เล่มที่ 3 ชีวิตดีตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

4. หลักสำคัญของเศรษฐกิจพอเพียง คือ ข้อใด ก. การพึ่งตนเอง ข. การไม่ฟุ้งเฟ้อ ค. การลงทุนน้อย ง. การอนุรักษ์ต้นน้ำลำธาร 5. การปฏิบัติตนตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง ควรเริ่มจากที่ใด ก. ตนเอง ข. ชุมชน ค. จังหวัด ง. ครอบครัว 6. ข้อใดไม่ใช่หลักการดำเนินงานตามโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ก. การพึ่งตนเอง ข. การแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า ค. การส่งเสริมปรับปรุงสิ่งแวดล้อม ง. การแก้ไขปัญหาประชากรเพิ่มขึ้น 7. โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริเป็นโครงการที่มุ่งพัฒนาสิ่งใด ก. คน ข. สิ่งแวดล้อม ค. หน่วยงานของรัฐ ง. ทรัพยากรธรรมชาติ 40

8. การใช้จ่ายแบบใดเป็นการใช้จ่ายตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ก. ใช้จ่ายโดยไม่คิด ข. ใช้จ่ายฟุ่มเฟือย ค. ใช้จ่ายอย่างประหยัด ง. ใช้จ่ายตามความพอใจ 9. บุคคลใดไม่ปฏิบัติตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง ก. แพรวาปลูกผักสวนครัวไว้ทำอาหารให้ทุกคนในครอบครัวรับประทาน ข. มินนาขอให้คุณพ่อซื้อ Smart phone รุ่นใหม่เพื่อนำไปโรงเรียน ค. เหมยอิงเก็บขวดพลาสติกที่ลูกค้าในร้านทิ้งไว้ไปขาย ง. แสตมป์บริหารธุรกิจของครอบครัวจนมีชื่อเสียง 10. หัวใจสำคัญหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง คือ ข้อใด ก. หลักปรัชญา 3 เงื่อนไข 2 ห่วง ข. หลักปรัชญา 3 เงื่อนไข 3 ห่วง ค. หลักปรัชญา 3 ห่วง 2 เงื่อนไข ง. หลักปรัชญา 3 ห่วง 3 เงื่อนไข ผู้ผ่านประเมิน : ทำแบบทดสอบได้ 8 คะแนนขึ้นไป 41

เศรษฐกิจพอเพียง ความหมาย เศรษฐกิจพอเพียง เป็นปรัชญาชี้ถึงแนวการดำรงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชน ในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชนจนถึง ระดับรัฐ ทั้งในการพัฒนาและการบริหาร ประเทศให้ดำเนินไปในทางสายกลาง ความเป็นมา เศรษฐกิจพอเพียงเป็นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลย เดชมหาราช บรมนาถบพิตร มีพระราชดำรัสแก่ชาวไทยนับตั้งแต่ พ.ศ. 2517 ทรงเน้นความสำคัญของ การพัฒนาประเทศซึ่งจะต้องสร้างพื้นฐานคือ "ความพอมี พอกิน พอใช้" พระราชดำรัสในปีต่อ ๆ มา โดยเฉพาะอย่างยิ่งตั้งแต่ปี พ.ศ. 2537 ได้ทรงดำเนินพระราชกรณียกิจ โครงการอันเนื่องมาจาก พระราชดำริ ดังนี้ 1. ปรับแก้สภาพทางกายภาพของพื้นดิน ให้มีความอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูก 2. โครงการฝนหลวง 3. โครงการกังหันน้ำชัยพัฒนา 4. โครงการแก้มลิง 5. โครงการแกล้งดิน หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เป็นแนวคิดที่ยึดหลักการพึ่งตนเอง และความสามัคคีในชุมชน ยึดทางสายกลางในการดำรงชีวิต ซึ่งประกอบด้วย 3 ห่วงกับ 2 เงื่อนไข ดังนี้ พอประมาณ มีเหตุผล มีภูมิคุ้มกันที่ ดีในตัวเอง 42

