หน่วยการเรียนรู้ หลักการและทักษะในการทำงาน

[1]

หนว่ ยการเรยี นรู้ หลกั การและทกั ษะในการทำงาน

การทำงานจำเป็นต้องมีทักษะกระบวนการที่ดี และมีจริยธรรม คณุ ธรรมในการทำงาน เพ่ือนำไปสู่
ความสำเรจ็ ในการทำงานที่มีประสทิ ธภิ าพ
1. หลกั การทำงานเพ่ือการดำรงชวี ติ

การทำงานในชีวติ ประจำวนั ลว้ นประกอบไปด้วยบุคคลที่มีความสามารถหลากหลาย จงึ จำเปน็ ตอ้ งอาศยั
หลกั การทำงาน 6P เข้ามาประยุกตใ์ ช้เพือ่ ใหง้ านบรรลุผลสำเรจ็
หลักการ 6P มีดังนี้

[2]

2. หลกั การทำงานใหป้ ระสบความมสำเรจ็
ในการทำงานให้ประสบความสำเร็จน้ัน เราจำเป็นตอ้ งมมกี ารปรับปรงุ พฒั นาวิธกี ารทำงานอย่เู สมอ โดย

อาศัยกระบวนการ PDCA 4ข้ันตอน ไดแ้ ก่ P (Plan) D (Do) C (Check) A (Act) และหลักการ ” D-E-V-E-L-O-
P” ซง่ึ มดี ังนี้

[3]

D = Development
หัวใจไมห่ ยดุ ยัง้ การพัฒนาผลงานและตนเองอยู่เสมอ ท้ังในเร่อื งบุคลกิ ภาพ พฤตกิ รรมหรือแม้แต่วธิ กี าร

ทำงาน หาจุดแข็งและจดุ บกพร่องของตวั เองให้เจอ แล้วพยายามพฒั นาเพมิ่ จดุ แข็งตัวเองให้เด่นข้ึนและกล้าท่ีจะ
ปรับปรงุ จุดบกพร่องของตัวเองให้ดขี ้ึนด้วย
E = Endurance

ม่งุ เน้นความอดทน หนักเอาเบาสู้ เม่ือไรทคี่ ณุ มคี วามอดทนพอ ไม่ว่าจะเป็นอดทนต่อคำพูด อดทนต่อ
พฤติกรรมการสบประมาทจากคนอืน่ และอดทนต่อความเครียดในการทำงาน คุณคนน้ันก็จะจัดการกบั ปญั หาที่
เข้ามาทั้งเบาหรือหนักแบบที่วา่ กระโดดผ่านไปได้อย่างสบาย
V = Versatile

มคี วามสามารถหลากหลาย คุณจะต้องเปน็ คนรอบรู้ในทกุ อยา่ งสามารถท่ีจะรับมือกบั งานท่เี ข้ามาไดท้ ุก
รูปแบบโดยทไี่ ม่ปฏิเสธหรือพยายามหลีกเล่ียงงาน เพียงเท่านคี้ ณุ ก็มโี อกาสทจ่ี ะก้าวหน้าการทำงานมากกวา่ คนอ่ืน
แล้ว
E = Energetic

กระตือรือรน้ มีพลังในการใช้ชีวติ อยูเ่ สมอเพราะเม่อื ไรถ้าคุณเกดิ หยดุ ทีจ่ ะต่นื ตวั แสวงหาความรใู้ หม่ๆ คุณ
จะไม่มแี รงท่ีตอ่ สู้กบั ปญั หาและอุปสรรคท่ีเข้ามาอย่างลลุ ่วงเลย
L = Love

รกั งานท่ีทำ ถ้าคุณเป็นคนที่เลอื กงานไม่ได้คุณกต็ ้องพยายามรักงานที่คุณกำลงั ทำอย่ใู ห้ได้ แลว้ สง่ิ น้นั จะดี
เอง อย่าลืมว่าความรู้สึกเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างช้ินงานตา่ งๆขึ้นมา
O = Organizing

