หลักเกณฑ์ในการประเมินตรวจรับรองความปลอดภัยด้านอัคคีภัย

เครือ่ งมือในการทดสอบ
ชุดเครื่องทดสอบระบบปด โดยมีแผนรังสีใหความรอนอยูดานในเครื่องทดสอบและมีหัวปลอยเปลวไฟ
อยูด านลางเคร่ืองทดสอบ ดังแสดงในรปู ท่ี 3.11 และ 3.12

รปู ที่ 3.11 เครอ่ื งทดสอบรงั สคี วามรอนวกิ ฤติสําหรับวัสดตุ กแตง ผวิ พืน้ ภายใน [22]

รูปท่ี 3.12 รายละเอียดของเครื่องทดสอบรังสีความรอ นวกิ ฤติสําหรับวัสดุตกแตง ผิวพื้นภายใน [22]

หลกั เกณฑในการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคีภยั ของวสั ดตุ กแตงท่ีใชภ ายในอาคาร หนาท่ี 39

การเตรยี มตวั อยาง
โครงทดสอบทีม่ ีขนาด 200 x 1,000 มลิ ลเิ มตร ซึ่งตัวอยา งทดสอบตองมีขนาดใหญก วา โครงทดสอบ
ประมาณ 50 มิลลิเมตร ยึดติดกับโครงทดสอบดวยกาว หรือการยึดติดทางกลท่ีขอบของวัสดุทดสอบ
โดยตองเตรียมตวั อยางเพื่อใชในการทดสอบไมน อ ยกวา 3 ชุด

ขั้นตอนการทดสอบ
1. ใหความรอนชองทดสอบจากแผนใหรังสีเปนเวลา 1.5 ช่ัวโมง โดยกอนการทดสอบในชองทดสอบ
ตองมอี ุณหภูมิ 100-500 องศาเซลเซียส
2. ติดตั้งตัวอยางทดสอบเขากับโครงทดสอบ โดยต้ังหัวปลอยเปลวไฟที่ระยะ 50 มิลลิเมตร
เหนอื ผวิ ตวั อยา งตัวอยา ง
3. ใหตัวอยางทดสอบไดรับความรอนจากแผนใหรังสีเปนเวลา 5 นาที หากตัวอยางทดสอบติดไฟ
ภายใน 5 นาที ใหบ ันทึกคา เวลา แลวทาํ การทดสอบตอ
4. นําเปลวไฟทดสอบสัมผัสกับตัวอยางทดสอบที่ระยะเร่ิมตน ทิ้งไว 5 นาที แลวจึงยายเปลวไฟ
ทดสอบไปยังตาํ แหนง 50 มลิ ลิเมตรหรือมากกวา เหนือตัวอยางทดสอบ และดับเปลวไฟ
5. ใหสิ้นสุดการทดสอบเมื่อตัวอยางไมมีเปลวไฟ จากนั้นวัดระยะการติดไฟจากจุดเริ่มตน
จากนั้นทําการเทียบกราฟการกระจายตัวของฟลักซ เพ่ือหาคาฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติ
ณ จุดทเี่ ปลวไฟสน้ิ สุด หรอื การติดไฟของตวั อยา งทดสอบ

2. การทดสอบการลามไฟของวัสดปุ ดผวิ หนา พื้น ตามมาตรฐาน ASTM D2859 [23]

เครอื่ งมือในการทดสอบ
1. Methenamine Tablet ดังแสดงในรูปท่ี 3.13
2. test chamber ลักษณะเปนกลองทําจากวัสดุท่ีไมติดไฟ หนาไมนอยกวา 6 มิลลิเมตร
ขนาด 300 x 300 x 300 มลิ ลเิ มตร ดังแสดงในรูปที่ 3.14

รูปที่ 3.13 Methenamine Tablet รปู ท่ี 3.14 test chamber

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คภี ัยของวสั ดุตกแตงทใี่ ชภ ายในอาคาร หนาท่ี 40

3. แผนโลหะ หนาไมนอยกวา 6 มิลลิเมตร เจาะเปนรูตรงกลางขนาดเสนผานศูนยกลาง
200 มิลลิเมตร (±5มิลลเิ มตร) ดังแสดงในรปู ที่ 3.15

4. โถดูดความช้นื (desiccator) ดงั แสดงในรูปที่ 3.16

รูปที่ 3.15 แผน โลหะ รูปท่ี 3.16 โถดดู ความชนื้

การเตรียมตวั อยา ง
1. ตัดวัสดุท่จี ะทําการทดสอบเปนชน้ิ สเ่ี หลี่ยมจตั รุ ัส ขนาด 230 มิลลิเมตร จาํ นวน 8 ชน้ิ

2. ปรับสภาวะชิ้นทดสอบที่อุณหภูมิ 21 องศาเซลเซียส (±1 องศาเซลเซียส) และความชื้นสัมพัทธ

65% (±2%) ตามชนดิ ของเสนใยเปน เวลาดังน้ี
- 8 ช่วั โมง กรณเี ปน เสน ใยขนสัตวห รือเรยอน
- 6 ช่ัวโมง กรณีเปน เสน ใยฝายหรือลนิ นิ
- 4 ชว่ั โมง กรณีเปนเสนใยอะซิเตด
- 2 ช่วั โมง กรณที ีเ่ ปน เสนใยทม่ี ี moisture regain นอยกวา 5%

3. ทาํ ความสะอาดชนิ้ ทดสอบดวยเคร่อื งดูดฝนุ เพ่อื กาํ จัดเศษสิ่งสกปรกหรือเสน ใยท่ีหลดุ รวง

ขั้นตอนการทดสอบ
1. อบชิ้นทดสอบทีอ่ ุณหภูมิ 105 องศาเซลเซียส (±2 องศาเซลเซียส) เปน เวลาอยางนอย 2 ชั่วโมง
2. ปลอยใหเย็นในโถดูดความช้ืนเปนเวลาอยางนอ ย 1 ชัว่ โมง โดยวางแนวราบใหข นอยดู านบน
และไมวางซอนกัน ชิ้นทดสอบบางชนิดเกิดการงอบริเวณขอบเมื่อผานการอบ ดังน้ัน กอนวางลง
ในโถดูดความชน้ื ใหดัดชนิ้ ทดสอบในทศิ ทางตรงกันขามกอน
3. ตงั้ test chamber ในตูดดู ควัน (ปดพดั ลมดดู อากาศ)
4. นําช้ินทดสอบออกจากโถดูดความชื้น ทําการแปรงขนใหตั้งตรงและนําไปวางใน
test chamber และวางแผนโลหะลงบนชิน้ ทดสอบ
5. ขดี เสน ตามขอบวงกลมดานในของแผน โลหะ ดังแสดงในรูปท่ี 3.17

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคภี ัยของวสั ดุตกแตงที่ใชภ ายในอาคาร หนา ที่ 41

6. วาง Methanamine Tablet บนก่งึ กลางช้นิ ทดสอบ ดงั แสดงในรปู ที่ 3.18
7. จุดไฟที่ดานบนของเม็ด Methanamine Tablet โดยไมใหเปลวไฟจากไมขีดสัมผัสกับผิวหนา

