คู่มือและแนวทางการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ : ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทำผังเมืองรวม

คมู อื และแนวทางการปฏิบัตงิ าน

ตามพระราชบญั ญตั ิการผังเมอื ง พ.ศ. ๒๕๖๒

: ขน้ั ตอนและกระบวนการวางและจัดทำผังเมอื งรวม

กรมโยธการสธะำิกทนารักรวแผงลงั มเะหมผอืาังดงเมรไทวอื มยง

คำ นำ

คำนำ

พระรำชบัญญัติกำรผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ ได้ประกาศในราชกิจจานเุ บกษา เมื่อวันที่

๒๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒ โดยมีผลใชบ้ ังคับตัง้ แต่วนั ที่ ๒๕ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๒ เป็นต้นมา ซ่งึ พระราชบัญญัติ
ฉบับน้ี มีการเปลี่ยนรูปแบบการประกาศใช้บังคับผังเมืองรวม กล่าวคือ ผังเมืองรวมที่ดาเนินการโดย
กรมโยธาธิการและผังเมือง กาหนดให้ประกาศใช้บังคับโดยการออกประกาศกระทรวงมหาดไทย สาหรับ
ผังเมืองรวมทด่ี าเนนิ การโดยองคก์ รปกครองสว่ นท้องถ่นิ กาหนดให้ประกาศใชบ้ งั คับโดยการออกข้อบัญญัติ
ท้องถิ่น และมีการกาหนดให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นผู้มีอานาจในการวางและจัดทาผัง ซึ่งถือเป็น
การกระจายอานาจให้ส่วนภูมิภาค และท้องถิ่น มีหน้าที่และอานาจในการวางและจัดทาผังเมือง
อยา่ งชดั เจนมากขน้ึ

สำนักผังเมืองรวม กรมโยธำธิกำรและผังเมือง จึงได้จัดทาเอกสาร “คู่มือและ

แนวทางการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ : ขั้นตอนและกระบวนการวางและ
จัดทาผังเมืองรวม” ซึ่งมีเนื้อหาเกี่ยวข้องกับขั้นตอนและกระบวนการในการวางและจัดทาผังเมืองรวม
และการแกไ้ ขผงั เมืองรวมตามมาตรา ๓๕ แห่งพระราชบญั ญัตกิ ารผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ ซง่ึ มีการดาเนนิ งาน
บางส่วนท่ีแตกต่างจากการดาเนินงานตามกฎหมายฉบับเดิม ทั้งกรณีการดาเนินการโดย กรมโยธาธิการ
และผังเมือง และกรณีที่ดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อเป็นกรอบแนวทางใน
การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่กรมโยธาธิการและผังเมืองและองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ให้ เป็นไปใน
ทิศทางเดียวกัน สามารถดาเนินการตามขน้ั ตอนของกฎหมายได้อย่างถกู ต้องและมปี ระสทิ ธิภาพ

กรมโยธำธิกำรและผังเมืองหวงั เปน็ อยา่ งย่ิงว่าค่มู ือฉบับนี้ จะเป็นประโยชน์ต่อหน่วยงาน

ท่ีเกย่ี วขอ้ งกบั การผังเมืองทง้ั ในส่วนกลาง สว่ นภูมภิ าค และองคก์ รปกครองสว่ นท้องถิน่ ตอ่ ไป

สำนักผังเมืองรวม
กรมโยธำธิกำรและผังเมือง

กระทรวงมหำดไทย
เมษำยน ๒๕๖๓

ส า ร บั ญ

สารบัญ หน้า

คานา ๑
๓
สารบัญ
๓
บทนา ๑๓
๒๓
บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
๒๗
๑.๑ การวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดย
ก ร ม โ ย ธ า ธิ ก า ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง ๒๗
๓๖
๑.๒ การวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดย
อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น ผ-๑
ผ-๓
๑.๓ ข้อแตกต่างในการดาเนินงานวางและจัดทาผังเมืองรวม ผ-๙
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง และ
กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

บทท่ี ๒ ข้ันตอนและกระบวนการแก้ไขผังเมืองรวม

๒.๑ การแก้ไขผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและ
ผังเมือง

๒.๒ การแก้ไขผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วน
ท้องถ่ิน

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก สรุปสาระสาคัญพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒
ภาคผนวก ข สาระสาคัญของพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒
ภาคผนวก ค พระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒

ส า ร บั ญ

สารบัญตาราง หน้า
๖
ตารางที่ ๑ - ๑ ขั้นตอนการวางและจัดทาผังเมืองรวม ๘
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง ๑๑
๑๖
ตารางที่ ๑ - ๒ ข้ันตอนและกรอบระยะเวลาการวางและจัดทาผังเมืองรวม ๑๘
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง
๒๔
ตารางท่ี ๑ - ๓ แผนการปฏิบัติงานวางและจัดทาผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง ๓๐
๓๑
ตารางท่ี ๑ - ๔ ขั้นตอนและกรอบระยะเวลาการวางและจัดทาผังเมืองรวม ๓๔
กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ๓๙

ตารางท่ี ๑ - ๕ ข้ันตอนและกรอบระยะเวลาการวางและจัดทาผังเมืองรวม
กรณีองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินไม่ดาเนินการออกข้อบัญญัติ
ท้องถิ่นในเวลาอันสมควร

ตารางท่ี ๑ - ๖ การเปรียบเทียบข้ันตอนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ระหว่างกรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง
และองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน

ตารางท่ี ๒ - ๑ ข้ันตอนการแก้ไขผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการ
และผังเมือง

ตารางท่ี ๒ - ๒ ข้ันตอนและกรอบระยะเวลาการแก้ไขผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง

ตารางที่ ๒ - ๓ แผนการปฏิบัติงานการแก้ไขผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง

ตารางท่ี ๒ - ๔ ข้ันตอนและกรอบระยะเวลาการแก้ไขผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ส า ร บั ญ

สารบัญแผนภูมิ หน้า
๕
แผนภูมิท่ี ๑ - ๑ กระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม ๑๒
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง ๑๔
๒๒
แผนภูมิท่ี ๑ - ๒ รายละเอียดขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม ๒๙
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง ๓๕
๓๗
แผนภูมิท่ี ๑ - ๓ กระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม ๔๒
กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน

แผนภูมิที่ ๑ - ๔ รายละเอียดขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน

แผนภูมิที่ ๒ - ๑ กระบวนการแก้ไขผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง

แผนภูมิที่ ๒ - ๒ รายละเอียดขั้นตอนและกระบวนการแก้ไขผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง

แผนภูมิท่ี ๒ - ๓ กระบวนการแก้ไขผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

แผนภูมิท่ี ๒ - ๔ รายละเอียดข้ันตอนและกระบวนการแก้ไขผังเมืองรวม
กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน

บ ท นำ

บทนำ

คู่มือการวางและจัดทำผังเมืองรวมฉบับนี้เป็นการกำหนดขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทำ
ผังเมอื งรวมตามพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ ซ่ึงเปน็ กฎหมายแม่บททีใ่ ห้อำนาจเกย่ี วกบั การวาง
ผังเมือง โดยได้ผสมผสานกับร่างระเบียบหรือประกาศของคณะกรรมการผังเมืองที่ได้กำหนดไว้ พร้อมทั้ง
พิจารณาจากระเบียบและแนวทางการปฏิบัติงานของกรมโยธาธิการและผังเมืองที่ได้ดำเนินการ ในอดีต
ที่ผา่ นมา เพื่อใหเ้ กดิ ประสทิ ธิภาพและมคี วามถูกต้องตามหลักวิชาการ

โดยพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ ได้กำหนดหน้าที่และอำนาจของกรมโยธาธิการและ
ผังเมือง หรือองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการวางและจัดทำผังเมืองรวม และประกาศให้ใช้บังคับโดย
การออกเป็นประกาศกระทรวงมหาดไทย หรือข้อบัญญัติท้องถิ่น แล้วแต่กรณี ในการจัดทำคู่มือฉบับนี้
ไดจ้ ำแนกกระบวนการดำเนินการท่ีสำคัญ แบง่ ออกเปน็ ๒ สว่ น ไดแ้ ก่

๑. กระบวนกำรวำงและจัดทำผังเมืองรวม แบ่งออกเป็น ๒ กรณี คอื

๑.๑ กรณีดำเนินกำรโดยกรมโยธำธิกำรและผังเมือง มีข้ันตอนหลัก ดังน้ี
การสำรวจ กำหนดเขตผงั วเิ คราะห์และจดั ทำรา่ งผังเมืองรวม
การประชุมเพ่ือพจิ ารณารา่ งผังเมืองรวม
การประชุมรับฟงั ความคิดเห็นของประชาชน
การประชมุ คณะกรรมการผังเมือง
การปิดประกาศพร้อมข้อกำหนด ๙๐ วนั
การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคำรอ้ ง
และแจ้งผลการพิจารณาคำรอ้ ง
การจัดทำเอกสารประกอบการยกรา่ งประกาศกระทรวงมหาดไทย
การเสนอคณะรฐั มนตรีใหค้ วามเหน็ ชอบ และประกาศใน
ราชกจิ จานุเบกษา

๑.๒ กรณีดำเนินกำรโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน มีขน้ั ตอนหลกั ดังนี้
การสำรวจ กำหนดเขตผัง วเิ คราะห์และจดั ทำรา่ งผงั เมืองรวม
การประชมุ คณะกรรมการทป่ี รกึ ษาผงั เมืองรวม
การประชุมรบั ฟังความคดิ เห็นของประชาชน
การประชมุ ความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมอื ง
การประชุมคณะกรรมการผังเมืองจังหวัด
การปิดประกาศพร้อมข้อกำหนด ๙๐ วัน

1

บ ท นำ

การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคำรอ้ ง
และแจ้งผลการพจิ ารณาคำร้อง
การออกข้อบัญญตั ทิ อ้ งถ่นิ และประกาศในราชกิจจานุเบกษา

แบง่ ออกเปน็ ๒ กรณี คอื
๒.๑ กรณีดำเนินกำรโดยกรมโยธำธิกำรและผังเมือง มีขนั้ ตอนหลกั ดงั น้ี

กรมโยธาธิการและผงั เมืองจัดทำประเด็นการขอแก้ไขผงั เมืองรวม
การประชุมคณะกรรมการทปี่ รกึ ษาผงั เมืองรวม
การประชมุ ความเห็นกรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง
การประชมุ คณะกรรมการผงั เมือง
การปิดประกาศ ๓๐ วนั
การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาข้อคดิ เห็น
และแจ้งผลการพิจารณาขอ้ คิดเห็น
การจดั ทำเอกสารประกอบการยกรา่ งประกาศกระทรวงมหาดไทย
การเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ และประกาศใน
ราชกิจจานุเบกษา
๒.๒ กรณีดำเนินกำรโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน มีขนั้ ตอนหลัก ดังนี้
องค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถิ่นจดั ทำประเด็นการขอแกไ้ ขผงั เมืองรวม
การประชุมคณะกรรมการท่ปี รึกษาผงั เมืองรวม
การประชุมความเห็นกรมโยธาธิการและผงั เมือง
การประชมุ คณะกรรมการผงั เมอื งจังหวัด
การปดิ ประกาศ ๓๐ วัน
การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาข้อคิดเห็น
และแจง้ ผลการพจิ ารณาข้อคิดเหน็
การออกข้อบัญญตั ทิ อ้ งถิ่น และประกาศในราชกิจจานเุ บกษา

2

บทที่ ๑

ข้นั ตอนและกระบวนการวางและจดั ทำผังเมืองรวม

บทที่ ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม

ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

บทที่ ๑
ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม

กำรวำงและจัดทำผังเมืองรวมตำมมำตรำ ๒๓ วรรคหนึ่ง แห่งพระรำชบัญญัติกำรผังเมือง
พ.ศ. ๒๕๖๒ กำหนดใหเ้ ป็นหน้ำทีแ่ ละอำนำจของกรมโยธำธกิ ำรและผังเมอื ง หรือองค์กรปกครองสว่ นท้องถ่ิน
หรือกรมโยธำธิกำรและผังเมอื งและองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถน่ิ รว่ มกันก็ได้

