? Хонбиби ҲИММАТ қизи.

Қийинчиликлар онида кишининг КУТИЛМАГАНДА... Ҳаёт ҳақиқатлари
паст табиатли экани ошкора бўлади.
Кутилмаганда у пайдо бўлди. Остонамда бир неча йиллар
Фитналар замонида кишининг те- аввал бировларнинг ғийбатига ишониб, сочимни юлган, энг
ран фикр соҳиби экани кашф бўлади. ёмони – ўзимгагина эмас, болаларимга ўлим тилаган таниш
аёл турар эди. Эшикни қайта ёпмоқчи эдим, титроқ сас чиқди:
Ахлоқдаги сохтакорлик ҳукм чиқа-
риш пайтида намоён бўлади. – Қизим оғир касал. Бизга ёрдамингиз керак. Шундагина
бир чеккада мўлтираб турган рангпар вужудга кўзим тушди.
Мол-дунё тақсимланаётган пайтда Қорни шишиб, таги қорайган кўзлари ичига ботган, лаблари
зоҳидлик даъвоси тасдиқланади. хунук оқариб, одам оласидан кўра шарпага ўхшаб қолган,
аммо жудаям яшашни хоҳлаётган қизалоқ мўлтираб турарди.
Мансабга минилган чоғда киши- Уни даст кўтариб бағримга босдим ва шу заҳоти миям ком-
нинг олижаноб эканини билиб олса пьютердай ишлай бош лади. Аломатларидан жигари дард-
бўлади. мандга ўхшаяпти. Фалончиев дўхтир қаерда қабул қилаётган
экан? Ундан кучлироғи қаерда эди?
Машаққат лаҳзаларида ҳақиқий
дўст-ёрни ажратиб олиш мумкин. Ҳа-я, фалончиевнинг ҳам телефон рақами бор-ку!..
Довдираб турган онасини ичкарига таклиф қилар эканман,
Араб тафаккури хазинасидан. кўз ёш тўла кечиримлар қулоғимга кирмас, йиллар давомида
қалбимни кемирган нафрат ҳам қаёққа ғойиб бўлганини бил-
ЖАЛОЛИДДИН мас эдим.
РУМИЙНИНГ ТИБ
ҲАҚИДА АЙТГАНЛАРИ ***
Кутилмаганда ундан хабар олишди. Ҳарсиллаб турган
-Ҳар йиғини сўнгида бир ширин юраги томоғига тиқилиб, қуриб қолган тилини тишлаб олди.
ҳанда, Их... Аммо у оғриққа этибор бермади. Ўзи томон яқинлашиб
қолган кимсага овоз чиқариб миннатдорчилик билдирмоқчи
Шу «сўнгни» кўролган муборак эди-ю, кучи етмай айбдорона бош эгди.
банда. – Ҳа ошна, ётибсанми? Кечирасан энди, уч-тўрт кун кела
олмадим...
-Қаерда дард бўлса, даво боради, Ма, сенга илиндим. Ол!
Заифлик бор ерга наво боради. Унинг кўзлари тиниб, чайқалиб кетса ҳам ўрнидан қўзғолиб,
-Юрак дардли бўлса оғиз ҳам ёмон, бор кучини йиғиб олдинга талпинди. Етмади. Оёқлари қалти-
Нарсанинг маззасин билмас хеч раб, бир пас шу алфозда турди. Ошна дегич ҳам кетиб қолиб-
қачон. ди. У яна олдинга интилди, бироқ алланимага илашиб қолган
-Иллатдан шу куйга тушганди юрак, оғир занжир шақирлаб, орқага тортаверди...
Чунки еган эди туну кун емак. Бошидан олов пуркаб турган қуёшнинг ҳам раҳми келиб бу-
-Танга берсанг доим ширинлигу ёғ, лутлар орқасига кириб, бир пасдан сўнг осмон йиғлаб юборди.
Жонинг жавҳарини кўрмагайсан У осмонга эътибор бермас, икки дона суяк ташланган итялоқ
соғ. эса атиги бир қадам нарида турарди.
-Яхшидир доимо ишнинг ўртаси,
Мўтадил бўлса хилт етар фойдаси. ***
Хилтлардан биттаси ошса ногаҳон, Кутилмаганда уни кўриб қолдим. У ҳамон барваста, келиш-
Баданда касаллик юз берар шу он. ган ва мағрур эди. Фақат кўзлари аввалгидек чақноқ эмас,
аллақандай нурсиз эди. Ўша нигоҳларидан қочиб кетолмай
саломига алик олдим.
– Яхшимисиз?
– Шукур.
– Нечта фарзандингиз бор?
– Бешта.
Сизда-чи?
– Мен... мен бефарзандман.
Хўрсиниқ ва юракни эзадиган оғир сукунат чўкди. Хайрият-
ки вақтида келиб қолган автобус мени ундан узоқларга олиб
кетди.
У билан хайрлашмадим. У қолган бекатга қайрилиб ҳам қа-
рамадим. Унга раҳмим ҳам келмади. Талабаликда янги шими-
га урилган лой копток учун бир тўполончини ёмон қарғаган ва
ўша коптокни машина тўла йўлга отвориб назаримдан қолган
йигит ҳатто шафқатимга ҳам арзимасди.

8 2022 йил, Май, № 9-10 Табиат кўзгуси

МУЗҚАЙМОҚНИ СИЗ БИЛМАГАН ФОЙДАЛАРИ

- Сутдан тайёрланган музқаймоқ таркибида
кўп миқдорда минераллар, аминокислоталар,
витаминлар ва липидлар мавжуд.

- Бир дона музқаймоқ организмни кальций-
га бўлган кунлик эҳтиёжининг 15 фоизини
қондиради.

