รูปร่าง คือ..... S P O T I T รูป ร่ า ง รู ป ท รง คู่มือการใช้สื อการสอน SPOT IT(รูปร่าง - รูปทรง)
คูมือการใชสื่อการดเกม SPOT IT รูปราง-รูปทรง จัดทําโดย นางสาวกิตติ์ลภัส ชัยธัชธนาสิทธิ์ ตําแหนง ครูผูชวย แบบรายงานผลการปฏิบัติที่เปนเลิศ (Best Practice) ประเภท ผูสรางสื่อเทคโนโลยีดิจิทัล โรงเรียนสุเหราลาดนํ้าขาว(เปร็งประชาสรรค) สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาฉะเชิงเทรา เขต ๑
นวัตกรรมการดเกม spot it (รูปราง - รูปทรง) เปนการจัดการเรียนการสอนรายวิชา ศิลปะ ศ ๑๓๑๐๑ ชั้นประถมศึกษาปที่ ๓ ในหนวยที่ ๒ วาดทุกสิ่งใกลตัว เรื่อง รูปราง รูปทรง ถือวามีความสําคัญในการสรางสรรคผลงานศิลปะ เพราะภาพวาดในงานทัศนศิลปนั้นมีทัศนธาตุ เปนองคประกอบ ซึ่งรูปราง รูปทรง จัดอยูในองคประกอบที่สําคัญในการสรางสรรคผลงาน หาก นักเรียนขาดความรูความเขาใจไมสามารถอธิบายถึงลักษณะของรูปราง รูปทรง ได จะไมสามารถ วาดภาพสรางสรรคผลงานไดตามองคประกอบทัศนศิลปได ดวยเหตุผลดังกลาวจึงมีแนวความคิด ในการผลิตสื่อการเรียนการสอนเรื่อง รูปราง - รูปทรง เพราะเปนสิ่งที่ชวยใหเกิดความเขาใจใน เนื้อหางายขึ้นและนาสนใจ ขาพเจาจึงไดนําแนวการดําเนินงานตามวงจรการแกปญหาที่มีคุณภาพ PDCA ประกอบไปดวย ๔ ขั้นตอน (Edward Damming, ๑๙๔๐ ; อางถึงใน ณัฐนียา หอง กระจก, ๒๕๖๒, หนา ๑๑) และใชแนวการสอนโดยกระบวนการ Active Learning ๕ ขั้นโดย ผานกิจกรรมการฝกฝนดวยการใชวิธีการสอนที่มีความหลากหลายดวยการคิดคนนวัตกรรมใหมๆ เพื่อใหนักเรียนเกิดความสนใจเห็นความสําคัญของการเรียนศิลปะเรื่อง รูปราง - รูปทรง ให สอดคลองกับศักยภาพของนักเรียนแตละคน และลดการสอนตามแบบเรียนทั่วไปของกระทรวง ศึกษาธิการ เพราะดูเปนวิชาการไมตรงตามความสนใจของเด็กวัยนี้ นวัตกรรมชุดนี้ไดสอดแทรก กิจกรรมเสริมการเรียนรูอยางสรางสรรค จัดเปนสื่อการจัดกิจกรรมการเรียนรูที่ชวยแบงเบาภาระ ของผูสอนและเปนนวัตกรรมสําหรับครูผูสอนในกลุมสาระการเรียนรูตาง ๆ นําไปใชขยายผลตอไป ไดอยางหลากหลาย ขอขอบพระคุณผูอํานวยการ เพื่อนครูทุกทาน ผูที่เกี่ยวของ ที่ใหความรูและขอเสนอ แนะที่เปนประโยชนแกผูจัดทําในการผลิตนวัตกรรมในครั้งนี้ทําใหนวัตกรรมการจัดการเรียนรู ชุดนี้สําเร็จลุลวงไปไดดวยดีผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวานวัตกรรมชุดนี้จะเปนประโยชนตอผูที่ กําลังเรียน ผูสอน ตลอดจนวงการศึกษาตอไป กิตติ์ลภัส ชัยธัชธนาสิทธิ์ ผูจัดทํา คํานํา