กรมโยธำธิกำรและผังเมืองซึ่งเป็นหน่วยงำนหลักของประเทศที่ได้ดำเนินกำรวำงผังเมืองรวม
มำอยำ่ งตอ่ เนือ่ ง จงึ ไดก้ ำหนดข้นั ตอนและกระบวนกำรวำงและจดั ทำผังเมอื งรวม เพอ่ื ใช้เปน็ กรอบแนวทำง
ในกำรปฏิบัติงำนของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง และองค์กรปกครองสว่ นท้องถ่ินให้มีกรอบกำรดำเนินงำน
ในทิศทำงเดยี วกนั และดำเนินกำรตำมขนั้ ตอนของกฎหมำยได้อย่ำงถูกต้องและมีประสิทธภิ ำพ โดยจำแนก
เป็น ๒ กรณี คอื

๑) กรณีดำเนินกำรโดยกรมโยธำธกิ ำรและผงั เมอื ง
๒) กรณดี ำเนินกำรโดยองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถนิ่

๑.๑ การวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง

กระบวนกำรวำงและจัดทำผังเมืองรวมโดยกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ตำมพระรำชบัญญัติกำรผังเมือง
พ.ศ. ๒๕๖๒ มีขั้นตอนหลกั รวมทงั้ ส้นิ ๘ ข้นั ตอน ดงั นี้

ขั้นตอนท่ี ๑ การสารวจ กาหนดเขตผัง วิเคราะห์และจัดทาร่างผังเมืองรวม เป็นกำร

ดำเนินกำรตำมมำตรำ ๒๓ วรรคสี่ ที่กำหนดให้แจ้งอีกฝ่ำยทรำบก่อนวำงและจัดทำผังเมืองรวม ดังน้ัน
เมื่อกรมโยธำธิกำรและผังเมืองจะดำเนินกำรวำงและจัดทำผังเมืองรวมในพื้นที่ใด จะต้องแจ้งให้องค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่นทรำบก่อนเริ่มดำเนินกำรวำงและจัดทำผังเมือง ซึ่งในขั้นตอนน้ียังรวมถึงกำรสำรวจ
และกำรวเิ ครำะหข์ ้อมูล เพือ่ ประกอบกำรจัดทำร่ำงผังเมืองรวมตำมองค์ประกอบของมำตรำ ๒๒ ท่ีกำหนด
ไว้ด้วย

ขั้นตอนท่ี ๒ การประชุมเพื่อพิจารณาร่างผังเมืองรวม ขั้นตอนนี้เป็นกำรประชุมพิจำรณำ

ให้ควำมเห็นของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง เพื่อให้กำรวำงผังเมืองรวมเป็นไปอย่ำงมีประสิทธิภำพถูกต้อง
ตำมหลักวชิ ำกำรผงั เมอื ง

ข้ันตอนที่ ๓ การประชุมรับฟังความคิดเห็นของประชาชน เป็นกำรดำเนินกำรตำมมำตรำ ๙

โดยจะต้องดำเนินกำรประชุมรับฟังควำมคิดเห็นของประชำชนตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำรที่ คณะกรรมกำร
ผงั เมืองกำหนด ซึ่งในขน้ั ตอนนี้ไดก้ ำหนดให้มีกำรประชุมคณะกรรมกำรทป่ี รึกษำผังเมืองรวมตำมมำตรำ ๒๔
อีกดว้ ย

3

บทที่ ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

ข้ันตอนท่ี ๔ การประชุมคณะกรรมการผังเมือง เป็นกำรด ำเนินกำรตำมมำตรำ ๒๖

ที่กำหนดให้ผังเมืองรวมที่กรมโยธำธิกำรและผังเมืองวำงและจัดทำ ให้นำเสนอคณะกรรมกำรผังเมือง
พจิ ำรณำใหค้ วำมเหน็ ชอบ

ข้ันตอนท่ี ๕ การปิดประกาศพร้อมข้อกาหนด ๙๐ วัน ขั้นตอนนี้เป็นกำรดำเนินกำรตำม

มำตรำ ๒๙ กำหนดให้ผังเมืองรวมที่คณะกรรมกำรผังเมืองพิจำรณำให้ควำมเห็นชอบแล้ว ให้เผยแพร่และ
ประชำสมั พันธ์ใหป้ ระชำชนทรำบเปน็ เวลำไม่น้อยกว่ำ ๙๐ วัน นับตัง้ แตว่ นั ปดิ ประกำศ

ข้ันตอนท่ี ๖ การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคาร้อง และแจ้งผลการพิจารณาคาร้อง

ตำมมำตรำ ๒๙ กำหนดให้ภำยในระยะเวลำ ๙๐ วัน ให้ผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำร้องต่อกรมโยธำธิกำรและ
ผงั เมืองหรือองค์กรปกครองสว่ นท้องถน่ิ ผวู้ ำงและจัดทำผังเมืองรวมตำมมำตรำ ๓๐ และให้กรมโยธำธิกำร
และผังเมืองเสนอคำร้อง พร้อมควำมเห็นต่อคณะกรรมกำรผังเมืองตำมมำตรำ ๓๑ พร้อมแจ้งผลกำร
พจิ ำรณำคำร้องใหแ้ ก่ผู้ยน่ื คำร้องตอ่ ไป

ข้ันตอนที่ ๗ การจัดทาเอกสารประกอบการยกร่างประกาศกระทรวงมหาดไทย ขั้นตอนน้ี

เป็นกำรดำเนินกำรจดั ทำเอกสำรประกอบกำรยกร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทย

ขั้นตอนท่ี ๘ การเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ และประกาศในราชกิจจานุเบกษา

ขั้นตอนนี้เป็นกำรดำเนินกำรตำมมำตรำ ๓๒ และมำตรำ ๓๓ ซึ่งกำหนดให้ผังเมืองรวมออกเป็นประกำศ
กระทรวงมหำดไทย และต้องมีสำระสำคัญตำมมำตรำ ๒๒ โดยกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ต้องเสนอ
ร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทยต่อคณะกรรมกำรพิจำรณำร่ำงกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย
เพื่อให้ควำมเห็นชอบ ก่อนนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจำรณำเห็นชอบ และเมื่อรัฐมนตรีว่ำกำร
กระทรวงมหำดไทยลงนำมในประกำศแลว้ จงึ ประกำศในรำชกิจจำนเุ บกษำ ตอ่ ไป

4

แผน ูภมิที่ ๑ - ๑ กระบวนการวางและจัดทา ัผงเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยกรมโยธา ิธการและ ัผงเมือง บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

5

บทท่ี ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

ตารางที่ ๑ – ๑ ขั้นตอนการวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดย

ก ร ม โ ย ธ า ธิ ก า ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

ข้ันตอนการดาเนินการ ระยะเวลา

๑. การสารวจ กาหนดเขตผัง วิเคราะหแ์ ละจดั ทาร่างผงั เมืองรวม ๑๘ สปั ดาห์

๑.๑ แจ้งองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถิน่ ให้ทรำบกอ่ นวำงและจดั ทำผังเมือง

๑.๒ สำรวจ กำหนดเขตผัง

๑.๓ ประชมุ กลุ่มย่อย เพอ่ื จดั ทำผังแนวคดิ

๑.๔ วเิ ครำะหข์ อ้ มูลเพ่ือกำรวำงผังรำ่ งฯ

๑.๕ ประชุมกลมุ่ ยอ่ ย เพอ่ื จัดทำผงั รำ่ งฯ

๒. การประชุมเพ่ือพิจารณารา่ งผงั เมืองรวม ๒ สัปดาห์

๒.๑ ประชมุ ควำมเหน็ กรมโยธำธิกำรและผังเมอื ง

๓. การประชุมรับฟังความคดิ เห็นของประชาชน ๑๒ สปั ดาห์

๓.๑ จดั ทำเอกสำร และแผนท่ีแผนผงั

๓.๒ โฆษณำหนังสือพมิ พ์ วทิ ยแุ ละเว็บไซต์ ตดิ ตอ่ กนั เปน็ เวลำ ๗ วัน

๓.๓ ปดิ ประกำศ ๑๕ วัน

๓.๔ ประชมุ คณะกรรมกำรทป่ี รกึ ษำผงั เมอื งรวม (มำตรำ ๒๔)

๓.๕ ประชมุ รบั ฟงั ควำมคิดเหน็ ของประชำชน

๓.๖ ประชมุ คณะอนุกรรมกำรผังเมอื งเพื่อประสำนยทุ ธศำสตรแ์ ละแผนงำนในกำรวำงและ

จดั ทำผงั เมอื ง (เดิม)

๔. การประชุมคณะกรรมการผังเมอื ง ๖ สปั ดาห์

๔.๑ ประชุมคณะอนุกรรมกำรผังเมืองเพื่อพจิ ำรณำด้ำนผงั เมือง (เดิม)

๔.๒ ประชุมคณะกรรมกำรผงั เมือง

๕. การปิดประกาศพร้อมข้อกาหนด ๙๐ วัน ๑๘ สัปดาห์

๕.๑ จดั ทำต้นฉบบั เอกสำรปดิ ประกำศ ๙๐ วัน

๕.๒ ปิดประกำศ ๙๐ วัน

๖. การรวบรวม ตรวจสอบ พจิ ารณาคารอ้ ง และแจง้ ผลการพิจารณาคาร้อง ๒ สปั ดาห์ /

๖.๑ รวบรวม ตรวจสอบคำรอ้ ง และสำรวจพนื้ ท่ี ๑๒ สัปดาห*์

๖.๒ ประชุมคณะกรรมกำรที่ปรึกษำผงั เมอื งรวม

๖.๓ ประชมุ ควำมเห็นกรมโยธำธิกำรและผังเมือง

6

บทท่ี ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

ตารางที่ ๑ – ๑ ขั้นตอนการวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดย

กรมโยธาธิการและผังเมือง (ต่อ)

ขั้นตอนการดาเนนิ การ ระยะเวลา

๖.๔ ประชุมคณะอนุกรรมกำรผงั เมอื งพจิ ำรณำคำรอ้ งของผ้มู ีสว่ นไดเ้ สยี (เดมิ )

๖.๕ ประชุมคณะกรรมกำรผงั เมือง

๖.๖ แจง้ ผลกำรพจิ ำรณำคำร้องตอ่ ผู้รอ้ งฯ

๗. การจัดทาเอกสารประกอบการยกร่างประกาศกระทรวงมหาดไทย ๒ สัปดาห์

๗.๑ จัดทำเอกสำรประกอบกำรยกร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทย

๗.๒ ตรวจสอบรำ่ งประกำศกระทรวงมหำดไทย

๘. การเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเหน็ ชอบ และประกาศในราชกจิ จานุเบกษา ๑๒ สปั ดาห์

๘.๑ เสนอคณะกรรมกำรพิจำรณำรำ่ งกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย

๘.๒ ประชุมคณะกรรมกำรพจิ ำรณำรำ่ งกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย

๘.๓ เสนอรัฐมนตรวี ่ำกำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมหนงั สอื ถงึ

สำนกั เลขำธกิ ำรคณะรัฐมนตรี (สลค.) เพือ่ นำเสนอคณะรัฐมนตรพี จิ ำรณำ

๘.๔ คณะรฐั มนตรพี ิจำรณำเหน็ ชอบ

๘.๕ ประชมุ คณะกรรมกำรตรวจสอบร่ำงกฎหมำยฯ ของสำนักเลขำธกิ ำรคณะรัฐมนตรี

(สลค.)