จัดการเป็นเลิศ อย่าคอยพดู ว่าไม่มีเวลาถ้าคุณไม่เคยลำดบั การวางแผนเร่อื งราวว่าควรทำอะไรก่อนและ
หลังบ้าง แตถ่ ้าคุณรวู้ ่ามีส่งิ ไหนสำคญั กบั คุณบา้ งแล้ว ก็ขอให้หยิบกระดาษกบั ปากกาออกมาจดโน๊ตส้ันๆจดั ลำดบั
ส่ิงทีต่ อ้ งทำในชีวิต แล้วเวลาจะกลบั มาหาคุณเอง นอกจากนั้นงานทค่ี ณุ ทำกจ็ ะมปี ระสทิ ธิภาพอกี ด้วย
P = Positive Thinking

คดิ แต่ทางบวก การมองโลกในมุมดมี ีความสำคัญกับการทำงานมากจริงๆ เพราะเปน็ เหมือนยาวิเศษทเ่ี รา
สรา้ งขน้ึ เองอย่างท่ีคุณคดิ ไม่ถึง ถอื เป็นกำลังใจและพลงั ชัน้ เย่ยี มท่จี ะทำใหม้ ีความสนุกและความสุขกบั งานทกุ ช้นิ
ทเี ดียว

PDCA มีหลากหลายหลักการท่ีทำให้เราไปถึงความสำเรจ็ ทีเ่ ราตั้งใจไว้ โดยใช้หลกั การ Plan – Do – Check
– Act เป็นกรอบในการวิเคราะห์ อาจแบ่งแยกได้เป็นดังนี้ “การตั้งเป้าหมาย ( Goal Setting )“ ถือเป็น
จดุ เร่ิมต้นสำคญั ของการลงมือทำในเรื่องใดเร่ืองหน่ึง เพราะการมีเป้าหมาย หมายถงึ การที่เรารู้ว่าเราจะเดินทางไป
ทไ่ี หน ยงิ่ ถ้ารู้ได้วา่ ทำไมเราถงึ ต้องไป และยง่ิ มองเห็นภาพของตัวเราเมื่อไปถึงเปา้ หมายน้ันชดั เจนมากเทา่ ไร ยงิ่ เกิด
แรงกระต้นุ ใหเ้ ราอยากออกเดนิ ทางไปส่เู ป้าหมายนั้นโดยเร็ว

[4]

การวางแผนงาน และ กำหนดวธิ ีการ (Planning)
หลังจากเรามเี ปา้ หมายแล้ว เราตอ้ งนำเปา้ หมายนนั้ มากำหนดรายละเอียด สิง่ ทตี่ ้องทำโดยเรยี งตามลำดบั

ความสำคญั รายละเอยี ดขนั้ ตอน ปัจจยั ต่างๆที่ตอ้ งใช้ ระยะเวลาเริ่ม-สิน้ สุด บุคคลหรอื ทีมงานทเ่ี กี่ยวข้องในแต่ละ
ขั้นตอน และทสี่ ำคัญที่สดุ คือ ตัวช้วี ัดผล (KPI)

การลงมือปฏบิ ตั ิ (Do)
ขัน้ ตอนนีค้ อื การลงมือปฏิบตั ิตามแผนงานและวธิ กี ารทีเ่ รากำหนดไว้

การตรวจสอบ (Check)
หลงั จากเราเรมิ่ ลงมือปฏิบัติไปไดส้ กั ระยะ ตอ้ งเร่ิมทำการตรวจสอบความคบื หน้าของสงิ่ ทีเ่ ราได้ลงมือ

ปฏิบตั ิไปน้ันว่าเป็นไปตามแผนงานหรือไม่ ซ่ึงส่ิงท่จี ะบง่ บอกได้ก็คือตัวชีว้ ดั ท่เี รากำหนดไว้น่นั เอง ถา้ จุดที่เรา
ตรวจสอบได้ผลลัพธ์ตามตัวช้ีวัดทีเ่ ราตงั้ ไว้หรือดีกว่าแสดงว่าวิธีการทเ่ี ราเลอื กใช้นั้นยังคงถูกต้อง แตถ่ ้าตรวจสอบ
ออกมาแลว้ ผลปรากฏวา่ ตำ่ กวา่ ตัวชี้วดั ท่ตี งั้ ถอื เปน็ สัญญาณเตือนวา่ มีความผดิ ปกติบางอย่างเกี่ยวกบั แผนงานหรือ
วธิ ีการท่ีเรากำหนดไวใ้ นตอนแรก

