4. บุญเตมิ ประสบความสาํ เร็จสมดงั ตั้งใจ เพราะปฏิบัตติ นสอดคลองกับพทุ ธศาสนสุภาษิตขอใด
1. สนตุฏ ปรมํ ธนํ
2. อิณาทานํ ทุกขํ โลเก
3. โภคา สนนจิ ยํ ยนติ วมมิโกรปู จียติ
4. ปฏิรูปการี ธรุ วา อุฏ าตา วนิ ทเต ธนํ
5. วายเมเถว ปรุ โิ ส ยาว อตถสส นปิ ปทา
5. กษตั รยิ พระองคใดในประวตั พิ ระพทุ ธศาสนา ทท่ี รงสงคณะธรรมทตู ไปเผยแผพระพทุ ธศาสนายงั ตางประเทศ
1. พระเจากา าโศก 2. พระเจาพมิ พิสาร
3. พระเจาอชาตศัตรู 4. พระเจาสทุ โธทนะ
5. พระเจาอโศกมหาราช
6. ขอใดเปนสาเหตสุ ําคญั ของการสงั คายนาพระไตรปฎกคร้งั ที่ 1 เฉฉบลับย
1. การดูหมิน่ พระธรรมวนิ ัย
2. การหยอนทางวินยั ของพระสง
3. การเขามาบวชของพวกนอกศาสนา
4. การขาดตกบกพรอง ไมครบถวนของพระไตรปฎก
5. การวางรากฐานพระพทุ ธศาสนาในประเทศศรีลงั กา
7. มีสลงึ พึงบรรจบใหครบบาท อยาใหขาดสิง่ ของตองประสงค
มีนอยใชนอยคอยบรรจง อยาจายลงใหมากจะยากนาน
บทประพนั ธขางตนมีความสอดคลองกบั พทุ ธศาสนาสุภาษิตบทใด
1. สนตฎุ ี ปรมํ ธนํ
2. กมมนุ า วตตตี โลโก
3. อณิ าทานํ ทุกขํ โลเก
4. ธมโม หเว รกขติ ธมมจารึ
5. วายเมเถว ปุริโส ยาว อตถสส นิปปทา
8. ขอความใดใชเตอื นสตไิ มใหกอหน้ี
1. มนี อยใชนอย
2. จายลงใหมาก
3. มีสลึงพึงบรรจบ
4. บรรจบใหครบบาท
5. อยาใหขาดสง่ิ ของตองประสงค
45
9. ขอใดกลาวถงึ ความสําคัญของการสังคายนาพระไตรปฎกไดถูกตอง
1. ทาํ ใหเกิดความสามัคคีในหมสู ง
2. ทําใหพระธรรมวนิ ัยไมคลาดเคลื่อน
3. ทําใหพระรตั นตรัยครบถวนบริบูรณ
4. ทาํ ใหพระพุทธศาสนามคี วามเปนปกแผน
5. ทาํ ใหพระสง มคี วามเครงครดั ในพระธรรมวินยั
10. พฤติกรรมของบคุ คลใดเรยี กวา ไมมี ยถาสารุปปสันโดษ
1. นนทอยากสอบไดคะแนนเตม็ แตไมอานหนงั สอื สอบ
2. นริ ุตมีอาชพี เกบ็ ของเกาขาย แตก็ไมเคยนอยใจในโชคชะตาของตนเอง
3. นรีอานหนังสอื สอบอยางตง้ั ใจ แตคดิ วาจะไดคะแนนเตม็ หรือไมก็ไมเปนไร
4. นพพรมอี าชีพขบั รถแท็กซ่ี พบเงินในรถจาํ นวนหนง่ึ ไดหาทางสงคนื เจาของ
5. นทที ําเวลาไมถึงเกณฑ จึงไมไดเปนนักกี าวายน้ําประจาํ โรงเรยี น เขาจงึ ไปฝกฝนกี าประเภทอนื่
ตอนท่ี 2 ตอบคํา ามทีก่ าํ นดใ คะแนนเตม คะแนนท่ีได
เฉฉบลบั ย 1. การทาํ สงั คายนามีผลตอพระพทุ ธศาสนาอยางไร
10
1...........ท....าํ ..ใ...ห....ห....ล....ัก....ค....ํา..ส.....อ...น.....ข...อ...ง...พ....ร....ะ..พ.....ุท....ธ...เ..จ...า...ไ..ด....ร....บั ....ก....า...ร...จ....ัด....ไ..ว...เ..ป....น....ห....ม...ว...ด....ห....ม....ูช...ดั....เ..จ...น.......................................................................
2...........ห....ล....กั ...ค.....าํ ..ส....อ....น....ข...อ....ง...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ....ศ....า..ส....น.....า...ไ..ด....ม....ผี ...นู.....ํา..ไ...ป....เ.ผ....ย...แ...ผ....ย...ัง....ด....ิน....แ...ด....น.....ต....า..ง....ๆ............................................................................
3...........ม...ีป....ร...ะ...ช...า...ช...น....จ....ํา...น....ว...น.....ม...า...ก....ห....นั ....ม....า..น.....ับ....ถ....อื...พ....ร....ะ..พ.....ุท....ธ...ศ....า..ส.....น....า......ท....ํา..ใ...ห....พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น.....า...ต...้งั....ม...น่ั.....ใ..น.....ป....ร...ะ...เ.ท....ศ....ต....า...ง...ๆ...
4...........ท....ํา..ใ...ห....พ....ว...ก....น....อ....ก....ร...ีต....ท....ีแ่...ป....ล....ก....ป....ล....อ...ม....เ..ข...า..ม....า..บ.....ว...ช...ใ..น.....พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....า...ถ....ูก....ข...จ...ดั....ใ...ห....ห....ม...ด....ไ...ป.................................................
5...........ม...กี....า...ร...ร....ัก....ษ....า...ห....ล...กั....ธ....ร...ร....ม...ใ...น....ก....า...ร...ส....งั่....ส....อ...น.....พ....ทุ....ธ...บ....ร....ษิ ....ทั....ส....ืบ....เ..น.....อ่ื ...ง...ต....อ....ก....ัน....เ..ร...่อื....ย...ม....า.................................................................
...........ท....าํ ..ใ...ห....เ..ก....ิด...ค.....มั ...ภ....ีร...ท....่ีส....ํา...ค....ญั.....ข...อ...ง....พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น.....า.....ค....อื.......พ....ร...ะ...ไ..ต....ร....ป...ฎ....ก........................................................................................
2. นกั เรยี นมพี ทุ ธศาสนสภุ าษติ ใดเปนหลกั ในการดาํ เนนิ ชวี ติ จงอธบิ ายเหตผุ ล
...............ว...า...ย...เ..ม....เ.ถ....ว.......ป....รุ....โิ ..ส.........ย...า...ว.......อ...ต....ถ....ส....ส.........น....ปิ....ป....ท....า.......ห....ม....า..ย....ค....ว...า..ม....ว...า.......เ.ก....ดิ....เ..ป....น....ค....น.....ค....ว...ร...จ....ะ..พ.....ย...า...ย...า...ม...จ....น....ก....ว...า...จ...ะ..
.ป....ร...ะ..ส.....บ....ค....ว...า..ม....ส....าํ...เ.ร....จ็ ......เ..พ....ร...า...ะ..ค....ว...า...ม...พ....ย....า..ย....า...ม...โ..ด....ย....ไ..ม....ย...อ...ท....อ....ต....อ...ป....ญ.....ห....า..ห....ร....อื ...อ....ปุ ....ส....ร...ร...ค.......จ....ะ..ท....าํ...ใ..ห....เ..ร...า...ม....มุ ...า...น....ะ......ฝ...า...ฟ....น...
.จ...น.....ก....ว..า...จ....ะ..ผ....า...น....พ....น.....ป...ญ.....ห....า.......แ...ล....ะ...ไ...ด...ใ...น....ส.....งิ่ ...ท....่ีเ..ร...า...ค....า...ด....ห...ว...งั....ห....ร...ือ...ต....อ....ง...ก....า...ร........โ..ด....ย....เ.ฉ....พ....า...ะ...เ.ร....่ือ...ง....ก....า..ร....ศ....ึก....ษ....า...เ.ล....า...เ..ร...ยี....น...
.จ...ะ...ต....อ...ง....ม...ีค....ว...า...ม...พ.....ย...า...ย...า...ม....ใ..น.....ก....า..ร....อ...า...น.....ห....น....ัง...ส.....ือ........ข...ย...ัน....ท.....บ....ท....ว...น....บ....ท....เ..ร....ีย...น.........ต....ั้ง...ใ...จ...ฟ.....ง...แ...ล....ะ...ท....ํา..ค.....ว..า...ม....เ.ข...า...ใ...จ...ใ...น....ส.....่ิง...ท...่ี
.ค....ุณ.....ค....ร...สู.....อ...น.......เ..พ....ือ่....ใ..ห....ป....ร....ะ..ส....บ.....ค....ว...า..ม....ส....าํ ...เ.ร....จ็ ...ใ...น....ก....า...ร....ศ...กึ....ษ.....า..เ..ล....า...เ.ร....ีย...น.....แ...ล....ะ..ก....า...ร....ป...ร....ะ...ก...อ....บ....ก....ิจ....ก....า..ร....ง...า...น....ต....า...ง...ๆ.................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยูในดุลยพินจิ ของครผู สู อน)
46
5หน่วยการเรียนรู้ที่ หนา้ ท่ีชาวพุทธ
และมารยาทชาวพุทธ
พระพุทธศาสนาเปนศาสนาสําคัญของประเทศไทย และเปนตนกําเนิดของวัฒนธรรมประเพณี
ตาง มากมาย พทุ ธศาสนกิ ชนจึงควรทาํ นบุ าํ รงุ และสืบทอดพระพทุ ธศาสนาใหเจริญรุงเรืองสืบไป โดย
การศึกษาพระธรรมคําสอนใหเขาใจอยางถองแท แลวนําไปป ิบัติใหเกิดประโชนตอตนเองและสวนรวม
สืบสานและอนรุ กั ษพุทธวัฒนธรรมตาง ใหดาํ รงอยูอยางม่ันคง และป บิ ัตติ นตอผอู ่นื ดวยความเคารพ
นบนอบตามแบบมารยาทไทย ซงึ่ ถอื เปนหนาท่ีสําคญั ท่ีชาวพุทธที่ดีพึงป บิ ัติ
การป ิบัตติ นตามทศิ เบองลางในทิศ
• การป บิ ตั ติ นตอคนงาน ลกู จาง และคนรบั ใช
• การป บิ ตั ติ นตอนายจาง
หนาทแ่ ละบทบาท หนาท่ เฉฉบลับย
ของพระภิกษสุ ามเณร ชาวพทุ ธ
หนาทแ่ ละบทบาทของอบุ าสก
• การศกึ ษาตามหลักไตรสกิ ขา หน้าที่ชาวพทุ ธ อุบาสกิ า ทม่ ตอสงั คมไทย
• หนาท่ขี องพระภิกษุสามเณร และมารยาท
ชาวพทุ ธ • ความหมายของอุบาสก อุบาสิกา
ตามบทบาทตาง • การป ิบตั ิตนของอุบาสก
อุบาสิกา
มารยาท
ชาวพทุ ธ
การป สิ นั ารท่เหมาะสมตอพระภกิ ษุ การป ิสัน ารตามหลกั ป สิ ัน าร
• การลุกขนึ้ ตอนรับ • การใหท่ีน่งั พระสงฆ • ความหมายของการป สิ ันถาร
• หลักการป สิ นั ถาร
• การรับรอง • การตามสงพระสงฆ
47
กิจกรรมฝึกทกั ษะการคิด คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
กิจกรรมที่ 5.1 วิเคราะ ขอความ แลวนาํ ลักธรรมมาเตมิ ลงในชอง
10
คุณแมทราบวาหลวงตาบัว ซ่ึงเปนพระภิกษุท่ีทางครอบครัวใหความเคารพศรัทธาและรับเปน
อปุ ฏฐากเกดิ อาพาธเปนไขหวดั จงึ ขอใหยงยทุ ธนาํ ยาไปเยยี่ มหลวงตาบวั ยงยทุ ธควรจะปฏบิ ตั ติ นอยางไร
และสนทนากับหลวงตาบวั อยางไรจงึ จะเหมาะสม
1. แนวทางการปฏิบัติตนท่เี หมาะสมของยงยุทธตอหลวงตาบัว
.1..........แ...ส....ด....ง...ค....ว...า...ม....เ.ค....า...ร...พ.....พ....ร...ะ...ส....ง...ฆ....ด....ว...ย....ก....า..ร....ก....ร...า...บ....เ..บ....ญ.....จ...า...ง...ค....ป....ร....ะ..ด....ษิ....ฐ.............................................................................................
.2..........ส....น.....ท....น....า...ก....ับ....พ....ร....ะ..ภ....ิก....ษ....ุด....ว...ย...ค....าํ...ศ....พั ....ท.......แ...ล....ะ...ส....ร...ร....พ....น....า...ม...ท....ี่ถ....กู....ต....อ....ง...ก....บั ....พ....ร....ะ..ส....ง....ฆ.....................................................................
.3..........น....ํา...ย....า..ท....ีค่....ุณ......แ...ม...จ....ัด....ม...า...ใ...ห...ป....ร....ะ..เ..ค....น.....แ...ด....พ....ร...ะ...ส....ง...ฆ....อ....ย...า...ง...ถ....ูก....ต....อ....ง...ต....า...ม...ห....ล....กั ....ม...า...ร....ย...า...ท....ช...า...ว..พ....ทุ....ธ...........................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. เติมบทสนทนาท่ีเหมาะสมตามหลักมารยาทชาวพุทธระหวางหลวงตาบัวกับยงยุทธ
เฉฉบลบั ย 1. .ก....ร...า...บ....น.....ม...ัส....ก....า...ร...ข...อ....ร...ับ....ห....ล....ว...ง...ต....า...... 3. ค....ณุ......แ...ม...ท....ร....า..บ.....ว..า......ห....ล....ว...ง...ต....า...อ...า...พ....า...ธ......ม...ีไ...ข......จ...งึ...ใ...ห...
2...............เ.จ....ร...ญิ.....พ....ร....โ..ย....ม............ ก....ร....ะ..ผ....ม...ม....า..เ..ย....ยี่ ...ม....ด...ูอ....า...ก....า..ร....ข...อ...ง....ห...ล....ว...ง....ต...า...ข...อ....ร...ับ.......
4.
.ข..อ....บ....ใ..จ...ม....า..ก....น....ะ...โ..ย...ม.......อ...า...ต....ม...า..ว...า...น....โ..ย...ม....ย...ง...ย...ทุ....ธ...บ....อ...ก....ส....กี....า...โ..ย...ม...แ...ม...ด....ว...ย...ว..า......อ....า..ต....ม...า...ข...อ...บ....ใ..จ...ม....า..ก....
.ต....อ...น.....น....้ีอ....า..ก....า...ร...ไ...ข......ป....ว..ด....ศ....รี....ษ....ะ..ก....ท็....เุ..ล....า...ล....ง...ม....า..ก....แ...ล....ว......แ...ต....ย...ัง....เ.จ....บ็....ค....อ....แ...ล....ะ..อ....อ...น.....เ..พ....ล....ีย...............
5.
.น....ี่ข...อ....ร...ับ....ย....า.......ค....ุณ......แ...ม...ไ...ด....จ...ัด....ย....า...ท....ั้ง...ล....ด....ไ...ข..
.ล....ด...น.....าํ้ ..ม....กู ......แ....ก...เ..จ...บ็....ค....อ.......แ...ล...ะ...ย...า...อ...ม....ช...มุ ...ค....อ...
.ม...า...ถ...ว...า...ย...ห....ล....ว...ง...ต....า..ด....ว...ย...ข...อ...ร....บั ............................
48 (พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนกั เรยี น โดยอยูในดลุ ยพนิ ิจของครผู สู อน)
กจิ กรรมท่ี 5.2 อานขอความ แลวตอบคาํ ามที่กํา นด คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
10
1. ธนาอายุครบ 21 ปบริบูรณ จึงอุปสมบทเปนพระภิกษุ เพ่ือตอบแทนพระคุณพอแม และสืบทอด
พระพุทธศาสนา เม่อื อปุ สมบทเปนพระภกิ ษแุ ลว ธนาจะมบี ทบาทหนาทตี่ ามพระธรรมวนิ ัยอยางไร
.1..........ศ....ึก....ษ....า...แ...ล....ะ...ป...ฏ....บิ.....ตั ...ติ....า...ม....ศ....ลี ...ข...อ....ง...ภ....กิ....ษ....ุจ....ํา..น.....ว...น.......2...2...7......ข...อ.......อ...ย...า...ง...เ..ค....ร....ง...ค....ร...ดั........................................................................
.2..........ศ....กึ....ษ....า...ว...ิธ...ีก....า...ร...เ..พ....ม่ิ...พ.....นู ....ส....ม....า..ธ....ิ ...แ...ล....ะ..ห....ม....่นั ....ข...ดั....เ..ก....ล....า..จ....ิต....ใ..จ....ข...อ...ง....ต....น....ใ...ห...ส.....ะ..อ....า..ด....แ....ล...ะ...ส....ง....บ....อ...ย....เู .ส.....ม...อ............................
.3..........พ....ฒั.....น.....า..ป....ญ.....ญ....า...เ..พ....อื่...ใ...ห...เ..ข...า..ใ...จ...ถ....งึ...ค....ว...า..ม....จ...ร...ง.ิ ...แ...ท...ข...อ....ง...ส....ร...ร....พ....ส....งิ่......แ...ล....ะ..น....า.ํ ..ห....ล....กั....ค....าํ ..ส....อ....น....ไ..ป....เ..ผ...ย....แ...ผ...แ...ก....ป....ร...ะ..ช...า...ช...น....
2. กานดาและชาญชยั เปนพนี่ องท่มี คี วามยดึ มัน่ ศรัทธาในพระพุทธศาสนา บคุ คลท้ังสอง พงึ ปฏบิ ตั ติ น
ตามหนาทข่ี องอุบาสกและอุบาสิกาท่ดี อี ยางไร
.1..........ศ....กึ....ษ....า...พ....ร...ะ...ธ...ร....ร...ม....ค....าํ ..ส.....อ...น.....แ...ล....ะ..น.....าํ ..ม....า...ป....ฏ...บิ.....ตั ....ิใ..ช...ใ...น....ก....า...ร...ด....าํ...เ..น....ิน.....ช...วี ...ิต....................................................................................
.2..........ใ...ห....ก....า..ร....อ...ุป....ถ....มั ...ภ....ค....้ํา...ช...ูพ....ร....ะ..พ....ุท....ธ......พ....ร....ะ...ธ...ร...ร....ม......แ...ล....ะ...พ....ร...ะ...ส....ง...ฆ....อ....ย...เู..ส....ม....อ...................................................................................
.3..........ร....กั ....ษ....า..แ....ล...ะ...ส....บื....ส.....า..น.....พ....ุท....ธ...ว...ัฒ.....น.....ธ...ร...ร....ม...ต....า...ง...ๆ......ใ...ห....ด....ํา..ร....ง...อ....ย...ูอ...ย....า...ง...ม...่นั.....ค....ง..............................................................................
3. วรี ะเปนนายจางของสุดา วีระควรปฏิบตั ิตนตอสดุ าอยางไร จึงจะตรงตามหลกั กัลยาณมิตร เฉฉบลบั ย
.1..........จ....ดั ....ก....า..ร....ง...า...น....ใ...ห....เ.ห....ม....า...ะ..ส....ม....ก....บั....ก....ํา...ล....งั ...ค....ว...า...ม...ส....า...ม...า...ร....ถ...ข...อ....ง...ล....ูก....จ....า..ง......แ...ล....ะ...ใ..ห....ค....า...ต....อ....บ....แ...ท....น....ท....ี่เ..ป....น.....ธ...ร...ร....ม..............
.2..........จ....ดั ....ส....ว...ัส....ด....กิ ....า..ร....ท....ด่ี....ี...แ...ล....ะ..ด....ูแ...ล....ร....กั ....ษ....า...ค....ว...า..ม....ป....ล....อ...ด....ภ....ยั ...ใ...น....ก....า...ร...ท....ํา...ง...า...น.....ใ..ห....แ...ก....ล....ูก....จ....า..ง...................................................
.3..........จ....ัด....ใ..ห....ม....ีว..ัน.....ห....ย...ดุ....พ....ัก....ผ....อ...น.....ต....า..ม....โ..อ....ก....า...ส....อ...นั.....ส....ม...ค....ว...ร..........................................................................................................................
4. ขณะทน่ี ติ กิ าํ ลงั เดนิ ทางไปโรงเรยี น กเ็ หน็ พระภกิ ษรุ ปู หนงึ่ กาํ ลงั เดนิ สวนทางมา นติ คิ วรแสดงมารยาท
ท่ีดีของชาวพทุ ธตอพระภกิ ษรุ ูปน้ันอยางไร
.ค....ว...ร....ห....ล....ีก....ท....า...ง...ใ...ห....พ.....ร...ะ...ส....ง....ฆ....เ..ด....ิน.....ก....อ....น.........แ...ล....ะ...ข...ณ......ะ..ท....ี่.ท....า...น....เ..ด....ิน.....ผ....า...น.........ค....ว...ร....ย...ืน.....ด....ว...ย....ท....า...ท....า...ง...ส.....ง...บ.........ส....ํ.า..ร....ว...ม...
.พ....ร...อ....ม...ก....ับ.....ย...ก....ม...อื....ไ..ห....ว...แ...บ.....บ....ไ..ห....ว...พ....ร....ะ.....ค....อ....ม...ต....วั ...ล....ง...เ..ล....ก็ ....น....อ....ย.........ร...อ....ใ..ห....ท....า...น.....เ.ด....นิ.....ผ...า...น....ไ...ป.......แ...ล....ว..จ....ึง...ค....อ....ย...เ..ด....ิน....ต....อ........
.............................................................................................................................................................................................................................................
5. ขวัญใจจัดงานวันเกิดข้นึ ที่บาน และเชิญใหญาติผูใหญมารวมงาน เมอื่ ญาติผใู หญมาถงึ ขวัญใจควร
ปฏสิ ันถารตอทานอยางไร
.อ...อ....ก....ม...า...ต....อ...น....ร....บั....ด....ว...ย...ใ..บ.....ห...น.....า..ย....ม้ิ...แ...ย....ม...ย...น.ิ ....ด....ี...พ....ร...อ...ม....ก....บั ....ย...ก....ม....อื ...ไ..ห....ว...แ...ล....ะ...ก...ล....า...ว...ท....กั ....ท....า..ย....ส....ว...สั ....ด....ที ...า...น.......แ...ล....ว...เ..ช...อ้ื ...เ..ช...ญิ....
.ใ..ห....ท....า...น.....เ.ข...า...ไ..ป....น.....่งั...พ....กั....ผ....อ...น.....ย...งั...ส.....ถ...า...น....ท....่ที....่ีไ...ด....จ...ดั....เ..ต....ร....ีย...ม...ไ...ว.......ห....า...เ.ค....ร....ื่อ...ง....ด....ม่ื ...ห....ร...อื....ข...อ...ง....ว..า...ง...ม....า...ร...บั....ร....อ...ง...ท....า...น.........แ...ล....ว..
.จ...ึง....น....่งั...พ.....ูด...ค.....ุย...ห....ร...ือ....เ..ช...ญิ .....ท....า..น.....ร...ว...ม...ก....จิ....ก....ร...ร....ม...ต....า...ม....ค....ว..า...ม....เ.ห....ม....า...ะ..ส....ม.....................................................................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรยี น โดยอยูในดลุ ยพนิ จิ ของครผู สู อน) 49
กจิ กรรมตามตวั ชี้วัด คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
กจิ กรรมท่ี 5.1 บอกวธิ ปี บิ ตั ติ นเปนพทุ ธ าสนกิ ชนทด่ี ตี อบคุ คลทกี่ าํ นดใ 10
(ส 1.2 ม.4-6/1)
1. ตอพระสง หนา้ ที่ชาวพทุ ธ 2. ตอพอแม
และมารยาท
.1..........แ...ส.....ด....ง...ค.....ว...า...ม...เ..ค....า...ร....พ....ต.....อ...ท.....า...น.... ชาวพทุ ธ .1..........ด....ูแ...ล....ท....า...น....ใ..ห....ส.....ุข...ส....บ....า...ย...................
..........ท....ั้ง...ท....า...ง...ก....า...ย......ว...า...จ...า......แ...ล....ะ...ใ..จ......... .2..........เ..ช...ื่อ...ฟ....ง...ค.....ํา..แ...น.....ะ..น.....ํา...ส....งั่ ...ส....อ....น...........
.2..........อ....ปุ ...ถ....ัม....ภ...ท....า...น.....ด....ว..ย....ป....จ...จ....ยั......4......... .3..........ช...ว...ย...เ..ห....ล....ือ...ก....จิ....ก....า..ร....ท....า...น...................
.3..........ต....อ...น.....ร...ับ.....ท....า..น.....ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...ย....นิ ....ด....ี .4..........ร...ัก....ษ....า...ช...่อื....เ.ส.....ยี ...ง...แ...ล....ะ...ด....าํ...ร...ง.............
วงศตระกลู............................................................................
............................................................................
4. ตอนายจาง
เฉฉบลบั ย 3. ตอครู
1...........ต....ัง้ ...ใ..จ....ท....ํา...ง...า...น....ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...ท....ุม....เ..ท...
.1..........เ..ช...่อื ...ฟ.....ง...ค....าํ ...ส....ั่ง...ส....อ....น.......แ...ล....ะ.............. ..........แ...ล....ะ..ซ....อ่ื...ส.....ตั ....ย.........................................
..........ต....ัง้...ใ...จ...ศ....กึ....ษ....า...เ..ล....า...เ.ร....ยี ...น..................... 2...........ร...กั....ษ....า...ช...ื่อ....เ.ส.....ยี ...ง...ข...อ....ง...อ...ง....ค....ก....ร........
.2..........แ...ส....ด....ง....ค....ว..า...ม....เ.ค....า...ร....พ....ท....ัง้ ...ท....า...ง........ และนายจาง............................................................................
..........ก....า...ย......ว...า...จ...า......แ...ล....ะ..ใ...จ.......................... 3...........เ.ช....่ือ...ฟ....ง...ค....าํ...แ...น.....ะ..น.....ํา.....ต....ัก....เ..ต....อื ...น.......
.3..........ต....อ....บ....แ...ท....น....ค....ุณ......เ.ม....อื่ ...ม....โี ..อ....ก....า...ส........
............................................................................
............................................................................
5. ตอเพ่ือน
.1..........ม...ีน.....้ํา...ใ..จ....ไ..ม....ต....ร...ี ...ช...ว...ย...เ..ห....ล....อื ...แ....บ....ง...ป....น....ก....นั.....เ..ส....ม...อ....
.2..........ใ..ห....ค....าํ...แ...น....ะ...น....าํ...ห....ร...อื....ช...กั ....ช...ว...น....ก....นั ....ไ...ป....ใ..น....ท....า...ง...ท....ดี่... ี
มปี ระโยชน..........................................................................................................
.3..........ช...ว...ย...ร....กั ....ษ....า...ผ...ล....ป....ร...ะ...โ..ย....ช...น....ข...อ....ง...ก....นั .....แ...ล....ะ..ก....ัน..........
50 (พจิ ารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินจิ ของครผู ูสอน)
กิจกรรมที่ 5.2 อานขอความ แลวระบวุ าบคุ คลในขอความป บิ ตั ติ นไม กู ตอง คะแนนเตม คะแนนท่ีได
อยางไร และบอกแนวทางการป บิ ัตทิ ี่ กู ตอง (ส 1.2 ม.4-6/1)
10
ขอความ สง่ิ ท่ปี ิบัติไม ูกตอง/เ ตผุ ล แนวทางการป ิบัตทิ ี่ กู ตอง
1. จอยเปนเจาภาพงานบําเพ็ญกุศล การถวายอาหารพระหลังเวลา.. ควรเปลี่ยนเปนถวายเคร่ืองดื่ม..
ศพ จงึ ไดจดั กระเพาะปลามาถวาย เทยี่ งวนั ถอื วาไมเหมาะสม เพราะ.. แทน เชน น้ําผลไมคั้น หรือ..
พระสง หลงั จากสวดพระอภธิ รรม พระธรรมวินัยบัญญัติใหภิกษ..ุ นา้ํ ปานะ นาํ้ ชา นา้ํ เตาหู เปนตน..
เสร็จในชวงคาํ่ ส า ม เ ณ ร เว นจากการบริโภค..
อาหารหลังจากเที่ยงวนั ไปแลว .. ..
..
2. พิชิตกําลังนั่งอยูภายในตูโดยสาร การไมเออ้ื เฟอทนี่ ง่ั บนรถโดยสาร.. เม่ือเห็นพระภิกษุหรือสามเณร..
รถไ าใตดนิ กม็ พี ระภกิ ษรุ ปู หนง่ึ ใหแดพระภิกษุ เพราะตามหลัก.. เดินขึ้นมาบนรถโดยสาร ควร..
เดินเขามา แตท่ีน่ังเต็มทั้งหมด มารยาททางสงั คมแลว ประชาชน.. ลกุ ใหทานนงั่ โดยไมลงั เลหรอื ..
พชิ ติ จงึ พดู วา กรณุ าเออื้ เ อทน่ี ง่ั ทวั่ ไปควรเออื้ เฟอทน่ี งั่ ใหพระภกิ ษ..ุ เกยี่ งวาจะใหใครเปนคนเสยี สละ..
ใหพระดวยครับ สามเณร
.. ..
3. เกรียงไกรเห็นวามีญาติผูใหญมา การปฏิสันถารท่ีไมเหมาะสม.. เจาบานควรเตรยี มเครอื่ งดมื่ หรอื .. เฉฉบลับย
เยยี่ มบานหลายทาน จงึ จดั นา้ํ เยน็ เพราะไมจัดนํ้าเปนแกวใหแขก.. ของวางไวสําหรับแขกแตละคน..
ใสภาชนะขนาดใหญ แลวนําไป แตละคน แตใหแขกตักด่ืมเอง.. และนํามาตอนรับทันทีที่แขก..
วางไวในหองรบั แขก เพอ่ื ใหแขก ทําใหเกิดความไมสะดวก และ.. มาถงึ
ที่มาเยย่ี มตกั ด่ืมตามอัธยาศัย เปนการตอนรบั ทไ่ี มนาประทบั ใจ.. ..
..
4. สดุ าเปนลกู จางในรานขายเบเกอรี่ นําขนมไปรับประทาน โดยไม.. ควรขออนุญาตจากเจาของราน..
แหงหนึ่ง ซ่ึงเธอมักจะนําขนมท่ี ขออนญุ าตเจาของราน แมวาจะ.. เพราะแสดงให เห็นถึงความ..
เหลอื จากการขาย ไปรบั ประทาน เปนขนมท่ีเหลือจากการขาย.. ซ่ือสัตยสุจริต สอดคลองกับ..
ท่ีบาน โดยไมไดขออนุญาตจาก แตเปนสงิ่ ทไ่ี มควรกระทาํ เพราะ.. การปฏิบัติตนตามหลักทิศ ..
เจาของราน เปนการลกั ขโมยรปู แบบหนง่ึ .. เบอ้ื งลาง
..
5. วาริณเห็นเพื่อนสนิทนั่งรองไห การเขาไปตอวาซํ้าเติมผูท่ีกําลัง.. ควรปฏิบัติตามหลักการธรรม..
คร่ําครวญ เพราะเลิกรากบั คนรกั ประสบความทุกข ซ่ึงเปนสิ่งท..ี่ ปฏสิ นั ถาร คอื เขาไปปลอบใจ..
จงึ เขาไปตดั พอตอวาทเี่ พอื่ นไมเชอ่ื ไมควรกระทํา เพราะจะทําให.. และใหกาํ ลงั ใจ เพอ่ื ใหเขาคลาย..
คําเตือนของตน วาการมีความรกั ความทกุ ขของเขาเพมิ่ พนู มากขน้ึ .. ความทุกขโศกลง
..
ในวยั เรยี นเปนสง่ิ ไมดี ไมเหมาะสม .. ..
(พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยูในดลุ ยพินิจของครูผสู อน) 51
กจิ กรรมที่ 5.3 อธิบายการป ิสัน ารท่ีเ มาะสมตาม ลักมารยาทชาวพุทธ คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
(ส 1.2 ม.4-6/1) 20
1. วภิ ารตั นนมิ นตพระสง มาประกอบพธิ ที าํ บญุ ขน้ึ บานใหม วภิ ารตั นควรปฏบิ ตั ิในขน้ั ตอนตอไปน้ี
อยางไร
ขน้ั ตอน วธิ ีป ิบตั ิ
การลกุ ขนึ้ ตอนรับ 1..........ถ....า...น.....่ัง...เ..ก....า...อ...้ี.....พ....ึง....ล....ุก....ข...ึ้น....ย....ืน....ต.....อ...น.....ร...ับ.........พ....ร....อ...ม....ก....ับ....ย....ก....ม....ือ...ข...้ึน.....ไ..ห....ว...แ....บ....บ....ไ...ห....ว...พ....ร....ะ..
.........เ..ม....อื่ ...ท....า...น....เ..ด....ิน.....ผ...า...น.......แ...ล....ะ...เ.ม....่ือ...ท....า...น.....น....่งั...เ..ร....ีย...บ....ร....อ...ย....แ...ล....ว..จ....งึ...น.....ัง่ ...ล....ง...ต....า...ม...ป....ก....ต....ิ.................
การรบั รอง 2..........ถ....า...น....ัง่....ก....บั ....พ....น้ื.......พ....ึง....ย...ก....ม....ือ...ไ...ห....ว..ห....ร....ือ...ก....ร....า..บ.....เ.ม....ื่อ...ท....า...น.....เ.ด....ิน.....ผ...า...น................................................
เฉฉบลบั ย ........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
1..........เ..ม....่ือ....ท....า...น....ม....า...ถ....ึง...บ.....า...น.........ค....ว...ร....ก....ล....า...ว...ร...ับ.....ร...อ....ง...ท.....า...น....ด....ว...ย....อ....ัธ...ย....า...ศ...ั.ย...ไ...ม....ต....ร...ีอ....ัน....ด....ี.แ...ล....ะ..
.........น.....มิ...น.....ต....ใ..ห....ท....า...น.....น....งั่...ใ...น....ท....ี่อ....ัน....ส....ม....ค....ว...ร...ซ....งึ่ ...ไ...ด....จ...ดั....ไ...ว........................................................................
2..........ถ....ว...า...ย...ข...อ....ง...ร...ับ.....ร...อ...ง.......เ.ช...น........น....ํา้...เ..ป....ล....า.....น.....้ํา..ช...า......น....้ํา...ผ....ล....ไ..ม......เ..ป....น.....ต...น............................................
3..........น.....่งั ...ส....น.....ท....น....า...ก....บั ....ท....า...น....ด....ว...ย....ค....ว...า..ม....พ....อ...ใ...จ......แ...ล....ะ...ส....ํา...ร...ว...ม.................................................................
........................................................................................................................................................................................
2. ชลเทพเปดใหบรกิ ารบานพักแบบโ มสเตย ซ่งึ จะมนี กั ทองเทยี่ วตางชาตเิ ขามาพกั อยูบอยครั้ง
ชลเทพควรปฏสิ ันถารตอนกั ทองเทีย่ วดวยวิธกี ารตอไปนี้อยางไร จึงจะเหมาะสมที่สดุ
ขน้ั ตอน วิธปี บิ ัติ
อามสิ ปฏสิ นั ถาร
1..........เ..ม....่ือ...แ...ข...ก....ม....า...ถ...ึง........ค....ว...ร....น....ํา...เ..ค....ร...ื่อ....ง...ด....่ืม........(...........................................).......ห....ร...ื.อ...อ....า..ห....า...ร....ว..า...ง...ม....า..
ธรรมปฏิสนั ถาร ตอนรับ........................................................................................................................................................................................
2..........ร....ะ..ห....ว...า...ง...ท....แี่...ข...ก....พ....กั.......ค....ว..ร....จ...ดั....เ..ต....ร...ยี....ม...อ....า..ห....า...ร...แ...ล....ะ...อ...ปุ....ก....ร...ณ......เ.ค....ร....อื่...ง....ใ..ช...ท....จ่ี...า.ํ ..เ..ป....น....ไ...ว..ใ...ห...
แขกตามความเหมาะสม........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
1..........เ..ม....่อื ...แ...ข...ก....ม....า..ถ....ึง......ค....ว...ร....ก....ล...า...ว...ต....อ...น.....ร...ับ.....ด....ว..ย....อ...ัธ....ย...า...ศ....ยั ...ไ...ม...ต....ร...ีอ....ัน....ด....ี...ม....ีใ..บ....ห....น.....า...ย...้มิ....แ...ย...ม...
.........แ....ส....ด....ง...ถ....ึง...ค....ว...า...ม...พ....ร....อ...ม....แ...ล....ะ..ค....ว...า...ม...เ..ต....็ม....ใ..จ....ใ..น.....ก....า..ร....ใ..ห....บ....ร....ิก....า...ร.................................................
2..........พ.....ูด....ค....ุย...ก....ับ.....แ...ข...ก....ต....า..ม....ค....ว...า...ม...เ..ห....ม....า...ะ..ส....ม........เ..ช...น.........ใ...ห....ค....ํา...แ...น.....ะ..น.....ํา...ด....า...น....ก....า...ร...ท....อ....ง...เ..ท....่ีย....ว..
.........บ.....อ...ก....เ..ล....า...ส....า..ร....ะ..ค.....ว..า...ม....ร...เู ..ก....ี่ย...ว...ก....บั ....ช...ุม....ช...น.......เ..ป....น....ต....น..........................................................................
........................................................................................................................................................................................
52
กจิ กรรมเสรมิ ทกั ษะในศตวรรษท่ี 21
พจิ ารณาภาพ แลววเิ คราะ คําตอบลงในชองวาง
¾Ãоط¸ÈÒÊ¹Ò ¡Ñº âÅ¡ÒÀÇÔ µÑ ¹
1. กอใหเกิดผลอยางไรตอพระพุทธศาสนา 2. ชาวพทุ ธในยคุ โลกาภวิ ตั นควรปฏบิ ตั อิ ยางไร เฉฉบลบั ย
ค.....ว...า..ม....เ..จ....ร...ิญ.....ท....า...ง...ด.....า..น.....ว...ัต....ถ....ุแ...ล....ะ...ค....ว...า...ม....ก....า...ว...ห....น....า...ท....า...ง... .ป...ฏ....บิ....ัต....ติ....า...ม....ห....น....า...ท....่ีช...า...ว..พ.....ุท....ธ...ท....่ดี ....ี ...ด...งั....น....ี้................................
ด....า...น.....ว..ทิ....ย....า...ศ....า..ส.....ต...ร........ถ...ือ....เ..ป....น....ส....า...เ..ห....ต....ุส....ํา..ค.....ญั ....ป....ร....ะ..ก....า...ร... .1..........ท....ํา...ค....ว..า...ม....ด....ี ....ล....ะ...เ.ว...น.....ค....ว...า..ม....ช...่ัว...ท....้ัง...ป....ว...ง........แ...ล....ะ..ห....ม....ั่น....
ห.....น....่ึ.ง....ท....ี่ท....ํา....ใ...ห....ค.....น.....ใ...น.....ส....ัง....ค.....ม...ใ...ห.....ค.....ว...า...ม....ส....ํ.า...ค....ัญ......ก....ับ.... ..........ข...ัด....เ..ก.....ล....า...จ....ิต....ใ...จ....ใ...ห....บ.....ร...ิ.ส....ุท.....ธ...ิ์ผ....อ....ง....ใ...ส.........โ...ด....ย....น....ํ.า..
ศ....า...ส....น....า...ล....ด....ล....ง......เ.พ....ร....า..ะ...ค....น....ส....ว...น....ห....น....ง.่ึ ...ม...อ...ง....ว..า......ศ....า..ส....น.....า.. ..........ห....ล....ัก....ธ....ร....ร...ม....ค....ํา...ส.....อ...น.....ข...อ....ง....พ....ร....ะ..พ.....ุท....ธ....ศ....า...ส....น.....า...ม....า..
เ..ป....น.....ค....ว..า...ม....เ.ช....อ่ื ...ท....ห่ี....า...เ.ห....ต....ผุ....ล....ม...า...อ...ธ....บิ ....า...ย...ไ...ม...ไ...ด.......ใ..น.....ข..ณ......ะ.. ..........ป....ร...ับ....ใ...ช...ใ..น.....ก....า...ร...ด....าํ ...เ.น.....นิ ....ช....ีว..ิต....อ....ย...ูเ..ส....ม....อ............................
ท.....ี่ค....น....ร....ุน....ใ...ห....ม....ส....ว...น.....ใ..ห....ญ.....จ....ะ..ใ...ห....ค....ว...า...ม....ส....ํา...ค....ัญ.....ก....ับ....ก....า...ร... .2..........เ.ม....อ่ื...ม....เี..ว...ล...า...ว...า...ง...พ....ึง...เ..ข...า...ว...ัด....ท....ํา..บ.....ญุ .......ฟ....ง....ธ...ร...ร....ม................
ด....ํา...เ..น.....ิน....ช...ีว...ิต....ป....ร....ะ..จ....ํา...ว..ัน.........ก....า...ร....ป....ร...ะ...ก....อ...บ.....อ...า...ช...ีพ.........แ...ล....ะ.. ..........ป....ฏ...บิ.....ตั ....ิส....ม...า...ธ...ิ...ห....ร....อื ...ป....ร...ะ...ก....อ...บ.....พ....ิธ...กี....ร...ร....ม...ต....า...ง...ๆ..........
เ..ท....ค....โ...น....โ...ล....ย...ีส....ม....ัย...ใ...ห....ม......ม....า...ก....ก....ว..า...ก....า...ร...เ..ข...า...ว...ดั ...ฟ.....ง...ธ...ร...ร....ม... ..........ใ..น.....ว...นั ....ส....ํา...ค....ญั.....ท....า...ง...พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น.....า.............................
ก....า...ร...ศ....กึ....ษ....า...ห....ล....กั ....ธ...ร...ร....ม...ค....าํ...ส....อ...น.......ห....ร....อื ...ก....า...ร...ท....าํ...น....บุ....าํ...ร...งุ... .3..........เ.ร....ยี ...น.....ร...ูแ...ล....ะ...ร...กั....ษ....า...พ....ทุ....ธ....ว..ฒั......น....ธ...ร....ร...ม................................
พ.....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...ศ....า...ส....น....า...ใ..น.....ร...ปู....แ...บ....บ.....ต...า...ง...ๆ......ส....ง....ผ...ล....ใ...ห....ก...าํ...ล....งั... ..........ศ....า..ส....น.....ส....ถ....า..น.......ศ....า...ส....น....ว...ตั....ถ....ตุ ...า...ง...ๆ......ค....อ...ย....ส....อ...ด....ส....อ....ง...
ศ.....ร...ัท....ธ...า...แ...ล....ะ...ก....า...ร...แ...ส.....ด....ง...บ....ท....บ.....า..ท.....ข...อ...ง...ค....น.....ไ...ท....ย...ท....่ีม....ีต....อ... ..........ด....แู ...ล....ม...ใิ...ห....ใ..ค....ร....ม...า...ด....ูห....ม...นิ่........ห....ร...ือ....ท....าํ ..ล....า...ย...ใ...ห....................
พ.....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...ศ....า...ส....น....า...น.....อ...ย...ล....ง....ก....ว..า...ใ...น....อ....ด....ีต................................. เสยี หาย....................................................................................................................
.................................................................................................................... ....................................................................................................................
.................................................................................................................... ....................................................................................................................
....................................................................................................................
....................แ...บ...บ...ป...ร...ะ..เ..ม...นิ ....ท...กั .......ะ..ใ..น......ต....ว..ร...ร.....ท....่ี .2...1............................
ระด.บั ...ค.2.ุณ....ภ...า..พ...........3..........................................................................................
...............................ท...กั......ะ....................................ท...ัก......ะ..ท...่ปี ..ร...ะ..เ.ม...นิ ..............1.
ทัก ะการเรียนรูและนวัตกรรม 53
ทกั ะชวี ติ และการทาํ งาน
ทัก ะดานสารสนเท และเทค น ลยี
5แบบทดสอบประจาํ หนว่ ยการเรียนรู้ที่ คะแนนเตม คะแนนที่ได
ตอนที่ 1 วงกลมเลอื กขอท่ี ูกตองทสี่ ดุ เพยี งขอเดยี ว 10
1. การที่พระสง ต้ังใจศึกษาพระธรรมวินัยจนเกิดความเขาใจอยางถองแท และปฏิบัติตามอยางเครงครัด
ตรงกบั หลกั ไตรสกิ ขาในขอใด
1. อธิสีลสิกขา
2. อธิจติ ตสกิ ขา
3. อธิจาคะสกิ ขา
4. อธิเมตตาสิกขา
5. อธปิ ญญาสกิ ขา
2. แมจะบวชเรียนมากวา 10 พรรษาแลว แตพระวีระยังคงศึกษาและคิดใครครวญแสวงหาความจริงแท
ของสรรพส่ิงอยูเสมอ โดยทานมีความหวังวา วันหน่ึงทานจะไดพบกับพระนิพพาน ขอใดกลาวถูกตอง
เกย่ี วกบั พฤติกรรมของพระวรี ะ
1. พระวีระปฏบิ ัตอิ ธจิ ิตตสิกขา
เฉฉบลับย 2. พระวีระปฏิบัติอธเิ มตตาสิกขา
3. พระวรี ะปฏบิ ัตอิ ธิปญญาสิกขา
4. พระวรี ะปฏบิ ัตผิ ดิ หลักไตรสิกขา
5. พระวรี ะปฏบิ ัตผิ ิดหลักไตรลกั ษณ
3. นายจางในขอใด ปฏิบตั ิตามหลกั ทิศเบอ้ื งลางในหลกั ทศิ 6
1. อดลุ ใหลกู จางหญงิ ลาคลอดได 45 วัน
2. จงกลใหลูกจางทํางานลวงเวลาถึง 4 ทุม
3. วมิ ลหกั เงินเดอื นลูกจางเพราะกิจการขาดทุน
4. นิพนธใหลูกจางเบิกคารักษาพยาบาลไดคร้งั ละ 200 บาท
5. อานนทใหเงนิ โบนัสเฉพาะลูกจางที่ทาํ รายไดตรงตามเปาหมาย
4. เมอื่ เทยี บกบั ชาวพทุ ธโดยทว่ั ไปแลว บคุ คลใดตอไปนม้ี ลี กั ษณะตรงกบั อบุ าสก หรอื อบุ าสกิ า มากทส่ี ดุ
1. เตรักษาศลี 5 อยางเครงครดั
2. แหมมสมาทานรกั ษาอโุ บสถศลี
3. รงุ เปนผูนําสวดบชู าพระรตั นตรัย
4. กานรวมเวยี นเทยี นในวันมา บชู า
5. พลถวายทด่ี ินใหวัดนาํ ไปใชประโยชนทางพระพุทธศาสนา
54
5. พทุ ธศาสนกิ ชนควรปฏิบตั ติ อพระสง และสามเณรอยางไร จึงจะเหมาะสมมากท่ีสดุ
1. บูชาดวยดอกไมธปู เทยี น 2. สมาทานรกั ษาอโุ บสถศลี
3. อุปถมั ภบํารุงดวยปจจยั 4 4. ซือ้ อุปกรณเครือ่ งเสยี งถวาย
5. ถวายเงินเพื่อใหนาํ ไปใชตามอธั ยาศัย
อานขอความ แลวตอบคาํ ามขอ 6.-7.
พระภานุ เปนพระลกู วดั แหงหนง่ึ ในกรงุ เทพมหานคร ทานเรมิ่ บวชเรยี นตง้ั แตอายุ21 ป จนถงึ ปจจบุ นั
ผานมา 7 พรรษา ซ่ึงนับต้ังแตทานบวชเปนพระ ทานมุงมั่นศึกษาหลักพระพุทธธรรมจากพระไตรปฎก
และคัมภีรทางพระพุทธศาสนาตางๆ จนเกิดความรูความเขาใจเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาอยางถองแทและ
ลึกซึ้ง ทานจึงประสงคท่ีจะนําเอาหลักธรรมและความรูที่ไดศึกษามา ไปเผยแผใหชาวบานไดรับทราบ
และนาํ ไปปรบั ใชในชวี ติ ประจาํ วนั ทานนาํ ความประสงคไปแจงแกเจาอาวาส และไดรบั อนญุ าตใหทานไดทาํ
ตามความประสงค พระวีระจงึ นําปจจัยสวนหนง่ึ ทญ่ี าตโิ ยมนํามาถวายไปซ้ือคอมพวิ เตอรโนตบุกและกลอง
วดิ โี อ เพอ่ื นาํ มาคนหาขอมลู สรางสอื่ ในการนาํ เสนอธรรมะ และบนั ทกึ ภาพขณะทที่ านกาํ ลงั บรรยายธรรมะ
แกญาตโิ ยมทีว่ ัด หรือเดนิ ทางไปบรรยายตามสถานศกึ ษาหรือองคกรตางๆ ตามที่ไดรับกิจนิมนต จากนั้น
ทานจะนาํ วดิ ีโอเผยแพรลงในยูทบู ( ) เพอื่ ใหพทุ ธศาสนกิ ชนและผสู นใจใฝธรรมะท่ีไมมโี อกาสได
มา งทานบรรยายธรรมไดรับชมและรบั งเปนธรรมทานตอไป
6. บทบาทของพระภานตุ รงกับขอใดมากท่ีสดุ 2. พระวทิ ยากร เฉฉบลับย
1. พระธรรมทตู 4. พระธรรมจาริก
3. พระนักพัฒนา 55
5. พระวปิ สสนาจารย
7. ขอใดเปนประโยชนท่สี งั คมจะไดรับจากการปฏบิ ัติตามหนาทีแ่ ละบทบาทของพระภานุ
1. ความมง่ั คงั่
2. ความทนั สมัย
3. ความอุดมสมบูรณ
4. ความเปนประชาธปิ ไตย
5. ความเปนระเบียบเรียบรอย
8. บุคคลใดปฏบิ ตั ิตามหลักธรรมปฏสิ นั ถาร
1. นกนํานํ้าเย็นมาตอนรับแขก
2. ปลาตัง้ ใจ งธรรมดวยจติ ใจท่บี ริสุทธ์ิ
3. กงุ บริจาคเงนิ ชวยเหลือผปู ระสบภยั แผนดนิ ไหว
4. ปกู ลาวตอนรบั ผูรวมสมั มนาดวยใบหนายิม้ แยม
5. เสือนาํ กระเชาผลไมไปเย่ยี มญาติผูใหญท่ีโรงพยาบาล
9. หากมพี ระสง เดินผานขณะทนี่ ักเรยี นกําลงั นงั่ ราบอยูบนพน้ื นักเรียนควรปฏสิ นั ถารตอทานอยางไร
1. ไหวแบบไหวพระรตั นตรัย 2. น่งั นิ่งและกมหนาลงเล็กนอย
3. กมลงกราบแบบกราบผใู หญ 4. ลุกขึ้นยนื แลวคอมตัวลงเล็กนอย
5. นัง่ พับเพียบและหลบั ตาอยางสํารวม
10. หนาทส่ี ําคัญประการหนงึ่ ของชาวพทุ ธ คอื การพฒั นาส่งิ ใดใหเกิดข้ึนในตนเอง
1. เหตผุ ลและศรทั ธา 2. ศรทั ธาและปญญา
3. เหตผุ ลและปญญา 4. ปญญาและความเช่อื
5. ความเช่ือและเหตุผล
ตอนท่ี 2 ตอบคาํ ามที่กาํ นดใ คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
10
1. การพัฒนาชีวิตตามหลักไตรสิกขาสามารถปฏิบัติไดอยางไร และเม่ือปฏิบัติแลวจะกอใหเกิด
ประโยชนแกตนเอง และสังคมอยางไร
..........ไ..ต....ร....ส....ิก....ข...า.......ค....ือ........ห....ล....ัก....ก....า...ร...พ....ัฒ......น....า...ช...ีว...ิต....เ..พ....ื่อ...ใ...ห....ป....ร...ะ...ส....บ.....ค....ว...า..ม....ส....ํา...เ..ร...็จ....เ.ป....น.....ค....น.....ส....ม...บ.....ูร...ณ.....แ....บ....บ....ต....า...ม...แ....น....ว...พ....ุท....ธ..
เฉฉบลบั ย ป....ร....ะ..ก....อ....บ......ศ....ลี.......ส....ม....า..ธ....ิ ..แ...ล....ะ...ป....ญ....ญ.....า......โ..ด....ย...พ....ฒั......น....า...ศ....ลี ...ด....ว...ย...ก....า...ร...ด....าํ...ร...ง....ต....น....อ...ย....ใู..น.....ศ....ลี ...ธ....ร...ร...ม....อ...นั.....ด....งี ...า..ม.......ส....ม...า...ธ...ิ...พ....ฒั.....น.....า.
ด....ว...ย....ก....า..ร....ฝ...ก....ใ...จ...ใ...ห....เ.ข...ม....แ...ข...็ง......ม....ีส....ต....ริ ...ูต....ัว...อ...ย....ูเ..ส....ม...อ.......แ...ล....ะ..ข...ดั....เ..ก....ล....า...ใ..ห....ส....ะ...อ...า...ด....แ...ล....ะ...ส....ง...บ.......ส.....ว..น.....ป....ญ.....ญ....า......พ....ัฒ.....น.....า...ไ..ด....ด....ว...ย..
ก....า...ร....ห...ม....ัน่....ศ....กึ....ษ.....า..ห....า...ค....ว...า...ม...ร...อู....ย...ูเ..ส....ม....อ......แ...ล....ว...น.....ํา..ค....ว...า...ม...ร....ูน....นั้.....ม...า...ข...บ....ค....ดิ.......เ..พ....่อื ...ข...จ....ดั ....ค....ว...า..ม....ท....ุก....ข...ท....้งั ...ป....ว...ง.....................................
..........บ....คุ....ค....ล....ท....พี่ ....ฒั.....น.....า..ต....น.....ค....ร...บ....ส....ม....บ....รู....ณ.....ท....ง้ั......3......ด....า...น.......จ....ะ..ก....อ....ใ..ห....เ..ก....ดิ ....ป....ร...ะ...โ..ย...ช....น....ต....อ...ต....น.....เ..อ...ง......ค....อื......ช....ว..ย....ใ..ห....ด....าํ...ร...ง....ช...วี ...ติ ..
อ....ย...า...ง...ม....ีค....ว...า..ม....ส....ุข......ไ..ร....ซ...่ึง....ป....ญ....ห....า...ห....ร...อื....ค....ว...า...ม...ท....กุ....ข......ส....ัง...ค....ม....ก....็จ...ะ...ส....ง...บ.....ส....ุข......เ.ป....น.....ร...ะ...เ.บ.....ีย...บ....เ..ร...ยี....บ....ร....อ...ย......น.....า...อ...ย...อู....า...ศ....ยั ............
2. นกั เรยี นจะนาํ หลกั ปฏสิ นั ถาร 2 ไปใชในการสรางความประทบั ใจใหแกนกั ทองเทย่ี วชาวตางชาติ
ทม่ี าทองเทย่ี วในเมอื งไทยไดอยางไร
...............1.........อ...า...ม...ิส.....ป...ฏ....ิส....นั.....ถ....า..ร........ค....ือ.......ก....า...ร...ต....อ....น....ร...ับ.....ด....ว..ย....ส....ิง่ ...ข...อ....ง.......เ..ช...น........อ...า...ห....า...ร.......น.....ํ้า..ด....ม่ื........พ....ว...ง...ม...า...ล....ัย.......ข...อ....ง...ท....ี่ร...ะ...ล....กึ ...
ท....พี่....กั.......เ..ป....น....ต....น.......เ..พ....อ่ื...แ....ส....ด....ง...ใ..ห....เ..ห....น็....ถ....งึ...ค....ว...า...ม...ม....นี ....าํ้...ใ..จ....ไ..ม....ต....ร...ี...แ...ล....ะ..ค....ว...า...ม...เ..อ...า...ใ..จ....ใ..ส.....ด...แ.ู ...ล...น.....กั....ท....อ...ง...เ..ท....ย่ี....ว..เ..ส....ม....อื ...น.....ค....น....ใ..น....
ค....ร....อ...บ.....ค....ร...วั......ซ...งึ่....จ...ะ...ส....ร...า...ง...ค....ว...า...ม...ป....ร....ะ..ท....บั.....ใ..จ....ใ..ห....แ...ก....ผ....มู ...า...เ..ย...อื....น....ไ...ด...เ..ป....น.....อ...ย....า..ง....ย...่ิง...................................................................................
...............2..........ธ....ร...ร...ม....ป...ฏ....สิ....นั.....ถ...า...ร......ค....อื......ก....า...ร...ต....อ...น....ร....บั....ด....ว..ย....ธ...ร...ร....ม......เ.ช...น.......ก....า...ร...ก....ล....า..ว...ต....อ...น.....ร...บั....ด....ว...ย...อ...ธ.ั ...ย...า...ศ...ยั....ไ..ม....ต...ร....ี..ก....า...ร...ใ...ห...
ค....ํ.า..แ....น....ะ...น....ํ.า..ท....่ีด....ี.....ก....า...ร....ป....ล....อ...บ.....โ..ย....น....ใ...ห....ค....ล....า...ย....ท....ุก....ข........ซ...ึ่ง....ค....น....ไ...ท....ย....ส....า...ม...า...ร....ถ....ท....ํา...ไ..ด.....ด....ว...ย...ก....า...ร....ท....ัก....ท....า...ย...น.....ัก....ท....อ....ง...เ..ท....ี่ย....ว..
ด....ว...ย....ค....ว..า...ม....ส....ภุ....า..พ.....แ...ล....ะ..เ..ป....น....ม....ิต....ร......ใ...ห....ค....าํ...แ...น....ะ...น....ํา...เ..ร...่อื....ง...เ..ส....น....ท....า...ง......ท....่พี.....กั .......แ...ล....ะ..ส.....ถ...า...น.....ท....ท่ี ....อ...ง...เ..ท....่ยี...ว......ห....ร....อื...ใ...ห....ก....าํ...ล...งั....ใ..จ...
แ...ล....ะ...ป....ล....อ...บ.....โ..ย...น.....น....ัก....ท....อ....ง...เ..ท....ย่ี ...ว...ท....ีพ่ ....บ.....เ.จ....อ...ก....บั....ป....ญ.....ห....า...ห....ร...อื....ค....ว...า..ม....ท....ุก....ข...ต....า..ง....ๆ......เ.ป....น.....ต....น....................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
56 (พิจารณาจากคําตอบของนักเรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินิจของครผู สู อน)
6หนว่ ยการเรียนรู้ที่ วันสําคัญทาง
พระพุทธศาสนาและศาสนพิธี
วนั สําคญั ทางพระพทุ ธศาสนาเปนวันสาํ คญั ท่เี กีย่ วของกับพระพทุ ธเจา พระธรรม และพระสงฆ
ใน านะทเ่ี ปนพทุ ธศาสนกิ ชนจงึ ควรศกึ ษาประวตั คิ วามเปนมา ความสาํ คญั เหตกุ ารณทเี่ กดิ ขน้ึ ในวนั สาํ คญั
ทางพระพุทธศาสนา หลกั ธรรม ศาสนพธิ ี และการประพ ตปิ บิ ัตติ นท่ถี ูกตองเหมาะสม รวมทง้ั จะตอง
ธาํ รงรกั ษา และเผยแผพระพุทธศาสนาใหคงอยสู บื ไป
หลกั ธรรมทเ่ กย่ วเนอ่ งใน วนั สาคั หลกั ธรรมทเ่ ก่ยวเน่องใน
วันสาคั ทางพระพุทธศาสนา ทางพระพทุ ธ วันธรรมสวนะและเทศกาลสาคั
• วนั มาฆบชู า ศาสนา • วนั ธรรมสวนะ
• วนั วสิ าขบชู า • วนั เขาพรรษา
• วนั อั มบี ชู า • วนั ออกพรรษา
• วนั อาสา หบชู า • วนั ตกั บาตรเทโว
เฉฉบลับย
วนั สําคัญทาง
พระพทุ ธศาสนา
และศาสนพิธี
พิธบรรพชาอุปสมบท ศาสนพิธ บทสวดมนตของนักเรยน
• ความหมายของการบรรพชาอปุ สมบท • แบบสวดมนตไหวพระประจาํ วนั
• วัตถุประสงคและความสําคัญของ • แบบสวดมนตไหวพระกอนเลกิ เรยี น
การอุปสมบท ในวันสุดสปั ดาห
• คณุ สมบตั ิของผูท่ีอุปสมบท • แบบสวดมนตไหวพระกอนเขานอน
• ภารกจิ ของผูอปุ สมบท
พิธกรรมและงานพธิ
• คณุ คาและประโยชนของศาสนพธิ ี
• ขอควรคาํ นงึ ในการจดั ศาสนพธิ ี
57
กจิ กรรมฝึกทกั ษะการคดิ คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
กิจกรรมที่ 6.1 อานขอความที่กํา นด แลวเติมขอความเก่ยี วกับวันสําคั 15
ทางพระพุทธ าสนา
1. ในวันเพ็ญเดือน 3 หรือท่เี รียกวา…ว…นั …จ…า…ต…รุ …ง…ค…ส…ัน…น……บิ …า…ต. เปนวันทีพ่ ระพทุ ธเจาทรงแสดง
…โอ…ว…า…ท…ป…า…ต…โิ ม…ก…ข………… ทามกลางเหลาพระสาวกจํานวน 1 250 รูป ท่ีมาประชุมพรอมกัน
โดยมิไดนดั หมาย พระสาวกทง้ั หมดนนั้ ลวนเปนเอหภิ ิกขุอุปสมั ปทา คอื ผูไดรับการอุปสมบท
จากพระพทุ ธเจาโดยตรง
ตรงกับวนั …ม…า…ฆ…บ…ูช…า……………………………………….
2. ในวันเพ็ญเดือน 6 หรือท่ีเรียกวา…ว…ัน…ว…สิ …า…ข…ป…ุณ…ณ……ม…บี …ูช…า…. ซ่ึงเปนวันที่ไดรับการยกยอง
จากพทุ ธศาสนกิ ชนทวั่ โลกใหเปนวนั สาํ คญั สากลทางพระพทุ ธศาสนา เพราะมคี วามเกย่ี วเนอื่ ง
กับวันประสูติ ตรัสรู และปรินิพพาน โดยหลักธรรมท่ีมีความเกี่ยวเน่ืองกับวันสําคัญวันนี้
คือ…ห……ล…ัก…อ…ร…ยิ …ส…ัจ……4………….
ตรงกับวนั …ว…สิ …า…ข…บ…ูช…า…………………………………….
เฉฉบลับย 3. ในวันแรม 8 คํ่า เดือน 6 มีความสําคัญเกี่ยวเนื่องในพระพุทธศาสนา ในฐานท่ี
เปนวนั …ถ…ว…า…ย…พ…ร…ะเ…พ…ล…งิ …พ…ร…ะ…พ…ุท…ธ…ส…ร…รี …ะ ณ เมืองกุสนิ ารา หลงั เสดจ็ ดับขนั ธปรินิพพานได 8 วัน
นอกจากน้ี ยงั เปนวนั คลายวนั ท…่ี พ…ร…ะ…น…า…ง…ส…ริ …ิม…ห…า…ม…าย…า…. องคพระพทุ ธมารดาสนิ้ พระชนมอกี ดวย
ตรงกับวนั …อ…ัฏ…ฐ…ม…บี……ูชา…………………………………….
4. ในวนั เพญ็ เดอื น8 เปนวนั ทม่ี คี วามสาํ คญั โดยสรปุ ได3 ประการ คอื เปนวนั ทพ่ี ระพทุ ธเจา
ทรงแสดงพระธรรมเทศนาเปนครง้ั แรก คอื ………ธ…ัม…ม…จ…กั …ก…ปั …ป…ว…ัต…ต…น……ส…ูต…ร….. แกปญจวคั คยี เปนวนั ทม่ี ี
พระสง เกิดขึ้นรูปแรกในพระพุทธศาสนา คือ พระอญั ญาโกณ ญั ญะ . และเปนวันท่ีมี
พระรัตนตรัยครบสมบูรณ ตรงกับวนั …อ…า…ส…า……ห…บ……ูชา……………………………….
