The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by fireant26, 2021-10-29 00:22:18

ĐH 073

Đa Hiệu 073

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 1

Thay maët Ban Chaáp Haønh Toång Hoäi,
Kính chuùc

Quyù Nieân Tröôûng, Nieân Ñeä vaø caùc baïn
Quyù Phu Nhaân, Quùy Chò vaø caùc chaùu
Quyù Cöïu Giaùo Sö Vaên Hoùa Vuï
Quyù Cöïu Caùn Boä Quaân Söï Vuï
Quyù Cöïu Quaân Nhaân - Daân Chính

thuoäc TVBQGVN
vaø Quyù Thaân Höõu
Moät Naêm Môùi
An Khang - Thònh Vöôïng
Söùc khoûe doài daøo - Traøn ñaày haïnh phuùc
Quyeát taâm ñoaøn keát
cuøng nhau xaây döïng, phaùt trieãn
Tình Töï & Truyeàn Thoáng Voõ Bò
Ñaáu tranh Töï Do - Daân Chuû - Nhaân Quyeàn
cho ngöôøi Vieät Nam.

CSVSQ Nguyeãn Nho
Toång Hoäi Tröôûng

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 3

Ban Chaáp Haønh Toång Hoäi
CSVSQ/TVBQGVN
Toøa Soaïn Ña Hieäu
Xin chaân thaønh caûm taï
Quyù Chieán Höõu
Quyù Thaân Höõu
vaø Gia Ñình

ñaõ uûng hoä, ñoùng goùp ñeå thöïc hieän
Ñaëc San Ña Hieäu 73
Xuaân AÁt Daäu
2005

4 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

TOÂN CHÆ ÑA HIEÄU

Ñeå Ña Hieuä giöõ ñunù g ñöôcï truyenà thoná g phucï vuï tapä theåVoõ Bò vaø toanø theå
ñocä gia,û motä soá qui ñònh sau ñayâ ñöôcï apù dunï g:

1 - Nhönõ g baiø vietá coù noiä dung coå voõ hay tuyenâ truyenà cho chuû nghóa Conä g
Sanû tröcï tiepá hoacë gianù tiepá ñeuà tuyetä ñoiá khonâ g ñöôcï chonï ñanê g.

2 - Baøi vieát cho Ña Hieäu noäi dung phaûi khaùch quan, khoâng ñaû kích, phæ
baùng ñôøi tö cuûa baát cöù moät nhaân vaät naøo duø trong taäp theåVoõ Bò hay
ngoaiø . Pheâ bình vaø nhanä xetù veà tö töônû g, lapä tröônø g, chöù khonâ g chi tietá
hoaù ñôiø tö cuaû batá cöù motä ai.

3 - Baiø vietá ngoaiø butù hieuä , xin ghi roõ tenâ thatä , khoaù (neuá laø cöuï SVSQ),
soá ñienä thoaiï , Email address vaø ñòa chæ ñeå toaø soanï tienä lienâ lacï . Neuá
khonâ g muoná ñanê g tenâ thatä xin ghi chuù roõ ranø g. Ñeå tranù h nhönõ g loiã lamà
ñanù g tiecá khi trình bayø baiø vô,û xin quyù vò ñanù h mayù boû dauá roõ ranø g cacù
sanù g tacù , attached theo Email, copy vaoø diskette, hoacë neuá phaiû vietá
tay, xin vietá thatä roõ ranø g, deã ñocï , trenâ motä matë giayá vaø kemø theo hình
anû h khi göiû veà toaø soanï .

4 - Baiø vietá hoacë thö cayä ñanê g trenâ Ña Hieuä , neuá ñöôcï ñanê g, tacù giaû phaiû
traû tieàn leä phí do Ban Trò Söï aán ñònh vaø khoâng daøi quaù 6 trang ñaùnh
mayù vôiù khoå chöõ Ña Hieuä vanã dunø g. Ña Hieuä hoanø toanø khonâ g chòu
batá cöù tracù h nhiemä gì veà quan ñiemå , ñöônø g loiá , noiä dung trong cacù baiø
vietá hoacë thö cayä ñanê g.

5 - Ña Hieuä tuyø nghi chonï ñanê g nhönõ g sanù g tacù göiû veà vaø seõ khonâ g hoanø
traû laiï banû thaoû duø ñöôcï chonï ñanê g hay khonâ g.

6 - ÑaHieuä tuyø nghichonï ñanê ghaykhonâ gnhönõ gbaiø ñaõgöiû chocacù baoù khacù .

7 - Ña Hieuä chæ ñanê g Tin mönø g hay Phanâ öu do Lienâ Hoiä , Hoiä , hay Ñaiï
dienä Khoaù göiû tôiù toaø soanï .

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 5

ÑA HIEUÄ

Soá 73

Phaùt haønh 2/2005

Cöïu SVSQ/K19 NGUYEÃN NHO
Chuû Nhieäm

Cöïu SVSQ/K19 NGUYEÃN HOÀNG MIEÂN
Chuû buùt

Cöïu SVSQ/K17 DÖÔNG ÑÖÙC SÔ
Trò Söï

Cöïu SVSQ/K27 TRAÀN TRÍ QUOÁC
Thuû Quyõ

Hoäi CSVSQ/TVBQGVN/Nam CALI
Toång Phaùt haønh

Hình Bìa:
Töø Cao Nguyeân K19
Xuaân AÁt Daäu: Haõy Nhôù Lôøi Theà Nöôùc Non

Hoäp thö toøa soaïn:
Ña Hieäu

P.O.Box 4448
GARDEN GROVE , Ca 92842-4448

Phone/Fax: 951-736-5645
Email: [email protected]
Ban Chaáp Haønh Toång Hoäi: [email protected]

http://www.TVBQGVN.org

6 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

MUÏC LUÏC

Haõy Nhôù Lôøi Theà Nöôùc Non ......9

Nhöõng Caùi Teát Khoù Queân - Khieát Chaâu N.H. Huøng . . . 10

Thaàn Beáp Nguyeãn Duy Chính . . . . . 20

Töù Naïn Ñoùi Naêm AÁt Daäu 1945 Hoà Ñinh . . . . 24

Chuyeän Nhöõng Ngöôøi Ñeû Gaàn Chuoàng Gaø

Huyønh vaên Phuù . . . . . 43

Ñoùa Hoàng Daïi Treân Ñoài Cuø Phaïm Quoác Baûo . . . . . 54

Muøa Xuaân Soùng Nöôùc Taân Chaâu Traàn Thieát . . . . . . . 72

Toâi Vaãn Chôø Hoa Nôû Haûi AÂu . . . . . 79

Quì Xuoàng Taân Khoùa Sinh Toâ vaên Caáp . . . . . . 83

30 Teát Vôùi Caäu Beù Ngaøy Xöa Tröông thanh Nhaïc . . 114

Giao Thöøa Trong Ñôøi Toâi Vöông Moäng Long . . . . 120

Ñaïi Hoäi UÙc Chaâu: hình aûnh . . . . . 132

Ñaïi Hoäi UÙc Chaâu: töôøng thuaät Haï Thaàn . . . . . 152

Ghi Nhanh: Daïi Hoäi UÙc Chaâu Ñaëng Thö . . . . . 164

Chuyeän Beân Leà Ñaïi Hoäi Haï Thaàn . . . . . . 168

Australia, Moät Ñaát Nöôùc Kyø Laï & Deã Thöông . . . . 170

Ñi thaêm xöù Kangoroo . . Töø myõ Qua . . . . . . 176

Tìm Hieåu: Soùng Thaàn Tsunamia Cao Chaùnh Cöông . . 195

Vónh Bieät: Ñaïi Taù Traàn Ngoïc Huyeán .. . . . . .. . . . . . . . 203

Khoùc Sö Phuï Voõ Tình K 17 . . . . . . . . . 208

Trieát Lyù Nhaân Sinh: Phaàn Toång Luaän . . . . . . . . . . . . . . 212

Laù Thö Cho Ngöôøi Thaày Cuõ Phaïm vaên Hoøa . . . . . . 224

Xin Cuùi Ñaàu Nhaän Loãi Ñaëc San Nguyeãn Traõi 2003 . . . 228

THÔ - NHAC . . . . 234

Muøa Xuaân Nôi AÁy Vöông moäng Long . . . 235

Coù Phaûi Thaät Muøa Xuaân Nguyeãn Nguyeät Taâm . . . . 238

Thô Lan Ñaøm . . . . . . . . . . . . 240

Ñoaøn Ca Phuï Nöõ Laâm Vieân . . . Ñaëng van Thaùi . . . 241

Möa Chieàu Xuaân Vieãn Xöù Nguyeãn thieän Thaønh . . . . . 242

Nhaïc Xuaân Cho Ngöôøi Giaø Phieâu Boàng . . . . . . 248

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 7

SINH HOAÏT VOÕ BÒ

Tieåu Söû Hoäi VB Baéc Cali . . . . . . . . . . . . . . . . 245

Ban Chaáp Haønh Lieân Hoäi UÙc Chaâu . . . . . . . . . . . . . . 252

Hoäi VB/Victoria UÙc Chaâu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258

Hoäi VB/Oregon Ñoùn Xuaân . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . 265

Sinh Hoaït Khoùa 15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273

Sinh Hoaït Khoùa 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 275

Ñaïi Hoäi VB Khoùa 18 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277

Hoäi Kansas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 287

SINH HOAÏT THANH THIEÁU NIEÂN ÑA HIEÄU
Ban Chaáp Haønh Toång Ñoaøn TTNÑH
Nhieäm Kyø 2004 - 2006 . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . 291
Don’t Make Iraq Into Vietnam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
Thoâng Baùo cuûa Toøa Soaïn Ña Hieäu . . . . . . . . . . . . . . . . 298
THÖ TÍN ÑA HIEÄU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299

Vui Xuaân haõy nhôù lì xì
Gôûi cho Ña Hieäu vaøi tì möøng Xuaân

8 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

Haõy Nhôù Lôøi Theà
Nöôc Non

Anh ôi! AÁt Daäu xuaân veà
Xin anh haõy nhôù lôøi theà Nöôùc Non

Nöõ nhi beân caïnh choàng con
Cuøng Chung Traùch Nhieäm saét son moät l oøng

Phuï Nöõ Laâm Vieân

Xin Vaâng

Xin Vaâng boån phaän laøm con
Quyeát taâm gìn giöõ nöôùc non cha truyeàn

Deïp tan coäng saûn baïo quyeàn
Töï Do - Daân Chuû - Nhaân Quyeàn Vieät Nam

Thanh Thieáu Nieân Ña Hieäu

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 9

NHÖÕNG CAÙI TEÁT
KHOÙ QUEÂN

TRONG HAÄU BAÙN
THEÁ KYÛ 20

KHIEÁT CHAÂU NGUYEÃN-HUY HUØNG

Trong cuoäc ñôøi moãi Thanh nieân Nam Nöõ
ngöôøi Vieät Nam tuøy theo tuoåi ñoäc thaân mong Teát vì coù dòp
taùc ñeàu coù nhöõng kyû nieäm tröng dieän baûnh bao, tuï taäp
khoù queân khaùc nhau. Nhöng baïn beø vui chôi saên tìm baïn
ngöôøi ta thöôøng nhôù nhieàu vaø khaùc phaùi, taêng tuoåi tröôûng
nhôù laâu hôn caû laø nhöõng kyû thaønh ñeå mau chaám döùt
nieäm veà Teát, vì noù laø phong chöông trình hoïc vaán vaø coù
tuïc taäp quaùn cuûa Daân toäc vaø theå ñi laøm kieám tieàn, ñeå ñöôïc
xaåy ra lieân tuïc haøng naêm traûi toaøn quyeàn quyeát ñònh loái
daøi suoát cuoäc ñôøi. soáng rieâng ngoaøi voøng kieàm
toaû cuûa cha meï.
AÁu Thieáu nhi mong
Teát ñeå ñöôïc maëc quaàn aùo Ngöôøi giaø vui Teát vì
môùi, ñöôïc nhaän tieàn lì xì, ñöôïc dòp thaáy ñoâng ñuû con
ñöôïc aên nhöõng moùn aên ñaëc chaùu hoï haøng ñoaøn tuï, quaây
bieät ngon sang hôn ngaøy quaàn beân nhau chia xeû nhöõng
thöôøng, ñöôïc ñi vui chôi aên noãi nhôù nhung sau caû naêm trôøi
quaø thoaûi maùi trong caùc nôi xa caùch moãi ngöôøi moãi
hoäi heø ñình ñaùm, ñöôïc tha hoà phöông, hoaëc baän bòu coâng
nghòch ngôïm phaù phaùch vieäc haøng ngaøy ít coù thôøi giôø
khoâng sôï bò la raày ñaùnh ñoøn gaëp gôõ truyeän troø thong thaû.
nhôø ngöôøi lôùn kieâng cöõ sôï
“doâng” trong maáy ngaøy Teát, Rieâng giôùi trung nieân
vaø ñaëc bieät ñöôïc theâm tuoåi vaø soàn soàn chöa ñeán tuoåi thoï
ñeå mau thaønh ngöôøi lôùn. “thaát thaäp coå lai hy” coù gia
ñình, coù ñòa vò trong xaõ hoäi,

10 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

laøm aên khaù giaû thì mong Teát nhôù laïi nhöõng kyû nieäm cuõ,
ñeå coù dòp tröng dieän, söûa sang ñoàng thôøi giuùp cho caùc Baïn
nhaø cöûa, aên Teát linh ñình, treû thuoäc caùc theá heä Haäu Dueä
khoe caùi sang troïng quyù phaùi sinh ra lôùn leân vaø tröôûng
cuûa mình. Nhöng tröôøng hôïp thaønh nôi haûi ngoaïi (töø sau caùi
nhöõng ngöôøi ñang gaëp hoaøn moác lòch söû ñen toái ñau
caûnh khoù khaên veà taøi chaùnh thöông nhaát cuûa daân toäc Vieät
hoaëc laøm aên thua loã, thì Teát Nam laø ngaøy Quoác haän 30
laïi laø moái lo aâu ñeán maát aên thaùng 4 naêm 1975, caû nöôùc
maát nguû. Vì neáu Teát ñeán, cöûa bò ñaém chìm döôùi söï cai trò
nhaø con caùi khoâng ñöôïc lo cho chuyeân chính voâ saûn ñoäc taøi
ñaày ñuû baèng ngöôøi, thì xaáu taøn baïo voâ nhaân ñaïo cuûa beø
maët hoå ngöôi vôùi xoùm gieàng luõ Ñaûng Coäng saûn vaø Baïo
hoï haøng laøng nöôùc. quyeàn Coäng hoaø Xaõ hoäi Chuû
nghiaõ Vieät Nam), bieát ñöôïc roõ
Ñoù laø noùi veà tröôøng raøng trung thöïc veà nhöõng caùi
hôïp nhöõng caùi Teát khoù queân Teát buoàn vui laãn loän, maø caùc
thuoäc phaïm vi caù nhaân vaø gia Theá heä OÂng Baø Cha Meï ñi
ñình. Treân bình dieän Quoác gia tröôùc mình ñaõ phaûi traûi qua,
Daân toäc cuõng coù nhöõng caùi nhöng chaúng bao giôø muoán
Teát khoù queân, vì nhöõng söï hay coù thì giôø keå laïi cho nghe.
kieän xaåy ra ñaõ aûnh höôûng
khoâng nhoû ñeán cuoäc soáng TEÁT BÍNH TUAÁT (2
cuûa moïi ngöôøi vaø töông lai thaùng 2 naêm 1946).
höng thònh hay suy vi cuûa caû
moät xaõ hoäi. Sau khi caùc ñaûng phaùi
chính trò (Quoác gia Nhaân baûn
Hoâm nay, nhaân dòp vaø Coäng saûn) lieân hieäp vôùi
caùc ñoàng höông Vieät Nam löu nhau tuyeân ngoân ñoäc laäp vaøo
vong tî naïn Coäng saûn vui ngaøy 2 thaùng 9 naêm 1945 taïi
höôûng Teát AÁt Daäu 2005 trong vöôøn hoa Ba Ñình Haø Noäi,
Haïnh phuùc aám no dö giaû, nhôø thôøi cô Nhaät ñaàu haøng
Nhaân quyeàn ñöôïc toân troïng vaøo ngaøy 15 thaùng 8 naêm
baûo veä, Toâi xin löôïc laïi nhöõng 1945 Theá giôùi Ñaïi Chieán II
caùi Teát theo ghi nhaän rieâng, chaám döùt, toaøn daân toäc Vieät
thaáy laø khoù queân trong Haäu Nam haân hoan aên möøng caùi
baùn Theá Kyû 20 treân ñaát nöôùc Teát Bính Tuaát Ñoäc Laäp ñaàu
Vieät Nam, ñeå chuùng ta cuøng tieân, sau thôøi gian daøi caû 100

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 11

naêm soáng döôùi aùch ñoâ hoä cuûa Toaøn daân toäc Vieät
Thöïc daân Phaùp, thì Hoà Chí Nam aên möøng caùi Teát Canh
Minh vaø phe Vieät Minh Coäng Daàn Quoác gia Vieät Nam Ñoäc
saûn cuûa haén ta phaûn boäi daân laäp Thoáng nhaát caû 3 mieàn Baéc
toäc, coâng khai ra tay ñaøn aùp Trung Nam, ñöôïc caû traêm
tieâu dieät nhaân söï thuoäc caùc quoác gia trong Khoái Töï do Tö
Ñaûng phaùi Quoác gia Nhaân baûn coâng nhaän ñaët cô sôû
baûn trong Chính phuû Lieân Ngoaïi giao haøng Ñaïi söù, sau
hieäp ñeå chieám toaøn quyeàn khi Quoác tröôûng Baûo Ñaïi kyù
quaûn trò Quoác gia. Sau ñoù, Hieäp Öôùc EÙlyseùe vôùi Toång
chuùng kyù Hieäp Öôùc vôùi Phaùp Thoáng Phaùp Vincent Auriol
ñeå maëc nhieân coâng nhaän vieäc vaøo ngaøy 8 thaùng 3 naêm 1949
Phaùp taùi laäp chính quyeàn taïi Paris. Phaùp chaám döùt chieán
thuoäc ñòa töï trò taïi mieàn Nam, tranh vaø hoã trôï kinh teá kyõ
ñoàng thôøi ñöôïc thong thaû ñem thuaät ñeå daân toäc Vieät Nam
quaân ñoäi trôû laïi chieám ñoùng phuïc höng taùi thieát ñaát nöôùc
nhieàu tænh taïi mieàn Trung vaø trong hoaø bình, thì Hoà Chí
mieàn Baéc Vieät Nam khoâng Minh vaø phe Vieät Minh nhôø
toán moät vieân ñaïn, maø coøn söï vieän trôï cuûa Ñeä Tam Quoác
ñöôïc Hoà Chí Minh vaø phe teá Coäng saûn do Lieân Xoâ Nga
Vieät Minh cuûa haén ñoùn röôùc vaø Trung Coäng laõnh ñaïo, tieáp
baûo veä an ninh loä trình di tuïc gaây chieán taøn phaù queâ
chuyeån quaân. höông gieát haïi ñoàng baøo.

