การพัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็กปฐมวัยโดยการใช้เกม

กำรพัฒนำกล้ำมเนือ้ มัดเล็กของเด็ก
ปฐมวยั โดยกำรใช้เกม

โดย นำงสำวณฐั ชยำ เซง่ ปนุ่
ตำแหนง่ ครูอตั รำจ้ำง

โรงเรยี นวัดสมอ

สำนกั งำนเขตพืน้ ทีก่ ำรศกึ ษำประถมศึกษำนครศรีธรรมรำช เขต๑
สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำข้นั พ้ืนฐำน
กระทรวงศึกษำธกิ ำร

คำนำ

การพฒั นากล้ามเนื้อมดั เล็กของเด็กปฐมวัยโดยเป็นการใช้เกม เป็นการจดั กิจกรรมเพ่ือส่งเสรมิ ให้เดก็
ไดพ้ ัฒนากลา้ มเนื้อมดั เล็กของเดก็ ใหแ้ ขง็ แรง มีความพร้อม และสามารถปฏบิ ตั ิกิจวตั รประจำวนั ได้ดว้ ยตนเอง

ขอขอบคุณ นางจิณัฐตา บญุ อรยิ วัฒน์ ผู้อำนวยการโรงเรียนวดั สมอ คณะครูผูป้ กครองรวมถึงนักเรยี น
ระดบั ชนั้ อนุบาล ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖๕ โรงเรยี นวดั สมอ ทีใ่ หค้ วามรว่ มมือ สนบั สนุน ในการทำงานจน
ประสบผลสำเรจ็ หวังว่า การนำเสนอการพัฒนากล้ามเนอื้ มัดเลก็ ของเด็กปฐมวัยโดยการใชเ้ กม จะเป็น
ประโยชนแ์ ก่ผูเ้ กย่ี วข้องต่อไป

นางสาวณฐั ชยา เซ่งปุ่น

สารบัญ หนา้
๑
ชอ่ื ผลงาน ๑
ชอ่ื ผู้เสนอผลงาน ๑
ความสำคัญของผลงานนวัตกรรมหรอื วธิ ีปฏบิ ัติท่นี ำเสนอ ๑
จดุ ประสงค์ และเปา้ หมายของการดำเนนิ งาน ๒
กระบวนการผลิตผลงาน หรือข้ันตอนการดำเนนิ งาน ๔
ผลการดำเนินงาน ผลสัมฤทธิ์ และประโยชน์ท่ไี ดร้ บั ๕
ปัจจัยความสำเร็จ ๕
บทเรียนทไ่ี ดร้ บั ๕
การเผยแพร่ และการได้รบั การยอมรบั (รางวัลท่ีได้รับ) ๕
การขยายผล ต่อยอด หรือประยกุ ต์ใชผ้ ลงาน นวัตกรรมหรือวิธีการปฏิบตั ิ ๖
ภาคผนวก

๑

๑. ชอ่ื ผลงาน การพัฒนากลา้ มเน้อื มัดเล็กของเดก็ ปฐมวยั โดยการใช้เกม
๒. ช่อื ผู้เสนอผลงาน นางสาวณัฐชยา เซง่ ปนุ่