๘.๖ เสนอรฐั มนตรีวำ่ กำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมในประกำศกระทรวงมหำดไทย

๘.๗ ส่งประกำศกระทรวงมหำดไทยไปประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำ

รวม ๗๒ สปั ดาห์ /
(๘๒ สัปดาห์*)

หมายเหตุ : กำรดำเนินกำรวำงและจัดทำผังเมืองรวมสำมำรถดำเนินกำรควบคู่กันได้ในบำงขั้นตอน และเป็นกรอบระยะเวลำ
ดำเนนิ กำรโดยประมำณ
* หมำยถึง กรณมี ีคำร้องฯ

7

บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

8
ตารางที่ ๑ - ๒ ขั้นตอนและกรอบระยะเวลาการวางและจดั ทาผังเมอื งรวม กรณีดาเนนิ การโดยกรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง

บทที่ ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม

ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

❑ แผนการปฏิบัติงานวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการ
โดยกรมโยธาธิการและผังเมือง

กรมโยธำธิกำรและผังเมืองได้กำหนดแผนกำรปฏิบตั ิงำนวำงและจัดทำผังเมืองรวม โดยมีข้ันตอน
กำรดำเนินงำนและกำหนดระยะเวลำของกำรดำเนนิ งำนในแตล่ ะขั้นตอน ดังน้ี

๑. การสารวจ กาหนดเขตผัง วิเคราะห์และจัดทาร่างผังเมืองรวม กรอบระยะเวลำ
ดำเนนิ กำรประมำณ ๑๘ สปั ดำห์ โดยมีขน้ั ตอนยอ่ ย ๕ ขนั้ ตอน ดังนี้

๑.๑ แจ้งองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ินให้ทรำบก่อนวำงและจัดทำผงั เมือง
๑.๒ สำรวจ กำหนดเขตผัง
๑.๓ ประชุมกลมุ่ ย่อย เพ่ือจัดทำผังแนวคดิ
๑.๔ วเิ ครำะหข์ ้อมูลเพื่อกำรวำงผงั ร่ำงฯ
๑.๕ ประชุมกลุ่มย่อย เพ่ือจดั ทำผงั ร่ำงฯ
๒. การประชมุ เพื่อพิจารณาร่างผงั เมืองรวม กรอบระยะเวลำดำเนนิ กำรประมำณ ๒ สปั ดำห์
๒.๑ ประชมุ ควำมเหน็ กรมโยธำธกิ ำรและผังเมือง
๓. การประชุมรับฟังความคิดเห็นของประชาชน กรอบระยะเวลำดำเนินกำรประมำณ ๑๒
สัปดำห์ โดยมีขั้นตอนยอ่ ย ดังนี้
๓.๑ จดั ทำเอกสำร และแผนที่แผนผัง
๓.๒ โฆษณำหนังสอื พิมพ์ วิทยแุ ละเว็บไซต์ ติดต่อกนั เปน็ เวลำ ๗ วนั
๓.๓ ปดิ ประกำศ ๑๕ วัน
๓.๔ ประชุมคณะกรรมกำรทีป่ รกึ ษำผังเมอื งรวม
๓.๕ ประชมุ รบั ฟังควำมคดิ เห็นของประชำชน
๓.๖ ประชุมคณะอนุกรรมกำรผังเมืองเพื่อประสำนยุทธศำสตร์และแผนงำนในกำรวำง

และจดั ทำผังเมอื ง (เดิม)
๔. การประชุมคณะกรรมการผังเมือง กรอบระยะเวลำดำเนินกำรประมำณ ๖ สัปดำห์ โดยมี
ขนั้ ตอนย่อย ดงั นี้

๔.๑ ประชมุ คณะอนุกรรมกำรผังเมอื งเพ่อื พิจำรณำดำ้ นผังเมือง (เดมิ )
๔.๒ ประชมุ คณะกรรมกำรผงั เมอื ง
๕. การปิดประกาศพร้อมข้อกาหนด ๙๐ วัน กรอบระยะเวลำดำเนินกำร ๑๘ สัปดำห์ โดยมี
ขั้นตอนย่อย ดังน้ี
๕.๑ จดั ทำต้นฉบับเอกสำรปิดประกำศ ๙๐ วัน
๕.๒ ปิดประกำศ ๙๐ วนั

9

บทที่ ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

๖. การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคาร้อง และแจ้งผลการพิจารณาคาร้อง กรอบระยะเวลำ
ดำเนินกำรประมำณ ๒ สัปดำห์ กรณีผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำร้องฯ กรอบระยะเวลำดำเนินกำร ๑๒ สัปดำห์
โดยมขี ั้นตอนยอ่ ย ดงั น้ี

๖.๑ รวบรวม ตรวจสอบคำร้อง และสำรวจพื้นท่ี
๖.๒ ประชุมคณะกรรมกำรท่ีปรกึ ษำผงั เมืองรวม
๖.๓ ประชุมควำมเหน็ กรมโยธำธิกำรและผังเมือง
๖.๔ ประชุมคณะอนกุ รรมกำรผังเมืองพิจำรณำคำรอ้ งของผมู้ สี ่วนไดเ้ สยี (เดิม)
๖.๕ ประชุมคณะกรรมกำรผังเมือง
๖.๖ แจง้ ผลกำรพิจำรณำคำร้องต่อผรู้ อ้ ง
๗. การจัดทาเอกสารประกอบการยกร่างประกาศกระทรวงมหาดไทย กรอบระยะเวลำ
ดำเนินกำรประมำณ ๒ สปั ดำห์ โดยมขี ้นั ตอนย่อย ดังน้ี
๗.๑ จดั ทำเอกสำรประกอบกำรยกร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทย
๗.๒ ตรวจสอบรำ่ งประกำศกระทรวงมหำดไทย
๘. การเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ และประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา กรอบระยะเวลำ
ดำเนินกำรประมำณ ๑๒ สปั ดำห์ โดยมขี ้นั ตอนย่อย ๗ ขน้ั ตอน ดังนี้
๘.๑ เสนอคณะกรรมกำรพจิ ำรณำร่ำงกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย
๘.๒ ประชมุ คณะกรรมกำรพจิ ำรณำร่ำงกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย
๘.๓ เสนอรัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมหนังสือถึงสำนักเลขำธิกำร

คณะรัฐมนตรี เพ่ือนำเสนอคณะรฐั มนตรพี ิจำรณำ
๘.๔ คณะรัฐมนตรพี ิจำรณำเหน็ ชอบ
๘.๕ ประชมุ คณะกรรมกำรตรวจสอบรำ่ งกฎหมำยฯ ของสำนักเลขำธกิ ำรคณะรัฐมนตรี
๘.๖ เสนอรฐั มนตรีวำ่ กำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมในประกำศกระทรวงมหำดไทย
๘.๗ ส่งประกำศกระทรวงมหำดไทยไปประกำศในรำชกจิ จำนุเบกษำ

หมายเหตุ : กำรดำเนินกำรวำงและจดั ทำผงั เมอื งรวมสำมำรถดำเนนิ กำรควบคกู่ ันได้ในบำงขนั้ ตอน

10

ตาราง ่ที ๑ – ๓ แผนการป ิฏบัติงานวางและ ัจดทา ัผงเมืองรวม กร ีณดาเ ินนการโดยกรมโยธา ิธการและ ัผงเ ืมอง บทท่ี ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

11

บทท่ี ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

12
แผนภมู ิท่ี ๑ - ๒ รายละเอยี ดขั้นตอนและกระบวนการวางและจดั ทาผงั เมืองรวม กรณดี าเนนิ การโดยกรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง

บทที่ ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม

ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

๑.๒ การวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน

กำรดำเนินกำรวำงและจัดทำผังเมืองรวมโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีลักษณะขั้นตอน
ที่คล้ำยคลึงกับกำรดำเนินกำรโดยกรมโยธำธิกำรและผังเมือง แต่จะมีขั้นตอนที่เพิ่มขึ้นตำมที่กำหนดไว้ใน
พระรำชบัญญตั ิกำรผังเมอื ง พ.ศ. ๒๕๖๒ ซึง่ สำมำรถจำแนกขน้ั ตอนหลักได้ ๘ ขนั้ ตอน ดังนี้

ข้ันตอนที่ ๑ การสารวจ กาหนดเขตผัง วิเคราะห์และจัดทาร่างผังเมืองรวม เป็นกำร

ดำเนินกำรตำมมำตรำ ๒๓ วรรคสี่ ที่กำหนดให้แจ้งอีกฝ่ำยทรำบก่อนวำงและจัดทำผังเมืองรวม ดังนั้น
กำรที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินกำรวำงและจัดทำผังเมืองรวม จะต้องแจ้งให้กรมโยธำธิกำรและ
ผังเมืองทรำบก่อนวำงและจัดทำผังเมือง ในกรณีที่ฝ่ำยใดฝ่ำยหนึ่งไม่เห็นด้วยกับกำรวำงและจัดทำ
ผังเมืองรวมและไม่อำจตกลงกันได้ ให้รัฐมนตรีว่ำกำรกระทรวงมหำดไทยเป็นผู้ชี้ขำดตำมคำแนะนำ
ของคณะกรรมกำรผังเมือง เมื่อเป็นที่ยุติแล้วให้ผู้วำงและจัดทำผังเมืองรวมดำเนินกำรให้เป็นไปตำม
คำช้ีขำดนั้น และให้นำควำมคิดเห็นของอีกฝ่ำยมำประกอบในกำรพิจำรณำดำเนนิ กำรด้วย ซ่ึงในข้ันตอนนี้
ยงั รวมถงึ กำรสำรวจ และกำรวิเครำะห์ข้อมลู เพ่ือประกอบกำรจัดทำรำ่ งผังเมืองรวมตำมองค์ประกอบของ
มำตรำ ๒๒ ท่กี ำหนดไว้ดว้ ย

ข้นั ตอนท่ี ๒ การประชุมคณะกรรมการที่ปรึกษาผังเมืองรวม ขั้นตอนน้ีเป็นกำรประชุม

คณะกรรมกำรที่ปรึกษำผังเมืองรวม ตำมมำตรำ ๒๔ เพอื่ ให้คำปรึกษำและควำมคิดเหน็ เก่ียวกบั ผังเมืองรวมนนั้

ข้ันตอนท่ี ๓ การประชุมรับฟังความคิดเห็นของประชาชน ขั้นตอนนี้เป็นกำรดำเนินกำร

ตำมมำตรำ ๙ โดยจะต้องดำเนินกำรประชุมรับฟังควำมคิดเห็นของประชำชนตำมหลักเกณฑ์และวิธีกำร
ที่คณะกรรมกำรผังเมืองกำหนด โดยควำมเห็นชอบของคณะกรรมกำรนโยบำยกำรผังเมืองแห่งชำติ
ซึ่งในขั้นตอนน้ีกำหนดให้ต้องมกี ำรประชมุ คณะกรรมกำรที่ปรึกษำผังเมืองรวมด้วย และดำเนินกำรประชมุ
คณะอนุกรรมกำรผังเมืองเพื่อประสำนยุทธศำสตร์และแผนงำนในกำรวำงและจัดทำผังเมือง (เดิม) ควบคู่
กันไปอีกด้วย

ขั้นตอนที่ ๔ การประชุมความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมือง เป็นกำรดำเนินกำรประชุม

ควำมเห็นของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ตำมมำตรำ ๒๗ วรรคสอง ที่กำหนดให้เสนอผังเมืองรวมให้
กรมโยธำธิกำรและผังเมืองเพื่อให้ควำมเหน็ กอ่ นเสนอเสนอผังเมืองรวมไปยงั คณะกรรมกำรผงั เมืองจังหวัด
พิจำรณำ

ข้ันตอนท่ี ๕ การประชุมคณะกรรมการผังเมืองจังหวัด ขั้นตอนนี้เป็นกำรดำเนินกำรตำม

มำตรำ ๒๗ วรรคสอง เมื่อกรมโยธำธิกำรและผังเมืองให้ควำมเห็นพร้อมเหตุผลแล้ว ให้องค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่นเสนอผังเมืองรวมแก่คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดพิจำรณำ และเมื่อคณะกรรมกำรผังเมือง
จังหวดั พจิ ำรณำแล้วมคี วำมเห็น

13

บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม แผน ูภมิที่ ๑ - ๓ กระบวนการวางและจัดทา ัผงเมืองรวม กร ีณดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

14

บทที่ ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม

ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

๕.๑ กรณีเห็นด้วยกับควำมเห็นของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ให้องค์กรปกครอง
ส่วนทอ้ งถ่ินดำเนินกำรปิดประกำศผงั เมอื งรวมเป็นเวลำไมน่ ้อยกว่ำ ๙๐ วัน