ชน้ิ ทดสอบ ดงั แสดงในรปู ท่ี 3.19 และ 3.20

รปู ท่ี 3.17 การขีดเสน บนชนิ้ ทดสอบ รูปที่ 3.18 Methanamine Tablet
บนกง่ึ กลางชิ้นทดสอบ

รูปท่ี 3.19 การจุดไฟบน Methanamine Tablet รูปท่ี 3.20 Methanamine Tablet ท่ีติดไฟแลว

8. ปด ประตูตดู ดู ควนั
9. ปลอ ยใหช้ินทดสอบไหมไ ฟจนกวาเปลวไฟจะดบั หรือไฟไหมไปจนถึงเสน ทข่ี ีดไว
10. นําชิ้นทดสอบออกจาก test chamber วัดระยะหางระหวางขอบรอยไฟที่ไหมกับเสนท่ีขีดไว

โดยวัดจากขอบรอยไหมท ี่หางจากจดุ กึ่งกลางทสี่ ดุ ดงั แสดงในรปู ที่ 3.21
11. บนั ทึกผลระยะของรอยไหม และทดสอบจนครบทง้ั หมด 8 ชิน้

หลักเกณฑในการประเมินตรวจรับรองความปลอดภัยดานอัคคภี ยั ของวสั ดตุ กแตงท่ใี ชภายในอาคาร หนาที่ 42

รปู ที่ 3.21 การวดั ระยะของรอยไหม

3.3 รายละเอียดมาตรฐานการทดสอบของวสั ดตุ กแตงประเภทผา ผามา น ผา แขวน

สมบัติท่ีเปนอันตรายจากเพลิงไหมของวัสดุตกแตงผามาน ผาแขวนเปนสมบัติที่เกี่ยวกับ
ระยะเวลาการลามไฟ (flame time) และน้ําหนักที่สูญเสียไปจากการเผาไหม (mass loss) ของวัสดุ
ซึ่งกําหนดจากการทดสอบดวยมาตรฐาน NFPA 701 [11] โดยมี 2 วิธี คือ Method 1 สําหรับวัสดุสิ่งทอ
ที่มีความหนาแนนนอยกวา 700 กรัมตอตารางเมตร และ Method 2 สําหรับวัสดุสิ่งทอท่ีมีความหนาแนน
700 กรมั ตอ ตารางเมตรขึน้ ไป ซึ่งมรี ายละเอยี ดดงั ตอ ไปน้ี

1. การทดสอบการลามไฟของวัสดุตกแตงประเภทผา ผามาน ผาแขวนที่มีความหนาแนนนอยกวา
700 กรมั ตอ ตารางเมตร ตามมาตรฐาน NFPA 701 Method 1 [11]

เคร่ืองมือในการทดสอบ
ชุดเครื่องทดสอบการวัดการเผาไหมและการลามไฟของวัสดุส่ิงทอ NFPA 701-1 ประกอบดวยหัวจุดไฟ
แทนยดึ วัสดุ และเคร่ืองจบั เวลาการจดุ ตดิ ไฟ ดงั แสดงในรปู ท่ี 3.22

รปู ท่ี 3.22 เคร่ืองทดสอบการวัดการเผาไหมแ ละการลามไฟ หนาที่ 43
ของวสั ดสุ ่ิงทอ NFPA 701 Method 1 [24]

หลักเกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คีภยั ของวัสดตุ กแตงทีใ่ ชภ ายในอาคาร

การเตรียมตัวอยาง
1. ตัดตัวอยางสําหรับทดสอบใหมีขนาดความกวาง 150 มิลลิเมตร (±5 มิลลิเมตร)
ความยาว 400 มิลลิเมตร (±5 มิลลิเมตร) โดยตัดใหดานยาวขนานกับแนวยืนของผา
จํานวน 10 ช้ิน
2. ช้ินตัวอยางที่นํามาทดสอบตองตัดใหหางจากขอบของช้ินตัวอยางไมนอยกวา 1 ใน 10
ของความกวา งของชิน้ ตัวอยาง ดงั แสดงในรปู ท่ี 3.23

รปู ที่ 3.23 บรเิ วณที่นาํ ไปตัดช้นิ ตวั อยาง
ในกรณีที่ตัวอยางมีลักษณะเปนช้ัน มากกวา 1 ช้ันซอนกันใหเย็บทุกชั้นติดเขาดวยกัน
ดวยดายพอลิเอสเตอรหรือฝายเบอร 40 เย็บที่ขอบทั้งส่ีดานของชิ้นตัวอยาง โดยหางจากขอบ
5 มิลลิเมตร (±1 มิลลิเมตร) และเย็บบริเวณก่ึงกลางตามแนวยาวของชิ้นตัวอยาง
อีก 1 ตะเขบ็ ดงั แสดงในรปู ที่ 3.24

รปู ที่ 3.24 การเยบ็ ชิน้ ตัวอยาง หนา ท่ี 44

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคภี ยั ของวัสดตุ กแตงทใี่ ชภ ายในอาคาร

ข้นั ตอนการทดสอบ
1. อบช้ินตัวอยางที่อุณหภูมิ 105 องศาเซลเซียส (±3 องศาเซลเซียส) เปนเวลาอยางนอย
30 นาทกี อ นทดสอบ หากช้ินตวั อยา งมีการเสยี รูปทีอ่ ุณหภูมิ 105 องศาเซลเซยี ส ใหอ บช้ินตัวอยาง
ที่อุณหภูมิ 20 องศาเซลเซียส (±5 องศาเซลเซียส) เปนเวลาอยางนอย 24 ชั่วโมง
กอ นทดสอบ
2. ทําเคร่ืองหมายลําดับ 1-10 บนชิ้นตวั อยา ง ช่ังน้าํ หนัก บันทกึ ผล
3. นําช้ินตัวอยา งไปติดต้ังกบั pin bar สําหรบั แขวน ดังรปู ที่ 3.25

รปู ที่ 3.25 การตดิ ตงั้ ชิน้ ตวั อยางกับ pin bar
4. ถวงน้ําหนกั ดว ยคลิปน้ําหนกั 3 กรัม (±0.2 กรัม) โดยมุมจับของคลิปอยูเหนือจากปลายช้นิ ทดสอบ

5 มลิ ลิเมตร (±1 มิลลิเมตร) ดังแสดงในรปู 3.26
5. นําชน้ิ ตวั อยา งทดสอบไปตดิ ต้งั ทีเ่ คร่อื งเพ่ือเตรยี มเรมิ่ การทดสอบ ดงั แสดงในรปู ท่ี 3.27

รปู ท่ี 3.26 การถวงน้ําหนักบรเิ วณปลายผา รูปที่ 3.27 การตดิ ตั้งช้ินตวั อยาง

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคภี ัยของวัสดตุ กแตงที่ใชภายในอาคาร หนาท่ี 45

6. จุดไฟ จับเวลา 45±1 วินาที (flame time) และดับไฟ หากชิ้นตัวอยางมีการหยด
บนั ทึกระยะเวลาต้ังแตห ยดทีต่ ดิ ไฟจนหยดนน้ั ดับ

7. หลงั 45 วนิ าที หากชน้ิ ตัวอยางมีการลุกไหมต อ ใหจ ับเวลา (after flame time) จนกวาไฟจะดับ
8. บนั ทกึ ผลน้ําหนักของช้นิ ตัวอยางที่เหลอื จากการเผาไหม ทําซํ้าจนครบ 10 ชน้ิ ตัวอยา ง

