แบบวัด เฉฉบลับย
และบันทึกผลการเรียนรู้
พระพทุ ธศาสนา ม.6
ตามมาตรฐานตวั ชีว้ ัด กลมุ สาระการเรียนรู สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน พ.ศ. 2551
ไพฑูรย ใจเท่ยี งธรรม
มาลนิ ี เพิ่มพลู
วรวุฒิ อาจเดช
คณะบรรณาธกิ ารและผูตรวจ
จริ าภรณ นวลมี
ทศั นีย สายันหกลุ ดลิ ก
ศมา เอย่ี มประดิษฐภัณ
สพุ ตั รา เอาซุน
รวภิ า ศรีดาวเดอื น
ณธกร ภขู วัญเมอื ง
พิมพครัง้ ที่ 2
สงวนลขิ สิทธต์ิ ามพระราชบัญญตั ิ
รหัสสินคา 3633003
พมิ พคร้ังที่ 3
(เฉลย) รหสั สินคา 3643008
ชอ่ื ชน้ั เลขท่ี…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………..
…………………………………………………………………….
คาํ ช้แี จง
หลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 สาระสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ชวงช้ันท่ี 4 ชั้นมัธยมศึกษาปท่ี 4-6 ไดกําหนดสาระมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดไว เพื่อเปนกรอบ
และทิศทางในการกาํ หนดเนอื้ หา ทักษะ กระบวนการเรยี นรู กิจกรรมการเรียนการสอน และการประเมนิ ผล
ผูเรยี นจะมีระดบั ความรูความสามารถ กระบวนการคิดวเิ คราะห วิจารณญาณ มคี ณุ ธรรม จริยธรรม คานยิ ม
รวมถึงพฒั นาการดานสมรรถนะและคณุ ลักษณะอนั พึงประสงคตามเปาหมายท่กี ําหนดไวในหลกั สตู รฯ
สาระและมาตรฐานการเรียนรูเปนเปาหมายสําคัญในการพัฒนาผูเรียนใหมีความรู ความสามารถ
ครอบคลมุ สาระการเรยี นรตู ามชวงชน้ั ตวั ชวี้ ดั จะระบสุ ง่ิ ทผี่ ูเรยี นตองรแู ละปฏิบตั ิได รวมถึงคุณลกั ษณะท่ีตอง
เกิดข้ึนกับผูเรียนในแตละระดับช้ัน สถานศึกษาและผูสอนจึงตองวิเคราะหตัวช้ีวัดเพ่ือจัดทําหนวยการเรียนรู
จัดกระบวนการ และกิจกรรมการเรียนรู รวมถึงกําหนดเกณฑท่ีใชสําหรับประเมินผลผูเรียน เพื่อตรวจสอบ
คณุ ภาพผเู รยี น พรอมทงั้ จดั ทาํ หลกั ฐานรายงานผลการเรยี นและพฒั นาการดานตางๆ ของผเู รยี นเปนรายบคุ คล
การวัดและประเมินความรู ความสามารถ ทักษะ ตลอดจนสมรรถนะและคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค
ของผูเรียนรายบุคคล นับเปนภาระงานสําคัญในกระบวนการวัดและประเมินผลของผูสอน ซ่ึงจะตองนําผล
เฉฉบลับย การวัดไปวางแผนการจัดการเรียนรูเพ่ือปรับปรุงและยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนใหเปนไปตามหลักสูตรฯ
และเกณฑการประกันคุณภาพการศึกษาของสถานศกึ ษาแตละแหงทก่ี าํ หนดไว
แบบวดั และบนั ทกึ ผลการเรยี นรขู องผเู รยี นเปนรายบคุ คลฉบบั นปี้ ระกอบดวย กจิ กรรมฝกกระบวนการ
เรยี นรู โดยเนนกจิ กรรมพฒั นาใหผเู รยี นไดเรยี นรจู นบรรลมุ าตรฐานการเรยี นรแู ละตวั ชวี้ ดั ของหลกั สตู รฯ อาํ นวย
ความสะดวกแกผสู อน ซง่ึ สามารถนาํ กจิ กรรมและแบบวดั น้ีไปประยกุ ตใชเปนเครอ่ื งมอื ตรวจสอบผลการเรยี นรู
ของผูเรียนเพ่ือปรับปรุงหรือพัฒนาผูเรียนใหมีความรู ความสามารถเต็มศักยภาพ ตลอดจนเพิ่มโอกาสให
ผูเรยี นไดฝกทักษะเพอ่ื เตรียมพรอมกอนการสอบเขาศกึ ษาตอในระดบั อดุ มศึกษา
แบบวัดและบันทึกผลการเรียนรูของผูเรียนเปนเครื่องมือสําคัญที่จะชวยเอื้อประโยชนใหผูสอนและ
ผูเรียนใชวางแผนการประเมินผลรวมกัน อันจะนําไปสูการพัฒนาคุณภาพของผูเรียนตามเปาหมายหลักสูตร
แกนกลาง การศึกษาข้นั พ้ืนฐาน พทุ ธศกั ราช 2551 ทุกประการ
คณะผูจดั ทาํ
สารบัญ
• ตารางบนั ทึกผลการประเมนิ คุณภาพตามตวั ชีว้ ัด (1)
หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ 1 ประวัติและความสําคัญของพระพุทธศาสนา
• กิจกรรมฝกทกั ษะการคดิ 2
• กิจกรรมตามตัวชว้ี ดั (ส 1.1 ม.4-6/9, 10) 5
• กจิ กรรมเสริมทกั ษะในศตวรรษท่ี 21 9
• แบบทดสอบประจําหนวยการเรียนรูท่ี 1 10
หน่วยการเรียนร้ทู ี่ 2 พทุ ธประวัติ พระสาวก ศาสนกิ ชนตัวอย่าง และชาดก
• กิจกรรมฝกทกั ษะการคิด 14
• กิจกรรมตามตวั ชีว้ ดั (ส 1.1 ม.4-6/2, 14) 17
• กิจกรรมเสรมิ ทกั ษะในศตวรรษท่ี 21 21
• แบบทดสอบประจําหนวยการเรียนรทู ่ี 2 22 เฉฉบลบั ย
หนว่ ยการเรยี นร้ทู ี่ 3 หลักธรรมทางพระพุทธศาสนา 26
29
• กิจกรรมฝกทักษะการคดิ 33
• กิจกรรมตามตัวชว้ี ัด (ส 1.1 ม.4-6/13) 34
• กจิ กรรมเสรมิ ทักษะในศตวรรษที่ 21
• แบบทดสอบประจาํ หนวยการเรยี นรทู ี่ 3
หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี 4 พทุ ธศาสนสภุ าษติ คาํ ศพั ทท์ างพระพทุ ธศาสนา และพรไตรปฎิ ก
• กจิ กรรมฝกทกั ษะการคดิ 38
• กจิ กรรมตามตวั ชวี้ ดั (ส 1.1 ม.4-6/13, 15) 40
• กจิ กรรมเสรมิ ทักษะในศตวรรษที่ 21 43
• แบบทดสอบประจาํ หนวยการเรยี นรทู ่ี 4 44
หนว่ ยการเรยี นรทู้ ี่ 5 หน้าทชี่ าวพทุ ธและมารยาทชาวพุทธ
• กิจกรรมฝกทักษะการคิด 48
• กิจกรรมตามตวั ชว้ี ัด (ส 1.2 ม.4-6/1, 3) 50
• กจิ กรรมเสริมทกั ษะในศตวรรษที่ 21 53
• แบบทดสอบประจําหนวยการเรยี นรทู ี่ 5 54
หน่วยการเรียนรู้ท่ี 6 วันสําคญั ทางพระพทุ ธศาสนาและศาสนพิธี 58
61
• กิจกรรมฝกทกั ษะการคดิ 65
• กจิ กรรมตามตัวชีว้ ดั (ส 1.1 ม.4-6/2, 4) 66
• กจิ กรรมเสรมิ ทกั ษะในศตวรรษท่ี 21
• แบบทดสอบประจาํ หนวยการเรยี นรทู ่ี 6 70
72
หน่วยการเรียนรทู้ ี่ 7 การบรหิ ารจิตและการเจริญปัญญา 75
76
• กจิ กรรมฝกทักษะการคดิ
• กิจกรรมตามตัวชว้ี ดั (ส 1.1 ม.4-6/19, 20) 80
เฉฉบลับย • กิจกรรมเสรมิ ทักษะในศตวรรษที่ 21 82
85
• แบบทดสอบประจําหนวยการเรียนรทู ี่ 7 86
หนว่ ยการเรียนรู้ที่ 8 พระพุทธศาสนากับการแก้ปัญหาและการพัฒนา 90
92
• กิจกรรมฝกทักษะการคดิ 95
• กจิ กรรมตามตัวชี้วัด (ส 1.1 ม.4-6/22) 96
• กิจกรรมเสรมิ ทกั ษะในศตวรรษท่ี 21 99
• แบบทดสอบประจาํ หนวยการเรยี นรทู ี่ 8
หน่วยการเรียนรู้ที่ 9 หลักธรรมทางศาสนาในการอย่รู ่วมกนั อย่างสันติสุข
• กิจกรรมฝกทักษะการคดิ
• กจิ กรรมตามตวั ชี้วดั (ส 1.2 ม.4-6/18)
• กิจกรรมเสรมิ ทักษะในศตวรรษที่ 21
• แบบทดสอบประจาํ หนวยการเรียนรูท่ี 9
• แบบทดสอบประเมนิ ผลสัมฤทธท์ิ างการเรยี นประจําวิชา
ตารางบนั ทกึ ผลการประเมินคณุ ภาพตามตัวชีว้ ดั
หนว่ ยท่ี มาตรฐานการ การวดั และประเมินผล ผลการประเมนิ
เรยี นรู,้ ตัวช้วี ัด เครือ่ งมอื วดั ผล คะแนนทไี่ ด้ ผา่ น ไมผ่ ่าน
กิจกรรมท่ี 1.1
หนวยการเรยี นรูที่ 1 ส 1.1 ม.4-6/9, 10 กิจกรรมที่ 1.2 เฉฉบลบั ย
ประวตั แิ ละความสาํ คญั กจิ กรรมท่ี 1.3
ของพระพทุ ธศาสนา
กจิ กรรมท่ี 1.4
หนวยการเรียนรทู ี่ 2 ส 1.1 ม.4-6/2, 14 กจิ กรรมท่ี 2.1
พทุ ธประวตั ิ พระสาวก กจิ กรรมที่ 2.2
ศาสนิกชนตัวอยาง กิจกรรมท่ี 2.3
และชาดก กิจกรรมที่ 2.4
หนวยการเรียนรูท่ี 3 ส 4.1 ม.4-6/13 กจิ กรรมท่ี 3.1
หลักธรรมทาง กิจกรรมที่ 3.2
พระพุทธศาสนา กจิ กรรมท่ี 3.3
กิจกรรมที่ 3.4
หนวยการเรียนรูที่ 4 ส 4.1 ม.4/13, 15 กิจกรรมที่ 4.1
พุทธศาสนสภุ าษิต กิจกรรมท่ี 4.2
คาํ ศัพททาง
พระพทุ ธศาสนา กจิ กรรมท่ี 4.3
และพระไตรปฎก
(1)
หนว่ ยที่ มาตรฐานการ การวัดและประเมินผล ผลการประเมนิ
เรียนร้,ู ตัวช้ีวดั เคร่ืองมือวัดผล คะแนนท่ไี ด้ ผ่าน ไมผ่ า่ น
หนวยการเรยี นรูท่ี 5 กิจกรรมที่ 5.1
หนาทีช่ าวพทุ ธและ ส 1.2 ม.4-6/1, 3
มารยาทชาวพทุ ธ กิจกรรมที่ 5.2
กิจกรรมท่ี 5.3
หนวยการเรยี นรทู ี่ 6 ส 1.2 ม.4-6/2, 4 กจิ กรรมท่ี 5.4
วนั สาํ คญั ทาง กิจกรรมท่ี 6.1
พระพทุ ธศาสนา กจิ กรรมที่ 6.2
และศาสนพิธี กิจกรรมท่ี 6.3
เฉฉบลับย กิจกรรมท่ี 6.4
หนวยการเรียนรทู ่ี 7 ส 1.1 ม.4-6/19, 20 กิจกรรมที่ 7.1
การบริหารจติ
และการเจริญปญญา กิจกรรมที่ 7.2
กจิ กรรมที่ 7.3
หนวยการเรยี นรทู ่ี 8 ส 1.1 ม.4-6/22 กจิ กรรมท่ี 8.1
พระพทุ ธศาสนา กจิ กรรมท่ี 8.2
กับการแกปญหา กจิ กรรมที่ 8.3
และการพฒั นา
หนวยการเรียนรูท่ี 9 ส 1.1 ม.4-6/18 กจิ กรรมที่ 9.1
หลกั ธรรมทางศาสนา กจิ กรรมท่ี 9.2
กับการอยรู วมกนั กจิ กรรมที่ 9.8
อยางสันติสขุ
(2)
1หนว่ ยการเรียนรู้ที่ ประวัตแิ ละความสาํ คัญของ
พระพุทธศาสนา
พระพทุ ธศาสนาเปนศาสนาทม่ี แี นวคดิ วามนษุ ยทกุ คนมศี กั ยภาพทจี่ ะพฒั นาตนเองได โดยอาศยั
ความเพยี รและสตปิ ญญาในการฝกอบรมกาย วาจา ใจของตน ใหเปนบคุ คลท่ีมคี ุณภาพ มหี ลักความคิด
ท่ีถูกตอง ซ่ึงอาศัยกัลยาณมิตรในการชี้แนวทาง เพื่อพิจารณาแกปญหาชีวิตอยางมีเหตุผลตามขั้นตอน
แหงอริยสจั
พระพทุ ธศาสนา ความสําคัญ เฉฉบลับย
เปนศาสตรแหงการศึกษา ของพระพทุ ธศาสนา
• การศึกษาในทัศนะของ • พระพุทธศาสนาฝกคนไมให
พระพทุ ธศาสนา ประมาท
• บรุ พภาคของการศึกษา • พระพทุ ธศาสนามงุ ประโยชนสขุ และ
• กระบวนการศึกษา สันตภิ าพแกบคุ คล สงั คม และโลก
ประวัติ
และความสาํ คัญ
ของพระพุทธ
ศาสนา
พระพุทธศาสนาเนนความสมั พันธของเหตปุ จจยั และวิธีการแกปญหา
• พระพุทธศาสนาเนนความสัมพันธของเหตุปจจยั
• วธิ แี กปญหาตามแนวพระพทุ ธศาสนา
1
กจิ กรรมฝกึ ทักษะการคิด
กิจกรรมที่ 1.1 ทําเคร่ือง มาย ✓ นาขอความท่ีกลาว ูก และทํา คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
เครื่อง มาย ✗ นาขอความท่ีกลาวผิด พรอมแกไข
ขอความใ กู ตอง 10
✓................... 1. ในทางพระพุทธศาสนาการพฒั นากาย คือ การรกั ษาสุขภาพรางกายใหแขง็ แรงและ
รจู กั ปรบั ตนเองใหเขากบั สิง่ แวดลอม
แกไขขอความ …………………………………………………………………………………………………………………………………………..
✓................... 2. การฝกอบรมตนใหงอกงามหรอื การพฒั นาตนใหงอกงาม ตรงกบั คาํ ศพั ทภาษาบาลวี า
สกิ ขา
แกไขขอความ …………………………………………………………………………………………………………………………………………..
✗................... 3. การกนิ เพ่อื ความอรอยและเพ่อื ความหรูหรา ถอื เปนการพฒั นากายท่ีดอี กี ทางหนง่ึ
แกไขขอความ …ก…า…ร…ก…นิ …เพ……่ือ…ให……ม…ีส…ุข…ภ…า…พ…แ…ขง็…แ…ร…ง……ถ…อื …เ…ป…น…ก…า…ร…พ…ฒั ……น…า…ก…า…ย…ท…ีด่ …อี …ีก…อ…ย…า…ง…ห…น…ึ่ง………..
✓................... 4. การจะพฒั นาศีลตองรูจักควบคุมกาย วาจา ไมใหมีพฤติกรรมเบียดเบยี นตนเองและ
ผอู น่ื
แกไขขอความ …………………………………………………………………………………………………………………………………………..
เฉฉบลับย ✗................... 5. การพฒั นากายจะชวยใหผคู นในสงั คมอยูรวมกันอยางสงบสขุ
แกไขขอความ …ก…า…ร…พ…ฒั …น……าศ…ีล……จ…ะช…ว…ย…ใ…ห…ผ…คู …น…ใ…น…ส……งั …ค…ม…อ…ย…ูร…ว…ม…ก…ัน…อ…ย…า…ง…ส…ง…บ…ส…ุข…………………………..
✓................... 6. การท่ีทุกคนในสังคมมีความเมตตากรุณาเอ้ืออาทรตอกันก็ถือเปนการพัฒนาจิตใจ
ดานความดีงามแลว
แกไขขอความ …………………………………………………………………………………………………………………………………………..
✓................... . การพฒั นาดานปญญา คือ การรจู กั ขวนขวายใฝหาความรูอยูเสมอและรูจกั ใชปญญา
ในการแกไขปญหาชวี ติ ดานตางๆ
แกไขขอความ …………………………………………………………………………………………………………………………………………..
✗................... 8. การพฒั นาจติ ใจดานความแขง็ แกรง คอื ตองรจู กั การตอสกู บั บคุ คลอนื่ เพอื่ ใหไดมาซง่ึ
ชยั ชนะของตนเอง
แกไขขอความ …ก…าร…พ……ฒั …น…า…จ…ติ …ใ…จ…ด…า…น…ค…ว…า…ม…แ…ขง็…แ…ก…ร…ง……ค…อื ……ก…า…ร…ม…สี …ต…ิ …ว…ริ …ยิ …ะ…ข…นั …ต…ิ …ส…ม…า…ธ…ิ …แ…ล…ะส….จั. จะ
✓................... 9. บรุ พภาคแหงการศกึ ษา มี 2 ประการ คอื องคประกอบภายนอกและองคประกอบภายใน
แกไขขอความ …………………………………………………………………………………………………………………………………………..
10.✓................... โยนโิ สมนสกิ าร คอื การรจู กั ใชเหตผุ ลในการดาํ เนนิ ชวี ติ ใชความคดิ อยางถกู วธิ ี และ
มองสง่ิ ทัง้ หลายตามหลักเหตผุ ล
แกไขขอความ …………………………………………………………………………………………………………………………………………..
2
กิจกรรมที่ 1.2 อานกรณตี วั อยาง แลววเิ คราะ ป าเพอื่ าวธิ ีแกป า คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
ตามแนวทางพระพทุ ธ าสนา
10
เกเปนนกั เรยี นชนั้ ม.3 อาศยั อยกู บั แมสองคน เพราะพอกบั แมแยกทางกนั เมอื่ ครอบครวั มปี ญหา
เกเรม่ิ มพี ฤตกิ รรมเปลย่ี นไปเพราะคบเพอ่ื นกลมุ หนเี รยี น โดยแอบไปอยบู านเพอ่ื นเพอื่ สงั สรรคกนั จนถงึ
เวลาเลกิ เรยี นกก็ ลบั บานตามปกติ แมจงึ ไมสงสยั อะไร จนวนั หนงึ่ ทางโรงเรยี นไดสงหนงั สอื เชญิ ผปู กครอง
ไปพบ แมจงึ ไดทราบเร่อื งท้ังหมดและตอวาเกอยางรุนแรง ดวยความไมพอใจทถ่ี กู แมตาํ หนแิ ละลงโทษ
เกจึงหนีออกจากบานไปพกั อยกู บั เพือ่ น และไมไปโรงเรยี น ทําใหแมเปนหวงมากแตก็หาเกไมพบ จึงได
ไปแจงความไวกับตาํ รวจ
1. ปญหาจากกรณตี ัวอยางนี้ คอื อะไร เฉฉบลบั ย
................เ..ก.......ม...คี....ว...า...ม...ป....ร....ะ..พ....ฤ....ต....ิท....ีไ่...ม...ถ....กู....ต....อ...ง......ค....อื.......ค....บ....เ..พ....่อื ...น.....ไ..ม....ด....ี ...ห....น....ีเ..ร...ีย....น.......แ...ล....ะ...ไ..ป....ม...ัว่...ส.....ุม...ก....บั....เ..พ....ื่อ....น....ๆ......จ...น.....ถ....ูก...........
.แ...ม....ล....ง...โ...ท....ษ.......เ.ก....เ..ส....ีย....ใ..จ....ห....น....ีอ....อ...ก....จ....า..ก....บ.....า..น........ท....าํ ..ใ...ห....แ...ม...เ..ป....น.....ห....ว..ง....อ...ย....า..ง....ม...า...ก............................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. ปญหาทเ่ี กิดขน้ึ กับเก มปี จจยั มาจากสิง่ ใด
................เ..ก....ิด....จ....า..ก....ส.....ภ....า..พ.....ป....ญ.....ห....า..ค.....ร...อ....บ....ค....ร...ั.ว.......ก....า...ร...ข...า...ด....ค....ว...า...ม....ร...ัก.........ค....ว...า..ม....อ....บ....อ...ุ.น.........ค....ว...า..ม....โ...ก....ร...ธ........แ...ล....ะ...ค....ว...า...ม...ร....ูเ..ท....า...
.ไ...ม...ถ....ึง...ก....า...ร...ณ......ข...อ...ง....เ.ก.......แ...ล....ะ...ค....ว...า..ม....ห....า..ง....เ.ห....ิน.....จ...า...ก....พ....ร....ะ..พ....ุท....ธ....ศ....า..ส.....น....า...จ...น.....ข...า..ด....ค....ุณ......ธ...ร...ร....ม...ใ...น....ก....า...ร...ด....าํ...เ..น....นิ.....ช...วี...ติ .......................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
3. เกควรแกไขปญหาตามแนวทางพระพุทธศาสนาอยางไร
................เ..ก....ค....ว...ร...ใ..ช....ส....ต....พิ ....จิ ...า...ร...ณ......า..ป....ญ.....ห....า...ด...ว...ย....ป....ญ....ญ.....า......ค....อ...ย....ๆ.....ม....อ...ง....ใ..ห....เ..ห....น็ ....ถ....งึ ...ผ...ล....ด....ี...ผ...ล....เ..ส....ยี....ท....จี่ ...ะ...เ.ก....ดิ....ข...น้ึ.......ป....ร....บั ....ป....ร...งุ....
.พ....ฤ....ต....ิก....ร....ร...ม...ข...อ....ง...ต....น.....โ..ด....ย...ย....ึด....ม...ั่น.....ค....ว...า..ม....ก....ต....ญั ..........ูต...อ....พ....อ....แ...ม......ต....ง้ั...ใ...จ...เ..ร...ยี....น....ห....น.....ัง...ส....อื.......แ...ล....ะ..ค....บ.....เ.พ....อื่....น....ท....ี่ด....ี...............................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
4. จากกรณศี ึกษาน้ี นกั เรยี นไดขอคดิ อะไรบาง
................ท....กุ....ป....ญ.....ห....า...ท....เ่ี .ก....ิด....ข...้ึน.......ล....ว...น.....ม...ีส....า...เ..ห....ต....ปุ ....จ...จ....ัย...ท....งั้...ส.....ิน้ .......ก....า...ร...ท....่ีเ..ร...า...ด....าํ...เ.น.....ิน....ช...วี...ติ....อ....ย...า...ง...ไ...ม...ป....ร....ะ..ม....า..ท....ย....อ...ม......................
.ช...ว...ย....ล....ด....ป...ญ.....ห....า...ล....ง...ไ...ด......แ....ต....ถ...า...เ..ก....ิด....ป....ญ....ห....า...ข...้ึน.......เ..ร....า..ก....ต็....อ....ง...ม...ีส.....ต....ิร...ูจ....กั ....พ....ิจ...า...ร...ณ......า..ป....ญ.....ห....า......แ...ล....ะ..ห....า...ว...ิธ...ีป....ร...ับ.....ป....ร...ุง...แ...ก....ไ...ข......
.....................................................................................................................................................................................................................................................
5. นักเรยี นนาํ ขอคดิ ที่ไดจากกรณีศกึ ษานี้ไปปรับใชไดอยางไร
................ส....า...ม....า..ร....ถ...น.....าํ...ไ..ป....ใ...ช...เ.ป....น.....ข...อ...ค....ิด....ใ...น....ก....า...ร...ด....ํา...เ..น....ิน.....ช...ีว...ติ ......โ...ด....ย...เ..ล....ือ...ก....ค....บ.....เ.พ....่อื....น....ท....ี่ด....ี...ต....้ัง...ใ...จ...เ..ร....ีย...น.....ห....น....ัง...ส....อื....................
.ไ...ม...ส.....ร...า...ง...ป....ญ.....ห....า..ห....ร....ือ...ค....ว...า...ม...เ..ด....อื....ด....ร...อ...น.....ใ..ห....พ....อ....แ...ม......เ..ม....อื่ ...ม....ปี ....ญ....ห....า...ก....ใ็...ช...ส....ต....ิแ...ล....ะ..เ..ห....ต....ุผ....ล...แ....ก....ไ..ข......ไ..ม....ว...วู ...า..ม....แ...ล....ะ........................
ไมใชอารมณ.....................................................................................................................................................................................................................................................
3
กิจกรรมท่ี 1.3 อธบิ าย ลกั ธรรมทางพระพทุ ธ าสนาที่เกยี่ วกบั การสราง คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
สนั ตภิ าพตาม วั ขอทก่ี าํ นดใ พรอมยกตวั อยางการป บิ ตั ติ น
10
1. การไมเบียดเบียนทง้ั ตนเองและผอู ่ืน ตัวอยางการปฏบิ ตั ิตน
.•.....ข...อ....อ...น.....ุญ....า...ต....ท....กุ....ค....ร....งั้ ......ก....อ...น.....ย...มื....ส....งิ่ ...ข...อ...ง....จ...า...ก....ผ...อู....่ืน...........
หลักธรรมท่ีเก่ยี วของ .•.....เ..ม...อ่ื....เ..ก....บ็ ....ส....งิ่...ข...อ....ง...ห....ร...อื....ท....ร...ัพ....ย....ส....นิ.....ไ..ด....ค....ว...ร...น.....าํ ...ไ..ป....ค....ืน.......
.•.....เ..บ....ญ.....จ...ศ....ีล.......ค....อื......ไ...ม...ฆ.....า..ส.....ตั ....ว.....ไ...ม...ล....ัก....ท....ร....ัพ....ย........................... เจาของ......................................................................................................................
......ไ...ม...ป....ร...ะ...พ....ฤ....ต....ิผ...ดิ....ใ...น....ก....า...ม......ไ...ม...โ...ก....ห....ก...........................................
ไมเสพสุราเมรยั.........................................................................................................................
2. การมีเมตตาตอกันทัง้ ตอหนาและลบั หลัง ตัวอยางการปฏบิ ตั ิตน
หลกั ธรรมที่เก่ียวของ .•.....ช...ว...ย....เ.พ....่ือ....น....ท....าํ...ค....ว...า...ม...ส....ะ...อ...า...ด....ห....อ....ง...เ..ร...ีย...น.....อ...ย....า...ง...เ..ต....ม็ ...ใ...จ...
•......ส....า...ร...า...ณ.....ีย....ธ...ร....ร...ม......6.......ค....ือ......พ....ูด.......ค....ดิ .......ท....ํา.....ด....ว...ย....จ...ติ ............... .•.....ร....ับ....ฟ....ง...ค....ว...า...ม...ค....ิด....เ..ห....็น....ข...อ....ง...ผ....ูอ...่ืน.......แ...ล....ะ...ไ...ต...ร....ต....ร...อ....ง...........