๕.๒ กรณีไม่เห็นด้วยกับควำมเห็นของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ให้คณะกรรมกำร
ผงั เมอื งจังหวัดเสนอประเด็นทไ่ี ม่สำมำรถหำข้อยุตไิ ด้ให้คณะกรรมกำรผงั เมืองพิจำรณำ ถ้ำผลเป็นประกำรใด
ใหด้ ำเนนิ กำรไปตำมทค่ี ณะกรรมกำรผังเมืองพจิ ำรณำ

ข้ันตอนท่ี ๖ การปิดประกาศพร้อมข้อกาหนด ๙๐ วัน ขั้นตอนนี้เป็นกำรดำเนินกำรตำม

มำตรำ ๒๙ กำหนดให้นำผังเมืองรวมที่คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดพิจำรณำให้ควำมเห็นชอบแล้ว
ไปเผยแพร่และประชำสัมพันธ์ให้ประชำชนทรำบเป็นเวลำไม่น้อยกว่ำ ๙๐ วัน นับตั้งแต่วันปิดประกำศ
เพือ่ ให้ผมู้ สี ว่ นได้เสียย่นื คำรอ้ งขอแก้ไข เปลี่ยนแปลง หรอื ยกเลกิ ข้อกำหนดตำมมำตรำ ๒๒ (๕)

ขั้นตอนท่ี ๗ การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคาร้อง และแจ้งผลการพิจารณาคาร้อง

ภำยในระยะเวลำ ๙๐ วัน ตำมมำตรำ ๒๙ และผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำร้องต่อกรมโยธำธิกำรและ
ผังเมืองหรือองคก์ รปกครองสว่ นท้องถิ่นผ้วู ำงและจัดทำผังเมืองรวมตำมมำตรำ ๓๐ แล้ว ให้กรมโยธำธิกำร
และผงั เมอื งเสนอคำร้อง พรอ้ มควำมเหน็ ต่อคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดตำมมำตรำ ๓๑

๗.๑ กรณีไม่มีผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำร้อง ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นประชุม
คณะกรรมกำรผงั เมืองจงั หวดั เพื่อทรำบ และดำเนินกำรออกข้อบัญญตั ิท้องถ่ินต่อไป

๗.๒ กรณีมีผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำร้อง ให้เสนอคำร้องต่อคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัด
พิจำรณำเมื่อคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดพิจำรณำคำร้องแล้ว ให้คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดส่งผล
กำรพิจำรณำไปให้กรมโยธำธิกำรและผังเมืองให้ควำมเห็น และกรมโยธำธิกำรและผังเมืองให้ควำมเห็น
ผลกำรพจิ ำรณำคำรอ้ ง (มำตรำ ๓๑)

- กรณีกรมโยธำธิกำรและผังเมืองเห็นพ้องกับควำมเห็นคณะกรรมกำรผังเมือง
จังหวัด ให้แจ้งคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดทรำบ และให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินกำรออก
ข้อบัญญตั ิทอ้ งถิ่นตอ่ ไป

- กรณีกรมโยธำธิกำรและผังเมืองไม่เห็นพ้องกับควำมเห็นคณะกรรมกำรผังเมือง
จังหวัด ให้กรมโยธำธิกำรและผังเมืองเสนอคำร้องพร้อมควำมเห็นชอบของคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัด
และควำมเห็นกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ให้คณะกรรมกำรผังเมืองพิจำรณำ เมื่อคณะกรรมกำรผังเมือง
พิจำรณำเป็นเช่นใดแล้วให้ถือเป็นกำรยุติ และให้คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดแจ้งผู้ยื่นคำร้องทรำบผล
กำรพิจำรณำ โดยให้องคก์ รปกครองส่วนท้องถนิ่ ดำเนินกำรออกขอ้ บญั ญตั ทิ ้องถ่ินต่อไป

ขั้นตอนที่ ๘ การออกข้อบัญญัติท้องถิ่น และประกาศในราชกิจจานุเบกษา ขั้นตอนนี้เป็นกำร

ดำเนินกำรตำมมำตรำ ๓๒ และมำตรำ ๓๓ กำหนดให้ผังเมอื งรวมออกเป็นข้อบัญญตั ทิ ้องถ่ิน โดยกำรจัดทำ
เอกสำรประกอบกำรยกรำ่ งขอ้ บัญญัติท้องถิ่น และต้องมีสำระสำคญั ตำมมำตรำ ๒๒

15

บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

16
ตารางที่ ๑ - ๔ ขั้นตอนและกรอบระยะเวลาการวางและจดั ทาผังเมอื งรวม กรณีดาเนนิ การโดยองคก์ รปกครองสว่ นท้องถ่นิ

บทที่ ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

กร ณ ีที่สภ า ท้องถิ่น ขององค ์กร ปกค ร องส่วน ท้องถิ่น ไ ม่ด า เ น ิน กา ร ออกข้ อบัญ ญัต ิท้ อ ง ถ่ิ น
ในเวลาอันสมควร (มำตรำ ๓๒ วรรคสอง) มขี นั้ ตอนกำรดำเนนิ กำร ดังนี้

๑) ประชุมคณะกรรมกำรผงั เมืองจังหวัดพิจำรณำว่ำสมควรทีจ่ ะมีกำรกำหนดผังเมืองรวมใช้บังคับ
ในพนื้ ท่นี ้นั

๒) ให้คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดเสนอผังเมืองรวมที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นวำงและจัดทำ
ให้คณะกรรมกำรผังเมืองภำยใน ๖๐ วนั นบั แต่วนั ท่ีคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวดั มีมติ

- กรณีที่คณะกรรมกำรผังเมืองให้ควำมเห็นชอบผังเมืองรวม โดยไม่มีกำรแก้ไขข้อกำหนด
กำรใช้ประโยชน์ที่ดิน ให้ถือว่ำผังเมืองรวมดังกล่ำวเป็นผังเมืองรวมที่กรมโยธำธิกำรและผังเมืองวำงและ
จดั ทำ และดำเนินกำรออกประกำศกระทรวงมหำดไทยต่อไป

- กรณีที่คณะกรรมกำรผังเมืองไม่ให้ควำมเห็นชอบผังเมืองรวม หรือเห็นชอบ โดยมีกำรแก้ไข
หรือเปลี่ยนแปลงข้อกำหนดกำรใช้ประโยชน์ที่ดิน ให้กรมโยธำธิกำรและผังเมืองดำเนินกำรแก้ไขหรือ
เปลี่ยนแปลงผังเมืองรวมตำมควำมเห็นของคณะกรรมกำรผังเมือง แล้วให้นำผังเมืองรวม เฉพำะในส่วนที่มี
กำรแก้ไขหรือเปลี่ยนแปลงนั้น ไปปิดประกำศเป็นเวลำไม่น้อยกว่ำ ๓๐ วัน และดำเนินกำรตำมขั้นตอน
กำรรวบรวม ตรวจสอบ พิจำรณำคำร้อง และแจ้งผลกำรพิจำรณำคำร้อง และดำเนินกำรจัดทำเอกสำร
ประกอบกำรยกร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทย เพื่อเสนอคณะรัฐมนตรีให้ควำมเห็นชอบและประกำศ
ในรำชกิจจำนเุ บกษำตอ่ ไป

17

บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

18
ตารางที่ ๑ - ๕ ขน้ั ตอนและกรอบระยะเวลาการวางและจดั ทาผงั เมืองรวม กรณอี งค์กรปกครองสว่ นท้องถิ่นไม่ดาเนนิ การออกข้อบญั ญตั ทิ อ้ งถนิ่
ในเวลาอันสมควร

บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม

ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

❑ แผนการปฏิบัติงานวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดย
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น

ในกรณีที่องค์กรปกครองสว่ นท้องถิ่นจะดำเนินกำรวำงและจัดทำผังเมืองรวม ได้กำหนดแผนกำร
ปฏิบัติงำนวำงและจัดทำผังเมืองรวม โดยมีขั้นตอนกำรดำเนินงำนและกำหนดระยะเวลำซึง่ เป็นกรอบเวลำ
โดยประมำณของกำรดำเนนิ งำนในแตล่ ะข้ันตอน ดังน้ี

๑. การสารวจ กาหนดเขตผงั วิเคราะห์และจัดทาร่างผังเมืองรวม กรอบระยะเวลำดำเนินกำร
ประมำณ ๑๘ สัปดำห์ โดยมีขน้ั ตอนย่อย ๕ ขั้นตอน ดังนี้

๑.๑ แจง้ กรมโยธำธกิ ำรและผงั เมอื งให้ทรำบก่อนวำงและจัดทำผงั เมือง
๑.๒ สำรวจ กำหนดเขตผัง
๑.๓ ประชมุ กล่มุ ยอ่ ย เพื่อจดั ทำผังแนวคิด
๑.๔ วเิ ครำะห์ขอ้ มูลเพอื่ กำรวำงผังร่ำงฯ
๑.๕ ประชมุ กล่มุ ยอ่ ย เพ่ือจดั ทำผงั รำ่ งฯ
๒. การประชมุ คณะกรรมการท่ีปรกึ ษาผังเมืองรวม กรอบระยะเวลำดำเนนิ กำรประมำณ ๒ สปั ดำห์
๒.๑ ประชุมคณะกรรมกำรที่ปรึกษำผงั เมืองรวม (มำตรำ ๒๔)
๓. การประชุมรับฟังความคิดเห็นของประชาชน มีกรอบระยะเวลำดำเนินกำรประมำณ
๑๒ สัปดำห์ โดยมขี ัน้ ตอนย่อย ๖ ขน้ั ตอน ดงั น้ี
๓.๑ จดั ทำเอกสำร และแผนที่/แผนผงั
๓.๒ โฆษณำหนังสือพิมพ์ วิทยุและเว็บไซต์ ตดิ ต่อกันเปน็ เวลำ ๗ วนั
๓.๓ ปดิ ประกำศ ๑๕ วัน
๓.๔ ประชุมคณะกรรมกำรที่ปรกึ ษำผังเมืองรวม (มำตรำ ๒๔)
๓.๕ ประชมุ รบั ฟงั ควำมคิดเห็นของประชำชน
๓.๖ ประชุมคณะอนุกรรมกำรผังเมืองเพ่ือประสำนยุทธศำสตรแ์ ละแผนงำนในกำรวำงและ

จดั ทำผังเมือง (เดิม)**
๔. การประชมุ ความเหน็ กรมโยธาธิการและผังเมือง กรอบระยะเวลำดำเนนิ กำรประมำณ ๒ สัปดำห์

๔.๑ ประชุมควำมเหน็ กรมโยธำธิกำรและผังเมือง
๕. การประชุมคณะกรรมการผังเมืองจังหวัด กรอบระยะเวลำดำเนินกำรประมำณ ๔ สัปดำห์
หำกกรณีคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดไม่เห็นด้วยกับควำมเห็นของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง
จะมีระยะเวลำดำเนนิ กำรประมำณ ๘ สปั ดำห์ โดยมขี ัน้ ตอนย่อย ดังน้ี

๕.๑ ประชุมคณะกรรมกำรผงั เมอื งจังหวดั

19

บทท่ี ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

๕.๒ ประชมุ คณะกรรมกำรผังเมือง (กรณีคณะกรรมกำรผงั เมอื งจังหวดั ไม่เหน็ ด้วยกับ
ควำมเห็นของกรมโยธำธกิ ำรและผงั เมือง)

๖. การปิดประกาศพร้อมข้อกาหนด ๙๐ วนั กรอบระยะเวลำดำเนินกำรประมำณ ๑๘ สัปดำห์
๖.๑ จัดทำตน้ ฉบับเอกสำรปดิ ประกำศ ๙๐ วัน
๖.๒ ปดิ ประกำศ ๙๐ วัน

๗. การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคาร้อง และแจ้งผลการพิจารณาคาร้อง กรอบระยะเวลำ
ดำเนินกำรประมำณ ๒ สัปดำห์ กรณีผู้มีส่วนได้เสียยื่นคำร้องฯ มีกรอบระยะเวลำดำเนินกำร ๑๒ สัปดำห์
มขี ้ันตอนย่อย ดงั น้ี