รอบรู้ รอบคอบ ระมัดระวัง ซื่อสัตย์สุจริต ขยันอดทน สติปัญญา แบ่งปัน น ำสู่ เศรษฐกิจ/สังคม/สิ่งแวดล้อม/วัฒนธรรม สมดุล/พร้อมรับต่อการเปลี่ยนแปลง ความสำคัญเศรษฐกิจพอเพียง 1. เกิดแนวคิดที่มุ่งเน้นพึ่งพาตนเองเป็นหลักที่มีอยู่ในตัวเอง เพื่อนำมาพัฒนาคุณภาพชีวิตให้เกิด ประโยชน์สูงสุดต่อตนเอง ครอบครัวและชุมชน ซึ่งจะทำให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างยั่งยืน 2. ทำให้มีความเข็มแข็งในจิตใจ โดยยึดหลักการพึ่งพาตนเองเป็นหลัก เมื่อพึ่งตนเองได้แล้วทำให้ จิตใจสงบเข็มแข็ง ไม่วิตกกังวล 3. เกิดความร่วมมือ ความกระตือรือร้น ความสามัคคีในชุมชนและประเทศชาติ 4. เกิดการมีส่วนร่วม คิดวิเคราะห์ แก้ปัญหาร่วมกัน 5. ทำให้มีความเป็นอยู่ พอมี พอกิน ลดปัญหาความยากจน เงื่อนไขความรู้ เงื่อนไขคุณธรรม หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (ต่อ) 43

ครอบครัวของอ๊ะอำย ใช้พื้นหลังที่หลังบ้านปลูกผัก เลี้ยงสัตว์ไว้บริโภคในเวลาว่าง พ่อมักซ่อมแซมอุปกรณ์ต่าง ๆ ส่วนแม่ก็น าเศษวัสดุมาประดิษฐ์เป็นของใช้ท าให้ประหยัด ค่าใช้จ่าย และมีเงินเก็บออมเพื่อความมั่นคง ของทุกคนในอนาคต อ่านเรื่อง แล้วตอบคำถาม 1. ครอบครัวของอ๊ะอายนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้หรือไม่ อย่างไร ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 2. นักเรียนสามารถนำแนวทางจากครอบครัวของอ๊ะอาย มาปรับใช้ในชีวิตประจำวันอย่างไร ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม แล้วร่วมกันทำกิจกรรมที่กำหนด 44

45

46

47 เว็บไซต์เข้าเรียนออนไลน์ ชุด เศรษฐศาสตร์น่ารู้ 3D E-Book (ออนไลน์) ชุด เศรษฐศาสตร์น่ารู้ รวม 6 เกมออนไลน์ ตะลุยโลกเศรษฐศาสตร์น่ารู้ VDO ประกอบการเรียนเพิ่มเติม ชุด เศรษฐศาสตร์น่ารู้ https://shorturl.asia/AUN8r https://shorturl.asia/NJq7W https://shorturl.asia/Wagu6 https://shorturl.asia/u8khx

กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ชุมชนสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย. เกริก ท่วมกลาง และจินตนา ท่วมกลาง. (2555). การพัฒนาสื่อนวัตกรรม. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เยลโล่การพิมพ์(1988). ชาญชัย กิจประเสริฐ และคณะ. (มปป.) Social Studies Map สรุปเนื้อหาสังคม สั้น กระชับ อ่านเข้าใจง่าย ระดับประถมปลาย ป.4-5-6. กรุงเทพมหานคร : บริษัท สำนักพิมพ์เอ็มไอเอส. นิคม สุมงคล. (2560) ติวเข้มสังคมศึกษา ป.4. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ไฮเฮ็ดพับลิชชิ่ง. พัฒน์นรี มูลปา. (2560). แบบฝึกลูกให้เก่งสังคม ป.4. กรุงเทพมหานคร : บริษัทพาส เฮ็ดดูเคชั่น จำกัด. พิจิตรา ฐนิจวงศ์ศัย. (2563). สรุปหลักคิด สังคมศึกษา ประถม 4-5-6. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ ต้นกล้า. เมธิณี สมมิตร. (2563). แผนภาพช่วยจำสังคม ป.4. นนทบุรี : บริษัท ธิงค์ บียอนด์ บุ๊คส์ จำกัด. ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม พ.ศ. 2554. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์นามมีบุ๊คพับลิเคชั่นส์. สถาบันพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.). (2561). คู่มือครูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.4. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ บริษัทพัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.) จำกัด. สุคนธ์ สินธพานนท์. (2561). นวัตกรรมการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาทักษะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เทคนิคพริ้นติ้ง. อนุวัติ คูณแก้ว. (2562). การวิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. เอกรัตน์ อุดมพร และคณะ. (2558). เก่งสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.4. กรุงเทพมหานคร : บริษัทสำนักพิมพ์ พ.ศ. พัฒนา จำกัด. เอกรินทร์ สี่มหาศาล และคณะ. (2554). คู่มือครูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ป.4. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ บริษัทอักษรเจริญทัศน์ อจท. จำกัด. 48 รวม Licenseรูปภาพประกอบเอกสารการเรียนรู้ เล่มที่ 3 เรื่อง ชีวิตดีตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง ซึ่งผู้จัดทำได้ออกแบบโดยใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ ภาพถ่ายด้วยตัวเอง และได้มีการซื้อรูปภาพ จากเว็บไซต์ https://www.freepik.com สามารถสแกน QR Code เพื่อ ตรวจสอบแหล่งที่มาอ้างอิงของรูปภาพประกอบเอกสารเล่มนี้ https://shorturl.asia/sulrS

49

งกคขงคงขกก กกคคขงกคขค 50

คำชี้แจง ให้นักเรียนเขียนเครื่องหมาย หน้าข้อความที่ถูกต้อง และเขียน เครื่องหมาย หน้าข้อความที่ผิด (ข้อละ 1 คะแนน) ตอนที่ 1 ............................... 1. เศรษฐกิจพอเพียงประกอบด้วยความพอประมาณ ความมีเหตุผล ภูมิคุ้มกัน เงื่อนไขความรู้คู่คุณธรรม ............................... 2. หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นวิถีการดำเนินชีวิตที่ใช้คุณธรรมนำ เศรษฐกิจ ............................... 3. การนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้เพื่อการรู้จักพึ่งพาตนเอง และดำเนินชีวิตบนทางสายกลางอย่างมีขั้นตอน ............................... 4. หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงช่วยพัฒนาจิตใจของประชาชนให้เข็มแข็ง พึ่งพาตนเองได้ และมีจิตสำนึกที่ดี เอื้ออาทรต่อผลประโยชน์ส่วนรวมเป็นสำคัญ ............................... 5. เศรษฐกิจพอเพียงเป็นหลักการดำเนินชีวิตสำหรับประชาชนทุกระดับ ตั้งแต่ ระดับครอบครัว ระดับชุมชน และระดับประเทศ 51

ความหมายของเศรษฐกิจพอเพียง .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ประวัติความเป็นมาของเศรษฐกิจพอเพียง .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... ผู้ผ่านประเมิน : ทำแบบทดสอบได้ 8 คะแนนขึ้นไป คำชี้แจง ให้นักเรียนเขียนบันทึกความรู้เกี่ยวกับความหมายและความเป็นมาของ เศรษฐกิจพอเพียง (5 คะแนน) ตอนที่ 2 เศรษฐกิจพอเพียงเป็นปรัชญาชี้ถึงแนวทางการดำรงอยู่และปฏิบัติตนของประชาชนในทุกระดับ ตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชน ถึงระดับรัฐทั้งในการพัฒนาและบริหารประเทศ ให้ดำเนินไป ในทางสายกลางโดยเฉพาะการพัฒนาเศรษฐกิจเพื่อให้ก้าวทันต่อยุคโลกาภิวัตน์ โดยยึดหลักความ พอประมาณ ความมีเหตุผลและมีภูมิคุ้มกันที่ดี เศรษฐกิจพอเพียงเป็นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรมีพระราชดำรัสแก่ชาวไทยนับตั้งแต่ พ.ศ. 2517 ทรงเน้นความสำคัญของการพัฒนา ประเทศซึ่งจะต้องสร้างพื้นฐานคือ "ความพอมี พอกิน พอใช้" ของประชาชนส่วนใหญ่เบื้องต้น ก่อนโดยใช้หลักความพอประมาณ การคำนึงถึงการมีเหตุผล การสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีในตัวเอง และ ทรงเตือนสติประชาชนคนไทยไม่ให้ประมาท ตระหนักถึงการพัฒนาอย่างเป็นขั้นเป็นตอนที่ถูกต้อง ตามหลักวิชาและการมีคุณธรรมเป็นกรอบในการปฏิบัติและการดำรงชีวิต 52 (พิจารณาคำตอบของนักเรียนโดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)