......เ..ม...ต....ต....า......ไ..ด....ล....า...ภ....ผ...ล....ม...า...แ...บ.....ง...ก....ัน....ใ...ช......ม...คี....ว...า...ม...ป....ร....ะ..พ....ฤ....ต....ิ อยางมีเหตผุ ล......................................................................................................................
......เ..ข...า..ก....ัน.....ไ..ด.......ป....ร....บั ....ค....ว...า..ม....ค....ิด....เ..ห...น็.....ใ..ห....ต....ร....ง...ก....ัน.......................... .•.....แ...บ....ง....ป....น....ส....งิ่....ข...อ...ง...แ...ก....ผ....ูอ...นื่..............................................................
.........................................................................................................................
เฉฉบลบั ย 3. การมคี วามเสียสละ ตัวอยางการปฏบิ ัติตน
.•.....บ....ร....จิ ...า...ค....ห...น.....งั...ส....อื....ใ..ห....ผ...ดู....อ...ย...โ...อ...ก....า...ส...........................................
หลักธรรมทเ่ี ก่ียวของ .•.....ช...ว...ย....ท....าํ ..ค....ว...า...ม...ส.....ะ..อ....า..ด....ช...มุ....ช...น........................................................
•......ท....า...น.......ค....อื......ก....า...ร....เ.ส.....ยี ...ส....ล....ะ...ข...อ...ง...ข...อ....ง...ต....น....แ....ก....ผ...ูอ....่นื .................. .•.....ส....อ....น....เ..พ....อ่ื....น....ท....ํา...ก....า...ร...บ....า...น..............................................................
......อ....ตั ...ถ....จ....ร...ยิ....า.....ค....อื.......ก....า..ร....ท....ํา..ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....ใ..ห....แ...ก....ผ....อู...น่ื.................
.........................................................................................................................
4. การมคี วามอดทนและยดึ มน่ั ในตวั ตนเกนิ ไป ตวั อยางการปฏิบตั ิตน
.•.....ไ...ม...โ...ก....ร...ธ...เ..ม....อ่ื ...ถ....กู ....ผ...ูอ....นื่ ....ต....อ....ว..า.......................................................
หลักธรรมทีเ่ กี่ยวของ .•.....อ...ด....ท....น....ต....อ...ป....ญ....ห....า.....อ....ปุ ...ส....ร....ร...ค....ต...า...ง...ๆ..........................................
.•.....ไ...ม...ถ....ือ...เ..อ....า..ค....ว...า...ม...ค.....ิด...ต....น.....เ..อ...ง...เ..ป....น....ใ...ห....ญ....................................
•......ข...นั ....ต....ิ...ค....อื.......ค....ว..า...ม....อ...ด....ท....น.....ต....อ...ค....ว...า...ม...ล....าํ ...บ....า...ก...........................
......ค....ว...า...ม...ท....ุก....ข......ค....ว...า..ม....โ..ก....ร....ธ......แ...ล....ะ...ก....เิ .ล....ส....ต....า...ง...ๆ..........................
•......อ....น....ตั ....ต....า.....ค....ือ.......ค....ว...า..ม....ไ..ม....ย...ดึ....ม....่นั ....ถ....อื ....ม...ั่น.....ใ..น.....ต...น.....เ..อ...ง.............
5. การเอาชนะความชัว่ รายดวยความดี
หลกั ธรรมที่เกี่ยวของ ตวั อยางการปฏบิ ัตติ น
•......ธ...ร....ร...ม....ช...น....ะ...อ...ธ....ร...ร...ม.......เ..ป...น.....ก....า...ร...ป....ฏ....ิบ....ัต....ยิ ...ดึ....ม....่ัน....ใ...น................. .•.....เ..ม...อื่....เ.ก....ดิ....ก....า...ร...โ...ต....เ.ถ....ยี ...ง...ก....นั........ใ..ห....ใ..ช...เ..ห....ต....ผุ ...ล....เ..ป....น....ห....ล....กั ........
......ก....า...ร...ท....าํ...ค....ว...า...ม...ด....ี...ท....ํา...ใ..น.....ส....่งิ ...ท....่ถี....ูก....ต....อ...ง...เ..พ....อื่....เ..อ...า...ช...น....ะ.......... ไมใชอารมณ......................................................................................................................
......ค....ว...า...ม...ไ...ม...ถ....กู ....ต....อ...ง....ท....้ัง...ห....ล....า..ย............................................................ .•.....ไ...ม...ใ...ช...ค....ว...า..ม....ร...ุน.....แ...ร...ง....ก....บั ....ผ...ูอ....่ืน......................................................
4 (พิจารณาจากคําตอบของนกั เรียน โดยอยใู นดลุ ยพนิ ิจของครูผสู อน)
กจิ กรรมตามตัวชี้วัด คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
กจิ กรรมท่ี 1.1 เขยี น ลักธรรมและแนวทางการพฒั นาตนใ เจริ งอกงาม 10
ตาม วั ขอที่กาํ นดใ พรอมบอกผลทีเ่ กิดจากการป ิบตั ิ
(ส 1.1 ม.4-6/9)
1. การพัฒนากาย แนวทาง หลักธรรม แนวทางการปฏบิ ตั ิตน
ธ...า...ต....ุ ...4......ข...ัน....ธ......5............................... .เ..ห....็น.....ค....ว...า..ม....ไ...ม...เ..ท....่ีย....ง...ใ...น....ร....า...ง...ก....า...ย...ว...า...เ..ป....น.....เ.พ....ี.ย...ง...ธ....า...ต...ุ.
.ต....า...ง...ๆ......ม...า...ห....ล....อ....ม...ร....ว..ม....ก....ัน.......ก....จ็....ะ..ไ...ม...ย....ึด....ต....ดิ ....ใ..น.....ค....ว..า...ม....
............................................................... .ง...า...ม......ค....ว...ร....ร...ัก....ษ....า...ส....ุข...ภ....า...พ....ใ..ห....ส....ม....บ....รู....ณ........แ...ข...็ง...แ...ร....ง.........
...............................................................
2. การพัฒนาศีล แนวทาง หลกั ธรรม แนวทางการปฏิบตั ิตน
ศีล 5............................................................... ส.....ํา..ร....ว...ม...ร....ะ..ว...ัง...ก....า...ย........ว...า...จ...า.......แ...ล....ะ...ใ..จ........ข...อ....ง...ต....น....ไ...ม....ใ..ห....
เ..บ....ยี....ด...เ..บ....ยี....น....ผ...อู....น่ื.......เ..ช...น.......ไ..ม....พ....ดู ...ส.....อ...เ..ส....ยี...ด....ห....ย...า...บ....ค....า...ย...
............................................................... ใ...ห....ผ...ูอ....่นื ....ไ...ด....ร...บั....ค....ว...า...ม...ท....ุก....ข...ท....า...ง...ใ...จ......เ..ป....น....ต....น......................
...............................................................
3. การพฒั นาจิตใจ แนวทาง หลักธรรม แนวทางการปฏบิ ัติตน เฉฉบลับย
ก....า...ร...เ..จ...ร....ญิ .....ส....ม...า...ธ...ิ.......................... .ฝ....ก....ใ..ห....เ..ป....น....ผ....ูม...ีค....ว...า...ม...ร....ะ..ล....กึ....ร....ู ...อ....ย...ูก....บั....ป....จ....จ...ุบ....ัน.........ไ..ม....
.ส....ุด....โ...ต....ง...ใ...น....ท....า...ง...ใ...ด....ท....า...ง...ห....น....่ึง........เ..ช...น.........ก....า...ร...ม....ีส....ม...า...ธ...ิ.
............................................................... .จ....ด....จ....อ....ก....ับ....ง....า...น....ท....ี่ต.....น....ท....ํา...จ....น.....ส....ํา...เ..ร...็.จ........ด....ว...ย....ค....ว...า...ม....
............................................................... ต้ังใจ เปนตน...............................................................................................................
...............................................................
4. การพฒั นาปญญา แนวทาง หลกั ธรรม แนวทางการปฏบิ ัตติ น
อ....ิท....ธ...ิบ....า...ท.......4...................................... .ฝ....ก....ใ...ห.....เ..ป....น.....ผ...ู.ฉ....ล....า...ด....ใ...น.....ก....า...ร....ท....ํา...ง...า...น.....ใ...ห....ป....ร....ะ...ส....บ.....
.ผ...ล....ส....า.ํ ..เ..ร...จ็......ด....ว...ย...จ....ติ ...ใ...จ...ท....ใ่ี...ฝ...ใ..น.....ง...า...น.......เ.พ....ย.ี ...ร...พ....ย....า..ย...า...ม....
............................................................... .เ..อ...า...ใ...จ...ใ...ส....ห....า...ค....ว..า...ม....ร...ูม....า..พ....ฒั......น....า...ต....น....เ..อ...ง..............................
...............................................................
5. ผลทเี่ กิดจากการปฏบิ ตั ติ น
.ส....ง....ผ...ล....ใ...ห....เ..ป....น.....ค....น....ท....ี่.ม...ีส....ุ.ข...ภ....า..พ.....ก....า...ย...แ...ล....ะ...ส....ุข....ภ...า...พ.....ใ..จ....ท....ี่ด....ี .....ม...ีค....ว...า...ม....ฉ....ล....า...ด....ห....ล....ัก....แ...ห.....ล....ม........ป....ร...ะ...ส....บ....ผ....ล....ส....ํา...เ..ร...็จ....
.ใ..น.....ง...า..น........ม...คี....ว...า...ม...ป....ร...ะ...พ....ฤ....ต....ดิ ...ี...ป....ฏ....บิ....ตั....ติ....น.....เ.ป....น.....ป....ร...ะ...โ..ย...ช....น....ต....อ...ส.....ัง...ค....ม...ส.....ว...น....ร...ว...ม.......แ...ล....ะ..เ..ป....น....ท....ี่ร....กั....ข...อ...ง...ค.....น....ท....ว่ั...ไ..ป.....
(พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรยี น โดยอยูในดุลยพนิ จิ ของครผู สู อน) 5
กจิ กรรมท่ี 1.2 อานส านการณตัวอยาง แลวตอบคํา ามเกี่ยวกับแนวทาง คะแนนเตม คะแนนที่ได
การพัฒนาตนตาม ลักไตรสิกขา (ส 1.1 ม.4-6/9)
10
นิรุทเปนคนท่ีมีความประพฤติเรียบรอย และ
ทกุ เชาเขาจะตน่ื ตง้ั แตตี 5 เพอื่ มาทาํ กบั ขาวนาํ ไปใสบาตร
ท่วี ดั ใกลบาน พรอมกบั รบั ศีล 5 สวดมนต ไหวพระทวี่ ัด
ขณะที่อยูในวัดเขาก็สํารวมกาย วาจา และใจของตนเอง
ใหสงบ ไมรวมวงพูดนนิ ทากับคนอ่ืนๆ
เมอื่ กลบั มาถงึ บาน นริ ทุ กท็ าํ งานบานตามหนาทขี่ อง
ตนเองดวยความตั้งใจ รักษาศีล 5 ที่รับมาอยางเครงครัด
นอกจากนี้ ยังหม่ันนัง่ สมาธิ เจริญภาวนา เพ่อื ใหตนเอง
มสี ตอิ ยตู ลอดเวลา และถอื เปนการบรหิ ารจติ ใจใหเขมแขง็
มีสมาธอิ กี ดวย
เฉฉบลับย 1. จากสถานการณตวั อยาง นริ ทุ พัฒนาตนตามหลกั ไตรสิกขาขอใดบาง พรอมอธบิ ายสาระสาํ คัญ
ของหลกั ไตรสกิ ขาขอนน้ั
.1..........ก....า..ร....ฝ...ก....อ....บ....ร...ม....ใ..น.....ด....า..น.....ค....ว...า..ม....ป....ร...ะ...พ....ฤ....ต....ิ ..ค....อื.......ม...รี....ะ..เ..บ....ยี...บ.....ว..นิ.....ยั......ล....ะ...เ.ว...น.....จ...า...ก....ก....า..ร....เ..บ....ยี ...ด....เ..บ....ยี...น.....ต....น....เ..อ...ง....แ...ล....ะ..ผ....อู ...นื่.....
..........ม...ีค....ว...า...ม...ส.....จุ ...ร....ติ ....ใ..น....ก....า...ร....ด....าํ ..เ..น.....นิ ....ช...วี...ติ.......เ.ร....ยี...ก....ว...า......“..อ....ธ...ิศ....ีล....ส....กิ....ข...า...”........................................................................................................
.2..........ก....า..ร....ฝ...ก....อ....บ....ร....ม...ใ...น....ด....า...น....จ....ิต....ใ..จ.......ค....ือ......ห....ม...่นั.....น....ัง่....ส....ม...า...ธ...ิเ..ป....น....ป....ร....ะ..จ....ํา.....เ..พ....อ่ื....ฝ...ก....จ....ติ ....ใ..จ....ต....น....เ..อ...ง....ใ..ห....ม....ีส....ม...า...ธ...ิ.........................
..........ม...จี....ติ ....ใ..จ....เ..ข..ม....แ...ข...็ง......ป....ล....อ...ด....โ...ป....ร...ง...แ....ล....ะ..เ..ป....น....ส....ขุ......เ..ร...ยี....ก....ว...า.....“...อ...ธ...ิจ....ติ ....ต....ส....กิ ....ข...า...”....................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. อธบิ ายบรุ พภาคแหงการศกึ ษาทง้ั องคประกอบภายนอกและองคประกอบภายใน จากการปฏบิ ตั ิ
ตนของนิรทุ
องคประกอบภายนอก ..ก....า..ร....ห....ม...น่ั.....ไ..ป....ว...ดั....ท....าํ ..บ....ญ.ุ .......ป....ฏ....บิ....ตั....ธิ...ร...ร....ม...ต....า...ม...โ...อ...ก....า...ส.......เ.พ....อ่ื....จ...ะ...ไ..ด....อ....ย...ใู...น....ส....ภ....า...พ....แ...ว..ด....ล....อ....ม...
.ท....ี่เ..ป....น....ก....ุศ....ล.......แ...ล....ะ...ห....ม...นั่.....ท....าํ ..ท....า...น....เ..พ....อ่ื....ใ..ห....จ....ติ....ล....ด....ค....ว...า..ม....ต....ร...ะ...ห....น....ี่.................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
องคประกอบภายใน ..ม...สี....ต....ิส.....ํา..ร....ว...ม...ก....า...ย.......ว...า...จ...า.......ใ..จ....ข...อ...ง....ต....น....เ..อ...ง....ใ..ห....ป....ร...ะ...พ....ฤ....ต....แิ...ต....ส....งิ่...ท....่ีไ...ม...เ..บ....ีย....ด....เ.บ.....ีย...น.....ต....น....เ..อ...ง....
.แ...ล....ะ...ผ....ูอ...ื่น.....อ...ย....ูเ..ส....ม....อ........ฝ...ก.....ป....ฏ...ิบ.....ัต....ิส....ม....า..ธ....ิ ....ท....ํา...ง....า..น.....ข...อ...ง....ต....น....ด.....ว...ย...ค....ว...า...ม...ม....ุง....ม...่ัน.........ไ...ม...ว...อ....ก....แ...ว...ก.........จ...น.....ง...า...น.....เ.ส.....ร...็จ....ต....า...ม....
ความมุงหมาย.....................................................................................................................................................................................................................................................
(พิจารณาจากคําตอบของนกั เรียน โดยอยูในดุลยพินจิ ของครูผสู อน)
6
กิจกรรมที่ 1.3 วิเคราะ เ ตุและปจจยั ของส านการณทกี่ าํ นด พรอมบอก คะแนนเตม คะแนนท่ีได
แนวทางการนาํ มาปรบั ใช (ส 1.1 ม.4-6/9)
10
ส านการณ ความสัมพันธของป า/เ ตกุ ารณ
เ ตุ ปจจัย แนวทางการนาํ มาปรบั ใช
1. ขาวในนาของชาวนา .เ..ม...ล....็ด....พ....ัน.....ธ...ุ.............. ..•.....ส....ภ....า...พ....ด....นิ ....ด....ี................ .ก....า...ร...ด....ูแ...ล....ผ....ล....ผ...ล....ิต....ต....า...ง...ๆ...........
เจริญงอกงาม ออกรวงดี .ข...า...ว...ด....ี .......................... ..•.....น.....้ํา..ด....ี................................ .ต....อ....ง...ใ..ห....ค....ว...า...ม....ส....าํ ..ค....ญั.....ก....บั...........
ใหผลผลิตเตม็ ที่ ..•.....อ....า..ก....า...ศ....ด....ี ...................... .อ....ง...ค....ป....ร...ะ...ก....อ...บ.....อ...ืน่.....ๆ......ด...ว...ย........
........................................ ..•.....ใ...ส....ป....ยุ ...พ....อ....เ..ห....ม...า...ะ......... .เ..ช...น.......น.....้ํา.....ด....นิ........ป....ุย......เ..ป....น....ต....น...
..•.....ก....า...ร...เ..อ...า...ใ..จ....ใ..ส....ด....แู...ล....ด.. ี
........................................ ..............................................................
.......................................
2. ตนทาํ รายตาล เพราะตาล .ค....ว...า...ม...โ...ก....ร...ธ................ ..•.....ค....ว...า...ม...ค....ิด....ป....ร....ุง...แ...ต....ง.... .ค....ว...า...ม...โ...ก....ร...ธ...เ..ป....น.....ท....ม่ี ...า...ข...อ...ง........ เฉฉบลบั ย
มาหยิบขนมไปกินโดยไม • อารมณ.................................................. .ก....า...ร...ป....ร....ะ..ท....ษุ.....ร...า...ย......ห....า...ก....เ.ร....า....
ขออนญุ าตจากตน สดุ ทาย ........................................ ..•.....ค....ว...า...ม...ต....ร....ะ..ห....น.....่ี ........... .ร....ะ..ง....บั ....ค....ว...า..ม....โ..ก....ร....ธ...ไ..ด.......ก....็จ....ะ....
ทงั้ สองคนกต็ องไปทาํ แผล ........................................ ..•.....ค....ว...า...ม...ย....ดึ ....ม...่ัน.....ต....วั ..ต....น.... .ไ...ม...เ..ก....ดิ ....ก....า...ร...ท....ะ...เ.ล....า...ะ...ว..วิ...า...ท.........
ท่หี องพยาบาล ........................................ ..•.....อ....ปุ ....น....ิส....ัย....ส....ว...น....ต....น........
....................................... ..............................................................
3. กรยังหางานทําไมไดจึง .ค....ว...า...ม...โ...ล....ภ................... ..•.....ค....ว...า...ม...ห....ล....ง...ผ....ดิ ............... .ค....ว...า...ม...โ...ล....ภ....น....ํา...ไ..ป....ส....ู....................
ไมมีเงนิ มาใชจาย วนั หนึง่ ..•.....ค....ว...า...ม...ไ...ม...อ....ด....ท....น............ .ก....า...ร...เ..บ....ีย....ด....เ.บ.....ยี ...น.....ต...น.....เ..อ...ง..........
เดินผานรานทอง เขาจึง ........................................ .......อ....ด....ก....ล...น้ั............................ .แ...ล....ะ...ผ...ูอ....น่ื.......ค....ว...ร...พ.....ฒั .....น....า.............
วางแผนปลน แตไมสําเรจ็ ........................................ .ต....น.....เ.อ....ง...ใ...ห....ม...ีค....ว...า...ม...ร....ู .................
และถกู ตาํ รวจจบั ดาํ เนนิ คดี ........................................ ..•.....ไ...ม...ใ...ช...ส....ต....ิป....ญ.....ญ.....า......... .แ...ล....ะ...ม...อี....า...ช...ีพ....ท....ด่ี....ี ..........................
....................................... .......ใ...น....ก....า...ร...แ...ก....ป....ญ.....ห....า......
4. สุทธิเปนคนที่เมื่อพูดวาจะ .ส....ต....ปิ....ญ.....ญ.....า...ด....ี .......... ..•.....ม....คี ....ว...า..ม....ข...ย...นั.......ต....งั้....ใ..จ... .น.....าํ ..เ..อ...า...เ.ร....อื่ ...ง...ข...อ...ง...ส....ท.ุ ...ธ...ม.ิ ...า..เ..ป....น...
ทาํ อะไร มกั ทาํ ไดจรงิ เสมอ .ม....คี ....ว...า..ม....ฉ....ล....า...ด........... .......ใ...น....ก....า...ร...เ..ร...ยี....น................. .แ....บ....บ....อ....ย....า...ง...ใ...น....ก.....า..ร....ด....ํา...เ..น....ิ.น...
เขาบอกวาจะเขาเรยี นหมอ .ห....ล....ัก....แ...ห....ล....ม................ .ช...ี.ว...ิต....ท....ี่ม....ีเ..ป.....า...ห....ม....า...ย....ช...ัด.....เ..จ....น...
เขากส็ อบเขาไดจรงิ ๆ ..•.....อ....ย...ใู...น....ส....งั....ค....ม...ท....่ีด....ี...... .แ...ล....ะ...พ....ย...า...ย...า...ม....ท....ํา..จ....น....ส....ํา...เ..ร...จ็.....
........................................ ..•.....ม....ีค....ว...า..ม....ม...งุ....ม...นั่................
....................................... .................................................. ..............................................................
5. แหมมไมชอบอานหนังสือ .ค....ว...า...ม...เ..ก....ยี...จ....ค....ร...า...น... ..•.....ไ...ม...ม....ีค....ว...า..ม....อ...ด....ท....น......... .ค....ว...า...ม...เ..ก....ยี...จ....ค....ร...า...น.....น....าํ...ม...า...ซ....ง่ึ ...
ไมสนใจเรยี น และไมยอม ..•.....ค....ว...า...ม...ร....ัก....ส....บ....า...ย........... .ค....ว...า...ม...ล....ม....เ.ห....ล....ว...ใ...น....ช...ีว...ติ.......เ..ร...า...
ทําการบานตามที่คุณครู ........................................ ..•.....ข...า...ด....ส....ม...า...ธ...ิ.................... .จ....ะ..ต....อ...ง....ม...คี....ว...า..ม....ข...ย...นั.......ม....งุ ...ม...น่ั.....
มอบหมาย แหมมจึงสอบ ........................................ ..•.....ไ...ม...ม....คี ....ว...า..ม....ม...ุง....ม...ั่น.......... .ป....ฏ....ิ.บ....ัต....ิห.....น.....า...ท....ี่ข...อ....ง....เ..ร....า...ใ..ห.....
ตกอยูเสมอ ........................................ สมบรู ณ..............................................................
....................................... ..................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยูในดุลยพนิ จิ ของครผู ูสอน) 7
กจิ กรรมท่ี 1.4 อานขาวแลวตอบคาํ าม (ส 1.1 ม.4-6/10) คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
10
นางเออรวาริน เคานซิน ผูอํานวยการใหญของโครงการอาหารโลกแหงสหประชาชาติ ( )
เปดเผยวา บรรลุเปาหมายเบือ้ งตนในการแจกจายสงิ่ ของบรรเทาทกุ ขเพอื่ ชวยเหลอื ผูประสบภยั
แผนดินไหวท่ีเนปาล แตยังมีสิ่งที่ตองทําอีกมาก ทั้งการระดมพาหนะในการขนสงอาหาร และส่ิงของ
บรรเทาทุกขท้ังทางบกและทางอากาศ รวมถึงการประสานงานกับหนวยงานตางๆ ใหเกิดเครือขาย
การชวยเหลอื ทก่ี วางมากขน้ึ ขณะน้ี สงความชวยเหลอื ดานอาหารใหผปู ระสบภยั กวา196 000 คน
ในพื้นท่ีหางไกลกันดารที่เสียหายหนัก และไดเรงจัดซื้ออาหารจากทองถิ่น และประเทศเพ่ือนบาน
ดวยเงนิ บริจาคทผี่ านการระดมทนุ ใหเพยี งพอสําหรบั ผูประสบภัย
ที่มา . . ขาวสงั คม 124778
ประจาํ วันที่ 5 พฤษภาคม 2558
1. เนื้อหาขาวนําเสนอเก่ียวกบั เร่ืองใด
............ก....า...ร...เ..ร...ง...ช....ว..ย....เ..ห....ล...อื....ผ...ูป....ร....ะ..ส.....บ....ภ....ัย...แ...ผ....น....ด....นิ ....ไ...ห....ว......ใ..น.....เ.น.....ป....า..ล....ข...อ....ง...โ...ค....ร...ง...ก....า...ร...อ....า...ห....า..ร....โ..ล....ก............................................
เฉฉบลับย .แ...ห....ง...ส....ห....ป....ร....ะ..ช...า...ช...า...ต....ิ...แ...ล....ะ..ก....า...ร...บ.....ร...จิ....า..ค....เ..ง...ิน.....ช...ว...ย...เ..ห....ล....ือ...จ....า...ก....ห....น....ว...ย...ง....า..น.....ต....า..ง....ๆ......ท....ัว่ ..โ...ล....ก.......................................................
2. จากขาวเปนการสรางประโยชนสขุ และสนั ติภาพในระดับใด เพราะเหตใุ ด
............ร...ะ...ด....บั....ส....งั...ค....ม....แ...ล....ะ..โ...ล....ก.......เ.พ....ร....า...ะ..ท....กุ....ค....น.....แ...ล....ะ..ท....กุ....อ....ง...ค....ก....ร...จ....า..ก....ท....ว่ั...โ...ล...ก....ช...ว...ย....ก....นั ....บ....ร....จิ ...า...ค.......ใ..ห....ก....า...ร...ช...ว...ย....เ.ห....ล....อื......
.ใ..น.....ด....า..น.....ต....า...ง...ๆ......เ.พ.....ือ่ ...บ....ร....ร...เ..ท....า...ท....ุก....ข...แ...ล....ะ..ค....ว...า...ม...เ..ด....อื...ด....ร....อ...น.....ข...อ...ง...ผ....ูป....ร...ะ...ส....บ....ภ....ัย....ช...า..ว...เ..น....ป....า...ล.......................................................
3. การชวยเหลอื ผูประสบภัยแผนดินไหวในประเทศเนปาล สอดคลองกับหลักจรยิ ธรรมใด
ในพระพุทธศาสนา พรอมอธบิ ายเหตุผล
............ส....า...ร...า...ณ.....ีย....ธ...ร...ร....ม......6.......ซ...ึง่...เ..ป....น....ธ....ร...ร....ม...ท....เี่..อ...อ้ื....เ..ฟ....อ...ต....อ....ก....า..ร....อ...ย....ูร...ว...ม...ก....ัน.....เ..ป....น....ส....งั...ค....ม.......ท....ุก....ค....น....ใ...น....ส....งั....ค....ม...ม....ีเ..ม...ต....ต....า..
.ก....ร...ณุ......า..ต....อ....ก....ัน.......ร...ูจ....กั....แ...บ....ง....ป...น.....ท....ร...พั....ย....ส....ิน.....ช...ว...ย...เ..ห....ล....ือ...ผ....อู ...่ืน.....ต...า...ม....โ..อ....ก....า..ส.......เ..พ....่อื....ใ..ห....เ..ก....ิด....ป....ร...ะ...โ..ย....ช...น....ส....ุข...แ....ก...ส.....ว...น....ร...ว...ม....
4. จากขาวสะทอนใหเหน็ ถึงความดีงามของผูทอี่ าศยั อยูรวมโลกเดียวกนั ในดานใด
............ก....า...ร...ช...ว...ย...เ..ห....ล....อื...เ..ก....อื้....ก....ลู ...ซ....งึ่...ก....นั.....แ...ล....ะ..ก....นั........ไ..ม....เ.พ....กิ....เ..ฉ....ย....เ.ม....อ่ื ...เ..ห....น็....ผ....อู...นื่.....เ.ด....อื....ด....ร...อ....น.......โ...ด...ย....ท....กุ....ค....น.......ท....กุ....อ....ง...ค....ก....ร.....
