A
2 อาจารย์ศุภวิช สิริกาญจน
3 1. เทคโนโลยีีดิิจิิทััลกัับการประกอบ ธุุรกิิจเกี่่�ยวกัับการลงทุุนในตลาดทุุน เทคโนโลยีีดิิจิิทััลมีีพััฒนาการอย่่างรวดเร็็ว ต่่อเนื่่�อง และสม่ำ ำ� เสมอ โดยมัักถููกประยุุกต์์ใช้้ในแวดวงการเงิิน และการลงทุุนก่่อนการให้้บริิการด้้านอื่่�น ๆ เนื่่�องจาก หััวใจของการให้้บริิการทางการเงิินและการลงทุุนก็คืื็อ การบริหิารจัดัการ เชื่่�อมต่่อและจัดัเก็็บข้้อมููล กระทั่่�งมีี คำำ ศััพท์์เฉพาะเพื่่�อใช้้เรียีกหรืืออธิิบายปรากฏการณ์์ที่่� เกิดขึ้ิ ้�นว่่า “เทคโนโลยีีทางการเงิิน” (“financial technology” หรืือ “fintech”) แน่่นอนว่่าหากเทคโนโลยีีดิิจิิทััลสามารถ นำำมาซึ่�งควา ่มเชื่่�อมั่่�นและความสะดวกสบายในการทำำ ธุุรกรรมทางการเงิินและการลงทุุนได้้ ก็็ย่่อมไม่่มีีเหตุุ ปฏิิเสธที่่�จะนำำ เทคโนโลยีีมาปรัับใช้้ในกระบวนการ ปฏิบัิติัิปกติิ และเมื่่�อนำำ เทคโนโลยีีมาประยุุกต์์ใช้้แล้้ว กระทั่่�งแนวทางปฏิบัิติัิปกติิเข้้ารููปเข้้ารอย หน่่วยงาน ที่่�มีีอำำนาจหน้้าที่่กำ�กัำ ับดููแลก็ย่็่อมสามารถออกแบบและ กำหำนดมาตรการตลอดจนวิธีิีการกำกัำ ับดููแลที่่�สอดคล้้อง และเหมาะสมกัับรููปแบบการประกอบกิจิกรรมนั้้�น ๆ ได้้ จากเทคโนโลยีีดิิจิิทััลสู่่�ความท้้าทาย ในการกำ ำ กัับดููแลธุุรกิิจเกี่่� ยวกัับ การลงทุุนในตลาดทุุน ก่่อนปีี พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008) เทคโนโลยีีดิิจิิทััลที่่นำ�ำมา ประยุุกต์์ใช้้กัับการดำำเนิินกิจิกรรมการลงทุุนในตลาดทุุน จะปรากฏในรููปแบบต่่อยอดจากแนวทางการประกอบ ธุุรกิจที่่ ิ �เป็็นอยู่่เดิิม โดยลัักษณะสำคัำ ัญคืือกิจิกรรมการ ลงทุุนต้้องดำำเนิินการผ่่านตััวกลาง (middleman หรืือ intermediary) โดยแนวทางดัังกล่่าวได้รั้ับการพััฒนาขึ้้�นและ สืืบทอดมาอย่่างยาวนานนัับแต่่แรกมีีสถาบัันทางการเงิิน ทั้้�งนี้้�พััฒนาการครั้้�งสำคัำ ัญได้้แก่่ การเปลี่่ย�นวิธีิีการการ จัดัเก็็บข้้อมููลจากฐานข้้อมููลที่่อ้�้างอิิงเอกสารมาสู่่ฐานข้้อมููลที่่� อ้้างอิิงการเก็็บข้้อมููลบนฐานข้้อมููลดิิจิิทััล (computerization ซึ่�งต่่อ ่มาเรียีกว่่า dematerialization) ซึ่�งเ่ ป็็นผลพวงจาก พััฒนาการทางคอมพิิวเตอร์์และเครืือข่่ายอิินเทอร์์เน็็ต แต่่พััฒนาการที่่�เกิดขึ้ิ ้�นยัังคงยึึดโยงกัับตััวกลางซึ่�งในบ ่ริิบท การลงทุุนในตลาดทุุนก็คืื็อ ผู้้ประกอบธุุรกิจหลัิ ักทรัพย์ั ์ โดยยัังคงไว้้ซึ่�งบทบาทของ ่ตััวกลางในการจััดการ เชื่่�อมต่่อและจัดัเก็็บข้้อมููลของผู้้ลงทุุนผ่่านการประกอบ ธุุรกรรมต่่าง ๆ ส่่งผลให้้ตลอดมาการกำกัำ ับดููแลเพื่่�อ คุ้้มครองผู้้ลงทุุน สร้้างความโปร่่งใสในการประกอบ กิจิการ และควบคุุมความเสี่่ย�งทางการเงิิน ปรากฏใน รููปแบบรวมศููนย์์ (centralization) โดยมุ่่งเน้้นในการกำกัำ ับ ดููแลตััวกลางและกิจิกรรมที่่�เกี่่ย�วข้้องกัับตััวกลางในการ ประกอบธุุรกิจิเป็็นสำคัำ ัญ
4 ทว่่าการนำำ เทคโนโลยีีบล็็อกเชน (blockchain) ซึ่�งเ่ ป็็น ส่่วนหนึ่่�งของเทคโนโลยีีดิิจิิทััล มาปรัับใช้้กัับธุุรกรรม ที่่�เกี่่ย�วข้้องกัับการลงทุุนตั้้�งแต่่ปีี พ.ศ. 2551 (ค.ศ. 2008) ภายหลัังวิิกฤตการทางการเงิินครั้้�งใหญ่่ที่่�มีีต้้นตอจาก สถาบัันการเงิินในสหรััฐอเมริิกา นัับเป็็นความท้้าทายครั้้�ง สำคัำ ัญต่่อทั้้�งการประกอบธุุรกิจิและการกำกัำ ับดููแลกิจิกรรม การลงทุุน เนื่่�องจากคุณลัุักษณะสำคัำ ัญสองประการของ เทคโนโลยีีบล็็อกเชนคืือ การเข้้ารหััส คริิปโทกราฟีี (cryptography) และการจัดัเก็็บข้้อมููลแบบกระจายศููนย์์ (decentralization) นำำมาซึ่�ง่อุดมุคติิในเรื่่�องความปลอดภัยั สะดวกสบาย และรวดเร็็วในการทำธุำุรกรรม อัันก่่อให้้เกิดิ ความน่่าเชื่่�อถืือ จนสามารถดึึงดูดูให้้ผู้้ต้้องการระดมทุุน และผู้้ลงทุุนจำำนวนมากเข้้ามีีส่่วนร่่วมในกิจิกรรมที่่ดำ�ำเนิิน การโดยอาศััยเทคโนโลยีีข้้างต้้น ในทางกลัับกัันย่่อมไม่่ อาจปฏิิเสธได้ว่้่าตลอดระยะเวลาที่่�ผ่่านมาได้้เกิดิความ สููญเสียีแก่ผู้้ที่่�เกี่่ย�วข้้องจำำนวนมากจากการหลอกลวงโดย การอ้้างถึึงหรืือการประยุุกต์์ใช้้เทคโนโลยีีบล็็อกเชนมากมาย หลายกรณีีเช่่นเดียีวกััน อาทิิ กรณีี Mt. Gox (พ.ศ. 2557 (ค.ศ. 2014)) กรณีี Terra (พ.ศ. 2565 (ค.ศ. 2022)) และล่่าสุดุกรณีี FTX (พ.ศ. 2565 (ค.ศ. 2022)) เป็็นต้้น เหตุุการณ์์ต่่าง ๆ ที่่� เกิิดขึ้้� นนำำมาซึ่่� ง ข้้อถกเถีียงทางกฎหมายหลายประการ โดยสาระสำำ คััญคืือควรมีีการกำำกัับดููแล กิิจกรรมทางการเงิินและการลงทุุน ที่่�ดำำเนิินการโดยอาศััยเทคโนโลยีี บล็็อกเชนหรืือไม่่ หากจำำต้้องมีีการ กำำกัับดููแลการกำำกัับดููแลควรมีีขอบเขต เพีียงใด และการกำำกัับดููแลจะสามารถ ทำำ ได้้อย่่างไร