ชื่อสื่อ การดเกม SPOT IT รูปราง - รูปทรง ประเภทสื่อ สื่อสิ่งพิมพ โปรแกรมที่ใช โปรแกรมนําเสนองาน (powerpoint) วัตถุประสงค ๑. เพื่อใหผูเรียนมีความรูความเขาใจเกี่ยวกับรูปราง - รูปทรง ๒. เพื่อผลิตสื่อการเรียนการสอนใหกับผูเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปที่ ๓ ๓. เพื่อสรางบรรยากาศใหหองเรียนมีความนาสนใจมากยิ่งขึ้น ๔. เพื่อใหผูเรียนมีพัฒนาการที่ดีมากยิ่งขึ้น สามารถเรียนรูดวยตนเองได ๕. เพื่อใหผูเรียนมีสวนรวมในกิจกรรมการเรียน วิธีการใชสื่อ ๑. ขั้นสรางความสนใจ (engagement) (๑๐ นาที) ๑.๑. ครูกลาวทักทายนักเรียนนักเรียนกลาวคําทักทายครูโดยพรอมเพรียงกัน ๑.๒. ครูนําภาพวาดการตูนและวิวทิวทัศนมาใหนักเรียนดู จากนั้นรวมกันแสดงความคิดเห็น โดยครูใชคําถาม ดังนี้ คูมือการใชสื่อ SPOT IT รูปราง - รูปทรง
- ภาพที่นักเรียนเห็นคือภาพอะไร (ตัวอยางคําตอบ ภาพการตูน ภาพวิวทิวทัศน ) - ในภาพมีอะไรบาง (ตัวอยางคําตอบ มีตนไม มีภูเขา) - สิ่งตาง ๆ ที่อยูในภาพมีรูปรางและรูปทรงอยางไร (ตัวอยางคําตอบ ตนไม มีรูปรางตรง สูง และมีใบแผปกคลุมตน ภูเขามีความสูง และมืดทึบ) ๑.๓. ครูอธิบายใหนักเรียนฟงวา ภาพวาดในงานทัศนศิลปที่นักเรียนเห็นโดยทั่วไปนั้น จําเปนตองมีรูปรางรูปทรง เปนพื้นฐาน ๑.๔. ครูใหนักเรียนรับชม Powerpoint เรื่อง รูปราง - รูปทรง ๑.๔. ครูเชื่อมโยงความรูเกี่ยวกับเรื่องรูปราง - รูปทรง ประกอบใน Powerpoint ๒. ขั้นสํารวจและคนหา (exploration) (๑๕ นาที) ๒.๑. ใหนักเรียนสังเกตสิ่งตาง ๆ ที่อยูรอบตัว เชน โตะ เกาอี้ ตนไม รถยนต หนังสือ คน ถนน อาคาร จากนั้นแตละคน เลือกสิ่งที่อยูรอบตัว คนละ ๑ อยาง แลวอธิบายในหัวขอตอไปนี้ - สิ่งที่อยูรอบตัวที่นักเรียนเลือกอธิบายคืออะไร - สิ่ง ๆ นั้นมีรูปรางหรือรูปทรง อยางไร ๒.๒. ครูอธิบายใหนักเรียนฟงวา รูปราง รูปทรง นั้นมีความแตกตางกันอยางไร และอธิบายถึงความสําคัญของรูปราง รูปทรง ที่ใชในการสรางงานทัศนศิลป ๒.๓. ครูใหนักเรียนแบงกลุมออกเปน ๕ กลุม และรับชุดกิจกรรมเรื่องเกม Spot it รูปราง – รูปทรง จากครูกลุมละ ๑ ชุด ๒.๔. ครูอธิบายใหนักเรียนฟงวาในชุดกิจกรรมประกอบดวยอะไรบาง (กลอง,บัตร Spot it รูปราง - รูปทรง)