.ล....ว...น....เ..ร...ง...ม....อื...ท....าํ...ง...า...น.....อ...ย....า..ง....เ.ต....ม็....ท....ีเ่ ..พ....อ่ื ...ช...ว...ย...เ..ห....ล....ือ....ผ...ปู....ร...ะ...ส....บ....ภ....ยั....ต....า..ม....ก....ํา..ล....งั....ค....ว...า..ม....ส....า...ม...า...ร...ถ....ข...อ....ง...ต....น....เ..อ...ง.........................
5. ถานกั เรยี นมโี อกาสไดชวยเหลอื ผปู ระสบภยั จากเหตกุ ารณตางๆ นกั เรยี นจะชวยเหลอื อยางไร
เพราะเหตใุ ด
............เ..ข...า..ร....ว...ม...เ..ป....น....อ....า..ส.....า..ส.....ม...คั....ร...ไ...ป....ช...ว...ย...เ..ห....ล....ือ...ผ....ูค....น....ใ...น....พ....ื้น.....ท....่ี...เ..พ....ร...า...ะ..จ....ะ...ไ..ด....เ..ห....น็ ....ส....ภ....า...พ....ข...อ...ง....ป....ญ....ห....า...ท....ี่แ...ท....จ....ร...ิง...........
.แ...ล....ะ..จ....ะ...ไ..ด....ใ...ห...ค.....ว..า...ม....ช...ว...ย...เ..ห....ล....ือ...ผ....ูป...ร....ะ..ส.....บ....ภ....ยั ...ไ...ด....อ...ย....า..ง....เ.ต....ม็....ก....าํ ..ล....ัง....ค....ว..า...ม....ส....า...ม...า...ร...ถ.......................................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยใู นดุลยพินจิ ของครผู ูสอน)
8
กิจกรรมเสริมทักษะในศตวรรษท่ี 21
เลอื กเปา มายในชีวิตมา 1 ประการ แลวอธบิ ายแนวทางการป บิ ตั ิตนเพื่อใ บรรลุเปา ม(ตาวั ยอยาง)
( ) เปาหมายของฉนั คอื
.เ..ป....น.....เ.ก.....ษ....ต....ร....ก....ร...ท....ี่ป....ร....ะ...ส....บ....ค.....ว...า..ม....ส....ํา...เ..ร....็จ...ใ...น.....ก....า...ร...ป....ล....ูก.....
.พ....ืช....ผ...ั.ก....ป.....ล....อ....ด....ส.....า...ร....พ....ิษ.....อ....ย....า...ง....ค....ร....บ.....ว...ง....จ....ร........เ...พ....ื่อ....ใ...ห.....
.ผ...บู.....ร...โิ ...ภ...ค....ไ...ด....ร...ับ....ป....ร....ะ..ท....า...น.....ผ...ัก....อ....ย...า...ง...ท....ป่ี ....ล....อ...ด....ภ....ยั ....................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
ขน้ั ที่ 1 ฉันตองเตรยี มความพรอมในเร่ืองตอไปนี้ เฉฉบลบั ย
1...........ค....ว...า..ม....ร...ทู....จี่....าํ ...เ.ป....น.....แ...ล....ะ..เ..ก....ีย่...ว...ข...อ....ง...ก....บั....ก....า...ร...เ..ป....น....เ..ก....ษ....ต....ร....ก....ร......แ...ล....ะ...ค....ว..า...ม....ร...ูร...อ....บ....ต....วั...อ...น่ื.....ๆ.....................................................
2...........ก....า..ร....เ..ต....ร...ีย...ม....ก....า...ย...เ..ต....ร...ีย....ม...ใ...จ...เ..พ....อ่ื...ต....ั้ง....ร...บั....ก....ับ.....ป...ญ.....ห....า...ท....จี่...ะ...เ..ก....ดิ ....ข...นึ้ ....ใ...น....อ....น....า...ค....ต..........................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................
ขั้นท่ี 2 เพอ่ื ใหประสบความสาํ เร็จทกุ ๆ วัน เปนประจํา ฉนั ตองทาํ ดังน้ี
1...........ห....ม...ั่น.....ห....า..ค....ว...า...ม...ร....ใู ..ห....ม....ๆ......ม...า...พ....ฒั .....น.....า..พ.....ืช...ผ...ล....ข...อ...ง....ต....น....เ..อ...ง....อ...ย....า..ง....ส....ม...ํา่...เ..ส....ม...อ..................................................................................
2...........ข...ย...นั .....ห...ม....่นั ....เ..พ....ยี....ร...ใ...น....ก....า...ร...ท....าํ...ง...า...น.......ไ...ม...ย....อ...ท....อ....ต....อ...อ....ุป....ส....ร...ร....ค....ต....า..ง....ๆ................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................
ขัน้ ท่ี 3 เมื่อฉนั ประสบความสําเรจ็ แตฉันกย็ ังตองทาํ ดังนี้
1...........ไ..ม....ห....ล....ง...ด....ีใ..จ....ไ..ป....ก....บั....ค.....ว..า...ม....ส....าํ ..เ..ร....็จ...จ....น....ข...า...ด....ส....ต....ิ...ต....อ...ง...ค.....อ...ย...พ.....ัฒ.....น....า...ง...า...น....ข...อ....ง...ต....น.....เ.อ....ง...เ..ส....ม...อ..............................................
2...........พ....ูด....ค....ุย...แ...ล....ก....เ..ป....ล....ีย่...น.....ป....ร...ะ...ส....บ....ก....า...ร...ณ......ก....ับ....เ.ก....ษ.....ต....ร...ก....ร...ท....า...น.....อ...นื่.....ๆ.....เ..ป....น.....ป....ร...ะ...จ...ํา......เ.พ.....อื่ ...เ..พ....่มิ...พ....นู.....ค....ว...า...ม...ร...ูข...อ....ง..............
..............แ...บ....บ...ป...ร...ะ..เ..ม...ิน...ท....ัก......ะ...ใ..น......ต...ว...ร..ร......ท....่ี .2...1......ต....น.....เ.อ....ง......แ...ล....ะ...ส....ร...า...ง...เ..ค....ร....อื ...ข...า...ย...เ..ก....ษ....ต....ร...ก....ร.......เ.พ....่ือ....ค....ว...า...ม...ม....น่ั ....ค....ง...ใ...น....อ....า...ช...ีพ...
..........................ท...กั .....ะ.....................................ท...กั .....ะ..ท...่ปี...ร..ะ..เ..ม...นิ ..............1..........ร..ะ..ด...ับ...ค.2.ุณ....ภ...า..พ...........3.......................................................................................
ทัก ะการเรยี นรแู ละนวตั กรรม
ทกั ะชวี ติ และการทาํ งาน
ทัก ะดานสารสนเท และเทค น ลยี 9
1แบบทดสอบประจาํ หน่วยการเรยี นร้ทู ่ี คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
ตอนท่ี 1 วงกลมเลือกขอท่ี ูกตองที่สดุ เพยี งขอเดียว 10
1. ขอใดเปนผลจากการพฒั นาบุคคลใหเจริญงอกงามทางดานศลี
1. ชวยฝกทักษะการคดิ วิเคราะห
2. ชวยใหเกิดความเขาใจอยางลกึ ซึ้ง
3. ชวยใหคนในสังคมอยรู วมกนั อยางสงบสขุ
4. ชวยใหการทาํ งานมกี ารวางแผนทดี่ ีกอนลงมือทํา
5. ชวยใหเขาใจถึงทมี่ าที่ไปของปญหาและทางออกของปญหา
2. ขอใดไมเก่ียวของกับ โยนิโสมนสิการ ซ่ึงเปนองคประกอบภายในที่มีสวนในการพัฒนาบุคคลใหเจริญ
งอกงามขึ้น
1. รจู กั คิดใหถกู วิธี
2. รูจักแยกแยะสภาพปญหา
3. รูจักคดิ อยางเปนเหตเุ ปนผล
เฉฉบลับย 4. รูจักมองใหเห็นเหตแุ ละปจจยั ของปญหา
5. รูจกั คิดใหคมุ คา คุมตอการลงทนุ ลงแรง
3. เม่ือสง่ิ น้มี ี สง่ิ นีจ้ งึ มี
เพราะสิง่ นเ้ี กิดข้ึน ส่ิงนี้จงึ เกดิ ขึ้น
เมือ่ สิง่ น้ีไมมี ส่ิงนก้ี ็ไมมี
เพราะสิง่ นด้ี บั สงิ่ น้กี ็ดบั
ขอความขางตนสอดคลองกับหลกั ธรรมในพระพุทธศาสนาขอใด
1. อรยิ สัจ 4 2. ไตรสิกขา
3. ปฏจิ จสมปุ บาท 4. มชั มิ าปฏิปทา
5. ราวาสธรรม 4
4. ปานวาดเปนคนท่ีชอบพูดตลกโดยการลอเลียนเรื่องของคนอื่น แมจะไมมีเรื่องรายแรง แตเพ่ือนก็รูสึก
ไมพอใจจนทาํ ใหเธอขาดเสนห ไมคอยมีเพอื่ นสนิท พฤติกรรมของปานวาดเกิดข้ึนเพราะขาดการฝกฝน
ตามขอใด
1. สมาธิ 2. อธจิ ติ สกิ ขา
3. อธิศลี สกิ ขา 4. อธปิ ญญาสกิ ขา
5. การอบรมและเจริญปญญา
10
5. การเขาใจหลักของเหตปุ จจยั กอใหเกดิ ผลดีตอตนเองในหลายดาน ยกเวน ขอใด
1. เปนคนมเี หตมุ ผี ล 2. ทาํ ใหเปนคนมีใจกวางขวาง
3. ทาํ ใหเปนคนไมยดึ มัน่ ถือมัน่ 4. ทาํ ใหเปนคนมองการณไกล
5. ทําใหเปนผปู ลอยการงานเปนไปตามโชคชะตา
6.
ภิกษุท้ังหลาย พวกเธอจงเที่ยวจาริกไป เพ่ือประโยชนแกคนจํานวนมาก เพ่ือความสุขแกคน
จํานวนมาก เพื่ออนุเคราะหโลก เพื่อประโยชนเกื้อกูลแกเทวดาและมนุษยท้ังหลาย จงแสดงธรรม
อันงามในเบื้องตน งามในทามกลาง งามในท่ีสุด จงประกาศพรหมจรรย (แนวทางดําเนินชีวิตอัน
ประเสรฐิ ) ใหบริสทุ ธบิ์ ริบูรณอยางสนิ้ เชงิ พรอมทั้งอรรถ (เนือ้ ความ) พรอมทง้ั พยญั ชนะ (ถอยคาํ )
พทุ ธวจนะขางตน เปนอุดมการณของพระพุทธศาสนาในเรือ่ งใด เฉฉบลับย
1. การสรางภราดรภาพแกชาวโลก
2. การสรางมนษุ ยธรรมแกชาวโลก
3. การสรางความเกอื้ กลู แกชาวโลก
4. การสรางความสมบูรณในชีวติ แกชาวโลก
5. การสรางประโยชนสขุ และสันตภิ าพแกชาวโลก
. คนไมประมาท แตกตางจากบุคคลในขอใด
1. ตอมทําการบานเสร็จแลวคอยไปเลนกับเพื่อน
2. ตอยขยนั อานหนงั สือ เพราะอยากสอบเปนครูใหได
3. ตงิ่ มักทํางานพลางพักผอนไปพลาง เพ่อื ไมใหเหน่ือยลาเกนิ ไป
4. ตาลตองทาํ งานหนักแตไดเงินนอย แตเธอก็ต้ังใจทาํ งานเก็บเงินดวยความขยัน
5. โตงทาํ งานทกุ งานดวยความตั้งใจ และลงมอื ทาํ จนสุดความสามารถของตนเพ่ือใหงานสาํ เร็จ
8. พลไดรบั คาํ ทาํ นายวาตนจะมโี ชคใหญภายในเดอื นนี้ เขาจงึ นดั เพอ่ื นๆ มาสงั สรรคจนเงนิ เดอื นเกอื บหมด
จากขอความ พลมีบคุ ลกิ ตรงกบั ขอใด
1. เปนผมู โี ชคลาภ
2. เปนผูทาํ กศุ ลไวดแี ลว
3. เปนผมู คี วามประมาท
4. เปนผมู คี วามเกยี จคราน
5. เปนผูมนี ้ําใจตอเพ่ือนและเปนกลั ยาณมิตร
11
9. ผใู ดปฏบิ ตั ติ ามหลกั สาธารณโภคีอยางเหมาะสมท่สี ดุ
1. โอแบงของเลนใหกบั นอง
2. เอม็ มักใหเศษเหรียญแกขอทาน
3. เอใชรถโดยสารสาธารณะไปทํางาน
4. อารมมอี าชีพเกบ็ ของเกามาแยกขาย
5. เอมม่นี าํ เส้อื ผาทต่ี นเองไมไดใสแลวไปบริจาคใหคนยากจน
10. พระพทุ ธศาสนาสอนใหเอาชนะสิ่งไมดีดวยความดี ขอใดไมสัมพนั ธกบั ขอความนี้
1. เอาชนะความตระหน่ดี วยการให
2. เอาชนะความโกรธดวยความไมโกรธ
3. เอาชนะคนพดู เหลวไหลดวยการพดู ความจริง
4. เอาชนะคนท่ีแขงดกี บั เราดวยความยินดีกับเขา
5. เอาชนะคนที่ดาเราดวยคําพูดทดี่ ูสุภาพกลับคืน เพ่ือสอนเขา
ตอนท่ี 2 ตอบคํา ามท่กี าํ นดใ คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
เฉฉบลับย 1. คํากลาวท่วี า เมตตาธรรมค้าํ จนุ โลก นักเรียนเห็นดวยหรือไม เพราะเหตุใด 10
……………เห…็น……ด…วย………เพ…ร…า…ะ…ค…ว…าม…เ…ม…ต…ต…า…ท…ําใ…ห…ม…น…ษุ……ย…ไม…ค…ดิ…ร…า…ย…ต…อ…ก…ัน………ไม…ว…า…จ…ะ…เป…น…ท…า…ง…ก…า…ย……ว…า…จ…า……ใจ……แ…ล…ะ…
…ใน……ย…าม…ท…เ่ี…ก…ดิ …เห…ต……กุ …าร…ณ……ภ…ยั …พ…บิ …ตั …หิ …ร…อื …ป…ร…ะ…ส…บ…ป…ญ…ห…า…ร…า…ย…แ…รง…ต…า…ง…ๆ……ท…กุ …ค…น…ก…ใ็ …ห…ค…ว…า…มช…ว…ย…เห……ล…อื …ซง…่ึ ก…นั……แ…ล…ะก…นั….
…ไม…แ…บ…ง…แ…ย…ก…เ…ช…อื้ …ชา…ต…ิ …ศ…า…ส…น…า……ห…ร…อื …ส…ีผ…วิ ………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. นกั เรยี นสามารถนาํ หลกั การฝกตนไมใหประมาทตามแนวทางของพระพทุ ธศาสนามาปรบั ใชใน
ชวี ิตประจําวนั ไดอยางไร
……………ม…ีค…ว…าม…ก……ระ…ต…ือ…ร…ือ…ร…น………ท…ํา…ง…าน……อ…ยา…ง…ม…ีส…ต…ิแ…ล…ะ…เ…ร…ง…รัด……ต…น…เอ…ง…ใ…ห…ท…ํา…ง…า…น…จ…น…ส…ํา…เ…ร…็จ…ล…ุล…ว…ง…ไป…ไ…ด…ด…ว…ย…ด…ี
…เม…อ่ื …ม…งี …า…น…ใ…ห…ม…ๆ……เข…า…ม…าก……็ขย…ัน……ท…าํ ง…า…น……ห…น……กั …เอ…า…เบ……าส……ู …ท…าํ ง…า…น…อ…ย…า…ง…ไ…ม…ล…ะค……วา…ม…พ…ย…า…ย…า…ม…จ…น…ส…า…ม…า…รถ……ฟ…น…ฝ…า.
…อ…ปุ …ส…ร…ร…ค…ต…า…ง…ๆ…ไ…ป…ไ…ด……………………………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
(พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินจิ ของครูผูสอน)
12
2หน่วยการเรียนรู้ท่ี พุทธประวตั ิ พระสาวก
ศาสนิกชนตัวอย่าง และชาดก
สมเดจพระสมั มาสัมพุทธเจา ทรงเปนแบบอยางของบคุ คลผปู ระเสริ ทรงเมตตา กรุณาส่ังสอน
สตั วโลก พระธรรมทพ่ี ระองคทรงแสดงเปนสง่ิ บรสิ ทุ ธทิ ชี่ าวพทุ ธควรนามาประพ ตปิ บิ ตั ติ าม ซง่ึ แสดงออก
ถึงความศรัทธาในคณุ คาของพระพทุ ธศาสนาอยางแทจริง การศึกษาพุทธประวัติ พระสาวก ศาสนกิ ชน
ตวั อยาง และชาดก จงึ ถือเปนแนวทางในการนาหลักธรรมคาสอนและแนวคิดทมี่ ปี ระโยชนมาประยุกตใช
ในการดาเนนิ ชวี ิตเพื่ออยรู วมกบั ผอู ื่นไดอยางสงบสุข
พทุ ธประวัติ ประวตั พิ ทุ ธสาวก เฉฉบลับย
พุทธสาวกิ า
• การบริหารและธารงรักษา
พระพทุ ธศาสนา • พระอานนท
- การบริหารพระพทุ ธศาสนา • พระป าจาราเถรี
- การธารงพระพุทธศาสนา • นางจู สุภัททา
• นายสุมนมาลาการ
• ความเปนมนุษยผูฝกตนไดอยาง
สูงสุดของพระพทุ ธเจา
พทุ ธประวตั ิ
พระสาวก
ศาสนกิ ชนตวั อยา่ ง
และชาดก
าก าวพุทธตวั อยาง
• มหาชนกชาดก • พระบาทสมเดจพระจลุ จอมเกลา
• ความพากเพียร เจาอยูหัว
• ความแนวแน
• ความอดทน • พระโพธญิ าณเถร ชา สภุ ทโท
• สมเดจพระพทุ ธโ ษาจารย
ป อ ปยตุ โต
• ทานอนาคารกิ ธรรมปาละ
13
กจิ กรรมฝึกทักษะการคดิ
กิจกรรมท่ี 2.1 อานขอความทก่ี าํ นดใ แลวอธบิ าย ึงการบริ าร คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
พระพุทธ าสนาของสมเดจพระสมั มาสัมพุทธเจาวา
สอดคลองกับประชาธปิ ไตยอยางไร 10
ขอความ แนวทางการบริ ารพระพทุ ธ าสนา
ของพระพุทธเจา
1. ทรงตรสั แนะนาํ พระนางปชาบดีใหถวายภตั ตาหาร .พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...เ..จ....า.....ถ....อื...ว...า...พ....ร....ะ..ส....ง....ฆ....ม...คี....ว...า...ม...ส.....าํ ..ค....ญั.....ย....งิ่ ...ก....ว...า...
แกพระสง แทนการถวายใหพระองค .ส....ิ่ง...อ....น่ื ....ใ...ด....ท....ง้ั ...ห....ม...ด................................................................................
2. ภิกษุมสี ิทธทิ ่จี ะเขารวมแสดงความคดิ เหน็ ตอ .ภ....ิก....ษ....ทุ ....ุก....ร...ูป....ม....ีส....ทิ ....ธ...ใิ...น....ก....า...ร...เ..ข...า...ร...ว...ม...ป....ร....ะ..ช...ุม.......แ...ล....ะ.............
ทปี่ ระชมุ ทงั้ คดั คานหรือเห็นดวย .ม...ีส.....ทิ ....ธ...ใิ ..น.....ก....า..ร....แ...ส....ด....ง...ค....ว...า...ม....ค....ดิ ...เ..ห....็น...........................................
3. ทรงยกเลกิ ประทานเอหภิ กิ ขอุ ปุ สมั ปทาแลวใหบวช .พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ....า..ป....ร....ะ..ท....า...น....ค.....ว..า...ม....เ.ป....น.....ใ..ห....ญ.....แ...ก....ส....ง....ฆ................
โดยมติสง โดยเอกฉันท .ใ..น.....ก....า...ร...พ....จิ....า..ร....ณ.....า...ก....า...ร...ใ..ห....บ.....ว...ช.....................................................
4. ใหมติสง เปนส่ิงช้ีขาดในการบริหารคณะสง .พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ....า..เ..อ....ง...ก....็ท....ร...ง....เ.ค....า...ร...พ.....ม...ต....ิข...อ...ง....พ....ร...ะ...ส....ง...ฆ.............
มิไดเปนการส่ังการโดยพระองคเอง .ม...ิไ...ด....ท....ร...ง...ย....ึด....ถ....ือ...ก....า...ร...ส....่งั....โ..ด....ย....พ....ร...ะ...อ...ง...ค....เ..อ....ง...........................
เฉฉบลบั ย 5. หากภิกษุรูปใดมาเขาประชุมไมไดดวยเหตุใด .ภ....กิ ...ษ....ท.ุ ...กุ....ร....ปู ...จ....ะ..ต....อ...ง....เ.ข...า...ป...ร....ะ..ช...มุ....ด...ว...ย...ค....ว...า...ม...พ....ร...อ....ม...เ..พ....ร...ยี....ง.
ตองมอบฉนั ทะ มาประกาศตอทป่ี ระชมุ และอนมุ ตั ิ และความสมคั รใจ.....................................................................................................................
ใหสง ดาํ เนนิ การโดยความยินยอมของตน
6. ใชวิธี เยภุยยะสกิ า เพื่อยุตกิ รณหี รอื หาแนวทาง .ท....ร...ง....ใ..ช...เ..ส....ยี....ง...ข...า..ง....ม...า...ก.......ใ..น.....ก....า..ร....ต....ัด....ส....นิ....ป....ญ.....ห....า...ท....่มี...ี.........
ปฏิบัติ .ค....ว...า..ม....ค....ดิ ....เ..ป....น....ส....อ....ง...ฝ...า...ย....................................................................
. เม่ือภิกษุรูปใดหลีกออกจากที่ประชุมไปทําสรีรกิจ .เ..ม...ื่อ....ก....า..ร....ป....ร...ะ...ช...มุ ...ด....ํา...เ..น....ิน.....อ...ย....ู ..ห....า...ก....ต....อ...ง....ห....ล....ีก....จ...า...ก..............
ตองมอบฉันทะใหสง ดําเนินการตอไปไดโดย .ท....ป่ี....ร...ะ...ช...มุ ......ต....อ...ง...ม....อ...บ....ฉ....นั.....ท....ะ.....แ...ล....ะ...ย...อ...ม....ร...บั....ม....ต....ทิ....ปี่....ร...ะ...ช...มุ ..
ความยินยอมของตน
8. ส่ิงใดเปนความจริง ถูกตองดีงาม ประกอบดวย .ใ...น....ก....า...ร...ก....ร....ะ...ท....าํ ..ส....ัง....ฆ....ก....ร...ร....ม...ต....า...ง...ๆ......พ....ร....ะ..ส....ง....ฆ....ย...ดึ....ถ....ือ.......
เหตุผลและปญญา เกื้อกูลตอสง พระพุทธเจา .ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....ส....ขุ ...ส....ว...น....ร....ว...ม...เ..ป....น....ท....ี่ต....งั้..............................................
มิทรงแทรกแซง
9. ทรงกําหนดให ภิกษุทุกรูปตองรวมกันประชุม ง .ก....จิ ...ก....ร....ร...ม....ข...อ...ง...ภ....ิก....ษ....ทุ....ุก....ร....ปู ......จ....ะ...ต....อ...ง...ถ....ือ....เ.ป....น.........................
สวดปาฏโิ มกขทบทวนศีลทุกก่งึ เดอื น แมผูน้นั จะ .เ..ร...ื่อ...ง....ส....ํา...ค....ญั .....อ...ย...า...ง...เ..ท....า...เ..ท....ีย...ม....ก....นั ..................................................
เปนพระอรหนั ตแลวกต็ าม
10. ทรงตรสั แกอนาถบิณฑิกเศรษฐวี า ถวายทานแด .พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...เ..จ....า..ถ....ือ....ว..า......พ....ร....ะ..ส....ง....ฆ....ม...คี....ว...า...ม...ส.....ํา..ค....ญั.....ย....ิง่ ...ก....ว...า...
พระพทุ ธเจามีผลสถู วายแดพระสง ไมได .ส....่ิง...อ....ืน่ ....ใ...ด....ท....ง้ั ...ห....ม...ด................................................................................
14 (พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนักเรียน โดยอยใู นดลุ ยพนิ ิจของครูผสู อน)
กจิ กรรมท่ี 2.2 ดภู าพ แลวเตมิ ขอความลงในชองวางใ กู ตอง คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
10
1. บคุ คลทานนม้ี บี ทบาทสาํ คญั ตอพระพทุ ธศาสนาใน เฉฉบลบั ย
ประเทศไทยอยางไร
สมเด็จพระญาณสังวร สมเดจ็ พระสงั ราช
สกลมหาสัง ปรณิ ายก ................ส....ม....เ..ด....็จ....พ.....ร...ะ...ญ.....า...ณ......ส....ัง....ว...ร........ส....ม....เ..ด....็จ....พ....ร....ะ...ส....ัง....ฆ....ร....า...ช...
.ส.....ก....ล....ม....ห....า...ส....ัง....ฆ....ป....ร...ิ.ณ.....า...ย....ก...........เ..จ....ร...ิญ..........ส....ุว........ฒ.....โ...น............เ..ป....น....
.ส....ม...เ..ด....จ็...พ....ร...ะ..ส....ง.ั ...ฆ...ร....า..ช......ล...า.ํ ..ด....บั ....ท....ี่ ..1........แ...ห...ง...ก....ร...ง.ุ ..ร....ตั...น.....โ..ก....ส....นิ ....ท....ร...
.ต....ล....อ....ด...พ.....ร...ะ...ช...นั ....ษ....า...ไ..ด....ท....ร....ง...ว...า..ง....ร...า...ก.......า...น....ก....า...ร...ป....ก....ค....ร....อ...ง...ข...อ....ง...
.ค....ณ......ะ..ส.....ง...ฆ.........โ..ด....ย....ม...ห....า...เ..ถ....ร...ส....ม....า...ค....ม........เ..พ....่ือ...ด....ูแ....ล....ก....า..ร....ป....ฏ....ิบ....ัต....ิ
.ศ....า...ส....น.....ก....จิ ...แ...ล....ะ...เ.ผ....ย...แ....ผ...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น.....า...ใ..ห....ม....นั่ ....ค....ง...ย....ิ่ง...ข...น้ึ.........
สิง่ ที่ควรยึดถือเปนแบบอยาง
.1.........ค....ว...า..ม....ย...ึด....ม....ั่น....ใ...น....ห....ล....ัก....ธ...ร....ร...ม...............................................................
.2.........ก....า..ร....เ..ป...น.....ผ...ใู...ห....อ...ย....า...ง...แ...ท....จ...ร....ิง...............................................................
..........ค....ว...า..ม....เ.ม....ต....ต....า...ป....ร...า...ณ.....แี ...ก....ผ....ูอ...น่ื ..............................................................
2. บคุ คลทานนมี้ บี ทบาทสาํ คญั ตอพระพทุ ธศาสนาใน
ประเทศไทยอยางไร
................ห....ล....ว...ง....ป....ูม....่ัน.........ภ....ูร...ิท.....ต....โ..ต.........เ..ป....น.....พ....ร....ะ...อ...า...จ....า...ร...ย....ใ...ห....ญ.....
.ฝ....า..ย....ธ...ร....ร...ม....ย...ตุ ....ิก....น....กิ....า...ย.......ท....่ีม...ีค....ว...า...ม...เ..ค....ร....ง...ค....ร...ดั....ใ...น....พ....ร....ะ..ธ....ร...ร....ม...
