แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หน่วยที่ 4 เรื่อง พลังงานความร้อน ภาคเรียนที่ 2/2565 เรื่อง การนำความร้อน เวลา 4 ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนฤมล มณเฑียรทอง โรงเรียนบ้านพุน้อย 1. มาตรฐาน/ตัวชี้วัด 1.1 ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/6 สร้างแบบจำลองที่อธิบายการถ่ายโอนความร้อนโดยการนำความร้อน การพาความร้อน การแผ่รังสีความร้อน 2.จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายการนำความร้อนได้(K) 2. สร้างแบบจำลองการนำความร้อนได้(P) 3. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย (A) 3.สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน การนำความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางเคลื่อนที่ไปด้วย ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็น การถ่ายโอนความร้อนที่ไม่ต้องอาศัยตัวกลาง 4.สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด สารที่มีอุณหภูมิแตกต่างกัน จะมีการถ่ายโอนความร้อนระหว่างกัน การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน ซึ่งการนำความร้อนเป็นการถ่ายโอน ความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัย ตัวกลาง โดยตัวกลางมีการเคลื่อนที่ ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่ไม่อาศัยตัวกลาง 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการวิเคราะห์ 2) ทักษะการสรุปลงความเห็น 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน
6.กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูถามคำถาม prior knowledge กระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า วัตถุสามารถถ่ายโอนความร้อน ให้แก่กันได้อย่างไร (แนวตอบ วัตถุสามารถถ่ายโอนความร้อนให้แก่กันโดยการถ่ายโอนความร้อนผ่านตัวกลาง ซึ่ง ตัวกลางอาจเคลื่อนที่หรือไม่เคลื่อนที่ หรืออาจถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตัวกลางโดยการแผ่รังสี ความร้อน) 2. ครูสนทนา และถามคำถามนักเรียนเกี่ยวกับการถ่ายโอนความร้อน ดังนี้ - เพราะเหตุใดเราจึงรู้สึกร้อนขณะที่ถูกแสงแดดจากดวงอาทิตย์ (แนวตอบ ดวงอาทิตย์แผ่รังสีความร้อนมายังโลก ทำให้คนบนโลกได้รับพลังงานความร้อน) - เพราะเหตุใดทัพพีตักอาหาร ทำจากวัสดุต่างชนิดกัน เช่น พลาสติก ไม้ เป็นต้น ทำให้ขณะที่ตัก อาหาร รู้สึกว่าทัพพีร้อนไม่เท่ากัน (แนวตอบ ทัพพีตักอาหารบริเวณช้อนตักทำด้วยโลหะมีสมบัตินำความร้อนได้ ส่วนด้ามจับถูก ออกแบบมาให้ใช้วัสดุที่มีสมบัติเป็นฉนวนกันความร้อน เช่น พลาสติก ไม้ เป็นต้น) - เพราะเหตุใดเวลาเปิดฝาหม้อน้ำที่กำลังเดือด เราจึงรู้สึกร้อน (แนวตอบ ไอน้ำเดือดที่ระเหยจากหม้อ เกิดการพาความร้อนทำให้เราได้รับพลังงานความร้อน) 3. นักเรียนช่วยกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็น เพื่อเชื่อมโยงไปสู่การเรียนรู้ จากนั้นครูจึงสรุป เหตุการณ์ทั้ง 3 ตัวอย่างว่า เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเนื่องจากสารมีการถ่ายโอนความร้อน สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนศึกษาประเภทของการถ่ายโอนความร้อนจากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 16-17 2. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละ 3-4 คน และแบ่งหน้าที่เพื่อทำกิจกรรม เรื่อง การสร้าง แบบจำลองการถ่ายโอนความร้อน ในหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้าที่ 18 3. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทำกิจกรรม และตอบคำถามท้ายกิจกรรมลงในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลงาน ด้วยการส่งตัวแทนกลุ่มละ 2-3 คน นำเสนอผลการทำ กิจกรรม เรื่อง การสร้างแบบจำลองการถ่ายโอนความร้อน 2. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลที่ได้จากการทำกิจกรรม ชั่วโมงที่ 1 ขั้นนำ ขั้นสอน