1. ชื่อโครงการ........................................................................................................................................... 2. ประวัติความเป็นมาของโครงการ .................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. 3. วัตถุประสงค์ .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. คำชี้แจง ให้นักเรียนเลือกโครงการตามพระราชดำริ 1 โครงการ แล้วสรุป ตามประเด็นที่กำหนดให้(10 คะแนน) ฝนหลวง โครงการพระราชดำริฝนหลวง เกิดขึ้นจากพระราชดำริส่วนพระองค์ ในพระบาทสมเด็จพระบรม ราษฎรในพื้นที่แห้งแล้งทุรกันดาร 15 จังหวัด ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้ทรงรับทราบถึง ชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เมื่อคราวเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยม ความเดือดร้อน ทุกข์ยากของราษฎร และเกษตรกรที่ขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค และการเกษตร จึงได้มีพระมหากรุณาธิคุณ พระราชทาน โครงการพระราชดำริ "ฝนหลวง" ให้กับ ม.ร.ว.เทพฤทธิ์ เทวกุล ไปดำเนินการ ซึ่งต่อมา ได้เกิดเป็นโครงการค้นคว้าทดลอง ปฏิบัติการฝนเทียมหรือฝนหลวงขึ้น เพื่อบรรเทาความทุกข์ยากของประชาชนในประเทศ โดยเฉพาะการที่ท้องถิ่นหลายแห่งที่ประสบปัญหา ความต้องการใช้น้ำของประเทศ ที่นับวันจะทวีปริมาณความต้องการสูงขึ้น เพราะการขยายตัว พื้นดินแห้งแล้ง หรือการขาดแคลนน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค และทำการเกษตร นอกจากนี้ภาวะ เจริญเติบโตทางด้านอุตสาหกรรม เกษตรกรรม นั่นเอง 53

ผู้ผ่านประเมิน : ทำแบบทดสอบได้ 8 คะแนนขึ้นไป 4. ประโยชน์ที่ประชาชนได้รับจากโครงการ .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. 5. นักเรียนประทับใจโครงการนี้เพราะ .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. - เพื่อแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำในการเกษตรในช่วงที่เกิดภาวะฝนแล้งหรือฝนทิ้งช่วงยาวนาน - เพื่อแก้ปัญหาการขาดแคลนน้ำเพื่อการอุปโภคบริโภคเสริมสร้างเส้นทางคมนาคมทางน้ำ - เพิ่มปริมาณน้ำในเขื่อนภูมิพลและเขื่อนสิริกิติ์เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้า - เพื่อป้องกันและบำบัดภาวะมลพิษของสิ่งแวดล้อม น้ำจากฝนหลวงจะทำให้ภาวะมลพิษ จากน้ำเสียเจือจางลง ฝนหลวงนี้ ไม่เพียงแต่จะเป็นประโยชน์สำหรับแหล่งน้ำที่จำเป็นต้องใช้ในการเพาะปลูกสำหรับเกษตรกร ในสภาวะแห้งแล้งเท่านั้น หากรวมถึงการเพิ่มปริมาณน้ำในแหล่งกักเก็บขนาดใหญ่ ให้มีสภาพสมบูรณ์ เก็บไว้ใช้ตลอดปีอีกด้วย เพื่อผลักดันน้ำเค็มมิให้หนุนเข้ามาทำความเสียหายต่อการอุปโภค บริโภคหรือ เกษตรกรรม 54 (พิจารณาคำตอบของนักเรียนโดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)

