พืชวงศฺ์ปาล์ม

พนั ธ์ุไมนา่ รู ้

ศนู ยศ์ กึ ษาธรรมชาตแิ ละสตั ว์ป่าเขาชอ่ ง
ARECACEAE

@ ศูนย์ศึกษาธรรมชาตแิ ละสัตว์ปา่ เขาช่อง

ชือ่ วิทยาศาสตร์ Licuala peltata Roxb.
ลกั ษณะใบ รูปพัด ขอบใบจกั เว้าตื้นไม่แตกจากกนั อาจแตกบ้างในบางครงั้ ถา้ มีลมพัดแรง จีบพดั ละเอียด

แผ่นใบแผ่กวา้ ง 1.50 เมตร ก้านใบยาว 2 เมตร ขอบก้านมหี นามแหลม

ลักษณะลาตน้ สูงได้ถึง 4 เมตร ความสูงที่สวยงามอยู่ในช่วง 0.50 – 1.50 เมตร
ลักษณะผล รูปรี ติดผลจานวนมาก เมื่อสุกสีแดง กลมรี ขนาด 1-2 เซ็นติเมตร ปลายแหลม
อยู่บนฐานรองดอกท่มี ีลกั ษณะเป็นรปู ถ้วยหนาคลา้ ยแผ่นหนัง
สีน้าตาล เมลด็ มี 1 เมลด็

ปาลม์ เจ้าเมอื งตรัง จดั เปน็ ปาลม์ ที่มีความสวยงามชนิดหนึ่ง จึงนิยมปลกู กนั เป็นไมป้ ระดบั
เปน็ ปาลม์ ที่ขึ้นในปา่ ดิบชื้นในภาคใตข้ องไทยและพม่า

เหตทุ ี่ไดช้ ือ่ ว่า "เจา้ เมอื งตรัง" เนื่องจากถูกคน้ พบโดย พระยารัษฎานปุ ระดิษฐ์ (คอซิมบี้ ณ ระนอง)
ขณะดารงตาแหน่งเจ้าเมืองตรงั ขณะทีบ่ กุ เบิกตัดถนนในป่าเขตแดนจงั หวัดตรัง เห็นว่ามีความสวยงาม
จึงนามาปลูกไวใ้ นกระถางเลี้ยง

ขอ้ ดีของปาล์มแบบใบพดั คือ "ต้นเดียวกส็ วยได"้

ผลแบบกลมุ่ (Aggregate fruit)

ขอบกา้ นมีหนามแหลม

ขอบใบเรียบ (entire) ใบเดี่ยว (simple Leaf)
เป็นเสน้ เดียวกนั ตลอด
ใบรูปพัด (fan-shaped)
แผ่นใบคลา้ ยพัดแต่หยักลึก

@ ศนู ย์ศึกษาธรรมชาตแิ ละสตั ว์ปา่ เขาช่อง

ชือ่ วิทยาศาสตร์ Saribus rotundifolius (Lam.) Blume ชื่ออน่ื ปาลม์ ยะวา, ปาลม์ ตาล

ลักษณะใบ ใบปาล์มชวา มีลักษณะใบเดย่ี วใบรูปพัดค่อนข้างกลมขอบใบเป็นแฉกจกั ลึกไม่ถงึ ครึง่ ใบ

ขอบใบเป็นแฉกจักลึกไม่ถึงครึ่งใบ แผ่นใบกว้าง 1.50 เมตร ก้านใบยาว 1.50 เมตร
กา้ นใบมีหนามแข็งที่ขอบก้าน ใบสเี ขียวเขม้ ผิวใบเป็นมนั

ลกั ษณะลาต้น ปาล์มตน้ เดีย่ ว เมือ่ ตน้ โตไมเ่ กิน 3 เมตรมีกาบใบและใยแหง้ ๆติดกบั ลาตน้ แตเ่ มือ่ ต้นโตสงู ขึ้น
กาบใบแห้งๆจะหลดุ ไปเอง ลาต้นสีน้าตาล เห็นขอ้ ต้นปล้องถๆ่ี เมื่อตน้ โตเต็มที่ มีขนาดลาตน้ มี
เสน้ ผา่ ศูนยก์ ลาง 20 เซนติเมตร สงู ได้ถึง 30 เมตร โดยทีม่ รี ะยะสวยงาม อยู่ในช่วงความสูง
ประมาณไม่เกนิ หนึ่งเมตร เปน็ ปาล์มที่ค่อนข้างโตช้า