3. ครูให้แต่ละกลุ่มเสนอคำตอบท้ายกิจกรรม และครูเฉลยคำตอบ ดังนี้ - การถ่ายโอนความร้อนแต่ละประเภทมีลักษณะอย่างไร (แนวตอบ การนำความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนผ่านตัวกลางที่ไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนผ่านตัวกลางที่เคลื่อนที่ การแผ่รังสีความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนโดยไม่อาศัยตัวกลาง) - การถ่ายโอนความร้อนแต่ละประเภทมีตัวกลางสถานะใดที่สามารถถ่ายโอนความร้อนได้ดีที่สุด (แนวตอบ การนำความร้อน ตัวกลางที่เป็นของแข็งจะสามารถนำความร้อนได้ดีที่สุด การพาความร้อน ตัวกลางที่เป็นแก๊สจะสามารถพาความร้อนได้ดีที่สุด) - ประเมินแบบจำลองของกลุ่มอื่นว่าแสดงถึงเนื้อหาที่ถูกต้องและครบถ้วนหรือไม่ อย่างไร (แนวตอบ คำตอบขึ้นอยู่กับแบบจำลองของนักเรียน และดุลยพินิจของนักเรียนและครู) สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็นกลุ่มละเท่า ๆ กัน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้า ความรู้ เรื่อง การนำความร้อน จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 19 และแหล่งการ เรียนรู้ทางอินเทอร์เน็ต หรือเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วสรุปข้อมูลเป็นความรู้ของกลุ่ม อธิบายความรู้ (Explain) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันเล่าเรื่องที่ตนได้ศึกษามาให้สมาชิกในกลุ่มฟัง 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอผลการสืบค้นข้อมูลหน้าชั้นเรียน 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลจากการปฏิบัติกิจกรรม โดยใช้แนวคำถาม เช่น - นักเรียนจะรู้สึกร้อน เมื่อจับแก้วน้ำร้อน เพราะสาเหตุใด (แนวตอบ เนื่องจากน้ำร้อนมีการถ่ายโอนพลังงานความร้อนจากน้ำผ่านตัวกลาง หรือภาชนะที่ บรรจุ (แก้วน้ำ) มายังมือของเรา) - การถ่ายโอนความร้อนผ่านตัวกลาง มีหลักการอย่างไร (แนวตอบ อาศัยหลักการสั่นของอะตอม หรือโมเลกุลเมื่อได้รับความร้อน ทำให้อะตอม หรือ โมเลกุลที่อยู่ข้างเคียงเกิดการสั่นด้วย ซึ่งการสั่นจะเกิดขึ้นต่อเนื่องจนไปอะตอมหรือโมเลกุลที่ อยู่ติดกับตัวกลางนั้น) - ความสามารถในการนำความร้อนของสารแต่ละชนิดเหมือนกันหรือไม่ อย่างไร (แนวตอบ ต่างกัน ขึ้นอยู่กับสารแต่ละชนิด เรียกว่า สภาพการนำความร้อน โดยของแข็งมักน้ำ ความร้อนได้ดีกว่าของเหลว และของเหลวนำความร้อนได้ดีกว่าแก๊ส) 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผลจากการปฏิบัติกิจกรรม ชั่วโมงที่ 2 ขั้นสอน
สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละ 3-4 คน และแบ่งหน้าที่เพื่อทำกิจกรรม เรื่อง การนำความ ร้อน ในหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 20 2. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทำกิจกรรม แล้วบันทึกผลและตอบคำถามท้ายกิจกรรมลงในแบบฝึกหัด วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลงาน ด้วยการส่งตัวแทนกลุ่มละ 2-3 คน นำเสนอผลการทำ กิจกรรม เรื่อง การนำความร้อน 2. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลที่ได้จากการทำกิจกรรม 3. ครูให้แต่ละกลุ่มเสนอคำตอบท้ายกิจกรรม และครูเฉลยคำตอบ ดังนี้ - เมื่อสังเกตดินน้ำมันบนแท่งวัสดุแท่งเดียวกัน ดินน้ำมันบริเวณกลางแท่งหรือปลายแท่งที่ร่วงก่อน กัน เพราะเหตุใด (แนวตอบ ดินน้ำมันบริเวณกลางแท่ง เพราะเป็นบริเวณที่ใกล้กับแหล่งความร้อนมากกว่า) - เมื่อสังเกตดินน้ำมันบริเวณกลางแท่งวัสดุทั้ง 5 แท่ง ดินน้ำมันที่ติดกับวัสดุใดที่ร่วงก่อน และดิน น้ำมันที่ติดกับวัสดุใดที่ไม่ร่วง (แนวตอบ ดินน้ำมันที่ติดกับทองแดงจะร่วงก่อนดินน้ำมันที่ติดกับวัสดุอื่น ส่วนดินน้ำมันที่ติดกับ ไม้และแก้วจะไม่ร่วง) ขยายความรู้ (Expand) 1. ครูยกตัวอย่างวัสดุที่สามารถนำความร้อนได้ และฉนวนความร้อน โดยอธิบายให้นักเรียนเห็นภาพว่า กระทะที่ใช้ประกอบอาหารทำให้อาหารสุก แต่ทำไมมือเราจึงไม่สุกไปด้วย เนื่องจากตัวกระทะทำ จากโลหะ เช่น เหล็ก อะลูมิเนียม เป็นต้น แต่ด้ามจับกระทะมักนิยมทำมาจากวัสดุที่เป็นฉนวนกัน ความร้อน คือ วัสดุที่ไม่นำความร้อน เช่น พลาสติก ยาง ไม้ เป็นต้น 2. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2. ครูประเมินการปฏิบัติการจากการทำกิจกรรม เรื่อง การสร้างแบบจำลองการถ่ายโอนความร้อน และจากกิจกรรม เรื่อง การนำความร้อน โดยใช้แบบประเมินการปฏิบัติการ 3. ครูประเมินนักเรียนจากการทำงานกลุ่ม โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 4. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูล และการตอบคำถามในชั้นเรียน โดยใช้แบบสังเกต พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล ชั่วโมงที่ 3 ขั้นสอน ขั้นสรุป ชั่วโมงที่ 4
7.การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม 1) การนำความร้อน - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ร้อยละ 60 ผ่าน เกณฑ์ 2) การปฏิบัติการ - ประเมินการปฏิบัติการ - แบบประเมิน การปฏิบัติการ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการทำงาน รายกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2) แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3) PowerPoint เรื่อง การนำความร้อน 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ - http://www.aksorn.com/LC/Sci/B2/M1/09
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หน่วยที่ 4 เรื่อง พลังงานความร้อน ภาคเรียนที่ 2/2565 เรื่อง การพาความร้อน เวลา 2 ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนฤมล มณเฑียรทอง โรงเรียนบ้านพุน้อย 1. มาตรฐาน/ตัวชี้วัด 1.1 ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/6 สร้างแบบจำลองที่อธิบายการถ่ายโอนความร้อนโดยการนำความร้อน การพาความร้อน การแผ่รังสีความร้อน 2.จุดประสงค์การเรียนรู้ 4. อธิบายการพาความร้อนได้ (K) 5. สร้างแบบจำลองการพาความร้อนได้(P) 6. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย (A) 3.สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน การนำความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางเคลื่อนที่ไปด้วย ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็น การถ่ายโอนความร้อนที่ไม่ต้องอาศัยตัวกลาง 4.สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด สารที่มีอุณหภูมิแตกต่างกัน จะมีการถ่ายโอนความร้อนระหว่างกัน การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน ซึ่งการนำความร้อนเป็นการถ่ายโอน ความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัย ตัวกลาง โดยตัวกลางมีการเคลื่อนที่ ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่ไม่อาศัยตัวกลาง 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการวิเคราะห์ 2) ทักษะการสรุปลงความเห็น 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน
6.กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับการพาความร้อนของสาร ดังนี้ - นักเรียนมีวิธีระบายอากาศร้อนในห้องอย่างไร (แนวตอบ เปิดหน้าต่างเพื่อระบายความร้อน หรือพาความร้อนออกจากห้อง หรือเปิด เครื่องปรับอากาศเพื่อให้อากาศเย็นมาแทนที่อากาศร้อน) - ของเหลวและแก๊สสามารถถ่ายโอนความร้อนด้วยวิธีใด (แนวตอบ การพาความร้อน) 2. นักเรียนช่วยกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็น เพื่อเชื่อมโยงไปสู่การเรียนรู้ เรื่อง การพาความร้อน สำรวจค้นหา (Explore) 1. แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้าความรู้ เรื่อง การพาความร้อน จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 21 และแหล่งการเรียนรู้ทาง อินเทอร์เน็ต หรือเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วสรุปข้อมูลเป็นความรู้ของกลุ่ม อธิบายความรู้ (Explain) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันเล่าเรื่องที่ตนได้ศึกษามาให้สมาชิกในกลุ่มฟัง 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอผลการสืบค้นข้อมูลหน้าชั้นเรียน 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลจากการปฏิบัติกิจกรรม โดยใช้แนวคำถาม เช่น - การพาความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนแบบใด (แนวตอบ เป็นการถ่ายโอนความร้อนโดยอาศัยตัวกลาง) - การพาความร้อนในตัวกลางที่ต่างชนิดกัน มีผลอย่างไร (แนวตอบ มีผลทำให้รู้สึกร้อนเร็วและช้าต่างกัน ซึ่งตัวกลางที่เป็นแก๊สจะพาความร้อนได้ดีกว่า ตัวกลางที่มีสถานะเป็นของเหลว) - จงยกตัวอย่างการพาความร้อนในธรรมชาติ (แนวตอบ การเกิดกระแสลม การเกิดลมบก-ลมทะเล เป็นต้น) - การเกิดกระแสลมแบบต่าง ๆ เกี่ยวข้องกับการพาความร้อนหรือไม่ อย่างไร (แนวตอบ เกี่ยวข้อง เนื่องจากบริเวณที่มีอากาศร้อน อากาศจะขยายตัวและมีความหนาแน่น น้อยกว่าบริเวณข้างเคียง อากาศจึงลอยตัวสูงขึ้น ขณะเดียวกันบริเวณที่มีอากาศเย็น อากาศจะมี ความหนาแน่นมากกว่า จึงเคลื่อนที่เข้ามาแทนที่บริเวณที่มีอากาศร้อน) 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผลจากการปฏิบัติกิจกรรม ชั่วโมงที่ 1 ขั้นนำ ขั้นสอน
สำรวจค้นหา (Explore) 3. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็นกลุ่มละ 3-4 คน ทำกิจกรรม เรื่อง การพาความร้อน ในหนังสือ เรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 21 4. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มทำกิจกรรม แล้วบันทึกผลและตอบคำถามท้ายกิจกรรมลงในแบบฝึกหัด วิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 อธิบายความรู้ (Explain) 4. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลงาน ด้วยการส่งตัวแทนกลุ่มละ 2-3 คน นำเสนอผลการทำ กิจกรรม เรื่อง การพาความร้อน 5. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลที่ได้จากการทำกิจกรรม 6. ครูให้แต่ละกลุ่มเสนอคำตอบท้ายกิจกรรม และครูเฉลยคำตอบ ดังนี้ - สีผสมอาหารสีใดที่เปรียบเสมือนเป็นน้ำร้อน และสีผสมอาหารใดที่เปรียบเสมือนเป็นน้ำเย็น (แนวตอบ สีแดงเปรียบเสมือนน้ำร้อน ส่วนสีน้ำเงินเปรียบเสมือนน้ำเย็น) - เมื่อนำแก้วใส่น้ำร้อนไปวางไว้ใต้ถาดบริเวณตรงกลางของถาด สีผสมอาหารสีแดงและสีน้ำเงินมี การเคลื่อนที่อย่างไร (แนวตอบ สีแดงจะเคลื่อนที่จากก้นถาดลอยขึ้นไปบนผิวน้ำ ส่วนสีน้ำเงินจะเคลื่อนที่เข้ามาตรง กลางถาด) ขยายความรู้ (Expand) 3. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ตรวจสอบผล (Evaluate) 5. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 6. ครูประเมินการปฏิบัติการจากการทำกิจกรรม เรื่อง การนำความร้อน โดยใช้แบบประเมินการ ปฏิบัติการ 7. ครูประเมินนักเรียนจากการทำงานกลุ่ม โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 8. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูล และการตอบคำถามในชั้นเรียน โดยใช้แบบสังเกต พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล ชั่วโมงที่ 2 ขั้นสอน ขั้นสรุป