- Музқаймоқ сил касаллигида, қон кетиш-
ларда, чарчоқлик, анемия, ошқозон ярасида
тавсия этилади ҳамда музқаймоқ самарали
гемостатик (қон тўхтатувчи) восита ҳисобла-
нади, масалан, бурундан қон кетганда бир
неча қошиқ ейиш тавсия этилади.

- Таркибида сут бўлган овқатлар овуляцияни яхшилайди. Музқаймоқни кунлик
менюсига киритилган аёлларни 60 фоиздан кўпроғида овуляция яхшилангани
аниқланган.

- Томоқ оғриғига қарши совуқ музқаймоқни аста-секин истеъмол қилиш орқали сиз
томоқни паст ҳароратга одатлантиришингиз мумкин, бу келажакда томоқ касаллик-
ларига қарши туришга ёрдам беради. Совуқ десертни оз-оздан мунтазам, аста-секин
истеъмол қилиш маҳаллий иммунитетни мустаҳкамлашга ёрдам беради.

ФОЙДАСИ КАТТА УЧ ичимлик
Ушбу шифобахш ичимликлар оқилона овқатланишда катта аҳамиятга эга.
КЛЮКВА ШАРБАТИ

АПЕЛЬСИН ШАРБАТИ Милк касаллигининг олдини олишда
клюква шарбати фойдалидир.
Шарбат таркибидаги С витами-
ни иммунитетни оширади, кўплаб Пешоб-таносил аъзолари инфекция-
касалликлардан ҳимоя қилади. Шу ларига қарши курашда ёрдам беради.
жумладан, катаракта ва саратон хаста- Аммо шарбатда кўп ҳолларда қанд
лигида ҳам шифобахшдир. Апельсин моддаси бўлади. Шу боис қандсиз 100
шарбати ҳомилада пайдо бўладиган фоиз шарбатни танланг ёки уни кунига
туғма нуқсонларнинг олдини олишда фақат бир стакандан ичинг.
зарур бўладиган фолий кислотасининг
манбаи ҳисобланади.

ТУЗСИЗ ЯЛАНГ ОЁҚ ЮРИШНИНГ
ПОМИДОР ФОЙДАЛАРИНИ БИЛАСИЗМИ?
ШАРБАТИ
-Қадимда ялангоёқ
Бу шарбат саратон касал- босилган ҳар бир қадам
лигининг кўпгина турлари- умрни шунчага узайти-
дан ҳимоя қилади. ради дейишган.

Маълумки, янги узилган - Бу эса мия учун
помидорни қайта ишлаш гимнастика ҳисобланади.
натижасида ҳосил бўлган Оёқлар териси бошқа
маҳсулотларда ликопен тери майдонларига
моддаси помидорнинг ўзига қараганда кўпгина сезги
қараганда кўп миқдорда органларининг рецептор-
бўлади. Ликопен қуйидаги лар макони ҳисобланади.
аъзолар саратони пайдо
- Ялангоёқ юриш завқ
бўлиши хавфини камай- беришдан ташқари,
тиради: яъни, оғиз бўшлиғи, иммунитетни мустаҳкам-
ўпка, меъда, жигар, кўкрак лаш учун кучли импульс
безлари, бачадон бўйни, беради.
тўғри ичак. Бундан ташқа-
ри, ликопен юракни эркин -️ 30-40 дақиқа яланг-
радикалларнинг таъсиридан оёқ юриш билан
ҳимоя қилади ва бу билан стрессни енгиллатишга,
юрак қон-томир касалликла- чиниқиш ҳосил қилишга, қон айланишни яхшилашга ижобий таъсир қилади.
ри пайдо бўлиши эҳтимоли-
ни камайтиради. Бундан ташқари, яссиоёқликка, нутқни яхшилашга, юқори нафас йўллари инфекциялари-
нинг олдини олишга ҳам ёрдам беради.

Умидахон ХОЛМАТОВА, тайёрлади.

ЖАМОАТЧИЛИК КЕНГАШИ: Муаллифларнинг фикрлари «Полиграф-Пресс» МЧЖ босмахона-
таҳририят фикридан фарқланиши сида офсет усулида чоп этилди.
Ижтимоий-ҳуқуқий, Абдупатто Солижонов, Зиёвиддин Ёрматов, мумкин. Газетадаги мақолалардан Бичими: А-3, 4 саҳифада, ойига
адабий-бадиий газета Раҳимахон Қўрғонова, Башоратхон Джалилова тўлиқ ёки қисман фойдаланилганда икки марта чоп этилади.
Хатимахон Ғофурова Тираж: 4201 нусха.
Бош муҳаррир: Газета Фарғона вилояти Матбуот ва манба кўрсатилиши шарт. Буюртма рақами: 341
Азаматжон Мадаминов Электрон ҳавола ахборот бошқармасида 2011 йил Нашр индекси: Корхона манзили: Марғилон шаҳри,
19-декабрда № 12-087 рақам билан 7602 Туркистон кўчаси, 236 «б»-уй.
ISSN 2010-8738 Ушбу сонга Газетанинг сифатли чоп Тел.: (73) 237-33-54, (73) 237-33-72
масъул: рўйхатга олинган. Email: роl.р[email protected]
Шоиржон Раҳимов Муассис: этилишига босмахона жавобгар.
Босмахонага топшириш вақти:
Ўзбекистон Республикаси фуқароси МАНЗИЛИМИЗ: 16.05.2022 й. соат 14:00
Раҳимов Икмолидин Носиржонович. 150104, Фарғона шаҳри,Сайилгоҳ Сотувда баҳоси эркин.
кўчаси, 27-уй.Тел.: (91) 111-13-00.

Email: [email protected]