2. การทดสอบการลามไฟของวัสดุตกแตงประเภทผา ผามาน ผาแขวนท่ีมีความหนาแนน ตงั้ แต
700 กรัมตอ ตารางเมตร ขึ้นไป ตามมาตรฐาน NFPA 701 Method 2 [11]

เคร่อื งมือในการทดสอบ
เปนชุดเครื่องทดสอบการวัดการเผาไหมและการลามไฟของวัสดุสิ่งทอ NFPA 701-2 ประกอบดว ย
หวั จุดไฟ แทน ยดึ วัสดุ และเครื่องจบั เวลาการจุดตดิ ไฟ ดงั แสดงในรูปท่ี 3.28

รปู ที่ 3.28 เครอ่ื งทดสอบการวัดการเผาไหมแ ละการลามไฟ
ของวสั ดุสิง่ ทอ NFPA 701 Method 2 [25]

การเตรียมตัวอยา ง
1. ในกรณีทต่ี วั อยางมกี ารใชง านแบบพับ เชน ผามา น ใหต ัดตัวอยา งสําหรับทดสอบใหม ีขนาด
ความกวาง 610 มิลลิเมตร (±25 มิลลิเมตร) ความยาว 1,200 มิลลิเมตร (±25 มิลลิเมตร)
โดยตัดใหด านยาวขนานกับแนวยืนของผา จํานวนอยา งนอ ย 4 ชนิ้ และติดตง้ั ตัวอยางเขากบั เครื่อง
ในลักษณะพับ 4 พับ ขนาดความลึกของรอบพับ 125 มิลลิเมตร (±20 มิลลิเมตร)
ดังแสดงในรปู ที่ 3.29

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวัสดุตกแตงที่ใชภายในอาคาร หนาท่ี 46

2. ในกรณีที่ตัวอยางไมไดใชงานแบบพับ เชน ผามานแบบขึงตึง ผาประดับ ใหตัดชิ้นตัวอยาง
สําหรับทดสอบใหมีขนาดความกวาง 125 มิลลิเมตร ความยาว 1,200 มิลลิเมตร
(±25 มิลลิเมตร) โดยตัดใหดานยาวขนานกับแนวยืนของผา จํานวนอยางนอย 10 ชิ้น
และตดิ ต้ังตัวอยางเขา กับเครือ่ งดวยลกั ษณะตามที่ใชง านจรงิ ดงั แสดงในรปู ที่ 3.30

รูปที่ 3.29 การตดิ ตง้ั ชน้ิ ตัวอยางท่ี รปู ที่ 3.30 การติดตง้ั ชน้ิ ตัวอยา ง
มกี ารใชง านแบบพบั [11] ที่ไมไดม กี ารใชง านแบบพบั [11]

3. ในกรณีท่ีตัวอยางมีลักษณะเปนช้ัน มากกวา 1 ช้ันซอนกัน ใหตัดช้ินตัวอยางขนาดความกวาง
610 มิลลิเมตร ความยาว 1,200 มิลลิเมตร และเย็บทุกช้ันติดเขาดวยกันดวยดายพอลิเอสเตอร
หรือฝายเบอร 40 เย็บท่ีขอบท้ังส่ีดานของชิ้นตัวอยาง โดยหางจากขอบ 5 มิลลิเมตร
(±1 มิลลิเมตร) และเย็บบริเวณกึ่งกลางตามแนวยาวของช้ินตัวอยางอีก 1 ตะเข็บ
ดังแสดงในรปู ที่ 3.31

รปู ท่ี 3.31 การเยบ็ ตวั อยางมลี กั ษณะเปน ช้นั หนา ที่ 47

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คีภัยของวสั ดุตกแตงท่ีใชภายในอาคาร

ขัน้ ตอนการทดสอบ
1. อบช้ินตัวอยางที่อุณหภูมิ 105 องศาเซลเซียส (±3 องศาเซลเซียส) ไมนอยกวา 1 ช่ัวโมง
หรือมากกวา 3 ชั่วโมงกอนทดสอบ หากชิ้นตัวอยางมีการเสียรูปท่ีอุณหภูมิ 105 องศาเซลเซียส
ใหอบชิ้นตัวอยา งท่ีอุณหภมู ิ 20 องศาเซลเซียส (±5 องศาเซลเซียส) ไมนอยกวา 24 ช่ัวโมง
กอนทดสอบ
2. เร่ิมการทดสอบภายใน 2 นาที หลงั จากชิน้ ตัวอยา งออกจากตอู บ
3. ตดิ ต้งั ช้นิ ตวั อยาง โดยใหขอบของช้นิ ตัวอยางสูงกวาหัวจุดไฟ 100 มลิ ลเิ มตร และหางจากหวั จุดไฟ
20 มลิ ลิเมตร ดงั แสดงในรปู 3.32

รูปท่ี 3.32 การตดิ ตั้งชิ้นตวั อยา ง

4. จอ หัวพนไฟเขากับชิ้นตัวอยา ง โดยใหห ัวพนไฟทํามุมเงย 25 องศาตามแนวด่งิ
5. จุดไฟ ปรับใหเปลวไฟมีความสูง 280 มิลลิเมตร (±12 มิลลิเมตร) จับเวลา 120 วินาที

(flame time) และดับไฟ หากช้นิ ตัวอยา งมีการหยด ใหบ นั ทึกระยะเวลาตั้งแตหยดท่ีติดไฟ
จนหยดนนั้ ดับ
6. หลัง 120 วินาที หากช้ินตัวอยางมีการลุกไหมตอ ใหจับเวลา (after flame time)
จนกวา ไฟจะดับ

3.4 รายละเอยี ดมาตรฐานการทดสอบวสั ดุตกแตง ประเภทเฟอรน เิ จอร

สมบัติที่เปนอันตรายจากเพลิงไหมของวัสดุตกแตงประเภทเฟอรนิเจอรไดแก สมบัติท่ีเกี่ยวกับการลุกไหม
(ignition) และการคุแดง (smoldering) ของวัสดุ โดยจะตองทดสอบตามเกณฑของมาตรฐาน BS EN 1021
Method 1 [26] และ Method 2 [27] และ BS 5852 Source 5 และ Source 7 [28] โดยมีรายละเอียด
ดงั ตอ ไปนี้

หลักเกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคีภยั ของวสั ดุตกแตงทใ่ี ชภ ายในอาคาร หนาท่ี 48

เครอ่ื งมอื ในการทดสอบ
1. โครงทดสอบ (test rig) ประกอบดวยโครงเหล็กรูปสี่เหล่ียมผืนผา 2 อัน ที่พับเขาหากันได
และล็อคตั้งเปนมุมฉากซึ่งกันและกัน (ลักษณะคลายโครงโซฟา) โครงเหล็กแผนหลังมีความกวาง
450 มิลลิเมตร (±2 มิลลิเมตร) สูง 300 มิลลิเมตร (±2 มิลลิเมตร) และแผนเหล็กตัวฐาน
มีความกวาง 450 มิลลิเมตร (±2 มิลลิเมตร) ลึก 150 มิลลิเมตร (±2 มิลลิเมตร)
ดังแสดงในรูปท่ี 3.33