Vì theá môùi coù cuoäc TEÁT AÁT MUØI (7
chieán tranh Vieät-Phaùp buøng thaùng 2 naêm 1955).
phaùt treân ñaát nöôùc Vieät Nam
vaøo ngaøy 19 thaùng 12 naêm Toaøn daân mieàn Nam
1946, vaø keùo daøi caû gaàn 20 Vieät Nam (töø Vó tuyeán 17 trôû
naêm tieáp theo trong Haäu baùn xuoáng) haân hoan aên möøng Teát
Theá kyû 20, gaây ra bao tang AÁt Muøi Hoaø Bình khoâng coøn
thöông cho daân toäc vaø ñaát chieán tranh, nhôø Hieäp Ñònh
nöôùc Vieät Nam. Geneøve 21 thaùng 7 naêm 1954
do Vieät Minh caáu keát vôùi Phaùp
TEÁT CANH DAÀN kyù, chia ñoâi ñaát nöôùc ra 2
(17 thaùng 2 naêm 1950). vuøng töï trò (töø Vó tuyeán 17 leân

12 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

phiaù Baéc thuoäc quyeàn cai trò gieát cheát chính cha ruoät cuûa
cuûa Hoà Chí Minh vaø Vieät haén. Quaûng ñaïi quaàn chuùng
Minh Coäng saûn, töø Vó tuyeán kinh hoaøng sôï haõi, nhöng baát
17 xuoáng phiaù Nam thuoäc maõn ñeán noãi nhieàu nôi ñaõ
quyeàn cai trò cuûa chính phuû duõng caûm vuøng leân choáng ñoái
Quoác gia Vieät Nam theo theå chính saùch. Hoà Chí Minh xaûo
cheá Töï do Daân chuû Tö Baûn quyeät giaû boä aùp duïng kyû luaät
do Quoác tröôûng Baûo Ñaïi laõnh caùch chöùc Toång Bí Thö cuûa
ñaïo), thì taïi mieàn Baéc, Hoà Chí Tröôøng Chinh ñeå löøa gaït traán
Minh vaø Vieät Minh Coäng saûn an quaàn chuùng, vôùi toäi danh
raäp khuoân chính saùch voâ saûn khoâng thi haønh ñuùng ñöôøng
chuyeân chính cuûa Trung loái chính saùch cuûa Ñaûng vaø
Coäng, ñaåy maïnh chieán dòch Nhaø nöôùc, ñoàng thôøi höùa söûa
caûi caùch ruoäng ñaát töùc laø sai vaø chæ thò Phaïm vaên Ñoàng
“caùch maïng thoå ñòa” aùp duïng thay maët chính phuû xin loãi
phöông saùch “ñaáu toá”, phaùt quaàn chuùng. Ít laâu sau, Tröôøng
ñoäng töø cuoái naêm 1953 gieát Chinh laïi ñöôïc Hoà Chí Minh
haïi khoaûng hôn ba traêm ngaøn cho naém giöõ nhöõng troïng
ñoàng baøo, vôùi toäi danh ñòa traùch quan troïng trong Ban Bí
chuû phuù oâng, cöôøng haøo aùc Thö Trung Öông Ñaûng. Ñeán
baù, trí thöùc Tieåu tö saûn, vaø caùc ngaøy 14 thaùng 7 naêm 1986,
ñaûng vieân Coäng saûn mang sau khi Leâ Duaån cheát, Tröôøng
trong ngöôøi doøng huyeát thoáng Chinh ñöôïc Ñaûng ñöa leân laøm
khoâng thuoäc thaønh phaàn Voâ Toång Bí Thö quyeàn uy bao
saûn chöa döùt khoaùt kieân ñònh truøm caû Ñaûng, Quoác hoäi buø
laäp tröôøng theo voâ saûn nhìn, vaø Nhaø nöôùc Coäng hoaø
chuyeân chính, cuõng bò haï Xaõ hoäi Chuû Nghiaõ Vieät Nam.
taàng coâng taùc ñem veà ñòa
phöông sinh quaùn ñaáu toá TEÁT BÍNH THAÂN
cuøng vôùi oâng baø cha meï cuûa (1956).
mình.
Toaøn daân mieàn Nam
Trong chieán dòch naøy, Vó tuyeán 17 do Toång Thoáng
Tröôøng Chinh teân thaät laø Ñaëng Ngoâ Ñình Dieäm laõnh ñaïo,
Xuaân Khu ñaõ phaûi thi haønh haân hoan möøng Teát Bính
leänh cuûa Hoà Chí Minh vaø Thaân Thanh bình Ñoäc laäp thaät
Ñaûng veà queâ Noäi ñeå ñaáu toá

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 13

söï, vì Phaùp ruùt heát quaân ra Nam ñoùn Teát Giaùp Thìn döôùi
khoûi mieàn Nam, ñaát nöôùc 2 traïng thaùi tinh thaàn khaùc haún
hoaøn toaøn Ñoäc Laäp Töï do Daân nhau. Nhöõng ngöôøi thuoäc phe
chuû theo theå cheá Chính trò “Hoäi ñoàng Quaân nhaân Caùch
Coäng hoaø vôùi “Toång Thoáng maïng” vaø phe uûng hoä Sö Saõi
cheá” theo moâ thöùc Hoa Kyø, theo Thích Trí Quang thì
vôùi quoác danh Vieät Nam möøng Teát thaät lôùn vôùi loøng
Coäng hoaø, ñöôïc caû traêm nöôùc haân hoan phôi phôùi. Coøn
trong Theá giôùi Töï do Tö baûn nhöõng ngöôøi bò coi laø thuoäc
coâng nhaän vaø trao ñoåi cô sôû phe “Caàn lao Nhaân vò thaân
Ngoaïi giao haøng Ñaïi Söù, thì Toång Thoáng Dieäm” thì chaùn
daân chuùng soáng treân mieàn naûn lo aâu vì bò maát ñòa vò ñoïa
Baéc Vó tuyeán 17 döôùi quyeàn ñaày khoán ñoán, vaø quaàn chuùng
cai trò cuûa Hoà Chí Minh vaø beø theo Ki-toâ Giaùo soáng baát an
luõ Coäng saûn vong noâ, chöa vì nhöõng haønh ñoäng kyø thò
heát baøng hoaøng lo sôï vì chieán cuûa nhoùm thieåu soá Phaät töû
dòch “ñaáu toá” töùc “caùch maïng quaù khích theo Thích Trí
thoå ñòa” phaùt ñoäng töø cuoái Quang.
naêm 1953 vaãn coøn ñang tieán
haønh chöa chaám döùt. Sau cuoäc ñaûo chính 1
thaùng 11 naêm 1963, Töôùng
TEÁT GIAÙP THÌN Nguyeãn Khaùnh Tö leänh Quaân
(1964). ñoaøn I vaø Töôùng Traàn Thieän
Khieâm Tö leänh Quaân ñoaøn III
Taïi mieàn Nam Vieät khoâng ñöôïc ñeà cöû vaøo “Hoäi
Nam, haäu quaû cuoäc ñaûo chính ñoàng Quaân nhaân Caùch
ngaøy 1 thaùng 11 naêm 1963 maïng”, neân 2 ngöôøi caáu keát
(goïi laø Caùch maïng 1-11-1963 vôùi nhau laøm cuoäc “chænh lyù”,
ñeå laät ñoå cheá ñoä gia ñình trò), loaïi nhoùm Töôùng Traàn vaên
do nhoùm Töôùng Taù thöïc hieän Ñoân, Leâ vaên Kim, Mai höõu
döôùi quyeàn ñieàu khieån cuûa Xuaân, Nguyeãn vaên Vyõ, Toân
Töôùng Döông vaên Minh, 2 Thaát Ñính, vaø ñem giam caàm
anh em Toång Thoáng Ngoâ taïi Ñaø Laït, ñoàng thôøi ñöa
Ñình Dieäm vaø baøo ñeä Coá vaán Töôùng Döông vaên Minh leân
Ngoâ Ñình Nhu bò gieát haïi, neân laøm Quoác Tröôûng, Töôùng
quaûng ñaïi quaàn chuùng mieàn Nguyeãn Khaùnh laøm Thuû
töôùng, vaø Töôùng Traàn Thieän

14 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

Khieâm laøm Toång tröôûng Caûi chöùc Toång Thoáng vaø Phoù
tieán Noâng thoân. Toång Thoáng vôùi caùc lieân
danh Ñaûng phaùi chính trò, ñaõ
Vôùi hoaøn caûnh roái ñaéc cöû vôùi 34,8% toång soá
beng nhö vaäy, Hoà Chí Minh phieáu.
vaø phe Vieät Coäng ngoaøi Baéc
Vó tuyeán 17 haân hoan aên Nhöng luûng cuûng
möøng Teát Giaùp Thìn thaät lôùn. chính trò giöõa caùc theá löïc
Vì maát Ngoâ Ñình Dieäm, Ñaûng phaùi taïi mieàn Nam vaãn
mieàn Nam seõ rôi vaøo tình ngaám ngaàm xoâi ñoäng. Do ñoù,
traïng thieáu Laõnh tuï, nhoùm Hoà Chí Minh vaø phe Vieät
Töôùng Taù laøm ñaûo chính Coäng Haø Noäi lôïi duïng thôøi
thaønh coâng lo cuûng coá theá löïc cô, duøng quaân Maët traän giaûi
rieâng ñeå tranh daønh nhau phoùng mieàn Nam do chuùng
quyeàn Laõnh ñaïo, coâng taùc thaønh laäp hoài cuoái naêm 1959,
choáng Coäng seõ bò lô laø. Phe baèng boïn caùn boä khoâng taäp
Coäng saûn Baéc Vieät töï nhieân keát ra Baéc naèm vuøng töø hoài
coù ñöôïc cô hoäi thuaän lôïi ñaåy thi haønh Hieäp ñònh Geneøve
maïnh hôn caùc chieán dòch gaây ngaøy 21 thaùng 7 naêm 1954,
roái mieàn Nam, ñeå sôùm hoaøn phoái hôïp cuøng quaân chính
taát nhieäm vuï xaâm laêng nhuoäm quy môùi leùn luùt xaâm nhaäp qua
ñoû caû nöôùc theo leänh cuûa ngaû Laøo vaø Cao Mieân, môû
Quan Thaày Lieân Soâ ñang laõnh cuoäc “Toång coâng kích toaøn
ñaïo Quoác teá Coäng saûn. mieàn Nam” nhaèm ñaùnh chieám
taát caû caùc Tænh treân toaøn laõnh
TEÁT MAÄU THAÂN thoå mieàn Nam vó tuyeán 17
(31 thaùng 1 naêm 1968). vaøo dòp Teát Nguyeân Ñaùn Maäu
Thaân.
Daân chuùng mieàn
Nam haân hoan linh ñình ñoùn Taïi Thuû ñoâ Saigon,
Teát Maäu Thaân vôùi neàn Ñeä Nhò chuùng tung tin nhoùm Nguyeãn
Coäng hoaø môùi ra ñôøi theo moâ Cao Kyø ñaûo chính Nguyeãn
thöùc Toång Thoáng cheá cuûa vaên Thieäu, ñeå leùn ñöa quaân
Phaùp. Lieân danh Töôùng xaâm nhaäp nhaø daân chuùng
Nguyeãn vaên Thieäu vaø ñaùnh chieám Boä Toång Tham
Nguyeãn Cao Kyø do Hoäi ñoàng möu caïnh phi tröôøng Taân Sôn
Quaân löïc ñeà cöû ra tranh cöû Nhaát vaø nhieàu cô sôû khaùc
trong thaønh phoá Saigon Chôï

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 15

Lôùn. Nhöng chuùng khoâng vaø daân giaàu beà theá coù ñòa vò
chieám ñöôïc nôi naøo. Sau caû trong xaõ hoäi tìm caùch rôøi khoûi
tuaàn leã giao tranh caän chieán, mieàn Nam ra nöôùc ngoaøi laùnh
chuùng ñaõ bò tieâu dieät naëng veà naïn. Ngaøy 19 thaùng 1 naêm
nhaân soá, taøn quaân coøn soáng 1974, Trung Coäng ñöa Haûi
soùt ñaõ duøng baïo löïc ñoát phaù löïc huøng maïnh ñaùnh chieám
nhaø cöûa, luøa daân chuùng ra Quaàn ñaûo Hoaøng Sa cuûa Vieät
laøm bình phong ñeå traø troän Nam Coäng hoaø ngoaøi khôi
laån troán ruùt ra khoûi thaønh phoá. Bieån Ñoâng. Haûi quaân Hoa Kyø
Rieâng thaønh phoá Hueá ñaõ bò coù maët khoâng can thieäp, neân
chuùng chieám ñoùng suoát moät phe Coäng saûn Quoác teá Lieân
thaùng trôøi, vaø khuûng boá saùt Xoâ vaø Trung Coäng lôïi duïng
haïi taäp theå hôn 3 ngaøn quaân tình theá ñoù, taêng cöôøng tieáp
caùn chính vaø thöôøng daân Vieät vieän vuõ khí toái taân hôn cho
Nam Coäng hoaø. Boä Toång Coäng saûn Baéc Vieät vi phaïm
Tham möu Quaân löïc Vieät Nam Hieäp Öôùc ñình chieán, coâng
Coäng hoaø phaûi ñieàu ñoäng khai xaâm nhaäp mieàn Nam ñaåy
quaân tieáp vieän töø Saigon ra maïnh chieán tranh laán ñaát
taêng cöôøng, môùi ñaùnh baät giaønh daân. Chieán tranh trôû
ñöôïc chuùng ra vaø taùi chieám neân khoác lieät hôn hoài chöa
laïi thaønh phoá. kyù Hieäp Öôùc ñình chieán,
nhöng caû 13 nöôùc trong toå
TEÁT GIAÙP DAÀN chöùc Lieân Hieäp Quoác ñoàng
(1974) vaø TEÁT AÁT MAÕO kyù baûo ñaûm vieäc thi haønh
(1975). Hieäp Öôùc vaø Hoa Kyø ñoàng
minh cuõ cuûa Vieät Nam Coäng
AÛnh höôûng cuûa vieäc hoøa, ñeàu ngaäm taêm khoâng leân
Hoa Kyø eùp buoäc Vieät Nam tieáng can thieäp phaûn öùng gì
Coäng hoaø kyù Hieäp Öôùc ñình caû. Nhoùm thaân Coäng thöôøng
chieán theo kieåu “da beo” vaøo ñöôïc meänh danh laø “phe thöù
ngaøy 27 thaùng 1 naêm 1973 taïi ba” hay “phe trung laäp” taïi
Paris, ñeå taùi laäp Hoaø bình tieán mieàn Nam, bò Coäng saûn Baéc
tôùi vieäc Trung laäp hoaù (Quoác Vieät mua chuoäc xuùi giuïc, lôïi
gia, Coäng saûn soáng chung) taïi duïng cô hoäi caáu keát vôùi ngoaïi
mieàn Nam Vieät Nam. Thi bang hoaït ñoäng laøm tình hình
haønh Hieäp Öôùc, Hoa Kyø caét chính trò xaõ hoäi taïi mieàn Nam
vieän trôï, nhieàu chính khaùch

16 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

trôû neân roái raém traàm troïng thöïc thi chính saùch “Giai caáp
hôn. ñaáu tranh” cöôùp ñoaït taøi saûn
cuûa “Tö saûn” mieàn Nam, vô
Vì theá, daân chuùng taïi veùt ñuû moïi thöù “thöôïng vaøng
mieàn Nam aên 2 caùi Teát haï caùm” ñem veà mieàn Baéc
Nguyeân Ñaùn Giaùp Daàn vaø AÁt ñeå trôû thaønh “Tö baûn Ñoû”, neân
Maõo vôùi tinh thaàn hoang leân maët kieâu caêng hôùn hôû aên
mang lo laéng, khoâng haân Teát Bính Thìn raàm roä linh
hoan vui veû troïn veïn nhö caùi ñình.
Teát AÁt Muøi (1955) sau Hieäp
ñònh ñình chieán Geneøve ngaøy Boïn Caùn binh Coäng
21 thaùng 7 naêm 1954. saûn mieàn Nam ñi taäp keát ra
Baéc hoài 1954, nay theo quaân
TEÁT BÍNH THÌN Vieät Coäng Baéc Vieät trôû veà
(1976). Nam vôùi danh nghiaõ “Maët traän
Giaûi phoùng mieàn Nam” hay
Quaân löïc Vieät Nam “Chính phuû Laâm thôøi mieàn
Coäng hoaø phaûi ñôn thöông Nam”, cuõng ñöôïc dòp vô veùt
ñoäc maõ ñoái ñaàu vôùi caû Khoái tieàn cuûa daân chuùng laøm aên
Coäng saûn Quoác teá suoát 2 naêm buoân baùn löông thieän ñeå laøm
lieàn, tieáp lieäu kieät queä, do ñoù giaàu, vôùi toäi danh gaùn gheùp
moác lòch söû ñau thöông ñen cho laø “Tö saûn maïi baûn boùc
toái nhaát cuûa toaøn daân toäc Vieät loät söùc lao ñoäng cuûa giai caáp
Nam töø AÛi Nam Quan ñeán coâng nhaân, Nguïy quaân Nguïy
Muõi Caø Maâu ñaõ ñeán vaøo ngaøy quyeàn tay sai Ñeá quoác Myõ…”.
30 thaùng 4 naêm 1975. Nhöng, chuùng aên Teát Bính
Thìn cuõng chaúng ñöôïc vui veû
Chieán tranh “Quoác, cho laém, vì chuùng bò boïn
Coäng” ñaõ chaám döùt ñöôïc 10 Coäng saûn Baéc Vieät xoaù soå
thaùng, toaøn coõi Vieät Nam töø ngay sau ngaøy cuoäc xaâm laêng
AÛi Nam Quan ñeán Muõi Caø mieàn Nam hoaøn taát, vaø ñang
Maâu ñaém chìm döôùi quyeàn phaûi lo tìm moùc ngoaëc vôùi
cai trò chuyeân chính voâ saûn boïn thaåm quyeàn ñöông thôøi,
ñoäc taøi taøn baïo voâ nhaân ñaïo ñeå baûo veä baûn thaân thoaùt khoûi
cuûa Ñaûng Coäng saûn vaø Nhaø chieán dòch kyø thò cho “phuïc
nöôùc Coäng hoaø Xaõ hoäi chuû vieân” non (töùc laø veà höu sôùm).
nghiaõ Vieät Nam. Beø luõ Coäng
saûn Vieät Nam lôïi duïng xaûo
ngöõ “Giaûi phoùng mieàn Nam”