.ว...นิ.....ยั .......แ...ล....ะ..ม....ีล....ูก....ศ....ิษ....ย...เ..ป....น....พ....ร....ะ..ท....ม่ี....ีผ...เู..ล....ื่อ....ม...ใ...ส....ศ....ร...ทั....ธ...า...อ....ย...า...ง...
.ม....า...ก....ม....า...ย.........อ....า...ท....ิ .....ห....ล....ว....ง...ต....า...ม....ห.....า...บ....ัว........ญ.....า...ณ......ส....ั.ม...ป.....น.....โ...น....
.ห....ล....ว...ง...พ....อ....ช...า......ส....ภุ ...ท....โ...ท.......เ..ป...น.....ต....น..............................................................
.................................................................................................................................
สิ่งทีค่ วรยดึ ถอื เปนแบบอยาง
หลวงปมู ่นั ภรู ทิ ตโต .1.........ค....ว...า..ม....เ.ม....ต....ต....า...ก....ร...ุณ.....า...แ...ก....ค....น.....ท....ว่ั ...ไ..ป...................................................
.2.........ค....ว...า..ม....เ.พ.....ยี ...ร......แ...ล....ะ...ค....ว...า...ม...ม....ุง...ม...ั่น...........................................................
..........ค....ว...า..ม....เ.ส.....ยี ...ส....ล....ะ...เ..พ....ื่อ...ส....ว...น.....ร...ว...ม............................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินจิ ของครูผูสอน) 15
เฉฉบลบั ย การในกออกคาสําเภา เรือแตกมีความต้ังใจศึกษาเลาเรียน มีความเพียรอยางถึงท่ีสุด กิจกรรมท่ี 2.3 เขียนสรปุ ความรู จากชาดกเรื่องพระม าชนก ดยเขยี น
สาํ คญัวายน้ํา 7 วัน นางมณีเมขลามาชวยมีสติสัมปชัญญะ ใชสติปญญาในการดําเนินชีวิต แผนผังความคดิ
16 (พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยใู นดลุ ยพนิ จิ ของครูผสู อน)ไดราชสมบตั ิ อภเิ ษกเหตุการณขคุอ ิคณธรรม ่ีทถือเปนแบบอยาง มีความอดทนตอความยากลําบาก
พจิ ารณาตนมะมวง ออกบวช ดจากเรอ่ื ง ตั้งใจทําตามเปาหมมาีคยวใาหมสมําุงเมรั่น็จ
รจู กั คดิ และตดั สนิ ใจ
พระม าชนก
กมมุนา วัตติโลโก ษิต ารดนาํ เาํ นไปินปชรีวบัติ ใช
สัตวโลกยอมเปนไปตามกรรม พุทธศทาเ่ีสกนยี่ สวขภุ อาง พิจารณาสิ่งตางๆ ใหเห็นความจริง
อาศยั ความเพยี รเพอ่ื ความสาํ เรจ็
อตั ตนา โจทยตั ตา เพนรํ าะความเพยี ร คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
บคุ คลลวงทกุ ขได
10
กิจกรรมตามตัวชีว้ ดั คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
กิจกรรมท่ี 2.1 นําความรจู ากการ ึก าพทุ ธประวตั มิ าอธิบายแนวทาง 10
การแกไขป าตามส านการณที่กํา นดใ (ส 1.1 ม.4-6/2)
ส านการณ แนวทางแกไขป าจากพุทธประวัติ
1. ดาว มักจะขอพรตอสง่ิ ศักดิส์ ทิ ธิว์ า
.พ....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...เ..จ...า...ท....ร....ง...ม...อ....ง...ว...า.......ม...น.....ุษ....ย...ท....้ัง....ห....ล....า..ย....ม...ศี....กั ....ย....ภ...า...พ.....
ขอใหตนเองประสบความสําเรจ็ ในส่ิงท่ี .ท....ี่จ...ะ...ฝ...ก....ฝ....น....ต....น.....เ.อ....ง...ไ...ด........ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...พ....า...ก....เ..พ....ยี ...ร........ด....ว...ย...ส....ต....ิ.
หวงั ไว แตก็มักจะไมเปนผล .ป...ญ.....ญ.....า...ข...อ...ง....ต....น.......โ...ด....ย...ท....ีไ่...ม...ต....อ...ง....ร...อ....ก....า..ร....ด....ล....บ....ัน....ด....า...ล....จ...า...ก.....
.ส....งิ่ ...ศ....ัก....ด....ิส....ิท....ธ...ใิ...ด....ๆ......ท....ัง้ ...ส....นิ้.....................................................................
2. สุพร ไมคอยแนใจวาตนเรียนไปเพ่อื .พ....ร...ะ..พ....ท.ุ ...ธ...เ..จ...า...ท....ร...ง...ต....ง้ั...เ..ป....า..ห....ม....า..ย....ใ..น....ช...วี...ติ.......ด...ง.ั ...อ...า...ส....ภ...วิ...า...จ...า...ว..า... เฉฉบลับย
อะไร และไมรูวาตนเองอยากเปนอะไร .“..เ..ร...า...เ.ป....น....ผ....เู .ล....ศิ....ใ..น.....โ..ล....ก........เ..ร...า...เ.ป....น....ผ....เู .ป....น....ใ...ห....ญ....ท....สี่....ดุ....ใ...น....โ..ล....ก....
กันแน เพราะดเู หมอื นสิ่งทอ่ี ยากให .เ.ร....า...เ..ป....น.....ผ...ู.ป....ร...ะ...เ..ส....ร....ิ ....ส....ุด....ใ...น.....โ..ล....ก.........น....ี่.เ..ป....น....ช....า...ต....ิส....ุด....ท.....า...ย...
เปนจรงิ นนั้ มนั ชางยากเกนิ ไป .ไ..ม....ม...กี....า...ร...เ..ก....ิด....ใ..ห....ม....อ...กี....ต....อ....ไ..ป....”......แ...ล....ะ..ท....ร....ง...ท....าํ...ส....าํ...เ.ร....จ็ ..................
3. วภิ า มักเครยี ดกบั การงานเสมอ .พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ...เ..จ...า...ท....ร...ง....พ....จิ ...า...ร...ณ.....า...ใ...น....แ...น....ว...ท....า...ง...ท....พ่ี....ร...ะ...อ...ง....ค...ท....ร....ง...
เพราะงานท่ที าํ มกี ารแขงขนั สูง .ด....ํา...เ..น....ิน.....เ.ห....น็.....โ..ท....ษ....ข...อ....ง...ค....ว...า...ม...ส....ดุ....โ...ต....ง.......ท....้งั.......2.......ส....ว...น........จ....งึ ...
แตเมื่อถึงจดุ หนงึ่ เธอก็วางทุกอยาง .ท.....ร....ง...โ...ป....ร....ด....แ....ก.....ไ...ข...ด.....ว...ย....ป....ญ......ญ.....า........ห....ัน.....ม....า...ด....ํา...เ..น.....ิน.....ท.....า...ง...
ไมสนใจ ไมรับรอู ะไรทงั้ สน้ิ .ม....ัช........ิม...า...ป....ฏ....ิป....ท....า..จ....น....ต....ร....สั ....ร...เู..ป....น.....พ....ร...ะ...ส....ัม...ม....า...ส....ัม...พ....ทุ....ธ....เ.จ....า.....
4. กําพล พยายามสรางฐานะอยางถงึ .พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...เ..จ....า..ท....ร....ง...บ....ํา...เ..พ....็ญ.....บ....า...ร...ม....ี ....ต....ั้ง....แ...ต....พ....ร...ะ...อ....ง...ค....เ..ป....น.....
ทสี่ ุด แตก็ยังไมร่าํ รวยสกั ที คงเปน .พ....ร...ะ...โ..พ....ธ....สิ ....ัต....ว...อ...ย...า...ง...ย....งิ่...ย....ว..ด........ถ....งึ ......1..........ป....ร...ะ...ก....า...ร.......จ...น.....ไ..ด.....
เพราะโชคชะตาไมเขาขาง .เ.ป....น.....พ....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...เ..จ...า...ใ...น....ท....ส่ี ....ดุ.....................................................................
............................................................................................................................
5. นกิ ร เปนวศิ วกรหนมุ ทพ่ี งึ่ เรยี นจบ ก็ได .ก...า...ร...เ..ร...ยี....น....ร...โ.ู ..ด....ย...ป....ร...ะ...ส....บ....ก....า...ร...ณ.....ต....ร...ง......เ..ป....น....ส....งิ่...ท....สี่....ง....เ.ส....ร....มิ ....
รบั งานกอสราง แตขาดคนงาน จึงตอง .ใ..ห....ม....ีค....ว...า...ม...ช...ัด.....แ...จ...ง....อ...ย....า...ง...ส....ิ้น.....ส....ง....ส....ัย........แ...ล....ะ...ค....ํา...ส....อ....น....ข...อ....ง....
ชวยฉาบปนู พบวาปนู ทเ่ี ขาฉาบแตกราว .พ....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...เ.จ....า...ม...คี....ว...า...ม...ค....ง...ท....น.....ต....อ...ก....า...ร...พ....สิ....จู....น.......เ..พ....ร...า...ะ..ล....อ....ง....
ไมเรยี บสวยเหมอื นของคนงานอน่ื ๆ .ป...ฏ....ิบ....ตั....ิด....ว...ย....พ....ร...ะ...อ...ง....ค....แ...ล....ว..ร....ูว...า..ส.....ง่ิ ...ไ..ห....น.....ผ...ิด.......ส....ิ่ง....ไ..ห....น.....ถ...ูก.......
(พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนักเรยี น โดยอยูในดลุ ยพินจิ ของครูผูสอน) 1
กิจกรรมท่ี 2.2 เลือกรายชื่อพุทธสาวก พุทธสาวกิ าในกรอบทกี่ ํา นดใ คะแนนเตม คะแนนท่ีได
เติมลงในชองวางใ สัมพนั ธกบั สภาพป าทก่ี ํา นดใ
พรอมอธบิ ายเ ตุผลท่ีเลือก (ส 1.1 ม.4-6/14) 10
พระป าจาราเ รี พระอานนท นางจู สภุ ัททา นายสมุ นมาลาการ
สภาพป า บุคคลทเ่ี ปนแบบอยาง เ ตผุ ลในการเลอื กบคุ คล
ในการแกป า
1. เก อานหนงั สือไมรเู รอื่ ง
ขาดกําลงั ใจในการเรยี น .............พ....ร....ะ..อ....า..น.....น....ท................. .เ..ป....น....ผ....ูท....่มี ...คี....ว...า...ม...เ..พ....ยี....ร...พ....ย....า..ย....า...ม...อ....ย...า...ง...ย...่ิง................
.เ..ป....น....พ....ห....ูส.....ตู ......ม....ีค....ว...า...ม...ใ...ฝ...ร...ู...ใ...ฝ...เ..ร...ยี....น..........................
....................................................... .ม....ีอ...ุบ....า...ย....ใ..น.....ก....า..ร....จ...ด....จ....าํ ..พ.....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...ว...ัจ...น.....ะ..................
.......................................................
....................................................... ....................................................................................................
เฉฉบลบั ย 2. กอย มีปญหากบั คนรัก .......พ....ร....ะ..ป....ฏ....า...จ...า...ร...า...เ..ถ....ร...ี ...... .เ..ป....น....ผ....ทู ....ีม่ ...ชี...วี...ิต....ท....มี่....า..ก....ด....ว...ย....ป....ร...ะ...ส....บ....ก....า...ร...ณ...............
จนตองเลิกกนั ทงั้ ๆ ท่ี .ไ...ด....ผ...า...น....ท....ง้ั...ค....ว...า...ม...ส.....ขุ ........ค....ว...า...ม...ท....กุ....ข...อ...ย....า..ง....ท....ส่ี ....ดุ ....
กําลงั จะแตงงาน ....................................................... มาแลว....................................................................................................
.......................................................
....................................................... ....................................................................................................
3. เอม ไปศกึ ษาตอทีป่ ระเทศ ........น.....า...ง...จ...ู.....ส....ภุ ....ทั ....ท....า............ .เ..ป....น.....ผ....ูย...ึ.ด....ม...่ัน.....ศ....ร....ัท....ธ....า..ใ...น.....พ....ร....ะ...พ....ุท....ธ....ศ....า...ส....น.....า...
อังกฤษ เธอรูสึกวาตวั เอง .แ....ม....จ....ะ...ไ...ป....ต....ก.....อ....ย...ู .ใ...น.....แ...ว...ด.....ว...ง....ข...อ....ง...ผ....ู .ท....่ี ไ...ม....ไ...ด.....
แปลกจากคนอนื่ เพราะเปน ....................................................... .น.....ับ....ถ....อื ...พ....ร....ะ..พ....ุท....ธ....ศ....า..ส.....น....า..............................................
ชาวพทุ ธเพยี งคนเดียว .......................................................
....................................................... ....................................................................................................
4. ตอม เห็นสามีภรรยาคูหนง่ึ ....น.....า..ย....ส....มุ ...น.....ม...า...ล....า...ก....า...ร........ .เ..ป....น....ผ....ูม...ีค....ว...า...ม...ก....ล....า...ห....า...ญ.......ท....ํา...ใ...น....ส....่ิง....ท....ถ่ี ...ูก...............
ทะเลาะกนั และทาํ รายรางกาย .โ...ด....ย...ค....ํา...น....ึง....ถ...งึ....ธ...ร...ร....ม......ค....ว...า...ม...ถ....ูก....ต....อ...ง....ด....ีง...า...ม.........
ที่ปายรถเมล แตไมกลายงุ ....................................................... มากอน....................................................................................................
เพราะเปนเรอื่ งในครอบครวั .......................................................
....................................................... ....................................................................................................
5. หนงึ่ มปี ญหาชีวิตครอบครัว ......พ....ร....ะ..ป....ฏ....า...จ...า...ร....า..เ..ถ....ร...ี....... .เ..ป....น.....ผ...ูท....ี่ม....ีป....ร...ะ...ส....บ....ก....า...ร...ณ..........ช...ีว...ิต....ท....ี่ผ....า...น....ค....ว...า...ม....
พอแมทะเลาะเบาะแวงและ .ท....กุ....ข......ค....ว...า..ม....ผ...ดิ....ห....ว...งั......ค....ว...า..ม....พ....ล....ดั ....พ....ร...า...ก....อ...ย...า...ง....
แยกทางกัน หนงึ่ จงึ รสู ึก ....................................................... .ส.....า...ห....ัส.........แ...ต....ใ...ช....ห....ล....ัก....ธ....ร...ร....ม...ผ....า...น.....ว...ิก....ฤ....ต....ข...อ....ง....
ขาดความอบอนุ ....................................................... ชวี ติ ได....................................................................................................
.......................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยูในดลุ ยพนิ จิ ของครูผสู อน)
18
กจิ กรรมที่ 2.3 กึ าประวตั ชิ าวพทุ ธตวั อยาง แลวสรุปความรลู งในแผนผงั คะแนนเตม คะแนนที่ได
(ส 1.1 ม.4-6/14) 10
พระบาทสมเดจพระจลุ จอมเกลาเจาอยู ัว พระ พธิ าณเ ระ ชา สุภท ท เฉฉบลบั ย
คณุ ธรรมที่เปนแบบอยาง คณุ ธรรมที่เปนแบบอยาง
…1.……ท…ร…ง…เป…น……อ…ุบ…าส……ก…ท…เ่ี ค…ร…ง…ค…ร…ดั……ต…าม…ห……ล…กั …………….. …1.……เป…น……ผ…ฝู ก……ฝ…น…ต…น…อ…ย…า…ง…ย…่งิ ……………………………………..
………พ…ร…ะ…พ…ทุ …ธ…ศ…า…ส…น…า………………………………………………….. …2…. …ข…ยัน……ห…ม…นั่ …เ…พ…ีย…ร…เป…น…เ…ล…ิศ………………………………………..
…2…. …ท…ร…ง…อ…ปุ …ถ…มั …ภ……ท…าํ …น…บุ …ํา…ร…ุง…พ…ร…ะพ……ุท…ธ…ศ…าส……น…า……….. ……. …เป…น……ผ…ูมวี…ธิ…ีค…ดิ…แ…บ…บ……โย…น……ิโส…ม…น……ส…ิก…า…ร…………………..
………อ…ย…าง…ด…ีย…่ิง……………………………………………………………….. …4…. …ม…ีเท…ค…น……คิ …ว…ธิ …สี …อ…น…ท…่ีย…อ…ด…เ…ย…่ียม………………………………..
……. …ท…ร…ง…ม…วี สิ……ยั …ท…ศั …น…ก…ว…า…ง…ไก…ล……………………………………..
……………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………..
นกั เรยี นจะเลอื กนาํ คณุ ธรรมไปประยกุ ตใชอยางไร
…ป…ฏ…บิ …ตั …ติ …า…ม…ห…ล…กั …ธ…ร…ร…ม…ค…าํ …ส…อ…น…ใ…น…พ…ร…ะ…พ…ทุ …ธ…ศ…า…ส…น…า.. นกั เรยี นจะเลอื กนาํ คณุ ธรรมไปประยกุ ตใชอยางไร
…อ…ย…าง…เ…ค…ร…ง…ค…ร…ัด……ท…ํา…แ…ต…ค…ว…า…มด……ี …ล…ด……ล…ะ……เล…ิก…ก…า…ร.. …ม…คี …วา…ม…เ…พ…ยี …รพ……ย…าย…า…ม…ใ…น…ก…า…รท……าํ ง…า…น…ต…า…ง…ๆ…ใ…ห…ส…าํ …เร…จ็ ..
…ท…ํา…ค…ว…า…ม…ช…่ัว……แ…ล…ะ…ฝ…ก…จ…ิต……ใจ…ใ…ห……เป…น……ผ…ู ม…ีแ…ต…ค…ว…า…ม.. …ไม…ย…อ…ท…อ…ต……อ…อ…ุป…ส…ร…ร…ค……แ…ล…ะ…ห…ม…่ัน…ฝ…ก…ฝ…น……ต…น…เอ…ง…ใ…ห..
…ป…ร…าร…ถ…น……าด……ีต…อ…ผ…ูอ…น่ื ………………………………………………….. …เป…น…ผ…ูใ…ฝ…ร…ใู …ฝ…เร…ยี …น…อ…ย…ูเ…ส…ม…อ………………………………………..
……………………………………………………………………………………..
ชาวพทุ ธตวั อยา่ ง
สมเดจพระพทุ ธ าจารย ป.อ. ปยตุ ต ทานอนาคารกิ ธรรมปาละ
คณุ ธรรมทเ่ี ปนตวั อยาง คณุ ธรรมทีเ่ ปนตวั อยาง
…1.……ม…คี …ว…าม…ม…ุง…ม…นั่ …ส……งู …………………………………………………..
…1.……เป…น……ผ…มู คี……วา…ม…เ…พ…ยี …ร…เป…น……เล…ิศ………………………………….. …2…. …เป…น……ผ…ูป…ก…ป…อ…ง…พ…ร…ะ…พ…ุท…ธ…ศ…า…ส…น…า…อ…ย…าง…แ…ท…จ…ร…งิ……..
…2…. …เป…น……ผ…มู วี…นิ……ยั ใ…น…ต……น…เอ…ง…แ…ล…ะ…ฝ…ก…ฝ…น…ต…น……เอ…ง…อ…ย…า…ง.. ……. …ม…คี …ว…าม…เ…พ…ีย…ร…พ…ย…า…ย…า…มท……ําง…า…น…ใ…ห…ส…าํ…เ…ร…จ็ ต……าม…ท…ี่…..
………ด…เี ย…่ีย…ม…………………………………………………………………….. ………ต…ง้ั …เป…า…ห…ม…า…ย…ไ…ว……………………………………………………..
……. …เป…น……พ…ร…ะผ…ูม…ศี…ลี……าจ…า…ร…ว…ัต…ร…ง…ด…ง…า…ม…ย…ิ่ง…………………..
…4…. …ม…ีค…ว…าม…เ…ป…น…เ…ล…ิศ…ท…า…ง…วิช…า…ก…า…ร……เป…น……พ…ห…สู …ูต………….. ……………………………………………………………………………………..
…5…. …ม…วี ญิ……ญ…า…ณ…ป……ก…ป…อ…ง…พ…ร…ะพ……ทุ …ธ…ศ…า…ส…น…า…………………..
……………………………………………………………………………………..
นกั เรยี นจะเลอื กนาํ คณุ ธรรมไปประยกุ ตใชอยางไร นกั เรยี นจะเลอื กนาํ คณุ ธรรมไปประยกุ ตใชอยางไร
…ม…วี นิ……ัย…ใน……ต…น…เอ…ง……ร…จู …กั …ห…น……าท…ี่ข…อ…ง…ต…น…เ…อ…ง…ใ…ห………….. …ก…าํ ห……น…ด…เป…า…ห…ม…า…ย…ส…าํ …ค…ญั …ใ…น…ช…วี …ติ ……แ…ล…ะม…คี……วา…ม…ม…งุ …ม…นั่ ..
…เร…ีย…บ…ร…อ…ย……ท…ั้ง…ก…า…ร…เร…ยี …น……ก…า…ร…ค…บ…เ…พ…อ่ื …น……แ…ล…ะ…ก…า…ร.. …ต…ั้ง…ใจ…เ…พ…่ือ…ไ…ป…ใ…ห…ถ…ึง…เป…า…ห…ม…า…ย…ท…ี่ต…ั้ง…ไ…ว……โด…ย…ไ…ม…ย…อ…ท…อ..
…ป…ร…ะพ……ฤ…ต…ิป…ฏ…บิ …ัต…ติ …น……ใน…ด……าน……อ…่นื …ๆ…………………………….. …ต…อ…อ…ปุ …ส…ร…ร…ค…ท…เ่ี …ขา…ม…า…เป……น…บ…ท…ท…ด…ส…อ…บ……ขอ…ง…ช…ีว…ติ ………..
…………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………..
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินจิ ของครผู ูสอน) 19
กิจกรรมท่ี 2.4 ยกตัวอยางป าท่ีนักเรียนเคยประสบมา แลวนํามาเขียน คะแนนเตม คะแนนท่ีได
อธบิ ายการแกไขป า ดยใชแนวทางจากเรอ่ื งม าชนกชาดก
10
(ส 1.1 ม.4-6/14)
การแกไขป าชวี ติ ตามแนวทางม าชนกชาดก
เฉฉบลบั ย 1. สภาพปญหาของนกั เรียน
................ใ...น.....ง...า...น.....ก....ี.....า...ส....ี.ข...อ....ง...โ...ร....ง...เ..ร....ีย....น.........น.....ัก.....เ..ร...ีย....น.....ท....ุก....ค.....น.....ต....อ....ง....เ..ข...า...ร....ว...ม....ใ...น.....ก....า...ร....แ...ข....ง...ข...ั.น....ก....ี......า...ค....น.....ล....ะ...
.1......ป....ร...ะ...เ.ภ....ท.......ซ...ง่ึ....ฉ....นั ....ต....อ....ง...ล....ง...แ...ข...ง...ก....ี.....า...ฟ....ุต....บ....อ...ล.......แ...ต....ฉ....นั.....เ.ล....น.....ก....ี ....า...ไ..ม....เ..ก....ง......แ...ล....ะ..ไ...ม...ม....เี..ว..ล....า...ฝ...ก....ซ....อ...ม....ต....อ...น.....เ..ย...็น.....
.ก....ับ....เ..พ....่อื....น....ๆ......เ..พ....ร...า...ะ...ต....อ...ง...ก....ล....บั.....ไ..ป....เ..ร...ีย....น....พ....ิเ..ศ....ษ....ท....ี่บ....า...น....ใ...น....ต....อ....น....เ..ย....็น..........................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................
2. สาเหตุ
1. ฉนั เลนกี าไมเกง......................................................................................................................................................................................................................................
.2..........ฉ.....นั ....ไ...ม...เ..ว...ล....า..ซ....อ...ม.......เ.พ....ร....า...ะ..ต....อ....ง...ไ..ป....เ..ร....ยี ...น....พ.....ิเ.ศ....ษ....ต....อ....น....เ..ย....็น........................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................
3. ผลท่ไี ดรับ
................ฉ....นั.....อ...า...จ...ท....าํ...ใ...ห....ท....มี ...แ...พ.......เ..พ....ร...า...ะ...เ.ล....น.....ก....ี....า...ไ...ม...เ..ก....ง...แ...ล....ะ...ไ..ม....ม...เี..ว...ล....า..ซ....อ....ม............................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................................................................
4. ขอคดิ ที่ไดจากเรอ่ื งมหาชนกชาดก ท่ีนกั เรียนนํามาเปนแนวทางในการแกปญหา
.1..........ฉ.....ัน....ต....อ...ง....ห....ม...ัน่.....ฝ...ก....ซ....อ...ม....ท....ัก....ษ....ะ..ใ...น....ก....า...ร....เ.ล....น.....ก....ี ....า...ฟ....ุต....บ....อ....ล....ท....ุก....ว..ัน........ห....า..ข...อ....บ....ก....พ....ร...อ....ง...ข...อ....ง...ต....น....เ..อ....ง....................
..........แ....ล....ะ..ป....ร...บั.....ป....ร...ุง...ท....กั....ษ....ะ...ก....า...ร...เ..ล....น....ใ...ห....ด....ีข...นึ้ ...........................................................................................................................................
.2..........ฉ.....นั ....ต....อ...ง....ว...า..ง....แ...ผ...น.....ใ..น.....ก....า..ร....ฝ...ก....ซ....อ...ม....ก....ี ....า...ก....บั....เ..พ....อ่ื...น.....ๆ......โ..ด....ย....อ...า...จ...ข...อ....พ....อ...แ....ม...ซ....อ...ม....ก....ี ....า...ร...ว...ม....ก....บั ....เ..พ....อ่ื ...น.....ๆ............
กอนกลับไปเรียนพิเศษทบี่ าน......................................................................................................................................................................................................................................
5. ขอคดิ ท่ไี ดจากการศึกษาชาดก แลวนาํ ไปปรบั ใชในชวี ติ ประจําวนั
.1..........ก....ํา...ห....น.....ด....เ.ป....า...ห....ม...า...ย....ใ..น.....ก....า..ร....ท....ํา..ง....า..น........แ...ล....ะ..ต....ง้ั....ใ..จ....ป....ฏ...ิบ.....ัต....เิ .พ....่ือ....ใ..ห....บ.....ร...ร...ล....ุเ..ป....า...ห....ม...า...ย...ท....่ีก....าํ...ห....น....ด...............................
.2..........ม....สี....ต....สิ....ัม....ป....ช...ัญ.....ญ.....ะ..ใ...น....ก....า...ร...ท....ํา...ก....ิจ...ก....ร....ร...ม....ต....า..ง....ๆ......ใ..น.....ช...ีว...ติ ......แ....ล...ะ...พ....ึง...ร....ะ..ล....กึ....ไ...ว...เ.ส.....ม...อ....ว..า...ไ...ม...ค....ว...ร....ป...ร....ะ..ม....า...ท............
...........ม....ีค....ว...า...ม...เ..พ....ีย...ร....ใ..น.....ก....า..ร....ท....ํา...ง...า...น....ต....า...ง...ๆ......โ..ด....ย....ไ..ม....ย...อ....ท....อ......แ...ล....ะ...ต....ั้ง...ใ...จ...ท....ํา...ง...า...น....น.....นั้ ....ใ...ห....ส....ํา...เ.ร....จ็ .......................................
......................................................................................................................................................................................................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยใู นดลุ ยพินิจของครูผูสอน)
20
กจิ กรรมเสริมทกั ษะในศตวรรษท่ี 21
สืบคนประวัติบุคคลสําคั ท่ีมีสวนดําเนินกิจกรรมดานพระพุทธ าสนาในประเท อ่ืน ท่ีนักเรียน
สนใจมา 1 ทาน แลวเขียนบนั ทึกตามประเดนที่กาํ นดใ
บุคคลสําคญั ที่สนใจศกึ ษา คือ ทานติช นัท ันห................................................................................................................................................................