รปู ท่ี 3.33 โครงทดสอบ (test rig)

2. วัสดุยัดไส 2 ช้ิน มีขนาดเทากับโครงทดสอบ มีความหนา 75 มิลลิเมตร (±2 มิลลิเมตร)
ดังแสดงในรปู ที่ 3.34

รูปท่ี 3.34 วัสดยุ ดั ไส

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอคั คภี ัยของวสั ดตุ กแตงท่ใี ชภ ายในอาคาร หนา ที่ 49

3. แหลง กําเนิดไฟ
BS EN 1021 Method 1
การใชแหลงกําเนิดไฟจากบุหรี่ไมมีไสกรอง มีอัตราการเผาไหมแบบไรเปลวไฟ

เทากบั 8 นาทีตอ 40 มิลลิเมตร (±2 นาที) ดงั แสดงในรปู 3.35

รปู ที่ 3.35 แหลงกําเนิดไฟ BS EN 1021 Method 1
BS EN 1021 Method 2
การใชแหลงกําเนิดไฟจากแกสบิวเทนเผาไหม ผานทอสแตนเลสเสนผานศูนยกลาง

6.5 มิลลิเมตร (±0.1 มิลลิเมตร) ยาว 200 มิลลิเมตร (±5 มิลลิเมตร) และมีอัตราการไหลของแกส
เทากบั 45 มิลลิลิตร (±2 มิลลลิ ิตร) ตอนาที ทีอ่ ุณหภมู ิ 25 องศาเซลเซยี ส ดงั แสดงในรูป 3.36

รูปที่ 3.36 แหลง กําเนิดไฟ BS EN 1021 Method 2

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คภี ยั ของวสั ดตุ กแตงทใ่ี ชภ ายในอาคาร หนาที่ 50

BS 5852 Source 5
การใชแหลงกําเนิดไฟจากทอนไมจํานวน 20 ช้ินตอกันเปนรูปทรงส่ีเหลี่ยม
ขนาด 40 x 40 มลิ ลเิ มตร ลักษณะดังแสดงในรูป 3.37

รูปที่ 3.37 แหลงกําเนิดไฟ BS 5852 Source 5
BS 5852 Source 7
การใชแ หลง กาํ เนดิ ไฟจากทอนไมจ ํานวน 18 ชน้ิ ตอ กนั เปน รูปทรงสเ่ี หลี่ยมขนาด
80 x 80 มิลลิเมตร (main cribs) และภายในซอนดวยทอนไมจํานวน 10 ช้ินตอกัน
เปนรูปทรงสี่เหล่ียมขนาด 40 x 40 มิลลิเมตร (ignition cribs) ลกั ษณะดังแสดงในรูป 3.38

รปู ท่ี 3.38 แหลง กําเนิดไฟ BS 5852 Source 7 [28]

หลกั เกณฑในการประเมินตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คีภยั ของวัสดุตกแตงท่ใี ชภายในอาคาร หนา ที่ 51

การเตรียมตวั อยาง
1. เตรียมวัสดุหุมขนาดความยาว 800 มิลลิเมตร (±10 มิลลิเมตร) ความกวาง 650 มิลลิเมตร
(±10 มลิ ลิเมตร) ท้ังหมด 2 ชุดตัวอยาง
2. ปรบั สภาวะของวัสดุหุมที่อุณหภูมิหองทดสอบเปนเวลา 72 ชว่ั โมง และนําไปวางในที่ท่ีมีอุณหภูมิ
23 องศาเซลเซียส (±2 องศาเซลเซียส) และมีความช้ืนสัมพัทธรอยละ 50 RH (±5 RH)
อยา งนอ ย 24 ชวั่ โมงกอนทําการทดสอบ
3. วางวัสดุยัดไสบนตะแกรงของโครงทดสอบ หุมและยึดวัสดุหุมเขากับโครงทดสอบ
โดยใหวัสดหุ มุ ยืดออกเตม็ ที่ และตึงสม่ําเสมอ แสดงในรูป 3.39 และรปู 3.40

รูปที่ 3.39 การวางวสั ดุยดั ไสบนโครงทดสอบ รูปที่ 3.40 การหุมและยึดวสั ดุหมุ เขา กบั โครงทดสอบ

ขนั้ ตอนการทดสอบ
1. วางแหลงกําเนิดไฟลงบนผิววัสดุหุม ตรงรอยตอระหวางสวนหลังกับสวนฐาน โดยใหหางจาก
ขอบดานขา งของตัวอยางไมนอ ยกวา 50 มลิ ลเิ มตร แสดงในรูป 3.41
2. จดุ ไฟทแี่ หลงกําเนิดไฟตามเกณฑมาตรฐานตอ นี้
BS EN 1021 Method 1
จุดไฟที่ปลายมวนบุหรี่ ดับไฟและปลอยใหบุหร่ีคุแดง แลววางบนตําแหนงที่กําหนด
หากบุหร่ีดับ ใหทําการทดสอบตอโดยจุดไฟแลววางบนช้ินตัวอยางใหหางจากตําแหนงเดมิ
ไมนอ ยกวา 50 มลิ ลิเมตร แสดงในรูป 3.41

หลกั เกณฑในการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคภี ัยของวสั ดตุ กแตงทใ่ี ชภ ายในอาคาร หนาท่ี 52

รปู ท่ี 3.41 ตวั อยา งการวางแหลงกาํ เนดิ ไฟ BS EN 1021 Method 1

BS EN 1021 Method 2
1) ปรับอตั ราการไหลของแกสใหเ ทากบั 45 มลิ ลลิ ิตรตอนาที (±2 มิลลลิ ติ ร)
แลว จุดไฟทงิ้ ไว 2 นาที แลวจงึ วางทอ แกสบนช้ินตัวอยางในตําแหนง ท่ีกําหนด
ดังแสดงในรูปที่ 3.42
2) ปลอยใหไฟลกุ เปนเวลา 15 วนิ าทแี ลวจงึ นําแหลง กําเนิดไฟออก
3) หากไมมีการติดไฟ ใหทําการทดสอบซ้ําโดยจดุ ไฟแลววางบนชิ้นตวั อยาง
ใหห า งจากตาํ แหนง เดมิ ไมนอยกวา 50 มิลลเิ มตร

รูปท่ี 3.42 ตัวอยา งการวางแหลง กําเนิดไฟ BS EN 1021 Method 2

BS 5852 Source 5 และ Source 7
1) หยดไอโซโพรพิลแอลกอฮอล 1.4 มิลลิลิตร (±0.1 มิลลิลิตร) ลงบน
กงึ่ กลางของกลองไม
2) วางกลองไมบนชิน้ ตัวอยางในตําแหนง ทกี่ าํ หนด แลวจดุ ไฟภายใน 2 นาที
หลังจากหยดไอโซโพรพิลแอลกอฮอล ดงั แสดงในรูปที่ 3.43

หลกั เกณฑในการประเมินตรวจรับรองความปลอดภัยดานอัคคภี ัยของวสั ดตุ กแตงทใ่ี ชภ ายในอาคาร หนาท่ี 53