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 17

Boïn ñoùn gioù trôû côø Ñaïi thaéng cuûa boïn Coäng saûn
thuoäc “phe nhoùm thöù ba Vieät Nam “xaùc ngöôøi taâm
thöôøng töï coi laø trung laäp taïi thuù”.
mieàn Nam”, vaø boïn “Caùch
maïng 30 thaùng Tö” töøng nghe TEÁT KYÛ TÎ (6 thaùng
lôøi xuùi giuïc mua chuoäc cuûa 2 naêm 1989).
Coäng saûn naèm vuøng gaây roái
taïi mieàn Nam tröôùc 30 thaùng Sau 70 naêm aùp duïng
4 naêm 1975, cuõng tiu nghæu chuû thuyeát Kinh teá Chæ huy
vì bò boïn Coäng saûn “vaét Taäp quyeàn, neàn kinh teá Lieân
chanh boû voû” khoâng tin duøng Soâ caøng ngaøy caøng suy xuïp
hoaëc baét ñi caûi taïo, neân chuùng toài teä, sôï nhaân daân bò ñeø eùp
vaø gia ñình cuõng chaúng an taâm ñeán cöïc cuøng seõ noåi daäy
maø vui höôûng Teát Bính Thìn. choáng cheá ñoä, Mikhail
Nhöõng ñöùa chöa bò baét ñi caûi Gorbachev Toång bí thö cuoái
taïo môùi tænh ngoä, nôm nôùp lo cuøng cuûa Ñaûng Coäng saûn
sôï tìm ñöôøng vöôït bieân ñeå Lieân Soâ (1985-1991) ñaõ phaûi
troán aùch naïn Coäng saûn. aùp duïng “cuoäc taán coâng hoaø
bình”, “ñoåi môùi” Lieân Bang
Hôn 1 trieäu Quaân Soâ Vieát theo Toång Thoáng cheá,
nhaân caùc caáp vaø löïc löôïng “môû cöûa” raäp khuoân neàn
Baùn quaân söï, haøng chuïc ngaøn Kinh teá Thò tröôøng Tö baûn
nhaân vieân haønh chaùnh thuoäc theo Hoa Kyø vaø caùc nöôùc Taây
chính phuû Vieät Nam Coäng phöông. Nguyeãn vaên Linh Bí
hoaø, haøng ngaøn thaønh vieân thö Trung Öông Ñaûng Coäng
caùc Ñaûng phaùi Chính trò saûn Vieät Nam (1986-1991)
khoâng Coäng saûn, vaø caùc coâng cuõng noi göông Quan Thaày
kyõ ngheä doanh gia giaàu coù, Gorbachev, “ñoåi môùi” “côûi
ñeàu bò Chính quyeàn Coäng saûn troùi vaên ngheä” “môû cöûa” môøi
Vieät Nam baét ñi taäp trung caûi Hoa Kyø vaø caùc nöôùc Taây
taïo voâ thôøi haïn, thaân nhaân vôï phöông ñem neàn Kinh teá Thò
con hoï ôû nhaø cuõng bò kyø thò tröôøng vaøo cöùu nguy neàn
ñoái xöû, neân Teát ñeán nhöõng Kinh teá Xaõ hoäi Chuû nghiaõ
ngöôøi naøy caøng theâm aâu saàu ñang suy xuïp cuøng cöïc, sau
ñau khoå lo aâu, tröôùc söï keânh 14 naêm Thoáng nhaát ñaát nöôùc
kieäu huyeânh hoang hôùn hôû vaø aùp duïng neàn Kinh teá chæ
aên möøng caùi Teát Bính Thìn

18 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

huy cuûa Coäng saûn thaát baïi saûn Nga bò loaïi khoûi quyeàn
löïc. Töôïng Lenin bò keùo xaäp.
thaûm haïi. Thaønh phoá Leningrad ñöôïc
traû laïi teân cuõ laø Petrograd coù
Nhôø theá, caùc quaân töø thôøi Xa Hoaøng tröôùc Caùch
maïng 1917. Vieän trôï cho
nhaân vaø Caùn boä Haønh chaùnh Coäng saûn Vieät Nam bò cuùp töø
1 thaùng 1 naêm 1991.
Vieät Nam Coäng hoaø bò baét ñi
Do ñoù Baïo quyeàn
taäp trung caûi taïo laâu hôn 3 Coäng saûn Vieät Nam caàn ñöôïc
söï vieän trôï cuûa Hoa Kyø vaø
naêm töø sau ngaøy 30-4-1975, caùc nöôùc Tö baûn, neân phaûi thi
haønh thoaû öôùc vôùi Hoa Kyø ñeå
ñöôïc noäp ñôn xin cho caû gia cöïu Tuø nhaân Chính trò vaø thaân
quyeán ra ñi taùi ñònh cö theo
ñình ñi ñònh cö taïi Hoa Kyø dieän H.O. (Humanitarian
Operation) vaø dieän O.D.P.
theo dieän H.O. (Orderly Deperture Program)
taïi Hoa Kyø vaø taïi caùc nöôùc
(Humanitarian Operation), AÂu AÙ, nhöõng gia ñình nuoâi treû
lai ñi theo dieâïn Con Lai sang
daân chuùng ñöôïc pheùp kinh Hoa Kyø, caøng nhieàu caøng
nhaän ñöôïc nhieàu Ñoâ La.
doanh caù theå, vieäc xin caáp
Moïi ngöôøi Vieät Nam
giaáy pheùp di chuyeån ra khoûi ôû trong nöôùc cuõng nhö ñang
löu vong ôû nöôùc ngoaøi, vaø beø
tænh thò nôi cö nguï ñöôïc deã luõ Coäng saûn Vieät Nam, moãi
ngöôøi theo nieàm rieâng ñeàu
daøng hôn tröôùc, neân haøng haân hoan ñoùn möøng Teát.

quaùn chôï buùa hoaït ñoäng saàm KHIEÁT CHAÂU
NGUYEÃN-HUY HUØNG.
uaát trôû laïi, toaøn daân haân hoan

aên möøng Teát Kyû Tî “ñoåi môùi”

oàn aøo vui veû, phaùo noå raâm

ran, khaép nôi quaàn chuùng ñi

Chuøa, Nhaø Thôø leã baùi caàu

nguyeän ñaàu naêm thong thaû.

TEÁT NHAÂM THAÂN
(1992).

Ngaøy 30 thaùng 12
naêm 1991 Lieân Bang Soâ Vieát
tan raõ thaønh 14 nöôùc ñoäc laäp,
sau khi Gorbachev bò ñaûo
chaùnh vaøo ngaøy 18-8-1991 vì
lyù do söùc khoeû khoâng ñuû khaû
naêng ñaûm nhieäm chöùc vuï
Toång Thoáng Lieân Soâ. Boris
Yeltsin trôû thaønh Toång Thoáng
Coäng hoaø Nga. Ñaûng Coäng

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 19

THAÀN
BEÁP

Nguyeãn Duy Chính

Moãi laàn giôû moät tôø baùo maëc duø coù khaùc chuyeän cuûa
xuaân, ai ai trong chuùng ta cuõng Vieät Nam nhöng veà sau truyeân
phaûi chuù yù ñeán baøi sôù, thöôøng naøy khoâng coøn thoâng duïng.
laø moät baøi daøi vieát theo theå boán Trong baøi vieát naøy, chuùng toâi
chöõ, keå leå khuùc nhoâi moïi khoâng keå laïi chuyeän Taùo quaân
chuyeän treân traàn. Beân caïnh ñoù Vieät Nam laø truyeän maø ñoäc giaû
theå naøo cuõng coù keøm theo moät ñaõ bieát ñeán nhieàu nhöng khaûo
hình aûnh Taùo quaân vôùi muõ saùt veà Taùo quaân Trung Hoa laø
caùnh chuoàn, aùo ñaïi trieàu moät vò thaàn coù nhieàu töông
nhöng khoâng maëc quaàn ñeå loä ñoàng veà coâng taùc baùo caùo
baép chaân khaúng khiu, loâng nhöng lòch söû vaø vai troø laïi
ñaâm tua tuûa troâng raát thieáu myõ hoaøn toaøn khaùc haún.
thuaät. Theo truyeàn thuyeát thì
taùo thaàn coù hai oâng moät baø, Qua nhöõng nghieân cöùu
nghóa laø nhaø Taùo theo cheá ñoä veà söï phaùt trieån cuûa nhaân loaïi,
ña phu, haøng naêm cöù ñeán 23 vieäc tìm ra löûa vaø söû duïng vaøo
thaùng chaïp laø bay leân Thieân sinh hoaït haøng ngaøy laø moät
ñình baùo caùo truyeän traàn gian, trong nhöõng phaùt kieán quan
vôùi phi thuyeàn laø moät con caù troïng nhaát ñaùnh daáu söï thay
cheùp. Ngöôøi Trung Hoa cuõng ñoåi töø tình traïng man rôï sang
coù chuyeän hai oâng moät baø, moät kyû nguyeân vaên minh.
Cuõng töø löûa con ngöôøi coù theå
soáng ñöôïc ôû nhöõng khu vöïc
coù khí haäu khaéc nghieät hôn vaø

20 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

thay ñoåi nhieàu taäp tuïc aên uoáng Theo saùch Hoaøi Nam Töû,
cuõng nhö sinh soáng. Ngöôøi chöông Dó Luaän Huaán thì
Trung Hoa nguyeân thuûy coù Vieâm Ñeá laø ngöôøi tìm ra löûa,
theå ñaõ bieát duøng löûa töø haøng khi cheát bieán thaønh Taùo thaàn.
traêm ngaøn naêm tröôùc vaø vieäc Vieâm Ñeá vaø Hoaøng Ñeá laø hai
kính ngöôõng thaàn löûa – caû treân oâng thuûy toå cuûa ngöôøi Taøu
maët duïng ích laãn treân söùc taøn (theo truyeàn thuyeát) neân cöù
phaù cuûa noù ñaõ gaén lieàn vôùi nhö theá thì Taùo quaân laø toå toâng
nhöõng truyeàn thuyeát daân gian. cuûa hoï. Khoång Töû trong Luaän
Taùo quaân chính laø moät bieán Ngöõ cuõng coù ñeà caäp ñeán Taùo
theå cuûa Thaàn Löûa. Tuy nhieân thaàn, vaø Haùn Voõ Ñeá cuõng ñaõ
khi Laõo Giaùo, toân giaùo mang töøng tieáp kieán nghò cuûa boïn
tính chaát baûn xöù cuûa ngöôøi Taøu phöông só vieát ñeå teá vua beáp.
phaùt trieån, thaàn löûa ñaõ bieán
daïng thaønh vua beáp vaø ñöôïc Veà hình dung, thôøi xa
gaén lieàn vôùi nhieàu yù nghóa xöa ngöôøi Taøu veõ hình moät baø
môùi. laõo, troâng coi vieäc aên uoáng.
Veà sau, baø laõo daàn daàn bieán
Taùo quaân laø moät vò thaønh moät coâ gaùi treû ñeïp, maëc
thaàn cuûa Ñaïo giaùo (ñaïo Laõo) aùo maøu ñoû (hoûa saéc). Veà teân
vaø ñöôïc thôø trong haàu heát caùc hoï thì moãi nôi cheùp moät khaùc,
gia ñình Trung Hoa. Taùo quaân coù raát nhieàu teân, coù nôi cheùp
coøn goïi laø Taùo Thaàn, hay Taùo laø hoï Toâ, teân Caùt Lôïi hay hoï
Vöông Gia, chuû quaûn chuyeän Tröông, teân Ñan, töï laø Töû
aên uoáng, kieâm vieäc theo doõi Quaùch.
haønh vi cöû chæ cuûa gia chuû. Baát
cöù moïi vieäc thieän aùc cuûa ngöôøi Veà coâng vieäc cuûa vò
ñôøi ñeàu ñöôïc Taùo quaân ghi thaàn naøy, theo ñieån tòch cuûa
cheùp kyõ löôõng ñeå ñeán kyø taâu Ñaïo giaùo, laø Dòch Noäi Giôùi
leân thaàn tö meänh (töùc thaàn cheùp thì moãi cuoái thaùng, thaàn
quyeát ñònh vieäc soáng cheát cuûa laïi bay leân trôøi baùo caùo vieäc
con ngöôøi) vaø theo ñoù maø trong thaùng cho thaàn tö meänh,
thieân ñình ban phuùc, giaùng thaàn naøy caên cöù vaøo ñoù maø
hoïa cho ñoái töôïng. tính toaùn coâng toäi ñeå gia giaûm
thoï meänh cho söï chuû, ít thì bôùt
Vieäc thôø Taùo quaân ñaõ ñi ba ngaøy maø toäi nhieàu thì coù
coù töø raát laâu taïi Trung Hoa. khi giaûm ñeán ba traêm ngaøy.

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 21

Chính vì theá maø vieäc cuùng teá Quyeån vaø Kính Taùo Toaøn Thö,
Taùo quaân laø vieäc laøm khoâng noùi laø lôøi Taùo quaân truyeàn daïy
theå thieáu vì noù lieân quan tröïc daân gian laøm ñieàu thieän, traùnh
tieáp ñeán vieäc soáng cheát, vaø ñieàu aùc, vaø phaûi thôø cuùng Taùo
thaùng naøo cuõng phaûi laøm chöù quaân nhö theá naøo. Sau ñaây laø
khoâng phaûi nhö Vieät Nam, moät vaøi ñieàu ghi trong saùch:
moãi naêm chæ ñöôïc moät laàn vaøo
ngaøy haêm ba thaùng chaïp. - Khoâng ñöôïc duøng löûa trong
Töông truyeàn, ñôøi Taây Haùn, beáp ñeå chaâm nhang,
AÂm Töû Phöông vì chaêm lo
cuùng kieán vua beáp maø trôû neân - Khoâng ñöôïc ñaù oâng ñaàu rau,
giaøu coù.
- Khoâng ñöôïc ñeå dao, buùa leân
Thoaït tieân, coâng vieäc treân beáp,
cuûa Taùo quaân chæ laøm moät vieäc
laø baùo caùo nhöõng chuyeän xaûy - Tröôùc beáp khoâng ñöôïc aên noùi
ra döôùi traàn nhöng töø ñôøi quaøng xieân, khoùc loùc, la où, ca
Ñöôøng thì nhieäm vuï chính haùt hay khaïc nhoå,
yeáu laø keå chuyeän thieän, vaø
daân gian cuùng Taùo quaân chæ - Khoâng ñöôïc tieåu tieän tröôùc
nhaèm caàu phuùc, nghóa laø laøm beáp,
sao cho baùo caùo ñöôïc toát ñeïp,
hay noùi khaùc ñi Taùo quaân trôû - Khoâng ñöôïc khoûa thaân, loõa
thaønh moät vò thaàn chuyeân aên theå tröôùc beáp,
hoái loä ñeå noùi toát cho gia chuû.
Ñeán ñôøi Thanh, Thaùi Thöôïng - Ñaøn baø ñang coù kinh khoâng
Baûo Phuø Ñoà coù cheùp laø moät ñöôïc ñöùng gaàn beáp,
ngöôøi noï vì hay laøm ñieàu toát
neân ñöôïc Taùo quaân baùo caùo - Khoâng ñöôïc ñaàu toùc buø xuø
leân thieân ñình, trôøi cho hai con maø laøm beáp,
thi ñoã, cha meï laïi soáng laâu. Cöù
nhö theá, caøng ngaøy Taùo quaân - Khoâng ñöôïc boû ñoà dô baån
caøng coù uy tín, ngay caû vieäc vaøo beáp maø ñoát
hoïc haønh cuõng coù aûnh höôûng.
Ngöôøi ta laïi soaïn caû nhöõng boä Noùi chung laø ngöôøi ta phaûi
saùch coù teân laø Taùo Quaân Baûo nghieâm caån giöõ gìn khi ôû
trong beáp, coát ñeå cho Taùo
quaân coù caûm tình, noùi toát cho
gia chuû tröôùc Thöôïng Ñeá. Veà
ñôøi Ñöôøng trôû veà tröôùc, ngöôøi
ta cho laø Taùo quaân leân trôøi

22 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

ngaøy moàng taùm thaùng chaïp aâm toaøn theå chö thaàn quay trôû veà
lòch hoaëc ngaøy hoái (ngaøy cuoái thöôïng giôùi, chæ coøn mình vua
cuøng) moãi thaùng neân nhöõng beáp ôû laïi nhaân gian, ôû treân ñaàu
ngaøy ñoù ngöôøi ta cuùng vua beáp, quan saùt vaø ghi cheùp
beáp. Ñôøi Toáng trôû veà sau, chuyeän ñôøi. Vaø ñeán ngaøy ñoù,
ngaøy Taùo quaân leân trôøi coù moãi gia ñình laïi mua vaø treo
nhieàu thay ñoåi. ÔÛ Giang Nam, moät böùc tranh Taùo quaân môùi
ngöôøi ta cuùng Taùo quaân vaøo ñem treo trong beáp.
ngaøy hai möôi boán thaùng chaïp
trong khi ôû Giang Baéc thì laïi Xeùt nhö theá thì heä thoáng doø
vaøo ngaøy hai möôi ba. Tuy xeùt cuûa thöôïng ñeá cuõng caån
nhieân trong saùch Thaùi Thöôïng maät laém. Daân chuùng ai cuõng
Caûm ÖÙng Thieân vaø Kính Taùo coù beáp, neân nhaø naøo cuõng coù
Toaøn Thö thì laïi ghi laø Taùo ngöôøi ñeán canh chöøng. Tuy
quaân ngaøy cuoái cuøng moãi nhieân xem ra cuõng coù vaøi sô
thaùng leân trôøi taâu baøy moïi hôû. Thöù nhaát, töø haêm ba thaùng
vieäc. Nhöõng ngaøy ñoù, vaøo luùc chaïp ñeán ñaàu thaùng gieâng
ñeâm khuya, moãi gia ñình ñeàu khoâng ngöôøi cai quaûn thì vieäc
coù cuùng thaàn beáp. Ngöôøi ta thieän aùc laáy ai ghi cheùp, chaúng
baøy moät chieác baøn tröôùc beáp, leõ trong nhöõng ngaøy ñoù tha hoà
treân coù ñeå moät ñóa keïo, moät laøm baäy maø khoâng sôï toäi? Thöù
coác nöôùc vaø moät boù rôm. Boù hai, Taùo quaân tuy vaäy cuõng
rôm ñeå cho ngöïa cuûa Taùo khoâng phaûi laø moät vò thaàn
quaân aên, coøn ñóa keïo coát ñeå thanh lieâm, coù theå laáy loøng
cho Taùo quaân ngoït mieäng maø moät caùch töông ñoái deã daøng,
taâu cho kheùo. Nhöõng nhaø giaøu chæ vaøi vieân keïo, vaøi tôø giaáy
coøn coù theâm moät con ngöïa laø moïi chuyeän ñaâu laïi vaøo ñaáy.
giaáy. Sau khi khaán vaùi,ngöïa, Thaønh ra coù cuõng nhö khoâng,
coû vaø sôù taùo quaân ñem ñoát chung qui chæ ngöôøi ngheøo laø
trong beáp, ñeå cho vua beáp coù khoå.
phöông tieän leân trôøi. Ñeán
ngaøy ba möôi, vua beáp laïi töø Nguyeãn duy Chính
trôøi quay veà. Laàn naøy, Taùo
quaân daãn ñöôøng cho chö thaàn,
ñem theo hoïa phuùc cho moãi
gia ñình. Ñeán thaùng gieâng,

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 23

Töø Nanï Ñoiù Namê AtÁ Dauä 1945
Tôiù Nhönõ g Ngayø Trô Xöông
Maté Trané g
Taiï Mienà Nam VN
Sau 30-4-1975