ตำแหนง่ ครอู ตั ราจา้ ง โรงเรียนวดั สมอ
สงั กดั สำนกั งานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต ๑ ตำบลกำโลน
อำเภอลานสกา จงั หวดั นครศรีธรรมราช รหสั ไปรษณยี ์ ๘๐๒๓๐ โทรศัพท์ ๐๘๒-๙๙๔๔๘๗๙
E-mail [email protected] ID-Line talocream7136
๓. ความสำคัญของผลงานนวัตกรรมหรอื วธิ ปี ฏิบัติทนี่ ำเสนอ
จากการจัดประสบการณก์ ารณ์ การเรียนร้ขู องเดก็ ปฐมวัยในระดบั ชัน้ อนบุ าล ๑ โรงเรยี นวัดสมอ
พบว่าพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กของเด็ก ยังไม่แข็งแรง ซึ่งสังเกตได้จากการจับดินสอ การขีดเขียนระบายสี
การควบคุมทิศทางของเส้นและลงน้ำหนักของมือ และพบว่าการประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับตาของเด็กยงั
ไมด่ ีเท่าทคี่ วร จงึ ได้จัดกจิ กรรมเพือ่ ให้เด็กไดพ้ ัฒนากลา้ มเนือ้ มดั เล็กโดยการใชเ้ กม
กเี ซลล์ (Gesell ) กลา่ วถึงทฤษฎีพฒั นาการทางร่างกายวา่ การเจรญิ เติบโตของเด็กจะแสดงออก เปน็
พฤติกรรมด้านต่าง ๆ พัฒนาการทางร่างกายนั้นหมายถึง การที่เด็กแสดงความสามารถในการกระทำกับวัสดุ
เด็กต้องใช้ความสามารถของการใช้สายตาและกล้ามเนื้อมือ ซึ่งเป็นพฤติกรรมทีต่ ้องอาศัยการเจริญเติบโตของ
ระบบประสาทและการเคลื่อนไหวประกอบกัน ลักษณะพัฒนาการที่สำคัญของเด็กในระยะนี้ ก็คือ การ
เปลี่ยนแปลงทางด้านการเคลือ่ นไหว การทำงานของระบบประสาทกล้ามเนื้อ การพัฒนาความสามารถในการ
ควบคุมร่างกาย การบังคบั ส่วนต่าง ๆ ของรา่ งกาย
จากการศกึ ษาความสำคัญของความสามารถในการใช้กล้ามเน้ือมัดเล็ก สรุปได้วา่ ความสามารถในการ
ใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อเด็กเล็กเป็นอย่างมากและเป็นอวัยวะที่สำคัญ ในการเคลื่อนไหว
กลา้ มเน้ือมือ นว้ิ มือ แขนทำงานร่วมกนั กบั กลา้ มเนอื้ ตาให้ประสานงานกนั อย่างลงตวั และทำให้เดก็ สามารถทำ
กจิ วตั รประจำวนั ต่างๆได้อย่างคลอ่ งแคลว่ การบริหารกล้ามเนอื้ มือกับตาบ่อยๆจะสง่ ผลใหเ้ กดิ การพฒั นาสมอง
ทด่ี ตี ามไปด้วย ตลอดจนการขดี เขียนของเดก็ ตอ่ ไป
เกมเป็นการเล่นเพื่อความสนุกและมีกติกากำหนดในการแข่งขัน และเมื่อนำมาใช้ในการประกอบ
กิจกรรมการเรียนการสอน ก็กลายเป็นเกมประกอบการสอนซึ่งทำให้การเรียนรู้น่าสนใจและพัฒนา
กระบวนการทำงานร่วมกนั ของเด็ก ทำใหเ้ กดิ การเรยี นรูแ้ ละพัฒนาตามวัตถุประสงคข์ องเกมที่ตงั้ ไว้
จากการสงั เกตพัฒนาการกล้ามเน้อื มดั เลก็ ของเด็กช้นั อนบุ าล ๑ พบวา่ ยงั ไมแ่ ข็งแรง และการ
ประสานสมั พันธร์ ะหว่างมือกับตาของเด็กยังไมด่ ีเท่าที่ควร จงึ ควรจัดกิจกรรมเพ่อื ให้เดก็ ได้พฒั นากล้ามเน้ือมัด
เลก็ ของเดก็ เพือ่ ใหเ้ ด็กได้มกี ลา้ มเนอ้ื มีทดี่ ี แขง็ แรง และมีความพรอ้ มทีม่ ากขนึ้

๔. จดุ ประสงค์ และเปา้ หมายของการดำเนินงาน
จดุ ประสงค์
๑. เพือ่ สง่ เสริมและพัฒนากล้ามเนือ้ มัดเล็กของเด็กปฐมวัยใหแ้ ข็งแรงและมีความพร้อม
๒. เพอื่ สง่ เสริมและพัฒนาการประสานสัมพนั ธร์ ะหวา่ งมือกบั ตาของเด็กปฐมวัย

๒

เป้าหมายเชงิ ปรมิ าณ
เดก็ ปฐมวยั ระดบั ช้ันอนบุ าล ๑ จำนวน ๒๔ คน

เป้าหมายเชงิ คุณภาพ
๑. เดก็ ปฐมวยั รอ้ ยละ ๘๐ มีกลา้ มเนื้อมัดเลก็ ท่ีแข็งแรง มีความพร้อม
๒. เด็กปฐมวัยร้อยละ ๘๐ มพี ัฒนาการ การประสานสมั พันธข์ องมอื และตาท่ดี ีขน้ึ
๕. กระบวนการผลิตผลงาน หรือขัน้ ตอนการดำเนินงาน

กรอบแนวคดิ

ตัวแปรตน้ ตัวแปรตาม

เกม การพัฒนากล้ามเนื้อมดั เล็ก
เกมตกปลา(คบี หนังยางด้วยตะเกียบ) การจบั ดนิ สอ
การขดี เขียน
เกมกล้ิงลูกแกว้ ลงรู(อาชีพ)
เกมบล็อกไม้ การลงนำ้ หนกั ของมือ
เกมแยกหนิ สี การควบคมุ ทศิ ทางของเส้น
การประสานสมั พนั ธร์ ะหวา่ งมอื และตา
เกมตัวหนีบจับคู่ภาพกับเงาผกั และผลไม้ การใชก้ ล้ามเนือ้ มดั เลก็ ในการทำกจิ วัตร
เกม Shopping
เกมโยนบอล ประจำวนั
เกมบา้ นแสนสขุ