5 2. ความท้้าทายในการกำำ กัับดููแล การลงทุุนในตลาดทุุนที่่ดำ�ำเนิินการโดย อาศััยเทคโนโลยีีบล็็อกเชน ในช่่วงปีี พ.ศ. 2559 (ค.ศ. 2016) ถึึง พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) การให้้บริิการทางการเงิินหรืือการระดมทุุนโดยอาศััย เทคโนโลยีีบล็็อกเชนเพื่่�อหลีีกเลี่่�ยงการถููกกำกัำ ับดููแล แบบรวมศููนย์์ผ่่านตััวกลางนัับเป็็นความท้้าทายสำคัำ ัญ ข้้อเท็็จจริิงคืือผู้้ให้้บริิการแพลทฟอร์์ม (platform) มุ่่งสร้้างความเชื่่�อมั่่�นแก่่ธุุรกรรมต่่าง ๆ ที่่�เกิดขึ้ิ ้�นบน แพลทฟอร์ม์ ผ่่านแนวคิดอัิ ันเป็็นอุุดมคติิของเทคโนโลยีี บล็็อกเชน โดยสาระสำคัำ ัญคืือข้้อมููลที่่�สร้้างขึ้้�น เก็็บรัักษา หรืือเปลี่่�ยนแปลงในเครืือข่่ายจะดำำเนิินการในรููปแบบ กระจายศููนย์์ ผู้้ประกอบธุุรกิจิในฐานะตััวกลางรายหนึ่่�ง รายใดไม่่อาจเข้้าแทรกแซงกระบวนการได้้เพราะข้้อมููล จะได้รั้ับการดููแลร่่วมกัันจากผู้้ที่่�เกี่่ย�วข้้องกัับเครืือข่่าย ผ่่านการประมวลผลโดยคอมพิิวเตอร์์ (proof of work/ proof of stake) ซึ่�งเ่มื่่�อเครืือข่่ายมีีผู้้ใช้้งานมากขึ้้�นย่่อม ส่่งผลโดยตรงให้้ธุุรกรรมมีีความน่่าเชื่่�อถืือเพิ่่มขึ้� ้�น และ ผู้้ใช้้งานเครืือข่่ายต่่างกระจายกัันอยู่่ทั่่�วโลกไม่จำ่กัำดัเฉพาะ ภายใต้อำ้ำนาจรััฐใดรััฐหนึ่่�ง อย่่างไรก็ดี็ ี ในช่่วงระยะเวลา ดัังกล่่าวมาตรการเพื่่�อสร้้างความเชื่่�อมั่่�นเพิ่่ม�เติมจิากการ อ้้างอิิงถึึงคุุณลัักษณะอัันเป็็นอุุดมคติิของเทคโนโลยีี บล็็อกเชนก็็ได้ริ้ิเริ่่มขึ้� ้�นเช่่นเดียีวกััน ในการนี้้�มีีตััวอย่่างสองประการสำคัำ ัญคืือ การระดมทุุน ผ่่านเครืือข่่ายบล็็อกเชนโดยการเสนอขายสิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััล แก่่ผู้้ลงทุุน (initial coin offering หรืือ ICO) และการออก สิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััลที่่�กำหำนดมููลค่่าเชื่่�อมโยงกัับสิินทรัพย์ั ์ อื่่�น ๆ (stable coin) ในกรณีีการระดมทุุนโดยการเสนอขาย สิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััลแก่่ผู้้ลงทุุน เพื่่�อสร้้างความน่่าเชื่่�อถืือแก่่ การระดมทุุนนั้้�น ๆ ผู้้ให้้บริิการแพลตฟอร์ม์ ได้ริ้ิเริ่่มนำ�ำ มาตรการต่่าง ๆ ตามแนวทางการกำกัำ ับดููแลแบบรวมศููนย์์ มาปรัับใช้้เท่่าที่่�สามารถดำำเนิินการได้้ เช่่น กำหำนดให้้ผู้้ ระดมทุุนต้้องเปิิดเผยข้้อมููลเกี่่ย�วกัับโครงการที่่ต้�้องการนำำ ทุุนที่่�ระดมได้้ไปดำำเนิินการ (white paper) นอกจากนี้้� ใน เวลาต่่อมาสิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััลยัังมีีพััฒนาการสำคัำ ัญโดยเชื่่�อม โยงหรืืออ้้างอิิงมููลค่่ากัับสิินทรัพย์ัอื่์่�น