การปรบั ปรุง (Act / Action)
ขั้นตอนนค้ี อื การปรับปรุงหรือปรับเปล่ยี นวธิ กี ารหรือทรพั ยากรบางอยา่ งเพื่อทำให้ผลลพั ธ์กลบั มาอย่ใู น

[5]

แผนงานหรือเส้นทางสูเ่ ป้าหมายตามระยะเวลาทีก่ ำหนดไวใ้ นครั้งแรก ซง่ึ กระบวนการปรับปรงุ เรมิ่ จากการ
วเิ คราะหห์ าสาเหตทุ ี่ทำใหผ้ ลลพั ธไ์ ม่เปน็ ไปตามทีเ่ ราวางแผนหรอื กำหนดไว้ วา่ เกิดจากองค์ประกอบหรือปจั จยั
ภายใน/ภายนอกใดบ้าง แลว้ จึงมากำหนดมาตรการแก้ไข ปรบั ปรุงตอ่ ไป

P-D-C-A อยา่ งต่อเนื่อง
หลังจากเรากำหนดมาตรการแก้ไขแลว้ จงึ นำมาปรับเปลย่ี นแผนงานให้สอดคลอ้ งกับวิธกี ารและทรพั ยากร

ท่ีกำหนดข้นึ มาใหมโ่ ดยยังคงคำนึงถงึ การกำหนดตัวช้ีวัดท่เี หมาะสม แล้วจึงเริม่ ลงมอื ปฏิบตั ิ ตรวจสอบ ปรบั ปรงุ
แกไ้ ข ตามวงจร P-D-C-A อย่างตอ่ เนื่องจนบรรลเุ ป้าหมายทตี่ ้ังไว้

4. ทักษะในการทำงาน
ต้องการการสื่อสาร

ในการทำงานเราจะต้องติดต่อกับผู้คนมากมาย ทัง้ เพ่อื นร่วมงาน เจา้ นาย ลกู คา้ การส่อื สารท่ผี ิดพลาดอาจ
หมายถึงความเสียหายมลู คา่ สูงต่อองค์กรทง้ั ด้านชื่อเสียงและรายได้ ดงั นนั้ ตอ้ งมีความชัดเจน ตรงประเดน็ และ
สามารถเลอื กวิธีที่เหมาะสมกับผรู้ บั สารที่ตา่ งกนั ได้ หากมีความไมม่ ่นั ใจควรมีการทบทวนหรือยืนยันความเขา้ ใจให้
ตรงกันก่อนเสมอ

การทำงานเป็นทีม
ในทีท่ ำงานนั้นเราไม่สามารถอยู่อยา่ งโดดเด่ียวได้ จะตอ้ งมหี วั หนา้ มเี พื่อนร่วมงานและบางครั้งก็มีลูกนอ้ ง

ตอ่ ใหเ้ ปน็ งานในความรบั ผิดชอบของเราคนเดียวก็อาจจะยังตอ้ งพงึ่ พาข้อมูลและความช่วยเหลอื จากคนอื่นๆ ดงั น้ัน
จึงตอ้ งสามารถทำงานร่วมกบั ผู้อื่นได้ รู้จกั สรา้ งความสัมพนั ธ์ทง้ั กบั คนในทีมและระหวา่ งทมี หรือแผนกอืน่ ๆ ดว้ ย

การเจรจาต่อรอง
การตอ่ รองนี้ไมไ่ ดเ้ พื่อใหเ้ ราได้ในสิง่ ท่ีตวั เองต้องการเพียงฝ่ายเดยี ว แตต่ ้องสามารถโน้มนา้ วผอู้ ่นื ให้กา้ วเข้า