๗.๑ รวบรวม ตรวจสอบคำรอ้ ง และสำรวจพ้นื ที่
๗.๒ ประชมุ คณะกรรมกำรท่ีปรกึ ษำผงั เมืองรวม
๗.๓ ประชมุ คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวดั
๗.๔ ประชมุ ควำมเหน็ กรมโยธำธิกำรและผงั เมือง (กรณมี ีคำรอ้ งของผู้มสี ่วนไดเ้ สีย)
๗.๕ ประชมุ คณะกรรมกำรผงั เมือง (กรณีกรมโยธำธกิ ำรและผงั เมืองไมเ่ หน็ พ้องกับ

คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัด
๗.๖ แจง้ ผลกำรพิจำรณำคำร้องต่อผู้รอ้ ง
๘. การออกข้อบัญญัติท้องถิ่น และประกาศในราชกิจจานุเบกษา กรอบระยะเวลำดำเนินกำร
ประมำณ ๑๒ สปั ดำห์ มีขั้นตอนย่อย ดังน้ี
๘.๑ หนว่ ยงำนส่วนท้องถน่ิ จัดทำรำ่ งข้อบญั ญตั ิท้องถิน่
๘.๒ หน่วยงำนส่วนทอ้ งถนิ่ นำเสนอรำ่ งข้อบญั ญัติทอ้ งถน่ิ ต่อกำรประชุมประชำชน

เพ่ือรับฟังควำมคิดเห็น
๘.๓ หนว่ ยงำนส่วนท้องถ่ินนำเสนอรำ่ งข้อบญั ญตั ิท้องถิ่นต่อสภำท้องถ่ิน

เพ่อื พจิ ำรณำเห็นชอบ
๘.๔ หน่วยงำนสว่ นท้องถ่ินนำเสนอรำ่ งข้อบญั ญัติท้องถ่ินต่อผู้วำ่ รำชกำรจังหวดั

หรือนำยอำเภอ เพ่ือพิจำรณำ
๘.๕ เสนอผู้บริหำรท้องถ่ินลงนำมในข้อบญั ญัติทอ้ งถิน่
๘.๖ ส่งข้อบัญญัตทิ ้องถนิ่ ไปประกำศในรำชกจิ จำนุเบกษำ

หมายเหตุ : กำรดำเนนิ กำรวำงและจดั ทำผงั เมอื งรวมสำมำรถดำเนินกำรควบค่กู นั ไดใ้ นบำงขัน้ ตอน
** หมำยถึง อำจมีกำรเปล่ยี นแปลงตำมควำมเหมำะสม

20

บทที่ ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

กรณีที่สภาท้องถิ่นขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นไม่ดาเนินการออกข้อบัญญัติท้องถิ่นในเวลา
อันสมควร (มำตรำ ๓๒ วรรคสอง) ใหด้ ำเนนิ กำรตำมข้ันตอน ดังน้ี

- กำรประชุมคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวดั
- กำรประชุมคณะกรรมกำรผังเมือง
- กำรปดิ ประกำศ ๓๐ วนั

(กรณีคณะกรรมกำรผงั เมืองไมเ่ หน็ ชอบ หรอื เห็นชอบ โดยมีกำรแก้ไขหรือเปลย่ี นแปลงฯ)
- กำรประชมุ ควำมเห็นกรมโยธำธกิ ำรและผงั เมือง

(กรณีกำรปดิ ประกำศ ๓๐ วนั มีคำร้องของผมู้ สี ว่ นไดเ้ สีย)
- กำรประชมุ คณะกรรมกำรที่ปรึกษำผงั เมืองรวม

(กรณีกำรปดิ ประกำศ ๓๐ วนั มีคำร้องของผ้มู ีสว่ นไดเ้ สีย)
- กำรประชมุ คณะกรรมกำรผังเมอื ง

(กรณีกำรปิดประกำศ ๓๐ วัน มีคำร้องของผู้มีส่วนไดเ้ สยี )
- กำรจดั ทำเอกสำรประกอบกำรยกร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทย
- กำรเสนอคณะรฐั มนตรีให้ควำมเห็นชอบ และประกำศในรำชกิจจำนุเบกษำ

21

บทท่ี ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

22
แผนภมู ิท่ี ๑ - ๔ รายละเอยี ดขั้นตอนและกระบวนการวางและจดั ทาผงั เมืองรวม กรณดี าเนินการโดยองคก์ รปกครองสว่ นท้องถ่นิ

บทท่ี ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม

ข้อแตกต่างในการดาเนินงานวางและจัดทาผังเมืองรวม ฯ

๑.๓ ข้อแตกต่างในการดาเนินงานวางและจัดทาผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดย
กรมโยธาธิการและผังเมือง และกรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน

มรี ายละเอยี ด ดงั นี้
๑. การแจ้งให้อีกฝ่ายทราบก่อนวางและจัดทาผังเมืองรวม ตามมาตรา ๒๓ วรรคสี่ กาหนดให้

กรณดี าเนินการวางและจัดทาผังเมืองรวมโดยกรมโยธาธิการและผังเมืองจะต้องแจง้ ให้องค์กรปกครองส่วน
ท้องถิ่นทราบ สาหรับกรณีดาเนินการวางและจัดทาผังเมืองรวมโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นก็จะต้อง
แจ้งให้กรมโยธาธิการและผังเมืองทราบด้วย ทั้งนี้ ในกรณีที่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่เห็นด้วยกับการจะวางและ
จัดทาผังเมืองรวมและไม่อาจตกลงกนั ได้ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยเปน็ ผู้ชี้ขาดตามคาแนะนา
ของคณะกรรมการผังเมอื ง และให้ถือว่าเปน็ ทีย่ ตุ ิ

๒. การพิจารณาร่างผังเมืองรวม ตามขั้นตอนการวางและจัดทาผังเมืองรวม กาหนดให้มี
การประชุมเพื่อพิจารณาร่างผังเมืองรวม กรณีกรมโยธาธิการและผังเมืองดาเนินการ ให้มีการประชุม
ความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมือง หรอื ประชุมคณะกรรมการทีป่ รึกษาผังเมืองรวม กรณีองค์กรปกครอง
ส่วนท้องถิ่นดาเนินการ ก่อนนาร่างผังเมืองรวมไปปิดประกาศ ๑๕ วัน เพื่อประชุมรับฟังความคิดเห็นของ
ประชาชน

๓. การพิจารณาปรับปรุงร่างผังเมืองรวมตามประเด็นที่ได้จากการประชุมรับฟังความคิดเห็น
ของประชาชน ภายหลังการประชุมรับฟังความคิดเห็นของประชาชนแล้ว ให้นาข้อคิดเห็นและ
ข้อเสนอแนะท่ีไดร้ ับจากการประชุมมาประกอบการปรับปรุงร่างผังเมืองรวม โดยกรณที ก่ี รมโยธาธิการและ
ผังเมืองวางและจัดทาผังเมืองรวม เป็นการดาเนินการตามมาตรา ๒๖ ซึ่งกาหนดให้กรมโยธาธิการและ
ผังเมืองเสนอคณะกรรมการผังเมืองพิจารณาเห็นชอบ สาหรับกรณีที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นวางและ
จัดทาผงั เมืองรวมเป็นการดาเนินการตามมาตรา ๒๗ ซง่ึ กาหนดใหเ้ จ้าพนักงานท้องถ่นิ เสนอคณะกรรมการ
ผังเมอื งจังหวัดพิจารณาให้ความเห็นชอบ ทง้ั น้ี ให้องค์กรปกครองสว่ นท้องถิ่นขอความเห็นของกรมโยธาธิการ
และผงั เมอื ง และเสนอความเหน็ พรอ้ มเหตผุ ลประกอบด้วย

๔. การรวบรวม ตรวจสอบและพิจารณาคาร้อง หลังจากการปิดประกาศพร้อมข้อกาหนด
๙๐ วันแล้ว จะเป็นการดาเนินการตามมาตรา ๓๐ และมาตรา ๓๑ เมื่อผู้มีส่วนได้เสียยื่นคาร้องตาม
หลักเกณฑ์และวิธีการที่คณะกรรมการผังเมืองกาหนด โดยตามมาตรา ๓๑ กาหนดให้กรมโยธาธิการและ
ผังเมืองเสนอคาร้องนั้นพร้อมความเห็นต่อคณะกรรมการผังเมือง สาหรับกรณีท่ีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น
วางและจัดทาผงั เมอื งรวม ให้เสนอคาร้องนั้นต่อคณะกรรมการผงั เมืองจังหวัดพิจารณาคารอ้ งฯ และส่งผล
การพิจารณาคาร้องไปยงั กรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง ถ้ากรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื งไม่มีความเหน็ เป็นอยา่ งอน่ื
ใหแ้ จง้ ให้คณะกรรมการผงั เมอื งจังหวดั ทราบและใหด้ าเนินการต่อไป

23

บทที่ ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ข้ อ แ ต ก ต่ า ง ใ น ก า ร ดา เ นิ น ง า น ว า ง แ ล ะ จั ด ทา ผั ง เ มื อ ง ร ว ม ฯ

๕. การจดั ทาประกาศกระทรวงมหาดไทย และข้อบญั ญัตทิ ้องถ่นิ เป็นการดาเนนิ การตามมาตรา
๓๒ และมาตรา ๓๓ ที่กาหนดให้ออกประกาศกระทรวงมหาดไทยหรือข้อบัญญัติท้องถิ่น แล้วแต่กรณี
ซ่งึ มสี าระสาคัญตามมาตรา ๒๒ แหง่ พระราชบัญญัติการผงั เมือง พ.ศ. ๒๕๖๒

ตารางท่ี ๑ - ๖ การเปรียบเทยี บขน้ั ตอนการวางและจัดทาผงั เมอื งรวม ระหวา่ งกรณีดาเนินการ
โดยกรมโยธาธิการและผังเมอื ง และองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ

กรณดี าเนนิ การโดยกรมโยธาธกิ ารและผังเมือง กรณดี าเนนิ การโดยองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่ิน

๑. การสารวจ กาหนดเขตผงั วเิ คราะหแ์ ละจดั ทา ๑. การสารวจ กาหนดเขตผงั วิเคราะหแ์ ละจดั ทา
ร่างผงั เมืองรวม
ร่างผังเมืองรวม
๑.๑ แจง้ กรมโยธาธกิ ารและผงั เมืองใหท้ ราบ
๑.๑ แจง้ องคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถน่ิ ให้ทราบ ก่อนวางและจดั ทาผังเมอื ง
กอ่ นวางและจัดทาผังเมอื ง
๑.๒ สารวจ กาหนดเขตผงั
๑.๒ สารวจ กาหนดเขตผัง ๑.๓ ประชุมกลมุ่ ย่อย เพื่อจดั ทาผงั แนวคิด
๑.๓ ประชมุ กลมุ่ ยอ่ ย เพื่อจดั ทาผงั แนวคดิ ๑.๔ วิเคราะหข์ ้อมูลเพอ่ื การวางผงั รา่ งฯ
๑.๔ วิเคราะหข์ ้อมูลเพ่ือการวางผงั รา่ งฯ ๑.๕ ประชุมกลมุ่ ย่อย เพือ่ จดั ทาผังร่างฯ
๑.๕ ประชมุ กลมุ่ ยอ่ ย เพ่ือจดั ทาผังร่างฯ
๒. การประชุมคณะกรรมการท่ีปรึกษาผังเมอื งรวม
๒. การประชมุ เพื่อพิจารณาร่างผงั เมอื งรวม
๒.๑ ประชมุ คณะกรรมการทปี่ รึกษาผังเมืองรวม
๒.๑ ประชุมความเห็นกรมโยธาธกิ ารและผังเมือง
๓. การประชมุ รับฟังความคิดเห็นของประชาชน
๓. การประชมุ รับฟังความคดิ เห็นของประชาชน
๓.๑ จัดทาเอกสาร และแผนทแ่ี ผนผัง
๓.๑ จดั ทาเอกสาร และแผนท่ีแผนผงั ๓.๒ โฆษณาหนงั สือพิมพ์ วิทยุและเว็บไซต์
๓.๒ โฆษณาหนงั สอื พิมพ์ วิทยแุ ละเว็บไซต์
ตดิ ตอ่ กันเปน็ เวลา ๗ วนั
ตดิ ตอ่ กนั เปน็ เวลา ๗ วนั ๓.๓ ปดิ ประกาศ ๑๕ วัน
๓.๓ ปิดประกาศ ๑๕ วัน ๓.๔ ประชมุ คณะกรรมการทปี่ รกึ ษาผงั เมืองรวม
๓.๔ ประชมุ คณะกรรมการทป่ี รกึ ษาผังเมอื งรวม ๓.๕ ประชุมรับฟังความคิดเหน็ ของประชาชน
๓.๕ ประชุมรับฟังความคิดเหน็ ของประชาชน ๓.๖ ประชมุ คณะอนกุ รรมการผังเมอื งเพื่อประสาน
๓.๖ ประชุมคณะอนุกรรมการผงั เมอื งเพื่อประสาน
ยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงานในการวางและ
ยทุ ธศาสตร์และแผนงานในการวางและ จัดทาผงั เมือง (เดิม)
จัดทาผังเมือง (เดมิ )
๔. การประชุมความเหน็ กรมโยธาธิการและผังเมือง
-
๔.๑ ประชุมความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมอื ง
- ๕. การประชุมคณะกรรมการผงั เมอื งจังหวดั
๔. การประชุมคณะกรรมการผังเมือง
๕.๑ ประชุมคณะกรรมการผังเมอื งจังหวัด
๔.๑ ประชุมคณะอนกุ รรมการผงั เมืองเพ่อื พจิ ารณา
ดา้ นผังเมอื ง (เดมิ )