7.การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม 1) การพาความร้อน - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การปฏิบัติการ - ประเมินการปฏิบัติการ - แบบประเมิน การปฏิบัติการ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2) แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3) PowerPoint เรื่อง การพาความร้อน 4) อุปกรณ์การทดลอง 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ - http://www.aksorn.com/LC/Sci/B2/M1/09
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หน่วยที่ 4 เรื่อง พลังงานความร้อน ภาคเรียนที่ 2/2565 เรื่อง การแผ่รังสีความร้อน เวลา 2 ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนฤมล มณเฑียรทอง โรงเรียนบ้านพุน้อย 1. มาตรฐาน/ตัวชี้วัด 1.1 ตัวชี้วัด ว 3.2 ม.1/6 สร้างแบบจำลองที่อธิบายการถ่ายโอน ความร้อนโดยการนำความร้อน การพาความ ร้อน การแผ่รังสีความร้อน 2.จุดประสงค์การเรียนรู้ 7. อธิบายการแผ่รังสีความร้อนได้(K) 8. สร้างแบบจำลองการแผ่รังสีความร้อนได้(P) 9. รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย (A) 3.สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน การนำความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยที่ตัวกลางเคลื่อนที่ไปด้วย ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็น การถ่ายโอนความร้อนที่ไม่ต้องอาศัยตัวกลาง 4.สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด สารที่มีอุณหภูมิแตกต่างกัน จะมีการถ่ายโอนความร้อนระหว่างกัน การถ่ายโอนความร้อนมี 3 แบบ คือ การนำความร้อน การพาความร้อน และการแผ่รังสีความร้อน ซึ่งการนำความร้อนเป็นการถ่ายโอน ความร้อนที่อาศัยตัวกลาง โดยตัวกลางไม่เคลื่อนที่ การพาความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่อาศัย ตัวกลาง โดยตัวกลางมีการเคลื่อนที่ ส่วนการแผ่รังสีความร้อนเป็นการถ่ายโอนความร้อนที่ไม่อาศัยตัวกลาง 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการวิเคราะห์ 2) ทักษะการสรุปลงความเห็น 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน
6.กิจกรรมการเรียนรู้ วิธีสอนแบบสืบเสาะหาความรู้ 5Es (5Es Instructional Model) กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับการแผ่รังสีความร้อน เช่น - นักเรียนคิดว่าดวงอาทิตย์อยู่ห่างจากโลกของเรามาก แล้วทำไมนักเรียนยังรู้สึกร้อน (แนวตอบ ดวงอาทิตย์แผ่รังสีความร้อนมายังโลก) - เมื่อนักเรียนนำอาหารไปอุ่นด้วยเตาไมโครเวฟ อาหารจะสุกด้วยความร้อนโดยวิธีใด (แนวตอบ ใช้หลักการแผ่รังสีความร้อน โดยปล่อยคลื่นไมโครเวฟผ่านเข้าไปในอาหาร ทำให้ โมเลกุลของน้ำในอาหารสั่น ส่งผลให้อุณหภูมิอาหารสูงขึ้นอย่างรวดเร็ว) 2. นักเรียนช่วยกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็น เพื่อเชื่อมโยงไปสู่การเรียนรู้ เรื่อง การแผ่รังสี ความร้อน สำรวจค้นหา (Explore) 1. แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน ให้แต่ละกลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้าความรู้ เรื่อง การแผ่รังสีความร้อน จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 23 และแหล่งการเรียนรู้ ทางอินเทอร์เน็ต หรือเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วสรุปข้อมูลเป็นความรู้ของกลุ่ม อธิบายความรู้ (Explain) 1. นักเรียนแต่ละกลุ่มผลัดกันเล่าเรื่องที่ตนได้ศึกษามาให้สมาชิกในกลุ่มฟัง 2. นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอผลการสืบค้นข้อมูลหน้าชั้นเรียน 3. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายผลจากการปฏิบัติกิจกรรม โดยใช้แนวคำถาม ดังนี้ - การแผ่รังสีความร้อน เป็นการถ่ายโอนความร้อนแบบใด (แนวตอบ เป็นการถ่ายโอนความร้อนแบบไม่อาศัยตัวกลาง) - จงยกตัวอย่างการแผ่รังสีความร้อนในธรรมชาติ (แนวตอบ ดวงอาทิตย์แผ่รังสีความร้อนมายังโลก) 3. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปผลจากการปฏิบัติกิจกรรม ชั่วโมงที่ 1 ขั้นนำ ขั้นสอน
สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม เรื่อง การแผ่รังสีความร้อน โดยครูนำผ้าสีดำ สีขาว และวัตถุที่มี พื้นผิวเรียบมันและขรุขระไม่มัน ไปวางกลางแดดหรือใช้ความร้อนจากหลอดไฟ แล้วให้นักเรียนนำ มือทั้งสองข้างไปวางบนผ้าสีดำ สีขาว และวัตถุทั้งสองชนิด 2. ครูให้นักเรียนเปรียบเทียบความเหมือนหรือแตกต่างกันหรือไม่ เพราะเหตุใด อธิบายความรู้ (Explain) 1. ครูสุ่มตัวแทนกลุ่มนักเรียนออกมานำเสนอผลที่ได้จากการทำกิจกรรม 2. ครูเพิ่มเติม และแก้ไขข้อมูลการนำเสนอของตัวแทนกลุ่มให้ถูกต้อง ขยายความรู้(expand) 1. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปเกี่ยวกับการถ่ายโอนความร้อน โดยสรุปเขียนเป็นแผนผังมโนทัศน์ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน 2. ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน 3. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 4. ครูให้นักเรียนทำ Self-Check และ Unit Question เพื่อประเมินตนเอง ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูตรวจแบบทดสอบหลังเรียน 2. ครูตรวจแบบฝึกหัดในแบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3. ครูประเมินผังมโนทัศน์ เรื่อง การถ่ายโอนความร้อน โดยใช้แบบประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน รวบ ยอด 4. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูลและการตอบคำถามในห้องเรียน โดยใช้แบบสังเกต พฤติกรรมการทำงานรายบุคคล 5. ครูประเมินนักเรียนจากการทำงานกลุ่ม โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายกลุ่ม 6. ครูประเมินการปฏิบัติการจากการทำกิจกรรม เรื่อง การแผ่รังสีความร้อน โดยใช้แบบประเมินการ แผ่รังสีความร้อน ขั้นสรุป ชั่วโมงที่ 2 ขั้นสอน
7.การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม 1) การแผ่รังสี ความร้อน - ผังมโนทัศน์ เรื่อง การ ถ่ายโอนความร้อน - ตรวจแบบฝึกหัด - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงานรวบยอด - แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 ร้อยละ 60 ผ่าน เกณฑ์ 2) การนำเสนอผลงาน - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน - แบบประเมินการ นำเสนอผลงาน ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรมการ ทำงานรายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) พฤติกรรมการ ทำงานรายกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายกลุ่ม ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 5) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7.2 ประเมินหลังเรียน 1) ทดสอบหลังเรียน - แบบทดสอบหลัง เรียนหน่วยการเรียนรู้ ที่ 1 เรื่อง การพา ความร้อน - ตรวจแบบทดสอบ หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน ร้อยละ 60 ผ่าน เกณฑ์ 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 2) แบบฝึกหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 3) PowerPoint เรื่อง การแผ่รังสีความร้อน 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องสมุด 2) แหล่งข้อมูลสารสนเทศ - http://www.aksorn.com/LC/Sci/B2/M1/09