รูปที่ 3.43 ตัวอยางการวางแหลงกาํ เนดิ ไฟ BS 5852 Source 5

3. การทดสอบจะสิน้ สุดเมอื่
- สวนใดสวนหนึง่ หรอื ท้ังหมดของชน้ิ ตัวอยางทดสอบเกิดการลุกไหมจนเปนอนั ตราย
ตอการดําเนนิ การทดสอบตอ หรอื ลุกไหมจ นไมสามารถใชง านเฟอรน ิเจอรนนั้ ได
- สวนใดสวนหนึ่งหรือทั้งหมดของช้ินตัวอยางทดสอบตองเกิดการคุแดงจนกระท่ัง
ไหมหมด ภายในระยะเวลาการทดสอบ
- สวนใดสวนหนึ่งหรือท้ังหมดของชิ้นตัวอยางทดสอบเกิดการคุแดงไปจนสุด
ของดานใดดานหนง่ึ หรือสดุ ความหนาของช้ินตัวอยาง ภายในระยะเวลาการทดสอบ
- สวนใดสวนหนึ่งหรือท้ังหมดของชิ้นตัวอยางทดสอบเกิดการคุแดงเปนระยะเวลา
เกนิ 1 ชัว่ โมงหลงั เร่มิ ตน การทดสอบ
- ในกรณีท่ีไมพบการคแุ ดงท่ีมองเหน็ ไดจ ากภายนอกของชิ้นทดสอบ ใหผาชิ้นทดสอบ
และหยุดการทดสอบเม่ือพบการคแุ ดงภายในชิน้ ทดสอบ
- ในกรณี BS EN 1021 Method 2 หากเกดิ การลกุ ไหมต อเน่ืองเปน เวลา 120 วนิ าที
หลังจากนําแหลงกาํ เนดิ ไฟออก ถือวาการทดสอบส้นิ สุด
- ในกรณี BS 5852 Source 5 หากชิ้นตัวอยางเกิดเปลวไฟลุกไหมตอเนื่อง
เปน เวลา 10 นาทีหลงั จากจุดไฟ ถอื วา การทดสอบส้นิ สดุ
- ในกรณี BS 5852 Source 7 หากช้ินตัวอยางเกิดเปลวไฟลุกไหมตอเน่ือง
เปน เวลา 13 นาทีหลงั จากจุดไฟ ถอื วาการทดสอบสนิ้ สดุ

4. บันทึกเวลา ลกั ษณะการติดไฟ และการลามไฟของผาหุมเฟอรน เิ จอร

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอคั คภี ยั ของวัสดุตกแตงท่ีใชภายในอาคาร หนา ที่ 54

3.5 มาตรฐานอ่ืนๆ ที่เกยี่ วของกบั การทดสอบสมบตั ทิ างอัคคภี ยั ของวสั ดตุ กแตง

สวนนี้กลาวถึงรายละเอียดอยางสังเขปของมาตรฐานอ่ืนๆ ท่ีเกี่ยวของกับการทดสอบสมบัติ
ทางอัคคีภัยของวัสดุตกแตง ท่ีไดกลาวถึงในหลักเกณฑฉบับนี้ ซ่ึงประกอบไปดวย มาตรฐานการทดสอบ
ขอบเขต วัสดตุ กแตงท่ีใชท ดสอบ รวมถึงวธิ กี ารและผลท่ีไดรับจากการทดสอบ

3.5.1 มาตรฐาน ASTM C208 [29]: สาํ หรบั แผน ฉนวนเสนใยเซลลโู ลส
มาตรฐานนี้ครอบคลุมชนิด เกรด และขนาดของแผนฉนวนเสนใยเซลลูโลส เกณฑท่ีกําหนด
(requirements) เกี่ยวกับองคประกอบ โครงสราง สมบัติทางกายภาพ เกณฑความคลาดเคลื่อน ข้ันตอนการสุมตัวอยาง
และวิธีทดสอบ โดยเมื่อการติดต้ังแผนฉนวนหรือการใชวัสดุฉนวนความรอนอาจเกิดปญหาตอสุขภาพและความปลอดภัย
ผผู ลติ ตองใหขอมูลปญหาท่ีอาจเกิดขน้ึ กับการใชผลิตภัณฑแ กผูใชร วมทัง้ แจงวิธีปองกันเพ่ือใหเกิดการใชง านท่ีปลอดภัย
การจาํ แนกประเภท
แผน ฉนวนเสน ใยเซลลูโลสมี 6 ประเภท ไดแ ก

1. ประเภท I (Type I) แผนฉนวนกันเสียง (sound deadening board) สําหรับใชติดผนัง
เพ่ือควบคุมการสงผา นของเสียง

2. ประเภท II (Type II) แผนฉนวนใตหลงั คา (roof insulation board) แบง เปน 2 เกรด คือ

• เกรด 1 (Grade 1) แผน ฉนวนใตหลังคาที่ตดิ ตั้งระบบ built up roof systems

• เกรด 2 (Grade 2) แผนฉนวนใตหลังคาท่ีติดตั้งระบบ single-ply roof
systems

3. ประเภท III (Type III) แผนกระเบื้องหรือแผนกระดานสําหรับเพดาน (ceiling tiles and
panels)

• เกรด 1 (Grade 1) แผนฉนวนที่ไมใชสําหรับงานดานเสียงแตสําหรับใชตกแตงผนัง
และปดผวิ เพดาน

• เกรด 2 (Grade 2) แผนฉนวนใชสําหรับงานดานเสียง สําหรับใชตกแตงผนัง
และดดู ซบั เสยี ง และปด ผวิ เพดาน

4. ประเภท IV (Type IV) แผนฉนวนหุมผนงั (wall sheathing)

• เกรด 1 (Grade 1) แผนฉนวนสําหรับงานทั่วไป สําหรับใชหุมผนังโครงสราง
ทเ่ี ปน กรอบ (frame construction)

• เกรด 2 (Grade 2) แผน ฉนวนสําหรับงานโครงสรา ง สาํ หรบั ใชห มุ ผนังโครงสราง
ท่ีเปนกรอบ (frame construction) เมื่อติดตั้งแผนฉนวนสําหรับหุมผนังงานโครงสราง
ตาม Practice C846 แผนฉนวนดังกลาวตองสามารถตาน Racking เพ่ือใชคํ้ายัน
ผนังภายนอก (exterior wall bracing)

หลกั เกณฑในการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคีภยั ของวสั ดุตกแตงท่ใี ชภายในอาคาร หนาที่ 55

5. ประเภท V(Type V) แผนฉนวนหนุนดานหลัง (backer board) สําหรับใชดานหลังการตกแตง
ผนังภายนอกทไี่ มม ีเกณฑด านโครงสรา ง

6. ประเภท VI (Type VI) แผนฉนวนสําหรับชั้นดาดฟา (roof deck) สําหรับใชเปนดาดฟา
ในการกอ สรา งเพดานหลงั คา

สมบตั ิทางกายภาพ
สมบัติทางกายภาพของแผนฉนวนเสนใยเซลลูโลสประเภท I ถึง ประเภท VI ตองสอดคลอง
หรือเปนไปตามท่กี าํ หนดในตารางที่ 1 ของ ASTM C208 สมบตั ทิ างกายภาพ ไดแ ก

- สมั ประสทิ ธก์ิ ารนาํ ความรอ น (thermal conductivity)
- ความทนแรงดัดขวาง (transverse strength)
- ความทนแรงดงึ ตามแนวเดยี วกบั ผิว (tensile strength parallel to surface)
- ความทนแรงดงึ ตามแนวตง้ั ฉากกับผวิ (tensile strength perpendicular to surface)
- การดูดซมึ นาํ้ (water absorption)
- การขยายตัวเชิงเสน (linear expansion)
- ดชั นีการลามไฟ (flame spread index)
- การซมึ ผา นของไอนํา้ (water vapor transmission)
- มอดลู ัสแตกราว (modulus of rupture)
- การแอนหรอื โกง ตัวทน่ี ้ําหนักระบตุ าํ่ สุด (deflection at specified minimum load)
- มอดลู สั ยืดหยุน (modulus of elasticity)
- ปริมาณความช้ืนและความหนาแนน (moisture content and density)

ขนาด มวล และความคลาดเคล่อื นท่ยี อมรบั ได
ความกวาง ความยาว ความหนา และชวงการยอมรับของแผนฉนวนเสนใยเซลลูโลสประเภท I
ถงึ ประเภท VI ตอ งสอดคลองหรือเปนไปตามท่ีกําหนดในตารางที่ 2 และตารางที่ 3 ของ ASTM C208

คณุ ภาพของผลิตภัณฑ การตกแตง และลักษณะภายนอก
1. ตําหนิ (defects) – แผนฉนวนตองไมมีตําหนิที่จะสงผลเสียตอคุณภาพของผลิตภัณฑ
ผิวของแผนฉนวนตองไมมีรอยแตก ไมเปนเม็ด หรือมีตําหนิอื่นที่จะสงผลเสียตอลักษณะ
ภายนอก
2. การตกแตงผิว (surface finish) – การตกแตงผิวของแผนฉนวนแตละประเภทจะแตกตางกัน
และตองสอดคลอ งหรอื เปนไปตามที่กําหนดในตารางที่ 2 ของ ASTM C208
3. รายละเอียดของขอบ (edge details) – รายละเอียดขอบของแผนฉนวนแตละประเภท
จะแตกตางกนั และตอ งสอดคลองหรือเปนไปตามทกี่ าํ หนดในตารางที่ 2 ของ ASTM C208

หลักเกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคภี ัยของวัสดตุ กแตงท่ีใชภ ายในอาคาร หนาท่ี 56

3.5.2 มาตรฐาน ASTM E2404 [30] : มาตรฐานการปฏิบตั เิ ก่ียวการเตรยี มตัวอยาง วธิ ีการยดึ
ตดิ สิง่ ทอ กระดาษ ไวนิล หรอื ผลติ ภณั ฑพอลเิ มอรเขาดว ยกนั

มาตรฐาน ASTM E2404 เปนมาตรฐานท่ีมีขอกําหนดตางๆ เก่ียวกับการเตรียมตัวอยาง
รวมถึงวิธีการยึดติดวัสดุตางๆ เขาดวยกัน สําหรับการนําไปทดสอบความปลอดภัยดานอัคคีภัยตามมาตรฐาน
ASTM E84 เมือ่

• มีการใชวัสดุปดผิวประเภทส่ิงทอ กระดาษ ไวนิล หรือผลิตภัณฑพอลิเมอร อื่นๆ
ในการตกแตงผนังและเพดาน

• มกี ารตกแตง ทีห่ นางาน โดยการใชว สั ดปุ ดผวิ ติดลงไปบนวสั ดปุ ระเภทไม หรอื วัสดุกันนํ้า
(water-resistive barriers) ทไ่ี มใชวัสดุประเภทโฟมพลาสติก ดังแสดงในรูปท่ี 3.44

รปู ท่ี 3.44 การติดต้งั วัสดุตกแตงทีห่ นา งานบนวัสดุประเภทไม หรือวัสดกุ นั น้ํา [31]

มาตรฐานน้ีไมค รอบคลมุ ถงึ

• วัสดุตกแตงท่ีมีการติดวัสดุปดผิวบนวัสดุประเภทไมมาจากโรงงาน (laminated products
factory- produced with a wood substrate) ซึ่ ง จ ะ เ ต รี ยม ตั ว อ ย า ง ต า ม ม า ตร ฐาน
ASTM E2579 [33]

• วสั ดกุ ันนํ้า (water-resistive barriers) ทม่ี วี ัสดปุ ระเภทโฟมพลาสติกเปน สว นประกอบ
• วสั ดุทีใ่ ชส ําหรับหนว งไอน้ํา (vapor barriers หรอื vapor retarders หรอื vapor diffusion

retarders) ของผนงั ดานนอกอาคาร เม่ือใชรวมกับฉนวนกนั ความรอน

หลักเกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวัสดตุ กแตงทใี่ ชภ ายในอาคาร หนาท่ี 57

3.5.3 มาตรฐาน ASTM E2573 [32] : การเตรียมตวั อยา งของชุดวสั ดุซับเสยี ง
มาตรฐาน ASTM E2573 เปนมาตรฐานที่กลาวถึงการเตรียมตัวอยางของชุดวัสดุซับเสียงหรือชุดวัสดุประดับ
แบบท่ีเตรียมและติดต้ังหนางาน (site-fabricated stretch systems) สําหรับการทดสอบตามมาตรฐาน
ASTM E84 ซงึ่ ชุดวัสดุตกแตง รปู แบบนจ้ี ะประกอบไปดว ยวสั ดุ 3 ชนดิ มาประกอบเขา ดวยกนั ไดแก

- กรอบ (frame) เชน กรอบพลาสตกิ กรอบไม กรอบโลหะ ซึ่งจะทําหนาทขี่ งึ วัสดุปด ทับหนา
ใหตึงอยูตลอดเวลา

- วัสดุรองพื้น (core) ซ่ึงปกติจะเปนวัสดุซับเสียง หรือวัสดุท่ีมีความนุม เชน ใยแกว ฟองนาํ้
rock-wool หรือ foam-plastic

- วสั ดุปดผวิ หนา (outside layer) เชน สง่ิ ทอ ผา หรอื หนงั เทยี ม (textile fabric หรือ vinyl)

การเตรียมและติดต้ังชดุ วสั ดตุ กแตง
มขี ้ันตอนโดยทั่วไปดงั ตอ ไปน้ี

• ยึดกรอบ (frame) เขา กบั ผนังใหแนน หนาโดยใชห มุดยดึ หรือใชกาว

• นําวัสดรุ องพื้น (core) มาวางภายในกรอบ (frame)

• นาํ วสั ดุปดผิวหนา (outside layer) มาวางปดผวิ วสั ดุรองพ้ืน (core)

• ทาํ การขงึ วสั ดปุ ดผิวหนา (outside layer) ใหตึง (stretch) แลวยึดเขากบั กรอบ (frame)
ในการตกแตงผนังเพื่อใหดูสวยงาม บางอาคารจะนําชุดวัสดุรูปแบบน้ีหลายๆ ช้ินท่ีอาจมีสี ขนาด
หรือรูปรางแตกตางกันมาเรียงตอกัน โดยการเตรียมตัวอยางของชุดวัสดุรูปแบบน้ีสําหรับการทดสอบ
ตามมาตรฐาน ASTM E84 มรี ายละเอยี ด ดงั นี้