ประเทศทดี่ าํ เนนิ กจิ กรรมดานพระพทุ ธศาสนา ประเทศฝร่ังเศส......................................................................................................................
ประวตั โิ ดยสงั เขป ....ท....า..น.....ต....ชิ ......น....ทั..........นั.....ห.......เ.ป....น.....พ....ร...ะ...ภ...กิ....ษ.....ชุ ...า..ว...เ..ว...ยี ...ด....น....า...ม......ใ...น....ฝ....า..ย....ม...ห....า...ย...า...น.......น.....กิ....า..ย....เ..ซ...น.......แ....ล...ะ...
.เ..ป....น.....ผ...ูก....อ....ต...ัง้....ช...ุม...ช...น.....ท....ช่ี ...่ือ....ว..า.......“..ห....ม....บู ....า...น....พ....ล....ัม....”......โ..ด....ย....ช...มุ ...ช....น....แ...ห....ง...น.....ีต้ ....้ัง...อ....ย...ทู ....า...ง...ต....อ...น.....ใ..ต....ข...อ....ง...ฝ...ร....่ัง...เ..ศ....ส........เ..ป...น.....ช...มุ ...ช....น....
.ท....เ่ี..ป....ด....โ...อ...ก....า...ส....ใ..ห....ผ....ูท....มี่ ...ีค....ว...า...ม...ส.....น....ใ...จ...ไ...ด....เ.ข...า...ม....า..ป....ฏ....บิ ....ัต....ิธ...ร....ร...ม....แ...ห....ง...พ....ทุ....ธ...บ.....ร...ิษ....ทั.......4.......โ..ด....ย...ไ...ม...ม....ีเ..ส....น....แ....บ....ง...ท....า...ง...ศ....า...ส....น....า...
.แ....ล....ะ..ก....ล....ับ....ม....า..อ....ย...ูก....บั.....ป...จ....จ....ุบ....นั ....ข...ณ......ะ.....ซ....่งึ ...ถ....อื ...เ..ป....น....บ....า...น.....ข..อ....ง...ท....า...น....ม....า...จ...น.....ถ...งึ....ท....ุก....ว...นั ....น....ี้...................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
กจิ กรรมเดนท่ีสนใจ .....ท....า...น....ต....ิช.......น.....ัท...........ัน....ห........ไ...ด...เ..ผ....ย...แ...ผ....ค....าํ ..ส.....อ...น.....ใ..น.....พ....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...ศ....า...ส....น....า.......โ..ด....ย....ไ..ด....ก....ล....า...ว...ไ..ว...ว...า... เฉฉบลบั ย
.“...พ....ุท....ธ....ศ....า..ส.....น....า...เ..ป....น.....ว..ิถ....ีช...ีว...ิต....”.......ท.....า..น.....จ...ึ.ง...น....ํา...ธ...ร....ร....ม...เ..ข...า...ส....ูช...ีว...ิต....ป....ร....ะ..จ....ํา...ว...ัน.........เ.ช....น.........ฝ...ก....ล....ม....ห....า...ย...ใ...จ...เ..พ....่ือ....น....ํ.า..เ..ข...า...ส....ูส.....ต....ิ
.ไ...ม...ว...า...จ....ะ..ย....นื .......เ..ด....นิ .......ว...ง่ิ ......ร...บั....ป....ร....ะ..ท....า...น....อ....า...ห....า..ร.......ห....ร...อื...ท....าํ...ก....จิ....ก....ร...ร...ม....อ...น่ื.....ๆ......เ..พ....อื่ ...พ....ฒั.....น.....า...ส....ม...า...ธ...แิ...ล....ะ...ก....อ...ใ...ห....เ.ก....ดิ....ป....ญ.....ญ.....า...
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
ตวั อยางแนวคดิ หรือหลกั คาํ สอนท่ีนาสนใจ ....ท....า...น....ต....ิช........น....ั.ท............ัน....ห.........ก....ล....า...ว...ว...า.......“...ใ..น.....พ....ร...ะ...ส....ูต....ร....ต....า...ง...ๆ....
.ข...อ....ง...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ...เ..จ....า..ม....กั ....ท....ร...ง...ส....อ....น....ใ...ห....ใ..ช...ล....ม....ห...า...ย....ใ..จ....บ....าํ ..เ..พ....ญ็.....ส....ต....เิ..ส....ม...อ....”.....ก....า...ร...ห....า...ย...ใ...จ...เ..ป....น....เ..ค....ร...อ่ื....ง...ม....อื ...ต....า...ม...ธ...ร....ร...ม....ช...า..ต....ิ.
.ท....่ี.ม...ีป....ร...ะ...ส....ิท....ธ....ิภ...า...พ....ส....ูง....ส....ุด....ใ..น.....ก....า...ร...ป....อ....ง...ก....ัน....ค....ว...า...ม....ค....ิด....ฟ....ุง...ซ....า..น.........จ....ง...เ..ร...ีย....น....ร....ูว...ิธ...ีก....า...ร...ฝ....ก....ล...ม....ห....า...ย...ใ...จ...เ..พ....ื่อ....จ...ะ...ไ..ด....ค....อ....ย....
.ค.....ว..บ.....ค....มุ ...จ....ติ ....ใ..จ....แ...ล....ะ..ร....า..ง....ก....า..ย....ข...อ...ง....เ.ร....า.....ฝ....ก....ส....ต....ิ...พ....ัฒ.....น.....า..ส....ม....า...ธ...ิแ...ล....ะ...ป...ญ.....ญ.....า......เ.พ.....ื่อ...พ....ร....อ...ม....ร...ับ....ก....ับ....ส.....ถ...า...น.....ก....า..ร....ณ.....ท....จี่....ะ...
เกิดขน้ึ..................................................................................................................................................................................................................................................
ส่งิ ที่นกั เรียนประทับใจและสามารถนาํ ไปเปนแบบอยาง ...ป....ร....ะ...ท....ับ.....ใ...จ....ค....ํา...ส.....อ....น.....ข...อ....ง....ท....า...น.....ท....่ี.ก....ล.....า...ว...
.เ..ก....ี่ย...ว...ก....ับ.....ก....า..ร....ฝ....ก....ส....ต....ิโ..ด....ย....ก....า...ร...ก....ํา...ห....น.....ด....ล....ม...ห....า...ย....ใ..จ....แ...ล....ะ...ย...ัง....ส....า...ม...า...ร....ถ...ป....ฏ....ิบ.....ัต....ิภ....า..ว...น.....า...ไ..ด....ท....ุก....อ....ิร...ิ.ย...า...บ....ถ........ไ...ม....ว...า...จ...ะ...
.เ..ด....นิ ........ย....ืน.........น....ั่ง........ท....าํ ..ง....า..น.....บ....า...น.........เ.ป....น.....ต....น.........ก...า...ร....ฝ...ก....เ..ช...น....น.....้เี..ป....น....ส....ิง่...ท....ง่ี....า..ย....ท....่ีจ...ะ...น.....าํ ..ม....า..ป....ฏ....บิ....ัต....เิ..พ....ือ่....ใ..ห....ต....น.....เ.อ....ง...ม....ีส....ต....ิ
................แ...บ...บ...ป....ร..ะ..เ..ม...นิ....ท...ัก.......ะ..ใ..น.......ต...ว..ร...ร......ท...่ี..2...1...........ร...ูต....ัว...อ....ย...เู..ส....ม....อ......ร...วู...า...ส....ง่ิ...ใ...ด....ค....ว...ร...ท....ํา...ห....ร...อื....ไ..ม....ค....ว...ร...ท....ํา..........................................
...........................ท...ัก......ะ....................................ท...กั......ะ..ท...่ปี...ร..ะ..เ.ม...นิ..............1..........ร...ะ..ด..ับ...ค.2..ณุ ....ภ...า..พ...........3........................................................................................
ทัก ะการเรียนรูและนวตั กรรม
ทัก ะชีวติ และการทํางาน
ทัก ะดานสารสนเท และเทค น ลยี 21
2แบบทดสอบประจําหนว่ ยการเรียนรทู้ ี่ คะแนนเตม คะแนนท่ีได
ตอนท่ี 1 วงกลมเลือกขอที่ กู ตองท่สี ดุ เพียงขอเดยี ว 10
1. ขอใดแสดงใหเหน็ วาพระพทุ ธเจายึดหลักธรรมาธิปไตยในการบริหารคณะสง
1. ทรงประทานความเปนใหญใหแกภกิ ษทุ อ่ี าวโุ ส
2. กําหนดโทษใหพระสง ที่ทาํ ผดิ รายแรงถงึ ปาราชิก
3. ไมทรงใชอาํ นาจแทรกแซงการตัดสินใจของคณะสง
4. ยกใหคณะสง เปนผูกาํ หนดกิจกรรมของสง ท้ังหมด
5. เม่อื พระสง เติบใหญ พระพุทธเจาก็จะทรงเคารพสง
2. เยภยุ ยสิกา เปนกจิ กรรมสง ทคี่ ลายคลึงกับขอใด
1. การแถลงของคณะรัฐมนตรี
2. การหารอื ของคณะรฐั มนตรี
3. การลงมติของคณะรฐั มนตรี
4. การประชมุ ของคณะรฐั มนตรี
เฉฉบลบั ย 5. การอภิปรายของคณะรัฐมนตรี
3. ผูใดปฏิบตั ติ ามหลกั ความเชอ่ื ทางพระพทุ ธศาสนา
1. สวยเชื่อวาความรักเปนเรอ่ื งบุพเพสันนิวาส
2. ตองเชือ่ วาคนเราจะพบกันไดเปนเรอ่ื งของพรหมลิขิต
3. นนุ เชือ่ วาตนเองเกิดมาจนอยางนี้เพราะกรรมเกา จงึ ไดแตยอมรับมัน
4. สมเชอ่ื และหวังเสมอวาการทาํ บุญทาํ ทานเปนประจาํ จะทาํ ใหเขาถกู สลากกินแบงรฐั บาล
5. เพลงเช่ือวาหากเธอมุงมั่นตง้ั ใจเรยี นจะตองไดผลการเรียนดแี ละเขามหาวทิ ยาลัยไดดงั หวัง
4. สนิท กาํ พราพอแมตง้ั แตยงั เด็ก เขาตองอยูกับยาย 2 คน สนิทตองเรียนไปดวยทํางานไปดวย
เพอ่ื หาเลย้ี งยายและสงตวั เองเรยี น ในทส่ี ดุ เขากส็ ามารถสอบชงิ ทนุ มหาวทิ ยาลยั ได และสามารถดแู ล
ยายได จากเหตุการณตวั อยาง สนิทปฏบิ ัตติ นคลายชาดกเร่อื งใด
1. พระมโหสถ
2. พระมหาชนก
3. พระเวสสนั ดร
4. พระนารทฤ ษี
5. พระสวุ รรณสาม
22
5. ขอใดถอื การปฏิบตั ติ ามหลกั มชั ิมาปฏปิ ทา เฉฉบลับย
1. รสาอานหนังสอื หามรุงหามค่ํา เพ่อื การสอบในวันพรุงนี้
2. คฑาสามารถยกตูทง้ั หลังได โดยไมตองใหเพ่ือนชวยเพราะเขาเปนนักกี า
3. ธนาราํ่ รวยมาก มีรถหรขู บั หลายคัน ซึ่งเขาหามาดวยการขายมรดกของพอแม
4. คชามรี ูปรางดี เพราะเขาออกกาํ ลงั กายเปนประจํา และทานอาหารทม่ี ีประโยชน
5. ชบาเปนคนรคู ณุ คาของเงนิ เธอจะกินขาวกับไขดาว 1 องทกุ วนั เพราะจะไดประหยดั เงนิ
6. ขอใดไมใชคณุ สมบตั ิของพระอานนท
1. เปนพหูสูต ผูคงแกเรยี น
2. เปนผมู ีสติ ตืน่ ตัว มคี วามระลึกได
3. เปนผมู วี ิธจี ดจาํ พุทธวจั นะไดเปนอยางดี
4. เปนผูเรียนรเู ร็ว สามารถบรรลุอรหนั ตโดยเร็ว
5. เปนพุทธอุปฏฐาก คอยสนองงานพระพุทธเจา
. ผูใดนาํ ความรทู ี่ไดจากการศึกษาเรือ่ งราวของพระปฏาจาราเถรี มาปรบั ใชในการแกไขปญหาชวี ิต
1. เกตฝุ กปลอยวางตอสงั คมทว่ี นุ วายดวยการใหอภยั ตอทุกคน
2. แกวตั้งใจเรยี นหนังสือโดยไมไปเทยี่ วกบั เพื่อนๆ เลยสักครัง้
3. กญุ ทาํ การเกษตรแตกส็ ามารถรวยเปนเศรษฐีเงินลานไดเหมอื นกัน
4. เกมเกิดอบุ ัติเหตุทาํ ใหพกิ ารขาขาดท้ังสองขาง แตยงั มีกําลังใจสชู ีวติ
5. กานชอบจดั ดอกไมจึงไปสมคั รงานที่โรงแรมจนไดเปนพนักงานประจาํ ในทีส่ ดุ
8. ผใู ดนาํ แบบอยางคณุ ธรรมของพระมหาชนกมาประยุกตใชกบั ชีวติ ประจาํ วันไดอยางเหมาะสมที่สุด
1. เมยภาคภมู ิใจทีต่ นเองไดรบั รางวัลลกู กตญั ูในปนี้
2. เขมมคี รอบครวั ทแ่ี ตกแยก เขาคิดวาจะตองมคี รอบครวั ที่ดีใหได
3. นกเปนทีป่ รกึ ษาใหแกเพ่อื นๆ เพราะตนเองเรียนหนงั สอื ดีกวาเพื่อนๆ
4. เหมเกดิ มาฐานะยากจน เมื่อรา่ํ รวยขน้ึ มาแลวจงึ ชอบสงเคราะหคนทด่ี อยกวา
5. ดนยเปนเดก็ กําพราแตไมเคยนอยใจ สพู ยายามต้ังใจเรียนจนสามารถสอบติดคณะท่ีฝนไดในทีส่ ุด
9. พระปฏาจาราเถรี ไดเทน้าํ ลงแผนดนิ น้าํ ไหลไปสกั หนอยกซ็ ึมหายไป เหตุการณนี้ทําใหทานบรรลธุ รรม
อยางไร
1. ชีวิตเหมือนสายนาํ้ ผานไปแลวไมมวี ันไหลยอนกลบั
2. ชวี ิตคนเราจะสั้นจะยาว สดุ ทายกต็ องดับหายทงั้ นน้ั
3. พระธรรมคือสายนาํ้ อนั ชมุ เยน็ ทจี่ ะชวยใหจติ ใจชมุ เย็นได
4. ความทกุ ขท้งั หลายคอื มลทนิ ควรใชนํ้าคอื พระธรรมชาํ ระใหสะอาด
5. นา้ํ ไหลใกลบาง ไกลบาง ทพ่ี อดคี ือทางสายกลางจงึ ควรดาํ เนินตามทางไป
23
10. สุมนตตองไปศึกษาตอท่ีประเทศอังกฤษ และพักอาศัยอยูในยานของผูคนที่นับถือศาสนาอ่ืน
แตสุมนตก็ปรับตัวเขากับเพื่อนตางศาสนาไดเปนอยางดี และยังคงรักษาเอกลักษณอันดีงามของ
ชาวพทุ ธไวได
จากขอความ สุมนตปฏิบัติงานในแบบอยางของพทุ ธสาวก พทุ ธสาวกิ าทานใด
1. พระอานนท
2. นางจู สภุ ทั ทา
3. นางปฏาจาราเถรี
4. นายสมุ นมาลาการ
5. อนาถบิณฑกิ เศรษฐี
ตอนที่ 2 ตอบคํา ามทีก่ าํ นดใ คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
10
เฉฉบลบั ย 1. เพราะเหตุใดพระพุทธเจาจงึ ไดรับการยกยองใหเปนมนุษยผฝู กตนไดอยางสูงสดุ และคุณธรรม
ขอใดทีจ่ ะนาํ พานักเรยี นไปสคู วามเปนมนุษยผฝู กตนไดอยางสูงสดุ
……………ก…า…ร…ต…ร…ัส…ร…ูได…ด……วย…พ…ร…ะ…อ…ง…ค…เ…อ…งข…อ…ง…พ…ร…ะ…พ…ุท…ธ…เ…จ…า …เ…พ…ร…า…ะใ…ห…เ…ห…็น…ถ…งึ …ค…ว…า…มเ…ป…น…ม…น…ุษ……ย…ผ…ูฝ…ก…ฝ…น…ได……อ…ยา…ง…
…ส…ูง…ส…ุด……เ…พ…ร…าะ…เ…ป…น…ก…า…ร…บ…ร…ร…ล…ุเป……าห…ม…า…ย…ท…ีว่ …า…ง…ไว……ด…ว…ย…ค…ว…า…ม…เพ…ีย…ร…พ…ย…า…ย…า…ม…แ…ล…ะ…ส…ต…ิป…ญ…ญ……าข…อ…ง…ต…น…เ…อ…ง……ม…ิไ…ด.
…อ…อ…น…ว…อ…น…ห…ร…อื …ห…ว…ัง…พ…งึ่ …ส…ง่ิ …ศ…กั …ด…ิส…ทิ…ธ…ใิ…ด…ๆ……ให……ม…าช…ว…ย…เห…ล……อื …แ…ส…ด…ง…ถ…ึง…ค…ว…า…ม…เช…อ่ื…ม…่ัน…ใ…น…ศ……กั …ย…ภ…าพ……ขอ…ง…ค…ว…า…ม…เป…น….
…ม…น…ุษ…ย……ด…ัง…น……ั้น……ค…ว…า…ม…เช…่ือ…ม…ั่น…ใ…น…ต…น……เอ…ง…แ…ล…ะ…ค…ว…าม…เ…พ…ีย…ร…จ…ึง…ถ…ือ…เป…น……ค…ุณ…ธ…ร…ร…ม…ท…่ีจ…ะ…น…ํา…ไ…ป…ส…ูค…ว…าม…เ…ป…น…ม…น……ุษ…ย.
ผฝู กตนไดอยางสงู สุด.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. จากการศึกษาเรื่องประวตั ิพุทธสาวก พุทธสาวกิ า และชาวพุทธตวั อยาง นักเรียนสามารถนาํ
คุณธรรมตางๆ ไปใชในการดาํ เนนิ ชวี ิตไดอยางไร
……………ค…ณุ …ธ…ร…ร…ม…ต…า…ง…ๆ…ท…ไี่…ด…จ…า…ก…ก…า…ร…ศ…กึ …ษ…า…ส…าม…า…ร…ถ…น…าํ…ม…า…ป…ร…ะย…กุ…ต…ใ…ช…ใ…น…ช…วี ติ……ป…ร…ะจ…าํ …ว…นั …ใ…น…ท…กุ …ๆ……เร…อ่ื …ง……เพ…อ่ื …ท…่ี
…จ…ะพ……ฒั …น…า…ต…น…เ…อ…ง…ให…ป…ร…ะ…ส…บ…ค……วา…ม…ส…าํ …เร…จ็…ใ…น…ด…า…น…ต……าง…ๆ……อ…กี …ท…ง้ั …ย…งั …ท…าํ …ให…บ……คุ …ค…ล…ม…คี …ว…าม…ส……ขุ ใ…น…ก…า…ร…ด…าํ …เน……นิ …ช…วี …ติ .
…แ…ล…ะอ…ย…ูร…ว…ม…ก…ับ…ผ…ูอ…่ืน…ใ…น…ส……ัง…ค…ม…ได…อ…ย…า…ง…ส…ง…บ…ส…ุข……ซ…่ึง…ค……ุณ…ธ…ร…ร…ม…ท…ี่น…ัก…เ…ร…ีย…น…ส…า…ม…า…ร…ถ…ใช…เ…ป…น…แ…บ…บ…อ…ย…า…ง…ใน……ก…า…ร.
…ด…าํ …เน…ิน……ชีว…ิต…ไ…ด……เช…น……เ…ป…น…ผ…ใู …ฝ…ร…ใู ฝ…เ…ร…ีย…น…แ…ล…ะ…ม…คี …วา…ม…เ…พ…ยี …ร…ก…ล…า…ข…อง…พ……ระ…อ…า…น…น…ท……เ…ป…น…ต…น………………………………….
.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยใู นดลุ ยพินจิ ของครูผูสอน)
24
3หนว่ ยการเรยี นรู้ที่ หลกั ธรรม
ทางพระพุทธศาสนา
หลักธรรมคาสอนถือเปนหัวใจสาคัญของแตละศาสนา ซ่ึงหากปราศจากหลักธรรมคาสอนแลว
กเปรียบเหมือนกับไมมีศาสนา สาหรับหลักธรรมคาสอนของพระพุทธศาสนาน้ัน ลวนแตมีประโยชนตอ
การพฒั นาตน การศกึ ษาหลกั ธรรมคาสอนตาง ใหเขาใจอยางถกู ตองลกึ ซงึ้ จะชวยใหรเู ทาทนั ปญหาตาง
ที่เกิดขึ้นตามความเปนจริง และสามารถแกไขปญหาไดอยางมีสติ อันจะกอใหเกิดความสงบสุข ท้ังตอ
ตนเองและสงั คมสวนรวม
ความหมายของพระรตั นตรัย คุ คาของพระสง เฉฉบลบั ย
• พระพทุ ธ หลกั ธรรม • เปนผสู บื ทอดพระศาสนา
• พระธรรม ทางพระพุทธ • เปนตัวอยางของชีวติ แบบพทุ ธ
• พระสง • เปนผอู นเุ คราะหชาวบาน
ศาสนา
พระรัตนตรยั อริยสัจ
ทุกข สมทุ ัย นิ รธ มรรค
• จิต เจตสิก • ป จิ จสมปุ บาท • นิพพาน • อธิปไตย
• นิวรณ • สาราณียธรรม
• ทศพธิ ราชธรรม
• วิปสสนาญาณ
• มงคล
25
กิจกรรมฝกึ ทักษะการคดิ คะแนนเตม คะแนนทีไ่ ด
กิจกรรมที่ 3.1 เตมิ ขอมูลลงในตารางตาม วั ขอทกี่ าํ นดใ สมบูรณ
10
คาํ พั ท ความ มาย ความสําคั ตอการดําเนนิ ชีวิต
พระรัตนตรัย .แ...ก....ว...ป....ร...ะ...เ.ส.....ร...ิ.............ด...ว...ง......ซ....ง่ึ...เ..ป....น.............................. ..เ.ป....น.....อ...ง...ค....ป....ร....ะ..ก....อ....บ....ส....าํ...ค....ญั .....ท....ท่ี ....าํ ...ใ..ห.........................
.อ...ง....ค....ป....ร...ะ...ก....อ...บ....ส....ํา...ค....ญั.....ข...อ...ง....พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ..................... ..เ.ก....ิด....พ....ร....ะ..พ....ุท....ธ....ศ....า..ส.....น....า......แ...ล....ะ..เ..ป....น....ส.....่ิง...ท....่ี .............
.ศ....า...ส....น....า......ค....ือ......พ....ร....ะ..พ....ุท....ธ.......พ....ร...ะ...ธ...ร...ร....ม..................... ..พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....กิ....ช...น.....น....ํา...ไ...ป...ร....ะ..ล....กึ....ถ....งึ......เ..ค....า...ร...พ.........
พระสงฆ.................................................................................................. ..บ....ชู ...า.....แ....ล...ะ...เ..ป....น....เ..ค....ร...อื่....ง...ย....ึด....เ.ห....น.....ย่ี ...ว...จ....ติ ....ใ..จ..............
.................................................................................................. ..................................................................................................
พระพทุ ธ .อ...ง....ค....ส....ม...เ..ด....็จ....พ....ร...ะ...ส....ัม...ม....า...ส....มั ...พ....ทุ....ธ....เ.จ....า..................... ..ช...า..ว...พ....ทุ....ธ....ใ..ห....ค....ว...า...ม...เ..ค....า...ร...พ....บ....ูช....า..ต....อ....อ...ง...ค.................
.ผ...ูท....ร....ง...เ..ป....น....ศ....า...ส....ด....า...ข...อ...ง...พ....ร....ะ...พ....ทุ ....ธ...ศ....า...ส....น....า......... ..ส....ม...เ..ด....จ็ ...พ.....ร...ะ...ส....มั ...ม....า...ส....ัม...ม....า..พ.....ุท....ธ...เ..จ...า...อ...ย....า..ง.............
เฉฉบลบั ย .เ..ป....น....ผ...ูต....ร....สั....ร...ูธ....ร...ร....ม...ค....ือ....ค....ว..า...ม....จ...ร....งิ ...ข...อ...ง....โ..ล....ก........ ..ม...า...ก.......ใ..น.....บ....า...น....ข...อ...ง....พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....กิ....ช...น.....ม...กั..............
.แ...ล....ะ...น....ํา...ม...า...ส....อ....น....แ...ก....ผ....อู ...นื่................................................ ..จ...ะ...ต....้งั ...พ....ร...ะ...พ....ุท....ธ...ร....ปู....ไ..ว...เ..พ....อื่...ก....ร....า...บ....ไ..ห....ว......แ...ล....ะ......
..ร...ะ...ล....กึ ....ถ...งึ....ค....ณุ .....ง...า...ม...ค....ว...า...ม...ด....ขี...อ....ง...พ....ร....ะ..อ....ง...ค.............
..................................................................................................
พระธรรม .ค....ว...า..ม....จ...ร....งิ ...ท....พี่....ร...ะ...พ....ทุ....ธ...เ..จ...า...ท....ร...ง....ค....น....พ....บ.......เ..ป....น..... ..เ.ป....น.....แ...น....ว...ท....า...ง...ท....ี่ด....ีง...า...ม....ส....าํ ...ห...ร....บั..................................
.ค....ว...า...ม...จ....ร...ิง....ท....่ีม...ีอ....ย...ูแ....ล....ว.......พ....ร....ะ..พ.....ุท....ธ...อ....ง...ค....ม....ิไ..ด..... ..พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....กิ....ช...น.....น....าํ...ไ...ป...ป....ฏ....ิบ....ัต....ิใ...น....ก....า...ร...............
.ท....ร...ง...ค....ดิ....ข...นึ้ ....ม....า..เ..อ...ง......แ...ต....พ....ร...ะ...อ...ง...ค....ท....ร....ง...ค....น....พ....บ..... ..ด....ํา..เ..น....ิน.....ช...ีว...ติ .......อ...นั .....จ...ะ...ส....ง...ผ....ล....ใ..ห....เ..ก....ิด....ค....ว...า..ม....ส....ขุ ....
.แ...ล....ะ...น....าํ ...อ...อ....ก....ส....ัง่ ...ส....อ....น....ช...า...ว...โ..ล....ก................................... ..ท....่ีแ...ท....จ...ร....งิ ...แ...ก....ต....น....เ..อ....ง...แ...ล....ะ...ส....งั...ค....ม....ส....ว...น....ร....ว..ม.........
.................................................................................................. ..................................................................................................
พระสง .ส....า...ว..ก....ข...อ....ง...พ....ร...ะ...พ....ทุ ....ธ...เ..จ...า......เ.ป....น.....ผ...ศู ....กึ ....ษ....า................. ..เ.ป....น.....ผ...ูท....ี่เ..ผ...ย....แ...ผ...ค....ํา...ส....อ....น....ท....า...ง...พ....ร....ะ..พ.....ุท....ธ................
.ผ...ปู....ฏ....บิ ....ตั ....ิ ...ธ...าํ ...ร...ง...พ.....ร...ะ...ธ...ร...ร....ม......แ...ล....ะ...เ.ผ....ย...แ...ผ............... ..ศ....า..ส....น.....า...แ...ก....พ....ุท....ธ...ศ....า...ส....น....กิ....ช....น....ท....ัง้ ...ห....ล....า...ย...............