24

บทที่ ๑ ขั้นตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ข้อแตกต่างในการดาเนินงานวางและจัดทาผังเมืองรวม ฯ

ตารางที่ ๑ - ๖ การเปรียบเทยี บขน้ั ตอนการวางและจัดทาผังเมอื งรวม ระหวา่ งกรณีดาเนนิ การ
โดยกรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง และองคก์ รปกครองส่วนท้องถิน่ (ต่อ)

กรณีดาเนนิ การโดยกรมโยธาธิการและผังเมอื ง กรณีดาเนนิ การโดยองคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่นิ

๔.๒ ประชุมคณะกรรมการผังเมือง ๕.๒ ประชุมคณะกรรมการผังเมือง
(กรณีคณะกรรมการผงั เมอื งจงั หวดั ไมเ่ หน็ ดว้ ยกับความเหน็
๕. การปิดประกาศพร้อมข้อกาหนด ๙๐ วนั ของกรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื ง)
๕.๑ จัดทาต้นฉบับเอกสารปดิ ประกาศ ๙๐ วัน
๕.๒ ปิดประกาศ ๙๐ วัน ๖. การปิดประกาศพร้อมขอ้ กาหนด ๙๐ วนั
๖.๑ จดั ทาต้นฉบับเอกสารปดิ ประกาศ ๙๐ วนั
๖. การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคารอ้ ง ๖.๒ ปดิ ประกาศ ๙๐ วนั
และแจง้ ผลการพจิ ารณาคารอ้ ง
๖.๑ รวบรวม ตรวจสอบคารอ้ ง และสารวจพ้ืนท่ี ๗. การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาคารอ้ ง
๖.๒ ประชุมคณะกรรมการทีป่ รกึ ษาผังเมืองรวม และแจง้ ผลการพิจารณาคาร้อง
๖.๓ ประชุมความเห็นกรมโยธาธิการและผงั เมอื ง ๗.๑ รวบรวม ตรวจสอบคารอ้ ง และสารวจพื้นที่
๖.๔ ประชมุ คณะอนุกรรมการผังเมอื งพิจารณา ๗.๒ ประชมุ คณะกรรมการทปี่ รกึ ษาผงั เมืองรวม
คารอ้ งของผู้มสี ว่ นได้เสีย (เดมิ ) ๗.๓ ประชมุ คณะกรรมการผังเมืองจงั หวดั
๖.๕ ประชมุ คณะกรรมการผังเมือง ๗.๔ ประชมุ ความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมอื ง

๖.๖ แจง้ ผลการพจิ ารณาคาร้องต่อผรู้ ้องฯ (กรณีมคี าร้องของผู้มีส่วนได้เสยี )
๗. การจดั ทาเอกสารประกอบ ๗.๕ ประชมุ คณะกรรมการผังเมือง

การยกร่างประกาศกระทรวงมหาดไทย (กรณกี รมโยธาธกิ ารและผงั เมืองไมเ่ ห็นพ้องกับคณะกรรมการ
๗.๑ จัดทาเอกสารประกอบ ผงั เมืองจงั หวดั )
๗.๖ แจง้ ผลการพจิ ารณาคารอ้ งตอ่ ผรู้ อ้ งฯ
การยกรา่ งประกาศกระทรวงมหาดไทย
๗.๒ ตรวจสอบรา่ งประกาศกระทรวงมหาดไทย -
๘. การเสนอคณะรัฐมนตรใี หค้ วามเหน็ ชอบ
และประกาศในราชกิจจานุเบกษา -
๘.๑ เสนอคณะกรรมการพิจารณารา่ งกฎหมายของ
-
กระทรวงมหาดไทย ๘. การออกข้อบัญญัติท้องถนิ่
๘.๒ ประชุมคณะกรรมการพิจารณารา่ งกฎหมายของ
และประกาศในราชกจิ จานุเบกษา
กระทรวงมหาดไทย ๘.๑ หน่วยงานสว่ นทอ้ งถ่นิ จดั ทารา่ งขอ้ บัญญตั ิทอ้ งถิน่

๘.๒ หนว่ ยงานสว่ นทอ้ งถิน่ นาเสนอรา่ งขอ้ บญั ญตั ทิ อ้ งถ่นิ
ตอ่ การประชมุ ประชาชน เพ่ือรับฟงั ความคดิ เห็น

25

บทท่ี ๑ ข้ันตอนและกระบวนการวางและจัดทาผังเมืองรวม
ข้ อ แ ต ก ต่ า ง ใ น ก า ร ดา เ นิ น ง า น ว า ง แ ล ะ จั ด ทา ผั ง เ มื อ ง ร ว ม ฯ

ตารางท่ี ๑ - ๖ การเปรียบเทยี บขน้ั ตอนการวางและจดั ทาผงั เมอื งรวม ระหว่างกรณีดาเนนิ การ
โดยกรมโยธาธิการและผงั เมือง และองค์กรปกครองส่วนทอ้ งถิ่น (ตอ่ )

กรณีดาเนนิ การโดยกรมโยธาธกิ ารและผังเมือง กรณีดาเนนิ การโดยองคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถ่นิ

๘.๓ เสนอรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทยลงนาม ๘.๓ หน่วยงานสว่ นทอ้ งถน่ิ นาเสนอรา่ งขอ้ บญั ญัตทิ อ้ งถิ่น
หนังสอื ถงึ สานกั เลขาธกิ ารคณะรัฐมนตรี ต่อสภาทอ้ งถิ่น เพอ่ื พิจารณาเหน็ ชอบ
เพอ่ื นาเสนอคณะรฐั มนตรีพจิ ารณา
๘.๔ หน่วยงานส่วนทอ้ งถิน่ นาเสนอร่างขอ้ บญั ญัตทิ อ้ งถนิ่
๘.๔ คณะรฐั มนตรพี ิจารณาเห็นชอบ ตอ่ ผู้วา่ ราชการจังหวัด หรอื นายอาเภอ เพือ่ พิจารณา
-
๘.๕ ประชมุ คณะกรรมการตรวจสอบรา่ งกฎหมายฯ
ของสานักเลขาธกิ ารคณะรัฐมนตรี (สลค.) ๘.๕ เสนอผู้บริหารท้องถ่นิ ลงนามในข้อบญั ญตั ิทอ้ งถ่นิ

๘.๖ เสนอรัฐมนตรีวา่ การกระทรวงมหาดไทย ๘.๖ ส่งขอ้ บัญญตั ทิ อ้ งถนิ่ ไปประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา
ลงนามในประกาศกระทรวงมหาดไทย

๘.๗ ส่งประกาศกระทรวงมหาดไทยไปประกาศใน
ราชกิจจานุเบกษา

26

บทที่ ๒

ข้นั ตอนและกระบวนการแกไ ขผงั เมืองรวม

บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม

ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

บทท่ี ๒
ขั้นตอนและกระบวนการแก้ไขผังเมืองรวม

ตำมมำตรำ ๓๕ แห่งพระรำชบัญญัติกำรผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ กำหนดให้กำรแก้ไขผังเมืองรวม
เฉพำะบริเวณหรือเฉพำะส่วนหนึ่งส่วนใดให้เหมำะสมกับสถำนกำรณ์และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป หรือ
เพื่อประโยชน์สำธำรณะ กรมโยธำธิกำรและผังเมือง หรือ เจ้ำพนักงำนท้องถิ่น สำมำรถดำเนินกำรแก้ไขได้
ตำมเหตุผลดังกล่ำว แล้วนำเสนอต่อคณะกรรมกำรผังเมือง หรือ คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัด พิ จำรณำ
ซงึ่ สำมำรถจำแนกกำรดำเนนิ กำรออกเปน็ ๒ กรณี คือ

๑) กรณดี ำเนินกำรโดยกรมโยธำธกิ ำรและผงั เมือง
๒) กรณีดำเนนิ กำรโดยองคก์ รปกครองส่วนท้องถนิ่

๒.๑ การแก้ไขผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธิการและผังเมือง

ในกำรแก้ไขผังเมืองรวม กรณีดำเนินกำรโดยกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ได้กำหนดขั้นตอน
กำรดำเนนิ กำรแบ่งออกเปน็ ๘ ข้นั ตอนหลกั ดังน้ี

ขั้นตอนที่ ๑ กรมโยธาธกิ ารและผงั เมืองจัดทาประเดน็ การขอแกไ้ ขผงั เมอื งรวม
ข้ันตอนท่ี ๒ การประชุมคณะกรรมการที่ปรึกษาผังเมืองรวม เป็นกำรประชุมคณะกรรมกำร

ทปี่ รกึ ษำผังเมอื งรวม เพ่อื พิจำรณำใหค้ วำมเหน็ ในประเด็นกำรขอแก้ไขผงั เมอื งรวม

ขั้นตอนท่ี ๓ การประชุมความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมือง เป็นกำรประชุมพิจำรณำให้

ควำมเหน็ ของกรมโยธำธิกำรและผงั เมอื ง เพอื่ ให้กำรแก้ไขผังเมอื งรวมเปน็ ไปตำมหลักวชิ ำกำรผังเมอื ง

ขัน้ ตอนที่ ๔ การประชุมคณะกรรมการผังเมือง เป็นกำรดำเนินกำรตำมมำตรำ ๓๕ วรรคหน่ึง

กำหนดให้กำรแก้ไขผังเมืองรวมเฉพำะบริเวณหรือเฉพำะส่วนหนึ่งส่วนใดให้เหมำะสมกับสภำพกำรณ์
และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปหรือเพื่อประโยชน์สำธำรณะ ให้กรมโยธำธิกำรและผังเมืองเสนอ
คณะกรรมกำรผงั เมืองพิจำรณำ

ขน้ั ตอนที่ ๕ การปิดประกาศ ๓๐ วัน ขั้นตอนนี้เป็นกำรดำเนินกำรตำมมำตรำ ๓๕ วรรคสอง เม่ือ

คณะกรรมกำรผังเมืองให้ควำมเห็นชอบแล้วให้ปิดประกำศแผนที่แสดงเขตของผังเมืองรวมที่แก้ไข
และรำยละเอียดของกำรแก้ไขไว้ในที่เปิดเผย ภำยในเขตของผังเมืองรวม โดยในประกำศให้มีคำเชิญชวนให้
ผู้มีส่วนไดเ้ สียแสดงขอ้ คดิ เหน็ เป็นลำยลกั ษณ์อักษร ภำยในระยะเวลำทร่ี ะบุไวใ้ นประกำศ

ขั้นตอนที่ ๖ การรวบรวม ตรวจสอบ พจิ ารณาขอ้ คดิ เห็น และแจ้งผลการพิจารณาขอ้ คิดเห็น