HOÀ ÑINH

24 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

Theá chieán 2 tuy chính thaáy VC töø ñoù ñeán nay, vaãn
thöùc môû maøn töø thaùng 9-1939 tænh bô tröôùc bieán coá daân cheát
giöõa phe truïc Ñöùc-YÙ vaø Ñoàng ñoùi naêm AÁt Daäu 1945. Ñaõ theá
Minh (Anh, Phaùp, Haø Lan) caùc söû gia ñoû coøn to moàm moät
nhöng tôùi ngaøy 10-5-1940, möïc chæ ñoå thöøa cho Phaùp-
Hitler môùi khai hoaû cuoäc Nhaät laø nguyeân nhaân gaây neân
chieán taïi AÂu Chaâu. Ngaøy 14- thaûm kòch. Nhöng giaáy laøm
6-1940, chính phuû Phaùp cuûa sao goùi ñöôïc löûa vaø thuùng cuõng
noäi caùc Reynaud di taûn chieán chaúng uùp giaáu ñöôïc voi bao
thuaät xuoáng taän Bordeaux, roài laâu, neân ngaøy nay chaúng
tan vôû. Kinh ñoâ Paris bò boû nhöõng ngöôøi Vieät, maø caû theá
ngoõ, quaân Phaùt Xít Ñöùc vaøo giôùi, ñeàu bieát chính boïn coäng
tieáp thu vaø ngaøy 17-6-1940, saûn quoác teá trong Maët Traän
töôùng Peùtain laõnh ñaïo laâm thôøi Vieät Minh luùc ñoù, cuõng laø
nöôùc Phaùp luùc ñoù, kyù hieäp öôùc nhöõng toøng phaïm giaáu maët, ñaõ
ñaàu haøng Ñöùc. Bieán coá treân, cuøng vôùi Phaùp-Nhaät, gaây neân
ñaõ laø moät böôùc ngoaët quan thaûm aùn thieân coå kinh hoaøng
trong nhaát, trong doøng lòch söû nhaát trong doøng soâng lòch söû
caän ñaïi cuûa VN, vì chính noù Hoàng Laïc.
ñaõ môû ñöôøng ñeå quaân phieät
Nhaät vaøo Ñoâng Döông (1940- Ngaøy 30-4-1975,
1945), gaây neân thaûm kòch 2 Mieàn Nam VN suïp ñoå hoaøn
trieäu ngöôøi VN bò cheát ñoùi naêm toaøn vì thuø trong giaëc ngoaøi,
AÁt Daäu 1945. Coäng saûn ñeä tam khieán cho caû nöôùc phaûi soáng
quoác teá do Hoà Chí Minh ñöùng trong vuõng buøn oâ ueá cuûa xaõ
ñaàu, ñaõ nuùp trong Maët Traän nghóa thieân ñaøng töø ñoù ñeán
Vieät Minh, lôïi duïng naïn ñoùi nay. Cuõng töø ñoù, thaûm kich ñoùi
treân cuøng nhöõng bieán chuyeån côm aên aùo maëc vaø khoâng khí
lòch söû trong theá chieán 2, laøm töï do thôû hít, ñaõ thöôøng tröïc
suïp ñoå chính phuû Traàn Troïng haèng haèng, laøm cho ngöôøi daân
Kim vaø cöôùp ñöôïc chính Mieàn Nam trô xöông maét
quyeàn luùc ñoù ñang bò boû ngoû. traéng, khi phaûi boù buoäc chaáp
Do nhöõng bí aån cuûa lòch söû nhaän, caùi öu vieät cuûa neàn kinh
chöa ñöôïc khai quaät trong teá quoác doanh, laáy hoä khaåu vaø
naám moä thôøi gian, neân chuùng soå tem phieáu laøm cô baûn, maø
ta cuõng ñöøng ngaïc nhieân, khi ñaûng mang töø Haø Noäi vaøo, noùi
laø ñeå thay theá kinh teá tö baûn

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 25

cuûa VNCH, chæ coù boùc loät xaáu 1 maát, vaø keùo daøi tôùi nay vaãn
xa vaø phoàn vinh giaû taïo vì leä chöa chaám döùt noåi oan khieân
thuoäc vaøo Myõ Nhaät. Cuõng vì traàm thoáng cuûa moät daân toäc,
quaù sôï söï giaøu maïnh, bình luoân bò khoå ñau hôøn haän, vì
ñaúng vaø töï chuû cuûa chuû nghóa söï baùn ñöùng cuûa boïn caàm
coïng saûn, neân ngöôøi Vieät caû quyeàn moïi thôøi. Caùi giaù töï do
nöôùc, trong soá naøy coù raát maø ngöôøi Vieät tò naïn khaép nôi
nhieàu thaønh phaàn töøng ñaâm treân theá giôùi ngaøy nay ñaõ coù,
sau löng ngöôøi lính traän mieàn laø ñaõ phaûi traû cho Vieät Coäng
Nam, ñaõ cuøng caây coät ñeøn, baèng vaøng, tieàn, nöôùc maét,
lieàu cheát vöôït bieån vöôït bieân, maùu xöông baûn thaân gia ñình,
ñi tìm töï do trong caùi cheát. cuøng vôùi nhöõng söï haõi huøng
Phong traøo boû queâ laøng ñaát meï treân bieån ñoâng, khi ñoái dieän
ra ñi, troán laùnh söï keàm keïp vôùi soùng gioù vaø naïn haûi taëc taøn
mang rô cuûa giaëc Hoà, coù moät baïo daõ mang Thaùi Lan. Naêm
khoâng hai trong lòch söû cuûa 1945 nhöõng ngöôøi VN cheát
nhaân loaïi vaø Hoàng-Laïc, ñaõ ñoùi, chæ môùi coù aên coû caây xaùc
ñaùnh thöùc löông taâm muø loøa ñoäng vaät nhöng sau naêm
cuûa theá giôùi, cuõng nhö moät soá 1975, nhöõng ngöôøi tò naïn VN
khoa baûn-trí thöùc, hoïc cho treân bieån Ñoâng, cheát ñoùi, ñaõ
nhieàu maø tim oùc thì uø uø caïc phaûi aên thòt ngöôøi thaân cuûa
caïc , nghó suy noâng caïn, tuyeân mình. Ba möôi naêm qua roài,
boá hoà ñoà, tröôùc chieán cuoäc nay cuõng ñaõ ñeán luùc phaûi loät
Ñoâng Döông laàn thöù ba (1945- traàn lòch söû, ñeå traû laïi söï oan
1975), do ñeä tam quoác teá Nga- khieân cho trieäu trieäu hoàn ma
Taøu khôûi xöôùng. uoång töû, ñang soáng vaát vöôûng
treân vaïn neûo ñöôøng ñaát nöôùc
Naêm 1945 Nhaät Phaùp vaø trong loøng bieån xanh moâng
vaø Vieät Minh gaây neân thaûm meânh . Taát caû ñeàu do VC gaây
naïn 2 trieäu ngöôøi cheát ñoùi töø ra töø naêm 1930 tôùi baây giôø,
Quaûng Trò ra tôùi Mieàn Baéc VN. nhöõng toäi loãi trong muoân ngaøn
Thaùng 4-1975, Coäng saûn ñeä toåi loãi khoâng sao dung thöù
tam quoác teá Haø Noäi, laïi gaây ñöôïc.
neân côn hoàng thuûy bieån ñoâng,
maø môû maøn töø nhöõng ngaøy di Höng thònh vaø toàn
taûn taïi Hueá, Ñaø Naúng..vaøo ñaàu vong cuûa moät trieàu ñaïi, ngoaøi
thaùng 4-1975., khi Quaân Ñoaøn vieäc ñeå cho nhaân theá veà sau

26 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

vieát nhôù, pheâ phaùn khen cheâ phaûi cöû töôùng Georges
nhöng toäi aùc ñoái vôùi daân toäc Catroux laøm Toaøn Quyeàn
nhö cheá ñoä phi nhaân VC, Ñoâng Döông, ñeå lo phoøng thuû
chaúng nhöõng bò lòch söû boâi ñen vaø choáng ñôõ. Cuøng luùc Cöôøng
maø coøn maõi maõi naèm trong bia Ñeå cuõng töø Ñoâng Kinh veà
mieäng ñay nghieán muoân ñôøi : Thöôïng Haûi, thaønh laäp VN.
“thaèng khuøng thì ñaõ vöôït bieân Phuïc Quoác Ñoàng Minh Hoäi,
coøn thaèng ôû laïi, nöûa ñieân nöûa trong ñoù coù Nguyeãn Haûi Thaàn,
khuøng Hoà Hoïc Laâm, Traàn Troïng
baùc hoà cheát giöõa ngaøy truøng Khaéc..chuaån bò trôû veà VN laät
ñeå toaøn daân toäc nöûa khuøng ñoå thöïc daân Phaùp.
nöûa ñieân”
Ngaøy 19-6-1940, Boä
1 – Naïn Ñoùi Naêm AÁt Daäu 1945 Ngoaïi Giao Nhaät guûi toái haäu
: thö, ñoøi Toaøn Quyeàn Ñoâng
Döông phaûi chaám döùt tieáp teá
Sau khi ñöôïc Minh Trò cho Chính phuû Khaùng Chieán
Thieân Hoaøng canh taân ñaát Trung Hoa ôû Hoa Nam, ñoàng
nöôùc, Nhaät ñaõ trôû thaønh moät thôøi cho quaân Nhaät vaøo ñoùng
cöôøng quoác Chaâu AÙ, ñaùnh baïi taïi Baéc Vieät. Ngaøy 17-7-1940,
Maõn Thanh laãn Nga Hoaøng vaø Decoux thay Catroux laøm
nuoâi moäng laøm baù chuû Ñeá Toaøn Quyeàn, qua thaùi ñoä
Quoác Ñaïi AÙ. Töø ñoù Nhaät baønh phaùch loái trong luùc ñaõ yeáu theá,
tröôùng theá löïc quaân söï khoâng taïo theâm côù ñeå Nhaät tieán vaøo
ngöøng. Thaäp nieân 20-30, Nhaät VN, Mieân, Laøo, nhaát laø luùc
chieám Cao Ly, Maõn Chaâu vaø phe quaân phieät cuûa Töôùng
Baùn Ñaûo Lieâu Ñoâng. Thaùng Tojo Hideki ñang naém quyeàn.
7-1937, Nhaät gaây chieán vôùi
Trung Hoa vaø gaàn nhö chieám Ngaøy 1-8-1940 Nhaät
troïn nöôùc Taøu, ñuoåi Töôûng coâng khai thieát laäp Khoái Thònh
Giôùi Thaïch vaø Chính phuû Vöôïng Chung Ñaïi Ñoâng AÙ,
Trung Hoa khaùng chieán chaïy bao goàm Ñoâng Döông thuoäc
tôùi Truøng Khaùnh vaø baét ñaàu Phaùp vaø Ñoâng AÁn (Indonesia)
doøm ngoù Ñoâng Döông. thuoäc Hoøa Lan. Toùm laïi chæ vì
quyeàn lôïi, maø thöïc daân Phaùp
Thaùng 2-1939 Nhaät ñaõ muoái maët kyù vôùi Nhaät, moät
chieám Ñaûo Haûi Nam, Hoaøng hieäp öôùc ngaøy 30-8-1940,
Sa vaø Tröôøng Sa, khieán Phaùp theo ñoù Nhaät cho Phaùp laøm chuû

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 27

Ñoâng Döông vaø ngöôïc laïi nhö ñaát nöôùc khoâng bò chieán
Phaùp hôïp taùc vôùi Nhaät, ñeå chia tranh hay thieân tai baát thöôøng.
seû nhöõng quyeàn lôïi treân, ñoàng
thôøi ñeå quaân Nhaät ñoùng taïi Ñoùi laø nguyeân nhaân
Baéc Vieät, cuõng nhö ñöôïc di gaây chieán tranh vaø laøm suïp ñoå
chuyeån khaép laõnh thoå Ñoâng nhieàu trieàu ñaïi treân theá giôùi
Döông. Töø ñoù Nhaät gia nhaäp nhaát laø nöôùc Taøu. Trong doøng
Lieân Minh Quaân Söï vôùi Ñöùc- Vieät Söû, thôøi kyø Trònh Nguyeãn
YÙ, ñöa Quaân Ñoaøn Vieãn Chinh phaân tranh, vuøng ñaát Baéc vaø
Ñoâng Döông (Indoshina Nam Boá Chaùnh, töø Thanh
Hakengun ) , do Thieáu Töôùng Ngheä vaøo tôùi Thuaän Quaûng,
Nishimurs Takuma laøm tö luoân laø baõi chieán tröôøng, khieán
leänh, vaøo ñoùng khaép Vieät- cho daân chuùng phaûi höùng chòu
Mieân-Laøo. Noùi chung, suoát nhieàu ñau khoå. Hôn nöûa vuøng
thôøi gian 1940-9/1945, treân naøy laïi laø trung taâm baûo toá
danh nghóa Nhaät vaãn ñeå cho thieân tai cuûa VN, neân luoân
Phaùp coi veà Haønh Chaùnh, An luoân bò maát muøa ñoùi keùm. Töø
Ninh maø thoâi, coøn taát caû töï thao naêm 1774-1778, ôû Ngheä An
tuùng moät mình moät chôï, gaây maát muøa khieán nhieàu ngöôøi
neân naïn ñoùi khuûng khieáp naêm phaûi cheát ñoùi, trong luùc ñoù taïi
AÁt Daäu 1945, khieán hôn hai Thuaän Hoùa tình hình cuõng
trieäu ñoàng baøo phaûi cheát töùc khoâng khaù gì hôn, vì thieân tai
tuûi trong oan khieân , khoå nhuïc. neân khoâng ñuû gaïo. Vaû laïi duø
coù gaïo nhöng giaù baùn quaù maéc
Ngaøy nay, qua caùc taøi moõ, moät cheùn tôùi moät quan,
lieäu lòch söû ñöôïc giaõi maät, cho neân daân chuùng cheát ñoùi naèm
thaáy Naïn Ñoùi Naêm AÁt Daäu la lieät ngoaøi ñöôøng. Thôøi nhaø
1945 , do nhieàu nguyeân nhaân Nguyeãn (1802-1945), cuõng
gaây ra töø Phaùp-Nhaät, Chieán nhieàu laàn daân bò ñoùi, vì caûnh
Tranh, Thieân Tai vaø Baøn Tay loaïn laïc, chieán tranh vaø nhaát
ñaãm maùu cuûa Vieät Minh. Qua laø bò thieân tai, haïn haùn, naïn
doøng lòch söû, ta bieát Daân Toäc chaâu chaáu phaù haïi muøa
VN töø thôøi laäp nöôùc Vaên Lang maøng....nhöng haàu heát chæ coù
Vua Huøng ñaàu tieân, tôùi nay do tính caùch ñòa phöông vaø ñöôïc
laáy noâng nghieäp laøm caên baûn, Trieàu ñình giaûi quyeát khaéc
neân khoâng bao giôø bò ñoùi, neáu phuïc ñöôïc, chæ trong moät thôøi
gian ngaén. Nhöng taùt caû caùc

28 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

laàn ñoùi treân, duø coù caên cöù vaøo Roài thì naïn ñoùi aäp ñeán
Vieät Söû hay taøi lieäu cuûa caùc thaät khuûng khieáp, trong caûnh
nhaø truyeàn giaùo Phaùp nhö La ngaøn ngaøn vaïn vaïn ngöôøi khaép
Bartette, thì chæ laø muoái ñem caùc neûo ñöôøng ñaát Baéc vaøo taän
boû bieån, tröôùc möùc ñoä thieät haïi Quaûng Trò, Ñoàng baøo bò Thöïc
treân 2 trieäu ngöôøi bò cheát ñoùi , daân Phaùp laãn Quaân Phieät Nhaät,
töø Quaûng Trò ra Mieàn Baéc vaøo boùc loät taän xöông tuûy, khi quy
naêm AÁt Daäu 1945. vaøo ñaát ruoäng maø thu thoùc,
khoâng caàn bieát coù laøm ruoäng
Naêm 1942 nhaø vaên hay khoâng. Bôûi vaäy caû mieàn
tieàn chieán noåi tieáng Toâ Hoaøi, trung chaâu soâng Hoàng, voán laø
ñaõ vieát “ Queâ Ngöôøi”. Qua taùc caùi vöïa luùa toaøn mieàn, cuõng
phaåm naøy, ta ñaõ thaáy ñöôïc söï phaûi laâm vaøo caùi caûnh khoâng
baùo tröôùc tai hoïa ñoùi keùm cuûa coøn gaïo ñeå maø naáu. Tuùng
mieàn queâ Baéc Vieät, thöôøng quaån, moïi ngöôøi phaûi aên gia
cuøng soáng chung moät ngheà, suùc, khoai saén caây coû, chuoät
ñeå roài caû laøng toång cuøng chòu meøo vaø nhöõng gì coù theå aên
nhöõng tai bieán nhö nhau khi ñöôïc. Sau ñoù caû laøng boû nhaø
bò hoaïn naïn. Do haøng eá aåm, cuøng ñi laàn ra tænh thaønh vaø
moïi ngöôøi phaûi nghó vaø ñoå xoâ Haø Noäi ñeå xin aên vaø cuøng cheát
ñi laøm thueâ, coøn ñoàng luùa thì guïc daàn moøn treân ñöôøng haønh
maát muøa, khieán gaïo caøng khuaát.
theâm keùm .
Ñoù laø moät trong nhöõng
AÛnh Voõ van Ninh 1945 trang vong quoác söû thôøi Phaùp
thuoäc, töø luùc chuùng sang cai
trò cho tôùi khi bò ñaùnh ñuoåi
nhuïc nhaõ phaûi rôøi VN trôû veà
coá quoác. Trong gaàn traêm naêm
cöôõng chieám nöôùc ta, thöïc daân
ngoaøi vieäc boùc loät vaø ñaøn aùp
ñoàng baøo mình, chuùng coøn
duøng röôïu, thuoác phieän, baøi
baïc vaø vaên chöông thi phuù
laõng maïn ñeå ru nguõ, ñaàu ñoäc
moïi taàng lôùp thanh nieân nam
nöõ truïy laïc, vong baûn ñeå