.พ....ร...ะ...ธ...ร....ร...ม....แ...ก....ม...ว...ล....ม...น.....ุษ....ย............................................ ..อ...กี....ท....ัง้...เ..ป....น....ผ....ูป....ร...ะ...พ....ฤ....ต....ิป....ฏ...ิบ.....ัต....ใิ ..น.....ส....งิ่ ...ด....ีง...า...ม......
..เ.ป....น.....ต....วั ..อ....ย...า...ง......แ...ล....ะ...ค....อ...ย....ส....ง...เ..ส....ร....ิม...ใ...ห....................
.................................................................................................. ..ช...า..ว...พ....ุท....ธ....ท....ํา..ค....ว...า...ม...ด....ี...ล....ะ...เ.ว...น.....ก....า..ร....ท....ํา...ช...วั่ ..............
..................................................................................................
อริยสจั 4 .ค....ว...า..ม....จ....ร...งิ...อ....นั ....ป....ร....ะ..เ..ส....ร....ิ ......ซ...ึง่....เ.ป....น.....ห....วั ...ใ..จ.............. ..เ.ป....น.....ส....ิ่ง...ท....ช่ี...ว...ย....ใ..ห....ก....า...ร...ด....ํา...เ..น....ิน.....ช...วี ..ติ.......เ..ป....น....ไ...ป......
.ส....าํ...ค....ญั.....ข...อ...ง...พ....ร....ะ..พ.....ทุ ....ธ...ศ....า...ส....น....า......ป....ร...ะ...ก....อ...บ............ ..อ...ย....า..ง....ม...สี ....ต....ิ ...ร...จู....กั ....ป....ล....อ...ย....ว...า..ง......ไ...ม...ข...อ....ง...................
.ไ..ป....ด....ว...ย......ท....กุ....ข......ส....ม....ุท....ยั ......น.....โิ ..ร...ธ.......ม...ร...ร....ค................... ..เ.ก....ีย่....ว...ก....บั ....ก....เิ .ล....ส.....ต....า..ง....ๆ.....แ....ล...ะ...เ..ก....ิด....ค....ว...า..ม..................
..ร...ม....เ.ย....น็ ....เ..ป....น....ส....ขุ...อ....ย...า...ง...แ...ท....จ....ร...งิ....................................
..................................................................................................
.................................................................................................. ..................................................................................................
26 (พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยูในดุลยพนิ ิจของครูผสู อน)
กิจกรรมท่ี 3.2 เขยี นแผนผงั ความคดิ อธิบายองคประกอบของอริยสจั 4 คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
มาตามความเขาใจของนกั เรียน แลวตอบคํา าม
10
จติ เจตสิก ปฏจิ จสมุปบาท
ความโกรธ นวิ รณ 5
ความเกลยี ด อปุ าทาน 4
ความเศรา
ความเจบ็ ปวย ............ส....ม...ทุ....ัย...............
ทกุ ข......................................
อริยสจั 4
เฉฉบลบั ย
............น.....ิโ..ร....ธ............... มรรค......................................
นพิ พาน อธปิ ไตย
ความหมดทกุ ข สาราณยี ธรรม 6
การหลุดพนจากกิเลส ทศพธิ ราชธรรม 1
ความสขุ ทแี่ ทจรงิ วปิ สสนาญาณ
มงคล
ผูทยี่ ดึ อรยิ สจั 4 เปนหลกั ในการดาํ เนินชีวิตจะไดรบั ผลดอี ยางไร
................ม....คี ....ว..า...ม....ส....ุข...ค....ว...า..ม....เ..จ...ร....ิญ....ใ...น....ก....า...ร....ด...ํา...เ..น....ิน.....ช...วี...ติ........ใ...ช...ช...วี...ติ ....อ...ย....า..ง....ม...ีส....ต....ปิ....ร....า..ศ....จ....า...ก....ค....ว..า...ม....ท....ุก....ข.......ก....า...ร...ย...ึด....ม....ัน่.........ถ...ือ....ม...่ัน.......
.ค....ว...า...ม...อ....ย...า...ก....ท....้ัง...ห....ล....า...ย........เ..ม...่ือ....ต....น....เ..อ....ง...ม...ีค....ว...า...ม....ส....ุข...แ...ล....ว.......ย...ั.ง...เ..ผ...ื่อ....แ...ผ...ค....ว...า...ม...ส.....ุข...ใ..ห....ผ....ูอ...ื่น.....ด....ว..ย........ท....ํา...ใ...ห....ค....น....ใ...น....ส....ัง....ค....ม...ใ...ช...ช...ีว...ิต......
.อ....ย...ูร....ว..ม....ก....นั ....ไ...ด....อ...ย....า...ง...ป....ก....ต....ิส....ุข......ม...ีค....ว...า...ม...เ..อ...อ้ื....เ..ฟ....อ...เ..ผ...่ือ....แ...ผ...ต....อ....ก....ัน..............................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดุลยพินจิ ของครผู ูสอน) 27
กิจกรรมท่ี 3.3 อานเ ตุการณท่ีกํา นด แลวเติมขอมลู ลงในตารางใ กู ตอง คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
10
เ ตกุ ารณ นิวรณทีเ่ กดิ สาเ ตุ แนวทางแกไข
1. กอยตองอานหนงั สอื .ถ....นี ....ม....ิท....ธ...ะ.................. .ค....ว...า...ม...เ..ก....ยี....จ...ค....ร....า..น........................ ..ห....า..อ....ุบ....า...ย...ป....ล....ุก....เ..ร...า...จ...ิต....ใ...ห.........
สอบแตพบวาตนไมมี .ค....ว...า...ม...ง....ว...ง...เ..ห....ง...า...ห....า..ว...น.....อ...น........ ..เ.ก....ดิ....ค....ว...า...ม...ข...ย....นั .......ใ..น.....ก....า...ร.........
กําลังใจจะอาน ...................................... .ค....ว...า...ม...ห....ด....ห....ูแ...ห....ง....จ...ติ....ใ...จ.............. ..อ...า...น....ห....น.....ัง...ส....อื......แ....ล....ะ...................
จงึ นอนหลบั ...................................... .ป....ร....า..ศ....จ....า...ก....ค....ว...า..ม....เ.พ.....ยี ...ร............. การสอบ.............................................................
......................................
2. พงษชอบดเู วบ็ ไซต .ก....า...ม...ฉ....ัน.....ท.................. ..ค....ว...า..ม....ห....ล....ง...ใ...น....ร....ปู ......ก....ล....่ิน.......... ..พ....ย...า...ย...า...ม...ม....อ...ง....เ.ห....็น.....ว...า................
ท่ีไมเหมาะสม และ ..เ..ส....ีย...ง......ส.....ัม...ผ....ัส.......เ.ห....น็.....ว...า..ง....า..ม.... ..ค....ว..า...ม....ง...า...ม...เ..ป....น....ส....่ิง....ไ..ม....เ.ท....ย่ี....ง....
เปนคนเจาชู ...................................... ..เ..ห....็น....ว...า...ต....อ...ง...ใ...จ.............................. ..ว..ัน.....ห....น....ง่ึ....ก....็ต...อ....ง...ส....ล....า...ย....ไ..ป.........
...................................... ..ใ..น.....ท....่ีส....ุด............................................
...................................... .............................................................
3. นดิ เปนคนหวาดระแวงเฉฉบลบั ย .อ...ทุ.....ธ...จั ...จ....................... .ค....ว...า...ม...ไ...ม...ส.....ง...บ....แ...ห....ง....จ...ิต............... ..ท....าํ ..ใ...จ...ใ...ห....ส....ง...บ.....ม...สี....ม....า..ธ....ิ ...........
กลวั เพอื่ นรวมงานจะ .ก....กุ....ก....ุจ...จ....ะ.................. .ค....ว...า...ม...ค....ิด....ฟ.....งุ ...ซ...า...น......................... ..ร...ับ....ฟ....ง......ร....บั....ร...ทู....ุก....ส.....่งิ ...ต....า...ม........
ซุบซิบนินทา จนเก็บ ...................................... .ป....ร....ุง...แ...ต....ง...ค....ว...า...ม...ค....ิด...................... ..ค....ว..า...ม....เ.ป....น.....จ...ร....ิง......อ...ย....ูก....ับ............
ไปคดิ และนอนไมหลบั ปจจบุ นั...................................... ............................................................. .............................................................
4. โตงโกรธเพื่อนท่มี ี .พ....ย...า...บ....า...ท.................... .ค....ว...า...ม...ข...ดั....เ..ค....อื ....ง...ใ..จ....ท....ี่ ................. ..ม...สี ....ต....ิ ...ร...จู....กั ....ก....า...ร...ใ...ห....อ...ภ....ยั ..........
ความคิดตางจากตน .ก....อ....ต....ัว...จ...น.....ก....ล....า..ย....เ.ป....น.................. ..ผ...ูอ...ื่น........ร...ูจ....กั ....ป....ล....อ...ย....ว..า...ง..............
จงึ ตอวารนุ แรง และ ...................................... .ค....ว...า...ม...โ...ก....ร...ธ......ม....งุ ...ค....ิด....ร....า..ย.......... ..ไ..ม....อ...า...ฆ....า...ต....ม...า...ด....ร...า...ย....................
เลกิ คบเพ่อื นคนนน้ั ...................................... .ต....อ....ค....น....อ....ืน่ ........................................ ..บ....ุค....ค....ล....ร...อ....บ....ข...า...ง..........................
......................................
5. ดาวเปนคนลังเล เม่ือ .ว...ิจ...กิ....ิจ....ฉ....า................... .ค....ว...า...ม...ส.....ง...ส....ยั ......ย....้าํ ...ค....ิด....ย...้ํา...ท....ํา.... ..ฝ...ก....ต....น....เ..อ....ง...ใ..ห....เ..ป....น.....ผ...ูม...ี............
ตองตดั สนิ ใจเรื่องใด .ไ...ม...พ....ย....า...ย...า...ม...ห....า...ค....าํ...ต....อ...บ............. ..ค....ว..า...ม....ม...ัน่.....ใ..จ.......ม...คี....ว...า...ม...ก....ล....า.....
มักครุนคิดอยูนานกวา ...................................... .เ..พ....อ่ื....ก....า..ร....แ...ก....ไ..ข...ป....ญ.....ห....า............... ..ท....จ่ี ...ะ...เ.ผ....ช...ิญ.....ป....ญ.....ห....า.....แ...ล....ะ...........
จะตัดสนิ ใจได ...................................... .อ....ย...า...ง...แ...ท....จ....ร...งิ................................. ..ค....ิด....แ...ก....ป....ญ....ห....า...อ....ย...า...ง...ถ....ูก....จ...ุด.....
......................................
(พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยูในดลุ ยพินิจของครูผูสอน)
28
กจิ กรรมตามตวั ชว้ี ดั คะแนนเตม คะแนนท่ีได
กิจกรรมท่ี 3.1 ึก าประวัติของพระสง ที่เปนแบบอยางท่ดี ีในสงั คมไทย 10
มา 1 ทาน พรอมตดิ ภาพประกอบ และบันทกึ ขอมูล
(ส 1.1 ม.4-6/13)
1. ประวัตพิ ระสง ทเ่ี ลือกศึกษา ()
.................พ....ร...ะ...ธ...ร....ร...ม....โ..ก....ษ....า...จ...า...ร....ย........พ....ทุ....ธ....ท....า..ส....ภ....ิก....ข...ุ...................
2. ประวตั โิ ดยสงั เขป
.................ท....า..น.....เ.ป....น.....ช...า..ว...อ....าํ ..เ..ภ....อ...ไ..ช....ย...า.....จ....งั...ห....ว...ดั ....ส....รุ...า...ษ........ร...ธ...า...น....ี
.เ..ก....ิด....เ..ม...่อื.......พ......ศ........2...4....4.........เ..ร...ม่ิ....บ....ว...ช...เ..ร...ีย...น.....เ..ม...อื่....อ...า...ย...ุไ...ด.......2.........ป....
.จ....า...ก....น....้ัน.....ส....อ...บ....ไ...ด....เ..ป....ร...ีย...ญ.....ธ...ร....ร...ม..............ป....ร...ะ...โ..ย....ค.......แ...ล....ะ...ท....า...น....
.ไ...ด....ศ....ึก....ษ....า...เ..ร...่ือ....ง...อ....่ืน....ๆ........อ...ีก....ม....า...ก....ม...า...ย........ท....า...น....ไ...ด....ล....ะ..ส.....ัง...ข...า...ร...
.ณ........ส....ว...น.....โ..ม...ก....ข...พ....ล....า...ร...า...ม......เ..ม...อื่...ว...นั.....ท....ี่ ........ก....ร....ก.......า...ค....ม......พ......ศ........
.2...5.......6......ส.....ริ ...ิร...ว...ม....อ...า...ย...ไุ...ด................ป.............................................................
........................................................................................................................... เฉฉบลบั ย
3. คณุ ธรรมที่ถอื เปนแบบอยางท่ีดี
................ท....า...น....ม....คี....ว...า...ม...เ..ส....ยี...ส.....ล....ะ..ใ...น....ก....า...ร...อ....ุท....ศิ ....ต....น....เ..ก....อื...บ.....ต....ล...อ....ด....ช...วี...ิต....ข...อ...ง...ก....า...ร....ค....ร...อ....ง...ส....ม...ณ......เ..พ....ศ........เ..พ....่อื...เ..ผ....ย...แ...ผ....ธ...ร...ร....ม...ะ...
.ซ...ง่ึ....เ.ป....น.....ธ...ร...ร....ม...ท....ป่ี....ร....ะ..ย....กุ ....ต....ใ..ห....ม....ใ..ห....ม...คี....ว...า...ม....ร...ว...ม...ส....ม....ยั......เ..ห....ม...า...ะ...ส....ม...ก....บั.....ป...จ....จ....บุ ....นั .......แ...ล....ะ...ท....า..น.....ม...เี..จ....ต....น....า...แ...น....ว...แ...น.....ใ..น.....ก....า..ร....
.ท....จี่ ...ะ...ใ..ห....ส....งั....ค....ม...ไ..ท....ย....แ...ล....ะ..ส....งั....ค....ม...โ..ล....ก....ไ...ด....ป...ร....ะ..ย....กุ ....ต....ห...ล....กั....ธ...ร....ร...ม....ไ..ป....ใ..ช...เ..พ....อ่ื....ใ..ห....อ...ย....รู ...ว...ม...ก....นั.....ไ..ด....อ...ย....า..ง....ส....ง...บ....ส....ขุ......จ....น....ท....าํ ...ใ..ห....
.ท....า...น....ไ...ด....ร...บั ....ย....ก....ย...อ...ง....จ...า...ก....ย...ูเ..น.....ส....โ..ก....ใ...ห....เ..ป...น.....บ....ุค....ค....ล....ส....าํ...ค....ัญ.....ข...อ...ง....โ..ล....ก.......................................................................................................
4. ผลงานทส่ี าํ คัญ
................ท....า...น....ไ...ด....เ..ร...ีย....บ....เ.ร....ยี...ง....ห....น....งั...ส.....อื ...ท....ีเ่..ก....่ยี ...ว...ก....บั....ธ...ร....ร...ม....ะ..ไ...ว...ม...า...ก....ม...า...ย......เ..ช...น........แ...ก....น....พ....ทุ....ธ....ศ...า...ส....น........ค....ูม...อื....ม...น.....ษุ ....ย...................
.ต....ัว...ก....ูข...อ...ง...ก....ู...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ....เ.จ....า...ส....อ...น.....อ...ะ...ไ..ร.......ภ...า...ษ....า...ค....น.........ภ....า..ษ.....า..ธ....ร...ร...ม.......ธ...ร...ร....ม...โ...ฆ....ษ....ณ........เ..ป....น....ต....น.......................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
5. การนําแนวทางการปฏิบตั ิของทานไปประยุกตใชในการดําเนินชีวติ ของนักเรยี น
................ต....ั้ง...ใ...จ....ป...ฏ....บิ....ตั....ิห....น.....า...ท....่แี ...ล....ะ..เ..ส....ีย....ส....ล....ะ.....โ...ด....ย...น....าํ...ไ...ป....ใ..ช...ใ...น....ก....า...ร...เ..ร....ยี ...น....ห....น.....ัง...ส....อื....แ...ล....ะ...ท....าํ ..ห....น.....า..ท....่ที....ุก....ๆ......อ....ย...า...ง...............
.อ...ย....า..ง....ต....ัง้ ...ใ..จ.......ร...ว...ม....ถ...งึ....ม...ีค....ว...า...ม...เ..ส....ีย....ส....ล....ะ..ใ...น....ก....า...ร...ท....ํา...ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....เ.พ....่ือ....ต....น....เ..อ....ง...แ...ล....ะ...ผ...ูอ...น่ื.....................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................................................................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรยี น โดยอยูในดุลยพินิจของครผู สู อน) 29
กิจกรรมท่ี 3.2 ยกตวั อยางความทุกขของนักเรียน 1 ตวั อยาง คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
แลวเขยี นอธิบายตามกระบวนการของป ิจจสมุปบาท
10
(ส 1.1 ม.4-6/13)
1. ความทุกขของนกั เรยี น คอื .....ร...สู....กึ....เ..ส....ยี....ใ..จ......เ..พ....ร....า..ะ...โ..ท.....ร...ศ....พั....ท....เ..ค....ล....ื่อ...น.....ท....่ที ....พ่ี ....่งึ...ซ....ื้อ...ม....า..ใ...ห....ม...ต....ก....พ....นื้.....แ...ต....ก...........
ใชการไมได...........................................................................................................................................................................................................................................
2. ลําดับการเกดิ ของทุกข ดังน้ี
อวชิ ชา .ค....ว...า...ม...ร...หู....ล....กั....ธ....ร...ร...ม....ช...า...ต....ิ ...ว..า...ท....กุ....ส....ง่ิ....ไ..ม....เ.ท....ย่ี....ง......ไ..ม....ย...งั่....ย...นื.......เ..ก....ดิ....แ...ล....ว...ด....ับ.....................................................
สงั ขาร .ป....ร...ุง....แ...ต....ง...ใ..ห....ค....ดิ....เ..ส....ยี....ด....า..ย.......ไ..ม....น....า...เ..ป...น.....อ...ย....า...ง...น....ี้...................................................................................................
วิญญาณ .ค....ว...า...ม...ร...บั.....ร...ูเ..ห....็น....ต....า...ม...ส.....ัง...ข...า...ร......ว...า..ข...อ....ง...ร....กั ...น.....ัน้....แ....ต...ก....เ..ส....ยี....ห....า...ย..........................................................................
นามรปู .ท....ั้ง...ค....ว...า...ม...ค....ดิ.......ค....ว...า...ม...ร....สู ....กึ.......แ...ล....ะ..พ....ฤ....ต....กิ....ร....ร...ม......ต....อ....บ....ส....น.....อ...ง...ก....า...ร....ร...บั....ร....ู ...................................................
ส ผาสั ยสตะนะเฉฉบลบั ย .อ...า...ย....ต....น....ะ...ท....เ่ี .ก....ี่ย....ว...ข..อ....ง...ก....ร....ะ..ท....บ....ก....ับ.....ก....า..ร....ต....ก....แ...ต....ก.......ต....า..เ..ห....น็.......ห....ไู...ด....ย...นิ.......ม....ือ...จ....ับ.........................................
.เ..ม...่อื....ต....า..เ..ห....น็....ภ....า...พ....ก....เ็..ก....ดิ .......ห....ไู ..ด....ย...ิน.....เ..ส....ีย...ง....แ...ต....ก....ก....เ็ .ก....ิด.......ม....อื ...ท....ี่จ....บั ....ร...บั....ร....สู....ภ....า...พ....ก....า..ร....แ...ต....ก....ก....็เ..ก....ดิ ..........
เวทนา .เ..ม...ื่อ....ผ...ัส....ส....ะ...เ..ก....ิด.......ค....ว..า...ม....เ.ส.....ยี ...ใ...จ......ค....บั....แ...ค....น.....ใ..จ.......ผ...ดิ....ห....ว...ัง......เ..ส....ยี...ด....า...ย......ก....็ต....า...ม....ม...า.........................................
ตณั หา .ค....ว...า...ม...อ....ย...า...ก....ก....เ็ .ก....ดิ....ข...้ึน.......ค.....อื ......อ...ย....า...ก....ใ..ห....ค....ง...อ....ย...ู...ไ...ม...อ....ย...า...ก....ใ..ห....แ...ต....ก..................................................................
อปุ าทาน .ค....ว...า...ม...ย...ึด....ม....น่ั....ว...า...เ..ป....น....ข...อ...ง....ร...ัก.......ข...อ...ง....ช...อ...บ.......ข...อ....ง...เ..ร...า...ก....ต็....า...ม...ม....า..........................................................................
ภพ .ห....ว...ง...แ...ห....ง...ค....ว...า...ม...ท....กุ....ข...ห....ม....น....ห....ม....อ...ง...ใ...จ....ก....เ็ .ร....่มิ ...เ..ข...า...ค....ร...อ....บ....ค....ร...อ....ง...จ....ิต...................................................................
ชาติ .ส....ภ....า...พ....ข...อ...ง...ค....ว...า...ม....ท....กุ ...ข...ย....อ...ม....เ..ก....ิด...ข...นึ้.....แ...ล....ว..................................................................................................................
ชรามรณะ .ค....ว...า...ม...ไ...ม...ส....บ....า...ย....ใ..จ......ค.....ว..า...ม....ท....กุ ....ข..จ....า...ก....โ..ท....ร....ศ....พั ....ท....แ...ต....ก....ก....ห็ ....ย...ัง่...เ..อ....า..ผ....ูน....น้ั.....ต....ิด....ต....า..ม....ไ..ป....แ...ล....ว.....................
3. เจตสกิ ท่รี บั รคู วามทุกข คือ ....ค....ว..า...ม....โ..ศ....ก....เ..ศ....ร...า...เ..ส....ีย...ใ...จ......พ.....ไิ ..ร.......ร...ํา...พ....ัน.......ค.....ว..า...ม....ค....ับ....แ...ค....น....แ....น....น.....ใ..จ.......ก....็อ...ย....ใู ..น.....
จติ เจตสกิ ของผนู ้ันแลว...........................................................................................................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................................................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนกั เรียน โดยอยใู นดลุ ยพินจิ ของครูผูสอน โดยใหคะแนน
30 ขอ 1. 3. ใหขอละ 2 คะแนน และขอ 2. ให 6 คะแนน)
กจิ กรรมท่ี 3.3 อานกรณี กึ าตอไปน้ี แลวตอบคาํ ามตามประเดนทก่ี าํ นดใ คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
(ส 1.1 ม.4-6/13) 10
ผใู หญลไี ดรับเลือกตงั้ เปนผใู หญบานคนใหม หลงั รบั ตาํ แหนงไดไมนาน ผูใหญลีก็เรมิ่
หลงระเรงิ ในอาํ นาจ โดยการใชอาํ นาจเกนิ ขอบเขต ปกครองโดยมชิ อบ ไม งความคดิ เหน็ ของ
ชาวบาน เหน็ แกพวกพองและประโยชนสวนตวั มากเกนิ ไป บรหิ ารงานไมโปรงใส ทง้ั ยงั มกี าร
ทจุ รติ คอรรปั ชนั ในหลายๆ ดาน ซง่ึ สรางความเดอื ดรอนใหชาวบานเปนอยางมาก ชาวบาน
จึงไดรวมตัวกันสงเรื่องรองเรียนไปยังอําเภอ เพอื่ ใหเขามาตรวจสอบการทํางานของผูใหญลี
หากนกั เรยี นเปนผใู หญลจี ะนาํ หลกั ธรรมใดตอไปน้ี มาปรบั ใชเพอื่ ปรบั ปรงุ ตน พรอมอธบิ าย
วิธีการแกไขอยางเปนรปู ธรรม
อธิปไตย 3 สาราณียธรรม 6
วปิ สสนา าณ 9 เฉฉบลบั ย
ท พธิ ราชธรรม 10 มงคล 38
1. ธรรมทเ่ี ลอื ก คือ ทศพิธราชธรรม 1........................................................................................................................................................................................................
2. เหตุผลทเ่ี ลือก .....เ..พ....ร....า..ะ...เ..ป....น....ห....ล....ัก....ธ...ร....ร...ม....ท....่นี ....กั....ป....ก....ค....ร...อ....ง...พ....งึ....ม...ี....เ.ป....น.....แ...น....ว...ท....า...ง...ป....ฏ....บิ....ตั....ทิ....จี่....ะ..ก....อ....ใ..ห....เ..ก....ดิ....ค....ว...า...ม...ส....ุข....
..ค....ว...า..ม....เ..จ...ร....ญิ .....แ...ก....ป....ร...ะ...ช...า..ช....น.......แ...ล....ะ..ส.....ัง...ค....ม...ส.....ว...น....ร...ว...ม.............................................................................................................................................
3. แนวทางแกไขปญหา .....ป...ฏ....บิ....ตั....ติ....น....เ..ป....น....ค....น.....ด....อี ...ย...ใู...น....ศ....ลี....ธ...ร...ร....ม......ซ...ง.่ึ ...จ...ะ...ท....าํ ..ใ...ห....เ.ป....น....ท....ร่ี....กั ....แ...ล...ะ...เ.ค....า...ร...พ....ข...อ...ง....ช...า..ว...บ....า...น.....
..ร...บั....ฟ....ง....ค....ว..า...ม....ค....ดิ ...เ..ห....น็.......ม....เี .ห....ต....มุ....ผี ...ล....ก....บั....ล....กู....บ....า...น.......ไ..ม....ใ..ช...อ....าํ ..น.....า..จ....ใ..น.....ท....า..ง....ม...ชิ...อ....บ......................................................................................
4. ผลจากการใชธรรมดังกลาว ....ช...า...ว...บ....า...น.....ม...ีค....ว...า...ม....ส....า...ม...ัค....ค....ี.....อ....ย...ูร....ว...ม...ก....ัน.....อ...ย....า...ง...พ....่ึง....พ....า...อ...า...ศ....ัย...ก....ัน.........ร....ว...ม...ม....ือ....ก....ัน.....
..พ....ฒั.....น.....า..ห....ม....ูบ....า...น....ใ...ห....ม...ีค....ว...า...ม...เ..ข...ม...แ....ข...ง็ ...พ....ร...อ....ม...เ..ผ....ช...ญิ ....ป....ญ.....ห....า...ต....า...ง...ๆ......แ...ล....ะ..ใ...ห....ค....ว...า..ม....ร...ว...ม....ม...อื....ผ...ใู...ห....ญ.....บ....า..น.....เ..ป....น....อ....ย...า...ง...ด....ี.........
5. ขอคิดท่ีไดจากกรณีศกึ ษานี้ .....ผ....ูท....ี่ม...ีบ....ท.....บ....า...ท....ก....า..ร....เ.ป....น.....ผ...ูน.....ํา.......จ....ะ..ต....อ....ง...ใ...ช...ค....ุณ.....ธ....ร...ร...ม....เ..ป....น....ห....ล....ัก....ส....ํา...ค....ัญ.....ใ...น....ก....า...ร....
..ป....ก....ค....ร...อ...ง......ไ...ม...ใ...ช..อ....าํ...น....า...จ...เ..ก....นิ ....ต....วั.....แ...ล....ะ...ต....อ...ง...ร...จ.ู ...กั....เ.ส.....ยี ...ส....ล....ะ..แ...ก....ผ....อู ...นื่.......เ..พ....อ่ื...ใ...ห...เ..ก....ดิ....ป....ร...ะ...โ..ย...ช...น.....ส....ขุ...ต...อ....ส....ว...น....ร...ว...ม......................