เกมอาหารดมี ีประโยชน์
เกมจบั คภู่ าพกับเงา

๓

ขนั้ ตอนดำเนนิ งาน

๑.ศึกษาหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พทุ ธศักราช ๒๕๖๐

๒.ศึกษาขอ้ มูลเก่ยี วกับพัฒนาการกลา้ มเนือ้ มัดเลก็ และ
ทฤษฎีทีเ่ ก่ียวขอ้ ง

๓.วางแผนออกแบบเกมและกจิ กรรมใหเ้ หมาะกบั
พฒั นาการและของเด็ก

๔.ดาเนินการทากิจกรรมตามขั้นตอน และนาไปใชก้ ับเดก็
ระดับชน้ั อนบุ าล ๑ โรงเรียนวดั สมอ

๕.สรปุ ผลการจดั กจิ กรรม

๔

ตารางแสดงตวั อยา่ งเกมเพ่ือพฒั นากลา้ มเนอ้ื มดั เล็กของเดก็ ปฐมวัย

ชื่อเกม วสั ดุอุปกรณ์
เกมตกปลา (คีบหนังยางด้วยตะเกียบ) กะละมัง,หนงั ยาง,ตะเกียบ,นำ้
เกมกลงิ้ ลูกแก้วลงร(ู อาชีพ)
เกมกลง้ิ ลูกแกว้ ลงรู(อาชีพ)
เกมบลอ็ กไม้ บลอ็ กไม้
เกมแยกหนิ สี หนิ สี,จานกระดาษ,ภาชนะสำหรบั ใส่หินสี

เกมตวั หนบี จับคภู่ าพกับเงาผักและผลไม้ ภาพเงาผักและผลไม้,ไม้หนบี
เกม Shopping เกม Shopping
เกมโยนบอล ลูกบอล,ตะกร้า
เกมบา้ นแสนสขุ เกมบา้ นแสนสุข

เกมอาหารดีมปี ระโยชน์ เกมอาหารดีมีประโยชน์
เกมจบั คู่ภาพกบั เงา เกมจบั คภู่ าพกับเงา

๖. ผลการดำเนนิ งาน ผลสมั ฤทธ์ิ และประโยชนท์ ีไ่ ด้รับ
๖.๑ ผลทเี่ กิดขึน้ ตามจุดประสงค์
เดก็ ใหค้ วามรว่ มมอื ในการทำกิจกรรมและมีความสนใจเปน็ อย่างมาก จึงทำใหเ้ ดก็ มกี ลา้ มเนอ้ื มัดเลก็ ที่
ดีมีความพร้อมและแข็งแรง รวมทั้งมีพัฒนาการในด้านการประสานสัมพันธ์ระหว่างมือและตาที่ดีข้ึน

เดก็ สามารถจบั ดนิ สอไดถ้ ูกต้อง ขีดเขยี น ลงนำ้ หนักของมือและควบคุมทิศทางของเส้นไดด้ ีขึน้ รวมไปถึงการใช้
กล้ามเนื้อมัดเล็กในการทำกิจวัตรประจำวันต่าง ๆ ได้ดี ซึ่งสอดคล้องกับ สุวิทย์ มูลคำ และอรทัย มูลคำ
(2547: 90) กล่าวว่าการจดั การเรียนรู้โดยใช้เกม คือกระบวนการเรนี ยรู้ที่ผู้สอนให้ผูเ้ รยี นเล่นเกมทีม่ ีกฎเกณฑ์
ทำให้เกิดความสนุกสนานร่าเริง สามารถนำมาประยุกต์ใช้ในการประกอบกิจกรรมการเรียนการสอนซึ่งทำให้
การเรียนรู้น่าสนใจและพัฒนากระบวนการทำงานร่วมกันของเด็ก ทำให้เกิดการเรียนรู้และพัฒนาตาม
วตั ถุประสงคข์ องเกมทตี่ ้งั ไว้

แสดงให้เหน็ ว่าเกมสามารถนำมาประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนากลา้ มเนือ้ มัดเล็กของเด็กปฐมวัยได้ และส่งผล
ให้เดก็ มกี ลา้ มเนอื้ มัดเล็กที่ดี แขง็ แรง และพรอ้ มทีส่ งู ขนึ้ ซ่ึงสอดคล้องกับจดุ ประสงคท์ ตี่ ง้ั ไว้

๖.๒ ผลสัมฤทธ์ขิ องงาน
๑. ด้านผู้เรยี น เดก็ ปฐมวยั มคี วามกระตอื รอื รน้ และสนใจในการเรียนมากขึ้น เพราะได้เรียนรู้