5. ในวันแรม 1 คํ่า เดือน 8 หรอื วนั ท่ีถดั จาก วันอาสา หบูชา เปนวนั ทพี่ ระสง
อธิษฐานวาจะอยู ณ ท่ีใดท่ีหน่ึงตลอดฤดฝู นทีม่ กี ําหนดเปนระยะเวลา เดือน โดยไมไปคาง
อางแรมยังสถานที่อ่ืนๆ หรือที่เรียกติดปากกันโดยทั่วไปวา จาํ พรรษา . ตามที่
พระธรรมวนิ ยั บญั ญัติไว ตรงกบั วนั …เ…ข…าพ……ร…ร…ษ…า………………………………….
58
กจิ กรรมท่ี 6.2 อานส านการณทกี่ ํา นดใ แลวทําเคร่อื ง มาย ✓ ลงใน คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
ชองวางใ มีความสมั พนั ธกนั 10
ส านการณ ัวนมา ูบชา
ัวน ิวสาข ูบชา
ัวนอั ีม ูบชา
ัวนอาสา ูบชา
ัวนเขาพรร า
ัวนออกพรร า
ัวนเท ว ร ณะ
ัวนธรรมสวนะ
1. แอนไปเขารวมสนทนาธรรมกบั ✓✓✓✓✓✓✓✓
พระภิกษุสง
2. พลรับเปนโยมอปุ ฏฐากจดั หาสิง่ ที่ ✓
ขาดเหลอื ถวายพระภิกษสุ ง
3. เดนทาํ ทกั ษณิ าวรรตรอบพระอโุ บสถ ✓ ✓ ✓
หรอื สถปู เจดยี 3 รอบ
4. พงษ งธรรมเทศนาเร่ืองความ ✓
ไมประมาท เพอ่ื รําลกึ ถึง
องคสมเด็จพระสัมมาสมั พุทธเจา เฉฉบลบั ย
5. วทิ ยเตรียมอาหารคาว-หวาน ✓
ขาวตมลูกโยน ดอกไม ธปู เทียน
ไปตกั บาตร
6. แกวบําเพ็ญตนใหเปนประโยชน ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
และรวมกนั ทาํ นบุ าํ รงุ พระพทุ ธศาสนา
7. ไกชวนเพื่อนไปถวายผาอาบน้าํ ฝน ✓
และจตปุ จจยั แดพระภกิ ษุที่วดั
ใกลบาน
8. ชาวบานนําขีผ้ ้ึงมาชวยกันหลอ ✓
เปนเทียนเพ่ือนําไปถวายพระท่วี ดั
9. ยยุ ไป งพระธรรมกถกึ ขึน้ ธรรมาสน ✓
แสดงธรรมเทศนา
10. พระสง เริม่ ตนจําวดั เปนเวลา ✓
3 เดอื น เพอื่ ศกึ ษาพระธรรมคาํ สอน
และทบทวนพระธรรมวนิ ยั
59
กิจกรรมท่ี 6.3 พจิ ารณาภาพ แลวเตมิ ขอความตามประเดนท่ีกํา นด คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
5
ประเพณี ตักบาตรเทโว......................................................................................................................................
ชวงเวลา ......ว...ัน....อ....อ...ก....พ....ร....ร...ษ....า......ต....ร...ง....ก....ับ....ว...ัน....แ...ร....ม......1.....ค....่ํา......เ..ด....ือ...น........1..1...............
ความสําคัญ เป.....น.....ป.....ร....ะ...เ..พ.....ณ.....ี.ท....ี่ร....ะ...ล....ึ.ก....ถ....ึง....อ....ง....ค.....ส.....ม....เ..ด....็.จ....พ....ร....ะ....ส....ัม....ม....า.....
.ส....ัม...พ....ุ.ท....ธ...เ..จ...า.......เ..ม....่ือ...ค....ร....ั้ง...เ..ส....ด....็จ....ไ..ป....จ....ํา...พ....ร...ร....ษ....า...โ..ป....ร....ด....พ....ุท....ธ...ม....า..ร....ด....า...บ....น....ส.....ว..ร....ร...ค...
.ช...นั้ ....ด....า...ว...ด....ึง...ส.......แ...ล....ะ...เ.ส.....ด...จ็....ล....ง...ม....า..ใ...น....ว...ัน.....อ...อ....ก....พ....ร...ร....ษ....า.......................................................
หลักธ.รรมทเ่ี กี่ยวของ .อ....ร...ิย....ว..ง....ศ......4......ไ...ด....แ...ก.......พ....อ...ใ...จ....ใ..น.....จ...วี...ร...ท....่ีม....ีอ...ย....ู.........
.พ....อ...ใ...จ...ใ...น....อ....า..ห....า...ร....ท....่ชี ...า..ว...บ....า...น.....ถ...ว...า...ย......พ....อ....ใ..จ....ใ..น.....ท....พี่....กั....อ....า..ศ....ัย......ย....ิน....ด....ใี...น....ก....า...ร............
ทําบญุ และละอกศุ ล....................................................................................................................................................................
กจิ กรรมสาํ คัญ ..ก....า..ร....ท....าํ ..บ.....ุญ....ต....กั....บ.....า..ต....ร....ข...า..ว...ต....ม....ม...ดั....ห....ร...อื....ข...า...ว..ต....ม....ล....ูก....โ..ย....น.......บ....า...ง...ว...ัด....ม...กี....า...ร....จ...าํ...ล....อ...ง....ก....า..ร....เ.ส.....ด....็จ...........
.ล....ง...ม...า...จ....า..ก....ส.....ว..ร....ร...ค....ช...นั้.....ด....า...ว..ด....งึ....ส....ข...อ...ง...พ.....ร...ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ...า...........................................................................................................................................
กิจกรรมท่ี 6.4 พิจารณาภาพสมณบริขาร แลวบอกชื่อและประ ยชน คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
เฉฉบลับย ของสมณบรขิ ารน้ัน
5
1. 2. 3.
ช่อื ภาพ บาตร.................................................... ชอ่ื ภาพ ผาสบง.................................................... ชอ่ื ภาพ ...ร...ัด....ป....ร....ะ..ค....ด............................
ประโยชน .ใ...ช...ใ..ส....ข...า...ว...แ...ล....ะ...อ...า...ห....า...ร. ประโยชน .พ....ร....ะ..ส....ง....ฆ....ใ..ช....น....ุง............. ประโยชน .ใ...ช...ค....า...ด...ร....ดั....เ..อ...ว................
เ..ว...ล....า...ร...บั....บ....ณิ..........บ.....า..ต................................. ย....า...ว..ล....ง....ม...า...ป....ร...ะ...ม...า...ณ.....ค....ร....่งึ ...แ...ข...ง............ เ..ว...ล....า...น....ุง...ผ....า...ส....บ....ง.......................................
4. 5.
ชือ่ ภาพ ...ก....ล....อ...ง...เ..ข...็ม....แ...ล....ะ..ด....า...ย.......... ชื่อภาพ มดี โกน....................................................
ประโยชน .ใ...ช...เ..ย...บ็....ซ....อ...ม....แ...ซ...ม............. ประโยชน .ใ...ช...โ..ก....น.....ผ...ม....แ...ล....ะ..............
เ..ค....ร....อื่ ...ง...น.....ุง...ห....ม............................................. ห....น.....ว...ด....เ.ค....ร....า...ใ..น.....ว..ัน.....โ..ก....น.........................
60
กิจกรรมตามตัวชวี้ ัด
กจิ กรรมท่ี 6.1 อธบิ ายความสาํ คั ของวันสาํ คั ทางพระพุทธ าสนา คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
บอก ลักธรรมที่เกยี่ วของและการป ิบตั ติ นตาม ลกั ธรรมน้ัน
20
(ส 1.1 ม.4-6/2, 4)
1. วันมา บชู า ความสาํ คญั ..เ..ป....น.....ว...ัน.....ท....ี่พ....ร....ะ..อ....ร....ห....ัน....ต.....ซ...ึ่ง....ไ..ด.....ร...ับ.....ก....า...ร...อ....ุป....ส....ม....บ....ท.....จ...า...ก....พ.....ร...ะ...พ....ุท....ธ....เ..จ....า..
1.....2...5..........อ...ง....ค.......ม....า..ป....ร....ะ...ช...ุม...ก....ั.น....โ...ด....ย...ม....ิไ..ด.....น....ัด....ห....ม....า...ย......แ...ล....ะ...พ....ร....ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ....า...ท....ร...ง....แ...ส....ด....ง....พ....ร...ะ...โ...อ...ว...า...ท....ป....า...ต....ิโ..ม....ก....ข......................
หลักธรรมที่เกยี่ วของ โอวาทปาติโมกข.......................................................................................................................................................................................
การปฏิบัตติ นตามหลกั ธรรม .ร....ูจ....ัก....อ...ด....ท....น.....อ...ด.....ก....ล...ั้.น.........ห....ม...่ัน.....ท....ํา...ค....ว...า...ม...ด....ี.....ล....ะ..เ..ว...น.....ค....ว...า...ม...ช...ั่ว........แ...ล....ะ...ท....ํา...จ...ิต....ใ...จ...
ใหผองใส......................................................................................................................................................................................................................................................
2. วันวสิ าขบชู า ความสาํ คญั ..เ..ป....น....ว...นั.....ท....่ีพ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...เ..จ...า...ป....ร...ะ...ส....ตู....ิ...ต....ร...ัส.....ร...ู...แ...ล....ะ..ป....ร....นิ....พิ....พ.....า..น..............................
......................................................................................................................................................................................................................................................
หลักธรรมทเ่ี กยี่ วของ อรยิ สจั 4.......................................................................................................................................................................................
การปฏิบัติตนตามหลกั ธรรม .แ...ก....ป....ญ.....ห...า...ท....เ่ี..ก...ด.ิ ...ข...น้ึ....อ....ย...า...ง...ม...สี....ต....ิ...ม...อ....ง...ป....ญ....ห....า...ต....า..ม....ค...ว...า...ม...เ..ป....น....จ...ร....งิ......แ...ล...ะ...ห....า..ท....า...ง...
แ...ก....ไ...ข...ด....ว...ย...ว...ิธ...ีท....่ดี....ีท....ี่ส....ดุ....ต....า...ม...ห....ล....กั....ข...อ....ง...เ..ห....ต....ุผ...ล........................................................................................................................................................
3. วนั อั มบี ชู า ความสาํ คัญ ..เ..ป....น.....ว..ั.น....ค....ล....า...ย....ว...ัน....ถ....ว...า..ย....พ....ร...ะ...เ..พ....ล....ิง...พ....ทุ....ธ...ส.....ร...ีร....ะ..ข...อ....ง...พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...เ..จ....า.............. เฉฉบลบั ย
......................................................................................................................................................................................................................................................
หลกั ธรรมทเ่ี ก่ียวของ อัปปมาทะ.......................................................................................................................................................................................
การปฏบิ ัตติ นตามหลักธรรม .ใ...ช...ช...ีว...ิต....ป....ร...ะ...จ...ํา...ว...นั....อ....ย...า...ง....ม...ีส....ต....ิ...ร....ะ...ม...ัด....ร....ะ...ว..ัง.......ไ..ม....ป....ร....ะ..ม....า...ท............................................
......................................................................................................................................................................................................................................................
4. วนั อาสา บชู า ความสาํ คัญ ..เ..ป....น....ว...ัน.....ท....่พี ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ...า......ท....ร...ง....ป....ร...ะ...ก....า..ศ....ศ....า...ส....น.....า..แ...ล....ะ...แ...ส....ด....ง............................
ธ....ัม...ม....จ...กั....ก....ัป....ป....ว...ัต....ต....น....ส....ตู....ร......ม....พี....ร...ะ...ส....ง....ฆ....อ...ง...ค....แ....ร...ก....เ..ก....ดิ ....ข...้ึน.......แ...ล....ะ...ม...ีพ....ร....ะ..ร....ัต....น....ต....ร...ัย....ค....ร...บ.....ส....ม...บ....ูร....ณ...............................................
หลกั ธรรมทีเ่ กย่ี วของ ธัมมจกั กปั ปวตั ตนสตู ร.......................................................................................................................................................................................
การปฏิบตั ิตนตามหลกั ธรรม .ไ...ม...ห....ม....ก....ห....ม...นุ.....ใ..น.....ก....า..ม........แ...ล....ะ...ป....ฏ...บิ.....ัต....กิ ....จิ ...ต....า...ง...ๆ.......ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...พ.....อ...ด....ี....ไ...ม...ส....ุด....โ...ต....ง...
และไมยอหยอนเกนิ ไป......................................................................................................................................................................................................................................................
5. วนั เท ว ร ณะ ความสาํ คัญ ..เ..ป....น.....ว..ั.น....ค....ล....า...ย....ว..ัน.....ท....ี่พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ....า..เ..ส....ด....จ็....ก....ล....บั ....ล....ง...ม....า..จ....า...ก....ส....ว...ร...ร...ค................
ช...ั้น.....ด....า...ว..ด....ึง....ส....ภ....า..ย....ห....ล....งั ...จ...าํ...พ....ร....ร...ษ....า...โ..ป....ร....ด....พ....ทุ....ธ...ม....า..ร....ด....า.....................................................................................................................................
หลักธรรมทเี่ กีย่ วของ อรยิ วงศ 4.......................................................................................................................................................................................
การปฏบิ ตั ติ นตามหลกั ธรรม .ส....ว...น....ใ...ห....ญ....เ..ก....ยี่...ว...ก....บั....พ....ร...ะ...ส....ง...ฆ.......ไ..ด....แ...ก.......พ....อ...ใ..จ....ใ..น.....จ...วี...ร...ท....ม่ี...อ.ี ...ย...ู...พ....อ...ใ...จ...ใ...น....อ...า...ห....า..ร....
ท....่ีถ....ว...า...ย......พ....อ...ใ...จ....ใ..น.....ท....่ีพ....ัก....อ...า...ศ....ยั ......ย....ิน....ด....ีใ..น.....ก....า...ร...ท....ํา...บ....ญุ........แ...ล....ะ..ล....ะ...อ...ก....ศุ....ล......................................................................................................
(พิจารณาจากคําตอบของนักเรยี น โดยอยูในดุลยพนิ ิจของครผู สู อน) 61
กจิ กรรมท่ี 6.2 พิจารณาภาพที่กาํ นดใ แลวระบวุ าใชประกอบ าสนพิธใี ด คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
1. ทางพระพทุ ธ าสนา และมคี วามสาํ คั ตอ าสนพธิ นี น้ั อยางไร
10
(ส 1.2 ม.4/3)
ภาพ ..เ.ค....ร....อ่ื ...ง....ไ..ท....ย...ธ....ร...ร....ม......ส....ัง...ฆ.....ท....า..น......................................................
วนั สําคัญ ศาสนพิธี ว...นั....ส.....าํ ..ค....ญั.....ท....า...ง...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ....ศ....า..ส.....น....า.....
ความสาํ คัญ .เ.ป....น....ส....ง่ิ...ข..อ....ง...เ.ค....ร...อ่ื...ง...ใ...ช..ท....จี่...าํ...เ.ป....น....ต...อ...ก....า...ร...ด...า.ํ ..เ.น.....นิ....
.ช...วี...ติ ....ป....ร...ะ...จ...าํ...ว...นั ....ข...อ...ง....พ....ร...ะ...ส....ง...ฆ.........เ.ช...น.........ผ....า..เ..ช...ด็....ต....วั.......ผ....า..ไ...ต....ร...จ....วี ..ร....
.เ.ค....ร....อื่ ...ง...เ..ข...ยี ...น.......ม...ดี....โ...ก...น.......ย....า..ส....ม....นุ....ไ...พ....ร...ต....า..ง...ๆ......เ..ป...น.....ต...น............................
2. ภาพ ..เ.ท....ยี....น....จ....ํา..น.....ํา...พ....ร...ร....ษ....า........................................................................
วันสําคญั ศาสนพิธี ว...นั....เ..ข...า...พ....ร...ร....ษ....า.............................................
ความสําคญั .เ.ป....น.....เ..ท....ยี ...น....ข...น.....า...ด....ใ..ห....ญ.....แ...ล....ะ..ย....า...ว..เ..ป....น.....พ....ิเ.ศ....ษ........
.ก....ว...า..เ..ท....ีย....น....ช...น.....ิด....อ...น่ื.......ใ...ช...ส....าํ...ห....ร...ับ....จ....ุด....ใ..น.....โ..บ.....ส....ถ....ต....งั้ ...แ...ต.........................
.ว...ัน....เ..ข...า..พ.....ร...ร...ษ.....า..จ....น....ถ....ึง...ว...ัน.....อ...อ....ก....พ....ร...ร....ษ....า.....................................................
เฉฉบลับย 3. ภาพ ผาอาบนา้ํ ฝน....................................................................................................................
วนั สาํ คญั ศาสนพิธี ว...นั....เ..ข...า...พ....ร...ร....ษ....า.............................................
ความสําคญั .เ..ป....น.....ผ....า...ท....่ีพ....ร....ะ...ส.....ง...ฆ.....ใ...ช...ผ....ล....ัด....เ..ป....ล....่ี.ย...น.....เ..ว...ล....า...
.ส....ร....ง...น.....ํ้า.......ม....ีล....ัก....ษ.....ณ.....ะ...เ..ห....ม...ื.อ...น.....ผ....า...ข...า...ว...ม....า.......เ..ร...ี.ย...ก....อ....ีก....อ....ย....า...ง...ว...า...
.ผ...า...ว...สั....ส....ิก....ส....า...ฎ....ก.......น....ยิ....ม...น.....าํ ..ม....า..ถ....ว...า...ย...ช...ว...ง...ว...นั.....เ..ข..า...พ....ร....ร...ษ....า...................
4. ภาพ ขาวตมลูกโยน....................................................................................................................
วนั สําคัญ ศาสนพธิ ี ว...นั....อ....อ...ก....พ....ร....ร...ษ....า..........................................
ความสาํ คญั .เ..ป....น.....ข...น.....ม....ท....่ีใ...ช....ใ...น.....เ..ท....ศ....ก.....า...ล....อ....อ...ก.....พ....ร....ร....ษ....า...
.ห....อ...ด....ว...ย...ใ...บ....พ....อ........ห....ร...ือ....ย...อ....ด...ม....ะ...พ....ร...า...ว.......ผ...ูก....เ..ข...า..ก....ัน.....เ..ป...น.....พ....ว...ง...แ...ล....ว...
.น....าํ...ไ...ป...ต....ม.......เ.พ.....ือ่ ...น.....ํา..ไ...ป....ร...ว...ม...ท....ํา...บ....ุญ.....ต....ัก....บ....า...ต....ร...เ..ท....โ...ว...............................
5. ภาพ ดอกเขาพรรษา....................................................................................................................
วันสาํ คญั ศาสนพิธี ว...นั....เ..ข...า...พ....ร...ร....ษ....า.............................................
ความสําคญั .เ.ป....น.....ก....า...ร...น.....ํา...ด....อ...ก....เ..ข...า...พ....ร...ร....ษ....า...ม...า...ก....ร....า..บ.....ไ..ห....ว...
.บ....ูช...า...ร...อ....ย...พ.....ร...ะ...พ....ุท....ธ...บ....า...ท........ป....ร....ะ..เ..พ....ณ......ีน....ี้น.....ิย...ม....จ...ัด....ข...ึ้น.....ใ..น.....ว...ัน....แ...ร....ม...
.......ค....ํา่......เ.ด....ือ....น..............ข..อ....ง...ท....กุ....ป....ท....จ่ี....งั ...ห....ว...ัด....ส....ร...ะ...บ....ุร....ี ..................................
62
กจิ กรรมท่ี 6.3 อานบทสวดคาํ นมัสการพระพุทธคุณ แลวตอบคาํ าม คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
(ส 1.1 ม.4-6/20) 10
องคใดพระสมั พุทธ สวุ ิสุทธสนั ดาน เฉฉบลับย
ตัดมลู เกลศมาร บ มิหมนมหิ มองมัว
ก็เบิกบานคือดอกบัว
หนึ่งในพระทัยทาน สุวคนธกาํ จร
ราคี บ พนั พัว พระกรณุ าดังสาคร
มละโอ กนั ดาร
องคใดประกอบดวย และชสี้ ขุ เกษมสานต
โปรดหมปู ระชากร อันพนโศกวโิ ยคภยั
ษุจรัสวิมลใส
ชท้ี างบรรเทาทกุ ข กเ็ จนจบประจกั ษจริง
ชท้ี างพระนฤพาน สันดานบาปแหงชายหญงิ
มละบาปบําเพญ็ บญุ
พรอมเบญจพธิ จกั - ศริ ะเกลาบงั คมคุณ
เหน็ เหตุท่ีใกลไกล ญภาพนน้ั นริ นั ดรฯ
กาํ จัดนา้ํ ใจหยาบ
สัตวโลกไดพ่ึงพิง
ขาขอประณตนอม
สัมพุทธการญุ -
1. บทสวดคํานมสั การพระพทุ ธคุณมีใจความสาํ คัญอยางไร
...............เ..ป....น....ก....า...ร...ส....ร....ร...เ..ส....ร....ญิ ....ค....ณุ......ข...อ...ง...พ....ร....ะ...พ....ทุ ....ธ...เ..จ...า...ท....ท่ี ....ร...ง...ค....น.....พ....บ....ห....ล....กั....ธ...ร....ร...ม...ใ...น....ก....า...ร....ด...าํ...เ..น....นิ.....ช...วี...ติ ......เ..พ....อ่ื....ใ..ห....ม....น....ษุ....ย...
อ....ย...ูร....ว...ม...ก....นั.....ด...ว...ย....ค....ว...า..ม....ส....ง...บ....ส.....ุข.....ล....ะ...เ..ว...น....ค....ว...า...ม...ช...่วั......ป....ร...า...ศ....จ....า..ก....ก....ิเ..ล....ศ....ท....้งั ...ป....ว...ง......แ...ล....ะ...ช...้ีท....า..ง....แ...ห....ง...ค....ว...า...ม...ส....ุข...........................
2. บทสวดคาํ นมัสการพระพุทธคุณมีคณุ คาอยางไร
...............ท....าํ...ใ..ห....ต....ร....ะ..ห....น.....กั ....ถ...งึ....ค....ณุ .....ข...อ...ง....พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...เ..จ...า...ท....ที่....ร...ง....ค....น....พ....บ.....ห...ล....กั....ธ....ร...ร...ม....แ...ห....ง...ก....า...ร...พ....น.....ท....กุ....ข......แ...ล....ว..น.....าํ...ม...า...เ..ผ...ย...แ...ผ...
แ...ล....ะ...ช...ีท้....า...ง...ใ...ห....ค....น....ท....่ัว...ไ..ป....ไ...ด....ท....ร...า...บ.......ซ....ง่ึ ...เ..ป....น....ค....ว...า...ม...เ..ม...ต....ต....า...ก....ร...ณุ......า..ต....อ....ส....ตั....ว...โ..ล....ก..................................................................................
3. พระสมั มาสัมพุทธเจาทรง ชีท้ างบรรเทาทกุ ข โดยใหศาสนกิ ชนปฏบิ ัตติ ามหลกั ธรรมใด
...............อ....ร...ยิ...ส....จั.......4.....ไ...ด....แ...ก......ท....กุ....ข......ส....ม...ทุ....ยั......น.....โิ ..ร...ธ......แ...ล....ะ...ม...ร....ร...ค.......ซ...ง่ึ...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ...เ..จ...า...ท....ร...ง....ค...น.....พ....บ.......ห....า..ก....พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น....กิ....ช...น....
ม....คี ....ว...า..ม....ท....กุ ....ข......แ...ล....ว...ใ..ช...ค....ว...า...ม...จ....ร...ิง....น....้เี ..ป....น....แ...น.....ว...ท....า..ง....ก....็ย...อ...ม....ส....า...ม...า...ร....ถ...พ....น.....ท....ุก....ข...ไ..ด..................................................................................
4. จากพทุ ธประวตั ขิ องพระพทุ ธเจา เพราะเหตใุ ดพระองคจงึ มพี ระประสงคทจ่ี ะโปรดหมปู ระชากร
...............พ....ร....ะ..อ....ง...ค....ท....อ....ด....พ....ร...ะ...เ.น.....ต....ร...เ..ห....็น....ค....น.....เ..ก....ดิ ......ค....น.....แ...ก.......ค....น....เ..จ....บ็ .......แ...ล....ะ..ส.....ม...ณ.....ะ......ท....ร...ง....ด....ํา..ร....วิ ...า..ช...วี...ิต....น.....ีเ้ .ป....น.....ท....กุ ....ข..............
จ....งึ...ค....ิด....ท....่ีจ....ะ..ช...ว...ย....ส....ัต....ว...โ..ล....ก....ใ...ห...พ.....น....ท....ุก....ข......ห....ร...ือ....ใ..ห....พ....น.....จ...า...ก....ก....า...ร...เ..ว...ยี ...น.....ว..า...ย....ต....า..ย....เ.ก....ิด...........................................................................
5. การสวดมนตไหวพระมีประโยชนอยางไร
...............ท....าํ...ใ..ห....ร...ะ...ล...ก.ึ ...ถ....งึ...ค....ณุ.....ข...อ...ง....พ....ร...ะ..ร....ตั....น....ต....ร...ยั......ร...ส.ู ....กึ ...ล....ะ...อ...า...ย...แ...ล....ะ..เ..ก....ร...ง...ก....ล....วั...ต...อ....ก....า..ร....ท....าํ ..ช...ว่ั......เ.ป....น....ก....า...ร...ฝ...ก....ส....ม....า..ธ...ใ.ิ ..ห....ใ..จ...
ม....ีค....ว...า..ม....ส....ง...บ.......ฝ....ก....ใ..ห....ม....ีส....ต....ิ...ท....ํา...ใ..ห....เ..ก....ิด....ป....ญ....ญ.....า...ใ...น....ก....า...ร...แ...ก....ไ...ข...ป....ญ....ห....า...แ...ล....ะ...ด....ํา..เ..น.....นิ ....ช...วี...ติ....ไ...ด...อ....ย...า...ง...ม....ีค....ว...า..ม....ส....ขุ......................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยูในดลุ ยพนิ จิ ของครูผสู อน) 63
กจิ กรรมท่ี 6.4 อธิบายเกีย่ วกบั พธิ บี รรพชาอปุ สมบทตาม ัวขอท่ีกํา นด คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
(ส 1.2 ม.4-6/2) 10
เฉฉบลบั ย 1. ความหมายของการบรรพชาอปุ สมบท
.ก....า..ร....บ....ร...ร....พ....ช...า..อ....ปุ ...ส....ม....บ....ท........ห....ม...า...ย...ถ....งึ.......ก....า...ร...บ....ว...ช...เ..ป....น....
.พ....ร...ะ...ภ....กิ ....ษ....สุ ....ง...ฆ....ห....ร....อื ...ส....า...ม...เ..ณ.....ร....ใ..น.....พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น....า...
................................................................................................................
................................................................................................................
2. ความหมายของสมณบรขิ าร
.ส....ม....ณ.....บ.....ร...ิข...า...ร........ค....ือ........ข...อ....ง...ท....่ีพ.....ร...ะ...ภ....ิก....ษ....ุส....ง....ฆ....จ....ํา...เ.ป.....น....
.ต....อ....ง....ใ...ช...ใ...ห.....ค....ร....บ....ถ.....ว...น.....ถ...ู.ก....ต....อ....ง....ต....า...ม....พ....ร....ะ...ว...ิน.....ัย........ม....ี
........อ...ย...า...ง.......ไ..ด....แ...ก........บ....า..ต....ร.......ผ....า..ส....บ.....ง......ผ....า..จ....ีว...ร.......ผ...า...พ....า...ด...บ.....า......ร...ัด....ป....ร...ะ...ค....ด.......ห....ม....อ...ก....ร....อ...ง...น.....ํา้ ......ก....ล....อ...ง....เ.ข...็ม....พ....ร...อ....ม...ด....า...ย....
และมดี โกน..............................................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................
3. คุณสมบตั ขิ องผขู อบรรพชาอปุ สมบท
.1..........ม....ี ..อ....า...ย...ุ...2.........ป....ข...นึ้.....ไ..ป.......ไ...ม...เ..ป....น....อ....ภ...ัพ.....บ....คุ ....ค....ล.......ไ..ม....ต....อ...ง...โ...ท....ษ....ข...อ...ง....แ...ผ...น.....ด....นิ .......แ...ล....ะ...ไ..ม....เ.ป....น.....อ...ัน.....ธ...พ....า...ล.............................
.2..........ม....ีร...า...ง...ก....า...ย...ส....ม....บ....รู ....ณ........ไ..ม....พ....ิก....า...ร......ไ..ม....ท....พุ ....พ....ล....ภ....า..พ.......แ....ล...ะ...ไ...ม...เ..ป....น....โ...ร...ค....ต....ิด....ต....อ...........................................................................
.3..........ไ...ด....ร...บั....อ....น....ญุ.....า...ต....จ...า...ก....บ....ดิ....า...ม...า...ร...ด....า......ห....ร...อื....ถ....า..เ..ป....น....ข...า...ร....า..ช...ก....า...ร....ต...อ....ง...ไ...ด....ร...ับ....อ....น....ญุ.....า...ต....จ...า...ก....ต....น....ส.....งั ...ก....ดั...........................
.4..........ม...ค.ี ...ณุ.....ส....ม....บ....ตั...ต.ิ ...า...ม...ก....า..ร...ป....ก....ค....ร...อ...ง...ข...อ...ง...ค....ณ.....ะ...ส....ง...ฆ......ค....อื......เ.ป....น....ค....น....ม....หี...ล....กั....ฐ...า...น.......ม...อี...า...ช..พ.ี ...ช...อ....บ....ธ...ร...ร...ม......เ..ป...น....ส....ภุ....า..พ....ช...น.....
..........อ....า..น.....อ...อ....ก....เ..ข..ีย....น....ไ...ด.......ป....ร...า...ศ....จ...า...ก....บ....ร....ร...พ....ช...า...โ..ท....ษ.......ม....สี ....ม....ณ.....บ....ร....ิข...า..ร.......แ...ล....ะ..ก....ล....า...ว...ค....ํา..ข...อ....บ....ร...ร....พ....ช...า...อ...ุป....ส....ม....บ....ท....ไ...ด......
4. ข้ันตอนการดําเนินการในการบรรพชาอปุ สมบท
.1........ใ...ห...บ....ด.ิ ...า...ม...า...ร...ด....า..พ....า...ไ..ป....ต....ดิ....ต...อ....เ.จ....า..อ....า..ว...า..ส.......แ...จ...ง....ค...ว...า...ม...จ....าํ ..น....ง......แ...ล....ะ...ห...ม....นั่....ฝ...ก....ซ...อ....ม...ก....า..ร....ข...า..น....น.....า..ค....ก....บั....พ....ร...ะ...อ...ปุ....ช...ฌ.....า..ย....
.2........เ..ต....ร...ยี....ม...ต....วั......ส....ม...ณ......บ....ร...ขิ...า...ร......เ..ค....ร...อ่ื....ง...ใ..ช...อ....น่ื....ๆ......ท....จี่....าํ ..เ..ป....น.......แ...ล....ะ...ข...อ...ข...ม...า...โ...ท....ษ....ต....อ...บ....ดิ....า...ม...า...ร...ด....า......ผ...ทู....เ่ี..ค....า...ร...พ....น.....บั ....ถ...อื......
.3........เ..ม....ือ่ ...ไ...ป...ถ....ึง...โ...บ....ส....ถ....ใ...ห....ถ...อื....ไ..ต....ร....จ...วี...ร....เ.ข...า...ไ..ป....ข...อ....ร...ับ....ก....า...ร....บ....ร...ร....พ....ช...า...เ.ป....น.....ส....า...ม...เ..ณ.....ร....ต....อ...พ....ร....ะ..อ....ปุ ....ช...ฌ.....า..ย..................................
.4........ส....า...ม....เ.ณ......ร...อ....ุม...บ....า...ต....ร....เ.ข...า...ไ..ป....ห....า...พ....ร....ะ..อ....ุป....ช...ฌ.....า..ย....ก....ล....า..ว...ค....าํ...ข...อ...บ.....ว..ช.......พ....ร....ะ..อ....ุป....ช...ฌ....า...ย....จ...ะ...ค....ล....อ...ง...บ.....า..ต....ร.......ส....ะ...พ....า...ย...บ.....า...