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 29

khoâng coøn choáng ñoái giaëc thuø Baûo Hoä chæ neân thu mua gaïo
cöôùp nöôùc.. Theo taøi lieäu cuûa luùa cuûa caùc ñaïi ñieàn chuû, coù
Toaøn quyeàn Ñoâng Döông ruoäng ñaát coø bay thaúng caùnh,
Decoux, ghi lai trong “ AØ la gaïo thoùc nuùi boà, chôø moït aên
barre de L’indochine “, thì chæ trong khi ñôïi caùc chuû chaønh
rieâng thôøi gia töø thaùng 10- gaïo Ba Taøu-Chôï Lôùn tôùi chôû
1940 tôùi thaùng 3-1945, thöïc veà Saøi Goøn vaø caùc tænh thò, ñaàu
daân Phaùp ñaõ cöôùp cuûa VN soá cô tích tröõ, baùn laïi cho daân
baïc leân tôùi 723 trieäu ñoàng ngheøo baèng caùi giaù caét coå,
Ñoâng Döông, ñeå daâng naïp theo qui ñònh cuûa boïn thöïc daân
cho Nhaät Boån, ñaùnh ñoåi chuû Phaùp vaø quaân phieät Nhaät, ñang
quyeàn veà Haønh Chaùnh-An laøm truøm taïi Ñoâng Döông luùc
Ninh, taïi Vieät –Mieân-Laøo. Töø ñoù. Theo caùc nguoàn söû lieäu
naêm 1943-1945, tuaân theo coøn löu tröõ, thì thöïc daân Phaùp
leänh Ñoâng Kinh, Phaùp baét luùc ñoù, chæ caàn thu mua luùa
noâng daân phaûi noäp 3/4 hay gaïo, töø caùc ñieàn chuû coù soá
nhieàu hôn soá thoùc ñaõ thu ruoäng treân 13 maãu, cuõng dö
hoaïch ñöôïc hay nhieàu hôn, soá söùc laäp kho döï tröõ luùa gaïo,
löôïng ñaõ gaët taïi ruoäng. Söï boùc theo yù chuùng laø 120.000 taán,
loät taøn nhaãn quaù ñaùng naøy, laø maø khoâng caàn phaûi vô veùt thu
nguyeân nhaân chính ñaõ gaây ra mua gaïo thoùc cuûa caùc tieåu ñieàn
naïn ñoùi naêm AÁt Daäu 1945. chuû, noâng daân ngheøo. Cuoái
cuøng Phaùp vaø Nhaät, qua möu
Treân tôø Thanh Nghò soá ñoà chính trò rieâng, ñaõ coâng
110 ngaøy 26-5-1945, Vuõ Ñình khai ñoàng loõa vôùi boïn nhaø
Hoøe ñaõ vieát baøi “Giaù thoùc phaûi giaøu, khi mieãn tröø ñem luaät
noäp cho nhaø nöôùc”, cho thaáy tröøng phaït gian thöông
Phaùp laån Nhaät, ñaõ taän tuyeät vô (Requisitionner) cuûa luaät phaùp
veùt boùc loät noâng daân VN luùc hieän haønh, ñeå baét ñaïi ñieàn chuû
ñoù, ñeå laäp caùc kho döï tröõ , baùn gaïo cho nhaø nöôùc khi caàn
phoøng bò chieán tranh, khaép caû thieát. Moät ñieàu quan troïng
nöôùc, töø Baéc vaøo Nam. Ñieàu khaùc, laø Phaùp-Nhaät khi thu
voâ lyù baát nhaân cuûa thaûm kòch mua gaïo luùc ñoù, ñaõ khoâng theo
laø Phaùp Nhaät ñaõ “quaân phaân” giaù thò tröôøng, maø laïi aùp duïng
soá löông thu mua thoùc, tôùi taát moät thöù giaù ñaëc bieät raát thaáp,
caû moïi ngöôøi. Trong luùc ñoù, khieán cho ñaïi ña soá ñoàng baøo
theo nguyeân taéc, chính quyeàn

30 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

VN, vôùi 90 % soáng baèng ngheà goùt giaày saét cuûa Phaùt Xít Ñöùc.
laøm ruoäng, töùc khaéc bi thöông Gaây naïn ñoùi, khi cho pheùp caùc
toån, vì thu hoaïch khoâng ñuû buø coâng ty Phaùp-Nhaät (Cenis
vaøo tieàn voán caày caáy, neân phaûi Freøres vaø Mitsubishi) ñoäc
vô veùt heát gaïo thoùc ñeå daønh quyeàn thu mua boùc loät gaïo
trong muøa sau, ñem baùn laáy thoùc vôùi giaù reû maït, khieán cho
tieàn traû nôï hoaëc soáng qua daân chuùng laâm vaøo ñöôøng
ngaøy. Veà lyù thuyeát thì giaù gaïo cuøng. Töø ñoù môùi coù nhieàu
treân thò tröôøng, naêm 1943 ñoái ngöôøi ñi laøm phu ñoàn ñieàn cao
vôùi naêm 1940 coù taêng töø su vaø haàm moû cho thöïc daân
11$50-14$50/1taï, nhöng taïi thuoäc ñòa ôû ñaûo Nouvelle
trong luùc ñoù vaät giaù, cuõng ñaõ Caleùdonie gaàn UÙc Chaâu.
taêng leân tôùi 300%, neân giaù
thoùc phaûi ñöôïc aán ñònh laø 35$/ Moät taùc giaû Nhaät teân
1ta, coøn gaïo 75$/1taï môùi hôïp Yoshizawa Minami, trong taùc
lyù, theo sinh hoaït giaù caû naêm phaåm “Chieán tranh Chaâu AÙ ,
1943 ñaõ taêng gaáp 3 laàn naêm trong tieàm thöùc cuûa chuùng ta
1940. “ñaõ xaùc nhaän laø söï hieän dieän
cuûa 80.000 quaân Thieân Hoaøng
Cuõng lieân quan tôùi vaø hôn 200.000 Nhaät Kieàu töø
thaûm kòch cheát ñoùi naêm 1945, naêm 1940-1945, ñaõ laøm cho
moät Phaùp kieàu ôû VN ñaõ vieát ñaát nöôùc VN hoãn loaïn cuøng
“Teùmoignages et documents cöïc, khi Nhaät laáy Ñoâng Döông
Francais relatifs aø la laøm vò trí then choát, trong vieäc
colonization Francais au VN” cung caáp löông thöïc, chaúng
toá caùo söï kieän thöïc daân Phaùp nhöõng cho quaân Nhaät ñang
gaây neân traän ñoùi naêm AÁt Daäu, chieán ñaáu taïi ñaây, maø coøn caû
laøm cheát 2 trieäu ngöôøi töø Chaâu AÙ vaø Thaùi Bình Döông.
Quaûng Trò ra ñaát Baéc, chæ nhaèm Ñaây môùi chính laø nguyeân
hai muïc ñích chính, nhö Thoáng nhaân gaây cheát ñoùi naêm 1945.
Söù Baéc Kyø luùc ñoù laø Chauvet
ñaõ töï nhaän : Baét daân VN cheát Vì muoán duy trì
ñoùi ñeå nhaän chìm phong traøo quyeàn lôïi taïi Ñoâng Döông
caû nöôùc ñang noåi leân khaép nôi trong luùc yeáu theá, thöïc daân
choáng söï ñoâ hoä cuûa giaëc Phaùp, Phaùp qua toaøn quyeàn Decoux,
luùc ñoù baûn quoác taïi AÂu Chaâu, baát chaáp thuû ñoaïn vaø löông
cuõng ñang soáng oâ nhuïc döôùi taâm con ngöôøi, ñaõ baùn ñöùng
Daân Toäc cuõng nhö Ñaát nöôùc

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 31

VN cho quaân phieät Nhaät, qua Phuù Thoï..töø thaùng 3/1944-
caùc hieäp öôùc baát bình ñaúng, 1945. Song song quaân Nhaät
chæ laøm toån haïi cho VN, maø cuõng laäp kho döï tröõ gaïo daønh
lôïi cho caû Phaùp vaø Nhaät luùc cho Quaân Ñoaøn 38.
ñoù, quan troïng nhaát laø söï Phaùp
caøng luùc caøng xuaát caûng sang Trong luùc ñoù, taïi Baéc
Nhaät theâm nhieàu luùa gaïo,thöïc Vieät vaø vuøng Thanh-Ngheä-
phaåm daønh nuoâi soáng ngöôøi Tónh -Bình, töø naêm 1936-
trong nöôùc. Ñeå thöïc hieän caùi 1945, khoâng naêm naøo laø
keá hoaïch löu manh treân, töø khoâng coù baûo toá, luït loäi, khieán
thaùng 12-1942, Decoux cho cho muøa maøng bò hö haïi vì
thaønh laâp Uyû Ban Nguû Coác ( ngaäp nöôùc, laøm cho nhieàu gia
Comiteù des Ceùreùales), ñoäc ñình quaù ngheøo, khoâng ñuû tieàn
quyeàn caáp giaáy pheùp cuõng mua gaïo giaù chôï ñen, phaûi daét
nhö mua baùn caùc loaïi nhu yeáu díu nhau ra tænh thaønh xin aên
phaåm naøy. Ngoaøi ra Phaùp coøn qua ngaøy. Roài chieán tranh caøng
ra leänh cho noâng daân caû nöôùc luùc caøng aùc lieät, sau khi Hoa
phaûi daønh moät soá ñoàng ruoäng, Kyø tröïc tieáp tham döï vaøo Theá
troàng boâng vaûi, ñay, gai, thaàu Chieán 2, ñoái ñaàu vôùi Nhaät ôû
daàu.. theo ñoøi hoûi cuûa Nhaät. Chaâu AÙ. Taïi Ñoâng Döông,
Söï kieân treân ñaõ laøm cho ñaát töøng giôø, taøu ngaàm taøu chieán,
ñai mieàn Baéc vaø Baéc Trung maùy bay Ñoàng Minh, khoâng
Phaàn, voán ñaõ ít oûi, laïi caøng bò ngôùt oanh taïc taán coâng caùc
thu heïp hôn, ñaõ khieán cho ñôn vò Nhaät traán ñoùng taïi VN,
noâng daân bình thöôøng voán chæ khieán cho moïi phöông tieän
ñuû gaïo ñeå maø aên neáu khoâng chuyeân chôû, giao thoâng, töø
bò thieân tai maát muøa, nay bò Nam ra Baéc ñeàu bò beá taéc. Tình
ñoùi laø ñieàu khoâng sao traùnh traïng treân khieán cho gaïo trong
ñöôïc. Roài giöõa luùc naïn ñoùi ñaõ Nam chaát ñoáng nhö nuùi taïi beán
baét ñaàu, daân chuùng noâng thoân caûng, nhaø kho, trong khi ngoaøi
phaûi aên ñoän khoai saén, thì Baéc khoâng coù moät hoät, laøm
Phaùp laïi ra leänh daân chuùng cho nhieàu ngöôøi laâm caûnh ñoùi.
phaûi baùn heát soá thoùc gaïo döï Ngoaøi ra thay vì taän duïng soá
tröõ cuûa mình, ñeå chuùng laâp phöông tieän coøn laïi thaät ít oûi,
kho quaân löông, taïi Yeân Baùi, ñeå chôû gaïo ra Baéc cöùu daân ñoùi
Tuyeân Quang, Thaùi Nguyeân, nhöng Phaùp vaø Nhaät ñaõ cuøng
chieám lónh caùc phöông tieän

32 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

naøy, trong ñoù coù xe löûa, ñeå ngöôøi ngheøo seõ coù aên
chuyeån quaân ñoäi vaø quaân trang gaïo luùa seõ ñaày saân
duïng maø thoâi. ñaû ñaûo ñòa chuû
ñaû ñaûo cöôøng haøo aùc baù “
2 – Chính Phuû Traàn Troïng
Kim cöuù ñoiù vaø Vietä Minh lôiï Nöông theo thôøi cô vaø
duïng nanï ñoùi ñeå cöôpù chính söï giuùp ñôõ cuûa Myõ, do nhu caàu
quyenà : tình baùo luùc ñoù, Vieät Minh ñaõ
tröông baûng hieäu “ Choáng
Ngaøy 9-3-1945 quaân phieät phaùt xít Nhaät vaø thöïc daân Phaùp
Nhaät chính thöùc xoùa boû söï “. Theo caùc taøi lieäu maät ñöôïc
caàm quyeàn cuûa thöïc daân Phaùp giaûi maõ, thì chính söï giuùp ñôõ
taïi baùn ñaûo Ñoâng Döông, keùo cuûa Ñaïi Uyù Archimede L.Patti,
daøi hôn 80 naêm thoáng trò vaø moät nhaân vieân OSS (tieàn thaân
ñoâ hoä caùc quoác gia Vieät Mieân cuûa CIA), qua vuõ khí ñaïn
Laøo. döôïc, thuoác men cuõng nhö söï
coâng nhaän cuûa Myõ, laøm cho
Bieán coá lòch söû troïng Vieät Minh, chaúng nhöõng
ñaïi naøy, laïi ngaãu nhieân truøng khoâng bò Nhaät tieâu dieät vaø coøn
hôïp vôùi naïn ñoùi naêm AÁt Daäu coù cô hoäi cöôùp ñöôïc chính
1945 taïi mieàn Baéc vaø baéc quyeàn vaøo muøa thu thaùng taùm
Trung Kyø, caøng toâ theâm söï bi naêm 1945, trong luùc caû Hoa
thaûm cuûa Daân Toäc VN, trong Kyø laãn Patti ñeàu bieát Hoà Chí
thôøi kyø caän söû . Nhöng ñaây Minh laø moät ñieäp vieân ngoaïi
cuõng chính laø thôøi cô, ñeå cho haïng cuûa Ñeä Tam Coäng Saûn
Maët Traän Vieät Minh, moät toå Quoác Teá, laøm vieäc cho ñieän
chöùc ngoaïi vi cuûa ñaûng coäng Caâm Linh (Lieân Xoâ vaø Trung
saûn Ñoâng Döông, do Hoà Chí Coäng).
Minh caàm ñaàu töø naêm 1941,
lôïi duïng tình traïng ñoùi keùm Sau ngaøy 9-3-1945
cuûa ñoàng baøo ñeå maø tuyeân Nhaät laät ñoå thöïc daân Phaùp, thì
truyeàn loâi keùo moïi ngöôøi vaøo phong traøo quoác gia ngaøy moät
ñaûng : soâi suïc vaø daâng cao khaép nöôùc,
“Ñoàng baøo haõy vuøng daäy ! khieán cho Ngöôøi Nhaät luùc ñoù
quyeát taâm theo baùc hoà phaûi uûng hoä vai troø caàm quyeàn
noâng daân seõ coù ñaát cuûa vua Baûo Ñaïi, ñeå ñoái khaùng
vôùi Maët traän Vieät Minh, ñöôïc
ngöôøi Myõ giuùp ñôõ, trong vai

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 33

troø choáng Nhaät. Ngaøy 17-3- 1945, chính phuû quyeát ñònh
1945 Hoaøng Ñeá tuyeân caùo laáy laïi quoác hieäu Vieät Nam, ñeå
nöôùc VN ñoäc laäp, duø chæ lieân chæ söï veïn toaøn laõnh thoå ba
quan tôùi Baéc vaø Trung Kyø, mieàn Baéc-Trung-Nam nhö
ñoàng thôøi vôùi söï ra ñôøi cuûa naêm 1801 khi vua Gia Long
Chính Phuû Traàn Troïng Kim thoáng nhaát ñöôïc ñaát nöôùc.
(17-4-1945 ñeán 25-8-1945). Vieäc laøm yù nghóa naøy, töùc khaéc
ñöôïc quoác daân cuõng nhö caû
Tuy Chính phuû naøy chæ theá giôùi chaáp nhaän. Cuõng töø
hieän dieän treân chính tröôøng ñoù nhaân loaïi duøng danh töø
VN moät thôøi gian ngaén nguûi “Vietnamese” ñeå chæ ngöôøi
vaø trong quaù khöù ñaõ khoâng VN vaø loaïi boû caùc danh xöng
ngôùt bò VC xuyeân taïc boâi baùc cuûa Phaùp tröôùc thaùng 3-1945
laø “ Caûi Caùch Giaáy “. Nhöng vôùi aùc yù phaân chia ñaát nöôùc
nay qua söï soi saùng cuûa lòch chuùng ta thaønh ba mieàn rieâng
söû, ta môùi bieát ñöôïc Thuû bieät ñeå cai trò. Ngaøy 2-6-1945
töôùng Kim vaø noäi caùc chính chính phuû ñaõ choïn laù côø Vaøng
phuû, ñaõ laøm ñöôïc raát nhieàu Ba Soïc Ñoû, theo hình Queû Ly
chuyeän coù lôïi ích cho quoác , laøm Quoác Kyø Môùi cuûa Quoác
daân VN, ñoàng thôøi ñaõ phaûn Gia VN. Ñoàng thôøi vaøo ngaøy
aûnh ñöôïc quan ñieåm chung 30-6-1945, laïi choïn baøi “ Ñaêng
cuûa taàng lôùp thöôïng löu trí Ñaøn Cung “ laøm Quoác Thieàu.
thöùc ñöông thôøi. Ngaøy 4-5-
Giöõa luùc ñaát nöôùc hoãn
loaïn vì chieán tranh, coäng theâm
naïn ñoùi hoaønh haønh vaø treân
heát laø söï choáng phaù cuûa phe
nhoùm thöc daân Phaùp theo
DeGaulle vaø Vieät Minh ñöôïc
Myõ yeåm trôï, trong khi Chính
Phuû Traàn Troïng Kim khoâng coù
quaân ñoäi vaø phöông tieän, ñeå
thöïc thi nhöõng quoác saùch. Tuy
nhieân nhôø uy tín vaø taøi naêng
töø vò Thuû Töôùng, cuõng nhö
nhieàu Boä Tröôûng trong noäi
caùc, neân vaøo thaùng 7-1945

34 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

Nhaät treân nguyeân taéc, ñoàng yù quyeân goùp ñöôïc 783.403
trao traû Nam Vieät laïi VN. ñoàng tieàn Ñoâng Döông. ÔÛ
Nam Kyø , qua lôøi keâu goïi cuûa
Ñoái vôùi Naïn Ñoùi naêm Chính Phuû Kim, chæ trong
AÁt Daäu 1945, tuy phöông tieän thaùng 5-1945, ñaõ quyeân goùp
vaø nhaân löïc raát haïn cheá, Chính ñöôïc 1.677.886 ñoàng, cuøng
Phuû Kim cuõng ñaõ doàn heát noã 1.592 taï gaïo, maø tieàn mua vaø
löïc ñeå cöùu giuùp ñoàng baøo chuyeân chôû ra Baéc toán heát
trong côn hoaïn naïn. Moät maët 481.403 ñoàng. Tuy haàu heát caùc
OÂng yeâu caàu Nhaät boû leä thu ghe baàu chaïy buoàm bò Nhaät
mua gaïo taïi Mieàn Trung, ñoàng tröng duïng vaø Haûi caûng Haûi
thôøi Mieàn Baéc chæ thu mua gaïo Phoøng bò Hoa Kyø phong toûa
cho ai coù treân 3 maãu ruoäng. vaø oanh taïc, nhöng cuoái cuøng
Boä tröôûng Tieáp teá laø Nguyeãn vieäc chuyeån gaïo töø Nam ra
Höõu Thí cuõng ñöôïc cöû vaøo Saøi Baéc cöùu ñoùi cuûa Chính Phuû
Goøn, lo vieäc chuyeân chôû gaïo Traàn Troïng Kim, cuõng ñaït
Mieàn Nam ra Baéc cöùu ñoùi, ñöôïc hieäu quaû, giaûm bôùt phaàn
baèng caùc chuyeán thuyeàn naøo thaûm traïng ñau khoå cuûa
buoàm vaø ghe baàu. Ngoaøi ra naïn nhaân, ñoàng thôøi taïo cô hoäi
coøn cho pheùp caùc tö nhaân ñöôïc cho ñoàng baøo caû nöôùc, nhaát
töï do vaø toaøn quyeàn mua baùn laø giôùi treû vaø trí thöùc , ñoaøn
gaïo, nhöng nghieâm trò nhöõng keát nhau trong caùc sinh hoaït
gian thöông, ñaàu cô tích tröõ xaõ hoäi..
luùa gaïo baèng hình luaät töû hình
vaø tòch bieân taøi saûn. Chính phuû Nhöng hôõi ôi loøng
cuõng cho taäp trung taát caû tham cuûa con ngöôøi thaät laø taøn
nhöõng naïn nhaân vuï ñoùi coøn nhaãn, trong luùc Chính Phuû
soáng soùt, cuõng nhö thaønh phaàn banh ruoät xeû gan ñeå cöùu trôï
voâ gia cö, vaøo caùc Trung Taâm hôn hai trieäu ngöôøi bò cheát ñoùi,
Cöùu Trôï Ñaëc Bieät , ñeå chaêm boû xaùc phôi thaây khaép caùc neûo
soùc hoï. Baùo chí trong nöôùc ñöôøng, thì Vieät Minh baèng moïi
ñeàu tham gia keâu goïi cöu trôï. caùch, phaù hoaïi caùc coâng taùc
Nhôø vaäy ñeán cuoái thaùng 3- nhaân ñaïo, cöùu trôï ñoàng baøo.
1945 , mieàn Baéc ñaõ thaønh laäp Moät maët thì cho du kích chaän
ñöôïc Toång Hoäi Cöùu Teá , do ñöôøng cöôùp gaïo cöùu teá töø
Nguyeãn Vaên Toá caàm ñaàu vaø trong Nam ra, nôi ñöôøng bieån
tôùi cuoái thaùng 5-1945 ñaõ laãn ñöôøng boä. Nhöng quan