1. ตวั อยางตอ งถูกเตรยี มขนึ้ จากการนาํ วัสดุท้งั 3 ชนดิ มาประกอบเขาดว ยกัน
2. การยึดกรอบ (frame) เขากับวัสดุท่ีทําหนาท่ีเปนผนังหรือเพดานสําหรับการทดสอบนี้

จะตองเปนไปตามท่ีผผู ลิตแนะนาํ
3. ตัวอยางที่เตรียมเสร็จแลวตองมีความแข็งแรงในตัวเพียงพอ (self-supporting panel)

โดยทจี่ ะไมพงั ลงมากอนและหลงั การทดสอบ
4. ตัวอยา งตอ งมรี อยตอ ตรงกลาง (longitudinal midseam) ระหวางช้ินสวนตลอดความยาว

ของตวั อยา ง เพอื่ ใหวสั ดุกรอบ (frame) ไดสัมผัสกับไฟระหวางการทดสอบดวย
5. ตัวอยางหลังจากการนําช้ินสวนยอยๆ มาเรียงตอกันแลว ตองมีขนาดเปนไปตามท่ีระบุในมาตรฐาน

ASTM E84 ในกรณีท่ีหนางานมีการออกแบบใหใชช้ินสวนยอยท่ีมีขนาดแตกตางกันหลายขนาด
การเตรียมช้ินสวนยอยสําหรับตัวอยางทดสอบจะตองใหชิ้นสวนยอยน้ันมีความยาว
ไมเกินดานทสี่ ั้นที่สดุ ของชิ้นสวนที่จะตดิ ตั้งหนางาน

หลกั เกณฑในการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอคั คีภยั ของวสั ดตุ กแตงทีใ่ ชภายในอาคาร หนา ที่ 58

6. ในกรณีท่ีหนางานเปนผนังหรือเพดานท่ีสรางขึ้นดวยแผนยิปซั่ม และใชชุดวัสดุรูปแบบนี้
ในการตกแตง ตัวอยางจะตองถูกนําไปยึดติดเขากับแผนยิปซั่มดวยตามวิธีที่ผูผลิตแนะนํา
กอนท่ีจะนําไปทดสอบ

3.5.4 มาตรฐาน ASTM E2579 [33] : การเตรียมตวั อยา งของผลิตภณั ฑท่ีมีไมเปนองคประกอบ

มาตรฐาน ASTM E2579 เปนมาตรฐานท่ีมีขอกําหนดตางๆ เก่ียวกับการเตรียมตัวอยางของผลิตภัณฑ
ท่ีมีไมเปนองคประกอบ สําหรับการนําผลิตภัณฑไปทดสอบความปลอดภัยดานอัคคีภัยตามมาตรฐาน ASTM E84
ซ่งึ จะครอบคลมุ ไปถงึ ผลิตภัณฑประเภท

• ผลติ ภัณฑไมท่มี ลี ักษณะเปนชิ้นหรือทอ น เชน แผนไม ทอนไม ไมล ามิเนต
• ผลติ ภัณฑไมท่ีเปนแผน ขนาดใหญ เชน แผนไมอ ัด
• ผลติ ภัณฑไมตกแตงที่มขี นาดเล็ก เชน shingles สําหรับการกรผุ นงั ภายใน หรอื กรุเพดาน

มาตรฐานน้ีกลา วถึงการเตรยี มตัวอยา ง การติดตัง้ และการยึดวัสดุตา งๆ เขา ดว ยกัน สาํ หรับการทดสอบ
ตามมาตรฐาน ASTM E84

• ในกรณีที่การเตรียมตัวอยางตามท่ีมาตรฐานระบุไวไมสามารถทําได มาตรฐานน้ียอมใหมีการเตรียม
ตัวอยางทีแ่ ตกตางไปจากทร่ี ะบุในมาตรฐานได แตจ ะตอ งกลาวถงึ วิธีการเตรียมตวั อยา งดงั กลาว
ในรายงานผลการทดสอบตามมาตรฐาน ASTM E84 ดว ย

• การเตรียมตัวอยางในมาตรฐานน้คี รอบคลุมถึงกรณีท่ีผลิตภัณฑที่ใชตกแตงมีการติดวัสดุปดผวิ
บนวัสดุประเภทไมมาจากโรงงาน (laminated products factory-produced with a wood
substrate) สวนการตกแตงที่ทําการติดวัสดุปดผิวบนวัสดุประเภทไมท่ีหนางาน การเตรียมตัวอยาง
จะตองใชม าตรฐาน ASTM E2404 แทน ดงั รูปที่ 3.45

• การรายงานปรมิ าณความชื้นของตัวอยาง ใหทําการทดสอบตามมาตรฐาน ASTM D4442 [50]

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คีภัยของวัสดุตกแตงทใ่ี ชภายในอาคาร หนาท่ี 59

การเตรยี มตวั อยาง ใหเ ปนไปตาม การเตรียมตวั อยา ง ใหเ ปน ไปตาม
มาตรฐาน ASTM E2579 มาตรฐาน ASTM E2404

รูปที่ 3.45 การติดต้งั วสั ดุตกแตงทมี่ าจากโรงงาน และการตดิ ต้งั หนางาน [34]

3.5.5 มาตรฐาน ASTM E970 [35] : การทดสอบฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติสําหรับวสั ดุ
ฉนวนใตหลงั คาท่มี ีการตดิ ต้ังแบบเปดโดยใชแหลงความรอนแบบแผร งั สี

มาตรฐาน ASTM E970 เปนมาตรฐานการวัดคาฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติของวัสดุฉนวน
พื้นหองใตหลังคา ที่มีการติดต้ังแบบเปดซึ่งสัมผัสกับแหลงจุดไฟหรือแหลงใหความรอนแบบแผรังสี โดยจะวัดคา
ฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤติท่ีระยะไกลที่สุดท่ีเปนจุดสิ้นสุดของเปลวไฟ (วัตตตอตารางเซนติเมตร)
การใช ฟลักซการแผรังสีความรอนในมาตรฐานการทดสอบน้ีเสมือนเปนการจําลองระดับความรอน
จากแสงแดดท่ีสองผานหลังคามาตกลงบนพ้ืนหองใตหลังคาหรือเสมือนการจําลองเปลวไฟจากเพลิงไหม
ที่เกิดข้ึนภายในหองใตหลังคา แตมาตรฐานการทดสอบน้ีจะไมครอบคลุมสําหรับวัสดุฉนวนที่หลอมหรือหดตัวหนี
เม่ือสัมผัสกับสภาพแวดลอมท่ีมีความรอนแบบแผรังสี และไมไดใชทดสอบเพื่อหาพฤติกรรมการลามไฟของวัสดุฉนวน
ที่ไมไดตดิ ตั้งบนพื้นหอ งใตหลงั คา

ตวั อยา งทดสอบ
วสั ดุฉนวนท่ีตา งชนิดกนั มีการเตรยี มตัวอยา งทดสอบท่แี ตกตา งกนั ดังนี้
1) วัสดุออนชนิดเสนใยเซลลูโลส (cellulose fiber loose-fill materials) ช่ังนํ้าหนักของตัวอยางทดสอบ