........แ...จ....ง...ฉ....า...ย...า......พ....ร...ะ...ค....สู....ว...ด....จ...ะ...ส....อ....บ....ถ....า..ม....ค....ณุ .....ส....ม....บ....ตั....ิ...แ...ล....ะ..เ..ส....น.....อ...ญ.....ตั....ต....ิ...ถ...า...ไ...ม...ม....ใี ..ค....ร...ค....ดั....ค....า...น.....ก....ถ็ ...อื....ว...า..เ..ป....น....ภ....กิ....ษ....ุ.
5. คุณคาและความสาํ คญั ของการบรรพชาอุปสมบท
.1........ช...ว...ย....ธ...าํ...ร...ง...ร....ัก....ษ....า...ข...น....บ....ธ...ร....ร...ม....เ..น....ยี...ม.......ป....ร...ะ...เ..พ....ณ.....ี...แ...ล....ะ..เ..อ....ก....ล....ัก....ษ....ณ.....ข...อ....ง...ช...า...ต....ไิ ..ท....ย..................................................................
.2........ช...ว...ย....ใ..ห....ม....ีศ....า..ส.....น....ท....า...ย...า...ท....ข...อ...ง....พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ...า...ท....ี่ช...ว...ย...ท....าํ...น.....บุ ....ํา...ร...งุ...แ...ล....ะ...เ..ผ...ย....แ...ผ...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ....ศ....า..ส.....น....า.......................................
.3........ไ...ด....ต....อ...บ....แ....ท....น....พ....ร....ะ..ค....ณุ......ข..อ....ง...บ....ดิ....า...ม....า..ร....ด....า.....แ...ล....ะ...ย...งั....เ.ป....น.....ก....า..ร....ท....ํา...บ....ุญ.....ส....ร...า...ง...ก....ศุ....ล...................................................................
.4........ช...ว...ย....ใ..ห....จ....ิต....ใ..จ....ม...ีค....ว...า...ม...ส....ง....บ.......ม...ีส....ต....ิ...ส....ม....า...ธ...ิ ...แ...ล....ะ..พ.....ัฒ.....น....า...บ....ุค....ล....ิก....ภ....า...พ....ใ..ห....ด....ีข...นึ้ ........................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................................
64 (พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดลุ ยพนิ ิจของครผู สู อน)
กิจกรรมเสริมทักษะในศตวรรษท่ี 21
บันทึกการเขารวมกิจกรรมในวันสําคั ทางพระพุทธ าสนาของนักเรียน พรอมติดภาพประกอบ
(ตวั อยาง)
วนั ...ว...นั ....ว...ิส....า...ข...บ....ชู...า......(..ว...นั....เ..พ....ญ็.....เ..ด....อื ...น...........)........................... ()
ส านท่จี ัดกิจกรรม ...ว...ัด....อ...ร....ุณ.....ร....า..ช...ว...ร....า..ร....า...ม.............
ร....า..ช...ว...ร....ม...ห....า...ว...ิห....า..ร.......ก....ร...งุ...เ..ท....พ....ม....ห....า..น.....ค....ร.....................................
......................................................................................................................
......................................................................................................................
กจิ กรรมทจี่ ัดข้ึน .ก....า..ร....ท....ํา..บ.....ญุ .....ใ..น.....ร...ปู....แ...บ....บ....ต....า...ง...ๆ.....
เ..ช...น.........ก....า...ร...ไ...ห....ว...พ....ร...ะ........ก....า..ร....เ..ว..ีย....น....เ..ท....ีย....น.........ก....า..ร....บ....ร...ิจ....า...ค....
.ท....ร...ัพ....ย...ซ....ือ้....ก....ร...ะ...เ.บ.....ื้อ...ง...ม....ุง...ห....ล....ัง...ค....า...พ....ร...ะ...อ....ุโ..บ....ส....ถ........ก....า...ร....จ...ัด....น.....ิท....ร...ร...ศ....ก....า...ร...เ..ก....ีย่....ว..ก....บั.....พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....า.......ก....า...ร....เ.ป....ด....ใ...ห....เ.ช...า...
.ว..ตั....ถ....ุม....ง...ค....ล.......ก....า..ร....ป....ร...ะ...พ....ร...ม....น....าํ้...ม...น.....ต.......ก....า..ร....อ...อ....ก....ร...า...น....จ....ํา...ห....น....า...ย...ส....นิ.....ค....า...ป....ร...ะ...เ.ภ....ท....ต....า...ง...ๆ......แ...ล....ะ...ก....า..ร....แ...ส....ด....ง...ม....ห....ร...ส....พ.............
บรรยากา ภายในงาน .เ..น....่ื.อ...ง....จ...า...ก....ม....ีผ...ู.ค....น....จ....ํา...น.....ว...น....ม....า...ก....ห....ล....ั่ง...ไ...ห....ล....เ..ข...า...ม....า...ร...ว...ม....ก....ิจ....ก....ร....ร...ม....อ...ย....า...ง...ไ...ม....ข...า...ด....ส....า...ย... เฉฉบลับย
ท....าํ...ใ..ห....บ....ร....ร...ย....า..ก....า...ศ....ภ....า..ย....ใ..น.....ง...า..น.....เ..ป...น.....ไ..ป....อ....ย...า...ง...ส....น....กุ....ส....น.....า...น.......ค....ร...นื้ .....เ.ค....ร....ง......ผ...ทู ....ม่ี ...า...ท....าํ ...บ....ญุ .....ต...า...ง...ม....ใี ..บ....ห....น.....า..ย....ม้ิ ...แ...ย....ม...แ...จ....ม...ใ...ส...
ท....กุ....ค....น.....ต....า...ง...เ..ข..า...ร....ว..ม....ก....ิจ...ก....ร....ร...ม....ต....า..ง....ๆ......ท....ที่ ....า..ง....ว...ัด...จ....ดั....ข...ึ้น....ด....ว...ย....ค....ว..า...ม....เ.ป....น.....ร...ะ...เ..บ....ยี ...บ....เ..ร....ยี ...บ....ร....อ...ย.........................................................
.......................................................................................................................................................................................................................................................
ขอดขี องการจดั งาน ก....ิจ....ก....ร....ร....ม....ท....่ีจ...ั.ด....ข...ึ้น.....น....ับ.....เ..ป....น.....ก....ิจ....ก....ร....ร....ม...ท....่ี.ด....ี ....เ..พ.....ร...า...ะ...ม....ีส.....ว...น....ท....ํ.า...ใ..ห.....พ....ุท.....ธ...ศ....า...ส.....น....ิก.....ช...น....
โ...ด....ย...เ..ฉ....พ....า...ะ..เ..ด....ก็....แ...ล....ะ..เ..ย...า...ว...ช...น....ไ...ด....ม...สี....ว...น.....ร...ว...ม...แ...ล....ะ...ม...โี...อ...ก....า...ส....ใ...น....ก....า...ร...เ..ข...า..ว...ดั....ท....าํ...บ....ญุ........ไ..ห....ว...พ....ร...ะ......แ...ล....ะ..ป....ร...ะ...ก....อ...บ.....ก....จิ ...ก....ร...ร....ม...
ท....า...ง...พ....ร....ะ...พ....ทุ ....ธ...ศ....า...ส....น....า...ต....า...ง...ๆ......ซ...่ึง....จ...ะ...ช...ว...ย...ใ...ห....เ.ก....ดิ....ค....ว...า...ม...ส.....บ....า...ย...ใ..จ....แ...ล....ะ...ใ..ก....ล....ช...ิด....ก....บั....พ....ร....ะ..พ.....ุท....ธ...ศ....า..ส.....น....า...ม...า...ก....ย...่ิง....ข...ึ้น..............
.......................................................................................................................................................................................................................................................
ความคดิ เ นเกย่ี วกับงาน เ..ป....น.....ว..นั.....ท....มี่...คี....ว...า...ม...ส....าํ...ค....ญั.....ต....อ...พ....ทุ....ธ....ศ....า..ส....น.....กิ....ช...น.......เ..พ....ร...า...ะ...เ.ป....น.....ว...นั ....ค....ล....า...ย...ว...นั....ป....ร....ะ..ส....ตู....ิ
ต....ร....สั ....ร...ู....แ...ล....ะ...ป....ร...ิน....ิพ.....า..น.....ข...อ...ง...พ.....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...เ..จ...า.......น....อ....ก....จ...า...ก....น....ี้....ย...ัง....จ...ดั....เ..ป....น....ว...นั....ห....ย....ุด....ท....า...ง...ร...า...ช...ก....า...ร.......ท....าํ...ใ..ห....ป....ร...ะ...ช...า...ช...น....ไ...ด....ม...ี
โ...อ...ก....า...ส....ต....ัก....บ....า...ต....ร...ใ...น....ช....ว..ง....เ.ช....า.....ท....าํ...บ....ุญ.....ไ..ห....ว...พ....ร....ะ.....แ...ล....ะ...เ..ว..ีย....น....เ..ท....ีย...น.....ก....บั....ค....ร....อ...บ....ค....ร....วั ...ใ..น.....ช...ว...ง...บ....า...ย...จ....น....ถ....งึ...ค....าํ่............................
.......................................................................................................................................................................................................................................................
สรปุ ผลการจัดงาน .ก...า...ร....จ...ดั....ก....จิ...ก....ร....ร...ม....ต....า..ง...ๆ......ไ...ด....ร...บั....ค....ว...า...ม...ส....น.....ใ..จ....จ...า...ก....พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น....กิ....ช...น.....ใ..น.....ท....กุ ....ช...ว...ง...ว...ยั ......แ...ม...ผ....ทู ...่ี
ม....า...ร....ว...ม....ง...า...น.....ส....ว...น.....ใ...ห....ญ.....จ....ะ...เ..ป....น.....ผ...ู.ส....ูง....อ...า...ย....ุ .....แ...ต....ก....็ม....ีเ..ด....็ก....แ....ล....ะ...เ..ย...า...ว...ช....น....จ....ํา...น.....ว...น....ห.....น....่ึง....เ..ข...า...ร....ว...ม....ง...า...น.....แ...ล....ะ...ป....ร....ะ...ก....อ....บ...
ก....จิ....ก....ร...ร....ม...ต....า...ง...ๆ......ท....า...ง...พ....ร....ะ..พ....ุท....ธ....ศ....า..ส....น.....า...ด....ว..ย....ค....ว...า..ม....ต....ัง้ ...ใ...จ..............................................................................................................................
...................แ...บ...บ....ป...ร..ะ...เ.ม....นิ ...ท....กั ......ะ..ใ..น.......ต...ว...ร..ร......ท....ี่ .2...1...............................................................................................................................................................
...............................ท...กั .....ะ.....................................ท...กั .....ะ..ท...ีป่...ร..ะ..เ..ม..ิน..............1...........ร..ะ..ด...บั ..ค..2.ุณ....ภ...า..พ...........3..........................................................................................
ทกั ะการเรียนรแู ละนวตั กรรม
ทกั ะชีวติ และการทาํ งาน
ทัก ะดานสารสนเท และเทค น ลยี 65
6แบบทดสอบประจาํ หน่วยการเรียนรู้ท่ี คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
ตอนที่ 1 วงกลมเลอื กขอท่ี กู ตองทีส่ ุดเพยี งขอเดยี ว 10
1. คําสาํ คญั ในขอใดตรงกบั วนั มา บชู า
1. อริยสัจ 4 มชั ิมาปฏปิ ทา โกณทัญญะ
2. ธมั มจักกปั ปวตั ตนสูตร กสุ นิ ารา วิสาขปณุ มีบชู า
3. จาตุรงคสันนบิ าต โอวาทปาตโิ มกข เว ุวันมหาวิหาร
4. จาตุรงคสนั นบิ าต ราชคฤห พระอนตุ ตรสมั มาสมั โพธิญาณ
5. เอหิภิกขอุ ปุ สมั ปทา ธมั มจกั รกัปปวตั ตนสตู ร กสุ นิ ารา สารบี ตุ ร
2. สมศรีจัดเตรียมเครอื่ งไทยธรรมอันประกอบดวย เคร่ืองอฐั บรขิ าร 8 ผาอาบนา้ํ ฝน และหลอดไ าไป
ถวายพระภิกษุสง ท่ีวัด สมศรีปฏิบัติตนเปนพุทธศาสนิกชนท่ีดีเนื่องในวันสําคัญทางพระพุทธศาสนา
วนั ใด
1. วันมา บชู า 2. วันวิสาขบชู า
3. วนั เขาพรรษา 4. วันอาสา หบูชา
เฉฉบลับย 5. วนั อฏั ฐมีบูชา
3. ปจฉิมพุทธโอวาทของพระพุทธเจาท่ีวา เธอท้ังหลายพึงยังประโยชนตนและประโยชนทานใหถึงพรอม
ดวย………………..เถดิ ในชองวางควรเติมขอใดจงึ จะถูกตอง
1. ความเปนกลาง
2. ความไมประมาท
3. ความเมตตากรุณา
4. ความมหี ริ ิ โอตตัปปะ
5. ความมีสตสิ ัมปชัญญะ
4. บุคคลใดปฏิบัติตนไดสอดคลองกับหลกั มชั ิมาปฏปิ ทา
1. ชอบทําการบานและทบทวนความรอู ยางสมาํ่ เสมอ
2. ชัยคดิ วาตนเองเกงจงึ มกั ชอบอานหนังสอื กอนสอบ 3 วนั
3. ชายจะทาํ อะไรมกั คิดแลวคิดอีกเพราะเกรงวาจะทําผดิ พลาด
4. ชดิ เปนท่รี ักของเพือ่ นๆ และเพ่ือนๆ จะคอยใหความชวยเหลอื ตลอด
5. ชินมคี วามเมตตากรุณาแกสนุ ัขและแมวจรจัดจงึ บรจิ าคเงนิ แกองคกรดานนี้
66
5. บุคคลใดปฏิบตั ิตนถกู ตองเหมาะสม เม่ือเขา งพระธรรมเทศนาจากพระภกิ ษุสง
1. นดั งพระภกิ ษุสง แสดงพระธรรมเทศนาอยางตั้งใจ แลวถามขอสงสยั ทันทีที่ได ง
2. นอม งธรรมเทศนาจากพระภกิ ษุสง แตกน็ ัง่ วพิ ากษวิจารณผูอ่ืนรวมกับเพอื่ นสนทิ
3. นิด งพระภิกษุสง แสดงพระธรรมเทศนาอยางตงั้ ใจ แลวคดิ ไดวาทานกลาวผดิ จึงทกั ทวงทันที
4. นชุ งพระภกิ ษสุ ง แสดงพระธรรมเทศนาอยางตง้ั ใจ พรอมกับเรียนถามขอสงสยั เม่อื จบการแสดง
ธรรมแลว
5. นอย งพระภิกษุสง แสดงพระธรรมเทศนาอยางต้ังใจ แตก็อดคิดไมไดวาพระภิกษุสง จะรูเรื่อง
ทางโลกไดอยางไร
6. ในวนั อัฏฐมีบูชาพุทธศาสนิกชนพึงราํ ลกึ ถงึ เร่อื งใดเปนสําคญั
1. ความเสมอภาค
2. ความไมประมาท
3. ความสมบูรณของพระรตั นตรยั
4. ความมั่นคงของพระพทุ ธศาสนา
5. ความเพยี บพรอมขององคพระสัมมาสัมพทุ ธเจา
7. ครน้ั ถงึ เดอื น 8 นักขัตฤกษบชู าใหญ การพระราชพธิ อี า าตมาส พระวาบตุ ร พุทธโนรสในพระศาสนา เฉฉบลับย
จะจาํ พรรษาเปนมหาสนั นบิ าตทกุ พระอาราม . ขอความนีก้ ลาวถงึ วันสําคญั ทางพระพทุ ธตรงกบั วนั ใด
1. วันมา บชู า 2. วันอฏั ฐมบี ูชา
3. วันธรรมสวนะ 4. วนั เขาพรรษา
5. วนั อาสา หบชู า
8. ขนึ้ แรม 1 คํ่า เดือน 11 ถงึ กําหนดเวยี นมาบรรจบ ณ วดั สงั กัตรัตนคีรี ประเพณีตักบาตรเทโว
พระสง หลายรอยรูปเดินลงจากยอดเขา ผานบันได 449 ข้ันสูเบื้องลาง ที่ยังเนืองแนนไปดวย
พุทธศาสนิกชนเรือนหม่ืน ท่ียังคงยึดม่ันในวิถีปฏิบัติด้ังเดิม อันสะทอนภาพแรงศรัทธาท่ีสุกสวาง
ภายในจติ ใจของทกุ คน
ขอความขางตนเกย่ี วของกบั เหตกุ ารณในพทุ ธประวตั ติ อนใด และมหี ลกั ธรรมใดทเี่ กย่ี วเนอ่ื งกบั เหตกุ ารณนน้ั
1. พระพุทธเจาเสด็จลงจากเทวโลก อริยวงศ 4
2. พระพุทธเจาแสดงโอวาทปาตโิ มกข สงั คหวตั ถุ 4
3. พระพทุ ธเจาแสดงธัมมจักกัปปวตั ตนสูตร พรหมวิหาร 4
4. พระสทิ ธตั ถะตรัสรเู ปนพระสัมมาสัมพุทธเจา อรยิ สัจ 4
5. พระพทุ ธเจาเสดจ็ ขึน้ ไปโปรดพทุ ธมารดาบนสวรรคชั้นดาวดงึ ส อิทธิบาท 4
67
9. คาํ ขึ้นตนบทสวดในขอใดมีเจตนาเพ่ือระลึกถงึ พระธรรมคณุ
1. สุปฏิปนโน ภควโต 2. นโม ตสั ส ภควโต
3. ปาเจราจรยิ า โหนติ 4. สวากขาโต ภควตา ธมโม
5. อรหํ สมมาสมพทุ โธ ภควา
10. ขอใดกลาวถูกตองเกยี่ วกบั ศาสนพธิ ี
1. เปนแกนแทของพระพุทธศาสนา
2. เสริมสรางความสมคั รสมานสามคั คีในหมคู ณะ
3. เสริมสรางความสนกุ สนานใหแกผูมาประกอบพิธี
4. ศาสนพธิ เี ปนศูนยรวมความศรทั ธาในพระพทุ ธศาสนา
5. ใชทรพั ยจํานวนมากในการจดั พธิ ีกรรมเพ่ือใหไดกุศลมาก
ตอนที่ 2 ตอบคาํ ามทก่ี าํ นดใ คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
10
เฉฉบลบั ย 1. หลักธรรมที่เก่ียวเน่ืองกับอัฏฐมีบูชาคือหลักธรรมใด และนักเรียนจะสามารถนําหลักธรรม
ดังกลาวมาปรบั ใชในชีวติ ประจําวันไดอยางไร
........อ....ปั ...ป....ม....า...ท....ะ.........ค....ือ.......ค....ว...า..ม....ไ..ม....ป....ร...ะ...ม...า...ท........ก...า...ร....เ.ป....น.....ผ...มู....สี ....ต....ิ...ร....สู ....กึ....ต....วั ...อ...ย....ูเ.ส....ม....อ...ว...า...ก....ํา...ล....งั ...ท....ํา...อ...ะ...ไ..ร.......ก....ํา...ล....งั ...พ....ดู....อ....ะ..ไ...ร...
.แ...ล....ะ...ก....ํา...ล....ัง...ค....ิด.....อ...ะ...ไ...ร........ม...ีค.....ว...า...ม...ร....อ...บ.....ค....อ....บ.........เ.ต.....ร...ีย....ม...ต....ั.ว...เ.ต.....ร...ีย....ม...ใ...จ....ไ..ว....เ..ผ...ช...ิญ.....เ..ห....ต....ุ.ก....า...ร...ณ......ท....ี่จ....ะ..เ..ก....ิ.ด....ข...้ึน....ใ...น.....อ...น.....า...ค....ต....
.ซ...ึ่ง....ส....า...ม...า...ร....ถ...น.....ํา...ม...า...ป....ร...ั.บ....ใ..ช....ใ..น.....ช...ีว...ิต....ป....ร...ะ...จ....ํา..ว...ัน.........เ..ช...น.........ก....า...ร....ใ..ช....ร...ถ....ใ..ช....ถ...น.....น.....ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...ร....ะ...ม...ัด....ร....ะ..ว...ัง........เ..พ....่ือ....ป....อ...ง....ก....ัน....
.ก....า..ร....เ.ก....ดิ....อ....บุ....ตั....เิ..ห....ต....ุ ....ก....า..ร....ต....ง้ั ...ใ..จ....ศ....กึ....ษ....า...เ..ล...า...เ..ร...ยี....น........เ..พ....่ือ....ใ..น.....อ...น.....า..ค....ต....จ....ะ..ไ...ด....ป....ร...ะ...ก....อ...บ....อ....า...ช...ีพ....ท....่ีม...่นั.....ค....ง.......แ...ล....ะ...ส....า...ม...า...ร...ถ....
เล้ยี งตนเองและครอบครัวได เปนตน.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. หลกั การ งธรรมทด่ี คี วรปฏบิ ตั อิ ยางไร เพอ่ื ใหเกดิ ประโยชนมากทส่ี ดุ
.1..........ค....ว...ร...ม....คี ....ว...า..ม....ศ....ร...ัท....ธ...า...ใ...น....ต....วั...ผ...แู....ส....ด....ง...ธ...ร....ร...ม.....................................................................................................................................................
.2........ฟ....ง...ธ....ร...ร....ม...ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...ต....ัง้....ใ..จ......ไ...ม...ค....ุย....ก....นั.......ไ...ม...แ...ส.....ด....ง...ก....ริ ...ยิ....า..ห....ร....ือ...ส....ีห....น.....า...เ.บ.....่อื ...ห....น....า...ย.......................................................................
.3........ค....ว...ร...ฟ....ง....ธ...ร...ร....ม...ด....ว...ย....ค....ว..า...ม....พ....ิน....จิ....พ....ิเ..ค....ร...า...ะ..ห.......ฟ....ง....ไ..ป....ค....ิด....ต....า...ม...ไ...ป..............................................................................................................
.4........น.....ํา..ห....ล....กั....ธ...ร....ร...ม....ไ..ป....ป....ฏ....ิบ....ตั....ิเ..พ....อ่ื...ใ...ห....เ..ก....ดิ ...ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....ต....อ...ช...ีว...ิต....แ...ล....ะ...ส....งั...ค....ม...............................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนกั เรียน โดยอยูในดลุ ยพินิจของครผู ูสอน)
68
7หน่วยการเรยี นร้ทู ี่ การบริหารจิตและ
การเจริญปญั ญา
พระพุทธศาสนาเปนศาสนาท่ีสอนใหมนุษยพัฒนาเหตุผลและปญญา เพื่อสามารถเขาถึงความ
จริงแทของสรรพสิ่ง รูแจงและรูเทาทันกระแสโลก และสามารถจัดการกับปญหาไดอยางมีประสิทธิภาพ
ซึ่งการบริหารและการเจริญปญญาจัดเปนแนวทางหนึ่งในการพัฒนาคุณธรรมทั้ง 2 ประการใหเกิดข้ึน
อยางสมบูรณในใจมนุษย พุทธศาสนิกชนจึงควรศึกษาเรียนรูถึงคุณคา และวิธีการบริหารจิตและการ
เจรญิ ปญญา แลวนาํ ไปป ิบัติเพื่อใหเกดิ ประโยชนท้ังตอตนเอง สังคม และพระพุทธศาสนา
การคิดแบบแยกแยะ การเ ริ การคดิ แบบวภิ ชั ชวาท เฉฉบลบั ย
องคประกอบ ป าตามหลกั
ยนิ สมนสกิ าร • ความหมายของการคิด
• ความหมายของการคดิ แบบ แบบวภิ ัชชวาท
แยกแยะองคประกอบ การบริหารจิต
และการเจรญิ • ตวั อยางการคิดแบบวภิ ชั ชวาท
• ตวั อยางการคิดแบบแยกแยะ แยกประเด็น แยกเร่ือง
องคประกอบ ปญั ญา มองปญหาตาง เปน
มองแบบแยกแยะองคประกอบ ประเดน็
แยกชน้ิ สวนออกใหชัด
มองเห็นภาพรวมหรอื
ความจรงิ ไดชดั เจน
การ
บริหาร ติ
ประ ยชนของการบรหิ าร ติ วธิ ป ิบตั กิ ารบริหาร ติ การบรหิ าร ติ
ตามหลักสติป าน
• ประโยชนในชวี ิตประจาํ วัน • เลอื กสถานท่ี กาํ หนดเวลา
• ประโยชนทเ่ี ปนบคุ ลกิ • สมาทานศลี • ขนั้ ตอนการฝกป ิบัติ
• การบรหิ ารจติ เพอื่ การเรยี นรู
ทพ่ี งึ ประสงค นมสั การพระรตั นตรยั
• ประโยชนอยางสงู • แผเมตตา ตัดกังวล คณุ ภาพชวี ติ และสงั คม
69
กิจกรรมฝกึ ทักษะการคิด คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
กจิ กรรมที่ 7.1 ทาํ เคร่ือง มาย ✗ นาขอความทผี่ ดิ แลวแกไขใ กู ตอง
10
1. ส านทที่ ่เี มาะแกการบริ ารจติ 2. เวลาท่ีเ มาะแกการบริ ารจิต
มอี ากาศถายเทสะดวก ✗ หลงั รับประทานอาหารเสรจ็ ใหมๆ
แกไข ....................................................................................
แกไข..ช...ว...ง...ท....ีร่....า..ง....ก...า...ย....ไ..ม....อ...ม่ิ....ห....ร...อื....อ...อ....น....เ..พ....ล....ยี ....
...................................................................................................
...................................................................................................
✗ อยูใกลเสนทางคมนาคม
แกไข....ม...คี.....ว..า...ม....ส....ง...บ.......ไ...ร...เ..ส....ีย...ง....ร...บ....ก....ว...น................ ชวงคา่ํ กอนเขานอน
แกไข ....................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
มพี ืน้ ทก่ี วางขวางพอสมควร
แกไข .................................................................................... กอนรับประทานอาหารเชา
แกไข ....................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
เฉฉบลับย 3. ขัน้ ตอนการสมาทาน ีล 4. ประ ยชนทีไ่ ดรบั จากการบริ ารจติ
ขน้ั ตอนท่ี 1 สมาทานศีล ชวยใหคลายจากความกงั วล
แกไข .................................................................................... แกไข ....................................................................................
................................................................................................... ...................................................................................................
ขนั้ ตอนท่ี 2 นมัสการพระรตั นตรยั ชวยใหนอนหลับงาย
แกไข .................................................................................... แกไข ....................................................................................
................................................................................................... ...................................................................................................
✗ ขั้นตอนที่ 3 ตัดกงั วล ✗ ชวยใหเปนท่ีรักของคนรอบขาง
แกไข....ก....ล....า...ว..ค....ํา...แ...ผ....เ..ม...ต....ต....า........................................ แกไข..ช...ว...ย....ใ..ห....ม....ีส....ต....สิ ....มั...ป....ช...ญั.....ญ.....ะ......ท....ํา..ง....า..น............
................................................................................................... .ม...ีป....ร...ะ...ส....ทิ....ธ...ภิ....า...พ.......ค....ล....อ...ง....แ...ค....ล....ว.....ว...อ....ง...ไ...ว................
5. บุคลิกภาพอนั พงึ ประสงคทเ่ี กิดจากการบริ ารจิต
✗ มีความมั่นใจในตนเองสูง
แกไข ....ม...คี.....ว..า...ม....ห....น....กั ....แ...น.....น....ม....่ัน....ค....ง......ส....ง....า..น.....า...เ.ก....ร....ง...ข...า...ม......ไ..ม....ข...้โี ..ม....โ..ห....ฉ....ุน.....เ..ฉ....ีย...ว......ร...า...เ..ร...ิง...ส.....ด...ใ...ส.......................................
มีความสุภาพออนโยน
แกไข ......................................................................................................................................................................................................................
มีเสนหดงึ ดดู ใจ
แกไข ......................................................................................................................................................................................................................
70
กจิ กรรมท่ี 7.2 ป บิ ัตติ ามคาํ ชแ้ี จงท่ีกํา นดใ คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
10
ตอนท่ี 1 พิจารณาขอความ แลวเติมคําสําคัญเกี่ยวกับการเจริญปญญาตามหลักโยนิโสมนสิการ
ลงในชองวาง
ขอความ คําสําคั
1. หลังจากได งธรรมะจากหลวงพอท่ีวัด พลก็เห็นความ สตุ มยปญญา...................................................................................................
จริงแทของโลกที่วา ทุกชีวิตยอมตองพบเจอความทุกข ...................................................................................................
เปนธรรมดา
...................................................................................................
2. แตวรูวาควรแกปญหาที่เกิดข้ึนกับตนอยางไร หลังจาก จินตมยปญญา...................................................................................................
พยายามคิดหาตนสายปลายเหตุของปญหา
...................................................................................................
3. ขวัญมีความรูและเชี่ยวชาญในการทําขนมไทยทุกชนิด ภาวนามยปญญา...................................................................................................
เพราะฝกฝนการทาํ ขนมไทยมาจากคณุ ยายจนชํานาญ ...................................................................................................
4. พงษศกึ ษาการทาํ งานของสวนประกอบคอมพวิ เตอรทกุ ชนิ้ .....ก....า..ร....ค....ิด....แ...บ....บ....แ...ย....ก....แ...ย...ะ...อ...ง....ค....ป....ร...ะ...ก....อ...บ.................
จนเขาใจ เพราะจะไดซอมแซมไดอยางถกู ตองเมอื่ เกดิ การ ...................................................................................................
ชํารุด
................................................................................................... เฉฉบลับย
5. แมจะมีคนกลาววา นักการเมืองมักจะทุจริตในหนาท่ี แต .....ก....า..ร....ค....ดิ ....แ...บ....บ....ว...ิภ....ชั...ช...ว...า...ท..............................................
แมนกลับคิดวา ยังมีนักการเมืองสวนหน่ึงที่ทําหนาที่ ...................................................................................................
โดยสจุ รติ
...................................................................................................
ตอนท่ี 2 บอกแนวทางการนาํ หลกั การเจรญิ ปญญาตามหลกั โยนโิ สมนสกิ ารไปใชในชวี ติ ประจาํ วนั
ดานการนําไปใช วิธกี ารนําไปใช
1. ดานการเรยี น .ค....ดิ ....พ....จิ ...า...ร...ณ......า..อ....ย...เู..ส....ม...อ....ว...า.....ก....า...ร...ศ....กึ....ษ....า...เ..ป...น.....ร...า...ก....ฐ...า...น....ท....จี่....ะ...ช...ว..ย....พ....ฒั.....น....า...ช...วี...ติ....ใ..ห....ด....ขี...น้ึ...
2. ดานการทํางาน .จ...ึง...ค....ว...ร....ต....งั้ ...ใ..จ....ศ....กึ....ษ....า...เ..ล...า...เ..ร...ยี....น....ใ...ห....ส....าํ...เ.ร....จ็......แ...ล....ะ...ห....ม...่นั.....ห....า...ค....ว..า...ม....ร...ูอ....ย...ูเ..ส....ม...อ......................
3. ดานการใชจาย .ค....ดิ ....ถ...ึง....ค....ว..า...ม....ส....าํ...เ.ร....็จ...แ...ล....ะ...ผ...ล....ท....่ีจ....ะ...เ.ก....ดิ....ข...ึ้น.....จ...า...ก....ค....ว...า..ม....ส....าํ...เ..ร...จ็....ท....กุ ....ค....ร...ง้ั......เ..พ....ร...า...ะ...จ...ะ........
.ท....ํา..ใ...ห....ม...ีค....ว...า...ม...ม....ุง...ม....ั่น....ต....ั้ง...ใ...จ...ท....่ีจ....ะ...ท....ํา..ง....า..น.....ใ..ห....ส....ํา...เ..ร...จ็.......................................................................
4. ดานการวางแผน .ค....ดิ ....พ....จิ ...า...ร...ณ......า..ก....อ....น....ต....ดั....ส.....นิ ....ใ..จ....ใ...ช...จ...า...ย...ท....กุ....ค....ร....ัง้...ว...า......ม...คี....ว...า...ม...จ....าํ ..เ..ป....น....ท....จ่ี....ะ...ใ..ช...จ....า...ย............