................................................... ตอนที่ 1 คำชี้แจง ให้นักเรียนเติมข้อความลงในช่องว่างเกี่ยวกับปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียงให้ถูกต้อง (ข้อละ 1 คะแนน) พอประมาณ ......................... ......................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... ................................................... เงื่อนไขความรู้ เงื่อนไขคุณธรรม นำสู่ ......................................................................................................... ......................................................................................................... ......................................................................................................... มีเหตุผล มีภูมิคุ้มกันที่ดี ในตัวเอง รอบรู้ รอบคอบ ระมัดระวัง ซื่อสัตย์สุจริต ขยันอดทน สติปัญญา แบ่งปัน เศรษฐกิจ/สังคม/สิ่งแวดล้อม/วัฒนธรรม สมดุล/พร้อมรับต่อการเปลี่ยนแปลง 55

ตอนที่ 2 คำชี้แจง ให้นักเรียนอ่านสถานการณ์ แล้วตอบคำถามเกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง ในการดำเนินชีวิต (5 คะแนน) ผู้ผ่านประเมิน : ทำแบบทดสอบได้ 8 คะแนนขึ้นไป สถานการณ์ที่ 1 สถานการณ์ที่ 2 ครอบครัวของข้าวตัง จะออกไปรับประทาน อาหารนอกบ้านเป็นประจำ หรือไม่ก็ซื้ออาหาร เข้ามารับประทานในบ้านข้าวตัง จะได้ของเล่น จากผู้ปกครองเป็นประจำ เมื่อตนเองอยากได้ นอกจากนี้แม่ของข้าวตังมักซื้อเสื้อผ้าใหม่ตาม รสนิยมอยู่เสมอ ครอบครัวของกานต์ปลูกผักสวนครัวไว้ รับประทานในบ้าน และหากมีเหลือก็แบ่ง ขาย กานต์มักจะประดิษฐ์ของใช้ส่วนตัว จากวัสดุเหลือใช้ นอกจากนี้คุณแม่ของ กานต์จะซ่อมแซมเสื้อผ้าใส่เองเสมอ โดยไม่ ต้องจ้างช่างเย็บผ้า 1. การปฏิบัติของครัวครอบในสถานการณ์ที่ 1 จะส่งผลต่อครอบครัวอย่างไร ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ 2. การปฏิบัติของครัวครอบครัวในสถานการ์ที่ 2 จะส่งผลต่อครอบครัวอย่างไร ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................ ทำให้ครอบครัวไม่เสียเงินซื้อผัก มีรายได้เพิ่ม และไม่ต้องสิ้นเปลือง ค่าใช้จ่าย ในการซื้อเสื้อผ้า ทำให้ครอบครัวสิ้นเปลืองค่าใช้จ่าย มีเงินเหลือเก็บน้อย และอาจได้รับประทาน สารอาหารไม่ครบถ้วน (พิจารณาคำตอบของนักเรียนโดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน) 56