(พจิ ารณาจากคาํ ตอบของนักเรียน โดยอยใู นดลุ ยพนิ จิ ของครผู สู อน 31
กจิ กรรมที่ 3.4 สืบคนพระราชกรณียกิจในพระบาทสมเดจพระปรมินทร- คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
ม าภูมิพลอดุลยเดช แลวพจิ ารณาวาพระองคทรงป บิ ัติ
ตามท พธิ ราชธรรมอยางไร (ส 1.1 ม.4-6/13) 10
ท พิธราชธรรม พระจริยวตั ร/พระราชกรณียกิจทีท่ รงบาํ เพ
1. การให .พ....ร....ะ..อ....ง...ค....พ....ร...ะ...ร...า...ช...ท....า...น....พ....ร...ะ...ร...า...ช...ท....ร...พั....ย....ส....ว...น....พ....ร....ะ..อ....ง...ค....เ.พ....อ.ื่ ...ช...ว...ย...ร...า...ษ........ร...ม....า..ก....ม....า..ย......
(ทาน) .เ..ช...น.......พ.....ร...ะ...ร...า...ช...ท....า...น....ถ....ุง...ย...งั....ช...ีพ....แ...ก....ผ...ปู....ร....ะ..ส.....บ....ภ....ัย...น.....ํา้ ..ท....ว...ม......เ..ป....น.....ต....น.......................................
2. การต้ังอยูในศลี .พ....ร....ะ..อ....ง...ค....ด....าํ ..ร....ง...อ...ย....ใู ..น....ศ....ลี.......เ..ห...น.็ ....ไ..ด....จ....า..ก....ป.......ม....บ....ร...ม....ร...า...ช...โ..อ....ง...ก....า..ร....ท....พี่ ....ร...ะ...ร...า...ช...ท....า..น.....ว..า....
(ศลี ) .“...เ..ร...า...จ...ะ...ค....ร...อ....ง...แ...ผ....น....ด....ิน.....โ..ด....ย...ธ....ร...ร....ม......เ..พ....่ือ...ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....ส....ขุ ...แ...ห....ง...ม....ห....า..ช...น.....ช...า...ว...ส....ย...า...ม...”.......
3. การบริจาค .พ....ร....ะ..อ....ง...ค....ท....ร....ง...เ..ส....ยี ...ส....ล....ะ...ค....ว...า..ม....ส....ขุ...ส....ว...น....พ.....ร...ะ...อ...ง...ค.......โ...ด....ย...เ..ส....ด....จ็...เ..ย....ยี่ ...ม...เ..ย....อื ...น.....ร...า...ษ........ร....
(ปริจจาคะ) แมอยใู นถ่ินทุรกนั ดาร...............................................................................................................................................................................
4. ความซือ่ ตรง .พ.....ร...ะ...อ....ง...ค....ไ...ด....พ.....ร...ะ...ร....า...ช...ท....า...น.....โ..ค....ร....ง....ก....า...ร...ต....า...ม....แ...น.....ว...พ....ร....ะ...ร...า...ช...ด....ํา...ร....ิม....า...ก....ม...า...ย........เ..พ.....ื่อ...
(อาชวะ) .บ....ร....ร...เ..ท....า...ท...ก.ุ ...ข...ใ...ห....ร...า...ษ.......ร.......แ...ล....ะ..ม....กั ...จ....ะ...เ.ส....ด....จ็....ไ..ป....ท....อ...ด....พ....ร....ะ..เ..น....ต....ร....ด....ว..ย....พ....ร...ะ...อ...ง...ค....เ..อ....ง....
เฉฉบลบั ย 5. ความออนโยน .พ....ร....ะ...อ...ง...ค....ท.....ร...ง...ม....ีค....ว...า...ม...ล....ะ...ม...ุน.....ล....ะ..ไ...ม........ม...ีพ.....ร...ะ...ร...า...ช...ป....ฏ....ิส....ัน.....ถ....า..ร....ก....ับ....ป....ร...ะ...ช...า...ช...น.....ด....ว...ย....
(มทั ทวะ) .พ....ร....ะ..พ....กั....ต....ร....ท....ย่ี...ิม้....แ...ย...ม.......โ..ด....ย....ม...ิไ...ด....แ...บ....ง...ช...นั้.....ว...ร...ร...ณ......ะ.....โ...ด....ย...ม....ิไ..ด....ถ....อื ...พ....ร....ะ..อ....ง...ค......................
6. ความมตี บะ .พ....ร....ะ...อ...ง....ค....เ..ส....ด....็จ...เ..ย....่ีย...ม....เ..ย...ือ....น....ร....า...ษ........ร...อ....ย...า...ง....ส....ม...ํ่า...เ..ส....ม....อ........แ...ล....ะ...ข...ณ.....ะ...ท....ี่ท....ร....ง...ป....ฏ....ิบ....ัต....ิ.
(ตบะ) .พ....ร....ะ..ร...า...ช...ก....ร...ณ.....ยี....ก....จิ ...ก....ม็...คี....ว...า..ม....ม...งุ...ม....น่ั ....ท....จี่...ะ...ช...ว..ย....เ.ห....ล....อื...แ...ล....ะ...แ...ก...ไ...ข..ป....ญ.....ห....า..ใ...ห...แ...ก....ร...า...ษ........ร....
. ความไมโกรธ .พ....ร....ะ..อ....ง...ค....ม....ีค....ว...า..ม....ส....ุข...ุม......เ..ย...ือ....ก....เ..ย...น็.......ย....ุต....ิธ...ร...ร....ม......ใ...น....ก....า...ร...ป....ฏ....บิ....ตั....พิ....ร....ะ..ร....า...ช...ภ...า...ร....ก....จิ .......
(อกั โกธะ) .ใ...น....ก....า...ร...ด....ูแ...ล....ร....า...ษ.......ร....ข...อ...ง....พ....ร...ะ...อ...ง...ค......................................................................................................
8. ความไมเบยี ดเบยี น .พ....ร....ะ...อ...ง....ค....ท....ร...ง....ป....ฏ....ิบ....ัต....ิพ....ร....ะ..ร....า...ช...ก....ร...ณ......ีย...ก....ิจ....ท....ี่ย...ั.ง...ป....ร...ะ...โ...ย...ช...น.....ใ...ห....ร...า...ษ........ร....เ.ป....น.....ท....่ีต....้ัง...
(อวหิ ิงสา) .ค....าํ...น....ึง....ถ...งึ....ป....ร...ะ...โ..ย....ช...น....ส....ว...น.....ร...ว...ม...เ..ป....น.....ห....ล...กั..........................................................................................
9. ความอดทน .พ....ร....ะ..อ....ง...ค....ท....ร....ง...ม....ีค....ว...า..ม....อ...ด....ท....น.........ไ...ม...ย....อ...ท....อ....ต....อ...ค....ว...า...ม...ล....ํา...บ....า...ก.........ด...ั.ง...จ...ะ...เ..ห....็น....ไ...ด....จ...า...ก.....
(ขันติ) .ก....า...ร...เ..ส....ด....็จ....ไ..ป....ย....งั ...ท....อ...ง....ถ...ิน่.....ท....รุ...ก....ัน.....ด....า..ร.......บ....า...ง...ค....ร...ั้ง....ร...อ....น....ร....ะ..อ....ุ ...บ....า..ง....ค....ร...ั้ง...ฝ....น....ต....ก............
10. ความไมคลาดธรรม .พ....ร....ะ..อ....ง...ค....ท....ร....ง...ม...คี....ว...า...ม...ย....ตุ ....ิธ...ร....ร...ม......แ...ล....ะ...ย...ึด....ห....ล....ัก....ธ...ร....ร...ม....ะ..ใ...น....ก....า...ร....ป...ก....ค....ร....อ...ง.....................
(อวิโรธนะ)
...............................................................................................................................................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรยี น โดยอยใู นดลุ ยพนิ ิจของครผู สู อน)
32
กจิ กรรมเสริมทกั ษะในศตวรรษท่ี 21
อานขอความท่กี าํ นดใ แลวตอบคาํ ามตอไปนี้
จากสภาพเศรษฐกจิ และสงั คมท่ีเปลย่ี นแปลงไป กอใหเกดิ การแกงแยงชิงดี จากปญหาน้ีจึงกอให
เกิดรอยแยกระหวางสังคม ซึ่งควรจะตองเรงแกไขใหทันทวงที เพราะปญหาเหลาน้ีเปนตัวบีบค้ัน
ใหเกดิ การดนิ้ รนเอาตวั รอด จงึ ทาํ ใหเวลาทจี่ ะดแู ลปรกึ ษาปญหาในครอบครวั มนี อยลง หรอื บางครอบครวั
แทบจะไมมีเลย และเร่ืองนี้จึงเปนหนึ่งในตัวทําใหเกิดปญหาทางสังคมของเยาวชน เพราะการไมใสใจ
หรอื ไมมเี วลาใหปรกึ ษาเมอื่ ลกู มปี ญหา นนั่ ยอมทาํ ใหลกู หนั ไปปรกึ ษาเพอื่ นๆ หรอื บคุ คลอน่ื ทอี่ าจชกั จงู
ไปในทางท่ีผิดได และเพื่อนบางกลุมท่ีไปปรึกษาน้ันก็จัดอยูในกลุมท่ีเกเร หรือเปนพวกท่ีมีปญหา
ทางสังคมอยูแลว และแนนอนวาพวกท่ีมีปญหาอยูแลวนั้นยอมเปนพวกที่มีอิสระในการดําเนินชีวิต
ซง่ึ ตรงกบั ความตองการของเดก็ ท่มี ีปญหาเปนทนุ เดมิ
ทีม่ า : https://www.gotoknow.org
1. ขอความนีเ้ ก่ียวของกบั เร่อื งใด
ปญหาของเยาวชนไทย......................................................................................................................................................................................................................................
2. วิเคราะหปญหานี้โดยใชหลกั อริยสัจ 4 เฉฉบลับย
ทกุ ข คือ ......เ.ด....็ก....ไ...ท....ย...ใ...ช...ช...ีว...ติ ....อ...ย....า..ง....ไ..ม....ม...คี....ว...า...ม...ส....ขุ.............................................................................................................................
สมุทัย คือ ..ก...า...ร...ไ...ม...เ..ข...า...ใ..จ....ก...นั.....ใ..น.....ค....ร...อ....บ....ค....ร...วั......แ...ล....ะ..เ..ด....ก็....ไ..ม....ไ..ด....ร...บั....ก....า...ร...ด....แู...ล....เ..อ...า...ใ..จ....ใ..ส.....อ...ย...า...ง...ท....คี่....ว...ร...จ....ะ..เ..ป....น.........
นโิ รธ คือ .....ค....ร...อ...บ.....ค....ร...วั...อ...บ.....อ...ุน........ท....ํา..ใ...ห....เ.ด....็ก....ไ...ท....ย...ม....คี....ว...า..ม....ส....ุข...ใ...น....ก....า...ร...ด....าํ...ร...ง....ช...ีว..ิต....ม....า...ก....ข...้ึน.............................................
มรรค คือ ....ค....น....ใ...น....ค....ร...อ....บ....ค....ร....วั ..ห....นั.....ห....น....า...เ..ข...า..ห....า...ก....ัน.......ไ...ม...ใ...ช...อ....า..ร....ม...ณ........แ....ล...ะ...ใ...ช...เ.ว...ล....า...ว...า..ง....ร...ว...ม....ก....ัน...............................
3. ในครอบครวั ของนักเรียนมปี ญหาในลักษณะน้ีหรือไม ถามี จะมวี ธิ ีแกไขปญหาอยางไร
.ม...ี...เ..ม...่ือ....เ..ก....ิด....ก....า..ร....ท....ะ..เ..ล....า...ะ..ห....ร....ือ...ข...ัด....แ...ย....ง...ก....นั ....ข...นึ้........ใ..ห....พ....ย....า..ย....า..ม....พ....ดู ....ค....ยุ ...เ..พ....อ่ื....ท....ํา...ค....ว..า...ม....เ.ข...า...ใ...จ...ร....ะ..ห....ว...า...ง...ก....ัน.......แ...ล....ะ.........
รวมกนั หาทางออกเพ่อื ยตุ ปิ ญหา......................................................................................................................................................................................................................................
4. นกั เรยี นคิดวา ธรรมะ สามารถชวยแกไขปญหาสังคมไดหรอื ไม เพราะอะไร
.ไ..ด.........เ..พ....ร...า...ะ...ค....น....ท....่ีป....ฏ....ิบ....ัต....ิต....า...ม....ห....ล...ัก....ธ....ร...ร....ม...จ....ะ..ด....ํา...เ..น....ิน.....ช...ีว...ิต....โ..ด....ย....ไ..ม....เ..บ....ีย...ด....เ..บ....ีย....น....ห....ร....ือ...ท....ํา...ใ...ห....ผ...ูอ....่ืน....เ..ด....ือ....น....ร....อ...น.....
.ร...ว...ม....ถ....ึง...ต....น....เ..อ....ง...ก....็จ....ะ..ไ...ม...ท....ุก....ข...ด.....ว..ย........เ..ม....่ือ...ค....น.....ใ..น.....ส....ัง...ค.....ม...อ....ย...ูร....ว...ม...ก....ัน.....ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...ร....ัก........ค....ว...า...ม....ส....า...ม...ัค....ค....ี.....ส....ัง...ค....ม....
.ก....็จ...ะ...ไ...ม...ม...ปี....ญ.....ห....า......ท....ุก....ค....น....อ....ย...รู ....ว..ม....ก....ัน....ไ...ด....อ...ย....า...ง...เ..ป...น.....ป....ก....ต....ิส....ขุ ........................................................................................................
5. ถาทกุ ครอบครัวใชหลกั ธรรมในการดาํ เนินชีวิต สงั คมไทยจะเปนอยางไร
.ส....ัง...ค....ม....เ..ก....ิด....ค....ว..า...ม....ส....ง...บ....ส....ุข......เ..พ....ร....า..ะ...ค....น....ใ...น....ส.....งั ...ค....ม...ย....ึด....ธ...ร...ร....ม...ะ...เ..ป....น....ท....พี่....ง่ึ...................................................................................
ทัก ะก..า....ร....แ..เ..ร..บ..ีย......นบ......รป....ูแท..ร..ล..กั..ะ..ะ..เ..น..ม..ะ..ว..นิ..ตั....ท..ก....ร..กั..ร......ม....ะ......ใ....น............ต......ว......ร......ร..ท......ัก..ท........่ี..ะ2....ท..1....ป่ี ....ร....ะ....เ....ม......นิ ............................1....................ร....ะ....ด......ับ......ค..2..ุณ........ภ......า....พ......................3..............................................................................................................................................................................
ทัก ะชีวติ และการทํางาน
ทัก ะดานสารสนเท และเทค น ลยี
33
(พจิ ารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยูในดุลยพินจิ ของครผู ูสอน)
3แบบทดสอบประจําหนว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี คะแนนเตม คะแนนที่ได
ตอนท่ี 1 วงกลมเลอื กขอท่ี ูกตองท่ีสดุ เพียงขอเดยี ว 10
อานขอความที่กาํ นดใ แลวตอบคาํ าม ขอ 1. - 3.
เม่อื สิง่ นม้ี ี สิ่งนี้จึงมี
เพราะส่ิงนี้เกดิ ขน้ึ สิง่ น้จี งึ เกดิ ขึ้น
เม่ือส่งิ นไ้ี มมี สิ่งน้ีก็ไมมี
เพราะสิ่งน้ดี บั สิ่งนี้กด็ ับ
1. ขอความนตี้ รงกับหลักคาํ สอนเรอ่ื งใด
1. สงั สารวฏั
2. กฎแหงทุกข
3. กฎแหงกรรม
4. อิทัปปจจยตา
เฉฉบลบั ย 5. สาราณียธรรม 6
2. คําวา สงิ่ น้ี นาจะตรงกับขอใดมากท่ีสดุ
1. สขุ 2. ทกุ ข
3. ธรรม 4. เหตุ - ผล
5. กิเลส - ตณั หา
3. จากขอความดังกลาว สามารถอนุมานได ยกเวน ขอใด
1. สุข - ทกุ ข เปนของคูกนั
2. เรียนรทู กุ ข อาจพบความสุข
3. ดบั ทกุ ข ตองดับท่ีเหตขุ องทกุ ข
4. สขุ ไมมี ทกุ ขกไ็ มมี ทกุ ขไมมี สุขกไ็ มมี
5. ทุกอยางลวนวางเปลา ทาํ อะไรไปกเ็ ทานน้ั ไมมผี ล
4. วิภาเสียใจทีค่ นรักขอเลกิ เอาแตเก็บตัวอยูในหอง ขาวปลากไ็ มอยากกนิ แสดงวาวิภากาํ ลงั อยใู น
ความทุกขลําดับใด
1. ภพ 2. ตัณหา
3. สงั ขาร 4. วญิ ญาณ
5. อุปาทาน
34
5. เพยี งเธอสบตา จติ ใจฉนั กล็ องลอยใหนกึ ฝนถงึ วนั ทเี่ ราไดอยดู วยกนั เธอคงจะสงความนยั มาใหฉนั
ฉันขอรับมนั ไวแมเธอไมเอย
จากขอความน้ี แสดงวาผพู ดู อยใู นความทกุ ขระดับใด เฉฉบลับย
1. ผสั สะ
2. เวทนา
3. ตณั หา
4. สงั ขาร
5. อปุ าทาน
6. นิตยาทาํ งานไมเสรจ็ ตามทกี่ าํ หนด เพราะความเกียจคราน เธอจึงไมสมหวังทจ่ี ะไดโบนัสในปลายป
เหตุที่นติ ยาไมไดรับโบนสั เพราะขอใด
1. พยาบาท
2. วิจกิ ิจฉา
3. ถนี มทิ ธะ
4. กามฉันทะ
5. อุปจจกุกกจุ จะ
. หากจะดบั ไ ทไ่ี หมปาใหญนนั้ ยาก แตหากดบั ไ ทคี่ นทงิ้ กนบหุ รล่ี งพน้ื กอนทไี่ จะตดิ ใบไมนน้ั งายกวา
ไ จากกนบหุ รี่ ตรงกับขอใดมากทีส่ ุด
1. โทสะ
2. โมหะ
3. โกธะ
4. ปฏิ ะ
5. พยาบาท
8. แกวสงสัยวาคนเราเกิดมาบนหลักแหงกรรมจริงหรือ แบบนี้ก็ไมตองใสใจทําดี ทําช่ัวอะไรแลว
เพราะอยางไรเสียกรรมเกากเ็ ปนตวั กําหนด
ความคิดของแกวน้ันตรงกับขอใด และจะแกไขอยางไร
1. วจิ กิ ิจฉา ปฏบิ ัตสิ มาธิ วิปสสนา เพือ่ ใหรกู รรมเกา
2. อุทธจั จกุกกจุ จะ ทาํ จติ ใจใหสงบมสี มาธิ ไม งุ ซาน
3. ถนี มทั ธะ กระตนุ ตนเองใหมีความเพียรพยายามมากขน้ึ
4. วิจกิ จิ ฉา ใชโยนิโสมนสิการ คิดใหเหน็ เหตทุ ีแ่ ทจริง และลงมอื ทํา
5. อทุ ธัจจกกุ กุจจะ นึกถึงเปาหมายของสิ่งทท่ี ํา ทาํ ในสิง่ ทเ่ี ชอื่ เชื่อในสงิ่ ท่ที ํา
35
9. ในสภาพการบานเมืองท่ีมีการคิดเห็นอยางแตกตางหลากหลาย นํามาซึ่งความขัดแยง จึงควรนําหลัก
สาราณียธรรม 6 ขอใดมาใชแกไขสถานการณทสี่ ดุ
1. สาธารณโภคี
2. เมตตาวจีกรรม
3. ทฏิ ฐสิ ามญั ญตา
4. เมตตามโนกรรม
5. เมตตากายกรรม
10. ขอใดไมใชลกั ษณะแหงนพิ พาน
1. ความดับไมเหลือแหงสงั สารวัฏ
2. สภาพของความสนิ้ ไปแหงกเิ ลส
3. ความหลุดพนเปนอสิ ระ วิมตุ ิสุข
4. พบไดเฉพาะตน หลงั จากตายไปแลวเทานนั้
5. สภาพของความสันติ ความสุขอยางยงิ่ บรมสุข
เฉฉบลับย
ตอนที่ 2 ตอบคํา ามทกี่ ํา นดใ คะแนนเตม คะแนนทไี่ ด
10
1. ในการศกึ ษาเลาเรียน นักเรยี นจําเปนตองใชหลกั ธรรมใดบาง และเพราะอะไร
...............ม....ง...ค....ล................เ.พ.....ร...า...ะ..ใ...น....ก....า...ร...ศ....กึ....ษ....า...เ.ล....า...เ..ร...ยี...น.....ต....อ...ง...ม....คี....ว...า..ม....ข...ย...นั....ห....ม....นั่....เ..พ....ยี...ร.......อ...ด....ท....น.......อ....ด....ก...ล....น้ั........ท....ง้ั ...ก....า..ร....เ.ร....ยี...น.....
ใ...น....ห....อ....ง......แ...ล....ะ..ศ....กึ....ษ....า...ค....ว...า...ม...ร...เู..พ....มิ่....เ.ต....มิ....ท....บ่ี ....า...น....ห....ร...อื....ท....อี่ ...น่ื.....ๆ......ถ...า...ป....ร...า...ศ....จ....า..ก....ส....ง่ิ....เ.ห....ล....า...น....แี้...ล....ว...อ....า..จ....ไ..ม....เ..ข..า...ใ...จ...เ..น....อ้ื....ห....า..ท....ค่ี....ร....ู
อ....า..จ....า...ร...ย....ถ...า...ย....ท....อ...ด....ห....ร...อื....ท....ํา...ใ..ห....ไ...ม...ป....ร...ะ...ส....บ....ผ....ล....ส....าํ ...เ.ร....็จ...ใ...น....ก....า...ร....ศ....ึก....ษ....า..เ..ล....า...เ..ร...ีย...น....................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................................................................
2. ยกตวั อยางสุภาษิตไทยหรือสาํ นวนไทย แลวตอบคําถาม
สุภาษติ หรือสาํ นวนไทย คอื คางคกขึน้ วอ...........................................................................................................................................................................
หมายความวา คนทไ่ี ดดีแลวลืมตวั..............................................................................................................................................................................................................
สอดคลองกับหลักธรรม อปุ าทาน 4......................................................................................................................................................................................
เพราะ .....เ.ป.....น....ห.....ล...ั.ก....ธ...ร....ร...ม....เ..ก....่ีย....ว...ก....ับ....ค....ว...า...ม....ย...ึ.ด....ม...ั่น.....ถ....ือ....ม...่ัน.....ท....่ีเ..ก....ิด....จ....า...ก....ก....ิเ..ล....ส....ต....ั.ณ.....ห....า........ซ...ึ่ง....ค....า...ง...ค.....ก....ย...ึด....ม....ั่น.....ถ...ื.อ...ม....่ัน....
.ใ...น....อ...าํ...น.....า..จ....ข...อ...ง....ต....น.......จ...น.....ท....ํา...ใ..ห....เ..ก....ดิ ....ผ...ล....เ..ส....ยี ....ต...อ....ต....น....เ..อ....ง..................................................................................................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนักเรียน โดยอยใู นดุลยพนิ ิจของครูผสู อน)
36
4หนว่ ยการเรียนรูท้ ี่ พทุ ธศาสนสุภาษติ คําศพั ท์
ทางพระพทุ ธศาสนา และพระไตรปิฎก
พระพทุ ธศาสนามหี ลกั ธรรมคาสง่ั สอนมากมายทถ่ี ายทอดกนั มาเปนเวลานาน ซง่ึ การถายทอดนน้ั
มหี ลายลกั ษณะ ทง้ั ทเ่ี ปนพทุ ธศาสนสภุ าษติ คาศพั ททางพระพทุ ธศาสนา และพระไตรป ก การทเ่ี รานบั ถอื
พระพุทธศาสนา เราจึงควรศึกษาพุทธศาสนสุภาษิต คาศัพททางพระพุทธศาสนา และพระไตรป ก
ใหเกิดความเขาใจอยางถองแท เพ่อื จะไดนามาใชป บิ ัติในการดาเนินชวี ิตประจาวนั ไดอยางเหมาะสม
พทุ ธศาสนสุ าษิต คาํ ศัพททางพระพุทธศาสนา
• พระราชาเปนประมุขของประชาชน • สมั มตั ตะ มิจ ตั ตะ
• สตเิ ปนเคร่อื งต่นื ในโลก • าณสมาบตั ิ
• สขุ อ่นื ย่งิ กวาความสงบในโลกไมมี • ผลสมาบัติ
• นพิ พานเปนสุขอยางยิง่ • นิโรธสมาบัติ
เฉฉบลบั ย
พุทธศาสน-
สุภาษติ คําศพั ท์
ทางพระพุทธ-
ศาสนา และ
พระไตรปฎิ ก
พระ ตรป ก
• พระวินัยป ก
• พระสตุ ตนั ตป ก
• พระอภธิ รรมป ก
• ความสาคัญและคุณคาของพระไตรป ก
• การศกึ ษาคนควาพระไตรป กและคมั ภีรรองอน่ื
37
กิจกรรมฝึกทักษะการคดิ
กจิ กรรมที่ 4.1 พจิ ารณาขอความตอไปนี้ แลวเติมคําลงในชองวาง คะแนนเตม คะแนนท่ไี ด
ใ ไดใจความสมบูรณ
10
1. บุคคลผมู สี ติ ยอมเปนบุคคลท่ีมลี ักษณะสําคัญ คอื ..ม....ีค....ว...า...ม...ส....ุข...มุ.......ร...อ...บ.....ค....อ...บ.......ใ...จ...เ..ย...็น........ม...คี....ว...า...ม..................
.ห....น....ัก....แ...น.....น.......ม....ีบ....ุค....ล....กิ....ท....่ดี....ูส....ง...า......น....า...เ..ก....ร...ง...ข...า...ม......แ....ล...ะ...ต....ง้ั...ต....น.....อ...ย....บู ....น....พ....นื้........า...น.....ข..อ....ง...เ..ห....ต....ผุ...ล....ม....า..ก....ก....ว...า...อ....า..ร....ม...ณ.....................
2. คนดี จะตองมี 3 อด ไดแก อดทน อดกลั้น และอดออม ซึ่งถาเรามีทั้ง 3 ส่ิงน้ีในตัว
ยอมสงผลดี คอื ....ท....าํ...ใ..ห....เ..ร...า...ด....าํ...เ..น....นิ....ช....ีว..ิต....อ....ย...ไู...ด....อ...ย....า..ง....ม...ีค....ว...า...ม...ส....ขุ......เ..ป....น....ท....่รี....กั ....ใ..ค....ร....ข...อ...ง...ค....น.....ร...อ....บ....ข...า...ง......แ...ล....ะ..ม....ี........
ความเจรญิ กาวหนาในชวี ิต.................................................................................................................................................................................................................................................
3. ความสุขของมนุษยสามารถแบงออกไดเปน 2 ประเภท คอื ความสุขทางกาย . และ
ความสุขทางใจ ผทู แ่ี สวงหา ความสขุ ทางใจ ยอมมคี วามสงบอยางแทจรงิ มากกวาผทู ี่
แสวงหา ความสุขทางกาย.........................................................................................................................................................................................................................
4. โครงการตามพระราชดําริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชแสดงถึงการใช
หลกั ธรรมในฐานะพระประมขุ ทตี่ รงกบั สงั คหวตั ถุ 4 ในขอ อตั ถจรยิ า
..
หมายถึง ..ก....า...ร....บ....ํา...เ.พ....็ญ.....ป....ร....ะ..โ...ย...ช...น.....แ...ก....พ....ส....ก....น....กิ....ร....อ...ย....ูเ..ส....ม...อ...................................................................................................................
5. ผูทม่ี คี วามสุขทส่ี ุด คือผูท่หี ลดุ พนจากอกศุ ลท้ัง 3 ไดแก โลภ โกรธ หลง............................................................................................