.เ.พ....ื่อ....ส....ง่ิ...น.....้นั....ม....า...ก....น....อ....ย...เ..พ....ยี...ง....ใ..ด.......ค....ว...ร...ใ...ช...จ...า...ย...เ..พ....ื่อ....ส....่งิ...น.....้ัน....ห....ร....อื ...ไ...ม........................................
5. ดานการคบเพ่อื น .ก....อ...น.....ล...ง....ม...ือ....ท....าํ ..ส.....ิง่ ...ใ..ด.......ค....ว...ร....ค....ดิ ....พ....จิ ...า...ร...ณ......า..ว...า...ง...แ...ผ....น....อ....ย...า...ง...ร....อ...บ....ค....อ....บ.......เ..พ....่อื...ใ...ห....ง...า...น....
.ด....ํา..เ..น....นิ.....ไ..ป....ต....า...ม....แ...ผ...น.....ท....วี่ ..า...ง...ไ...ว......แ...ล....ะ..ล....ด....ค....ว...า...ม...ผ....ิด....พ....ล....า..ด....ใ...น....ก....า...ร...ท....าํ...ง...า...น..........................
.ใ..ช...ป....ญ.....ญ.....า..พ.....จิ ...า...ร...ณ......า..ไ...ต....ร...ต....ร....อ...ง...เ..พ....่อื....เ.ล....อื....ก....ค....บ....เ..พ....อ่ื...น.....ท....ดี่ ....ี ...พ....ร...อ....ม...ท....จี่....ะ..อ....ย...เู..ค....ยี...ง....ข..า...ง..
.เ.ร....า...เ.ส....ม....อ...ไ...ม...ว...า...ย...า...ม....ส....ขุ ...ห....ร...อื....ย...า...ม...ท....ุก....ข.................................................................................................
(พิจารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดุลยพินิจของครผู ูสอน) 71
กิจกรรมตามตวั ชว้ี ัด คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
กิจกรรมที่ 7.1 บอกคณุ คาและวิธีการพฒั นาจติ ตามแนวทางท่ีกํา นดใ 20
(ส 1.1 ม.4-6/19, 20)
เฉฉบลบั ย 1. คณุ คา
.1..........ท....าํ ...ใ..ห....จ....ิต....ใ..จ....ผ...อ....ง...ใ..ส.......ผ....อ...น.....ค....ล....า...ย...จ....า..ก....ค....ว...า...ม...เ..ค....ร....ีย...ด....
..........ห....ร...อื....ค....ว...า..ม....ท....ุก....ข...โ..ศ....ก....ท....ง้ั...ห....ล....า...ย.................................................
.2..........ท....ํา...ใ..ห....ม....สี ....ต....ิส....ัม...ป....ช...ญั.....ญ.....ะ......ร...ูต....ัว...อ...ย....ูเ.ส.....ม...อ....ว...า..ก....าํ...ล....งั...พ....ูด....
..........ห....ร...ือ....ท....าํ...ส....่งิ ...ใ...ด......ซ....ง่ึ...ช...ว...ย....ล...ด....ค....ว...า...ม...ป....ร....ะ..ม....า...ท....ใ..น.....ก....า..ร.......
ดาํ เนินชีวิต..........................................................................................................................
.3..........ท....ํา...ใ..ห.....ม...ีบ....ุ.ค....ล....ิก....ภ....า..พ.....ท....่ีด....ี ....ม....ีค....ว...า...ม...น.....า...เ..ช...ื่อ....ถ...ือ........แ....ล....ะ..
..........เ..ป....น....ท....ร่ี...ัก....ข...อ....ง...บ....ุค....ค....ล....ร....อ...บ....ข...า...ง................................................
.4..........ท....ํา...ใ..ห....ป....ร...ะ...ส....บ....ค.....ว..า...ม....ส....าํ ...เ.ร....จ็ ...ใ...น....ก....า...ร...เ..ร....ยี ...น..........................
..........ก....า...ร...ท....ํา...ง...า...น.......ห....ร....ือ...ก....า...ร...ท....ํา...ก....จิ ...ต....า...ง...ๆ.....................................
..........................................................................................................................
2. วิธีป บิ ตั ิ การบริหารจิต
.1..........ก....า...ร....ป.....ฏ...ิ.บ....ัต....ิ.ส....ม....า...ธ...ิ......ค....ว...ร....เ..ล....ื.อ...ก.....ส....ถ....า....น....ท....ี่.ท....่ีส.....ง...บ....
..........แ...ล....ะ...ช...ว...ง....เ..ว...ล....า...ท....ี่เ..ห....ม...า...ะ...ส....ม........โ...ด....ย....เ..ร...่ิม....ต....น.....จ...า...ก....ก....า...ร...
..........น....ัง่....ส....ม...า...ธ...ิ....ส....ม...า...ท....า...น....ศ....ีล........น....ม....ัส....ก....า..ร....พ....ร...ะ...ร...ตั....น.....ต....ร...ยั...
..........แ...ผ....เ.ม....ต....ต....า.....แ...ล....ะ...ต....ดั ....ก....ัง...ว...ล....ต....า..ม....ล....าํ ...ด...บั...................................
.2..........ก....า...ร...ป....ฏ....ิบ....ัต....ิส....ต....ิป....ฏ....ฐ....า...น.........ส....า...ม...า...ร...ถ....ท....ํา...ไ..ด....ใ...น.....ห....ล....า..ย...
..........ล....ัก....ษ.....ณ.....ะ.......เ..ช....น.........เ..ด....ิน.....จ....ง...ก....ร....ม........ก....า...ร....น....่ัง....ก....ํา...ห....น.....ด...
..........เ..ป....น....ต....น.........โ..ด....ย....เ.ร....ิม่ ...จ....า..ก....ก....า...ร....ป....ฏ...ิบ.....ตั ...ิด....ว...ย....ก....า..ร....ใ..ช...ช....ว..ง...
..........ร...ะ...ย...ะ...เ..ว...ล...า...ส....นั้.....ๆ.......ก....อ...น........แ....ล...ว...จ....งึ ...ค....อ....ย...ๆ.......ข...ย...า...ย...เ..ว...ล....า..
..........ม...า...ก....ข...นึ้ .........แ...ต...ก....ไ็...ม...ค....ว...ร...ใ...ห....ม...า...ก....จ...น....เ..ก....นิ ....ไ...ป........แ...ล....ะ..ค....ว...ร...
..........ป....ฏ....บิ ....ตั....ภิ....า..ย....ใ..ต....ค....ว...า...ม...ด....ูแ...ล....ข...อ....ง...พ....ร....ะ..อ....า..จ....า...ร...ย...ผ....สู....อ....น.....
72
1. คณุ คา เฉฉบลบั ย
1...........ท....าํ ..ใ...ห....ม...ีค....ว...า...ม...ร....อ...บ.....ร...ู...ฉ....ล....า...ด....ห....ล....ัก....แ...ห....ล....ม......ร....เู .ท....า...ท....นั....
..........ก....ร....ะ...แ...ส.....ส....ัง....ค....ม....แ....ล....ะ...ก....ร....ะ...แ...ส.....โ...ล....ก.........ส....า....ม...า...ร....ถ....ค....ิ.ด...
..........พ....ิจ....า...ร...ณ......า...ส....่ิง....ต....า...ง....ๆ.......ไ...ด.....อ...ย....า...ง....ม...ีเ..ห....ต....ุ.ผ...ล.........ไ...ม....ถ...ู.ก...
..........ผ...อู....ืน่ ....ห....ล....อ...ก....ไ...ด....ง...า...ย...ๆ.....................................................................
2...........ท....าํ ..ใ...ห....ม...คี....ว...า...ม...เ..จ....ร...ิญ.....ก....า...ว...ห....น....า...ใ..น.....ช...ีว...ติ ......ม....ีห....น....า...ท....ี่.........
..........ก....า..ร....ง...า...น....ม....ัน่ ....ค....ง......ป....ร....ะ..ส.....บ....ค....ว...า..ม....ส....าํ...เ.ร....จ็...ใ...น....ก....า...ร............
..........ป....ร...ะ...ก....อ...บ....ก....จิ....ก....า..ร....ง...า...น....ต....า...ง...ๆ....................................................
3...........ท....าํ ..ใ...ห....ม...สี.....ุข..ภ....า...พ....ก....า...ย...แ...ล....ะ...ส....ขุ...ภ....า..พ.....จ...ิต....ท....ี่ด....ี........................
..........ป....ร...า...ศ....จ...า...ก....โ..ร....ค....ภ....ัย...ไ...ข..เ..จ....็บ.......แ...ล....ะ..ช....ว..ย....บ....ร...ร....เ..ท....า................
..........ค....ว...า..ม....ท....ุก....ข...ท....่ีเ.ผ....ช...ิญ.....ใ..น.....ช...ีว...ติ ....ใ..ห....ล....ด....ล....ง...................................
การเจรญิ ปัญญา 2. วธิ ีป บิ ตั ิ
1...........ก....า..ร....เ..จ...ร....ิญ.....ป....ญ.....ญ....า...ด....ว...ย....ห....ล....ัก....ป....ญ.....ญ....า........3.......ป....ร....ะ..ก....า...ร...
..........โ..ด....ย....ก....า...ร....ฟ....ง...อ....ย....า...ง...ม...ี.ว..ิ.จ...า...ร....ณ.....ญ.....า...ณ..........ก....า...ร....ค....ิด....ด....ว...ย...
..........เ.ห....ต....ุผ....ล....อ...ย....า..ง....ร...อ....บ....ค....อ...บ........เ..ป....น....ล....ํา...ด....ับ....ข...้ัน........แ...ล....ะ..ก....า...ร...
..........ล....ง...ม...อื....ป....ฏ....ิบ....ตั ....หิ ....ร...ือ....ฝ...ก....ฝ....น....จ....น....เ..ก....ดิ ....ค....ว...า..ม....ช...ํา...น....า...ญ...........
2...........ก...า...ร...เ..จ...ร...ญิ.....ป...ญ.....ญ.....า..ด....ว..ย...ก....า...ร...ค....ดิ ...แ...บ....บ....โ...ย...น....โิ..ส....ม....น....ส....กิ ....า..ร...
..........ค....ือ........ก.....า...ร....ค....ิด....พ....ิ.จ...า...ร....ณ......า...ป....ญ......ห....า.......ห.....ร...ื.อ...ส.....่ิง...ต.....า...ง....ๆ..
..........ร...อ....บ....ต....ัว...อ....ย...า...ง....แ...ย...บ....ค....า...ย....แ...ล....ะ..ร....อ...บ.....ค....อ...บ.........ป....ร...ะ...ก....อ...บ....
..........ด....ว...ย....ว..ิ.ธ...ีค....ิ.ด.........1...........ว...ิธ....ี .....เ..ช...น..........ค....ิด.....แ...บ.....บ....แ....ย...ก.....แ...ย....ะ..
..........อ...ง...ค....ป....ร...ะ..ก....อ....บ......ค....ดิ....แ...บ....บ....ว...ภิ....ชั ...ช..ว...า...ท......ค....ดิ....แ...บ....บ....อ....ร...ร...ถ......
..........ส....ัม...พ....นั.....ธ......ค....ดิ....แ...บ....บ.....ส....บื ....ส....า...ว...เ.ห....ต....ุป....จ....จ...ัย.......เ.ป....น.....ต....น..........
(พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยใู นดลุ ยพนิ จิ ของครูผูสอน) 73
กิจกรรมท่ี 7.2 ป บิ ตั ิตามคําชีแ้ จงท่ีกํา นดใ (ส 1.1 ม.4-6/20) คะแนนเตม คะแนนที่ได
10
ตอนที่ 1 เรยี งลาํ ดบั ขนั้ ตอนการเตรียมการในการบริหารจิตตามหลกั สติปฏฐานทถี่ กู ตอง
ลาํ ดับขั้นตอน วิธปี บิ ตั ิ
สมาทานศลี4............................................................
กลาวคําแผเมตตา8............................................................
1............................................................ ตง้ั สัตยาธิษฐาน ปฏญิ าณตนตอพระรตั นตรยั และครูบาอาจารย
1............................................................ เลอื กสถานที่ท่สี งบ และเลือกชวงเวลาในการปฏบิ ตั ทิ ่เี หมาะสม
กลาวขอกรรมฐาน7............................................................
3............................................................ จดุ ธูปเทยี นบชู าพระรตั นตรัย
เจรญิ มรณสติเฉลย 9ฉบบั ............................................................
5............................................................ กลาวคํามอบกายถวายชีวิตตอพระรัตนตรัย
6............................................................ กลาวคํามอบกายถวายตวั ตอพระอาจารย
2............................................................ ถวายสกั การะพระอาจารยผสู อน
ตอนที่ 2 ระบุข้นั ตอนการบริหารจติ ตามหลักสติปฏฐานที่ถูกตองลงในชองวิธปี ฏบิ ัติ
ลําดบั ข้ันตอน วิธีป ิบัติ
การปฏิบัตขิ ้นั พ้ืนฐาน เ..ร...ิม่....ฝ...ก....จ....า...ก....ว..ธิ....ีพ....นื้ ....ฐ....า..น.....ด....ัง...น.....ี้ .......................................................................................................................
1. เดนิ จงกรม 2. เวทนา.......................................................................................................................................................................................
3. จิต 4. นง่ั.......................................................................................................................................................................................
การปฏบิ ตั ใิ นขน้ั ทส่ี งู ขน้ึ ก....า...ร...เ..ด....นิ....จ....ง...ก....ร....ม...ท....มี่....ีร...ะ...ย...ะ...เ..พ....มิ่ ...ม....า..ก....ข...ึ้น.....เ.ร....ื่อ...ย....ๆ......เ..ช...น........จ....า..ก........2......ร....ะ..ย....ะ......เ.ป....น........3.......ร...ะ...ย...ะ..
ก....า...ร...น.....ัง่ ...ก....ํา...ห....น....ด....จ....า..ก.......3......ร....ะ..ย....ะ.....เ..ป....น.......4......ร....ะ..ย....ะ.....ต....า...ม...ล....ํา...ด....ับ.......เ..ป....น....ต....น....................................
.......................................................................................................................................................................................
74 (เกณฑการใหคะแนนตอนที่ 1 ขอละ 1 คะแนน ตอนท่ี 2 ขอละ 2.5 คะแนน)
กิจกรรมเสริมทกั ษะในศตวรรษที่ 21
อานขอความ แลววเิ คราะ คาํ ตอบลงในชองวาง
เกอื บจะทกุ วนั ทเ่ี ราไดพบเหน็ ขาวการ าตวั ตายตามหนาหนงั สอื พมิ พรายวนั ทวั่ ไป ดวยวธิ กี ารตางๆ
กัน เชน ยิงตัวตาย กระโดดตกึ กนิ ยา าตวั ตาย ผกู คอตาย เปนตน ตางรายก็ตางปญหา เมื่อเกิดปญหา
กเ็ กดิ ความเครยี ด หาหนทางออกของการแกไขปญหาไมได รสู กึ ทอแท สน้ิ หวงั ในทส่ี ดุ หลายคนตดั สนิ ใจ
หนีปญหาน้ันดวยการ าตัวตาย แตปญหาไมจบตามไปดวย ทุกเร่ืองยังคงอยู อีกท้ังยังเปนการเพิ่ม
ความทุกข เศราโศกเสยี ใจใหกบั คนใกลชิดอีกดวย
ที่มา าตวั ตาย เพราะโรคซึมเศรา โดยปุณยภพ สทิ ธิพรอนนั ต
1. การบริหารจิตและการเจริญปญญามีความสําคัญตอบุคคลที่กําลังเผชิญกับความทุกขท่ี เฉฉบลับย
ปรากฏในขอความอยางไร
................ก....า..ร....บ....ร...ิห....า...ร....จ...ติ....แ...ล....ะ...ก....า..ร....เ..จ...ร....ิญ....ป....ญ.....ญ.....า.......ช...ว...ย...ใ...ห....บ....คุ....ค....ล....ม....จี ...ติ....ใ...จ...ท....่เี..ข...ม...แ...ข...็ง....ม...น่ั.....ค....ง...ไ..ม....ไ..ห....ว...เ..อ...น.....ไ..ป....ก....ับ.....ส....งิ่ ...เ..ร...า...
.ต....า...ง...ๆ......ม...ีส....ต....ริ....ตู ....วั ...อ...ย...ูเ..ส....ม....อ......แ...ล....ะ...ส....า...ม...า...ร...ถ....จ....ดั ....ก....า..ร....ก....บั ....ป....ญ.....ห....า..ห....ร....อื ...ค....ว...า...ม...ท....ุก....ข...ท....เี่..ผ...ช...ญิ.....อ....ย...ไู...ด....อ...ย....า..ง....ม...ปี....ร...ะ...ส....ทิ....ธ...ภิ....า...พ....
.ก....า..ร....บ....ร...หิ....า...ร...จ....ติ....แ...ล....ะ..ก....า...ร...เ..จ...ร....ญิ.....ป...ญ.....ญ.....า.....จ....งึ...ช...ว...ย...ใ...ห....บ....คุ....ค....ล....ส....า...ม...า...ร...ถ....ค....ดิ ....แ...ล....ะ..ร...ะ...ล....กึ....ไ..ด....ว...า.....เ..ม...อ.ื่ ...เ..จ...อ....ป...ญ.....ห....า...ค....ว...ร...แ...ก....ไ..ข...
.อ...ย....า...ง...ไ..ร....จ...ึง....จ...ะ...เ.ห....ม....า...ะ..ส....ม.......ซ...ง่ึ....ย...อ....ม...ไ...ม...ใ...ช...ก....า..ร....ท....ํา...ร...า...ย...ต....ัว...เ..อ...ง...ห....ร....อื ...ก....า...ร...ฆ.....า..ต....วั...ต....า...ย...เ..พ....ือ่ ....ห....น....ปี ....ญ.....ห....า..........................................
......................................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................................
2. หากนักเรียนตองเผชิญกับปญหาที่ไมสามารถแกไขได นักเรียนจะเลือกวิธีการพัฒนาจิต
แบบใดมาใช เพ่อื ผอนคลายความทุกข เพราะเหตใุ ด
................ก....า..ร....บ....ร...ิห....า...ร....จ...ิต....ด....ว...ย...ก....า...ร...น.....่ัง...ส....ม....า...ธ...ิ...ห....ร...ือ....ก....า..ร....ป....ฏ....ิบ....ัต....ิต....า..ม....ห....ล....กั ....ส....ต....ิป....ฏ....ฐ...า...น.......เ..ป....น....แ...น.....ว...ท....า...ง...ห....น....ึ่ง....ท....จี่ ...ะ...ช...ว...ย...
.ล....ด....ค....ว...า..ม....ท....ุก....ข...ต....า...ง...ๆ........ไ..ด.........เ.พ....ร....า...ะ..จ....ะ...ช...ว...ย...ใ...ห....จ...ิต....ใ...จ...ม....ีค....ว...า..ม....ส....ง....บ....แ...ล....ะ..เ..ข...ม....แ...ข...็ง...ม....า..ก....ข...ึ้น.........อ....ีก....ท....้ัง...ย....ัง...ช...ว...ย...ใ...ห....เ..ก....ิด....ส....ต....ิ
.ท....่ีจ...ะ...ค....ดิ....ห....า...แ...น....ว...ท....า...ง...ข...จ....ัด....ค....ว..า...ม....ท....ุก....ข...ท....่ีก...าํ...ล....ัง...เ..ผ....ช...ิญ.....อ...ย...ูใ...ห....เ..บ....า...บ....า...ง...ล....ง...ไ...ด............................................................................................
................ส....ว...น....ก....า...ร...ค....ดิ....แ...บ....บ....โ...ย...น....โิ...ส....ม...น.....ส....กิ....า..ร.......ก....จ็ ...ะ...ช...ว..ย....ใ..ห....บ....คุ....ค....ล....เ..ข..า...ใ...จ...ค....ว...า..ม....เ..ป...น.....ไ..ป....ข...อ...ง....ส....ร...ร...พ.....ส....งิ่ ...ม...า...ก....ข...นึ้.......เ..ข..า...ใ...จ...
.ถ....ึง...ห....ล....ัก....ไ..ต....ร....ล....ัก....ษ....ณ..........ท....ํา..ใ...ห....ล....ด....ก....า..ร....ย...ึด....ม....่ัน....ถ....ือ....ม...่ัน.....ล....ง...ไ..ด.........อ...ีก....ท....ั้ง....ย...ัง...ช...ว...ย....ใ..ห....ส.....า..ม....า..ร....ถ....ค....ิด....พ....ิจ...า...ร....ณ.....า...ท....บ....ท....ว...น....ห....า...
........................................แ......บ......บ......ป....ท..ร....กั..ะ....เ....ม..ะ....นิ........ท......ัก..............ะ....ใ....น............ต........ว....ร......ร..ท......ัก..ท........ี่..ะ2....ท..1....ีป่ ....ร..ต....ะ..น..เ..ม......สิน........า....ย........ป......ล..1......า......ย......เ..ร..ห..ะ....ด..ต....ับ....ขุ ..ค..2อ..ณุ......ง..ภ....ป..า....พ..ญ........ห........า......3......แ......ล......ว......น..ต........านํ ....ม....เ....าอ....เ..ง..ป......ไ..น..ด......บ........ท........เ....ร......ยี......น..........ห........ร......อื......ป........ร......บ..ั ........ป......ร........งุ ......
ทกั ะการเรียนรูและนวัตกรรม
ทัก ะชวี ิตและการทํางาน 75
ทัก ะดานสารสนเท และเทค น ลยี
7แบบทดสอบประจําหนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
ตอนท่ี 1 วงกลมเลือกขอท่ี กู ตองท่ีสดุ เพยี งขอเดยี ว 10
1. ขอใดเปนวธิ กี ารบรหิ ารจติ ทถ่ี ูกตองตามแนวทางของพระพทุ ธศาสนา
1. การอานพระธรรมวนิ ยั
2. การบําเพญ็ ทุกกรกริ ิยา
3. การเลนกี าท่ีตองใชสมาธสิ ูง
4. การทองมนตตอหนาสิ่งศกั ดส์ิ ิทธ์ิ
5. การกําหนดลมหายใจเขา-ออกอยางรเู ทาทัน
2. ดวงจิตท่ีฝกมาดแี ลว แมกายทกุ ขก็ไมหลงไปทกุ ขดวย แมยามสวยก็ไมหลงในสังขาร แมยาม
สุขก็ไมหลงสุขจนเกินงาม แมยามพรากก็ไมโศกโทษท่ีใคร
ทีม่ า : http://www.dhammathai.org/kaveedhamma
ขอความขางตน ช้ีใหเหน็ คณุ คาของการพัฒนาจติ ซึง่ สามารถทําไดดวยวธิ ีใด
เฉฉบลบั ย 1. ปวารณา
2. เยภุยยสกิ า
3. อากัตถจรยิ า
4. อานาปานสติ
5. มัช มิ าปฏปิ ทา
3. ขณะนั่งสมาธิหทัยรัตนมีสติรูตัวอยูวา ตอนนี้ตนกําลังน่ังสมาธิ รูวากําลังหายใจเขา หายใจออก รูวา
ทองกาํ ลงั ยบุ หรอื พอง รูวากายกําลังสัมผัสกบั สายลมท่พี ดั ผานมา การรับรูของหทยั รตั นสอดคลองกับ
สติปฏฐานขอใด
1. กายานปุ สสนา 2. จติ ตานุปสสนา
3. ธัมมานปุ สสนา 4. เวทนานปุ สสนา
5. ปญญานปุ สสนา
4. เม่ือสขุ กร็ ูวาสขุ เม่ือทุกขกร็ ูวาทกุ ข ขอความนีส้ ัมพนั ธกับสตปิ ฏฐานขอใด
1. กายานุปสสนา 2. จติ ตานปุ สสนา
3. ธัมมานปุ สสนา 4. เวทนานุปสสนา
5. ปญญานปุ สสนา
76
5. ขอใดมใิ ชประโยชนโดยตรงที่พทุ ธศาสนิกชนพึงไดรบั จากการฝกสติปฏฐาน
1. มีสขุ ภาพจติ ดี 2. มีอาชีพท่มี ่ันคง
3. มีบคุ ลิกภาพทีด่ ี 4. มสี ตสิ ัมปชญั ญะ
5. มอี ารมณที่ม่ันคง
6. ขอใดเปนประโยชนทีส่ ังคมไทยจะไดรบั จากการฝกสตปิ ฏฐานของพุทธศาสนกิ ชน
1. ปญหาอาชญากรรมลดลง
2. รายไดสหประชาชาตเิ พิ่มขนึ้
3. รอดพนจากกระแสโลกาภวิ ตั น
4. ประชาชนเขาถงึ สวสั ดิการของรฐั มากขึน้
5. มีจาํ นวนผนู บั ถือพระพุทธศาสนามากขน้ึ
7. การบรหิ ารจิตดวยวิธกี ารนง่ั สมาธิ ควรปฏบิ ัติตามขัน้ ตอนใดตามลาํ ดับ เฉฉบลบั ย
1. สมาทานศลี แผเมตตา นมัสการพระรตั นตรัย ตดั กังวล
2. สมาทานศลี นมัสการพระรัตนตรยั แผเมตตา ตดั กงั วล
3. นมสั การพระรตั นตรยั แผเมตตา สมาทานศลี ตดั กังวล
4. ตัดกงั วล สมาทานศลี แผเมตตา นมสั การพระรตั นตรยั
5. แผเมตตา ตัดกังวล สมาทานศลี นมัสการพระรตั นตรยั
8. ยงยุทธเปนหลานชายของปาแยม ซึ่งมีเร่ืองบาดหมางกับครอบครัวของธนามาตั้งแตรุนปูยา
จนเวลาผานมากวา 20 ป ปาแยมก็ยังคงเก็บความเคียดแคนชิงชังคนในครอบครัวของธนาไวอยาง
แนนเหนียว และพยายามปลูกฝงใหสมาชิกในครอบครัวของตนพาลเกลียดชังคนในครอบครัวของ
ธนาไปดวย แตยงยุทธกลับไมปฏิบตั เิ ชนน้ัน มิหนาํ ซ้ํายงั คบธนาเปนเพอ่ื นสนิท ทั้งนี้ เพราะยงยทุ ธ
เหน็ วาธนาเปนคนดี และคดิ วาไมควรนาํ เรอื่ งในอดตี มาตัดสินคนในปจจบุ ัน
การคิดของยงยุทธสอดคลองกับหลกั การคิดแบบโยนิโสมนสกิ ารขอใดมากทส่ี ดุ
1. คิดแบบอริยสัจ
2. คิดแบบวิภชั ชวาท
3. คิดแบบรเู ทาทันธรรมดา
4. คดิ แบบแยกแยะองคประกอบ
5. คิดแบบคุณ-โทษ และทางออก
77
9. จากวิธีการคิดของยงยทุ ธในขอ 8. กอใหเกิดผลใดตอสงั คมตามมา
1. สงั คมสงบสขุ เพราะคนในสงั คมรูจักใหอภยั ซึง่ กนั และกัน
2. สังคมสงบสขุ เพราะคนในสังคมตางชวยเหลือซึ่งกนั และกัน
3. สังคมสงบสุข เพราะคนในสงั คมมีความศรัทธาในพระพุทธศาสนา
4. สังคมเจรญิ กาวหนา เพราะคนในสงั คมมีศักยภาพทางดานความคดิ
5. สงั คมเจรญิ กาวหนา เพราะคนในสังคมปฏบิ ัตติ ามกฎหมายอยางเครงครัด
10. พระพุทธศาสนาเรียกปญญาที่เกดิ จากการคดิ แบบโยนิโสมนสกิ ารวาอะไร
1. สตุ มยปญญา 2. โสตมยปญญา
3. วาทมยปญญา 4. จนิ ตมยปญญา
5. ภาวนามยปญญา
ตอนท่ี 2 ตอบคํา ามที่กาํ นดใ คะแนนเตม คะแนนที่ได
10
เฉฉบลับย 1. การบริหารจติ และการเจริญปญญา มคี ุณคาตอตนเอง สงั คม และพระพทุ ธศาสนาอยางไร
...............ก....า...ร...บ....ร....หิ....า..ร....จ...ติ....เ..ป....ร...ยี....บ....เ.ส.....ม...อื...น.....ก....า...ร...ใ..ห....อ....า..ห....า...ร...ใ...จ......ซ....ง่ึ...จ....ะ..ช...ว...ย...ใ...ห....ใ..จ....ม...คี....ว...า...ม...ส....ม....บ....รู...ณ.....แ....ข..ง็....แ...ร...ง......ม....สี ....ขุ...ภ...า...พ....ใ...จ...
ท....่ีด....ี.....ม...ี.ค....ว...า..ม....ส....ด....ช...่ื.น....แ...จ....ม....ใ..ส.........ซ....ึ่ง...จ....ะ..ท....ํา...ใ...ห....ส....ุข...ภ....า...พ....ก....า...ย....ด...ี.ต....า..ม....ไ...ป....ด....ว...ย........แ...ล....ะ...เ.ม....่ือ....ม...ีส....ุข...ภ....า...พ....ก....า...ย....แ...ล....ะ...ใ..จ....ท....ี่ด....ีแ...ล....ว...
บ.....คุ ....ค....ล...ก....ย็....อ...ม....พ....ร...อ....ม...ท....จี่....ะ..พ....ฒั.....น.....า...ส....งั ...ค....ม...ใ...ห....ม...คี....ว...า...ม...เ..จ...ร....ญิ.....ก....า..ว...ห....น....า......แ...ล....ะ...ม...คี....ว...า...ม...ส....ง...บ.....ส....ขุ .....ป....ญ.....ห....า...ต....า..ง....ๆ.....ท....เ่ี..ก....ดิ....ข...น้ึ....
ใ...น....ส....งั....ค....ม...ก....จ็....ะ..ล....ด....ล....ง......พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น....า...ก....จ็...ะ...ม...คี....ว...า...ม...เ..จ...ร....ญิ.....ร...งุ...เ..ร...อื....ง......เ.พ.....ร...า...ะ..ค....น.....ใ..น.....ส....งั ...ค....ม...ใ...ห....ค....ว..า...ม....ส....น....ใ...จ...ท....จ่ี....ะ..น.....าํ ..
ห....ล....กั....ธ...ร....ร...ม....ค....ํา...ส....อ...น.....ม...า...ป....ฏ....บิ ....ัต....ิ...แ...ล....ะ..ด....าํ...ร...ง....ต....น....อ....ย...ูใ...น....ศ....ีล....ธ...ร....ร...ม....อ...นั.....ด...ีง....า..ม...........................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. นกั เรยี นสามารถนาํ หลกั สตปิ ฏฐาน 4 มาประยกุ ตใชในชวี ติ ประจาํ วนั ไดอยางไร
...............ใ...น.....ท....ุก....ว..ัน.....ข...อ....ง...ช...ีว...ิต....ม...น.....ุษ....ย....ย...อ....ม...ต....อ....ง...พ....บ.....เ.จ....อ....ห....ร...ือ....ส....ัม...ผ....ัส....ก....ับ....ส.....ิ่ง...ต....า...ง...ๆ........ร...อ....บ....ต....ัว.......จ....ึง...ค....ว...ร....ใ..ช...ส.....ต....ิป....ฏ....ฐ...า...น....
.4........ม....า...ค....ดิ ....พ....จิ ...า...ร...ณ......า..ส.....ง่ิ ...ต....า..ง....ๆ.....เ..ห....ล....า...น....น้ั.......เ..พ....อ่ื....ใ..ห....เ..ห....น็....ถ....งึ...ค....ว...า...ม...จ....ร...งิ....แ...ท....ข..อ....ง...โ...ล....ก......แ...ล....ะ...ค....น....ห....า...แ...น.....ว..ท....า...ง...ท....นี่.....าํ...ไ..ป....ส....ู
.ค....ว..า...ม....ส....ขุ...อ...นั.....เ.ป....น.....น....ริ....นั ....ด....ร......เ..ช...น.......ร....ทู ....นั ....ว...า...ก....า..ย....เ.ก....ดิ....จ....า..ก....ก....า...ร...ป....ร....งุ...แ...ต....ง...ข...น้ึ.....จ...า...ก....ธ...า...ต....ทุ ....ง้ั ......4......ด....งั ...น....น้ั........ย...อ...ม....เ..ป....น....ส....ง่ิ...ท....ี่
.ไ..ม....จ...รี....งั ...ย...งั่....ย...นื.......จ....งึ...ไ...ม...ค....ว...ร...ไ...ป....ย...ดึ....ม....นั่ ....ถ....อื ...ม....น่ั ....ก....บั....ร....ปู....ก....า..ย....ห....ร...อื....ส....งั...ข...า...ร...ม....า..ก....เ..ก....นิ....ไ...ป.......ร...ทู....นั.....เ.ว...ท....น.....า.....ด....ว...ย...ก....า...ร...ว...า...ง...เ..ฉ....ย...