ลกั ษณะผล เปน็ ผลกลม ผลสดแบบมีเนือ้ เมล็ดเดียว ขนาดเล็ก ประมาณ 2 เซนติเมตร ติดผลจานวนมาก
ผลมผี ิวเรยี บ สีเขยี วออ่ น เมือ่ ผลสกุ สีส้มอมแดง สีสดใสสวยงาม

ตน้ ปาล์มชวามีลกั ษณะทรงพุ่มสวย ทรงพุ่มไม่ใหญ่มากเกินไป มีทรงสงู เหมาะกบั ปลกู ในพืน้ ที่แคบ ๆ
บริเวณน้อยได้ จึงนิยมปลกู ตกแต่งประดบั สวน จัดสวนสาธารณะต่างๆ รา้ นอาหาร โรงงาน รีสอร์ท
โรงแรม คอนโด ฯลฯ ซึง่ จะช่วยทาให้อาคารดูไม่ใหญ่โตแข็งกระด้างมากเกินไป สรา้ งความสมดุลเพิ่มข้นึ

ใบเดีย่ ว (simple Leaf) ขอบกา้ นมีหนามแหลม
ใบรูปพดั (fan-shaped)
แผ่นใบคลา้ ยพดั แตห่ ยกั ลึก

การเรียงใบแบบสลบั (Alternate)

@ ศูนย์ศึกษาธรรมชาตแิ ละสตั วป์ า่ เขาช่อง

ปาล์มเจา้ เมืองถลาง

ชือ่ วทิ ยาศาสตร์ Kerriodoxa elegans J.Dransf. ชื่ออน่ื ชิงหลังขาว ทงั หลงั ขาว

ลกั ษณะใบ รูปพัด ขอบใบจกั เวา้ ลึกครึง่ ใบ แผน่ ใบแผ่กางขนาด 2 เมตร สีเขยี วเข้ม ใต้ใบมีนวลสีขาวปกคลุม

ดูเด่นชดั ก้านใบสีดายาว 1-2 เมตร
ลักษณะลาตน้ เป็นปาล์มลาตน้ เดี่ยว ไม่แตกกอ ตน้ แยกเพศ ลาต้นตงั้ ตรง สูงประมาณ 5-7 เมตร
ลักษณะผล ผลอ่อนกลมเกลี้ยง เปลอื กสเี หลอื งอ่อนคล้ายลางสาด ผลสุกสีเหลืองแก่ ถงึ สีส้มขนาด 3 ซม.

เนื้อผลสีขาว นุ่มหนาประมาณ7 มม. ผนงั ผลชนในบางเมลด็ เส้นผา่ ศูนยก์ ลางประมาณ 2.5-3 ซม.

การเจริญเติบโตข้นึ กับสภาพแวดลอ้ มการปลูกเล้ยี ง หากเปน็ พืน้ ทีเ่ หมาะสมจะเจริญเติบโตเรว็ ปานกลาง
หากปลกู ในพืน้ ท่ไี ม่เหมาะสมจะเติบโตช้า เหมาะสาหรบั ปลกู เป็นไมก้ ระถางหรือปลูกลงแปลงในทีร่ ่มราไร

ใบเดีย่ ว (simple Leaf)
ใบรูปพัดกลม (fan-shaped) กา้ นใบมีสีดา

แผ่นใบคลา้ ยพัดแตห่ ยักลึก

ขอบใบจักเวา้ ลึก (Incised) ใต้ใบมีนวลสีขาวปกคลุม
ปลายใบแหลม ที่มาของชือ่ ปลาลม์ หลงั ขาวหรือชิงหลังขาว

@ ศูนยศ์ ึกษาธรรมชาตแิ ละสตั ว์ปา่ เขาช่อง

วงศ์ ARECACEAE

ชือ่ วทิ ยาศาสตร์ Borassodendron machadonis ชื่ออน่ื ช้างไห,้ แหนด, ตะแหนดปาล์มช้างรอ้ งไห้

ลักษณะใบ มีลกั ษณะเปน็ รูปกลบี พดั สีเขยี วเข้ม คลา้ ยกบั ใบตาล มีแฉกใบลึก มีก้านทางใบท่คี มและแข็ง
ไม่มหี นามที่ขอบทางใบ ใบเรียงซ้อนสลับกันรอบลาตน้ จานวนหลายใบเป็นพุ่มแน่นทึบ
มีความกวา้ งทีแ่ ผ่ออกปาล์มชนิดนี้จะไม่มีการทิง้ กาบใบหากต้นยังไม่สูงมากนัก