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 35

troïng nhaát laø Vieät Minh khoâng Minh töø böng tieán veà Thaønh,
ngôùt xuùi duïc ñoàng baøo, ñaùnh qua söï yeåm trôï huøng haäu cuûa
phaù cöôùp giöït caùc kho vöïa ngöôøi Myõ, neân ñaõ thöøa luùc daäu
chöùa gaïo luùa cuûa Chính Phuû, ñoå bìm leo, cöôùp ñöôïc chính
daønh tieáp teá cöùu ñoùi. Ngoaøi ra quyeàn luùc ñoù, ñang laên loùc
Vieät Minh coøn cho ngöôøi aùm beân veä ñöôøng trong côn hoãn
saùt hay tuyeân truyeàn boâi nhoï, loaïn chính trò.
nhöõng nhaân vaät caàm ñaàu caùc
Hoäi Töø Thieän. Nhöng taøn aùc Toùm laïi trong naïn ñoùi
voâ nhaân ñaïo nhaát, vaãn laø cung naêm AÁt Daäu 1945, laøm cheát
caáp tin tình baùo cho Hoa Kyø ñoùi hôn 2 trieäu ngöôøi, do Phaùp
veà ngaøy giôø caùc chuyeán xe löûa vaø Nhaät gaây neân. Ngoaøi ra coøn
hay ghe baàu chôû gaïo, trong coù Maët Traän Vieät Minh, ñaõ thöøa
Nam ra Baéc cöùu ñoùi. Nhôø vaäy nöôùc ñuïc thaû caâu, lôïi duïng naïn
Ngöôøi Myõ ñaõ ñaït ñöôïc chieán ñoùi, cöôùp giöït thöïc phaåm tieáp
thaéng vinh quang, khi oanh teá daønh cho ñoàng baøo, ñeå
taïc truùng phoùc nhöõng chuyeán tuyeân truyeàn choáng Phaùp-
taøu thuyeàn chôû gaïo cöùu ñoùi, Nhaät, theo nhu caàu cuûa ngöôøi
laøm cho Mieàn Baéc phaûi laâm Myõ luùc ñoù, khieán cho ngöôøi
vaøo thaûm kòch Cheát ñoùi naêm daân cheát ñoùi caøng theâm bi
AÁt Daäu , coù moät khoâng hai thaûm taän tuyeät.
trong Vieät Söû. Toùm laïi nhôø söï
taän taâm voâ bôø cuûa Chính Phuû, Theá chieán 2 chaám döùt,
ñoàng thôøi do Trôøi Phaät thöông bao nhieâu thaûm kòch cuûa nhaân
xoùt neân trong vuï luùa thaùng 5- loaïi laàn löôït ñöôïc phôi baøy ra
1945, Mieàn baéc ñöôïc muøa, aùnh saùng coâng lyù nhöng thaûm
neân ñaõ giaûi quyeát phaàn naøo kòch hai trieäu ngöôøi VN bò cheát
naïn ñoùi vaø chaám döùt haún, khi ñoùi naêm AÁt Daäu 1945, vaãn
caùc taøu chôû gaïo trong Nam caäp chöa thaáy Phaùp, Nhaät hay Vieät
ñöôïc caùc beán treân ñaát Baéc. Coäng nhaéc tôùi. Thôøi VNCH,
Ngaøy 25-8-1945 chính quyeàn ngöôøi Nhaät boài thöôøng chieán
Nhaät taïi Ñoâng Döông, coi nhö tranh 39 trieäu US, ñoàng thôøi
bò suïp ñoå khi Myõ doäi hai traùi cho Chính phuû vay tieàn xaây
bom nguyeân töû treân Ñaát Nhaät, döïng heä thoáng thuûy dieän Ña
keùo theo söï tan vôõ cuûa ngöôøi Nhim, neân vuï cheát ñoùi 1945
Quoác Gia. Trong luùc ñoù, Vieät coi nhö ñöôïc xoùa soå. Sau 1975
VC cöôõng ñoaït vaø truøm caû
nöôùc, soáng nhôø tieàn Nhaät ñaàu

36 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

tö cuõng nhö giuùp tieàn xaây Baéc Vieät chæ coù hai coâng trình
döïng Caàu Soâng Haäu taïi Caàn vó ñaïi nhaát laø Laêng Hoà Chí
Thô, thöïc hieän töø naêm 2001, Minh taïi Ba Ñình Haø Noäi vaø
neân VC cuõng caâm hoïng, ngaäm Khaùch saïn quoác teá treân bôø Hoà
mieäng aên tieàn. Nhöng lòch söû Taây, do Fidel Castro cuûa Cu
vaãn laø lòch söû, neáu Ngöôøi Trung Ba xaây taëng. Trong luùc ñoù taïi
Hoa vaø Trieàu Tieân , chæ vì moät VNCH, ñaâu ñaâu cuõng coù
thieåu soá ñaøn baø con gaùi bò Nhaät nhöõng cô sôû kyõ ngheä naëng vaø
baét laøm trôï lyù, maø khoâng ngôùt nheï, ñeàu ñöôïc trang bò maùy
ñoøi boài thöôøng hay haï nhuïc moùc môùi vaø toái taân, nhaát laø caùc
nöôùc Nhaät treân coâng luaän ngaønh deät, ñieän, laép raùp caùc
quoác teá, thì ngöôøi VN sôùm loaïi haøng saûn xuaát tieâu thuï.
muoän, cuõng seõ baét Phaùp –Nhaät Khi VC vaøo, ñaõ taän tình vô veùt
vaø keû toøng phaïm mang maët naï maùy moùc ñem veà Baéc, baét
laø Vieät Minh, phaûi coâng khai nhieàu nhaø maùy ngöng hoaït
nhaän traùch nhieäm gieát ngöôøi, ñoäng hay bieán thaønh quoác
tröôùc löông taâm nhaân loaïi. doanh, höõu danh voâ thöïc.

3 – Nhöõng ngaøy trô xöông maét Song song vôùi keá
traéng taïi Mieàn NamVN sau hoaïch traû thuø vaø taän dieät caùc
thaùng 5-1975 : taàng lôùp treân, VC coøn baøy
theâm quoác saùch kinh teá môùi
Sau khi VNCH bò suïp vaøo cuoái naêm 1975, ñeå ñuoåi
ñoå, ngoaøi thaønh phaàn Quaân, heát soá gia ñình coù lieân heä tôùi
Coâng, Caùn, Caûnh cuûa Mieàn cheá ñoä VNCH, ñang soáng taïi
Nam bò traû thuø, coäng saûn Haø Saøi Goøn vaø caùc tænh thaønh, ñi
Noäi coøn taän tuyeät huûy dieät caùc lao ñoäng canh taùc taïi röøng saâu,
taàng lôùp tö saûn qua toäi danh nuùi cao, ma thieâng nöôùc ñoäc.
boùc loät, phoàn vinh giaû taïo..Taïi Keá hoaïch thaâm ñoäc naøy, vöøa
Ñaïi Hoäi ñaûng laàn thöù IV vaøo toáng khöù ñöôïc nhöõng thaønh
thaùng 5-1975, Leâ Duaån ñaõ phaàn coøn laïi maø VC ñaõ xeáp
veânh vaùo tuyeân boá raèng, töø loaïi nguy hieåm, sau khi choàng
nay ngöôøi VN seõ ñi treân thaûm con thaân nhaân cuûa hoï ñaõ bi
vaøng, ñoàng thôøi ñuoåi kòp roài ñaûng gaït vaøo tuø. Ngoaøi ra coù
qua maët Nhaät Baûn trong voøng nhö vaäy, VC môùi chieám ñöôïc
15 naêm tôùi. Treân thöïc teá ai nhaø cöûa ruoäng vöôøn vaø caùc
cuõng bieát tröôùc thaùng 4-1975, tieän nghi cuûa Mieàn Nam, ñeå

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 37

phaân phoái cho caùn boä mieàn soáng khaép moïi neûo ñöôøng ñaát
Baéc, luùc ñoù chæ coù suùng ñaïn, nöôùc, trong xaõ nghóa thieân
taêng phaùo vaø môù lyù thuyeát cuûa ñöôøng.
Maùc-Leâ-Mao-Hoà maø thoâi.
Ñaàu thaùng 4-1975,
Ai ñaõ töøng laø tuø nhaân Ngöôøi Myû ñaõ baét ñaàu chaïy
cuûa VC duø coù ôû trong Nam hay khoûi Nam VN baèng chuyeán
bò ñöa ra mieàn Baéc, duø bò nhoát bay ñònh meänh, ñöa 250 treû
laâu hay mau, chaéc haún seõ moà coâi vaø 37 nhaân vieân cuûa
chaúng bao giôø queân noåi nhöõng Dao ñi theo saên soùc. Nhöng
ñau ñôùn veà vaät chaát vaø nhaát laø chieác C5 ñoù ñaõ bò tai naïn, chæ
söï tuûi nhuïc tinh thaàn, khi bò coøn 175 em soáng soùt vôùi moät
boïn VC goïi chuùng ta laø nguïy soá ngöôøi lôùn may maén. Tai naïn
quaân, nguïy quyeàn, laø nhöõng naøy ñaõ baùo tröôùc nhöõng thaûm
ñoáng raùc baån thæu, caën baõ cuûa kòch saép tôùi cho laøn soùng ngöôøi
xaõ hoäi, ñaùnh giaëc thueâ cho boû nöôùc ra ñi vì khoâng muoán
Myõ, Phaùp, Nhaät.. soáng chung vôùi rôï Hoà, gieát
ngöôøi cöôùp cuûa.
Ai ñaõ töøng bò VC cöôùp
cuûa, cöôùp nhaø, ñaøy ñoaï leân Ngaøy 15-4-1975,
taän mieàn röøng nuùi ñeå phaùt trieån thöôïng vieân Hoa Kyø thoâng
kinh teá môùi. Ña soá ñaõ ngaõ quî qua ñaïo luaät, cho pheùp
vì khoâng chòu noåi möa naéng, 200.000 daân tò naïn Ñoâng
cuøng caûnh ma thieâng nöôùc Döông, ñöôïc vaøo soáng treân
ñoäc, beänh soát reùt röøng, gheû lôû, ñaát Myõ. Song song, chính phuû
kieát lî..maø khoâng coù thuoác Myõ cuõng môû chieùn dòch
uoáng. Cuoái cuøng nhöõng ngöôøi Frequent Wind taïi Saøi Goøn, ñeå
coøn soáng, kieät söùc vì ñoùi di taûn caùc coâng daân Myõ vaø
beänh, neân ñaõ boû röøng chaïy 17.000 ngöôøi Vieät coù lieân heä.
ngöôïc veà thaønh. Hoï ñaõ trôû neân Maùu leä vaø thaûm kòch VN ñaõ
voâ gia cö vaø ôû baát cöù nôi naøo, khôi nguoàn töø ñoù, vaøo nhöõng
keå caû nghóa ñòa, gaàm caàu, chuøa ngaøy cuoái thaùng 4-1975, khi
mieãu..aên soáng, phoù maëc cho ngaøn ngaøn vaïn vaïn ngöôøi vôùi
ñònh meänh vaø boïn coâng an, ñuû moïi phöông tieän, tieán ra
tôùi hoát baét, ñöa leân laïi vuøng bieån Ñoâng, ñeå mong ñöôïc Ñeä
kinh teá môùi, roài hoï laïi veà.Roát Thaát Haïm Ñoäi cöùu vôùt nhöõng
cuïc hueà caû laøng, vaø caøng ngaøy chæ tôùi ngaøy 2-5-1975 thì chaám
caøng coù nhieàu ngöôøi voâ gia cö döùt. Toùm laïi töø thaùng 5-1975

38 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

tôùi baây giôø, ngöôøi Vieät boû nöôùc Theo ñaøi phaùt thanh cuûa VC
ra ñi ñeå tìm töï do vaø ñaát soáng, thoâng baùo, thì ñaây laø chieán
hoaøn toaøn chaáp nhaän may ruûi dòch “ Ñaùnh Tö Baûn – Dieät
“ moät soáng chín cheát “, trong Thöông Gia “. Tröôùc ñaây vaøo
hoaøn caûnh bô vô töï cöùu. Do saùng ngaøy 20-3-1978, taïi Chôï
treân haàu heát nhöõng ngöôøi ñeán Lôùn, cuõng ñaõ coù moät cuoäc xoâ
ñöôïc bôø ñaát höùa, ñaõ phaûi traû xaùt, giöõa traêm ngöôøi Hoa vaø
moät giaù thaät ñaét, trong ñoù moät coâng An VC phaûn ñoái baét lính,
daïo coù haèng traêm ngaøn caâu baét ñi kinh teá môùi vaø ñoøi ñöôïc
chuyeän, bi thaûm naõo nuøng cuûa trôû veà Taøu, soáng vôùi Trung
thuyeàn nhaân VN, bò HAÛI TAËC Coäng. Nhöng laàn naøy, cuoäc boá
THAÙI LAN cöôùp gieát, troâi giaït raùp qui moâ khoâng phaûi ñeå baét
vaøo hoang ñaûo vaø ñaõ AÊN THÒT ngöôøi Hoa choáng ñoái hoâm
NGÖÔØI laãn nhau ñeå maø soáng. tröôùc, maø laø xoäc vaøo töøng nhaø,
cuøng caùc cöûa tieäm, ñeå kieám
Sau khi cöôõng chieám tieàn ñoâla vaø vaøng caát daáu,
xong VN, ñaûng Hoà vaø ñaûng cuõng nhö kieåm keâ taát caû haøng
Mao trôû maët, neân VC ñaõ quy hoùa keå caû caây choåi, ngoaïi tröø
toäi cho Ba Taøu Saøi Goøn-Chôï hình “ baùc “ vaø laù côø “ ñaûng “,
Lôùn laø moái ñe doïa, roài ñoøi maùu ñoû sao vaøng. Nghe noùi
Trung Coäng phaûi qua hoát heát laàn ñoù, ñaûng ñaõ hoát cuûa Ngöôøi
1,2 trieäu ngöôøi Vieät goác Hoa Hoa gaàn 7 taán vaøng vaø caû maáy
veà nöôùc. Söï kieän ñöôïc Taøu bao tieàn ñoâ Myõ, khieán cho maáy
Coäng chaáp nhaän, phaùi hai chuïc ngöôøi uaát haän phaûi töï töû
chieán haïm tôùi caùc haûi caûng VN cheát. Vaäy laø ñaûng ñaõ ba böôùc
ñeå nhaän ngöôøi. Nhöng ñeán nhaûy voït, chieán thaéng tö baûn
cho coù maët, chöù Taøu Coäng ñaâu chuû nghóa, böôùc leân thieân
coù ngu, laõnh ñaùm daân ngheøo ñaøng xaõ nghóa öu vieät. Cuõng
naøy veà nöôùc ñeå nuoâi aên, vì vaäy töø ñoù ñaõ coù treân 250.000 Hoa
nöûa ñeâm nhoå neo ruùt caàu, aâm phaûi boû nöôùc ra ñi vaø theo
thaàm veà nöôùc. Saùng ngaøy 24- thoáng keâ cuûa Cao UÛy Tò Naïn
3-1978 treân khaép caùc neûo naêm 1983, trong soá naøy coù
ñöôøng Sai Goøn-Chôï Lôùn, treân 50.000 ñaõ cheát treân bieån
boång xuaát hieän raát nhieàu xe vì soùng gío vaø haûi taëc Thaùi
vaän taûi, chôû coâng an, boä ñoäi Lan.
vaø haèng ngaøn thanh nieân nam
nöõ ñeo baêng ñoû treân tay aùo.

