ตุ๊กติ๊กกับตุ๊บปอง-ไปเที่ยวพิษณุโลก

ส่อื การเรยี นรสู าระทอ งถิ่นโดย

Êӹѡ§Ò¹ºÃÔËÒÃáÅоѲ¹Òͧ¤¤ÇÒÁÃŒÙ

ชือ่ ตกุ๊ ติ๊ก กับ ตบุ๊ ปองไปเทยี่ วพษิ ณุโลก

เร่อื ง ตุ๊บปอง
ภาพ นนั ทชยั สิลุจจยานนท์
โครงการ สร้างสรรค์ส่ือการเรยี นรูส้ าระท้องถ่นิ
เลขมาตรฐานประจำ�หนงั สือ 978-616-235-229-4
คณะบรรณาธิการอ�ำ นวยการ
ทศั นัย วงศพ์ ิเศษกุล
วราพร ตยานกุ รณ์
บรรณาธิการดำ�เนินงาน
ระพีพรรณ พัฒนาเวช
ออกแบบรูปเล่ม
ชลาลยั บวั เพม่ิ
ออกแบบปก
ชมพนู ุท สามารถ
ขอขอบคณุ
เศรษฐกร โรจนศ์ ภุ ไชยกุล
พมิ พ์ครง้ั แรก ๒๕๕๘
จ�ำ นวน ๓,๐๐๐ เล่ม
สงวนลขิ สิทธ์ิ c เรืองศักดิ์ ปิน่ ประทปี
ส�ำ นกั งานอทุ ยานการเรยี นรู้ สำ�นกั งานบริหารและพัฒนาองคค์ วามรู้ (องคก์ ารมหาชน)
เจ้าของโครงการ

สำ�นกั งานบรหิ ารและพัฒนาองคค์ วามรู้

ส�ำ นกั งานอทุ ยานการเรยี นรู้ (สอร.)
สังกัดสำ�นกั งานบริหารและพฒั นาองคค์ วามรู้ (องคก์ ารมหาชน)
สว่ นบริการ ศูนย์การคา้ เซน็ ทรลั เวิลด์ ช้นั ๘ Dazzle Zone
โทรศพั ท์ ๐ ๒๒๕๗ ๔๓๐๐ โทรสาร ๐ ๒๒๕๗ ๔๓๓๒
สว่ นสำ�นักงาน ๙๙๙/๙ อาคารสำ�นักงานเซ็นทรัลเวลิ ด์ ชน้ั ๑๗ ถนนพระราม ๑ ปทุมวนั
กรุงเทพฯ ๑๐๓๓๐ โทรศัพท์ ๐ ๒๒๖๔ ๕๙๖๓-๕ โทรสาร ๐ ๒๒๖๔ ๕๙๖๖
www.tkpark.or.th
พมิ พท์ ี่ บริษัท สหมิตรพร้นิ ติ้งแอนด์พับลสิ ซง่ิ จำ�กัด
โทรศัพท์ ๐ ๒๙๐๓ ๘๒๕๗-๙

คาํ นํา

ภารกิจสําคัญตอสังคมประการหน่ึงของ สํานักงานอุทยานการเรียนรู คือ การปลูกฝง
นสิ ยั รกั การอา น และการกระจายโอกาสในการเขา ถงึ แหลง เรยี นรทู ที่ นั สมยั และสอดคลอ งกบั ความ
สนใจของเด็ก เยาวชน และประชาชน ในรูปแบบหองสมุดมีชีวิตที่สรางสรรคบนพ้ืนฐานการมี
สว นรว มของภาคสว นตา งๆ โดยสาํ นกั งานอทุ ยานการเรยี นรไู ดร ว มกบั องคก รปกครองสว นทอ งถนิ่
ในภูมิภาคตางๆ เพอ่ื ขยายผลการดาํ เนินงานดงั กลาว