.ต....อ...ค....ว...า...ม...ร....ูส....ึก....ท....เ่ี ..ก...ดิ....ข...ึ้น.....ใ..น.....ต....น.......ร...ทู....นั.....จ....ิต......ด....ว...ย....ก...า...ร....ไ..ม....ค....ดิ ....ฟ....งุ ...ซ....า..น........ห....ร...อื....ป...ร....งุ...แ...ต....ง...จ....ติ....ใ..ห....เ..ก....ิด....ต....ณั.....ห....า......แ...ล....ะ...ร...ูท....ัน....
.ก....ร...ร...ม.......ด....ว...ย...ก....า...ร...น.....าํ ..ห....ล....ัก....ธ...ร....ร...ม....ต....า...ง...ๆ......ม...า...พ....ิจ....า..ร....ณ.....า...เ..พ....อ่ื ...ห....า...ท....า...ง...ด....ับ....ท....ุก....ข......เ.ป....น.....ต....น....................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
78 (พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยใู นดลุ ยพนิ จิ ของครูผสู อน)
8หน่วยการเรยี นรู้ที่ พระพุทธศาสนากับ
การแก้ปญั หาและการพฒั นา
พระพุทธศาสนามีหลักธรรมหลายประการ ที่มีจุดมุงหมายเพ่ือใหศาสนิกชนผูนับถือทําความดี
ละเวนจากความช่ัว หากคนในสังคมมีหลักธรรมประจําใจใชยึดถือเปนหางเสือในการดํารงชีวิต ก็จะ
ทําใหเกิดความละอายและเกรงกลัวตอบาป ไมเบียดเบียนซ่ึงกันและกัน สงผลใหสังคมมีความสงบสุข
เปนสังคมแหงความเออื้ อาทร ปญหาตาง ท่ีเปนปญหาสงั คมก็จะไมเกิดข้ึน ประเทศชาตพิ ฒั นากาวหนา
ไปไดอยางราบรน่ื ดังนนั้ พระพุทธศาสนานอกจากจะเปนสง่ิ ยดึ เหน่ียวจิตใจของศาสนกิ ชนแลว ศาสนา
ยงั เกี่ยวพันกับการแกปญหาและการพฒั นาสงั คมอกี ดวย
สภาพป หาในชมุ ชน ธรรมะกบั การแกป หา แนวทาง ัดกิ กรรมเพอ่ เฉฉบลับย
และสงั คมไทย แกป หาและพั นาสังคม
• พรหมวหิ าร
• ปญหายาเสพตดิ • อทิ ธบิ าท • การเขาคายพทุ ธบตุ ร
• ปญหาอาชญากรรม • สนั โดษ • การเขารวมพธิ กี รรมทาง
• ปญหาการทจุ รติ • ฆราวาสธรรม
• ปญหาการขาดวนิ ยั จราจร • มติ รแท พระพทุ ธศาสนา
• ธรรมคมุ ครองโลก 2 • การศกึ ษาพระพทุ ธศาสนา
วนั อาทติ ย
พระพทุ ธศาสนา
กบั การแกป้ ัญหา
และการพฒั นา
การสมั มนาและเสนอแนะ การปกปองคุมครอง การปลก ิตสานกึ และ
แนวทางในการรักษา พระพุทธศาสนาของ มสวนรวมในสงั คมพุทธ
พระพทุ ธศาสนา พุทธบรษิ ัทในสังคมไทย
• การบรรพชาเปนสามเณร
• การลงโทษคนทขี่ ายยาเสพตดิ • ป บิ ตั ติ นตามหลกั พระพทุ ธศาสนา • การรวมประกอบศาสนพธิ ี
• การใหอภยั • ถายทอดความรแู กผอู ่ืน
• ปกปองศาสนสถาน ศาสนวตั ถุ 79
พทุ ธวฒั นธรรมตาง
กจิ กรรมฝึกทักษะการคิด คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
กจิ กรรมท่ี 8.1 อานพาด วั ขาว แลววิเคราะ ในประเดนทก่ี ํา นด
10
1. วิ อบจ. สาเหตุของปญหา .ก....า...ร...ท....ุจ....ร...ติ....ฉ....อ...ร....า...ษ....ฎ...ร....บ....ัง...ห....ล....ว...ง......................................
รับคา ร นี จา เดง าผา
อีก 14 ตํารวจ มี ผกก. .................................................................................................................................................................
รวมดวย แนวทางการแกไข ป....ล....ูก.....ฝ....ง...ค.....า...น....ิ.ย...ม....ค.....ว...า...ม....ซ...่ือ....ส....ั.ต....ย....ส....ุ.จ...ร....ิต....ใ...ห.....แ...ก....
บ.....ุค....ค....ล....ใ...น....ส.....ัง...ค....ม........แ....ล....ะ..ต.....อ...ต....า...น.....ก....า...ร...ท....ุจ....ร...ิ.ต....ท....ุก....ร...ูป....แ....บ....บ.........โ..ด....ย....เ..ร...ิ่ม....จ....า...ก...
สถาบนั ครอบครัว.................................................................................................................................................................
2. แมท้งิ ลกู ทารกแรกเกิด สาเหตขุ องปญหา .ก....า..ร....ข...า..ด....ส.....ต...ิ...ค....ว...า...ม...ไ...ม...เ..ก....ร...ง....ก...ล....วั...ล....ะ...อ...า...ย...ต....อ....บ....า..ป....
ได แม มา ชวยคาบ
นคี มเขี้ยวจนรอดชวี ติ และความชั่ว.................................................................................................................................................................
แนวทางการแกไข ค....ร....อ....บ....ค.....ร...ัว...จ....ะ...ต.....อ....ง...ใ...ห.....ค....ว...า...ม....ร...ั.ก.........ค....ว...า...ม....ด....ูแ....ล...
เ..อ....า...ใ..จ....ใ...ส.........เ.ล....้ีย....ง...ด....ูล....ูก.....แ...ล....ะ...บ....ุค....ค....ล....ใ...น....ค....ร....อ....บ....ค....ร....ัว...ใ..ห....อ....ย...ู.ร...ว...ม....ก....ัน.....อ...ย....า...ง...ม...ี
ความสุข.................................................................................................................................................................
เฉฉบลับย 3. เมาแลวขับ สาเหตขุ องปญหา .ก....า...ร...เ..ม...า...แ...ล....ว...ข...ับ....ร....ถ........ก....า...ร...ข...า...ด....ค....ว...า...ม...ร....ับ....ผ...ิ.ด...ช....อ...บ....
ควบเกง ลดุ คง
สา ัส 3 ราย ตอสงั คมสวนรวม.................................................................................................................................................................
แนวทางการแกไข ค....ว...ร...เ..ร...ม่ิ....จ...า...ก....ก....า...ร...ก....าํ...ห....น....ด....ก....ฎ....ร...ะ...เ.บ.....ยี ...บ....ใ...ห....ร...ดั....ก....มุ...
อ....อ....ก...ก....ฎ....ห....ม....า..ย....ท....ี่ม...ีบ.....ท....ล....ง...โ..ท....ษ.....ห....น....ัก........เ..พ....่ือ....ล....ง...โ..ท....ษ.....ผ...ูก....ร....ะ..ท....ํา...ผ...ิด.........ป....ล....ูก....ฝ...ง...
ค.....า..น.....ิย...ม....เ.ม....า...ไ..ม....ข...ับ.......ผ...ทู....่ีเ..ม...า...แ...ล....ว...ข...ับ....ไ...ม...ต....า...ง...จ....า..ก....ฆ....า...ต....ก....ร.............................................
4. สลด ร บรรทกุ สาเหตุของปญหา .ค....ว...า..ม....ป....ร...ะ...ม...า...ท........ก....า..ร....ไ..ม....ป....ฏ....บิ ....ตั....ติ....า..ม....ว...นิ....ัย....จ...ร....า..จ....ร...
าไ แดงพงุ ชน
สาวขาม นน ของผูขับขยี่ านพาหนะ.................................................................................................................................................................
ดับคาทางมาลาย
แนวทางการแกไข ป....ล....ูก.....ฝ....ง....ค.....า...น....ิ.ย...ม....เ..ก....ี่.ย....ว...ก....ับ.....ค....ว...า....ม...ส.....ํา...ค....ั.ญ.....ข...อ....ง...
ก.....า..ร....เ..ค....า...ร...พ....ก....ฎ....จ....ร...า...จ....ร...ว...า.......น.....อ...ก....จ....า...ก....จ....ะ..ท....ํา...ใ...ห....ช...ีว...ิต....ข...อ...ง....ผ...ูข...ับ.....ข...ี่ป....ล....อ...ด....ภ....ัย...
แ....ล....ว.....ย....งั ...จ...ะ...ท....ํา...ใ..ห....บ....ุค.....ค....ล...อ....ื่น....ท....ใี่...ช...ท....อ....ง...ถ....น....น.....ร...ว...ม...ก....นั.....ป....ล....อ...ด....ภ....ยั...อ....ีก....ด....ว..ย..........
5. ปปส. - ปส. ชว สาเหตขุ องปญหา .ค....ว...า..ม....ล....ะ..โ...ม...บ.......ค....ว...า...ม....อ...ย...า...ก....ร....ว..ย....ท....า...ง...ล....ดั.......................
ตดั วงจรยานรก
.................................................................................................................................................................
คน 14 จดุ 17 จงั วัด
อายัดทรัพย 100 ล. แนวทางการแกไข ป....ร...ะ...ก...อ....บ....อ...า...ช...พี....ส....จุ....ร...ติ....ด....ว..ย....ค....ว...า..ม....ข..ย....นั....ห....ม...น.่ั ....เ..พ....ยี ...ร...
แ...ล....ะ...ป....ล...กู....ฝ...ง....ค....า..น.....ยิ...ม....ไ..ม....ข..อ....ง...เ..ก....ย่ี...ว...ก....บั....ย....า..เ..ส....พ....ต....ดิ.......ซ....งึ่ ...เ..ป...น.....ต....วั...ท....าํ ..ล....า...ย...ค....ว...า...ม...
ส.....ขุ ...แ...ล....ะ..อ....น....า...ค....ต.......ส....ว...น....ภ....า...ค....ร...ฐั....ค....ว...ร...ป....ร...า...บ....ป....ร....า..ม....อ...ย....า...ง...จ...ร....ิง...จ....งั ............................
80 (พิจารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยูในดลุ ยพินจิ ของครูผสู อน)
กจิ กรรมท่ี 8.2 กึ า ลักธรรมท่ีกาํ นด แลวระบุลัก ณะสําคั คะแนนเตม คะแนนที่ได
และแนวทางการนาํ ไปใชในชวี ิตประจาํ วัน
10
ลักธรรม ลกั ณะสาํ คั ความสาํ คั ของ ลกั ธรรม
1. พรหมวหิ าร 4 .เ..ป.....น.....ห....ล....ั.ก....ธ....ร....ร....ม....ส.....ํา...ห.....ร...ั.บ.....ผ...ู.ใ...ห.....ญ......ห....ร....ือ.... ก.....า...ร...จ....ะ...ใ..ช....ช...ีว...ิต....อ....ย....ูร....ว...ม....ก....ับ....ผ....ูอ....่ืน.....ไ..ด.....อ...ย....า...ง...
.ผ...ปู....ก....ค...ร....อ...ง......ม....ี ..4......ป....ร...ะ...ก....า..ร.......ไ..ด....แ...ก......เ..ม...ต....ต....า... ม....ีค.....ว...า...ม....ส....ุข........จ....ํา...เ..ป.....น.....ท....่ีบ.....ุค....ค.....ล....จ....ะ...ต.....อ...ง....ม...ี
.ก....ร...ณุ.....า......ม...ุท....ติ....า......แ...ล....ะ...อ...เุ..บ....ก....ข...า................................ ค....ว...า...ม...เ..ม...ต....ต....า......ก...ร....ณุ.....า......ม...ทุ....ติ....า.....แ...ล....ะ...อ...เุ..บ....ก....ข...า..
.............................................................................................. เ..พ....ร....า..ะ...ห....า...ก....จ...ิต....ใ...จ...ม....แี ...ต....ค....ว...า..ม....ร...ิษ....ย....า.......อ...จิ....ฉ....า..
ชวี ิตกย็ อมหาความสขุ ไมได.............................................................................................. ..............................................................................................
2. อิทธบิ าท 4 .เ.ป....น.....ค....ุณ.....ธ....ร...ร....ม...ท....ี่น.....ํา...ไ..ป....ส.....ูค....ว...า..ม....ส....ํา...เ..ร...็จ........ม....ี ก....า...ร...จ...ะ...ป....ร...ะ..ส....บ....ผ....ล...ส....าํ...เ.ร....จ็......ส....ว..น.....ม...า..ก....เ..ร...ม่ิ...ต....น....
.4......ป....ร...ะ...ก....า..ร.......ไ..ด....แ...ก.......ฉ....ัน.....ท....ะ......ว..ริ....ิย...ะ......จ...ติ....ต....ะ... จ....า...ก....บ.....ุค....ค....ล.....ผ...ู.น....้ัน.....ม...ี.ค....ว...า...ม....ร...ั.ก....ใ..น.....ส....่ิ.ง...ท....่ีท....ํ.า..
และวมิ งั สา.............................................................................................. ไ...ม...ท....อ....ถ....อ...ย....เ.ม....่อื...พ....บ.....เ.จ....อ...อ....ปุ....ส....ร...ร....ค........ม....สี ....ม....า..ธ...ิ
.............................................................................................. จ....ด....จ...อ....อ...ย...กู....บั....ส....ง.่ิ ...ท....ที่ ....าํ .....แ...ล....ะ..ใ...ช...ป....ญ....ญ.....า...ต....ร...ว...จ...
ความถูกตองอยูเสมอ.............................................................................................. ..............................................................................................
3. ราวาสธรรม 4 .ห....ล...ั.ก....ธ...ร...ร....ม...ข...อ....ง...ผ....ูค....ร...อ....ง...เ..ร...ือ....น.........เ..ป...น.....ห....ล....ัก.... ก.....า...ร....จ...ะ...ใ...ช....ช...ีว...ิต.....ค....ูห.....า...ก....น.....ํา...ห....ล....ัก.....ฆ....ร....า...ว...า...ส.... เฉฉบลับย
.จ...ํา...เ..ป....น....ใ...น....ก....า...ร...ใ...ช...ช...ีว...ิต....ค....ู....ม....ี ....4........ป....ร...ะ...ก....า..ร.... ธ....ร...ร....ม.......4........ไ..ป....ป....ร....บั ....ใ..ช....ก...็จ....ะ...ท....าํ ..ใ...ห....ค....ร...อ....ง...ร...ัก....
.ไ..ด....แ...ก.......ส....ัจ....จ...ะ......ท....ม...ะ......ข...นั ....ต....ิ...แ...ล....ะ..จ....า...ค....ะ............. ก....นั.....อ...ย...า...ง...ม....คี....ว...า..ม....ส....ขุ.....โ...ด....ย...ย...ด.ึ ...ถ....อื...ค....ว...า...ม...จ....ร...งิ...
.............................................................................................. ข....ม...ใ...จ...ต.....อ...อ....บ....า...ย...ม....ุข........อ...ด....ท....น.....ต....อ....ค....ว...า...ม...ย....า..ก....
ลําบาก และรจู กั ใหอยเู สมอ.............................................................................................. ..............................................................................................
4. สนั โดษ 3 .ค....ว...า..ม....ย...ิ.น....ด....ีใ...น....ข...อ....ง...ข...อ....ง...ต....น.........ย....ิน....ด....ีเ..ฉ....พ.....า..ะ... ห....า...ก....บ....คุ....ค....ล...ไ...ม...ร...จู....กั ...ค....ว...า...ม...พ....อ...ด....ี...ไ..ม...พ....อ....ใ..จ....ใ..น....
.ส....ง่ิ ...ท...ม.ี่ ...อี...ย...ต.ู ...า..ม....ฐ...า...น....ะ..ข...อ...ง...ต....น.......ม....ี ..3......ป...ร....ะ..ก....า..ร.... ส....ง.่ิ ...ท....ต่ี ...น.....ม...ี....ต...น.....เ..ป...น........ต....น....ห....า...ม...า...ไ..ด.......ด....น้ิ.....ร...น....
.ไ..ด....แ...ก......ย....ถ...า...ล....า..ภ....ส....นั.....โ..ด....ษ.......ย...ถ....า..พ....ล....ส....นั.....โ..ด....ษ.... จ....น....เ..ก....นิ....ค....ว...า...ม...พ....อ....ด....ี ....ก....จ็...ะ...ส....ง...ผ....ล...ใ...ห....ต....น....เ..อ...ง...
.แ...ล...ะ...ย...ถ....า...ส....า..ร....ปู ...ป....ส....นั.....โ..ด....ษ.......................................... เ..ด....ือ....ด....ร....อ...น.........ไ...ม....ม...ีค.....ว...า..ม....ส....ุข........อ...ิ.จ...ฉ....า...ร....ิษ....ย....า..
.............................................................................................. ท....เ่ี..ห....น็....ผ...อ.ู ...น่ื....ม....คี ....ว..า...ม...ส....ข.ุ .....แ...ต....ต....น....ม...คี....ว...า...ม...ท....กุ....ข....
5. มติ รแท 4 .ม...ติ....ร...ท....ใ่ี...จ...ด....ี...ม....ติ ....ร...ท....จ่ี....ร...งิ...ใ...จ......ม....ี ..4......ป....ร....ะ..เ..ภ....ท.... ก....า...ร...เ..ป....น....ม....ติ ....ร...แ...ท.......ม...ติ....ร...ท....จ่ี....ร...งิ...ใ...จ...ใ...ห....แ...ก....ใ..ค....ร...
.ไ..ด.....แ...ก..........ม...ิต.....ร....อ...ุป.....ก....า...ร....ะ.......ม....ิต....ร....ร....ว...ม....ท....ุก.....ข... ส.....กั ...ค....น.......ถ....อื....เ.ป....น....ก....า...ร...ก....ร...ะ...ท....าํ...อ...นั....น.....า..ย....ก...ย....อ...ง...
.ร...ว....ม...ส.....ุข........ม...ิต....ร....แ....น....ะ...น.....ํา...ป....ร....ะ..โ...ย....ช...น..........แ...ล....ะ... เ..พ.....ร....า...ะ...จ....ะ...ส.....ง...ผ....ล....ใ...ห.....ม...ี.ค....ว...า...ม....ส....ุ.ข...ด.....ว...ย....ก....ัน....
.ม...ิต....ร...ม....นี....้ํา...ใ...จ..................................................................... ส....อ....ง...ฝ...า...ย......แ...ต...ส....ง.่ิ ...ท...ด.ี่ ...ไี...ป...ก....ว...า..น.....น้ั.......ค....อื ......ก....า..ร...ท....่ี
เรามมี ติ รแท คอยตกั เตือน.............................................................................................. ..............................................................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยูในดุลยพินจิ ของครูผูสอน) 81
กจิ กรรมตามตัวชีว้ ัด
กจิ กรรมที่ 8.1 อานขาว แลวตอบคํา าม (ส 1.1 ม.4-6/5) คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
10
เมอื่ เวลา 21.30 น. วนั ที่ 3 พ.ค. 58 พงส.สภ.เสม็ด อ.เมอื งชลบรุ ี ไดรบั แจงวา พบเด็กทารกกําลัง
ถูกสุนขั จรจัดรุมกัดบรเิ วณขางถงั ขยะหนาหมูบานพฒั นาวิว ต.เสม็ด อ.เมือง จ.ชลบุรี จงึ รุดไปตรวจสอบ
พรอมดวยกูภัยไตรคุณธรรม ท่ีเกิดเหตุ พบเด็กทารกเพศหญิงแรกเกิด นํ้าหนักประมาณ 2 000 กรัม
ผิวขาว เนอื้ ตัวเปรอะเปอนไปดวยดิน ตามลําตวั มีบาดแผลถูกสนุ ัขกัดเปนรอยเขย้ี วทง้ั ตวั สงเสยี งรองดวย
ความเจ็บปวด เจาหนาที่กภู ยั จงึ รบี ทาํ ความสะอาดให พรอมกบั ปฐมพยาบาลเบ้ืองตนกอนนาํ สง รพ.ชลบรุ ี
จากการสอบถามชาวบาน เผยวา กาํ ลงั จะเดนิ ไปหาซอื้ กบั ขาว ไดยนิ เสยี งเดก็ รอง พอมองไปตามเสยี ง
ก็เห็นถูกสุนัขสองตัวกําลังรุมกัดเด็กทารกและแยงกันไปมาเหมือนของเลน แตมีสุนัขเพศเมียช่ือนมสด
ไดคาบเด็กว่ิงออกมา ตอนน้ันก็ไมคิดวาจะเปนเด็กทารกจรงิ ๆ ทีแรกคดิ วาเปนตุกตา แตเสยี งรองดังอยาง
ตอเน่ืองจึงเดนิ เขามาดูใกลๆ ถึงเห็นเปนทารกจริงๆ จึงไดรีบหาไมมาไลหมาออกไปแลวแจงเจาหนาทกี่ ูภยั
ใหมาชวย คาดวาคนที่นําเดก็ มาท้ิงนาจะเปนแมเด็ก ซ่ึงเจาหนาท่ีตํารวจจะสบื หาตัวมาดาํ เนนิ คดีตอไป
ท่ีมา . .. 496819
1. ขาวนีน้ าํ เสนอเก่ยี วกับเร่ืองใด เด็กทารกถูกทอดทิง้...................................................................................................................................................................
2. เหตุการณที่เกิดขนึ้ ถอื เปนปญหาสังคมเพราะเหตุผลใด
เฉฉบลบั ย
...............เ..พ....ร....า..ะ...เ..ด....็ก....เ..ป....น....อ....น....า...ค....ต....ข...อ....ง...ช...า...ต....ิ.....ถ....า..ส.....ัง...ค....ม....ใ..ห....ค....ว...า...ม....ส....ํา...ค....ัญ.....ก....ับ....เ..ด....็ก....ท....่ีถ....ูก....ท....อ....ด....ท....้ิง...ใ...ห....ไ..ด....ร....ับ....ก....า...ร...ด....ู.แ...ล...
ไ...ด....ร...ับ....ก....า...ร....ศ....ึก....ษ....า.....ม....ีค....ว...า..ม....ร...นู.....ํา..ไ...ป....ใ..ช....ป...ร....ะ..ก....อ....บ....อ....า..ช...ีพ.......ก....จ็....ะ...ช...ว..ย....ล....ด....ป....ญ.....ห...า...อ....นื่ ....ๆ......ท....่จี....ะ..เ..ก....ิด....ข...ึ้น....ใ...น....ส....งั....ค....ม...ต....อ....ไ..ป........
...................................................................................................................................................................................................................................................
3. นักเรียนคิดวาหลักธรรมใดในพระพุทธศาสนา ที่จะชวยลดปญหาดังกลาวใหเกิดขึ้นนอยลง
เพราะเหตุใด
...............ธ...ร....ร...ม....ค....มุ ...ค....ร....อ...ง....โ..ล....ก........เ..พ....ร...า...ะ...บ....ุค....ค....ล....ท....มี่ ...คี....ว...า...ม...ล....ะ...อ...า...ย.......ค.....ว..า...ม....เ.ก....ร....ง...ก....ล....วั...ต....อ...บ....า...ป....แ...ล....ะ...ค....ว...า..ม....ช...ั่ว.......ย...อ....ม...เ..ก....ิด...
ส.....ต...ิ...ค....ว...า...ม...ย....ับ....ย....ง้ั ...ช...่ัง...ใ...จ......ร....วู ..า...อ....ะ..ไ...ร...ค....ว...ร....ไ..ม....ค....ว..ร.......ไ..ม....ช...ิง...ส....กุ....ก....อ....น....ห....า...ม......แ....ล...ะ...เ..ม...อื่....เ..ก...ดิ....ค....ว...า...ม....ผ...ดิ....พ....ล....า...ด....แ...ล....ว...ก...ไ็...ม...ค.....ว..ร...
ท....ํา...บ....า...ป....ด....ว...ย...ก....า...ร...ล....ะ...ท....้ิง...อ....กี ....ห....น....ง่ึ...ช...ีว...ติ......................................................................................................................................................................
4. นักเรยี นมคี วามรสู กึ อยางไรตอเหตุการณดังกลาว
...............ร....ูส....กึ ....ส....ล....ด....ใ..จ........แ...ล....ะ...ส....ง...ส....า...ร....ช...วี ...ติ ....ข..อ....ง...เ..ด....็ก....ท....า...ร...ก....ท....่ไี...ม...ไ...ด...ก....ร....ะ..ท....าํ...ค....ว...า...ม...ผ....ิด....ใ..ด........แ....ต...ต....อ....ง...ม....า..ร....ับ....ผ...ล....จ....า...ก....ก....า..ร...
ก....ร....ะ..ท....าํ...ข...อ...ง....พ....อ...แ...ม....ท....ีข่...า...ด....ห....ล...ัก....ธ....ร...ร....ม...ป....ร...ะ...จ....าํ ..ใ...จ......ไ...ม...ม....คี ....ว...า..ม....ล....ะ..อ....า...ย...ห....ร...ือ....ค....ว...า..ม....เ..ก....ร...ง...ก....ล....วั...ต....อ....บ....า..ป......................................
...................................................................................................................................................................................................................................................
5. นกั เรียนคดิ วาใครควรมบี ทบาทในการแกไขปญหาดังกลาว และแกไขอยางไร
...............ท....ุก....ภ....า...ค....ส....ว...น....ค....ว...ร....ร...ว...ม....ม...ือ....ก....ัน........โ...ด....ย...เ..ร....ิ่ม...ต....น.....ท....ี่ค....ร...อ....บ....ค....ร...ัว........ก....า..ร....ใ..ห....ค....ว...า...ม...ร....ัก....ค....ว...า..ม....อ....บ....อ...ุน.........ค....ว...า...ม...เ..ข...า...ใ..จ...
ป....ล....ูก....ฝ....ง...ใ...ห....ย....ับ....ย...ั้.ง...ช...่ัง...ใ...จ....ใ..น.....ก....า...ร...จ....ะ...ก....ร...ะ...ท....ํา...ค....ว...า...ม...ช...ั่ว........ส....ว...น.....ภ....า..ค....ร....ัฐ....ค....ว...ร...ส....น.....ับ....ส.....น....ุน.....ใ..ห....เ..ด....็ก....ท....่ีถ....ูก....ท....อ....ด....ท....ิ้ง....ไ..ด....ม...ี
ค....ร....อ...บ.....ค....ร...ัว...ใ..ห....ม....ท....ด่ี....ี ...แ...ล....ะ..ไ...ด....ร...ับ....ก....า...ร...ศ....ึก....ษ.....า..ต....า...ม...ค....ว...า...ม....ส....า..ม....า...ร...ถ....ข...อ...ง....เ.ด....็ก....แ...ต....ล....ะ...ค....น...................................................................
82 (พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยูในดลุ ยพินจิ ของครผู สู อน)
กิจกรรมที่ 8.2 อานเรอ่ื ง แลวตอบคาํ ามท่กี าํ นด (ส 1.1 ม.4-6/5) คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
10
ชอบ เปนบตุ รชายคนเดยี วของนายชยั กบั นางชดิ เขาเตบิ โตมาในบานกลางชมุ ชนแออดั แหงหนงึ่ เตบิ โต
มาพรอมกบั ความลาํ บาก และเสยี งทะเลาะเบาะแวงของพอแมทหี่ นไี มพนเรอื่ งสรุ า พอออกไปขบั รถรบั จาง
แลวไมไดเงนิ กลบั มา เพราะเอาเงนิ ไปซ้ือสุราเสียจนหมด แมบนเรอ่ื งน้ีไดทกุ วนั แตพอก็ทําทุกวัน สุดทาย
ชอบก็ตองนั่ง งแมบนแทนพอที่เดินข้ึนไปนอนอยางสบายใจ บนใครไมไดก็หันมาบนชอบ เอ็งอีกคน
ไอชอบ เกดิ มาใหแมลําบากแทๆ ไดยนิ แบบนท้ี ุกวัน นอกบาน จงึ เปนสถานทเี่ ดยี วทช่ี อบจะเปนตัวของ
ตัวเอง ทําอะไรก็ไดตามที่ใจคดิ โดยมีเพอื่ นในชมุ ชนทอ่ี าการเดยี วกันเปนลกู ยุ ในท่ีสดุ ชอบกต็ ิดยาเสพตดิ
อยางหนัก ลักเลก็ ขโมยนอย วิง่ ราว เปนเด็กเดนิ ยา วันสองวันกลบั บานมาสกั คร้ัง กลับมาก็หวิ โซ แตถงึ
อยางไรแมกย็ งั รักและเฝารอเขากลบั มาบาน ทุกวนั
1. นกั เรียนคิดวาเร่ืองดังกลาวเปนเรอื่ งท่เี กดิ ข้นึ จรงิ ในสังคมไทยหรอื ไม เพราะเหตุใด
...............เ..ป....น.....เ..ร...ื่.อ...ง....ท....ี่เ..ก....ิด....ข...้ึน.....ไ...ด.........เ..พ....ร....า..ะ...ใ...น.....ส....ัง....ค....ม...ท....ี่.ม...ีก.....า..ร....แ...ข....ง...ข...ัน.....ม...ี.ส....ูง........ท....ํา...ง....า...น....ใ...ช...แ....ร...ง....แ...ต.....ไ..ด.....ร...ับ.....เ..ง...ิน.....น.....อ...ย...
ไ...ม...พ....อ....จ....ุน....เ..จ...อื....ค....ร...อ....บ....ค....ร...ัว.......ค....ว...า..ม....เ..ค....ร...ีย...ด....จ....งึ ...เ..ก....ิด....ข...ึ้น........ร...ว...ม...ถ....งึ ...ป....ญ.....ห....า...ก....า...ร...ต....ดิ ....ส....รุ ...า.......เ.ก....ิด....ป....ญ.....ห....า...ท....ะ..เ..ล....า...ะ..เ..บ....า...ะ...แ...ว...ง..
ส.....ง...ผ...ล....ก....ร....ะ..ท....บ....ต....อ....จ...ติ....ใ...จ...ข...อ....ง...ล....กู ....แ...ล....ะ...ค....ร...อ....บ....ค....ร...ัว...........................................................................................................................................
2. สาเหตุสําคัญทที่ าํ ใหชอบหลงเดินทางผิดคอื อะไร เฉฉบลับย
...............ค....ว...า...ม...เ..ข...า...ใ..จ....ผ...ิด....ข...อ....ง...ช...อ....บ....ท....ี่ค....ิด....ว...า..จ....ะ...ห....า..ค....ว...า...ม...ส.....ุข.......ค....ว...า...ม...ร...ัก....ไ...ด....จ....า..ก....น.....อ...ก....บ....า...น.........น.....อ...ก....จ....า..ก....น.....ี้ช...อ...บ.....ย...ัง...ข...า...ด...
ห....ล....ัก.....ธ...ร...ร....ม....ป....ร...ะ...จ...ํ.า..ใ...จ........ไ...ม....ล....ะ..อ....า...ย...แ....ล....ะ..เ..ก....ร....ง...ก....ล....ัว...ต.....อ...บ.....า..ป.........ห....ร...ื.อ...ค....ว...า...ม....ช...ั่ว.......จ....น.....ท....ํา...ใ..ห....ข....า..ด....ค.....ว...า..ม....ย...ั.บ....ย...ั่ง....ช...่ัง...ใ...จ...
ถลาํ ลกึ ไปสหู นทางแหงอบายมุข...................................................................................................................................................................................................................................................