ๆ ที่่�มีีมููลค่่าทางการตลาด อยู่่แล้้ว โดยคาดหมายว่่ามููลค่่าของสิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััล จะมีีเสถียีรภาพมากขึ้้�น และจะสามารถสร้้างความเชื่่�อมั่่�น แก่ผู้้ ่ลงทุุนให้้เข้้ามาลงทุุนหรืือใช้้ประโยชน์์จากสิินทรัพย์ั ์ ดิิจิิทััลมากขึ้้�น ซึ่�ง่ทั้้�งสองประการสะท้้อนว่่าความเชื่่�อมั่่�น ทางอุุดมคติที่่ ิ �เทคโนโลยีีบล็็อกเชนสร้้างขึ้้�นยัังคงมีีข้้อ จำกัำดัในทางปฏิบัิติัิอยู่่ และการออกแบบผลิตภัิณั ฑ์์เพื่่�อ การลงทุุนและแนวทางปฏิบัิติัิเพื่่�อการระดมทุุนจำต้ำ ้อง ตอบสนองความต้้องการของตลาดและผู้้ลงทุุนเสมอ อนึ่่�ง การดำำเนิินการใด ๆ ที่่�เกิดขึ้ิ ้�นมิิได้้อยู่่ภายใต้้การกำกัำ ับ ดููแลโดยหน่่วยงานกำกัำ ับดููแลที่่�มีีหน้้าที่่�ตามกฎหมาย แต่่อย่่างใด
6 ต่่อมาตั้้�งแต่่ปีี ค.ศ. 2020 จนถึึงปััจจุุบััน เป็็นช่่วง ระยะเวลาสำคัำ ัญซึ่�ง่ผู้้ให้้บริิการแพลทฟอร์์มจำำนวน มากทั่่�วโลกเริ่่ม�ขยายกิจิการผ่่านการขยายฐานผู้้ลงทุุน โดยแพลทฟอร์มที่่ ์ มั่่� �นคงเพียีงพอที่่จ�ะขยายกิจิการมััก เติิบโตจากการดำำเนิินธุุรกิจหลัิ ักในฐานะตลาดหรืือศููนย์ซื้้์ �อ ขายสิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััล โดยสาระสำคัำ ัญคืือเมื่่�อธุุรกิจิเติิบโต ย่่อมมีีแนวโน้้มและความจำำเป็็นที่่จ�ะต้้องดำำเนิินธุุรกิจิใน รููปแบบรวมศููนย์์มากขึ้้�น และมีีแนวโน้้มที่่�จะยิินยอม อยู่่ภายใต้้การกำกัำ ับดููแลโดยรััฐผ่่านหน่่วยงานที่่�มีีหน้้าที่่� กำกัำ ับดููแล แนวคิดดัิ ังกล่่าวสะท้้อนจากข้้อเท็จจริ็ ิงที่่�มีีการ แบ่่งศููนย์ซื้้์ �อขายออกเป็็นสองประเภทคืือศููนย์ซื้้์ �อขายแบบ กระจายศููนย์์ (decentralize exchange หรืือ DEX) และ ศููนย์ซื้้์ �อขายแบบรวมศููนย์์ (centralize exchange หรืือ CEX) ซึ่�งแส ่ดงว่่าแนวทางกำกัำ ับดููแลในแบบรวมศููนย์์ โดยเน้้นที่่ตั�ัวกลางซึ่�งประกอบ ่ธุุรกิจยัิ ังคงปรัับใช้้ได้้เมื่่�อ ศููนย์ซื้้์ �อขายเติิบโตถึึงจุดหนึุ่่�งและมีีความต้้องการที่่จ�ะขยาย กิจิการ อีีกทั้้�งคุณลัุักษณะอัันเป็็นอุดมุคติิของเทคโนโลยีี บล็็อกเชนยัังอาจแบ่่งได้ห้ลายระดัับแล้้วแต่่แนวคิดิของ ผู้้ริิเริ่่ม�ออกแบบเครืือข่่ายและก่่อตั้้�งแพลตฟอร์ม์ คงเหลืือแต่่ แพลตฟอร์มที่่ ์ยั�ังมีีฐานผู้้ใช้้ไม่่กว้้างขวางนัักที่่ยั�ังคงยึึดโยง การประกอบกิจิการในรููปแบบกระจายศููนย์์แบบสมบููรณ์์ สุดทุ้้ายนี้้� จากพััฒนาการที่่�เกิดขึ้ิ ้�นสะท้้อนภาพรวมว่่าการ กำกัำ ับดููแลธุุรกรรมที่่�เกี่่ย�วข้้องกัับสิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััลยัังคงเป็็น สิ่่�งจำำเป็็น แต่่สาระสำคัำ ัญคืือจะออกแบบรููปแบบและ วิธีิีการกำกัำ ับดููแลอย่่างไรเพื่่�อให้้เหมาะสมสููงสุดุ เหล่่านี้้�ยััง คงเป็็นประเด็็นที่่ยั�ังคงต้้องพิจิารณาร่่วมกัันต่่อไประหว่่าง ผู้้ที่่�เกี่่�ยวข้้องทุุกฝ่่าย ไม่่ว่่าจะเป็็นผู้้ต้้องการระดมทุุน ที่่ต้�้องคำนึึ ำงถึึงจำำนวนเงิินทุุนที่่ต้�้องการ และชนิิดของ สิินทรัพย์ั ์ดิิจิิทััลที่่�ต้้องการออกเสนอขาย ในส่่วนผู้้ให้้ บริิการแพลตฟอร์ม์อาจต้้องคำนึึ ำงถึึงขนาดของกิจิการ ประเภทของบริิการ และระดัับของเทคโนโลยีีดิิจิิทััล ที่่�เลืือกใช้้ในการประกอบกิิจการ ในส่่วนผู้้ลงทุุน แม้จำ้ำเป็็นต้้องได้รั้ับการคุ้้มครองแต่่การคุ้้มครองสามารถ จำำ แนกได้้หลากหลายระดัับ และวิิธีีการคุ้้มครอง ก็็มีีความหลากหลายและที่่�สุุดหน่่วยงานที่่�มีีอำำนาจ ในการกำกัำ ับดููแลกิจิกรรมนั้้�น ๆ อาจต้้องสร้้างเครืือข่่าย เพื่่�อแลกเปลี่่ย�นข้้อมููลข่่าวสารและแสวงหาความร่่วมมืือ ระหว่่างหน่่วยงาน ตลอดจนอาจมอบหมายอำำนาจในการ กำกัำ ับดููแลในรายละเอียดี ให้้แก่่ผู้้ให้้บริิการแพลตฟอร์ม์ มากกขึ้้�น เป็็นต้้น
7
8 กิจกรรมคณะนิติศาสตร์ กรกฎาคม 2566
9
10 เสวนาวิชาการ เรื�อง “ปัญหาการ ตุ่คัวามกฎหมายในการสละมรดก” 1 กรกฎาคมี 2566 ศัูนยี์กฎห้มีายีแพั่ง คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. จิัดิเสวนาวิช้าการ เร่�อง “ปัญห้าการต่ีความีกฎห้มีายีในการสละมีรดิก” ในวันเสาร์ที� 1 กรกฎาคมี 2566 เวลา 13.30-16.30 น. Facebook Live : คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีห้าวิทยีาลัยีธิรรมีศัาสต่ร์ โดิยีมีีวิทยีากรไดิ้แก่ ศั. ดิร.ไพัโรจิน์ กัมีพัูสิริ อาจิารยี์พัิเศัษ คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. รศั. ดิร.กิต่ต่ิศัักดิิ ปรกต่ิ อาจิารยี์พัิเศัษ คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. � อาจิารยี์ ดิร.ธินภัทร ช้าต่ินักรบ อาจิารยี์ประจิำาศัูนยี์กฎห้มีายีแพั่ง คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. ผู่้ดิำาเนินรายีการ ผ่ศั. ดิร.