จากนั้นครูอธิบายขั้นตอนการทํากิจกรรมเกม Spot it รูปราง - รูปทรง ใหนักเรียนแตละกลุมฟง ๒.๕. นักเรียนแตละคนจะไดรับการด (ควํ่าหนา) และการดที่เหลือจะถูกวางไว ตรงกลางโตะเพื่อสรางการดกองกลางในตอนเริ่มเกม ใหหงายการด บนการดกองกลาง นักเรียนจะพบสัญลักษณเดียวกันของการดในมือ อยางรวดเร็วขณะพลิกการด และอานออกเสียงเพื่อชิงการดใบนี้ เมื่อสิ้นสุด รอบผูที่มีการดมากที่สุดจะเปนผูชนะ ๒.๖. ครูใหนักเรียนแขงขันกันเลนเกมการด spot it รูปราง - รูปทรง อีก ๑ รอบ เพื่อใหผูเรียนไดรับการพัฒนาทักษะจากการเรียนรู ๒.๗. ครูและนักเรียนสรุปความรูรวมกันวา รูปราง (Shape) หมายถึง เสนรอบนอกทางกายภาพของวัตถุสิ่งของเครื่องใช คน สัตว และพืช มีลักษณะเปน ๒ มิติ มีความกวาง และความยาว รูปทรง (Form) หมายถึง โครงสรางทั้งหมดของวัตถุที่ปรากฎแกสายตา ในลักษณะ ๓ มิติ คือมีทั้งสวนกวาง สวนยาว สวนหนา หรือลึก คือ จะใหความรูสึกเปนแทง มีเนื้อที่ภายในมีปริมาตร และมีนํ้าหนัก ๒.๘. ครูใหนักเรียนเก็บอุปกรณเขาที่ใหเรียบรอย ๓. ขั้นอธิบายและลงขอสรุป (explanation) ( ๑๐ นาที) ๓.๑ ครูตั้งคําถามใหนักเรียนตอบวา จากกิจกรรมเลนเกม Spot it รูปราง - รูปทรง นักเรียนทราบวารูปใดบางที่เปนรูปราง - รูปทรง นักเรียนยกมือตอบ วารูปใดคือรูปราง - รูปทรงจากการทํากิจกรรมเกม Spot it รูปราง - รูปทรง เพื่อทดสอบองคความรูที่นักเรียนไดทําหลังกิจกรรม ๓.๒ เมื่อมีนักเรียนตอบผิดครูแกไขคําตอบ และอธิบายใหนักเรียนรูความหมายที่ถูกตอง ๓.๓ ครูตั้งคําถามเพื่อทดสอบองคความรูของผูเรียนตอวา นักเรียนคิดวาในหองเรียน ของเรามีอะไรบางที่เปนรูปราง - รูปทรง ๓.๓ ครูใหเวลา ๑ นาทีใหนักเรียนสํารวจรอบหอง แลวชวยกันตอบสิ่งของใด ที่เปนรูปราง - รูปทรงโดยมีกติกาวา สิ่งนั้นตองอยูในหองเรียนเทานั้น ๓.๔ นักเรียนชวยกันตอบคําถามยกตัวอยางสิ่งของที่เปนรูปราง - รูปทรง ๓.๕ ครูมอบหมายใหนักเรียนสังเกตสิ่งของที่เปนรูปราง – รูปทรง เมื่อนักเรียน กลับจากโรงเรียนไปถึงบานวามีอะไรบาง
๔. ขั้นขยายความรู (elaboration) (๑๕ นาที) ๔.๑ ครูแจกกระดาษใหนักเรียนใหนักเรียนแตละกลุมออกแบบโดยใหภายในภาพมี รูปราง - รูปทรง ๔.๒ ครูชี้แจงการทําใบงานกลุม ๔.๓ ครูคอยดูแล ใหคําแนะนํานักเรียนแตละกลุมอยางใกลชิด ๔.๔ ครูใหนักเรียนแตละกลุมออกมานําเสนอภาพวาดหนาชั้นเรียน ๔.๕ ครูตรวจสอบความถูกตอง และแกไขขอผิดพลาดของการนําเสนอภาพ ของนักเรียนแตละกลุม ๕. ขั้นประเมิน (evaluation) ( ๑๐ นาที ) ๕.