เป็นกำรดำเนินกำรตำมมำตรำ ๓๕ วรรคสำม โดยให้นำมำตรำ ๓๑ มำใช้บังคับกับกำรพิจำรณำข้อคิดเห็นของ
ผมู้ ีสว่ นได้เสยี โดยอนุโลม

27

บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

ขัน้ ตอนท่ี ๗ การจดั ทาเอกสารประกอบการยกร่างประกาศกระทรวงมหาดไทย ขน้ั ตอนน้เี ป็น

กำรดำเนนิ กำรจดั ทำเอกสำรประกอบกำรยกร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทย

ขัน้ ตอนท่ี ๘ การเสนอคณะรัฐมนตรีให้ความเห็นชอบ และประกาศในราชกิจจานุเบกษา

เป็นกำรเสนอร่ำงประกำศกระทรวงมหำดไทยต่อคณะกรรมกำรพิจำรณำร่ำงกฎหมำยของ
กระทรวงมหำดไทย เพื่อให้ควำมเห็นชอบ ก่อนนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจำรณำเห็นชอบ และเมื่อ
รฐั มนตรวี ำ่ กำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมในประกำศแล้ว จงึ ประกำศในรำชกจิ จำนุเบกษำ ต่อไป

28

แผนภู ิมที่ ๒ - ๑ กระบวนการแก้ไขผังเ ืมองรวม กร ีณดาเ ินนการโดยกรมโยธา ิธการและ ัผงเ ืมอง บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

29

บทที่ ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

ตารางที่ ๒ - ๑ ขั้นตอนการแก้ไขผงั เมืองรวม กรณีดาเนนิ การโดยกรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื ง

ข้ันตอนการดาเนินการ ระยะเวลา

๑. กรมโยธาธกิ ารและผงั เมืองจดั ทาประเด็นการขอแกไ้ ขผังเมอื งรวม ๔ สปั ดาห์

๒. การประชมุ คณะกรรมการทป่ี รกึ ษาผงั เมอื งรวม ๔ สัปดาห์

๒.๑ ประชุมคณะกรรมกำรทป่ี รึกษำผังเมอื งรวม

๓. การประชุมความเหน็ กรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื ง ๒ สปั ดาห์
๓.๑ ประชุมควำมเห็นกรมโยธำธิกำรและผงั เมือง ๖ สัปดาห์

๔. การประชุมคณะกรรมการผงั เมอื ง
๔.๑ ประชุมคณะอนกุ รรมกำรผังเมืองเพอ่ื พจิ ำรณำดำ้ นผังเมอื ง (เดมิ )
๔.๒ ประชุมคณะกรรมกำรผงั เมอื ง

๕. การปดิ ประกาศ ๓๐ วนั ๘ สัปดาห์

๕.๑ จัดทำต้นฉบับเอกสำรปิดประกำศ ๓๐ วัน
๕.๒ ปิดประกำศ ๓๐ วัน

๖. การรวบรวม ตรวจสอบ พจิ ารณาข้อคดิ เหน็ และแจง้ ผลการพิจารณาขอ้ คดิ เห็น ๒ สปั ดาห์ /

๖.๑ รวบรวม ตรวจสอบข้อคิดเห็น และสำรวจพ้ืนท่ี ๑๒ สปั ดาห์*
๖.๒ ประชุมคณะกรรมกำรที่ปรกึ ษำผงั เมืองรวม
๖.๓ ประชมุ ควำมเห็นกรมโยธำธิกำรและผังเมือง
๖.๔ ประชุมคณะอนุกรรมกำรผังเมอื งพจิ ำรณำคำร้องของผู้มีสว่ นได้เสีย (เดิม)
๖.๕ ประชุมคณะกรรมกำรผงั เมอื ง
๖.๖ แจง้ ผลกำรพจิ ำรณำขอ้ คิดเหน็ ต่อผู้มสี ว่ นไดเ้ สีย

๗. การจดั ทาเอกสารประกอบการยกร่างประกาศกระทรวงมหาดไทย ๒ สปั ดาห์

๗.๑ จดั ทำเอกสำรประกอบกำรยกรำ่ งประกำศกระทรวงมหำดไทย
๗.๒ ตรวจสอบรำ่ งประกำศกระทรวงมหำดไทย

๘. การเสนอคณะรัฐมนตรีใหค้ วามเห็นชอบ และประกาศในราชกิจจานเุ บกษา ๑๒ สัปดาห์

๘.๑ เสนอคณะกรรมกำรพจิ ำรณำรำ่ งกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย
๘.๒ ประชุมคณะกรรมกำรพิจำรณำรำ่ งกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย
๘.๓ เสนอรัฐมนตรวี ำ่ กำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมหนังสือถึง

สำนกั เลขำธกิ ำรคณะรฐั มนตรี เพื่อนำเสนอคณะรัฐมนตรีพจิ ำรณำ
๘.๔ คณะรฐั มนตรพี ิจำรณำเหน็ ชอบ
๘.๕ ประชุมคณะกรรมกำรตรวจสอบร่ำงกฎหมำยฯ ของสำนกั เลขำธกิ ำรคณะรฐั มนตรี
๘.๖ เสนอรัฐมนตรีวำ่ กำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมในประกำศกระทรวงมหำดไทย
๘.๗ สง่ ประกำศกระทรวงมหำดไทยไปประกำศในรำชกจิ จำนเุ บกษำ

รวม ๔๐ / ๕๐* สัปดาห์

หมายเหตุ : กำรดำเนินกำรแก้ไขผังเมืองรวมสำมำรถดำเนินกำรควบคู่กันได้ในบำงขั้นตอน และเป็นกรอบระยะเวลำดำเนินกำร
โดยประมำณ
* หมำยถึง กรณมี ีขอ้ คิดเห็นฯ

30

ตารางท่ี ๒ - ๒ ข้นั ตอนและกรอบระยะเวลาการแกไ้ ขผงั เมอื งรวม กรณดี าเนนิ การโดยกรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื ง

บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

31

บทที่ ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

 แผนการปฏบิ ัติงานแก้ไขผงั เมืองรวม กรณดี าเนินการโดยกรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื ง

กรมโยธำธิกำรและผังเมืองได้กำหนดแผนกำรปฏิบัติงำนกำรแก้ไขผังเมืองรวมตำมมำตรำ ๓๕
แห่งพระรำชบัญญัติกำรผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒ โดยมีขั้นตอนกำรดำเนินงำนและกำหนดระยะเวลำของ
กำรดำเนนิ งำนในแต่ละขั้นตอน ดังนี้

๑. กรมโยธาธกิ ารและผังเมืองจัดทาประเดน็ การขอแก้ไขผังเมืองรวม ระยะเวลำดำเนินกำร
๔ สัปดำห์

๒. การประชมุ คณะกรรมการที่ปรึกษาผังเมืองรวม ระยะเวลำดำเนนิ กำร ๔ สปั ดำห์
๒.๑ ประชมุ คณะกรรมกำรท่ีปรกึ ษำผังเมืองรวม

๓. การประชุมความเหน็ กรมโยธาธิการและผังเมือง ระยะเวลำดำเนนิ กำร ๒ สัปดำห์
๓.๑ ประชมุ ควำมเห็นกรมโยธำธิกำรและผังเมือง

๔. การประชุมคณะกรรมการผงั เมือง ระยะเวลำดำเนนิ กำร ๖ สปั ดำห์
๔.๑ ประชุมคณะอนุกรรมกำรผงั เมอื งเพอื่ พจิ ำรณำดำ้ นผงั เมือง (เดิม)
๔.๒ ประชมุ คณะกรรมกำรผงั เมอื ง

๕. การปิดประกาศ ๓๐ วัน ระยะเวลำดำเนนิ กำร ๘ สัปดำห์
๕.๑ จดั ทำต้นฉบบั เอกสำรปิดประกำศ ๓๐ วนั
๕.๒ ปิดประกำศ ๓๐ วัน

๖. การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาข้อคิดเห็น และแจ้งผลการพิจารณาข้อคิดเห็น
ระยะเวลำดำเนนิ กำร ๒ สปั ดำห์ และ ๑๒ สัปดำห์ (กรณมี ีข้อคิดเหน็ ) โดยมีขน้ั ตอนยอ่ ย ๖ ขัน้ ตอน ดังนี้

๖.๑ รวบรวม ตรวจสอบขอ้ คิดเหน็ และสำรวจพ้ืนที่
๖.๒ ประชุมคณะกรรมกำรท่ีปรึกษำผงั เมืองรวม
๖.๓ ประชุมควำมเหน็ กรมโยธำธกิ ำรและผงั เมือง
๖.๔ ประชมุ คณะอนุกรรมกำรผงั เมอื งพจิ ำรณำคำรอ้ งของผ้มู ีส่วนได้เสยี (เดมิ )
๖.๕ ประชมุ คณะกรรมกำรผงั เมือง
๖.๖ แจง้ ผลกำรพิจำรณำข้อคิดเห็นตอ่ ผู้มีสว่ นไดเ้ สยี
๗. การจดั ทาเอกสารประกอบการยกร่างประกาศกระทรวงมหาดไทย ระยะเวลำดำเนินกำร
๒ สปั ดำห์
๗.๑ จดั ทำเอกสำรประกอบกำรยกรำ่ งประกำศกระทรวงมหำดไทย
๗.๒ ตรวจสอบรำ่ งประกำศกระทรวงมหำดไทย

32

บทที่ ๒ ข้ันตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

๘. การเสนอคณะรฐั มนตรใี ห้ความเหน็ ชอบ และประกาศในราชกิจจานุเบกษา ระยะเวลำ
ดำเนินกำร ๑๒ สปั ดำห์

๘.๑ เสนอคณะกรรมกำรพจิ ำรณำรำ่ งกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย
๘.๒ ประชุมคณะกรรมกำรพิจำรณำร่ำงกฎหมำยของกระทรวงมหำดไทย
๘.๓ เสนอรฐั มนตรวี ำ่ กำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมหนงั สือถึงสำนักเลขำธิกำร

คณะรฐั มนตรี เพื่อนำเสนอคณะรฐั มนตรีพจิ ำรณำ
๘.๔ คณะรฐั มนตรพี จิ ำรณำเหน็ ชอบ
๘.๕ ประชมุ คณะกรรมกำรตรวจสอบรำ่ งกฎหมำยฯ ของสำนกั เลขำธกิ ำรคณะรัฐมนตรี
๘.๖ เสนอรฐั มนตรวี ่ำกำรกระทรวงมหำดไทยลงนำมในประกำศกระทรวงมหำดไทย
๘.๗ สง่ ประกำศกระทรวงมหำดไทยไปประกำศในรำชกจิ จำนุเบกษำ

หมายเหตุ : กำรดำเนินกำรแก้ไขผังเมอื งรวม สำมำรถดำเนนิ กำรควบคกู่ ันได้ในบำงขัน้ ตอน

33

บทที่ ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

34
ตารางท่ี ๒ - ๓ แผนการปฏบิ ัตงิ านการแก้ไขผงั เมอื งรวม กรณดี าเนนิ การโดยกรมโยธาธกิ ารและผงั เมอื ง

แผนภมู ิท่ี ๒ - ๒ รายละเอยี ดขั้นตอนและกระบวนการแกไ้ ขผังเมอื งรวม กรณีดาเนินการโดยกรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง

บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย ก ร ม โ ย ธ ำ ธิ ก ำ ร แ ล ะ ผั ง เ มื อ ง

35

บทที่ ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม

ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

๒.๒ การแก้ไขผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถ่ิน

ขั้นตอนกำรแก้ไขผังเมืองรวมตำมมำตรำ ๓๕ แห่งพระรำชบัญญัติกำรผังเมือง พ.ศ. ๒๕๖๒
กรณีดำเนินกำรโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ได้กำหนดขั้นตอนโดยสรุปแบ่งออกเป็น ๗ ขั้นตอน โดยมี
รำยละเอยี ดในแต่ละขั้นตอน ดงั ต่อไปนี้

ข้ันตอนที่ ๑ องคก์ รปกครองสว่ นทอ้ งถิ่นจดั ทาประเดน็ การขอแกไ้ ขผงั เมอื งรวม
ข้ันตอนที่ ๒ การประชุมคณะกรรมการที่ปรึกษาผังเมืองรวม เป็นกำรประชุมคณะกรรมกำร