มาสจู่ ุดที่ท้ังเราและเขาไดผ้ ลประโยชน์รว่ มกันหรือทีเ่ รยี กว่า win-win ท้งั น้ีเพื่อความสัมพนั ธ์ที่ดใี นการทำงาน
รว่ มกันในระยะยาว หลกั การนีส้ ามารถใช้ได้ทง้ั กบั เพ่ือนรว่ มงานในบริษัทเดยี วกันและกับลูกคา้ หรอื คู่ค้านอก
องค์กรอีกดว้ ย

การนำเสนอในท่สี าธารณะ
หากต้องการความกา้ วหนา้ ในหนา้ ท่ีการงาน นีเ่ ป็นอีกหนึ่งทักษะท่ีเราหลกี เลีย่ งไม่ไดเ้ ลย โดยเฉพาะเม่อื มี

ตำแหนง่ สงู ขน้ึ ยงิ่ มโี อกาสต้องนำเสนอตอ่ หนา้ ทีมหรือลูกนอ้ งเพิม่ ขน้ึ อีกมากเปน็ เท่าตัว สำหรบั ใครทก่ี ลวั เรอ่ื งการ
พูดในทสี่ าธารณะ สามารถเร่ิมฝึกได้จากการมีสว่ นร่วมแสดงความคิดเหน็ หรือถามคำถามในหอ้ งเรยี นหรือห้อง
ประชมุ เพื่อเรียกความมนั่ ใจให้ตวั เองก่อน

การแก้ปัญหา
ปญั หาคอื สิ่งที่คู่กบั งานเป็นเรื่องธรรมดา อยา่ กลวั เวลาทีต่ อ้ งเจอกบั ปัญหา ขอให้มองเปน็ เร่ืองของความท้า

ทายและการพัฒนาตวั เอง เราควรสามารถแก้ปญั หาทั้งเชิงวิเคราะหแ์ ละเชิงสรา้ งสรรคไ์ ด้ดี ขน้ึ อยู่กับสถานการณ์ที่
แตกต่างกันออกไป และยิ่งผา่ นการคิดแก้ปัญหามามากเทา่ ไร เรากจ็ ะยิ่งมีทักษะมากขน้ึ เทา่ นน้ั

[6]

ความอดทนและการสร้างแรงจูงใจให้ตวั เอง
อยา่ งไรก็ตามจะต้องมบี างคร้งั ที่เราเจอกับปัญหาต่างๆที่เขา้ มาพร้อมกันซึ่งอาจทำให้เกิดความทอ้ แท้จน

แทบอยากจะเลิกล้มความต้งั ใจในการทำงานไปเลย แต่คนท่จี ะสร้างความแตกต่างไดน้ นั้ จะตอ้ งมีความอดทนทีจ่ ะ
คอ่ ยๆคลี่คลายสถานการณจ์ นแก้ไขได้ในที่สดุ ดงั น้นั จงึ เป็นเรอ่ื งสำคัญทเ่ี ราจะสามารถสร้างแรงจูงใจให้ตวั เองก้าว
ตอ่ ไปไดแ้ มใ้ นวันท่ีอยากถอยหนมี ากท่สี ุด

ความเปน็ ผูน้ ำ
ภาวะความเปน็ ผนู้ ำไมไ่ ด้จำกดั อยูเ่ ฉพาะกับพนักงานระดับผบู้ รหิ ารเทา่ นั้น แตเ่ ป็นคุณสมบัติที่ทุกคนควรมี

การสร้างแรงจูงใจหรือให้กำลังใจกับเพ่อื นร่วมทมี แบ่งงานให้แตล่ ะคนตามความเหมาะสมแทนท่ีจะรับมาทำคน
เดยี วทง้ั หมด หรือทำตัวดีเปน็ แบบอยา่ งแก่เพ่ือนรว่ มงานก็นับเป็นคณุ สมบตั ิของผู้นำทง้ั สนิ้

การบริหารเวลา
เวลาในโลกของการทำงานไมเ่ คยหยุดนง่ิ ไม่มภี าคเรียนและการปดิ เทอม ทกุ อยา่ งจะเกดิ ข้นึ อย่างต่อเน่อื ง