3. หากนักเรียนเปนมติ รแทของชอบจะชวยเหลอื เพอื่ นอยางไร
...............ท....ํา...ใ..ห....ช...อ....บ....เ..ข...า...ใ..จ....ค....ร...อ....บ....ค....ร...ัว...ม....า..ก....ข...น้ึ........โ...ด....ย...ส....น.....ท....น....า...ก....บั....ช...อ....บ....เ..พ....่อื ...อ....ธ...บิ....า...ย...ว...า......ถ....งึ...แ....ม...พ....อ....แ...ม...จ....ะ..ไ...ม...ม....โี..อ....ก....า...ส...
ไ...ด....บ....อ...ก....ว...า...ร...กั.......แ...ต....ก....า..ร....ท....ท่ี ....า..น.....ท....าํ ..ง....า..น.....ห....น....กั....ไ..ด....ท....ร....พั ....ย...ส....นิ.....เ.ง....นิ ....ท....อ...ง....ก....ล็ ...ว...น.....เ.ผ....อื่...แ...ผ....ม...า...ถ....งึ ...ล....กู ......ท....า...น....เ..ล....ย้ี...ง....ด...ก.ู ...เ็..พ....ร....า..ะ..
มีความรกั เปนพนื้ ฐาน...................................................................................................................................................................................................................................................
4. พอแมของชอบควรมีหลกั ธรรมใดใชปฏิบตั ิรวมกัน เพอ่ื สรางครอบครัวใหมคี วามสขุ และเปน
เกราะปองกันชอบจากสงิ่ ไมดีตางๆ เพราะเหตุใด
...............ฆ....ร....า..ว...า...ส....ธ...ร....ร...ม......4......เ..พ....ร....า..ะ...ห....ล....กั....ธ...ร...ร....ม...น.....เ้ี .ป....น.....ห....ล....กั ....จ...าํ...เ..ป...น.....ใ..น.....ก....า..ร....ค....ร...อ....ง...ช...วี...ติ....ค....ู...จ...ะ...เ..ห...น็.....ว...า..ห....า...ก....พ....อ....แ...ม...ข...อ...ง...
ช...อ....บ....ป....ฏ....บิ....ตั....ิไ...ด....ค....ร...บ....ท....กุ....ข...อ.......ป....ญ.....ห....า..พ....อ....ด....ม่ื...ส.....ุร...า......ไ...ม...ม....ีเ.ง....นิ .......ท....ะ...เ..ล....า..ะ...ก....ัน....ก....็จ....ะ..ไ...ม...เ..ก....ิด....ข...ึน้........แ...ล....ะ..ค....น.....ท....จ่ี....ะ..ม....ีค....ว..า...ม....ส....ุข..
มากท่สี ดุ ก็คือชอบ...................................................................................................................................................................................................................................................
5. เร่อื งน้ีควรมีแนวทางการแกไขปญหาอยางไร
...............แ...ม....ว...า..พ....อ....ก....ับ....แ...ม....ข...อ...ง...ช....อ...บ....จ....ะ..ห....า...เ..ช...า...ก....ิน....ค....าํ่......แ...ต....ก....า...ร...เ..ล....ีย้ ...ง...ด....ลู....ูก....ไ...ม...ใ...ห....อ...ด....อ....ย...า...ก....อ...ย....า..ง....เ.ด....ยี....ว...น....้ัน.....ไ..ม....เ.พ....ยี....ง...พ....อ...
จ....ะ...ต...อ....ง...ใ...ห....ค....ว...า..ม....ร...ัก....ค....ว...า...ม...เ..ข...า...ใ..จ........ใ...ห....ก....า...ร...ศ....ึก....ษ....า...เ..พ....่ือ...ไ...ม...ใ...ห....ช...อ...บ.....เ.ด....ิน.....ซ...้ํา...ร....อ...ย....ข..อ....ง...พ....อ....ก....ับ....แ...ม........เ..ป....น....ก....า...ร...ป....ล....ูก....ต....น....
ก....ล....า...ข...นึ้ ....ม....า...ใ..ห....ม....เ.พ....่ือ....ใ..ห....ช...อ....บ....ส....ร....า...ง...ค....ร...อ....บ....ค....ร...วั...ท....่ีด....ตี....อ....ไ..ป.............................................................................................................................
(พิจารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยใู นดลุ ยพนิ จิ ของครผู สู อน) 83
กจิ กรรมที่ 8.3 พจิ ารณาแผนประชาสมั พนั ธ แลวตอบคํา าม (ส 1.2 ม.4-6/22) คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
10
1. แผนประชาสมั พนั ธขางตน กลาวถึงโครงการใด
โครงการบรรพชาสามเณรภาคฤดรู อน.....................................................................................................................................................................................................................................................
เฉฉบลบั ย 2. นักเรยี นคดิ วาโครงการดังกลาวเปนส่ิงจําเปนตอสังคมในปจจุบันหรือไม เพราะเหตุใด
................ม...คี....ว...า...ม...จ....าํ ..เ..ป....น.......เ..พ....ร....า..ะ...ส....งั...ค....ม....ไ..ท....ย....ป....จ...จ....บุ ....นั....เ..ห....นิ.....ห...า...ง...พ.....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...ศ....า...ส....น....า......ค....น....ไ...ท....ย...เ..ข...า...ว..ดั....ฟ....ง....ธ...ร...ร....ม...น.....อ...ย....ล...ง....
.พ.....อ....แ...ม....ไ...ม.....ม...ีเ...ว...ล....า...อ....บ.....ร....ม...ส.....ั่ง....ส....อ....น.....เ..ก....ี่.ย...ว....ก....ับ.....ค....ุณ......ธ...ร....ร....ม.........ค....ว...า....ม...ด....ี.ง...า....ม........ก.....า...ร....ย...ับ.....ย...้ั.ง...ช....่ัง....ใ...จ........ค.....ว...า...ม....ล....ะ...อ....า...ย....
และเกรงกลัวตอบาป.....................................................................................................................................................................................................................................................
3. โครงการนี้จะเกิดประโยชนตอเยาวชนที่รวมปฏบิ ตั ิอยางไร
................เ.ย....า...ว...ช...น....ผ....ูเ..ข...า...ร...ว...ม....โ..ค....ร....ง...ก....า...ร...ไ...ด....เ..ข...า...ส....ูร....ม...เ..ง...า...แ...ห....ง....พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ....ศ....า...ส....น....า........ป....ล...ู.ก....ฝ...ง....ใ..ห....เ..ป....น.....ผ...ูย....ึด....ถ....ือ...ศ....ีล....ธ...ร....ร...ม....
.จ...ร....ิย...ธ...ร....ร...ม........เ..ป....น....ก....า...ร...ป....ล....ูก....ฝ....ง...ท....่หี....ว...งั ...ผ...ล....ไ...ด....ม...า...ก....ท....่สี....ุด........เ..พ....ร....า..ะ...เ..ย...า...ว...ช...น....เ..ป....น....ว...ยั....แ...ห....ง...ก....า...ร...เ..ร...ยี....น....ร....ู ....ม...ใี...จ...เ..ป....ด....ก....ว...า...ง...
พรอมจะเรียนรสู ง่ิ ใหม.....................................................................................................................................................................................................................................................
4. โครงการนม้ี ีสวนตอการแกปญหาและการพัฒนาสังคมอยางไร
................เ.ม....่ือ....เ..ย...า...ว...ช...น.....ม....ีค....ุณ.....ธ....ร...ร....ม........จ....ร...ิย....ธ...ร....ร....ม........ม...ี.จ...ิต....ส.....ํา...น....ึก....ร....ับ....ผ....ิด....ช...อ....บ....ต.....อ...ต....น.....เ..อ...ง....แ...ล....ะ...ส....ัง....ค....ม....แ...ล....ว........ก....็จ....ะ..น.....ํา...
.ห....ล....กั ....ธ...ร...ร....ม...ท....ไี่..ด....ร....บั ....ก....า..ร....ป....ล....กู ....ฝ...ง...ไ...ป....ใ..ช...พ....ฒั.....น.....า..ต....น.....เ.อ....ง......ซ...งึ่....จ...ะ...ส....ง...ผ....ล...ต....อ....ก....า..ร....ส....ร...า...ง...ส....ร....ร...ค....ส....งั...ค....ม....ใ..ห....ม....คี ....ว...า..ม....น....า...อ...ย....ู
.ไ..ม....เ..ก...ิด....ป....ญ.....ห....า......แ...ล....ะ..เ..ม....่ือ...ไ...ม...เ..ก....ดิ ....ป....ญ.....ห...า......ก....า...ร...พ....ัฒ.....น.....า...จ...ึง....ส....า..ม....า...ร...ถ....เ..ก....ดิ ...ข...้ึน.....ไ..ด.....................................................................................
5. จากโครงการดงั กลาว หากนกั เรยี นเปนประธานนกั เรยี นจะจดั โครงการใด เพอ่ื ใหเพอื่ นนกั เรยี น
ทกุ คนไดมโี อกาสเขารวม เพราะเหตุใด
................จ...ดั....โ...ค....ร...ง...ก....า...ร...ก....า...ร....ศ...ึก....ษ.....า..พ....ร....ะ..พ.....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....า...ว...ัน....อ....า..ท....ิต....ย........เ..พ....ร...า...ะ...เ.ป....น.....ก....ิจ...ก....ร....ร...ม....ท....สี่ ....ง...เ..ส....ร...ิม....ใ..ห....เ..พ....ื่อ....น....ๆ.......ไ...ด....
.เ..ร...ยี...น.....ร...ู...ศ....ึก....ษ....า...พ....ร....ะ..พ....ุท....ธ....ศ....า..ส.....น....า...น....อ....ก....เ.ว...ล....า...เ..ร...ีย....น.......น.....อ...ก....จ....า..ก....น.....ี้ ...เ..พ....อ่ื ...น.....ๆ......จ...ะ...ไ..ด....ท....ํา...ก....จิ....ก....ร...ร...ม....ใ..น.....ฐ...า...น.....ะ..ข...อ....ง...ผ...ใู...ห....
.เ..พ....่ือ...ป....ล....กู ....ฝ...ง....ค....ุณ.....ธ...ร....ร...ม....ค....ว...า..ม....เ..อ...ื้อ...เ..ฟ....อ....เ..ผ...่ือ....แ...ผ......ค....ว...า...ม...เ..ม...ต....ต....า...ต....อ...เ..พ....่อื ....น....ม....น....ษุ ....ย....ด....ว..ย....ก....นั ................................................................
84 (พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยูในดุลยพนิ ิจของครผู ูสอน)
กจิ กรรมเสรมิ ทกั ษะในศตวรรษที่ 21
อานเร่อื ง แลวตอบคาํ าม
ทอม ซากี้ เกิดที่ประเทศ ังการี จากน้ันเมื่ออายุได 4 ขวบ ครอบครัวไดยายไปต้ังรกรากยัง
ตางประเทศ สดุ ทายพากนั ไปอยทู ปี่ ระเทศแคนาดา ซากเ้ี ลายอนความหลงั วา งั การีในสมยั นน้ั เปนประเทศ
คอมมวิ นสิ ต ประชาชนตองไดรบั อนญุ าตจากทางการกอนจงึ จะสามารถซอ้ื ทวี ไี ด ซงึ่ อาจตองรอถงึ 1 ป ขณะ
ที่ในแคนาดานน้ั การเปนเจาของทวี สี กั เครอื่ งงายดายมาก จนผคู นทง้ิ ทวี เี ครอ่ื งเกาเปลย่ี นเปนเครอื่ งใหมกนั
เปนวาเลน ในทุกวันศุกรที่เขาและพอขับรถออกไปชมวิวกันเสมอนั้น จะเห็นทีวีที่คนไมใชแลวนํามาทิ้งไว
ไมตางจากภเู ขาขนาดยอม เขาและพอจงึ จอดรถลงไปเลอื กเครอ่ื งทส่ี ภาพยงั ดเี พอ่ื นาํ กลบั บาน เหตกุ ารณน้ี
ทําใหเขาเริ่มมีแนวคิดเร่ืองขยะ ประกอบกับไดรับแรงบันดาลใจจากพอของเพ่ือนที่เปนผูประกอบการ
ในแคนาดา จงึ ตงั้ ใจแนวแนวาจะสรางธุรกจิ เปนของตัวเอง
ซาก้ีวัย 19 ในขณะน้ัน ลาออกจากมหาวิทยาลัยเพื่อสานตอไอเดียที่เขาคิดไว โดยกอตั้งบริษัท
เทอรราไซเคิล ( ) สินคาตัวแรก คอื ปุยอินทรยี จากมลู ไสเดอื น แตกต็ องประสบปญหาขาดทุน
เขาจึงปรับกลยุทธ รูปแบบธุรกิจครั้งใหม คือ เปล่ียนขยะใหกลายเปนส่ิงของมีประโยชนใชสอยอีกครั้ง
ในขณะเดียวกันก็ทํากําไรใหกับบริษัทดวย โดยการรวบรวมสิ่งที่คนท่ัวไปคิดวานํากลับมารีไซเคิลไดยาก
เชน กนบุหร่ี แคปซูลใสกาแ ซองหอขนมบิสกิต แลวนํามาผานกระบวนการแปรรูปเปนวัตถุดิบตางๆ
สงจําหนายตอใหผูผลิตสินคา รวมทั้งเปล่ียนขยะเหลาน้ันเปนถุง มานั่ง หรือถังขยะ และการนํากนบุหร่ี
มาผลิตเปนพาเลตพลาสติก โดยขยะทง้ั หมดมาจากการทําสัญญารบั ขยะมากําจัดกับบรษิ ัทตางๆ เฉฉบลับย
ที่มา หนังสือพิมพ 2 ฉบบั วันพฤหัสบดีท่ี 16 เมษายน พ.ศ. 2558
1. หลกั ธรรมอทิ ธิบาท 4 มีความเก่ียวของกบั เร่อื งราวนีอ้ ยางไร
...............ก....า...ร...ท....าํ...ง...า...น....ข...อ....ง.......ท....อ...ม.......ซ....า...ก....้ี ...ส.....า..ม....า...ร...ถ....ว...ิเ.ค....ร....า...ะ..ห....โ...ด...ย....ใ..ช....ห...ล....ัก....อ....ทิ....ธ...ิบ....า...ท........4.......ไ..ด........โ..ด....ย...เ..ร....่ิม...จ....า..ก........ฉ....ัน.....ท....ะ..
ห....ร....อื ...ค....ว...า...ม...พ....อ....ใ..จ....ใ...น....ส....่ิง...ท....่ีท....ํา......ท....อ....ม......ซ....า...ก....ี้ ...ม...แี....น....ว...ค....ิด....เ..ก....่ยี ...ว...ก....บั ....เ..ร...อ่ื....ง...ข...ย...ะ...จ...าํ...น.....ว..น.....ม...ห....า...ศ....า...ล.......เ..ข..า...ม....ีค....ว...า..ม....ม...งุ....ห....ม...า...ย...
แ....น....ว...แ....น....ท....ี่จ....ะ...ท....ํา...จ...ึง....เ..ก....ิด....ก....า...ร...เ..ร....่ิม...ต.....น.........ว...ิร...ิย....ะ.......ห....ร....ือ...ค.....ว..า...ม....เ..พ....ีย....ร...พ....ย....า...ย...า...ม........แ....ม...จ....ะ...เ..ก....ิด....อ...ุป.....ส....ร...ร....ค.........ค....ือ........ภ....า...ว...ะ..
ข...า...ด....ท....นุ.......แ...ต....เ..ข...า..ก....ไ็...ม...ท....อ....ถ...อ....ย...ป....ร....บั ....ก....ล....ย...ทุ....ธ...ใ...ห....ม...อ...กี....ค....ร....ง้ั......จ...ติ....ต....ะ......ห....ร...อื...ค....ว...า...ม...ต....งั้....ม...นั่.......จ....ติ....ใ..จ....จ...ด....จ....อ...อ....ย...กู....บั....ส....ง่ิ...ท....ท่ี....าํ...
จ....ะ..ล....ม....เ.ห....ล....ว...ใ..น.....ค....ร...า...ว..แ...ร....ก......แ....ต...เ..ข...า..ก....ย็....งั...จ...ด....จ....อ...ม....งุ ...ม...น่ั.......ว...มิ....งั ...ส....า.....ค....อื.......ก...า...ร...ใ...ช...ป....ญ....ญ.....า...ไ..ต....ร...ต....ร....อ...ง...ท....ด....ล....อ...ง......ท....อ....ม......ซ...า...ก....้ี
ใ...ช...ส....ต....ิป....ญ.....ญ.....า..ใ...น....ก....า...ร....ป...ร....ับ....แ...ผ....น....ธ...รุ....ก....จิ...ภ....า...ย...ห....ล....ัง...จ....า...ก....ป....ร...ะ...ส....บ....ภ....า...ว..ะ...ข...า...ด....ท....นุ .......จ...น.....ก....ร...ะ...ท....ัง่...ป....ร....ะ..ส....บ.....ผ...ล....ส....ํา...เ..ร...็จ.............
2. สิ่งท่ี ทอม ซากี้ ไดทาํ ชวยแกปญหาและพฒั นาสงั คมไดอยางไร
...............ป....ญ.....ห....า..ข...ย...ะ...น....บั....เ..ป....น....ป....ญ.....ห....า..ส....งั....ค....ม...อ...กี....ป....ร...ะ...เ..ภ...ท....ห....น.....งึ่ ...ท....ตี่ ...อ....ง...ไ..ด....ร....บั ....ก....า..ร....แ...ก....ไ..ข......เ.พ....ร....า..ะ...เ.ก....ดิ....ข...นึ้....จ....า...ก...ฝ....ม...อื....ม...น....ษุ....ย...
แ...ต....ส.....ง...ผ...ล....ก....ร....ะ..ท....บ.....ใ..น.....ว...ง...ก....ว...า..ง....ท....้ัง...ก....ับ....ส....ิ่ง....แ...ว...ด....ล....อ...ม........ส....ัต....ว...ต....า...ง...ๆ........ร...ว...ม...ถ....ึง...ม....น....ุษ.....ย...ด....ว...ย...เ..ช...น.....ก....ัน.........บ....ร...ิษ....ัท....ร....ีไ..ซ....เ..ค....ิล...
ข...ย....ะ..ข...อ....ง......ท....อ....ม.......ซ...า...ก....ี้....จ...งึ...เ..ป....น.....ก....า..ร....แ...ก....ป....ญ.....ห...า...ข...ย....ะ..ท....อี่....า..จ....จ...ะ...ล....น....เ..ม....ือ...ง.......แ...ล....ะ...พ....ัฒ.....น....า...ส....งั....ค....ม...ใ...ห....เ.ป....น.....ส....งั...ค....ม....ท....นี่ ....า...อ...ย...ู
...........แ...บ...บ....ป...ร..ะ...เ.ม....นิ ...ท....กั ......ะ..ใ..น.......ต...ว...ร..ร......ท....ี่ .2...1.........ม....คี ....ว...า..ม....ป....ล....อ...ด....ภ....ยั...จ....า...ก....เ.ช...อ้ื....โ..ร....ค....ต....า..ง....ๆ............................................................................
ทัก ....ะ....ก......า....ร....เ....ร....ีย....น......ร....แู..ท....ล..กั ....ะ....น..ะ..ว......ัต....ก......ร....ร....ม................................................ท......กั ..........ะ....ท......่ีป......ร....ะ....เ....ม....นิ............................1......................ร....ะ....ด......บั ....ค....2..ณุ........ภ......า....พ......................3............................................................................................................................................................................................
ทกั ะชวี ติ และการทาํ งาน
ทกั ะดานสารสนเท และเทค น ลยี 85
8แบบทดสอบประจําหนว่ ยการเรียนรูท้ ่ี คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
ตอนท่ี 1 วงกลมเลอื กขอท่ี ูกตองที่สุดเพียงขอเดยี ว 10
1. ตอพงษเปนเพอื่ นของมงคลซ่งึ กําลงั ตดิ ยาเสพติดอยางหนัก ตอพงษควรจะทําอยางไรในฐานะมติ รแท
1. ใหเงินมงคลไปซื้อยาเสพตดิ
2. ไมสงุ สงิ กับมงคลเพ่ือใหสาํ นกึ ผดิ
3. นําเรื่องน้ีไปบอกแกเพ่อื นๆ เพ่อื ใหชวยกันแกไขปญหา
4. ไมใหพอแมของมงคลทราบวาลกู ชายกําลังตดิ ยาเสพติด
5. นาํ เรื่องไปปรกึ ษากบั อาจารยท่ปี รกึ ษาเพ่อื หาทางชวยเหลอื มงคล
2. ครอบครัวของธนาเปนครอบครวั ทม่ี ีความสขุ พอกบั แมมคี วามรักใหแกกัน และเผือ่ แผความรักนัน้ มาสู
ลกู ๆ ชวยกันเล้ยี งดู อมรบสง่ั สอนใหเปนคนดีของสงั คม แสดงวาพอแมของธนายดึ หลกั ธรรมในขอใด
1. มิตรแท 4
2. สันโดษ 3
3. อทิ ธิบาท 4
4. พรหมวหิ าร 4
เฉฉบลับย 5. ราวาสธรรม 4
3. หลักสนั โดษในพระพุทธศาสนาสอนในเร่อื งใด
1. การละซ่ึงทางโลก
2. ความซอ่ื สตั ยสุจรติ ตอผูอ่นื
3. ความพงึ พอใจตอสิ่งท่ตี นกระทํา
4. ความยินดีในทรพั ยทีต่ นหามาได
5. การใชสติปญญาพจิ ารณาไตรตรองหาเหตุผล
4. เราทําความพยายาม แมจะตายกพ็ นคําครหา บคุ คลเมอ่ื กระทาํ ความเพียร แมจะตายก็ไดชอื่ วา
ไมเปนหนี้ในระหวางหมูญาติ กบั ท้งั บิดามารดาและเทวดา อนงึ่ บคุ คลเมือ่ ทาํ กจิ อยางลูกผชู ายยอม
ไมเดอื ดรอนใจในภายหลงั ดกู อนเทพธดิ า บุคคลเม่ือทําความเพยี ร แมจะตายก็ไมเปนหนย้ี อมไมถูก
ตเิ ตยี นในระหวางหมูญาติ แมเทวดาและพรหมก็สรรเสริญ
ท่ีมา นิทานชาดกเรื่อง พระมหาชนก
จากขอความ แสดงใหเหน็ วา พระมหาชนกเปนแบบอยางในการนาํ อทิ ธบิ าท4 ขอใดไปใชในการดาํ เนนิ ชวี ติ
1. วิรยิ ะ 2. จาคะ
3. ฉนั ทะ 4. จติ ตะ
5. วิมงั สา
86
5. พฤติกรรมในขอใดทีเ่ ปนการดูแลรกั ษาพระพุทธศาสนาทเ่ี หมาะสม เฉฉบลับย
1. ชาครติ วพิ ากษวจิ ารณศาสนาท่ผี อู นื่ นับถือ
2. ปริญพดู ชกั ชวนใหบคุ คลทาํ บญุ เพือ่ ลางบาป
3. ชานนทไมคบหากับเพอ่ื นทีน่ ับถอื ศาสนาตางจากตน
4. ปกรณพูดชักชวนใหเพื่อนหันมานับถอื ศาสนาเดียวกบั ตน
5. พงศกรปฏบิ ตั ิตนตามหลกั ของพระพทุ ธศาสนาอยางถกู ตอง
6. มติ รแนะนาํ ประโยชนมลี กั ษณะตรงกบั ขอใด
1. นชุ แกตางใหนัดเมอื่ รูวาเพอ่ื นๆ ในช้ันกาํ ลงั เขาใจผิด
2. นอยไมสบายใจเม่ือรูวานอยหนาเครยี ดทีส่ อบไดคะแนนไมดี
3. นุนออกเงินซ้อื อปุ กรณวาดเขียนใหแกหนิงเม่ือรูวามีฐานะไมดี
4. นิดไปเย่ียมหนอยที่โรงพยาบาลเม่อื ทราบวาปวยเปนไขหวดั ใหญ
5. หน่ึงบอกโนตใหต้ังใจเรียนหนงั สอื เพราะพอแมทาํ งานหนักก็เพอ่ื ลูกทกุ คน
7. พระพุทธศาสนามีสวนชวยในการแกปญหาและการพัฒนาเพราะเหตผุ ลในขอใด
1. มพี ระสง เปนธรรมทายาท
2. มีพิธีกรรมทเ่ี ปนพุทธบญั ญตั ิ
3. มพี ิธีกรรมที่เกิดจากวิถีชาวบาน
4. มเี หลาศาสนิกชนผมู ีจิตศรทั ธาม่ันคง
5. มีหลกั ธรรมทีม่ จี ุดมงุ หมายใหบุคคลไมเบียดเบียนกนั
8. จากกรณีท่ีมีอุบัติเหตุ นักศึกษาสาวเท่ียวสถานบันเทิงแลวขับรถเกงกลับบาน พุงชนนักปน
จักรยานเสือภูเขา จนเปนเหตุใหนักปนจักรยานเสียชีวิต 3 ราย ขณะที่ ตร. พานักศึกษาสาวไป
ตรวจวัดแอลกอ อลพบมีเกินกวา 50 มก. จนกระท่ังเกิดกระแสวิจารณในโลกโซเชียลจํานวนมาก
ถึงกรณีเมาแลวขับ โดยชาวเน็ตสวนใหญไดเขามาแสดงความคิดเห็น เรียกรองใหเอาผิดผูกอเหตุ
ใหถึงท่ีสุด สวนความคิดเห็นอีกดานหนึ่งมองวา การปนจักรยานออกถนนใหญนั้นมีความเส่ียงเพ่ิม
มากขนึ้ เมอื่ อบุ ตั เิ หตเุ กดิ ขน้ึ ไดตลอดเวลา ดงั นน้ั ควรเรม่ิ จากตวั เอง ไมเอาตวั เองไปเสย่ี งบนจดุ อนั ตราย
โดยไมจําเปน
ท่มี า . . .
จากขอความขางตน หิริ โอตตปั ปะมีสวนสําคัญตอการแกไขปญหาอยางไร
1. ทาํ ใหสังคมเห็นปญหาและรวมกันหาแนวทางแกไข
2. ทาํ ใหผูใชจกั รยานเพม่ิ ความระมดั ระวังในการขับขี่มากขน้ึ
3. ทําใหผขู บั ขี่ยานพาหนะแสดงความรับผดิ ชอบตอผเู สียหาย
4. ทาํ ใหผูใชจักรยานลดการขับขจ่ี ักรยานบนทองถนนในชวงเวลากลางคนื
5. ทําใหผูขับขยี่ านพาหนะเกดิ ความละอายและเกรงกลัวตอการเมาแลวขบั
87
9. สุขจริงแทในชีวิตคน จะคนเจอไดไมไกล อยูในใจของคนรูจักเพียงพอ แคมีคําวาพอก็สุขเกินใคร
จากขอความ คนรจู ักเพียงพอควรยึดถือหลักธรรมในขอใด
1. มติ รแท 4 2. สนั โดษ 3
3. อิทธบิ าท 4 4. พรหมวิหาร 4
5. ธรรมคุมครองโลก 2
10. ชิษณุเคยรา่ํ รวยระดับมหาเศรษฐี เมอื่ เกดิ ภาวะ องสบแู ตก เขาจาํ ตองลดขนาดธรุ กิจลง แตยงั คงใชชวี ติ
หรหู ราเชนเดมิ ซอ้ื รถใหมเพอ่ื อวดเพอ่ื นบาน รายไดไมพอกบั รายจาย ตองไปกหู นน้ี อกระบบมาเพอ่ื พยงุ
ฐานะครอบครัว พฤตกิ รรมของชิษณเุ กดิ ข้ึนเพราะขาดคุณธรรมในขอใด และสอดคลองกับสํานวนใด
1. สนั โดษ 3 จมไมลง
2. อิทธิบาท 4 จมไมลง
3. พรหมวิหาร 4 จมไมลง
4. สนั โดษ 3 ชางตายทงั้ ตวั เอาใบบัวมาปด
5. สันโดษ 3 มที องเทาหนวดกงุ นอนสะดงุ จนเรอื นไหว
เฉฉบลบั ย ตอนท่ี 2 ตอบคํา ามท่ีกาํ นดใ คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
10
1. คนหางเหนิ พระพุทธศาสนา มีลักษณะอยางไร จะสงผลอยางไรทั้งตอตนเองและสังคม
................ค....น....ท....ี่ห.....า..ง....เ.ห....ิน.....พ....ร....ะ..พ....ุท.....ธ...ศ....า...ส....น....า........ห....ม...า...ย...ถ....ึง........บ....ุค....ค....ล....ท....่ี.ม...ีโ...อ...ก....า...ส....เ..ข...า...ว...ัด....ฟ....ง...ธ....ร...ร....ม...น.....อ...ย........ไ...ม...ม....ีโ..อ....ก....า...ส....ไ...ด...
.ใ...ก...ล....ช....ิด...พ.....ร...ะ...พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....า.......ไ...ม...ม....ีโ..อ....ก....า...ส....ช...าํ ...ร...ะ...จ...ิต....ใ...จ...ข...อ....ง...ต....น....เ..อ....ง...จ...า...ก....ค....ว...า...ม...ไ...ม...ด....ีใ...น....ร....ูป....แ...บ....บ....ต....า...ง...ๆ........ซ...ึ่ง...จ....ะ...ส....ง...ผ....ล...
.ต....อ...บ.....ุค....ค....ล........ค....ือ........ท....ํา...ใ..ห....จ....ร...ิย....ธ...ร....ร...ม....เ.ส.....่ือ...ม....ล....ง.......ค....ว...า...ม...ด....ีท....่ีม....ีอ...ย....ูใ..น.....ต....ัว...ค....อ...ย....ๆ.......ส....ู.ญ....ห....า...ย....ไ..ป........เ..น.....่ือ...ง...จ....า...ก....ศ....ีล....ซ...่ึง....เ.ป....น....
.เ..ก....ร...า...ะ...ป....อ...ง....ก....ัน....ค....ว...า...ม...ช....ั่ว..ไ...ม....ไ..ด....ร....ับ....ก....า...ร...ป....ล....ูก....ฝ....ง...ล....ง...ใ...น....จ....ิต....ใ...จ........ไ..ม....ม...ีค....ว...า...ม....ล....ะ..อ....า...ย........เ.ก....ร....ง...ก....ล....ัว...ต....อ....บ....า...ป........ท....า...ย...ส.....ุด...
.จ....ึง...เ..บ....ยี ...ด....เ..บ....ยี....น....ซ....ึ่ง...ก....ัน....แ...ล....ะ...ก....นั........ท....ํา...ใ..ห....ส....งั....ค....ม...เ..ก....ดิ ....ป....ญ....ห....า...ต....า...ง...ๆ.......เ.ช....น........ป...ญ.....ห....า...ส....ง่ิ...เ..ส....พ....ต....ดิ........ป....ญ.....ห....า..อ....า...ช...ญ....า...ก....ร....ร...ม...
ปญหาการพนนั เปนตน.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. ในฐานะทนี่ กั เรยี นเปนศาสนกิ ชนจะมแี นวทางอยางไรทจี่ ะชวยปกปองคมุ ครองพระพทุ ธศาสนา
................ก....า...ร...ป....ก....ป.....อ...ง....ค....ุม....ค....ร...อ....ง...พ.....ร...ะ...พ....ุท....ธ....ศ....า...ส....น.....า..ส.....า...ม...า...ร....ถ...ก.....ร...ะ...ท....ํา...ไ...ด....ห....ล....า...ย...ร....ูป....แ...บ....บ.........ข...้ึน.....อ....ย...ูก....ับ.....บ....ุค....ค....ล....ผ....ูน.....้ัน...
.ม...สี.....ถ...า...น.....ภ...า...พ....อ....ย...า...ง...ไ...ร.......เ..ช...น.........พ....ร...ะ...ส....ง...ฆ....ม....สี....ถ....า...น....ภ....า...พ....เ.ป....น.....ธ...ร....ร...ม...ท....า...ย....า..ท........ก....็ต....อ....ง...ม....บี ....ท....บ....า...ท....ใ..น.....ก....า...ร...ส....ืบ....ท....อ....ด....แ...ล....ะ.