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 39

Sau ngaøy 30-4-1975 khi Mieàn leân tôùi 292.315 ngöôøi. Cuõng
Nam bò VC Haø Noäi cöôûng theo taøi lieäu cuûa Hoàng Thaäp
chieám, thì Bieån Ñoâng ñaõ trôû Töï Quoác Teá, thì töø naêm 1977-
thaønh cöûa ngoû ñeå ñoàng baøo 1983 ñaõ coù khoaûng 290.000
vöôït thoaùt tìm töï do. Nhöng ngöôøi ñaõ cheát hay maát tích
ñoàng thôøi bieån cuõng ñaõ bieán treân bieån Ñoâng.
thaønh hoûa nguïc vaø treân heát,
ñaûng VC ñaõ thöc hieän ñöôïc Ngaøy 15-1-1990 khi
coâng trình vó ñaïi nhaát trong maø Myõ chuaån bò baõi boû leänh
Vieät Söû. Ñoù laø KYÕ NGHEÄ caám vaän vaø laäp bang giao vôùi
XUAÁT CAÛNG NGÖÔØI, töø cho VC, thì taïi vuøng bieån Nakhon
thuyeàn nhaân vöôït bieån chính Si Thammarat, coù 11 thi theå
thöùc, tôùi caùc chöông trình ra PHUÏ NÖÕ VIEÄT NAM, taát caû
ñi coù traät töï (ODP), hoài höông ñeàu traàn tuoàng theâ thaûm, troâi
con Myõ Lai vaø Mua Vôï Baùn taép vaøo bôø. Theo Thieáu taù
Choàng giaû. Taát caû caùc nghieäp caûnh saùt Thaùi Chumphol,
vuï treân, ñeàu giuùp cho taäp theå ngöôøi coù traùch nhieäm laäp bieân
laõnh ñaïo ñaûng giaøu to nhôø thu baûn khaùm nghieäm, cho baùo chí
vaøo ñöôïc nhieàu vaøng, tính tôùi bieát, thì taát caû caùc naïn nhaân,
cuoái naêm 1989, ñaûng thu vaøo coù tuoåi töø 18-20. Hoï bò gieát
chöøng 3.000 trieäu myõ kim, con sau khi bò haûi taëc Thaùi Lan
soá nhìn vaøo thaáy rôûn toùc gaùy haõm böùc nhieàu laøn. Ñaây cuõng
nhöng laïi laø söï thaät. Bôûi vaäy chæ laø moät trong ngaøn muoân
ñaâu coù ngaïc nhieân, khi bieát xaõ thaûm kòch maùu leä cuûa thaân
nghóa VN, laø moät trong nhöõng phaän VN, töø khi VC cöôõng
quoác gia ngheøo nhaát theá giôùi, chieám ñöôïc ñaát nöôùc. Ñaõ coù
laïi coù nhieàu tyû phuù ñöùng haøng haèng trieäu ngöôøi cheát döôùi
ñaàu nhaân loaïi. loøng bieån, khi tìm tôùi nhöõng
ñòa danh Songkla, Pulau
Theo söû lieäu thì naêm Tanga, Pulau Bidong,
1978 laø naêm VC chính thöùc Galang..Coù nhieàu caùi cheát cuûa
truïc xuaát ngöôøi Hoa ra bieån. thuyeàn nhaân thaät töùc töôûi vaø
Ñaây cuõng laø thôøi gian ñaûng oan khieân, maø khoâng buùt möïc
xuaát caûng ngöôøi nhieàu nhaát, naøo vieát cho noåi, chaúng haïn
maø theo thoáng keâ cuûa Cao Uyû nhö Taøu cuûa Chuû Khaùch Saïn
Tò Naïn, soá ngöôøi taïm truù taïi “ Loäc Hotel “ ôû An Ñoâng, chôû
caùc Traïi khaép Ñoâng Nam AÙ, treân 500 ngöôøi, ñi baùn chính

40 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

thöùc nhöng khi tôùi Goø Coâng Caâu chuyeän cuûa moät
thì bò gaøi bom noå, cheát saïch chieác taøu vöôït bieån leânh ñeânh
chæ coù taøi coâng vaø 3 ngöôøi may sau 32 ngaøy bò haûi taëc Thaùi
maén soáng soùt. Taøu Laäp Xöông Lan ñaùnh cöôùp, chæ coøn coù 52
ñi baùn chính thöùc ngaøy 22-1- ngöôøi soáng soùt, thì gaëp ñöôïc
1979, chôû 200 ngöôøi, cuõng bò Chieán Haïm USN.Dubuque,
gaøi bom noå ngoaøi bieån, chæ do Ñaïi Taù Alexander chæ huy,
coøn moät vaøi ngöôøi may maén nhöng bò töø choái khoâng cöùu
soáng soùt ñöôïc Taøu Panama cöùu vôùt, khieán cho soá ngöôøi treân
ñem vaøo traïi Tò Naïn. Ñaây cuõng cheát gaàn heát. Nhöõng ngöôøi
chæ laø moät vaøi chuyeän nhoû soáng soùt phaûi aên thòt baïn beø
trong ngaøn muoân thaûm kòch ñeå caàu sinh. Vieân Ñaïi Taù Myõ
maø thuyeàn nhaân, ñaõ chòu töø voâ nhaân ñaïo treân, bò Boä Haûi
khi phong traøo vöôït bieån buøng Quaân Myõ loät chöùc vaø truy toá
noå vaøo ñaàu naêm 1977-1989. ra Toøa Quaân Söï

Ngöôøi vöôït bieån tìm töï Cuõng do haèng ngaøn
do, ngoaøi soùng gioù baõo toá baát caâu chuyeän ñöùt ruoät cuûa ngöôøi
thöôøng khoâng bieát tröôùc, coøn vöôït bieån tìm töï do, maø nhaân
chòu theâm caûnh saên ñuoåi cuûa loaïi ngaøy nay coù theâm moät
coâng an, boä ñoäi bieân phoøng danh töø ñoäc ñaùo “Boat
vaø ghe taøu ñaùnh caù quoác People”, gioáng nhö tröôùc kia
doanh coù trang bò suùng maùy ngöôøi Do Thaùi, qua cuoäc haønh
vaø suùng caù nhaân. Nhöng haõi trình tìm ñöôøng veà ñaát höùa,
huøng nhaát vaãn laø Naïn Haûi Taëc cuõng ñaõ laøm naûy sinh danh töø
Thaùi Lan. Boïn naøy raát hung “ Holocaust “. Tuy nhieân, neáu
aùc, taøn baïo, sau khi chaän baét ñem so saùnh, keå caû chuyeän
thuyeàn vöôït bieån, chuùng cöôùp ngöôøi Do Thaùi bò Ñöùc Quoác
giöït heát taát caû taøi saûn, ñaùnh ñaäp Xaõ taøn saùt trong theá chieán 2,
moïi ngöôøi, haõm hieáp phuï nöõ thì thaûm kòch vöôït bieån cuûa
vaø baén boû nhöõng ai muoán troán. ngöôøi VN treân bieån Ñoâng, vaãn
Sau ñoù ñeå phi tang, chuùng ñoát bi ñaùt hôn nhieàu.
thuyeàn cho chìm, gieát heát ñaøn
oâng vaø baét ñem theo phuï nöõ, Naêm 1945, VC nuùp
haønh laïc cho taøn taï vaø ñem veà trong Maët Traän Vieät Minh, lôïi
ñaát lieàn baùn cho caùc ñoäng ñó. duïng naïn ñoùi naêm AÁt Daäu, ñeå
tuyeân truyeàn vaø cöôùp chính
quyeàn töø trong tay ngöôøi Quoác

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 41

Gia, nhôø vaøo suùng ñaïn cuûa trong theá kyû XX laø Phan Boäi
ngöôøi Myõ. Töø naêm 1955-1975 Chaâu “Toøng Lai Quoác Daân Sôû
VC gaây neân cuoäc chieán Ñoâng Dó Suy Ñoài, Chæ vì Hai
Döông laàn thöù hai, vaø ñaõ Nguyeân Nhaân : BUÏNG ÑOÙI
cöôõng chieám ñöôïc VNCH, VAØ OÙC ÑOÙI” . Töø naêm 1930-
nhôø Nixon-Kissinger daøn 2005, coäng saûn VN ñaõ ñaáu
döïng leân Hieäp ñònh ngöng tranh ñaãm maùu, gieát haïi trieäu
baén 1973, hôïp thöùc hoùa söï trieäu ngöôøi, cuõng chæ muoán ñaït
chieám ñoùng cuûa coäng saûn Haø cho ñöôïc muïc ñích laø ñöa Daân
Noäi treân laõnh thoå Mieàn Nam. Toäc vaøo con ñöôøng caùch maïng
Ngaøy nay, VC laïi ñem tình voâ saûn, baèng thoáng trò nguïc tuø,
thöông nhôù queâ höông VN ra baèng gaày moøn ñoùi khaùt., baèng
khuyeán duï ngöôøi tò naïn, mong aùp cheá doái gian. Nhöng taát caû
moïi ngöôøi hoøa hôïp hoøa giaûi, ngaøy nay ñaõ trôû thaønh nhöõng
xoùa boû haän nöôùc thuø nhaø. chieác ñinh ræ, ñoùng cöùng chieác
Nhöng VC ñaõ laàm, cho duø ñaõ quan taøi ñoû, trong ñoù coù chöùa
coù nhieàu ngöôøi tò naïn trôû veà bao trieäu oan hoàn VN, keå caû
VN nhöng thöïc teá haàu heát chæ nhöõng ngöôøi ñaõ cheát ñoùi naêm
vì gia ñình. Sau ñoù ai cuõng AÁt Daäu 1945, nhöõng ngöôøi
quay laïi mieàn ñaát töï do, ñeå chôø sinh baéc töû nam, nhöõng thuyeàn
moät ngaøy chính thöùc ñöôïc nhaân cheát treân bieån. Taát caû laø
theo sau goùt voi cuûa Quang nhöõng nhaân chöùng, bia mieäng
Trung Ñaïi Ñeá veà giaûi phoùng ngaøn ñôøi boâi ñen VC trong
Thuû Ñoâ Saøi Goøn-Hueá-Haø Noäi. doøng söû daân toäc.
Ngaøy ñoù chaéc khoâng xa, vì
hieän nay caû nöôùc ñeàu bieát cheá 11-1-05
ñoä coäng saûn ñaõ suïp ñoå toaøn HOÀ ÑINH
dieän, töø yù thöùc heä, laõnh ñaïo,
keå caû huyeàn thoaïi Hoà Chí
Minh, cho tôùi ñôøi soáng tinh
thaàn, kinh teá, xaõ hoâi. Chính söï
xeùt laïi cuûa ñaûng, ñaõ minh
chöùng söï suïp ñoå treân.

Boång thaáy thaám thía
voâ cuøng, khi nhôù laïi caâu noùi
cuûa nhaø caùch maïng vó ñaïi

42 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

Chuyeän Phieám

Chuyeän Nhöõng Ngöôøi
Ñeû Gaàn Chuoàng Gaø

Huyønh vaên Phuù

Thaät tình, khi ñaët caùi töïa cöùu veà gaø, nhö tìm hieåu coù bao
“...Ñeû Gaàn Chuoàng Gaø” nhö nhieâu loaïi gaø cuøng ñaëc tính cuûa
treân, toâi nhôù voâ cuøng tieáng gaø moãi loaïi hay giaûi thích caâu hoûi
gaùy moãi buoåi saùng vaø caùi aâm muoân ñôøi “con gaø coù tröôùc hay
thanh quen thuoäc aáy haàu nhö gaén caùi tröùng coù tröôùc” v.v vaø
lieàn vôùi nhöõng naêm thaùng cuûa toâi v.v...Toâi khoâng ñuû khaû naêng ñeå
(vaø cuûa taát caû chuùng ta ?) ôû queâ laøm caùi coâng vieäc raát “trí tueä vaø
nhaø. Coøn treân xöù Myõ naøy, chaúng baùc hoïc” ñoù, toâi chæ ghi laïi nhöõng
maáy khi chuùng ta nghe laïi ñöôïc chuyeän vui lieân quan ñeán con gaø
tieáng gaø gaùy cuõng nhö khoâng deã cuøng vôùi tieáng gaùy cuûa noù vôùi
gì nghe laïi ñöôïc tieáng möa rôi nieàm hy voïng caùc cuï coù ñöôïc moät
treân maùi toân. Chaúng coøn bao nuï cöôøi vaøo ngaøy ñaàu Xuaân. Muïc
nhieâu ngaøy nöõa, chuùng ta seõ böôùc ñích chæ coù theá.
vaøo naêm con Gaø. Vì theá, baøi vieát
naøy nhö moät hình thöùc “Ñeå Nhôù” Neáu “Nhöõng Ngöôøi Ñeû Gaàn
tieáng gaùy quen thuoäc cuûa gaø treân Kho Ñaïn” (Long Bình hay Caùt
queâ höông yeâu daáu cuûa chuùng ta Laùi) thöôøng hay “Noå” thì theo
ngaøy naøo...Toâi cuõng xin noùi roõ, quy luaät cuûa töï nhieân (vaø cuûa
ñaây khoâng phaûi laø moät baøi nghieân phaûn öùng daây chuyeàn),”Nhöõng
Ngöôøi Ñeû Gaàn Chuoàng Gaø” cuõng

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 43

phaûi “Gaùy”. Noùi gì thì noùi, roõ - Thöa co,â con gaø troná g noù khonâ g
raøng tieáng Noå cuûa kho ñaïn bao chòu xuoáng!”
giôø cuõng to hôn, maõnh lieät hôn
tieáng gaùy cuûa Gaø. Nhöng duø Noå Trong ñôøi soáng haøng ngaøy,
lôùn hay Gaùy to kieåu naøo ñi nöõa, chuùng ta thöôøng gaëp khoâng ít
theo toâi ñeàu ñaõ mang laïi cho ñôøi nhöõng ngöôøi raát kieâu ngaïo, töï cho
“nhöõng nieàm vui” (hay ngöùa tai mình laø nhaát thieân haï, nghóa laø
?). Tröôùc ñaây toâi ñaõ keå haàu caùc thuoäc loaïi ngöôøi khoâng theå thay
cuï nhöõng tieáng noå cuûa caùc kho theá ñöôïc. Hoï töôûng (bôû) raèng chæ
ñaïn roài, baây giôø thì ñeán tieáng gaùy coù hoï môùi laøm neân chuyeän, coøn
cuûa gaø. Tuy nhieân, nhö ñaõ trình baát cöù ai khaùc thì khoâng theå thaønh
baøy ôû phaàn treân, coù nhieàu “vaán coâng ñöôïc.Vaø caâu chuyeän con gaø
ñeà” lieân quan ñeán con gaø, “Gaùy” kieâu ngaïo döôùi ñaây nhaèm noùi leân
chæ laø moät trong caùc vaán ñeà aáy ñieàu ñoù:
thoâi. Toâi seõ ñeà caäp ôû nhöõng gioøng “Motä homâ , con gaø troná g noiù tröôcù
sau. muoân loaøi : Caùc ngöôøi phaûi bieát
ranè g khi naoø toiâ catá tiená g gayù thì
Tröôùc tieân, toâi xin keå vaøi maåu maët trôøi môùi moïc. Maët trôøi moïc
chuyeän veà Gaø. môiù mang laiï anù h sanù g vaø söï soná g
cho theá gian. Caùc ngöôøi khoâng
Môû ñaàu laø chuyeän “Noù Khoâng tin toiâ , ngayø mai toiâ seõ khonâ g gayù
Chòu Xuoná g”. nöõa, maët trôøi seõ khoâng moïc vaø
“Coâ giaùo daïy Tieåu Hoïc baûo troø tatá caû cacù ngöôiø seõ chetá trong tamê
A: toiá .
- Em lenâ ñönù g ñayâ keå cho cacù banï Ngaøy mai ñeán, gaø nhaø ta khoâng
trong lôùp nghe sinh hoaït trong theøm gaùy. Nhöng than oâi, khoâng
khu vöôøn nhaø em. nhö con gaø kieâu ngaïo moät caùch
Troø A keå : Thöa coâ, trong vöôøn ngu xuaån kia ñaõ töôûng (bôû), maët
nhaø em coù nuoiâ ñanø ga.ø Moiã buoiå trôøi vaãn moïc nhö moïi ngaøy !”
sanù g, em luoân luoân thayá moät con
gaø troáng leo leân löng con gaø Vaø ñaây laø moät caâu chuyeän coù
maùi... dính daùng ñeán con gaø trong moät
Coâ giaoù nghe ñená ñoù coù veû e thenï , buoåi thi hoa haäu cuûa caùc ngöôøi
khoâng muoán cho troø A keå tieáp, ñeïp, phaàn caùc naøng phaûi traû lôøi
beøn ngaét lôøi troø A, noùi : nhöõng caâu hoûi coù tính caùch öùng
- Thoâi, xuoáng ñi. xöû.
Troø A quay laïi phía coâ giaùo, leã
pheùp traû lôøi : “Giaùm khaûo hoûi moät thí sinh:

44 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

- Haõy töôûng töôïng coâ laø moät con Gaø meï vanã khonâ g heù moiâ . Gaø con
gaø maiù , ñang bò con gaø troná g röôtï toû veû böïc töùc, noùi :
ñuoåi theo. Vaäy, trong khi chaïy - Taïi sao khoâng ai chòu traû lôøi
noù ñaõ coù nhöõng suy nghó gì ? nhöõng caâu hoûi cuûa con vaäy caø?
Suy nghó moät luùc, thí sinh hoa Baáy giôø gaø meï môùi chaäm raõi noùi
haäu traû lôøi : :
- Toâi nghó raèng, vôùi toác ñoä chaïy -Bôiû vì trong cacù cauâ hoiû cuaû con
cuaû con gaø maiù , toiâ khonâ g theå naoø ñeàu chöùa ñaày nhöõng ñieàu ganh
chaïy thoaùt ñöôïc söï ñuoåi baét cuûa tò.”
con gaø troáng.” Laïi theâm moät chuyeän tieáu laâm
coù boùng daùng con gaø nöõa :
Trong moät chöøng möïc naøo “Motä löõ khacù h trenâ ñöônø g veà nha,ø
ñoù, con gaø cuõng coù tính “ganh gheù thaêm ngöôøi baïn vaøo luùc trôøi
tò” y heät nhö con ngöôøi caùc cuï aï. vöøa suïp toái. Chuû nhaø ra tieáp baïn
Caâu chuyeän keå döôùi ñaây cho ôû phoøng khaùch. Hai ngöôøi noùi
thaáy ñieàu ñoù : chuyeän trôøi traêng maây nöôùc moät
“Gaø meï daãn gaø con ñi daïo trong chaäp, boãng chuû nhaø quay maët
vöônø . Motä chuù gaø troná g ñang catá vaøo phía trong nhaø noùi lôùn :
cao tieáng gaùy. Gaø con chaêm chuù - Caùc con ôi, “baét gaø”.
nhìn chuù gaø troáng roài hoûi gaø meï Khacù h nghe noiù baté ga,ø nghó thamà
: chaéc laø chuû nhaø cho laøm gaø ñeå
- Taïi sao con khoâng coù tieáng gaùy ñaõi mình. Ngoài uoáng traø “caâu
to nhö baùc gaø troáng kia, hôû meï ? giô”ø vôiù chuû nhaø ñaõ hôn motä tiená g
Gaø meï khoâng traû lôøi. ñoàng hoà roài maø chaû thaáy ñoäng
Chaäp sau, gaø con laïi hoûi gaø meï tónh gì, khacù h ñanù h baoï lenâ tiená g
: :
- Taïi sao con khoâng coù boä loâng - Hoài naõy nghe baùc noùi cho baét
ñeïp vaø saëc sôû nhö baùc gaø troáng gaø, saün coù chai röôïu mang theo,
kia, hôû meï ? toiâ layá ra chunù g ta cunø g nhauä cho
Gaø meï cuõng khoâng moät lôøi ñaùp vui nhe.ù
laiï . Chuû nhaø cöôøi :
Hai meï con gaø tieáp tuïc ñi loanh - Thoâi, caùm ôn baùc. Thaáy trôøi ñaõ
quanh. Gaø con laïi hoûi tieáp : chieàu toái roài neân toâi baûo luõ nhoû
- Taïi sao con khoâng coù daùng ñi baét gaø laø baûo chuùng noù baét gaø
huøng duõng vaø oai veä nhö baùc gaø nhoát voâ chuoàng chöù ñaâu coù baét
troáng kia, hôû meï ? laøm thòt !”