เฉฉบลบั ย ผูท่ียงั ไมหลุดพนจากอกศุ ลทั้ง 3 นี้ ยอมเกดิ ความทุกข เชน เกดิ ความอยากไดอยากมี จติ ใจ
ไมสงบ คดิ รายตอผอู ่นื เปนตน.................................................................................................................................................................................................................................................
6. คนทําดีไดดีมีที่ไหน คนทําชั่วไดดีมีถมไป เปนคําเปรียบเปรยของคนที่มีนิวรณ 5 ในขอ
คอืวจิ กิ จิ ฉา . ...ค....ว...า...ม...ส....ง...ส.....ยั ...ล....งั...เ..ล....ใ..จ....ใ...น....ผ...ล....ท....่ีจ....ะ...เ.ก....ดิ....ข...้นึ.....จ...า...ก....ก....า...ร...ป....ฏ....ิบ....ตั....ิ.................................................................
. พระไตรปฎก คอื คมั ภรี บนั ทกึ คาํ สอนของพระพทุ ธเจา ประกอบดวย 3 ปฎก ไดแก ..
พระวินัยป ก . คอื ศลี ของพระภกิ ษสุ ง พระสตุ ตันตปฎก คอื ..เ..ท....ศ....น.....า..ข...อ....ง...พ....ร....ะ..พ....ทุ....ธ....เ.จ....า..........
และพระอภิธรรมปฎก คอื หลักธรรมตางๆ...........................................................................................................................................................................
8. พระไตรปฎกเปนท่ปี รากฏแหงสัทธรรม 3 คือ ปริยัติ ปฏบิ ตั ิ และปฏเิ วธ. ซง่ึ ในกรณีท่เี ราเรียนรู
หลักธรรมแลวนาํ ไปปฏบิ ตั ิ ก็ยอมไดรบั ผลแหงการปฏิบตั ิ คือ ปฏิเวธ
.
9. พระไตรปฎกมุงการฝกฝนพฒั นาตนอยางเปนระบบ คอื พระวนิ ยั ปฎกเนนในเรอื่ ง พัฒนา ..
พฤตกิ รรมทางกาย วาจา . พระสตุ ตันตปฎกเนนเรอื่ ง .....ก....า...ร...พ.....ฒั .....น....า...จ....ิต...ใ...จ......................................
และพระอภธิ รรมปฎก เนนเร่ือง การพัฒนาปญญา...........................................................................................................................................................
10. คมั ภรี ทางพระพทุ ธศาสนาถอื เปนหลกั ฐานในการอางองิ ทสี่ าํ คญั โดยเรยี งลาํ ดบั ความสาํ คญั ดงั น้ี
พระไตรป ก .. เปนหลักฐานช้นั ท่ี 1 คัมภรี อธบิ ายพระไตรป ก .. เปนหลกั ฐานชั้นท่ี 2
และ เปนหลักฐานชนั้ ท่ี 3คมั ภีรอธิบาย ีกา..............................................................................................................................................................................
38
กิจกรรมที่ 4.2 พิจารณาขอความ แลวเติมคาํ ลงในชองปริ นาอกั รไขว คะแนนเตม คะแนนท่ีได
10
1 สุ ต ตั นต ะ 2อ
ต
ะ 3ส 2เ ว ท น า
3 สั ม
ถ 5ไ ร
ก
ร มั ต ต ะ 4ส ม
7อ ร
ม ร 6 นิ ว ร ณ
9ส ม า ป พณ
9. น 5พ ร ะ
ร ถ ก 8ถ า
8อ น า 9จ
7ส น ริ เฉฉบลับย
บั ติ
10 อั 10 ต ต า
10. บ
ะ
แนวนอน แนวตงั้
1. เทศนาของพระพทุ ธเจาและพระสาวกทสี่ ําคัญ 1. มีความหมายวา ง
2. หมายถงึ ความรูสกึ ทงั้ ความรสู ึกทุกขและสขุ 2. สิ่งทีจ่ ิตรับรู สิง่ ทย่ี ดึ ดงึ จติ ใจไว
3. แปลวาความถูกตอง หรือภาวะท่ถี กู ตอง 3. การสาํ เรจ็ านขัน้ ท่ี 8
4. เหมาะ พอดี เสมอ เทากนั 4. ทพี่ ง่ึ ทร่ี ะลกึ ท่ียดึ เหนยี่ วจติ ใจ
5. คาํ ใชแทนช่ือภกิ ษุสง นักบวช 5. คัมภีรบนั ทกึ คาํ สอนของพระพทุ ธเจา
6. ส่ิงขวางกน้ั จิต ทาํ ใหสมาธิไมอาจเกดิ ขน้ึ ได 6. ความดบั สนิทแหงกเิ ลสและกองทุกข
. คัมภรี อธบิ ายพระไตรปฎก จัดเปนหลกั ฐานชั้นที่ 2 . ความระลึกได
8. ความสกปรก ความหยาบคาย ความลามก 8. ฉดุ ข้นึ ดงึ ขึ้น หรอื เอาตวั ออกจากพันธะ
9. การเขาถึง าน บรรลุ าน 9. ความประพฤติ กริ ยิ า อาการ
10. ตัวตน การมตี ัวตน 10. ความเพยี รอันเปนเคร่ืองเผาผลาญกเิ ลส
39
กจิ กรรมตามตัวชวี้ ัด คะแนนเตม คะแนนที่ได
กิจกรรมท่ี 4.1 อานกรณี กึ า แลวเขยี นวิเคราะ ตามกรอบอรยิ สจั 4 10
(ส 1.1 ม.4-6/13)
ออยมกั จะชอบทาํ อะไรหลายๆ อยางพรอมๆ กนั จนบางครงั้ กไ็ มทนั ระมดั ระวงั เมอื่ เวลาทาํ กบั ขาว
ก็ชอบหนั ไปดูโทรทศั น จนบางคร้ังอาหารท่ีกําลงั ปรุงก็ไหม เวลาปงขนมปงในตอนเชา ออยกน็ ําขนมปง
ใสเครื่องปงทิ้งเอาไวนานเกินไป และหันไปสนใจทําอยางอ่ืน จนทําใหขนมปงแข็งและไหมเกรียม
เวลาเรียนออยก็มักจะพูดคุยหยอกลอกับเพื่อน หรือหันไปนอกหนาตางเพ่ือดูสนามกี าหนาโรงเรียน
เวลาเลนวอลเลยบอลกบั เพอ่ื นๆ ออยกม็ กั จะสนใจแตบรเิ วณรอบขางจนรบั ลกู บอลไมทนั เวลาขจ่ี กั รยาน
ก็มักจะใจลอยจนทาํ ใหเกิดอุบตั เิ หตุอยบู อยครง้ั
1. จากกรณีนี้ ปญหาของออยคืออะไร
................อ....อ...ย....ป...ง....ข...น....ม....ป...ง....แ...ข...ง็ ...แ...ล....ะ...ไ..ห....ม.......ท....ํา..อ....า...ห...า...ร....ไ..ห....ม.......อ...อ...ย....เ..ห....ม...อ....ล....อ...ย......ไ...ม...ส.....น....ใ...จ...เ..ร...ีย....น.......ร....บั ....ล....กู ....บ....อ...ล....ไ...ม...ไ...ด....
.ใ...น....ข...ณ......ะ..เ..ล....น....ว...อ....ล....เ.ล....ย....บ....อ...ล.......แ...ล....ะ...เ.ก....ดิ....อ....ุบ....ตั....ิเ..ห....ต....ุบ....อ...ย....ค....ร...ง้ั....ใ..น.....ข..ณ......ะ..ข...ีจ่....ัก....ร...ย....า..น......................................................................
2. ปญหาของออยเกดิ จากสาเหตใุ ดเฉฉบลบั ย
................อ....อ...ย....ข...า...ด....ส....ต....ิแ...ล....ะ...ส....ม....า...ธ...ิ .....เ.ห....ม....อ....ล....อ...ย........ไ...ม....ร...ูเ..น.....้ือ...ร....ูต....ัว...ว...า...ต....น....เ..อ....ง...ก....ํา...ล....ัง....ท....ํา..อ....ะ...ไ..ร........ม....ีจ....ิต....ใ..จ....ว...อ...ก.....แ...ว...ก....
.จ....ึง...ท....าํ...อ...ะ...ไ..ร....ไ..ม....ค....อ...ย....ส....ํา...เ..ร...็จ......แ...ล....ะ...ไ..ด....ร....ับ....อ....ุบ....ัต....เิ .ห....ต....จุ....า...ก....ค....ว..า...ม....ป....ร...ะ...ม...า...ท......................................................................................
3. ออยควรยึดหลกั พุทธศาสนสภุ าษติ เรือ่ งใดในการแกปญหา (จากที่ไดเรียนในบทเรียน)
................ส....ต....ิ....โ..ล....ก....ส....ม....ิ ...ช...า...ค....โ..ร.......ห....ม....า..ย....ถ....ึง......ส....ต....ิเ..ป....น.....เ.ค....ร....่ือ...ง....ต...่ืน.....ใ..น.....โ..ล....ก........ผ...ูท....มี่....ีส....ต....ิร...ูต....วั...อ....ย...เู..ส....ม...อ.......ไ...ม...ว...า...จ...ะ...ท....าํ...
.ส....ิ่ง....ใ..ด....ก....็ต....า...ม......ย....อ...ม....ป....ร...ะ...ส....บ....ผ...ล....ส.....ํา..เ..ร...็จ....เ..ป....น....อ....ย...า...ง...ด....ี ..........................................................................................................................
4. แนวทางการปฏบิ ตั ิตนเพอื่ ปรับปรุงตัวของออย มอี ะไรบาง
................อ...อ....ย...ต....อ...ง....ร...วู...า..ต....น.....เ.อ....ง...ก....าํ..ล....งั....ท...า.ํ ..อ....ะ..ไ...ร........เ..ช...น.......ร....ตู ...วั...ว...า...ป...ง...ข...น.....ม...ป....ง......ร...ตู....วั...ว...า..ก....าํ...ล....งั ...เ.ร....ยี...น.....ห...น.....งั...ส....อื......ร....ตู....วั ..ว...า...
.ก....าํ...ล....ัง...เ..ล....น....ก....ี.....า...ห...ร....อื...ข...่จี....ัก....ร...ย....า..น........น....อ....ก....จ...า...ก....น....้ีต....อ....ง...ม....คี ....ว..า...ม....ร...อ....บ....ค....อ...บ.......ร....ะ..ม....ัด....ร...ะ...ว...งั ...ใ...น....ก....า...ร...ด....าํ...เ..น....นิ.....ช...ีว..ติ.............
5. ประโยชนทีอ่ อยจะไดรบั จากการปฏบิ ัติตามขอ 4. คอื อะไร
................อ....อ....ย...จ....ะ...ท....ํา...ง...า...น.....ไ...ด....ส....ํา...เ..ร...็.จ...อ....ย....า...ง...ร....ว...ด....เ..ร...็ว........ม....ีป....ร...ะ...ส....ิ.ท....ธ...ิภ....า...พ.........ผ...ล.....ง...า...น.....ท....่ีท....ํา...อ....อ...ก....ม....า...ด....ี .....ม...ีโ...อ....ก....า...ส....
.ผ....ดิ ....พ....ล....า..ด....น.....อ...ย.......แ...ล....ะ..ล....ด....ก....า...ร...เ..ก....ดิ....อ...บุ.....ตั ....เิ .ห....ต....ลุ....ง...ไ...ด...............................................................................................................................
(พิจารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยูในดลุ ยพนิ จิ ของครผู ูสอน)
40
กิจกรรมท่ี 4.2 อานบทประพันธ แลวตอบคํา าม คะแนนเตม คะแนนท่ีได
(ส 1.1 ม.4-6/13) 10
ราชาธิราชนอม ในสัตย ท่ีมา โคลงโลกนติ ิ
อํามาตยเปนบรรทัด ถองแท
ฝงู ราษฎรอยูศรีสวสั ด์ิ ทุกเมอ่ื
เมอื งด่ังนเ้ี ลศิ แล ไพร าเปรมปรีด์ิ
1. จากบทประพนั ธ คําวา ในสตั ย สอดคลองกับหลกั ธรรมใด
อรยิ สัจ 4 นิวรณ 5 ✓ ทศพธิ ราชธรรม 10
เนือ่ งจาก ....ใ..น.....ท....ศ....พ....ธิ...ร....า..ช...ธ....ร...ร...ม.......1.........น....้ัน.......ม....อี...า...ช...ว...ะ......ซ...ง่ึ...ห....ม....า...ย...ถ....งึ ...ค....ว...า...ม...ซ....อ่ื ...ต....ร....ง......ค....ว...า..ม....ซ...่อื....ส....ัต....ย...ส.....จุ ...ร....ิต................ เฉฉบลับย
.ก....า...ร...ท....ํา...ง...า...น....ด....ว...ย....ค....ว...า..ม....จ...ร....งิ ...ใ...จ...ต....อ....ป...ร....ะ...ช...า..ช...น........จ...ึง....จ...ะ...ท....าํ ..ใ...ห....ส....งั...ค....ม....เ..ก....ิด....ค....ว..า...ม....ส....ง...บ....ส.....ขุ ..ร....ม...เ..ย....น็ ....ไ...ด.....................................
2. พุทธศาสนสุภาษติ ใดสอดคลองกับบทประพนั ธ
................ร...า...ช...า......ม...ุข...ํ...ม....น....สุ....ส....า...น.....ํ ..ห....ม....า...ย...ถ....ึง......ร...า...ช...า...เ..ป....น....ป....ร...ะ...ม....ขุ ..ข...อ....ง...ป....ร...ะ...ช...า...ช...น....................................................................................
เนือ่ งจาก ....ใ..น.....โ..ค....ล....ง...โ...ล....ก....น....ิต....ิ....ไ..ด....บ....อ....ก....ถ....งึ ...ก....ษ....ตั....ร...ยิ....ผ...มู....ีค....ว...า..ม....ซ...อื่....ส....ัต....ย.......ข...ุน....น.....า...ง...ผ...ปู....ร....ะ..พ....ฤ....ต....ติ....า...ม...ก........ร...ะ...เ..บ....ยี...บ.....
.ซ....่ึง...ย...อ....ม...ห....ม....า...ย...ถ....งึ ...ผ....ูน....ํา...จ...ะ...น....ํา...ม....า..ซ....่งึ...ค....ว...า...ม...ส....ขุ...ค....ว...า...ม...เ..จ....ร...ิญ.....ข...อ...ง....ค....น....ใ...น....ป....ร...ะ...เ..ท....ศ.............................................................................
3. พระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช ทรงยดึ หลกั ธรรมใดในการปฏบิ ตั พิ ระราช-
กรณยี กจิ ในฐานะพระประมขุ
................ท....ร...ง....ย...ดึ....ห....ล....กั.......ส....งั...ค....ห....ว...ตั....ถ....ุ ...4......อ...นั.....ไ..ด....แ...ก.......ท....า...น.......ค....อื......ก....า...ร....ใ..ห..........ป....ย...ว...า...จ...า......ค....ือ......ก....า...ร...พ....ดู....ใ...น....ส....่ิง....ด....ี .................
.อ....ตั ...ถ....จ...ร....ยิ...า......ค...อ.ื ......ก...า...ร...บ.....าํ ..เ..พ....ญ็.....ป...ร....ะ..โ...ย...ช...น....แ...ก....ผ...อู....นื่ .......แ...ล....ะ..ส....ม....า..น.....ตั ...ต....ต....า......ค...อ.ื ......ก....า..ร...ไ...ม...ถ....อื...พ....ร....ะ..อ...ง....ค......ร...ว...ม....ท....กุ ...ข...ร...ว...ม....ส....ขุ ...
กบั ประชาชน.................................................................................................................................................................................................................................................
4. บทประพันธน้ี สะทอนความคิด คานิยม หรอื คณุ ธรรมในเรอื่ งใด
................ผ...นู.....ํา.....เ..ม....่อื ...ม....ีธ...ร...ร....ม...ต....า...ม...ค.....ร...ร...ล....อ....ง...ก....ย็...อ....ม...น.....าํ...ค....ว...า..ม....ส....ขุ......ค....ว...า..ม....เ..จ...ร....ิญ.......ค....ว...า...ม...ส.....ง...บ....ร...ม....เ..ย...น็.....แ...ก....ป....ร...ะ...ช...า..ช....น............
.ใ...น....ป....ร...ะ...เ..ท....ศ....ช...า...ต....ิ ..ซ....่งึ...ถ....อื...เ..ป....น.....ส....ิง่ ...ส....าํ...ค....ัญ.....อ...ย....า...ง...ม...า...ก....ท....ผี่...นู.....ํา...พ....งึ ...ม....ี ........................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................................................
5. ในฐานะประชาชนคนหนง่ึ เราสามารถนาํ ขอคิดทไี่ ดจากบทประพนั ธน้ีไปปรับใชอยางไร
................ด....ํา...เ.น.....ิน....ช...วี...ติ....โ...ด....ย...ใ...ช...ธ...ร...ร....ม...เ..ป....น....แ....น....ว...ท....า...ง...ใ..น.....ก....า...ร...ป....ฏ....ิบ....ตั....ิ....ร...ูจ....ัก....ก....า..ร....เ..ส....ยี ...ส....ล....ะ.......ค....ิด....ด....ี ....พ....ูด....ด....ี ...ท....าํ...ด....ี....แ...ล....ะ...
.ป....ฏ....ิบ....ตั....ิต....อ...ผ....ูอ...ื่น.....ด....ว...ย...ค....ว...า...ม...เ..อ...ือ้....เ..ฟ....อ...เ..ผ...ือ่....แ...ผ....อ...ย...ูเ..ส....ม....อ....................................................................................................................................
.................................................................................................................................................................................................................................................
(พจิ ารณาจากคําตอบของนักเรียน โดยอยูในดุลยพนิ ิจของครผู ูสอน)
41
กจิ กรรมที่ 4.3 อานขอความ แลวจาํ แนกพระไตรป กตาม มวด มู คะแนนเตม คะแนนท่ีได
ดยนาํ มายเลขไปเตมิ ลงในชองวางทก่ี าํ นดใ ( ส1.1 ม.4-6/15)
10
1. พระสง แสดงพระธรรมเทศนา เรื่อง นกกระจาบเจาปญญา ในวฏั ฏกชาดก
2. เรอื่ งในอดตี ชาตขิ องพระพทุ ธเจาทท่ี รงแสดงแกเหลาสาวกตางๆ เชน มหาเวสสนั ดรชาดก
นนั ทวิ ิสาลชาดก
3. ประมวลกฎขอบังคบั เก่ียวกับความประพฤติของภกิ ษแุ ละภกิ ษุณี
4. ถาตองการศึกษาคนควาเกี่ยวกับประวัติการสังคายนาคร้ังท่ี 1 และครั้งที่ 2 จะศึกษา
ไดจากพระไตรปฎกหมวดใด
5. ดกู อนอานนท ธรรมก็ดี วินัยกด็ อี นั ใด อนั เราแสดงแลว ไดบัญญตั ิไวแลวแกพวกเธอน้ัน
จักเปนศาสดาแหงพวกเธอ โดยกาลลวงไปแหงเรา
6. การสรางบารมขี องพระโพธิสตั วกอนท่ีจะตรสั รูเปนพระพทุ ธเจา
. พระสง สวดพระอภิธรรมกถา 1 จบ กอนพธิ พี ระราชทานเพลงิ ศพ
8. พุทธบัญญัติเก่ียวกับความประพฤติ ความเปนอยู และการดําเนินกิจกรรมตางๆ ของ
ภิกษุสง
9. คัมภีร คําสอน วาดวยหลักธรรมตางๆ ท่ีอธิบายในแงวิชาการ ไมเกี่ยวกับบุคคลและ
เฉฉบลับย เหตกุ ารณ
10. เรอ่ื งเลาคลายนิทาน
พระไตรป ก
พระวนิ ัยป ก พระอภธิ รรมป ก พระสุตตนั ตป ก
4................................................................ 7, 9................................................................ 1 2 5 6 1................................................................
................................................................ ................................................................ ................................................................
................................................................ ................................................................ ................................................................
................................................................ ................................................................ ................................................................
(พิจารณาจากคาํ ตอบของนกั เรียน โดยอยูในดุลยพินิจของครผู ูสอน)
42
กิจกรรมเสรมิ ทกั ษะในศตวรรษที่ 21
เลือกพุทธ าสนสภุ า ติ 1 บท แลวนาํ มาเขยี นอธบิ าย บอก งึ ขอคิด รือการนาํ มาปรบั ใช ดย า
รปู ภาพมาติดประกอบใ สวยงาม
()
เฉฉบลับย
1. พุทธศาสนสภุ าษติ ท่เี ลอื ก นตถิ สนติปรํ สุขํ................................................................................................................................................................
2. คาํ แปล สขุ อ่นื ย่ิงกวาความสงบไมมี...............................................................................................................................................................................................................
3. เรอ่ื งเลาจากภาพ ....น....ัก.....เ..ร...ีย....น.....น....่ัง....ส....ม....า...ธ...ิเ..พ....ื่อ....ฝ....ก....ฝ....น.....ใ..ห.....จ...ิ.ต....ใ..จ....ม....ีค....ว...า...ม....ส....ง....บ.........ซ...่ึง....ก....า...ร....ฝ....ก....ฝ...น.....เ..ช....น....น.....้ี.
..ห....า..ก....ป....ฏ....ิบ....ัต....อิ....ย...ูเ..ส....ม....อ...ก....็จ....ะ..ช...ว...ย....ใ..ห....เ..ก....ดิ ....ค....ว...า..ม....ส....ุข......จ...ิต....ใ...จ...ป....ล....อ....ด....โ..ป....ร...ง......ส.....ม...อ....ง...แ...จ....ม...ใ...ส.......ไ..ม....ฟ....งุ ...ซ....า..น.......................
....................................................................................................................................................................................................................................
4. ขอคิดที่ได ...ก.....า..ร....น....ั่ง....ส....ม....า..ธ....ิจ...ะ...ก....อ....ใ..ห.....เ.ก....ิ.ด....ค....ว...า..ม....ส....ุข...ท....า...ง....ใ..จ........ซ....ึ่ง...ค....ว...า...ม....ส....ุข...ท....า...ง...ใ...จ....ส....า...ม...า...ร....ถ...ช....ว...ย...ใ...ห....เ..ร...า....
หลดุ พนจากโลภ โกรธ หลง ได....................................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................................
5. การนําไปปรับใชในชวี ิต ..ก....า...ร...ฝ...ก....ส....ม...า...ธ...สิ....า..ม....า..ร....ถ...น.....าํ ..ไ..ป....ใ...ช..ไ...ด...ท....กุ....เ..ร...อื่...ง......ไ..ม....ว..า...จ...ะ...เ.ป....น....ก....า..ร....เ.ร....ยี ...น....ห....น....งั...ส....อ.ื ....
..ก....า..ร....ท....ํา..ง....า..น........ซ...่ึง....ถ...า...เ..ร...า...ก....ร...ะ...ท....ํา...ท....กุ ....อ...ย....า..ง....ด....ว..ย....ส....ม....า..ธ....ิท....่ีแ...น....ว...แ...น.......ก....ย็....อ...ม....ป....ร...ะ...ส....บ....ค....ว...า...ม...ส....ํา...เ..ร...็จ....อ...ย....า...ง...ด....ี ..........
....แ...บ...บ....ป...ร..ะ...เ.ม....ิน...ท...กั.......ะ..ใ..น.......ต...ว...ร..ร......ท...ี่..2...1...........................................................................................................................................................
................ท..ัก......ะ.....................................ท...กั .....ะ..ท...่ปี...ร..ะ..เ.ม...นิ..............1...........ร..ะ..ด..ับ...ค..2.ุณ....ภ...า..พ...........3......................................................................................
ทกั ะการเรยี นรแู ละนวตั กรรม
ทัก ะชีวติ และการทํางาน
ทัก ะดานสารสนเท และเทค น ลยี
43
(พิจารณาจากคําตอบของนกั เรยี น โดยอยใู นดลุ ยพินิจของครผู ูสอน)
4แบบทดสอบประจําหนว่ ยการเรยี นรู้ที่ คะแนนเตม คะแนนทไ่ี ด
ตอนท่ี 1 วงกลมเลือกขอท่ี กู ตองทีส่ ุดเพียงขอเดียว 10
1. เพราะเหตุใดการศึกษาและการประพฤติตามพระไตรปฎกจงึ ถือเปนการรักษามรดกทลี่ ้ําคาของ
พทุ ธศาสนกิ ชน
1. เพราะพระไตรปฎกเปนตวั แทนของพระพทุ ธเจา
2. เพราะพระไตรปฎกใชระยะเวลารวบรวมอยางยาวนาน
3. เพราะพระไตรปฎกผานการสงั คายนามาแลวหลายครัง้
4. เพราะพระไตรปฎกมีความศกั ดิ์สิทธ์มิ ากกวาคมั ภีรอน่ื ๆ
5. เพราะพระไตรปฎกเปนคัมภีรเกาแกที่มีเนอ้ื หาครอบคลมุ ทุกศาสตร
2. ศิวาไดรบั มอบหมายจากเพอื่ นๆ ในกลมุ ใหคนควาเรื่องศีลของพระสง ศิวาควรปฏบิ ัตอิ ยางไรมากทส่ี ดุ
เพื่อใหไดขอมลู ทถี่ กู ตอง
1. สัมภาษณเจาอาวาสท่วี ัดใกลบาน
2. สบื คนทางอนิ เทอรเน็ตโดยคนหาดวยคาํ วา ศีลของพระสง
เฉฉบลบั ย 3. สอบถามจากเพ่ือนๆ ทไ่ี ดคะแนนในวิชาพระพุทธศาสนาดเี ยี่ยม
4. เขาหองสมดุ คนควาจากพระไตรปฎกในหมวดของพระวนิ ยั ปฎก
5. สัมภาษณบคุ คลท่มี บี ทบาทในการพัฒนาวัดหรอื พระพุทธศาสนา
3. บุคคลใดเรียงลาํ ดบั การคนควาคมั ภีรทางพระพุทธศาสนาโดยเรยี งลําดับตามความสําคญั ไดถูกตอง
1. จอยเรียงโดยเรม่ิ จากพระบาลี อนุฎกี า และวณั ณนา
2. จมุ เรยี งโดยเร่ิมจากอรรถกถา พระบาลี และอนฎุ กี า
3. จิบเรียงโดยเริ่มจากอรรถกถา วณั ณนา และพระบาลี
4. แจงเรยี งโดยเร่ิมจากอนฎุ กี า อรรถกถา และพระบาลี
5. เจยี บเรยี งโดยเร่มิ จากพระบาลี อรรถกถา และอนุฎกี า
4. มาริสาไดศึกษาพระไตรปฎกแลวเกิดการพัฒนาทางดานศีล จิตใจ และปญญา จากขอความแสดงวา
มาริสาบรรลคุ ุณคาของพระไตรปฎกหรือไม เพราะอะไร
1. บรรลุ เพราะสะทอนใหเหน็ วาพระไตรปฎกสามารถฝกฝนและพฒั นาคนไดครบวงจร
2. บรรลุ เพราะสะทอนวาพระไตรปฎกไดทาํ หนาทแี่ ทนพระพทุ ธเจาอยางครบถวนสมบูรณ
3. บรรลุ เพราะแสดงใหเหน็ วาพระไตรปฎกไดทาํ หนาทขี่ องพระธรรมและแสดงถงึ สญั ลกั ษณของพระธรรม
4. ไมบรรลุ เพราะภิกษแุ ละภกิ ษุณีเทานนั้ ทส่ี ามารถบรรลุคุณคาของพระไตรปฎกได
5. ไมบรรลุ เพราะการพัฒนาศลี จติ ใจ และปญญา เกดิ ข้ึนจากความพยายามของบคุ คลลวนๆ
44