การสรางสรรคส่อื การเรยี นรูส าระทองถ่นิ ใหมีรูปแบบการนําเสนอทที่ ันสมัย และ ดึงดดู
ความสนใจ เปน เครอ่ื งมอื ทส่ี าํ คญั อยา งหนง่ึ ซงึ่ สาํ นกั งานอทุ ยานการเรยี นรเู ลง็ เหน็ วา มสี ว นในการ
สรา งแรงบนั ดาลใจใหเ ดก็ และเยาวชนสนใจการอา นและ ใฝห าความรอู ยา งตอ เนอื่ ง โดยนาํ เรอื่ งราว
ภูมปิ ญญาสาระทองถน่ิ ใกลต วั ทส่ี อดคลองกบั วัย การดํารงชีวติ พรอ มกบั สอดแทรกแนวคิดดา น
คณุ ธรรม จรยิ ธรรม มาเปน เนอ้ื หาของสอ่ื การเรยี นรสู าํ หรบั เยาวชนตามชว งวยั ตง้ั แต ๔ – ๑๒ ป

สอ่ื การเรยี นรสู าระทอ งถนิ่ ภาคเหนอื ตอนลา งชดุ น้ี สาํ นกั งานอทุ ยานการเรยี นรไู ดร ว มกนั
สรา งสรรคก บั นกั วชิ าการและนกั เขยี นในทอ งถน่ิ เพอื่ ใหเ ดก็ และเยาวชน รวมทงั้ ประชาชนทว่ั ไปใน
ภาคเหนอื ตอนลา งไดร บั ความรู และความภาคภมู ใิ จในวฒั นธรรมและทอ งถนิ่ ตน รวมทง้ั กอ ใหเ กดิ
ความเขา ใจและการยอมรับในวิถีชวี ติ วฒั นธรรมทหี่ ลากหลายตามบรบิ ทพ้นื ท่ีและสภาพแวดลอ ม
ที่แตกตา งกนั ออกไป

สํานักงานอุทยานการเรียนรู มุงหวังวาหนังสือชุดน้ีจะเปนส่ือการเรียนรูอีกชุดหนึ่งที่จะ
สง เสรมิ การอา นและการเรยี นรไู ดอ ยา งมปี ระสทิ ธภิ าพ ซง่ึ หมายถงึ เปน หนงั สอื ทผ่ี อู า น อา นอยา งมี
ความสขุ สนกุ ในการอา น และ กอ ใหเ กดิ ความตระหนกั ในคณุ คา ของทอ งถน่ิ ตนเองไดอ ยา งแทจ รงิ

สํานักงานอุทยานการเรียนรู





ตกุ ต๊กิ กบั ตบุ ปอง
สองพ่ีนอ ง เอิ่งเออะ เอิงเอย

พอแม จะพาไปเที่ยว จังเลย
พี่นอง ฟาวเฟยว อาว..ดี

๖

พ่ีนอ ง สองคน เตรียมตัว
หยอกเยา แหยย ่ัว แมเอย พอเอย
“ไปเทยี่ ว พษิ ณุโลก”
ชสู องมือโบก “พรอมแลว ไปเลย”

๗

พอ ขบั แมน่งั ขา งหนา
นอ งซา ย พ่ีขวา เบาะหลงั อยา งเคย

น่งั ไป ในรถ แปน แปน
ทุกคน วางแผน อยุ ..“หนุก” แนเ ลย

๘

แอน แอน ถงึ เมอื ง “สองแคว”
อะแต ชาแต อุย..เรว็ จงั เลย

๙

ตรงไป “วดั ใหญ” กอนนะ ตองไป ไหวพ ระ สาธุ กอนเลย
พระพทุ ธชนิ ราช คเู มือง คชู าติ ศรัทธา จงั เลย
เรืองรอง สีทอง อรา ม กราบพระ “งา ม งาม” เยน็ ใจ จังเลย
กราบพระเจา เขานิพพาน ขอพรองคทาน เย็นใจ จงั เลย