และทำกิจกรรมต่าง ๆ ผ่านการใช้เกมทำให้สนุกสนาน และยังได้พัฒนากล้ามเนื้อมัดเล็กให้ดี แข็งแรงและ
พรอ้ มมากขน้ึ รวมไปทงั้ มีพฒั นาการประสานสมั พันธร์ ะหว่างมอื และตาทีด่ ขี ้นึ อีกดว้ ย

๒.กล้ามเน้อื มดั เลก็ ของเดก็ หลงั จากทำกิจกรรมโดยการใช้เกม มคี ่าเฉลีย่ อย่ใู นระดับทส่ี ูงข้นึ
ซึ่งแสดงว่ากลา้ มเนื้อมัดเล็กของเด็กได้รับการพัฒนามคี วามพร้อม แข็งแรงมากขึ้นและยังส่งเสริมการประสาน
สัมพันธ์ระหวา่ งมอื และตาทดี่ ขี ้นึ อีกดว้ ย

๕

๖.๓ ประโยชนท์ ี่ไดร้ ับ
๑. เป็นแนวทางสำหรบั ผู้สนใจใช้เกมในการพฒั นากล้ามเนือ้ มัดเล็กและการประสานสัมพันธ์

ระหว่างมือกับตาของเด็กปฐมวัยในระดับชัน้ อ่นื ๆ

๗. ปัจจยั ความสำเรจ็
๑. ได้รบั ความรว่ มมือ และสนับสนุนจากผบู้ ริหารโรงเรียน คณะครู และนกั เรียนปฐมวยั เป็นอย่างดี
๒. มีการประเมินพฒั นาการและปรบั ปรงุ ผลการจดั กิจกรรมเพ่ือบรรลุเปา้ หมายอย่างต่อเน่ือง

๘. บทเรยี นท่ีได้รับ
๑. เด็กปฐมวยั เกิดทักษะตา่ ง ๆ ดขี ้นึ หลงั จาการใช้เกมในการทำกิจกรรม
๒. เดก็ ปฐมวัยมีพฒั นาการกล้ามเนือ้ มัดเล็กทีด่ ี แข็งแรงและพรอ้ ม และยังมพี ฒั นาการด้านการ
ประสานสัมพนั ธ์ระหว่างมอื และตาทด่ี ีข้ึน
๓. เด็กมีพฒั นาการทงั้ ๔ ดา้ นทด่ี ขี ึ้น พร้อมทีจ่ ะเรยี นรใู้ นระดับตอ่ ไป
๔. เดก็ สามารถนำเกมไปประยุกตใ์ ช้ในชีวิตประจำวนั ได้

ข้อเสนอแนะ
๑. การพัฒนากล้ามเนื้อมดั เล็กโดยใชเ้ กมเป็นการสง่ เสริมให้เด็กได้มีการพฒั นาการทัง้ ๔ ด้าน ซึ่งจะ

เป็นพื้นฐานในการพฒั นาด้านอน่ื ๆ ได้ต่อไป
๒. เด็กสนใจในการทำกจิ กรรม กลา้ ทจ่ี ะแสดงออกและลงมอื ทำมากขน้ึ

๙. การเผยแพร่ และการไดร้ บั การยอมรบั (รางวัลทไี่ ดร้ ับ)
เผยแพร่ผลงานวิชาการผ่านเว็บไซต์ Any flip

๑๐.การขยายผล ตอ่ ยอด หรือประยุกตใ์ ช้ผลงาน นวัตกรรมหรือวธิ กี ารปฏบิ ัติ
๑. เกมช่วยให้เด็กมีพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็กและการประสานสัมพันธ์ระหว่างมือกับตาที่สูงข้ึน
เช่น การจับดินสอ การลงน้ำหนักของมือ การควบคุมทิศทางของเส้น การใช้กล้ามเนื้อมัดเล็กใน
การทำกจิ วตั รประจำวัน
๒. นำผลการพัฒนากล้ามเนื้อมือของเด็กปฐมวัยโดยใช้เกม ไปเผยแพร่ผลงานวิชาการผ่านเว็บไซต์
Any flip เพอ่ื เปน็ แนวทางสำหรับผ้ทู สี่ นใจเกมเพอ่ื พฒั นากล้ามมดั เล็กของเด็กในระดับช้นั อื่น ๆ

๖

ภาคผนวก

๗

ภาพการทำกจิ กรรม

เกมตกปลา(คีบหนงั ยางดว้ ยตะเกียบ)

เกมกลิ้งลูกแก้วลงรู(อาชีพ)

เกมบล็อกไม้

๘

เกมแยกหนิ สี
เกมตวั หนบี จับคู่ภาพกบั เงาผกั และผลไม้

เกม Shopping

๙

เกมโยนบอล
เกมบา้ นแสนสุข
เกมอาหารดีมีประโยชน์

๑๐

เกมจับค่ภู าพกบั เงา