๑ ครูใหนักเรียนชวยกันสรุปวา ในกิจกรรมการเรียนการสอนในวันนี้นักเรียนไดอะไรบาง ๕.๒ ครูและนักเรียนรวมกันสรุปบทเรียนวา รูปราง (Shape) หมายถึง เสนรอบนอกทางกายภาพของวัตถุสิ่งของเครื่องใช คน สัตว และพืช มีลักษณะเปน ๒ มิติ มีความกวาง และความยาว รูปทรง (Form) หมายถึง โครงสรางทั้งหมดของวัตถุที่ปรากฎแกสายตา ในลักษณะ ๓ มิติ คือมีทั้งสวนกวาง สวนยาว สวนหนา หรือลึก คือ จะใหความรูสึกเปนแทง มีเนื้อที่ภายในมีปริมาตรและมีนํ้าหนัก ๕.๓ ครูทดสอบองคความรูของนักเรียน โดยใหนักเรียนนําสิ่งของในกระเปา ของนักเรียน ๑ อยางและใหเพื่อนทายวา สิ่งของนั้นคือ รูปราง หรือรูปทรง ๕.๔ ครูแจกใบงาน(เดี่ยว) เรื่องรูปราง - รูปทรง ใหนักเรียนทําเปนการบานสงครู ๓. ขั้นตอนการดําเนินงาน วัสดุอุปกรณ - กระดาษ Photo ๑๘๐ แกรม - แผนเคลือบ - กรรไกร / มีดคัตเตอร - แผนรองตัด - กลองพลาสติก
กระบวนการผลิตผลงาน ๑. จัดหาวัสดุอุปกรณ ตามรายการขางตน ๒. ออกแบบสื่อ Spot it รูปราง - รูปทรง โดยการใชโปรแกรม Microsoft PowerPoint ๓. เมื่อทําการออกแบบเสร็จ ปริ้นทผลงานออกมาแลวนํามาวางในแผน เคลือบนําเขาเครื่องเพื่อทําการเคลือบใหกระดาษมีความแข็ง ไมขาดงาย เมื่อนํามาใชงาน ๔. หลังจากทําการเคลือบสื่อทุกแผนแลว นํามากรรไกร หรือคัตเตอรมาตัด โครงตามรูปแบบที่ออกแบบสื่อ ๕. เมื่อตัดครบทุกแผนแลวนําสื่อที่ไดมาบรรจุใสลงในกลองพลาสติก และปดฝาใหเรียบรอย รูปแบบวิธีการ ๑. ครูนําภาพการตูน ภาพวิว ภาพตึกในเมืองหลวง เพื่อสอบถามนักเรียน ในเรื่องรูปราง รูปทรง กอนเขาสูบทเรียน ๒. ครูเปดสื่อ PowerPoint เรื่องรูปราง - รูปทรง ๓. ครูใหความรูแกผูเรียนเกี่ยวกับรูปราง -รูปทรง ๔. ครูนําสื่อการสอนมาใหนักเรียนทํากิจกรรม ๕. ใหนักเรียนไดมีสวนรวมในกิจกรรมโดยนักเรียนแตละคนจะไดรับ การด (ควํ่าหนา) และการดที่เหลือจะถูกวางไวตรงกลางโตะเพื่อสราง การดกองกลางในตอนเริ่มเกม ใหหงายการดบนการดกองกลาง นักเรียนจะพบสัญลักษณเดียวกันของการดในมืออยางรวดเร็ว ขณะพลิกการดและอานออกเสียงเพื่อชิงการดใบนี้ เมื่อสิ้นสุดรอบ ผูที่มีการดมากที่สุดจะเปนผูชนะ ๖. หลังจากนักเรียนไดทํากิจกรรมแลว ครูแจกกระดาษเพื่อใหนักเรียน วาดภาพที่กําหนดใหโดยในภาพตองมีรูปราง - รูปทรงอยูในภาพ ๗. นําเสนอผลงานหนาชั้นเรียนและสงครูประเมินผลงาน
scan me
scan me
scan me
รูปร่าง คือ..... คู่มือการใช้สื อการสอน SPOT IT(รูปร่าง - รูปทรง)