๑๐

๑๑

๑๒

ขา ง ขา ง วัดใหญ ดา นขวา วัดนางพญา ขามไป ไดเ ลย

สมเดจ็ นางพญา เรอื นแกว งามพร้ิง เพริศแพรว กราบเลย กราบเลย

ไหว ศาลพระนเรศวร กราบจบ ครบถวน ซาบซึ้ง จังเลย

ไปไหว อนุสาวรยี  พระยาจักรี ตอเลย ตอ เลย

๑๓

ตกเ ยน็ ลงไป นงั่ แผ่

อยใู่ น เรอื นแพ อยุ๊ ..เยน็ จงั เลย

14

ตกเยน็ ลงไป น่ังแผ่ อยู่ใน เรือนแพ อ๊ยุ ..เยน็ จังเลย
กินขา้ ว กับปลาเหด็ ทอด สดุ ยอด สดุ ยอด “อุ๊ย..หยอ่ ย จงั เยย”


ผักบ้งุ ลอยฟ้า ฟิว้ ฟ้วิ

ลอยล่อง ละลว่ิ ลงจาน เปะ๊ เลย

15

คา่ํ คา่ํ พาเขา ทีพ่ กั
สวยนกั สวยนกั อยุ ..ดี จงั เลย
อยูแ ถว นา้ํ ตก แกงซอง
ลกู ลกู มองมอง อยุ ..ชอบ จงั เลย

๑๖

น้าํ ตก มากมาย หลายท่ี
สวยดี สวยดี “อยากดู จังเลย”
นํ้าตก สกุโณทยาน
นา้ํ ตก ชาตติ ระการ “พรุง น้ี ไปเลย”

๑๗

ลูกลกู กระดา กระดี๊ สอง สาม วนั นี้ เทีย่ วทกุ ท่ีเลย
ขบั รถ ผา นมา ผา นมา ภูหิน รอ งกลา ต่นื ตา จงั เลย
ถ้าํ เดือน ถาํ้ ดาว พราวพรา ง หิง่ หอ ย หัวชาง อยุ ..แปลก จงั เลย
ทเุ รียนพนั ธหุ ลงรกั ไทย อุย นา้ํ ลายไหล “อาหยอย จังเยย”

๑๘

๑๙

ถงึ ทุงแสลงหลวงพกั กอ น ตองกางเตน็ ทนอน อยุ ..หนาวจังเลย
ตุบปอง ลอ งลํา น้าํ เขก็ ลกู ลกู ตัวเลก็ ตื่นเตน จงั เลย

๒๐

ดแู มง กะพรนุ นํา้ จดื ยาดยาด ยืด ยดื อุย..บรุย จงั เลย

ดูไป กินสม ลมิ้ ไป อม่ิ ตา อิ่มใจ สบาย จงั เลย

๒๑

ไปเขือ่ นแควนอย บํารงุ แดน
แอน แอน แอน แอน อุย ..ใหญ จังเลย

กอ นลา ไปบานจา ทวี
ของเกา ดดี๊ ี อุย..ชอบ จงั เลย

๒๒

โนน แนะ เห็นหมาบางแกว
โฮง โฮง ดูแลว อ.ุ .ดุจังเลย

๒๓

๒๔

ขากลับ แวะซอ้ื กลวยตาก ซอื้ มาก หิ้วมาก ฝากทกุ คนเลย
พษิ ณโุ ลก โอฆะบุรี สองแคว ดีด๊ี อยากอยู น่เี ลย
เท่ยี ว ชมิ อม่ิ หนํา สาํ ราญ พากนั กลับบาน “ไมอ ยากกลับเลย ”

๒๕

ใชห นังสอื อยางไรใหสนุก

อา น “ตุกติก๊ กับตุบปองไปเที่ยวพิษณโุ ลก”

อยางไรใหนักเรียนสนกุ

การอา นเรื่อง ตกุ ตกิ๊ กบั ตบุ ปองไปเทยี่ วพิษณุโลก ใหน ักเรยี นสนกุ ดว ยวิธที ีง่ ายท่สี ดุ คือ
การอา นใหน ักเรยี นฟง อานตามตวั อักษรใหสนุกและมีชีวติ ชีวา และการอานหนังสือเลมนคี้ ณุ ครู
ไมตองเติมแตงสีสันอะไรเลย เพราะภาษาในเลมมีสีสันอยูแลว แตบางทานอาจจะอยากเพิ่ม
อารมณใ นนา้ํ เสียงบางกส็ ามารถทาํ ไดเพ่อื ความสนกุ สนานและเฮฮามากขนึ้