.ถ....า...ย...ท.....อ...ด....พ....ร....ะ...พ....ุท....ธ....ศ....า..ส.....น....า...ใ...ห....แ...ก.....บ....ร...ร....ด....า...พ....ุท....ธ....ศ....า...ส....น....ิ.ก....ช...น....ท.....ี่น....ับ.....ถ...ือ.........ส....ว...น.....ศ....า...ส....น....ิก.....ช...น....ไ...ม....ว...า...จ...ะ...เ..ป....น.....ผ...ู.ใ..ห....ญ....
.ห....ร...ื.อ...เ..ย...า...ว...ช...น.........ส.....า..ม....า...ร...ถ....ท....ี่จ....ะ...ป....ก....ป....อ...ง....ค....ุม...ค.....ร...อ....ง...พ....ร....ะ..พ....ุ.ท....ธ...ศ....า...ส....น.....า..ไ...ด....ด....ว...ย....ก....า...ร...ป....ฏ....ิบ....ัต....ิต....น.....ต....า...ม...ห....ล....ัก....ท....่ีถ....ูก....ต....อ....ง..
.ไ...ม...บ....ดิ....เ..บ....อื....น....ค....ํา...ส....อ....น....ข...อ...ง....พ....ร...ะ...ส....ัม....ม...า...ส....ัม...พ.....ุท....ธ...เ..จ...า.......ซ...่งึ....จ...ะ...ท....ํา...ใ..ห....ผ....อู ...ืน่.....ม...คี....ว...า...ม...เ..ล....่ือ...ม....ใ..ส....ศ....ร....ัท....ธ...า.......ส....น.....ใ..จ....ท....ีจ่ ...ะ...เ..ข..า...ม....า.
เพ่ือศกึ ษาหลกั ธรรมคําสอน.....................................................................................................................................................................................................................................................
88 (พิจารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินิจของครผู สู อน)
9หน่วยการเรียนรทู้ ่ี หลักธรรมทางศาสนา
ในการอยรู่ ่วมกันอยา่ งสันติสุข
ศาสนาทกุ ศาสนามจี ดุ มงุ หมายทจ่ี ะสอนใหคนเปนคนดี ละเวนจากการประพ ตชิ ว่ั และมคี วามรกั
ความเมตตาตอเพอื่ นมนษุ ยดวยกนั ทงั้ น้ี เพอื่ สรางความสงบสขุ และสนั ตภิ าพใหเกดิ ขนึ้ ในโลก เชนเดยี วกบั
ในสังคมไทยท่ีมีความหลากหลายทางศาสนา แตสมาชิกในสังคมก็ยังสามารถอยูรวมกันไดอยางสันติ
เพราะตางยดึ มนั่ ในหลกั คาํ สอนของศาสนาทตี่ นนบั ถอื และป บิ ตั ติ อผทู น่ี บั ถอื ศาสนาอนื่ ดวยความเคารพ
ความสาคั ของการอยรวมกันอยางสนั ตสิ ขุ
• ความสําคญั ตอตนเอง • ความสาํ คญั ตอครอบครวั
หลกั ธรรมในการอยรวมกัน หลกั ธรรมในการอยรวมกัน เฉฉบลบั ย
ของศาสนาครสิ ต ของศาสนาอิสลาม
หลกั ธรรม
• ความรักเพ่อื นมนษุ ย ทางศาสนา • ความยุตธิ รรม
• ความประหยัดและความซ่ือสตั ย ในการอยู่รว่ มกนั • ความเสมอภาค
• การใหอภัย อยา่ งสนั ตสิ ขุ • เสรภี าพในการนบั ถือศาสนา
• ความมใี จเมตตากรุณา และ • การประนีประนอม
• ไมละเมดิ ผอู ่นื
มีความอดทน ออนนอมถอมตน
• การแบงปน หลักธรรมในการอยรวมกัน
• ความยุตธิ รรม ของศาสนาพราหมณ นิ ด
• ความเสมอภาค
• ความสามัคคี • การไมทํารายกนั
• ความเมตตากรณุ า
หลักธรรมในการอยรวมกัน • การตอนรบั ผูอ่นื ดวยความเตม็ ใจ
ของศาสนาสขิ • การมสี ัจจะ
• การไมลักทรัพย
• ความเสมอภาค • การทาํ ตามหนาที่
• การเคารพในสทิ ธเิ สรภี าพ
• การใชชวี ติ รวมกบั ผอู ืน่ 89
กิจกรรมฝกึ ทักษะการคิด
กิจกรรมท่ี 9.1 อาน ลกั คาํ สอนทาง าสนา แลววเิ คราะ คาํ ตอบลงในชองวาง คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
10
ลักคาํ สอน าสนา สอนคุณธรรม ตวั อยาง ลักธรรม
1. ถาใครทําชวั่ ตอทาน อยา ในเรอ่ื งใด ทางพระพุทธ าสนา
ทําช่วั ตอบ พยายามทาํ ใน ที่เกยี่ วของ
สิง่ ที่คนทัง้ หลายเห็นวาดี
คริสต................................................... ............ก....า...ร...ใ...ห....อ...ภ....ยั............... ม...โ...น....ก....ร...ร....ม......3........................
สังคหวตั ถุ 4................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
2. คนท่อี สตั ยในของเลก็ นอย คริสต................................................... ..........ค....ว...า..ม....ซ....่อื ...ส....ตั....ย............. ส....จุ...ร....ติ.......3.................................
กจ็ ะอสตั ยในของมากดวย ฆราวาสธรรม 4................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
เฉฉบลบั ย ................................................... ................................................... ...................................................
3. เจาทง้ั หลายจงยดึ สายเชอื ก อิสลาม................................................... ..........ค....ว...า...ม...ส....า...ม...คั.....ค....ี ......... .ส....ัง...ค....ห....ว...ัต....ถ....ุ ...4.....................
ของพระองคอัลลอ ไว .ส....า...ร...า...ณ.....ยี....ธ...ร...ร....ม..................
และเจาทง้ั หลายอยาได ................................................... ...................................................
แตกแยกกนั ................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ...................................................
...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
4. เราไมควรทํารายซ่งึ กนั .......พ....ร...า...ห....ม...ณ............ิน.....ด....ู ...... ....ก....า...ร...ไ...ม...เ..บ....ยี....ด....เ.บ.....ีย...น........ ศลี 5...................................................
และกัน ไมทาํ ใหผอู ่นื เจ็บ กศุ ลกรรมบถ 1................................................... ................................................... ...................................................
ทั้งทางใจ ทางกาย และ
ทางวาจา ................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
5. จงทําจติ ของทานใหเต็ม สิข................................................... ....ค....ว..า...ม....เ.ม....ต....ต....า..ก....ร....ณุ.....า...... พ....ร...ห....ม....ว...ิห...า...ร......4.....................
ไปดวยความรกั จงใหทาน สปั ปุรสิ ทาน................................................... ...................................................
เสมอ ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
................................................... ................................................... ...................................................
90 (พิจารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดลุ ยพนิ ิจของครูผสู อน)
กิจกรรมที่ 9.2 พิจารณาป า แลวยกตัวอยาง ลักคําสอนของ าสนา คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
ท่ีกํา นดใ ป าละ 1 คําสอน พรอมอธิบายวา
ลักคาํ สอนนนั้ สามาร แกป าไดอยางไร 10
ศาสนา
1. พระพุทธ- ป าการกอการราย ป าความยากจน เฉฉบลบั ย
าสนา
ส....า...ร....า..ณ......ีย...ธ...ร....ร...ม................เ..ป....น.....ห....ล....ัก....ค....ํา..ส.....อ...น.....ท...ี่ ส....ัง...ค.....ห...ว...ัต....ถ....ุ...4.......เ..ป...น.....ห....ล....กั ....ค....าํ ...ส....อ...น.....ท....่ีส....อ...น.....
2. ท....าํ ...ใ..ห....ค....น.....ร...กั ....ส....า...ม...คั ....ค....กี ....นั .......ป....ฏ....บิ ....ตั ....ดิ ....ตี ....อ...ก....นั.... ใ...ห....ค....น.....ร...ูจ....ัก....ส....ง....เ..ค....ร...า...ะ...ห.........แ...บ....ง....ป....น.........แ...ล....ะ...
แ...ล....ะ...ไ..ม....ท....าํ ..ร....า..ย....ห....ร...อื....ส....ร...า...ง...ค....ว...า...ม...เ..ด....อื...ด....ร....อ...น.... ค....อ....ย...ช....ว...ย...เ..ห....ล....ือ....ซ....ึ่ง...ก....ัน.........เ..พ....่ือ....ใ...ห....ผ...ู.อ...ื่น.....พ....น.....
าสนาคริสต ใหแกกนั............................................................................................. จ....า..ก....ค....ว...า...ม...ท....กุ ....ข..ท....่ีก....าํ...ล....งั ...เ..ผ....ช...ิญ....อ....ย...ู......................
3. ห....ล....ัก....ค....ํา...ส....อ....น....เ..ร...ื่อ....ง...ค....ว...า...ม...ร....ัก........ซ....่ึง...ส....อ....น....ใ...ห... ห....ล....กั....ค....าํ ..ส....อ....น....เ..ร...อ่ื....ง...ก....า..ร....แ...บ....ง...ป....น.........ส....อ...น.....ใ..ห....
ม....น....ุษ....ย....ร....ัก....ผ...ูอ....่ืน....เ..ป....ร....ีย...บ.....เ.ส.....ม...ือ....น....ร....ัก....ต....ัว...เ..อ...ง... ม...น.....ษุ ....ย...ค....อ...ย...ช...ว...ย...เ.ห....ล....อื...แ...ล....ะ..แ...บ....ง...ป....น....ส....ง่ิ...ต....า...ง...ๆ...
าสนาอิสลาม แ...ล....ะ...ใ..ห....อ....ภ...ัย....แ...ก....ท....กุ....ค....น.......แ...ม....ก....ร...ะ...ท....่ัง...ศ....ัต....ร....ู .... ใ...ห....แ....ก....ก....ั.น.........เ..ช....น.........ท....ร....ัพ.....ย....ส....ิน.........ส.....่ิง....ข...อ....ง...
4. าสนา ก....าํ ...ล...งั...ใ...จ......เ..ป...น.....ต....น.........................................................
พรา มณ- นิ ดู .............................................................................................
ห....ล....ัก.....ค....ํา...ส....อ....น.....เ.ร....่ือ....ง...ก.....า..ร....บ.....ร...ิจ....า...ค....ซ....ะ...ก....า...ต....
5. ห....ล....ั.ก....ค....ํา...ส.....อ...น.....เ..ร....่ือ....ง...ก.....า...ร...ไ...ม....ล....ะ...เ..ม....ิด....ผ....ู อ....่ืน.... ใ...น....ห....ล....ัก....ป....ฏ....ิบ....ัต....ิ.....5........ป....ร...ะ...ก....า...ร........โ..ด....ย....ก....า..ร....
โ...ด....ย...ก....า...ร....ไ..ม....เ..บ....ีย....ด....เ..บ....ีย....น....ห....ร....ือ....ก....ด....ข...ี่ข...ม...เ..ห....ง... บ....ร....จิ ...า...ค....ท....ร...พั....ย....ท....หี่....า...ม...า...ไ..ด....ส....ว...น.....ห....น....งึ่...ใ...ห....แ...ก....
าสนาสขิ ซ....ง่ึ ...ก....นั .......แ...ต....ค....ว..ร....ใ..ห....เ..ก...ย.ี ...ร...ต....ิ...แ...ล....ะ..อ....ย...รู...ว...ม...ก....นั.... ผ...ทู....มี่....ฐี ...า...น.....ะ..ล....าํ ...บ....า...ก....ย...า...ก....จ...น.....ก....ว...า..ต....น....................
อยางสงบสุข.............................................................................................
ห....ล....ัก.....ค....ํา...ส....อ....น.....เ..ร...่ือ....ง....ค....ว...า...ม....เ..ม...ต....ต.....า...ก....ร...ุ.ณ.....า...
ห....ล....กั....ค....ํา...ส....อ...น.....เ..ร...อ่ื....ง...ก....า..ร....ไ..ม....ท....าํ...ร...า...ย...ก....นั........ซ....ึง่ .. โ...ด....ย....ม...ุ.ง...เ..น.....น.....ใ...ห....ช....ว...ย...เ..ห.....ล...ื.อ...เ..พ.....่ือ....น....ม....น....ุ.ษ....ย....
ส....อ....น....ใ...ห....ช...า...ว.......ิน....ด....ูไ...ม...ท....ํา...ร....า...ย...ก....ัน.........ท....้ัง....ท....า..ง... ท....าํ...ค....ว..า...ม....ด...โี...ด....ย...ไ...ม...ห....ว...งั ...ผ...ล....ต....อ....บ....แ...ท....น.......ห....ร...อื....
ก....า...ย.........ว...า...จ....า.......แ....ล....ะ...ใ..จ.........เ..พ....ื่อ....ส....ร....า...ง....ค....ว...า...ม... ท....ํา...เ.พ.....ือ่ ...ผ....ล...ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....ข...อ...ง....ต....น....เ..อ...ง.......................
ส....ง....บ....ส....ขุ ...ใ..ห....เ..ก....ดิ ....ข...้นึ ....ใ...น....ส.....ัง...ค....ม................................
ห....ล....กั ....ค....ํา...ส....อ...น.....เ..ร...ื่อ...ง....ค....ว...า..ม....เ..ส....ม...อ....ภ....า..ค........โ..ด....ย....
ห....ล....ัก.....ค....ํา...ส....อ....น.....เ..ร...่ื.อ...ง....ก....า...ร....เ..ค....า...ร....พ....ใ...น.....ส....ิท.....ธ..ิ ม....อ....ง....ว...า....ม....น....ุษ.....ย....พ.....ึง....ไ...ด.....ร...ับ.....ส....ิ.ท....ธ...ิ.ใ...น.....ก....า...ร....
เ..ส....ร...ี.ภ...า...พ....ข...อ....ง...ผ....ูอ...่ืน.........ซ....ึ่ง...ส....อ....น....ใ...ห....ไ..ม....ล....ะ...เ.ม....ิด... เ..ข...า...ถ....ึง...ท....ร....ัพ....ย....า...ก....ร...ห.....ร...ือ....ส....ว...ัส....ด....ิ.ก....า...ร...ต....า...ง....ๆ...
ส....ทิ....ธ...เิ..ส....ร....ภี ...า...พ........ไ...ม...ท....าํ...ร...า...ย........ค....ิด....ร...า...ย........แ...ล....ะ.. อ....ย...า...ง...เ..ส....ม...อ....ภ....า..ค....แ....ล...ะ...เ..ท....า...เ.ท....ยี....ม...ก....ัน......................
พูดรายตอกัน.............................................................................................
(พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดุลยพนิ จิ ของครูผูสอน) 91
กิจกรรมตามตัวชวี้ ดั
กิจกรรมที่ 9.1 อานขอความ แลวทาํ เครอ่ื ง มาย ✓ นา ลกั คาํ สอนทเ่ี นวา คะแนนเตม คะแนนท่ีได
เ มาะสมตอการนําไปใชแกป า พรอมทั้งใ เ ตผุ ล
20
(ส 1.2 ม.4-6/1)
1. จูนมีเรื่องทะเลาะวิวาทกับเพ่ือนบาน เพราะเพ่ือนบานมักจะเปดเพลงเสียงดังในเวลากลางคืน
ซงึ่ รบกวนเวลาพกั ผอนของจนู และคนในครอบครวั เปนอยางมาก ในกรณนี ี้ หากจนู และเพอื่ นบานเปน
ครสิ ตศาสนกิ ชน ควรนาํ หลกั คาํ สอนเรอื่ งใดของศาสนาครสิ ตมาใชเพอ่ื ชวยแกไขปญหาดงั กลาว จงึ จะ
เหมาะสมท่สี ุด
จนู เพ่ือนบาน
✓ หลักคําสอนเรอ่ื งการใหอภัย หลักคําสอนเร่อื งความประหยัด
หลักคาํ สอนเร่ืองการแบงปน ✓ หลกั คาํ สอนเรื่องความรกั
หลักคําสอนเรอื่ งความยตุ ิธรรม
หลกั คาํ สอนเรอ่ื งความอดทน
เพราะ จ..ะ..ช...ว...ย....ร...ะ...ง...ับ....ป....ญ.....ห....า...ไ..ม....ใ..ห....บ....า...น....ป....ล....า...ย......ห....ร....อื .. เพราะ .ค....ว...า...ม...ร....ัก....จ...ะ...ช...ว...ย...ใ...ห....ม...น.....ุษ....ย....ม...ีค....ว...า...ม...เ..ห....็น.....ใ..จ....
ท....าํ...ใ..ห....ป....ญ.....ห....า...ห....ม...ด....ส....นิ้.....ไ..ป....ไ...ด....อ...ย....า..ง....ร...า...บ....ร...่นื......................... ซ....ง่ึ ...ก....นั ....แ...ล....ะ..ก....นั........ไ..ม...ส....ร....า..ง....ค....ว..า...ม...เ..ด....อื...ด....ร...อ....น....ใ...ห...แ....ก...ก....นั.....
เฉฉบลับย ................................................................................................................. .................................................................................................................
................................................................................................................. .................................................................................................................
2. มีนาขับรถยนตปาดหนารถยนตของอานัส เพราะมองไมเห็นวารถของอานัสกําลังแลนมา ทําใหรถ
ของอานสั ชนทายรถมนี า ดวยความโมโหอานสั จงึ ลงมาตอวามีนา และเรียกรองคาเสียหาย ในกรณีน้ี
หากมนี าและอานสั เปนมสุ ลมิ ควรนาํ หลกั คาํ สอนเรอื่ งใดของศาสนาอสิ ลามมาใชเพอื่ ชวยแกไขปญหา
ดงั กลาว จงึ จะเหมาะสมท่สี ดุ
มนี า อานสั
หลักคาํ สอนเรอ่ื งความยตุ ธิ รรม หลักคําสอนเร่ืองความเสมอภาค
✓ หลักคาํ สอนเรอ่ื งการประนปี ระนอม
หลกั คาํ สอนเรอ่ื งการแบงปน
✓ หลักคําสอนเรือ่ งการไมละเมิดผูอืน่ หลกั คําสอนเรื่องความซอ่ื สตั ย
เพราะ .ก....า...ร....ไ...ม....ล....ะ...เ..ม....ิด.....ผ...ู.อ...่ืน..........จ....ะ...ท....ํา...ใ...ห.....บ....ุค.....ค....ล.... เพราะ .จ....ะ...ช...ว...ย....ร...ะ...ง...ับ.....ป....ญ.....ห....า...ใ...ห....จ....บ....ส....ิ้.น....ล....ง....อ...ย....า...ง...
ข...บั....ร....ถ...ด....ว...ย....ค....ว...า..ม....ร...ะ...ม...ดั....ร....ะ..ว...ัง...ม....า...ก....ข..ึ้น........เ..พ....่ือ....ป....อ...ง...ก....ัน..... ร....า...บ....ร...ื่.น.........แ...ล....ะ...ไ..ม....ส.....ร...า...ง....ค....ว...า...ม...บ.....า...ด....ห....ม...า...ง....ร...ะ...ห....ว...า...ง...
ก....า...ร...เ..ก....ดิ....อ...บุ....ตั....เิ..ห....ต....ุ ..ห....ร....อื...ก....า...ร...ท....าํ...ใ..ห....ผ....อู ...น่ื.....เ.ด....อื....ด...ร....อ...น..... บ....คุ....ค....ล....ใ...ห....เ..ก....ดิ ...ข...้ึน.....ต....า...ม...ม...า............................................................
................................................................................................................. .................................................................................................................
92
3. พลใหสญั ญากบั ตาไววา จะนาํ เงนิ ทยี่ มื ไปมาคนื ใหเมอ่ื ตนไดรบั เงนิ เดอื นในเดอื นถดั ไป แตเมอื่ ถงึ เวลา
กาํ หนด พลกลบั ไมนาํ เงนิ มาคนื ตามทสี่ ญั ญาไว โดยอางวา นาํ เงนิ ไปใชหมดแลว ใหรอเดอื นหนาแทน
ทาํ ใหตารสู กึ โกรธและเขาไปชกตอยทาํ รายพลจนไดรบั บาดเจบ็ ในกรณนี ้ี หากพลและตาเปน นิ ดชู น
ควรนาํ หลกั คาํ สอนเรอื่ งใดของศาสนาพราหมณ- นิ ดมู าใชเพอื่ ชวยแกไขปญหาดงั กลาว จงึ จะเหมาะสมทสี่ ดุ
พล ตา
หลักคําสอนเรื่องความรกั ✓ หลกั คาํ สอนเรื่องการไมทาํ รายกัน เฉฉบลับย
✓ หลกั คําสอนเร่อื งความมสี จั จะ
หลกั คําสอนเรื่องความซอื่ สตั ย
หลกั คาํ สอนเร่ืองความกรณุ า
เพราะ .เ..ป....น....ค....ณุ......ธ...ร...ร....ม...ท....ี่จ....ะ..ช...ว...ย....ส....ร...า...ง...ค....ว...า...ม................ หลกั คาํ สอนเร่อื งความเพียรพยายาม
เพราะ ก....า..ร....ท....าํ ..ร....า..ย...ก....นั.....ท....งั้ ...ท....า..ง....ก...า...ย......ว...า...จ...า.....แ...ล....ะ...ใ..จ....
น.....า..เ..ช...่อื....ถ...อื....ใ..ห....แ....ก...ต....น.....เ..อ...ง......แ...ล....ะ...ป....อ...ง....ก....ัน....ก....า...ร...เ..ก....ิด............
ค....ว...า...ม...บ....า...ด....ห....ม....า..ง....ร...ะ...ห....ว..า...ง...บ.....ุค....ค....ล............................................ ม....ิใ..ช...แ...น.....ว...ท....า..ง....ก....า..ร....แ...ก....ป....ญ.....ห....า..ท....่ถี....กู....ต....อ....ง......เ..พ....ร...า...ะ...เ.ป....น.....
ก....า...ร...ใ...ช...อ...า...ร....ม...ณ.....แ....ล...ะ...ก....ํา...ล....งั ...แ...ก....ป....ญ.....ห....า......ไ...ม...ใ...ช...เ.ห....ต....ุผ....ล....
................................................................................................................. ซ....ึ่ง...จ....ะ..ย....่ิง...ท....ํา...ใ..ห....ป....ญ.....ห....า..บ.....า..น.....ป....ล....า..ย....ใ..ห....ญ.....โ...ต....ม...า...ก....ข...ึ้น........
4. นิรุตเปนหัวหนาคนงานในโรงงานสีขาวขนาดใหญ เม่ือเห็นวาลูกนองคนใดทํางานชักชาไมไดด่ังใจ
แอบหลบั หรอื แอบจบั กลมุ พดู คยุ กนั ในเวลางาน นริ ตุ กจ็ ะเขาไปทาํ รายรางกายลกู นองพรอมกบั หกั เงนิ
คาจางอยเู สมอ ในกรณนี ้ี หากนริ ตุ และลกู นองเปนชาวสขิ ควรนําหลกั คาํ สอนเรอ่ื งใดของศาสนาสขิ
มาใชเพ่อื ชวยแกไขปญหาดงั กลาว จึงจะเหมาะสมท่ีสุด
นริ ุต ลกู นอง
หลกั คําสอนเรือ่ งความเสมอภาค หลกั คําสอนเรื่องความอดทน
หลกั คาํ สอนเร่ืองความเสียสละ
✓ หลกั คาํ สอนเรอ่ื งการเคารพสทิ ธมิ นษุ ยชน หลักคาํ สอนเร่อื งสิทธิเสรีภาพ
เพราะ .ก....า...ร...เ..ค....า...ร...พ....ใ...น....ศ....ัก....ด....ศิ์....ร....คี ....ว..า...ม....เ.ป....น.....ม...น.....ษุ ....ย.... ✓ หลกั คําสอนเรอ่ื งความรัก (นิรวาณะ)
เพราะ .ก....า...ร...ม....คี ....ว...า..ม....ร...ัก....ต....อ....อ...ง...ค....ก....ร....ท....่ตี....น....ท....ํา...ง...า...น.......
จ....ะ..ช...ว...ย...ล....ด....ก....า..ร....ท...า.ํ ..ร...า...ย...ผ....อู ...น่ื.......ท....งั้...ด....ว...ย...ก....า...ร...ก....ร....ะ..ท....ํา..........
ค....ํา...พ....ูด.......แ...ล....ะ..ค....ว...า...ม....ค....ิด.................................................................... จ....ะ..ท....าํ...ใ...ห...บ.....คุ ....ค....ล....ม...คี....ว...า...ม...ต....้งั...ใ...จ....ใ..น.....ก....า..ร....ท....ํา..ง....า..น..................
ไ...ม...ท....ุจ....ร...ิต....ใ...น....ห....น.....า..ท....่ี...แ...ล....ะ...ม...ีค....ว...า...ม...จ....ง...ร....ัก....ภ...ัก....ด....ตี....อ...........
................................................................................................................. นายจางอยูเสมอ.................................................................................................................
(พิจารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินิจของครผู สู อน) 93
กิจกรรมที่ 9.2 อานขาว แลวตอบคาํ ามท่ีกํา นด (ส 1.1 ม.4-6/21) คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
10
เอเอ พีรายงานวา มีการพบเรือผูอพยพของชาวโร ีนจา ลอยลําอยูหางออกไปจากเกาะหลีเปะ
จ.สตลู ในทะเลอนั ดามันของประเทศไทยประมาณ 17 กิโลเมตร ซง่ึ สวนใหญมที าทางอดิ โรย ในจํานวน
ดงั กลาวมเี ดก็ ออนและผหู ญงิ รวมอยดู วย ซง่ึ รองไหออกมาทนั ทที เี่ หน็ กลมุ ผสู อื่ ขาวเขาไปหา ขณะทบ่ี นเรอื
มีธงสีดําท่ีเขียนไววา พวกเราคือโร ีนจาจากเมียนมา และขึงผาไวแทนหลังคาเพื่อกันแดดใหกับผูปวย
ขณะที่เ ลิคอปเตอรของทางการไทยโยนอาหารและนํ้าลงในทะเลใหแกผูอพยพ โดยเจาหนาท่ีไทยระบุวา
จะดําเนนิ การซอมแซมเครื่องยนตบนเรอื เพ่อื ใหผูอพยพสามารถเดินทางไปยงั จุดหมายได
ท่มี า : http://www.khaosod.co.th
1. จากขาวขางตน สะทอนใหเหน็ ถึงปญหาใด
................ป...ญ.....ห....า...ก...า...ร...อ....พ....ย...พ....ข...อ....ง...ช...า..ว...โ...ร......นี.....จ...า...จ...า...ก....ถ....น่ิ ....ฐ...า...น....เ..ด....มิ......เ..น....อื่....ง...จ...า...ก....ก....า..ร....ถ...กู....จ....าํ ..ก....ดั....ส....ทิ....ธ...ิ...แ...ล....ะ..ม....กั....ถ...ก.ู ...ป....ฏ....เิ..ส....ธ....
.จ...า...ก....ส....ว...ัส....ด....ิก....า...ร...พ....น้ื.....ฐ...า...น.....ใ..น.....ส....งั ...ค....ม......จ....ึง...ต....อ....ง...ก....า...ร...อ....พ....ย...พ....ไ...ป....ย...งั...ป....ร....ะ..เ..ท....ศ....ท....ีส่....า...ม...า...ร....ถ...ม....ชี ...วี...ิต....ท....ีด่ ....ีก....ว..า...................................
เฉฉบลบั ย ...................................................................................................................................................................................................................................................
2. ผลกระทบทเี่ กิดจากปญหาดงั กลาว คืออะไร
................ส....ง...ผ...ล....ใ...ห....เ..ก....ดิ ....ป...ญ.....ห....า...ก....า...ร...ค....า...ม...น.....ุษ....ย......ป....ญ.....ห....า...ก....า..ร....ล....ะ..เ..ม....ดิ ....ส....ทิ ....ธ...มิ...น.....ษุ....ย....ช...น.......ร...ว...ม....ท....ง้ั ...ป....ญ.....ห....า..ก....า...ร....ห....ล...บ.....ห....น....ี....
.เ.ข...า...เ..ม...ือ....ง...โ...ด....ย...ผ...ดิ....ก....ฎ....ห....ม....า..ย.......ซ...่งึ...จ....ะ...ส....ง...ผ...ล....ก....ร....ะ..ท....บ.....ต....อ...เ..ศ....ร...ษ....ฐ....ก....ิจ...แ...ล....ะ...ส....งั...ค....ม....ต....า...ม...ม....า.................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................
3. หลักคําสอนทางศาสนาในเรื่องใดบาง ท่ีสามารถนํามาใชเพื่อแกปญหาดังกลาวใหลดลงหรือ
หมดส้นิ ไป
................ห...ล....ัก....ค....ว...า...ม...ร....ัก.......ค....ว...า..ม....เ..ม...ต....ต....า...ก....ร...ณุ.....า......ค....ว...า...ม...ส....า...ม....คั ....ค....ี ..ก....า...ร....เ.ค....า...ร....พ....ส....ิท....ธ...ิเ..ส....ร...ภี....า...พ....ข...อ...ง....ก....นั ....แ...ล....ะ...ก....นั .....................
.ก....า..ร....เ..ค....า..ร....พ....ใ..น.....ศ....ัก....ด....ศ์ิ ....ร...ีค....ว...า...ม...เ..ป....น....ม....น....ษุ....ย.......แ...ล....ะ..ห....ล....ัก....ค....ว...า...ม...เ..ส....ม....อ...ภ....า...ค..............................................................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................
4. ศาสนิกชนชาวไทยควรรวมมอื กันแกไขปญหาน้อี ยางไร
................ก....า..ร....ใ..ห....ค....ว...า...ม...ช...ว...ย....เ.ห....ล....ือ....ช...า...ว..โ...ร.......ีน....จ....า...ต....า..ม....ห....ล....ัก....ม...น.....ุษ....ย...ธ...ร....ร...ม........โ..ด....ย....ก....า..ร....ใ..ห....ค....ว...า...ม...ช....ว..ย....เ..ห....ล...อื....ใ..น.....เ..บ....้ือ...ง....ต....น.....
.เ..ช...น.........ก....า...ร...บ....ร....ิจ...า...ค....อ....า...ห....า..ร........เ..ส....ื้อ....ผ....า.......ย...า...ร...ั.ก....ษ....า...โ..ร....ค........เ..ป....น....ต.....น.........ห....า..ก....พ.....บ....เ..ห....็น....ผ....ูอ...พ....ย....พ....ช...า...ว...โ..ร.......ี.น....จ....า..ก....็ใ...ห....แ...จ....ง....
.เ.จ....า...ห....น....า...ท....่ีร...ับ.....ผ...ิด....ช...อ....บ....เ.พ.....่ือ...ด....าํ ...เ.น.....นิ ....ก....า...ร....แ...ก....ไ..ข...ป....ญ.....ห....า...ต...อ....ไ..ป.......................................................................................................................
5. นักเรียนมีแนวทางในการเชิญชวนหรือสงเสริมใหผูอ่ืนนําหลักคําสอนทางศาสนามาใชในการ
ดาํ เนนิ ชีวิตเพอ่ื การอยูรวมกนั อยางสันตอิ ยางไร
................ป....ฏ...ิบ.....ัต....ิต....น....ใ...ห....เ..ห....็น....เ..ป....น.....แ...บ....บ....อ....ย...า...ง........อ....ธ...ิบ....า...ย...ใ...ห....เ..ห....็น....ถ....ึง...ค.....ุณ.....ค....า.......จ....ัด....ก....ิจ....ก....ร...ร....ม...ส.....ง...เ..ส....ร...ิม....ค....ว...า...ม...ส.....า..ม....ัค....ค....ี .
.ห....ร...ือ....ก....ิจ...ก....ร....ร...ม...ป....ล....ูก....ฝ....ง...ค....ณุ.....ธ....ร...ร....ม...จ....ร...ิย...ธ....ร...ร....ม......เ..พ....ือ่ ...ก....า...ร...อ....ย...ูร....ว...ม...ก....นั.....อ...ย...า...ง...ส.....นั ....ต....ิ...เ..ป....น....ต....น......................................................
...................................................................................................................................................................................................................................................
94 (พิจารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยูในดลุ ยพนิ ิจของครผู สู อน)