ทีป่ รกึ ษำผังเมอื งรวม เพื่อพิจำรณำใหค้ วำมเห็นในประเดน็ กำรขอแกไ้ ขผังเมืองรวม

ข้ันตอนท่ี ๓ การประชุมความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมือง เป็นกำรประชุมพิจำรณำให้

ควำมเหน็ ของกรมโยธำธิกำรและผงั เมอื ง เพอื่ ให้กำรแกไ้ ขผังเมอื งรวมเป็นไปตำมหลักวชิ ำกำรผงั เมือง

ขั้นตอนท่ี ๔ การประชุมคณะกรรมการผังเมืองจังหวัด เป็นกำรดำเนินกำรตำมมำตรำ ๓๕

วรรคหนึ่ง และมำตรำ ๒๗ วรรคสอง กำหนดให้กำรแก้ไขผังเมืองรวมเฉพำะบริเวณหรือเฉพำะส่วนหน่ึง
ส่วนใดให้เหมำะสมกับสภำพกำรณ์และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปหรือเพื่อประโยชน์สำธำรณะ
ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเสนอคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดพิจำรณำ และเมื่อคณะกรรมกำรผังเมอื ง
จงั หวัดพิจำรณำแลว้ มคี วำมเหน็ (มำตรำ ๒๗ วรรคสอง)

๔.๑ กรณีเห็นด้วยกับควำมเห็นของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ให้องค์กรปกครอง
สว่ นท้องถ่ินดำเนนิ กำรปิดประกำศผงั เมอื งรวมเปน็ เวลำไมน่ ้อยกวำ่ สำมสิบวนั

๔.๒ กรณีไม่เห็นด้วยกับควำมเห็นของกรมโยธำธิกำรและผังเมือง ให้คณะกรรมกำร
ผงั เมืองจงั หวดั เสนอประเด็นที่ไมส่ ำมำรถหำขอ้ ยุติได้ให้คณะกรรมกำรผงั เมืองพิจำรณำ ถำ้ ผลเป็นประกำร
ใดใหด้ ำเนนิ กำรไปตำมทีค่ ณะกรรมกำรผังเมืองพิจำรณำ

ขั้นตอนที่ ๕ การปิดประกาศ ๓๐ วัน ขั้นตอนนี้เป็นกำรดำเนินกำรตำมมำตรำ ๓๕ วรรคสอง

เมื่อคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดให้ควำมเห็นชอบแล้วให้ปิดประกำศแผนที่แสดงเขตของผังเมืองรวม
ที่แก้ไขและรำยละเอียดของกำรแก้ไขไว้ในที่เปิดเผย ภำยในเขตของผังเมืองรวม โดยในประกำศมี
คำเชญิ ชวนให้ผู้มสี ว่ นได้เสียแสดงข้อคิดเหน็ เปน็ ลำยลกั ษณ์อกั ษร เปน็ เวลำไมน่ ้อยกว่ำ ๓๐ วนั

ข้ันตอนที่ ๖ การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาข้อคิดเห็น และแจ้งผลการพิจารณา

ข้อคิดเห็น เปน็ กำรดำเนนิ กำรตำมมำตรำ ๓๕ วรรคสำม ท่ใี หน้ ำมำตรำ ๓๑ มำใชพ้ ิจำรณำขอ้ คิดเห็นของ
ผู้มสี ว่ นได้เสยี โดยอนโุ ลม

๖.๑ กรณีไม่มีผู้มีส่วนได้เสียยื่นข้อคิดเห็น ให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นประชุม
คณะกรรมกำรผังเมอื งจังหวดั เพ่อื ทรำบ และดำเนินกำรออกข้อบญั ญัตทิ ้องถิ่นต่อไป

36

แผนภู ิมที่ ๒ - ๓ กระบวนการแก้ไข ัผงเ ืมองรวม กร ีณดาเ ินนการโดยอง ์คกรปกครอง ่สวน ้ทอง ่ถิน บทท่ี ๒ ข้ันตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

37

บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

๖.๒ กรณีมีผู้มีส่วนได้เสียยื่นข้อคิดเห็น ให้เสนอคำร้องต่อคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัด
พิจำรณำเมื่อคณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดพิจำรณำข้อคิดเห็นแล้ว ให้คณะกรรมกำรผังเมืองจังหวัดส่งผล
กำรพิจำรณำไปใหก้ รมโยธำธิกำรและผังเมืองให้ควำมเหน็

- กรณีกรมโยธาธิการและผังเมืองเห็นพ้องกับความเห็นคณะกรรมการผังเมือง
จังหวัดให้แจ้งคณะกรรมการผังเมืองจังหวัดทราบ และให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นดำเนินการออก
ขอ้ บญั ญัติท้องถิ่นตอ่ ไป

- กรณีกรมโยธาธิการและผังเมืองไม่เห็นพ้องกับความเห็นคณะกรรมการผังเมือง
จังหวัด ให้กรมโยธาธิการและผังเมืองเสนอข้อคิดเห็นพร้อมความเห็นของคณะกรรมการผังเมืองจังหวัด
และความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมือง ให้คณะกรรมการผังเมืองพิจารณา เมื่อคณะกรรมการผังเมือง
พิจารณาเป็นเช่นใดแล้วให้ถือเปน็ การยุติ และใหค้ ณะกรรมการผังเมืองจังหวัดแจง้ ผู้ย่ืนข้อคิดเห็นทราบผล
การพจิ ารณา โดยให้องค์กรปกครองสว่ นท้องถ่ินดำเนินการออกข้อบญั ญัตทิ ้องถน่ิ ต่อไป

ขั้นตอนท่ี ๗ การออกขอ้ บญั ญตั ิท้องถิน่ และประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา ขัน้ ตอนนี้เป็นกำร

จดั ทำรำ่ งขอ้ บญั ญตั ิท้องถิ่นโดยหน่วยงำนสว่ นท้องถน่ิ เพือ่ เสนอต่อสภำท้องถ่นิ พิจำรณำใหค้ วำมเห็นชอบ
โดยจัดให้มีกำรประชุมประชำชนเพื่อรับฟังควำมคิดเห็นก่อน จำกนั้นจึงนำเสนอร่ำงข้อบัญญัติท้องถิ่นต่อ
ผู้ว่ำรำชกำรจังหวัดหรือนำยอำเภอเพื่อพิจำรณำ และเสนอผู้บริหำรท้องถิ่นลงนำม ก่อนนำไปประกำศใน
รำชกิจจำนเุ บกษำ

38

ตารางท่ี ๒ - ๔ ข้นั ตอนและกรอบระยะเวลาการแกไ้ ขผงั เมืองรวม กรณดี าเนนิ การโดยองคก์ รปกครองส่วนทอ้ งถ่นิ

บทท่ี ๒ ข้ันตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

39

บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

❑ แผนการปฏิบัติงานการแก้ไขผังเมืองรวม กรณีดาเนินการโดยองค์กรปกครอง
ส่วนทอ้ งถน่ิ

ในกรณีที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจะดำเนินกำรแก้ไขผังเมืองรวม มีขั้นตอนกำรดำเนินงำน
และกำหนดระยะเวลำซงึ่ เป็นกรอบเวลำโดยประมำณของกำรดำเนินงำนในแต่ละข้ันตอน ดังนี้

๑. องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจัดทาประเด็นการขอแก้ไขผังเมืองรวม มีกรอบระยะเวลา
ดำเนนิ การ ๔ สัปดาห์

๒. การประชมุ คณะกรรมการท่ีปรกึ ษาผังเมอื งรวม กรอบระยะเวลาดำเนินการ ๔ สปั ดาห์
๒.๑ ประชมุ คณะกรรมการทป่ี รกึ ษาผังเมอื งรวม

๓. การประชมุ ความเห็นกรมโยธาธกิ ารและผังเมอื ง มกี รอบระยะเวลาดำเนนิ การ ๒ สัปดาห์
๓.๑ ประชุมความเห็นกรมโยธาธิการและผังเมอื ง

๔. การประชมุ คณะกรรมการผังเมอื งจังหวัด กรอบระยะเวลาดำเนินการ ๖ สัปดาห์
๔.๑ ประชุมคณะกรรมการผังเมอื งจังหวัด
๔.๒ ประชุมคณะกรรมการผังเมือง (กรณีคณะกรรมการผังเมืองจังหวัดไม่เห็นด้วยกับ

ความเห็นของกรมโยธาธิการและผังเมือง)
๕. การปิดประกาศ ๓๐ วัน กรอบระยะเวลาดำเนนิ การ ๘ สปั ดาห์
๕.๑ จดั ทำตน้ ฉบบั เอกสารปิดประกาศ ๓๐ วนั
๕.๒ ปดิ ประกาศ ๓๐ วนั
๖. การรวบรวม ตรวจสอบ พิจารณาข้อคิดเห็น และแจง้ ผลการพจิ ารณาขอ้ คิดเหน็ ขน้ั ตอนน้ี

มีกรอบระยะเวลาดำเนินการ ๒ สปั ดาห์ และ ๑๒ สัปดาห์ (กรณมี ขี ้อคดิ เห็น) โดยมขี นั้ ตอนย่อย ๖ ข้ันตอน
ดงั น้ี

๖.๑ รวบรวม ตรวจสอบข้อคิดเหน็ และสำรวจพ้นื ที่
๖.๒ ประชุมคณะกรรมการทีป่ รกึ ษาผังเมอื งรวม
๖.๓ ประชุมคณะกรรมการผงั เมอื งจังหวดั
๖.๔ ประชุมความเห็นกรมโยธาธกิ ารและผังเมือง (กรณีมีข้อคดิ เหน็ ของผมู้ ีส่วนไดเ้ สีย)
๖.๕ ประชุมคณะกรรมการผังเมือง (กรณีกรมโยธาธิการและผังเมืองไม่เห็นพ้องกับ

คณะกรรมการผงั เมืองจงั หวัด)
๖.๖ แจง้ ผลการพจิ ารณาขอ้ คิดเห็นต่อผ้มู ีสว่ นได้เสีย

40

บทท่ี ๒ ขั้นตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

๗. การออกข้อบัญญัติท้องถิ่น และประกาศในราชกิจจานุเบกษา โดยมีขั้นตอนย่อย
๖ ขน้ั ตอน ดงั น้ี

๗.๑ หน่วยงานสว่ นทอ้ งถ่ินจดั ทำร่างข้อบัญญตั ทิ ้องถ่ิน
๗.๒ หนว่ ยงานสว่ นท้องถน่ิ นำเสนอร่างข้อบญั ญัติทอ้ งถน่ิ ต่อการประชุมประชาชน

เพือ่ รับฟังความคิดเห็น
๗.๓ หนว่ ยงานส่วนทอ้ งถ่นิ นำเสนอร่างข้อบัญญตั ิท้องถ่นิ ต่อสภาทอ้ งถน่ิ

เพือ่ พิจารณาเหน็ ชอบ
๗.๔ หนว่ ยงานสว่ นท้องถิ่นนำเสนอรา่ งข้อบัญญตั ิท้องถิน่ ต่อผวู้ า่ ราชการจังหวัด

หรอื นายอำเภอ เพ่ือพิจารณา
๗.๕ เสนอผบู้ รหิ ารทอ้ งถน่ิ ลงนามในข้อบัญญตั ิทอ้ งถ่ิน
๗.๖ ส่งข้อบัญญัตทิ ้องถ่นิ ไปประกาศในราชกิจจานเุ บกษา

หมายเหตุ : กำรดำเนินกำรแกไ้ ขผังเมอื งรวม สำมำรถดำเนนิ กำรควบคูก่ นั ได้ในบำงข้นั ตอน

41

บทที่ ๒ ข้ันตอนและกระบวนการ แก้ไขผังเมืองรวม
ก ร ณี ดำ เ นิ น ก ำ ร โ ด ย อ ง ค์ ก ร ป ก ค ร อ ง ส่ ว น ท้ อ ง ถิ่ น

42
แผนภมู ิท่ี ๒ - ๔ รายละเอยี ดขั้นตอนและกระบวนการแกไ้ ขผังเมอื งรวม กรณีดาเนนิ การโดยองคก์ รปกครองสว่ นท้องถ่นิ

ภาคผนวก