คำชี้แจง ให้นักเรียนเลือกคำที่กำหนดให้เติมลงในช่องว่างให้ถูกต้อง (ข้อละ 1 คะแนน) เหตุผล ภูมิคุ้มกัน ความรู้ คุณธรรม พึ่งพา เศรษฐกิจพอเพียง ทางสายกลาง สมดุล พอเพียง พอประมาณ 1. ........................................หมายถึง ความสามารถของชุมชน เมือง ประเทศ หรือภูมิภาคในการผลิต การบริโภคการแลกเปลี่ยน เพื่อให้ดำรงชีวิตในสังคมโดยไม่พึ่งพาปัจจัยภายนอก 2. ความ..................................หมายถึง ความพอประมาณ ความมีเหตุผล การสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว พอสมควรต่อการมีผลกระทบใด ๆ อันเกิดจากการเปลี่ยนแปลง 3. ..........................................หมายถึง การดำเนินชีวิตอยู่ด้วยความไม่ประมาทพึ่งพาตนเองได้มากขึ้น ทุกระดับตั้งแต่ระดับครอบครัว ระดับชุมชน จนถึงระดับรัฐ 4. ความ.....................................หมายถึง ความพอดีไม่น้อยเกินไปและไม่มากเกินไปโดยไม่เบียดเบียน ตนเองและผู้อื่น 5. เงื่อนไข........................................... ประกอบด้วย ความรอบรู้เกี่ยวกับวิชาการต่าง ๆ มีการใช้อย่าง รอบคอบและปฏิบัติด้วยความระมัดระวัง 6. เงื่อนไข...................................ประกอบด้วย การมีความซื่อสัตย์สุจริต มีความอดทน ขยันหมั่นเพียร ใช้สติปัญญาในการดำเนินชีวิต และรู้จักแบ่งปันให้ผู้อื่น 7. ความมี.............................................หมายถึง การตัดสินใจเกี่ยวกับความพอเพียงนั้น จะต้องเป็นไป อย่างมีเหตุผล โดยพิจารณาจากเหตุปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนคำนึงผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้น 8. การมี................................ที่ดีหมายถึง การเตรียมตัวให้พร้อมรับผลกระทบและความเสี่ยงจาก การเปลี่ยนแปลงด้านต่างๆ เศรษฐกิจพอเพียง พอเพียง ทางสายกลาง พอประมาณ ความรู้ คุณธรรม เหตุผล ภูมิคุ้มกัน 57

9. การ. ...........................ตนเองเป็นการนำทรัพยากรที่มีอยู่มาใช้ให้เป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต โดยตอบสนองความต้องการพื้นฐานได้อย่างไม่ฟุ่มเฟือยและพอเพียงกับตนเอง 10. ความยั่งยืนและความ...............................หมายถึง การเน้นการพัฒนาที่มีความพอดีพอเหมาะ ผู้ผ่านประเมิน : ทำแบบทดสอบได้ 8 คะแนนขึ้นไป พึ่งพา สมดุล มีความหลากหลาย กลมกลืน และปกป้องทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 58

(พิจารณาคำตอบของนักเรียนโดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน) ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม แล้วร่วมกันทำกิจกรรมที่กำหนด ครอบครัวของอ๊ะอำย ใช้พื้นหลังที่หลังบ้านปลูกผัก เลี้ยงสัตว์ไว้บริโภคในเวลาว่าง พ่อมักซ่อมแซมอุปกรณ์ต่าง ๆ ส่วนแม่ก็น าเศษวัสดุมาประดิษฐ์เป็นของใช้ท าให้ประหยัด ค่าใช้จ่าย และมีเงินเก็บออมเพื่อความมั่นคง ของทุกคนในอนาคต อ่านเรื่อง แล้วตอบคำถาม 1. ครอบครัวของอ๊ะอายนำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้หรือไม่ อย่างไร ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ 2. นักเรียนสามารถนำแนวทางจากครอบครัวของอ๊ะอาย มาปรับใช้ในชีวิตประจำวันอย่างไร ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ........................................................................................................................................................ ครอบครัวของอ๊ะอายน าหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้โดยการปลูกพืชผักสวนครัว นอกจากนี้ยังใช้สิ่งของอย่างคุ้มค่า รู้จักการซ่อมแซมสิ่งของ และน าเศษวัสดุมาประดิษฐ์เป็น ของใช้ - ใช้สิ่งของต่าง ๆ อย่างคุ้มค่า - เมื่อสิ่งของช ารุด ลองซ่อมแซมดูก่อนที่จะตัดสินใจซื้อใหม่ - ปลูกผักสวนครัวไว้บริโภคในครอบครัว 59