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 45

Toâi vöøa keå haàu caùc cuï vaøi tröa chieàu toái, nghóa laø gaùy töø
maåu chuyeän vöøa nghieâm tuùc vöøa giôø Tyù ñená giôø Dauä . Coù ñieuà tiená g
khoâng nghieâm tuùc coù dính daùng gaùy cuûa caùc “gaø giai nhaân” khoâng
ñeán con gaø. Baây giôø, toâi xin ñeà huøng duõng, baøi baûn vaø gheâ gôùm
caäp ñeán tieáng gaùy cuûa nhöõng nhö caùc “ñaáng” gaø troáng. Toâi laàn
ngöôøi coù ñöôïc caùi may maén “ñeû löôït ghi laïi döôùi ñaây ñeå caùc cuï
gaàn chuoàng gaø” ra sao. Bôûi vì thaåm ñònh xem trong nhöõng tieáng
tieáng gaùy (hay tieáng noå cuûa caùc gaùy aáy, loaïi naøo coù ñuû “coâng löïc”
kho ñaïn) luoân luoân ñem laïi cho laøm cho maët trôøi moïc nheù.
ñôøi nhöõng nieàm vui, coù theå khoûa
laáp ñöôïc nhöõng phieàn muoän, aâu Ñaây laø tieáng gaùy cuûa moät con
lo vaø caêng thaúng cuûa chuùng ta “gaø troáng” hieän cö nguï taïi Tieåu
trong ñôøi soáng haøng ngaøy. Tuy bang Pennsylvania.
nhieân coù söï khaùc bieät ñoâi chuùt
giöõa tieáng Noå vaø tieáng Gaùy. OÂng X, naêm nay ñaõ treân saùu
Tieáng Noå chaùt chuùa laøm cho ta boù, nhöng vaãn coøn traùng kieän.
luøng buøng loã tai, laém luùc nhöùc Hieän taïi, oâng soáng moät mình,
caû caùi ñaàu. Coøn tieáng gaùy thì nheï nghe noùi vôï con coøn ôû laïi queâ
nhaøng vaø eâm dòu hôn vì caùi aâm nhaø. OÂng khoâng noùi roõ oâng sang
thanh keùo daøi leâ theâ cuûa noù. Cuõng Myõ ñònh cö theo dieän gì. OÂng
coù moät vaøi tieáng gaùy (toâi seõ keå ôû ñang höôûng trôï caáp xaõ hoäi (oen
phaàn sau) gaây cho ta söï thöông phe). OÂng kieám thu nhaäp theâm
caûm ngaäm nguøi vaø nhaát laø qua baèng caùch ñi laøm tieàn maët. Moãi
tieáng gaùy ñoù ñaõ khieán cho ta caøng buoåi saùng coù ngöôøi ñeán chôû oâng
caêm thuø Coäng Saûn nhieàu hôn. ñi laøm, chieàu chôû veà. OÂng raát vui
tính, hay thuø tieáp baïn beø ñeå nhaéc
Caàn phaûi noùi roõ moät ñieàu chuyeän dó vaõng vaøng son ngaøy
khoâng bình thöôøng laø, neáu ôû queâ naøo cuûa oâng beân ly röôïu, lon bia
nhaø phaàn lôùn chuùng ta chæ nghe vaøo moãi cuoái tuaàn. Baïn nhaäu cuûa
gaø troáng gaùy thoâi chöù ít coù dòp oâng ñaõ nghe ñi nghe laïi nhieàu
naøo nghe gaø maùi gaùy. Theá nhöng, laàn chuyeän keå cuûa oâng nhö sau :
khi sang xöù Myõ naøy toâi ñaõ nghe OÂng ñöôïc gia ñình cho ñi du hoïc
ñöôïc caû gaø troáng laãn “nöõ keâ” ñeàu beân Phaùp töø ñaàu thaäp nieân 50.
gaùy. Maø khoâng phaûi chæ gaùy Ñeán khoaûng ñaàu naêm 1954, ôû
trong buoåi saùng thoâi, hoï coù theå Phaùp oâng nghe tin, theo hieäp ñònh
gaùy baát cöù luùc naøo, ôû ñaâu, saùng Geneøve, nöôùc nhaø coù theå bò chia
caét laøm ñoâi ôû vó tuyeán 17, cho

46 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

neân oâng voäi vaõ bay veà Vieät nam Baø Y tuoåi ñôøi cuõng ñaõ gaàn
ñeå cuøng gia ñình kòp di cö vaøo saùu boù, hieän soáng moät mình trong
Nam. moät caên apartment vôùi moät con
OÂng noùi : choù maø baø coi nhö con. Ngöôøi
- Caùc anh bieát khoâng, tröôùc khi choàng sau cuûa baø (nghe noùi laø
veà laïi queâ nhaø, toâi ñaõ ñaäu xong moät thöông gia) vöøa môùi qua ñôøi
caùi Bac II (Tuù taøi II) ôû Paris roài. caùch ñaây vaøi naêm. Cöù theo cung
Gia ñình toâi boû heát taøi saûn chìm caùch soáng cuûa baø cho thaáy baø laø
noåi, ñaùp chuyeán phi cô cuoái cuøng moät ngöôøi vaãn coøn ruûng raø ruûng
rôøi khoûi Haønoäi ñeå vaøo Saøigoøn. rænh bôûi vì chaúng thaáy baø ñi laøm.
Sau khi taïm oån ñònh nôi aên choán Trong nhöõng cuoäc vui hoïp maët
ôû, toâi beøn ghi danh vaøo tröôøng vôùi baïn beø gaàn xa, baø thöôøng say
Chu Vaên An hoïc tieáp. Vì cöù söa keå chuyeän baø qua Myõ töø naêm
phaûi nghe ñi nghe laïi raát nhaøm 75, theo ñoù luùc leânh ñeânh treân
chaùn caùi ñieäp khuùc “ñaõ ñaäu xong taøu, baø coù mang theo moät vali
Bac II” aáy neân moät ngöôøi baïn chöùa ñaày ñoâ la, vaøng vaø kim
“töùc khí” hoûi vaën laïi oâng : cöông. Baø noùi :
- OÂng ñaõ ñaäu Bac II nghóa laø Tuù - Trong caûnh maát nöôùc, nhaø tan
Taøi II roài thì phaûi ghi danh vaøo phaûi ra ñi, toâi buoàn cheát ñöôïc,
tröôøng Ñaïi Hoïc ñeå hoïc chöù sao treân taøu chieán Myõ caû ngaøn ngöôøi
laïi vaøo tröôøng Chu Vaên An ? chen chuùc nhau, ai ai cuõng nghó
Tröôøng Chu Vaên An laø tröôøng ñeán ngaøy mai voâ ñònh khoâng bieát
Trung Hoïc, caùc lôùp chæ goàm töø roài cuoäc ñôøi seõ ra sao, ñaâu coøn
Ñeä Thaát ñeán Ñeä Nhaát thoâi maø. loøng daï naøo nghó ñeán chuyeän
OÂng trôïn maét, noùi to : trang ñieåm, söûa sang...AÁy theá maø
ngöôøi haàu (ñaày tôù) cuûa toâi cöù
- Ai noùi vôùi anh tröôøng nhatá ñònh ñoiø sôn monù g tay, monù g
Chu Vaên An laø tröôøng chaân cho toâi !
trung hoïc ? Chaû bieát caùi
gì saát maø cuõng xía moàm Baø keå laïi chuyeän tình duyeân
vaøo ! cuûa baø vôùi ngöôøi choàng tröôùc cuûa
baø ñeïp nhö moät baøi thô. Baø noùi
Baây giôø môøi caùc cuï thöôûng choàng baø laø moät oâng töôùng trong
thöùc tieáng gaùy cuûa moät “nöõ QLVNCH. Hình nhö khoâng
keâ”taïi vuøng cao nguyeân ngöôøi naøo coù can ñaûm hoûi baø oâng
Colorado. töôùng aáy teân gì. Baø cho bieát moãi
laàn baø böïc mình gì ñoù vôùi caùi

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 47

ñaùm vôï con lính traùng, theá laø baø Counselor. Haøng tuaàn toâi ñöôïc
ra ñöùng tröôùc nhaø ôû traïi gia binh, phaân nhieäm (coù tính caùch coá ñònh
baø chöûi cho baèng thích. Khoâng suoát nieân hoïc) ñeán laøm vieäc cho
ai daùm hoù heù moät lôøi naøo vôùi baø ít nhaát laø ba hay boán tröôøng
! Cuõng khoâng nghe baø noùi vì sao Trung Hoïc (I caáp vaø caáp II) trong
hai ngöôøi khoâng coøn ôû vôùi nhau thaønh phoá. Nhieäm vuï counselor
nöõa maø ñeå baø ra ñi moät mình nôi thì cuõng nhaøn haï vaø taø taø thoâi vì
ñaát khaùch queâ ngöôøi. Keå ra thì khoâng phaûi soaïn baøi, ñöùng lôùp
choàng baø, oâng töôùng aáy, raát ñaùng nhö thaønh phaàn caùc giaùo
ngöôõng moä vaø kính phuïc vì oång vieân.Tuy khoâng coù traùch nhieäm
coù moät cuoäc soáng raát bình daân, “daïy doã” caùc em hoïc sinh nhöng
ñaõ cho vôï con soáng chung vôùi gia tröôøng hôïp coù moät soá em hoïc sinh
ñình binh só döôùi quyeàn trong traïi hoïc keùm, hieäu tröôûng yeâu caàu toâi
gia binh. Coù ngöôøi coøn noùi raèng phaûi “tutor” caùc em moät soá giôø
baø ñaõ töøng laø chuû traïi nuoâi gaø ôû nhaát ñònh trong tuaàn. Taïi moät
Thuû Ñöùc goàm caû ngaøn con maø tröôøng ôû phía Baéc thaønh phoá, toâi
phaàn lôùn laø gaø troáng. Theá môùi laï ñöôïc giao nhieäm vuï “tutor’ veà
! Cô sôû cuûa baø laø nôi cung caáp moân Toaùn cho 6 em hoïc sinh,
gaø ñaù cho maáy tay ñaù gaø chuyeân goàm 2 Vieätnam, 2 Myõ ñen, 1 Meã
nghieäp chöù khoâng phaûi taàm vaø 1 Mieân. Trong hai em hoïc sinh
thöôøng ñaâu. Chaúng bieát baø coù Vieätnam noùi treân coù moät em söùc
cung caáp gaø ñaù cho oâng töôùng hoïc khoâng ñöôïc khaù laém. Toâi coi
noåi tieáng “choïi gaø” trong quaân em nhö con chaùu, cho neân laém
ñoäi cuûa phe ta ngaøy tröôùc khoâng luùc thaáy em toái daï quaù, toâi buoät
? mieäng noùi (baèng tieáng Vieät) : OcÙ
em ñaâu coù chöùa ñaát seùt maø sao
Vaø ñaây laø tieáng “gaùy” cuûa ngu quaù vayä . Dó nhieân, nhöõng em
moät nöõ keâ khaùc maø chính baûn kia khoâng hieåu toâi noùi gì ngoaïi
thaân toâi baét buoäc phaûi veãnh tai tröø hai em hoïc sinh Vieätnam. Toâi
leân maø nghe. Xin keå laïi haàu quyù khoâng ngôø raèng vieäc toâi noùi em
cuï nghe cho vui roià bo,û rienâ g phanà “ngu” ñöôïc em veà baùo caùo laïi
toâi thì qua ñoù ruùt kinh nghieäm cho cha meï em. Khoaûng hôn moät
cho nhöõng laàn coâng taùc veà sau. thaùng sau, chính em hoïc sinh naøy
ñöôïc nhaø tröôøng xeáp vaøo hoïc moät
Toâi hieän laøm vieäc cho Nha chöông trình giaùo duïc ñaëc bieät,
Hoïc Chaùnh Philadelphia, caùi theo ñoù cha meï em phaiû ñích thanâ
“Position” cuûa toâi laø Bilingual

48 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON

tôùi tröôøng tham döï buoåi hoïp vaø khoâng ñöôïc bình thöôøng roài. Toâi
phaûi kyù moät soá giaáy tôø maø thuû töø toán noùi :
tuïc cuûa chöông trình ñaõ quy ñònh. - Coù chuyeän gì, xin baø cöù töï nhieân
Ñeán döï buoåi hoïp laø meï em, moät trình baøy.
phuï nöõ tuoåi khoaûng gaàn naêm - Caùch ñaây khoâng laâu, chaùu ñi
möôi, son phaán “nghieâm chænh” hoïc veà coù noùi laïi vôùi toâi raèng
vaø aùo quaàn raát “aø la mode”. Sau “thaày” ñaõ maéng con toâi laø “ngu”.
buoåi hoïp, toâi môøi baø sang vaên Toâi noùi cho thaày bieát, neáu thaày
phoøng toâi ñeå giaûi thích theâm moät baûo con toâi “ngu” thì cha meï noù
soá vaán ñeà lieân quan ñeán lyù do vì cuõng “ngu”. Nhö theá laø thaày
sao con em baø phaûi theo hoïc “laàm” roài. Neáu cha meï noù ngu
chöông trình giaùo duïc ñaëc bieät thì chuùng toâi khoâng theå naøo
aáy. (Chöông trình giaùo duïc ñaëc “handle” noåi hai caùi tieäm “nails”
bieät coù hai loaïi, moät loaïi daønh treân xöù sôû naøy ñaâu.
cho caùc hoïc sinh hoïc keùm vì Nghe ñeán ñoù, toâi vôõ leõ ra vaø chôït
khuyeát taät -taâm trí hay theå xaùc-, nhôù mình ñaõ coù laàn maéng con baø
loaïi kia daønh cho caùc em hoïc aáy “ngu”. Toâi ñaønh phaûi noùi kheùo
sinh thaät xuaát saéc, dó nhieân con :
cuûa baø ta khoâng ôû trong daïng xuaát - Thöa baø, thaät ra toâi coi con baø
saéc). Toâi löïa lôøi trình baøy vôùi baø nhö con chaùu toâi trong nhaø. Cho
veà tröôøng hôïp cuûa con em baø ñeå neân khi höôùng daãn chaùu hoïc vaø
baø yeân taâm vaø luùc aáy toâi hoaøn laøm baøi, toâi chæ “maéng yeâu” ñoái
toaøn khoâng nhôù raèng ñaõ coù luùc vôùi rieâng chaùu thoâi chöù khoâng heà
toâi cheâ chaùu hoïc “ngu”. Baø laéng coù moät yù töôûng naøo ñeà caäp ñeán
tai nghe, cuoái cuøng baø nhìn thaúng boá meï chaùu caû.
vaøo maët toâi, noùi vôùi caùi aâm löôïng
lôùn hôn bình thöôøng: Baø im laëng nghe, khoâng coù
- Thöa thaày (baø goïi toâi baèng yù kieán gì theâm. Quaû thaät, luùc aáy
“thaày”, nghe “ñaõ” caùi loã tai deã trong loøng toâi coù moät chuùt khoâng
sôï!) toâi coù chuyeän naøy caàn phaûi vui. Toâi noùi tieáp :
noùi cho thaày bieát... - Baø noùi raát ñuùng, baø vaø boá chaùu
Nghe caùch noùi vaø gioïng noùi cuûa phaûi laø nhöõng ngöôøi thoâng minh
baø, (vaø kinh nghieäm trong nhöõng môùi coù theå “handle” (toâi cuõng
laàn tieáp xuùc vôùi caùc phuï huynh duøng laïi chöõ “handle”) noåi hai
hoïc sinh) toâi hieåu coù ñieàu gì ñoù ba caùi tieäm nails nhö theá. Vaø cuõng
mong baø hieåu cho raèng, chuùng
toâi, nhöõng ngöôøi vì “ngu ñaàn”

ÑA HIEÄU 73 - ÑAÏI HOÄI VOÕ BÒ UÙC CHAÂU 49

neân môùi ñaûm nhaän coâng vieäc ñònh, coù ñoàng ra ñoàng vaøo, oâng
giaùo duïc cho caùc em hoïc sinh khoâng phaûi ñi maàn kieám côm nhö
trong ñoù coù con cuûa baø. phaàn ñoâng nhöõng ngöôøi baïn cuøng
tuoåi oâng. Vì coù nhieàu thôøi giôø
Vaø khi baø töø giaõ ra veà, toâi raûnh roãi neân oâng rong chôi taø taø,
beøn taäp laøm ngöôøi “lòch söï” ñeå ñi choã naøy choã kia, ñaëc bieät laø
noùi vôùi baø caâu noùi sau cuøng veà thaêm Vieätnam moãi naêm vaøi
- Tröôùc kia toâi nghó chaùu noù coù laàn. Moät laàn gaëp toâi ngoaøi phoá,
phaàn naøo “chaäm hieåu” nhöng baây oâng hoûi :
giôø thaáy nhaø tröôøng baét chaùu phaûi - Sao, coù veà Vieätnam chöa ?
theo hoïc chöông trình giaùo duïc
ñaëc bieät thì chaéc laø chaùu khoâng Toâi luoân luoân “dò öùng” vôùi
ñöôïc “thoâng minh” nhö boá meï baát cöù ai hoûi toâi caâu hoûi aáy. Caùi
chaùu. Duø sao, toâi cuõng tin raèng lyù do “dò öùng” cuûa toâi raát ñôn
chöông trình giaùo duïc ñaëc bieät giaûn laø, ngaøy ra khoûi nhaø tuø Coäng
seõ giuùp ích chaùu raát nhieàu trong Saûn, nieàm ao öôùc lôùn lao nhaát
hoïc vaán. trong ñôøi cuûa nhöõng ngöôøi bò ñi
caûi taïo laø mong thoaùt khoûi caùi
Neáu tieáng gaùy cuûa baø meï cheá ñoä ñöôïc cai trò bôûi nhöõng teân
chaùu hoïc sinh noùi treân ñaõ môû maét Coäng Saûn trí khoân ngaén nguûi vaø
cho toâi phaân bieät ñöôïc söï khaùc cöïc kyø taøn aùc maø khoâng buùt möïc
bieät giöõa “thoâng minh” vaø “ngu naøo coù theå noùi heát vaø ñuû ñöôïc.
ñaàn” thì tieáng gaùy döôùi ñaây cuûa Caùi cheá ñoä ñoù, nhöõng con ngöôøi
moät oâng baïn “yellow friend” cuûa Coäng Saûn ñoù ñaõ laø nguyeân nhaân
toâi laïi khôi daäy trong toâi moät chuùt daãn ñeán caùi cheát cuûa nhieàu trieäu
thöông caûm ngaäm nguøi cho soá ngöôøi Vieät ôû caû hai mieàn Nam-
phanä cuaû nhönõ g thieuá nöõVietä nam Baéc trong cuoäc chieán tranh noài
(ñaùng tuoåi con chaùu toâi) ôû queâ da xaùo thòt ñaõ qua, trong nhöõng
nhaø. OÂng baïn “yellow friend”, chuyeán vöôït bieân tìm töï do treân
taïm goïi laø oâng Traàn, tröôùc 75 laø bieån Ñoâng, vaø laø nguyeân nhaân
moät só quan trong QLVNCH, ñaõ laøm cho ñaát nöôùc ngheøo ñoùi, laïc
töøng traûi qua hôn 8 naêm trong haäu trong soá nhöõng quoác gia laïc
caùc traïi tuø caûi taïo töø Nam ra Baéc. haäu, ngheøo ñoùi nhaát treân theá giôùi.
OÂng sang Myõ theo dieän H.O nhö Trong lòch söû nöôùc ta, chæ coù döôùi
phaàn ñoâng caùc baïn tuø khaùc. Sau cheá ñoä Coäng Saûn, ngöôøi phuï nöõ
10 naêm ñònh cö ôû xöù ngöôøi, con Vieätnam vì ngheøo ñoùi, ñôøi soáng
caùi aên neân laøm ra, ñôøi soáng oån cô cöïc môùi ñaønh chòu baùn thaân

50 XUAÂN AÁT DAÄU - HAÕY NHÔÙ LÔØI THEÀ NÖÔÙC NON


Click to View FlipBook Version