คณุ ครหู ลายทา นอาจจะคดิ วา หนงั สอื สาํ หรบั เดก็ น้ันจะตอ งใหเ ดก็ อานเอง แตในความ
เปนจริงความเขาใจนี้ไมคอยถูกตองนักสําหรับวิธีการสงเสริมการอานในนักเรียนช้ันอนุบาลหรือ
ประถมตน โดยเฉพาะหนงั สอื ทม่ี ลี กู เลน ภาษาเชน เลม น้ี เพราะมคี าํ จาํ นวนมากทผ่ี นั วรรณยกุ ตใ น
รูปแบบทนี่ ักเรียนไมคนุ เคย แตเม่ืออานออกเสยี งแลวจะเกิดเสียงทีส่ นกุ ไดอ ารมณ และมีจงั หวะ
จะโคน ตวั อยางเชน ในหนานี้

ตุกตกิ๊ กบั ตบุ ปอง สองพีน่ อ ง เอิง่ เออะ เอิงเอย
พอแม จะพาไปเทยี่ ว พ่นี อง ฟา วเฟยว อา ว..ดี จงั เลย
หยอกเยา แหยย่วั แมเ อย พอ เอย
พ่นี อ ง สองคน เตรยี มตัว ชูสองมือโบก “พรอ มแลว ไปเลย ”
“ไปเทย่ี ว พษิ ณุโลก”
สดุ ยอด สดุ ยอด “อยุ ..หยอย จงั เยย”
หรือ ลอยลอ ง ละลวิ่ ลงจาน เปะ เลย

กินขา ว กบั ปลาเหด็ ทอด
ผกั บุง ลอยฟา ฟว ฟว

๒๖

ดังจะเห็นวา มคี ํายากอยูมาก วิธีที่ดีทสี่ ุดคือ คณุ ครคู วรอา นใหน กั เรยี นฟงหลายๆ รอบ
เมื่อนักเรียนสนุกและจดจําเรื่องราวไดแลว คราวนี้จึงคอยใหนักเรียนเปนผูตอเติมประโยคจาก
ความจดจาํ กอน เมอ่ื คณุ ครูอา น “พน่ี อ ง สองคน เตรียมตัว หยอกเยา แหยยัว่ แมเอย พอเอย
ไปเทีย่ ว พษิ ณโุ ลก” และใหน กั เรียนตอประโยค “ชูสองมือโบก พรอมแลว ไปเลย” เชน นเ้ี ปน การ
เปดใหเ ดก็ ไดม สี ว นรวมในการอา น และฝกฝนการอานไปดวยในตวั

การอา นหนงั สอื ใหเ ดก็ ฟง เปน การสง เสรมิ การอา นไดอ ยา งไร นคี่ อื สงิ่ ทคี่ ณุ ครจู าํ นวนมาก
ยงั สงสยั ผเู ขยี นขอยกตวั อยา งใหเ หน็ ภาพชดั ๆ เชน เมอ่ื คณุ ครอู า นหนงั สอื เลม หนงึ่ ใหน กั เรยี นฟง
เชนเรอื่ งตกุ ต๊ิกกบั ตุบ ปองฯ เม่ืออา นจบแลวคณุ ครนู าํ หนงั สอื กลับไปวางทม่ี ุมหอ งรวมกับหนงั สือ
เลม อืน่ ๆ และบอกนักเรียนวาคณุ ครหู ยิบหนงั สอื มาจากตรงนี้ ถา ใครอยากอา นกไ็ ปหยบิ มาอาน
อยางคุณครูได จากนั้นขอใหสังเกตวานักเรียนจะไปหยิบหนังสือเลมใดมาเปดดู สวนใหญหรือ
ทงั้ หมดจะหยบิ เลม ทค่ี ณุ ครเู พงิ่ เปด อา นใหฟ ง ทเี่ ปน เชน นเ้ี พราะนกั เรยี นไดร บั แรงจูงใจจากคุณครู
นน่ั เอง ตรงกันขาม ถาหากในหองเรียนมมี มุ หนังสือและมหี นังสอื อยูจาํ นวนมากแตค ุณครไู มเ คย
หยิบมาเปดอานใหฟงเลย เม่ือถึงเวลานักเรียนก็อาจจะหยิบมาเปดๆ ดูเองบางตามความสนใจ
แตไมมีแรงจูงใจ ไมมีแรงกระตุนเราใหอยากรูเร่ืองหรืออยากจดจอติดตาม ซึ่งตางกับวิธีท่ีคุณครู
นาํ มาเลา หรืออา นใหฟงกอ น