หากปราศจากการบรหิ ารเวลาทดี่ แี ละต้องทำงานทุกอย่างอย่างเรง่ รบี แล้ว ผลงานอาจจะเสรจ็ กจ็ รงิ แต่คงยากทีจ่ ะ
โดดเดน่ กว่างานของเพอ่ื นพนักงานคนอืน่ และทรี่ ้ายทสี่ ุดก็คืองานอาจจะกลายเปน็ ดนิ พอกหางหมไู ปเร่ือยๆจนเกิด
ปัญหาตามมาในท่สี ุด

ความมัน่ ใจ
ในการทำงานไมม่ ีการสอบซ่อม ดงั นั้นความม่นั ใจจึงเป็นสงิ่ สำคัญมากเพราะความม่ันใจจะชว่ ยใหผ้ ลงาน

ออกมาดีและมันจะเกิดข้นึ ได้อย่างเป็นธรรมชาตติ ่อเมื่อเรามีความร้จู รงิ ในงานท่ีเราทำ หรอื อย่างน้อยต้องมีความ
เชือ่ มัน่ ว่าเราสามารถทำได้จรงิ อย่าใหเ้ ปน็ อย่างหลายคนท่ีมีความสามารถสงู แต่กลับถูกความกลัวและความ
ประหม่าทำใหไ้ ม่สามารถแสดงออกมาได้อยา่ งเต็มที่

ความสามารถทางคอมพวิ เตอร์
ในยคุ ปัจจุบันความสามารถทางคอมพวิ เตอร์เป็นเรื่องพน้ื ฐานทีท่ ุกคนจะตอ้ งรู้ แต่ถ้าเราสามารถใชง้ าน

โปรแกรมต่างๆ โดยเฉพาะ MS Office ได้ในระดบั กลางถึงสงู แลว้ จะชว่ ยให้เราทำงานไดง้ า่ ยขน้ึ มาก ทำให้เรา
สามารถลงมือทำงานได้ทันที ไม่ต้องเสยี เวลาไปกับการเรยี นรใู้ ช้งานก่อน นอกจากนี้ความร้ทู างเทคโนโลยอี น่ื ๆอาจ
ช่วยไดเ้ ชน่ กัน ไมว่ า่ จะเป็น google drive, i-cloud แมก้ ระท่งั การตดั ต่อ video ต่างๆก็มีสว่ นชว่ ยอยา่ งมากในการ
นำเสนอผลงานทดี่ มู ีคุณภาพและเป็นมืออาชีพยง่ิ ข้ึน

[7]

[8]

โดยทั่วไป เราอาจสามารถแบ่งทกั ษะไดเ้ ปน็ 2 กลุ่มใหญ่ คือ
Hard Skills คือ ทกั ษะหรือความสามารถทใ่ี ชใ้ นการทำงานในแตล่ ะสายอาชีพ ซ่ึงสามารถวดั ประเมนิ ผล

ไดอ้ ย่างเปน็ รปู ธรรม เช่น การอ่าน การเขียน การคำนวณ การทำบญั ชี การเลน่ กีฬา การเขยี นโปรแกรม การวาด
ภาพ การวิจยั การทำอาหาร การใชเ้ ครือ่ งมือต่างๆ เปน็ ตน้

Soft Skills คอื ทักษะหรือความสามารถเฉพาะบุคคลท่ีใชเ้ คร่ืองมือวดั หรอื ประเมนิ เป็นระดบั คะแนนได้
ยาก เช่น ความคิดสรา้ งสรรค์ การเป็นผูน้ ำ การบริหารเวลา มนุษยสัมพันธ์ การปรับตัว การควบคมุ อารมณ์ เปน็
ตน้

สำหรบั วิธกี ารแยกแยะวา่ ทักษะใดเปน็ Hard skills หรือทักษะใดเป็น Soft skills โดยทวั่ ไปแลว้ อาจใช้
หลักการ ดังต่อไปนี้

Hard skills เป็นเรื่องของวชิ าชีพ (Professional) ในขณะท่ี Soft skill มคี วามเก่ียวขอ้ งกับบคุ ลิกภาพ
(Personality)

Hard skills เปน็ ทักษะซง่ึ สามารถใชเ้ ครื่องมือวัด ประเมนิ หรอื ทดสอบไดอ้ ยา่ งเป็นรูปธรรมและชัดเจน
กว่า Soft skills