ลักษณะลาต้น ลกั ษณะของลาตน้ จะคล้ายต้นตาลโตนดมาก เส้นผา่ นศูนยก์ ลางของลาต้นประมาณ 30-40 ซม.
มีความสูงของลาตน้ ตง้ั แต่ 1-4 เมตร และอาจสงู ได้ถึงประมาณ 20 เมตร

ลักษณะผล ลกั ษณะเป็นรูปไข่ ผิวผลเรยี บสีเขยี วเขม้ เมื่อผลแก่จะกลายเปน็ สีดา มีเสน้ ใยหนาบรเิ วณกลางผล
และมีผนังเป็นริว้ แข็งอยู่ชน้ั ในสุด มีขนาดความยาวของผลท่โี ตเต็มที่ประมาณ 8-16 ซม. มีเมลด็

อยู่ภายในผลประมาณ 3 เมลด็ ใชผ้ ลรบั ประทานไดเ้ ช่นเดียวกับตน้ ตาลโตนด

ช้างรอ้ งไห้ เป็นปาล์มทีม่ รี ูปทรงสวยงามนิยมปลูกเป็นไม้ประดับ
ในบริเวณสวนกลางแจง้ หรือในท่รี ่มราไร

ใบรปู พดั (fan-shaped)
ใบเปน็ รปู พดั จักเวา้ ลกึ ครึง่ ตัวใบ

ผลเปน็ รปู ไข่ ผิวผลเรียบสีเขยี วเขม้
เมื่อผลแก่จะกลายเปน็ สีดา

ปาล์มลาต้นเดี่ยว พุ่มใบแน่นทึบ
ลาต้นสีนา้ ตาล ขนาดเท่าต้นตาลโตนด

@ ศูนยศ์ ึกษาธรรมชาตแิ ละสตั วป์ า่ เขาช่อง

เต่าร้าง

ชื่อวทิ ยาศาสตร์ Caryota mitis Lour. ชือ่ อ่นื เต่ารา้ งแดง เช่อื งหมู่ มะเด็ง งือเด็ง

ลกั ษณะใบ ใบประกอบแบบขนนก 2 ชนั้ ใบรปู สามเหลีย่ มข้าวหลามตดั ปลายใบมนโคนใบรปู ลิ่ม ขอบใบเรียบ

เนือ้ ใบคล้ายกระดาษ ใบเรียงแบบเรียงตรงขา้ ม ด้านบนแผ่นใบเกลี้ยง ใบดา้ นบนสีเขียวเข้ม
ทอ้ งใบสีเขียว ใบอ่อนสีเขียวอ่อน ใบแก่สีเขียวเหลือง ใบกว้างประมาณ 8-10 เซนติเมตร
ลกั ษณะลาตน้ ไม้พุ่ม ลาตน้ สงู ประมาณ 2-3 เมตร เส้นรอบวงประมาณ 36-40 เซนติเมตร ลาตน้ สีน้าตาล
ผิวลาต้นเรียบ
ลักษณะผล ผลสด มีเนือ้ เมล็ดเดีย่ ว ผลอ่อนสีเขยี ว ผลสุกสีสม้ หรือส้มแดง ผลแกส่ าคล้า
ขนาดประมาณ 1-2 เซนติเมตร

ตน้ เต่าร้างเปน็ ปาลม์ ตน้ เดีย่ ว ขนาดใหญ่ ไม่มหี นาม ปล้องบนลาตน้ ยาว
เนือ้ ไม้ใชป้ ระโยชนใ์ นการก่อสร้างและทาเครือ่ งมอื ทางการเกษตร
ช่อดอกปาดเอานา้ หวานมาผลิตนา้ ตาลได้ ใบใชม้ ุงหลงั คาและทาเชือก

ใบประกอบแบบขนนกสองชน้ั
(Pinnately compound leaf, Bipinnate)

ขอบใบเรียบ (Entire)
ใบรปู สามเหลี่ยมข้าวหลามตดั (Rhomboid)
ผลกลม มีเนื้อเมลด็ เดีย่ ว เมือ่ สุกจะมีสีแดงคล้า
หรือสีดา มเี นื้อนุ่มหมุ้ เมลด็ แข็งไวภ้ ายใน