เม่อื ถึงตรงนเี้ ราตอ งมองเหน็ ตรงกันเสยี กอ นวา การอานหนงั สือใหเ ดก็ ฟง ในทน่ี ีห้ มาย
ถึง การอานออกเสยี งตามตัวอกั ษรทกุ ตัวทป่ี รากฏอยใู นเนอื้ เรื่อง และไมจ ําเปนตองแตง เรอื่ ง
หรือเพ่มิ คาํ บรรยายเขา ไปอกี คุณครูอา นเฉพาะตวั อกั ษรในแตละหนาและปลอ ยเวลาสักนิด
เพ่อื ใหน ักเรยี นไดมโี อกาสดภู าพสกั หนอย ปลอ ยเวลาใหเงียบบาง เพราะชว งเวลานี้สมองของ
นกั เรยี นกาํ ลังเร่ิมทํางาน พวกเขากําลังพยายามเชือ่ มโยงภาษาท่ีไดย ินกับภาพที่เหน็ อยตู รง
หนา ฉะน้นั คณุ ครูจงึ ไมจาํ เปน ตอ งอธิบายภาพใดๆ ควรเปด โอกาส เปด พนื้ ท่ี
ใหพ วกเขาไดคดิ เองบาง จึงตา งจากการเลาเรอื่ งซึ่งคุณครสู วนใหญเ ลือกใชวธิ ีนี้
เพราะรสู ึกวา นักเรยี นจะสนุกมากกวา

๒๗

ผเู ขียนเร่อื ง ผวู าดภาพ
ตุบปอง นนั ทชยั สลิ ุจจยานนท
(เรอื งศกั ดิ์ ปน ประทปี )
ช่อื เลน ต้มั

เกิดวันที่ ๒๕ กรกฎาคม ๒๕๐๔ จบปรญิ ญาตรีสาขาทัศนศิลป
ทํางานดานการพัฒนาคณุ ภาพชีวิต จดั กจิ กรรมการเรยี นรู คณะจิตรกรรมประตมิ ากรรมและภาพพมิ พ
และสง เสรมิ การอา นในเดก็ และครอบครวั อยา งตอ เนอ่ื ง
มาเกอื บ ๓๐ ป ผลงานของตบุ ปองกวา ๘๐ เลม ไดรับรางวลั มหาวทิ ยาลยั ศิลปากร
ระดับชาติและไดร บั การคดั สรรจากองคก รตางๆ ใหเ ปนหนังสอื ดี รักการวาดภาพและงานศิลปะ
สาํ หรบั เด็กวยั ๐-๕ ป และกวา ๑๐ เลม ขายลขิ สิทธิ์ตางประเทศ
อาทิ กุกไกป วดทอ ง กระตายตื่นตูม ตอ มแตม กากระหายกับ ปจจุบันทาํ งานออกแบบ
เหยือกนํา้ ใสใบโต และตลาดน้ํา..อํา้ อรอ ย และวาดภาพประกอบ
ปจ จุบนั เปน กรรมการผจู ัดการมลู นธิ หิ นังสือเพอื่ เดก็
และผูจดั การโครงการหนังสอื เลมแรก Bookstart ประเทศไทย
ควบคไู ปกับการแตงนทิ านคําคลอ งจองสนุกๆ ใหเด็กๆ อา น
อยางมคี วามสขุ

๒๘