กรศัุทธิิ ขอพั่วงกลาง � อาจิารยี์ประจิำาศัูนยี์กฎห้มีายีแพั่ง คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. ประเดิ็นเสวนา - การสละมีรดิกก่อนและห้ลังการแบ่งทรัพัยี์มีรดิก มีีผ่ลแต่กต่่างกันอยี่างไร - กำาห้นดิเวลาในการสละมีรดิก - สละมีรดิกโดิยีมีีเง่�อนไขห้ร่อเง่�อนเวลา - ผ่ลยี้อนห้ลังของการสละมีรดิก ลาภมีิควรไดิ้? ห้ลักสุจิริต่? - ความีแต่กต่่างระห้ว่างการแบ่งมีรดิกกับการสละมีรดิก - ความีแต่กต่่างระห้ว่างการสละมีรดิกและการสละ ส่วนแบ่งเจิ้าของรวมี LAW CHATROOM@TU LAW CENTER 7 กรกฎาคมี 2566 ศัูนยี์นิต่ิศัาสต่ร์ คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. ไดิ้เผ่ยีแพัร่รายีการ LAW CHATROOM@TU LAW CENTER เปิดิห้้องสนทนา กฎห้มีายีกับศัูนยี์นิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. โดิยีทีมีทนายีความีและ นิต่ิกรของศัูนยี์นิต่ิศัาสต่ร์ คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. จิะนำาเอา ความีรู้ทางกฎห้มีายีที�น่าสนใจิ รวมีถู้งประสบการณ์์ การทำางานในโครงการต่่าง ๆ ของสำานักงานช้่วยีเห้ล่อ ประช้าช้นทางกฎห้มีายี ไมี่ว่าจิะเป็นงานดิ้านคดิีความี การจิัดิสัมีมีนา การจิัดิโครงการช้่วยีเห้ล่อประช้าช้น ในแง่มีุมีต่่าง ๆ รวมีไปถู้งการฝ่้กอบรมีกฎห้มีายีภาคปฎิบัต่ิ แก่นักศั้กษาคณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีาเสนอต่่อทุกท่าน เพั่�อให้้ ท่านไดิ้รับเน่�อห้าสาระในทางกฎห้มีายีที�เป็นประโยีช้น์ และทำาความีรู้จิักกับห้น่วยีงานที�ให้้ความีช้่วยีเห้ล่อดิ้าน กฎห้มีายีประช้าช้นของคณ์ะให้้มีากข้�น สำาห้รับในต่อนที� 2 ของ LAW CHATROOM@TU LAW CENTER ในช้่วงเวลาที�การ “ต่ิดิเช้่�อไวรัส” เป็นปัญห้า ที�ส่งผ่ลกระทบอยี่างห้นักไปทั�วโลก รวมีถู้งประเทศัไทยี ยีังมีีผู่้คนอีกจิำานวนมีากที�แมี้จิะไมี่ไดิ้รับอันต่รายีต่่อสุขภาพั จิากเช้่�อไวรัสมีากนัก แต่่กลับประสบปัญห้าดิ้านการเงิน อยี่างห้นักจิากการภาวะการ “ต่ิดิห้นี�สิน” และขาดิสภาพั คล่องไมี่สามีารถูนำาเงินมีาช้ำาระห้นี�แก่เจิ้าห้นี�ไดิ้ นำาไปสู่การ ฟี้องร้องบังคับคดิีในทางกฎห้มีายี ซึ่้�งนอกจิากเป็นปัญห้า
11 เสู่วนาทางวิชากัาร หัวข้อ “โอกัาสู่ และความท้าทายีทางกัฎหมายีและ นโยีบายีในกัารผลักัดิันนโยีบายี รัฐวัสู่ดิิกัาร” 11 กรกฎาคมี 2566 คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ไดิ้จิัดิเสวนาทางวิช้าการ ห้ัวข้อ “โอกาส และความีท้าทายีทางกฎห้มีายีและนโยีบายีในการผ่ลัก ดิันนโยีบายีรัฐสวัสดิิการ” โดิยีวิทยีากรไดิ้แก่ - รศั. ดิร.ษัษฐรัมียี์ ธิรรมีบุษดิี ผู่้อำานวยีการศัูนยี์วิจิัยี เฉพัาะทางดิ้านรัฐสวัสดิิการและความีเป็นธิรรมีศั้กษา อาจิารยี์ประจิำาวิทยีาลัยีสห้วิทยีาการ มีธิ. - รศั. ดิร.นิรมีัยี พัิศัแข มีั�นจิิต่ร ผู่้อำานวยีการศัูนยี์กฎห้มีายีมีห้าช้น และอาจิารยี์ประจิำา คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. ศัูนยี์ลำาปาง - ผ่ศั.กิต่ต่ิพังศั์ กมีลธิรรมีวงศั์ อาจิารยี์ประจิำาศัูนยี์กฎห้มีายีมีห้าช้น และอาจิารยี์ประจิำา คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีธิ. ศัูนยี์ลำาปาง - คุณ์จิุฑ์า ญาณ์ทัสนะสกุลนิต่ิกร สำานักงานพััฒนาสังคมี และความีมีั�นคงของมีนุษยี์จิังห้วัดิลำาปาง สามีารถูรับช้มีผ่่านทาง Facebook Live : คณ์ะนิต่ิศัาสต่ร์ มีห้าวิทยีาลัยีธิรรมีศัาสต่ร์ ศัูนยี์ลำาปาง ทางเศัรษฐกิจิแล้ว กระบวนการบังคับช้ำาระห้นี�ยีังนำามีาซึ่้�ง ความีเครียีดิ ความีทุกข์ใจิ ความีขัดิแยี้งระห้ว่างบรรดิา ลูกห้นี�และเจิ้าห้นี�อยี่างมีากดิ้วยี ศัูนยี์นิต่ิศัาสต่ร์ ร่วมีกับ มีูลนิธิิสะสางและสร้างสรรค์ ไดิ้ร่วมีมี่อกันจิัดิทำาโครงการ ให้้ความีช้่วยีเห้ล่อประช้าช้นในการแก้ไขปัญห้าห้นี�สิน เพั่�อช้่วยีให้้คำาแนะนำาทางกฎห้มีายีเพั่�อห้าทางออก ที�เห้มีาะสมีให้้กับทั�งฝ่่ายีลูกห้นี�และเจิ้าห้นี� ทนายีณ์ัฐ(จิิน) และแอดิมีินฟี้า จิะมีาพัูดิคุยีเพั่�อแนะนำารายีละเอียีดิของ โครงการ รวมีไปถู้งบอกเล่าประสบการณ์์ที�ไดิ้รับจิากการ ดิำาเนินโครงการนี�
12 กิจกรรมนักศ ึ กษา กรกฎาคม 2566
13 27 กรกฎาคม 2566 คณะกรรมการนัักศึึกษาคณะนิติศิาสตร์์ จัดัให้้มีีกิจิกรรม วัันแรกพบ เพื่่�อเป็็นแนวทางในการปฏิบัิติัที่่ ิ�ถููกต้้อง และ เพื่่�อเป็็นประโยชน์์ในการปรัับตััวของนัักศึึกษาใหม่่ ในการศึึกษาในระดัับอุุดมศึึกษา ซึ่�งมีี ่กิจิกรรมการสร้้าง ความเข้้าใจและทัศันคติที่่ิดี�ีต่่อการเรียีนนิติศิาสตร์์และการ เป็็นนัักกฎหมายที่่ดี�ีมีีคุณุภาพในอนาคต นอกจากนี้้�ยัังมีี กิจิกรรมที่่�สร้้างความคุ้้นเคยระหว่่างนัักศึึกษาด้้วยกัันเอง และสร้้างความสัมัพัันธ์์ระหว่่างนัักศึึกษาและเพื่่�อนใหม่่ ด้้วยกััน เพื่่�อให้้เกิดิความรัักสมััครสมานระหว่่างนัักศึึกษา โครงการแรกพบ LL.B. FIRST MEET 2023 21 กรกฎาคม 2023 คณะกรรมการนัักศึึกษา คณะนิติศิาสตร์์ มธ. ท่่าพระจัันทร์์ จัดกิัจิกรรมต้้อนรัับเพื่่�อนใหม่สู่่ LL.B. และทำกิำจิกรรม กระชัับความสัมัพัันธ์ร่์่วมกัันกัับเพื่่�อนร่่วมชั้้�นปีีก่่อนเปิิด ภาคเรียีนปีี 1 ณ คณะนิิติศิาสตร์์ มธ. ท่่าพระจัันทร์์