ทคี่ าํ นวณไดจ ากคาความหนาแนนตามที่ระบุไวใ นมาตรฐานการทดสอบ ASTM C739 [51]
2) วัสดุออนชนิดเสนใยแร (mineral fiber loose-fill materials) ช่ังน้ําหนักของตวั อยางทดสอบ

ที่คํานวณไดจากคา ความหนาแนน ตามท่รี ะบุไวในมาตรฐานการทดสอบ ASTM C764 [52]
การเตรยี มถาดตัวอยา ง เตรยี มถาดตวั อยา งทดสอบวัสดฉุ นวนชนดิ ออ น วิธีใดวิธีหน่งึ ดังนี้

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวสั ดตุ กแตงทใี่ ชภายในอาคาร หนาที่ 60

วธิ ีท่ี 1 – การใชม อื นําตวั อยา งทดสอบบรรจุถาด (hand loading)
วธิ ีที่ 2 – การใชเ ครื่องพนตวั อยางทดสอบบรรจถุ าด (hand loading)
3) วสั ดฉุ นวนในรูปแผน เสนใยอัดหรอื แผนกระดาน (insulation batts or board) มขี ัน้ ตอนดงั น้ี
3.1) ตัดแผนเสนใยอัดหรือแผนกระดานใหมีความหนา 50 มิลลิเมตร (2 น้ิว) และใหมีขนาดพอดี

กับถาดตวั อยา ง
3.2) ความหนาแนนของแผนเสนใยอัดหรือแผนกระดานเปนไปตามท่ีระบุไวในสวนท่ี 8

ของมาตรฐานการทดสอบ ASTM C167 [53] กอ นทําการทดสอบ

ข้นั ตอนการทดสอบ
1. นําตัวอยางทดสอบวัสดุฉนวนใสในถาดท่ีวางในแนวระนาบกับพื้น แลวใหความรอน

จากแผนใหรังสีความรอนที่อยูในแนวเอียง 30 + 5 องศาเซลเซียส กับตัวอยางทดสอบ หลังจาก
ตัวอยางทดสอบไดรับความรอนกอนเปนระยะเวลา 2 นาทีแลว จุดเปลวไฟที่ดานปลาย
ของตัวอยางทดสอบเปนเวลา 2 นาทีแลวเอาหัวจุดไฟออก (ถาตัวอยางทดสอบไมเกิดเปลวไฟ
ในระหวาง 2 นาทีน้ี นับเปนส้ินสุดการทดสอบ) สําหรับตัวอยางทดสอบท่ีเกิดเปลวไฟใหทดสอบตอ
จนกระทั่งเปลวไฟดับ ใหวัดระยะที่ไกลท่ีสุดที่เปลวไฟลามไปถึง จากนั้นเปล่ียนใหเปนคาฟลักซ
การแผร งั สีความรอนวิกฤติ มีหนว ยเปน วัตตตอ ตารางเซนติเมตร หรือ กิโลวัตตตอตารางเมตรโดยเทียบกับ
กราฟฟลักซก ารแผรังสี
2. ชวงฟลักซการแผรังสีความรอนในการทดสอบนี้อยูระหวาง 1.1 วัตตตอตารางเซนติเมตร
ท่ตี ําแหนง 100 มลิ ลเิ มตร ถงึ 0.11 วตั ตต อ ตารางเซนติเมตร ทตี่ าํ แหนง 900 มิลลิเมตร

3.5.6 มาตรฐาน NFPA 275 [36] : การทดสอบสาํ หรับแผนกนั ความรอ น
มาตรฐาน NFPA 275 เปนมาตรฐานการทดสอบสําหรับแผนกันความรอน (thermal barrier)
ท่ีใชในผนังและเพดาน ซึ่งอาจทําจากแผนยิปซั่ม (gypsum board) ซ่ึงปกติจะปดผิวหนาท้ังสองดานของวัสดุ
พลาสติกประเภทโฟมหรือแผนโลหะคอมโพสิต แผนกันความรอน (thermal barrier) จะทําหนาที่ชะลอ
การถายเทความรอนเมอื่ เกิดอัคคภี ัยไมใหเขามาถึงวัสดุพลาสติกประเภทโฟม หรือแผน โลหะคอมโพสิตเร็วเกินไป
และปองกันไมใหวัสดุท้ังสองประเภทสัมผัสกับไฟโดยตรง แผนกันความรอนที่ไดรับการยอมรับ
และมรี ะบุใน International Building Code (IBC) ไดแ ก แผนยิปซั่มทม่ี ีความหนา 1.27 เซนติเมตร (1/2 นว้ิ ) ขึน้ ไป
การทดสอบตามมาตรฐาน NFPA 275 ประกอบดวย 2 สว น ไดแก

• การทดสอบการถายเทความรอน (temperature transmission fire test) โดยเตรียมตัวอยาง

และใหความรอนในการทดสอบกับแผนกันความรอน (thermal barrier) ตามมาตรฐาน

modified ASTM E119 [54] หรือ UL 263 [55] เปน เวลา 15 นาที

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คภี ัยของวสั ดุตกแตงที่ใชภ ายในอาคาร หนาท่ี 61

- เกณฑในการตัดสิน คือ อุณหภูมิของแผนกันความรอน (thermal barrier)
ดานที่ไมไดสัมผัสกับแหลงไฟ (unexposed surface) ตองมีคาไมเกินเกณฑ
ท่ีมาตรฐานกําหนด เชน อุณหภูมิไมสูงพอท่ีจะทําใหวัสดุประเภทวัสดุพลาสติก
ประเภทโฟมหรอื แผน โลหะคอมโพสิตตดิ ไฟ

• การทดสอบความคงตัว (integrity fire test) โดยเตรียมตัวอยางและใหความรอน
ในการทดสอบกับแผนกันความรอน (thermal barrier) ตามมาตรฐาน NFPA 286
หรือ FM 4880 [56] หรอื UL 1040 [57] หรอื UL 1715 [58] เปน เวลา 15 นาที
- เกณฑในการตัดสิน คือ วัสดุฉนวนกันความรอน (thermal barrier) ตองไมแปรเปลี่ยน
ขนาดและรูปรางไป เนื่องจากในการใชงานจริง การเปล่ียนแปลงขนาดและรูปราง
ของแผนกันความรอนจะทําใหความรอนถายเทเขามาดานใน จนอุณหภูมิสูงพอ
ทจ่ี ะทาํ ใหว สั ดุประเภทวัสดพุ ลาสติกประเภทโฟม หรอื แผนโลหะคอมโพสิตตดิ ไฟได

3.5.7 มาตรฐาน NFPA 276 [37] : อัตราการปลอยความรอนของชุดประกอบมุงหลังคาที่มี
สว นประกอบของหลงั คาเหนือดาดฟา ท่ตี ดิ ไฟได

มาตรฐานการทดสอบนี้ครอบคลุมวิธีการวัดคาอัตราการปลอยความรอนจากดานลางของดาดฟา
ของชุดประกอบมุงหลังคาที่มีสวนประกอบของหลังคาเหนือดาดฟาท่ีติดไฟไดเมื่อสวนประกอบน้ันถูกไฟเผา
จากดานลางของดาดฟา ซึ่งสมรรถนะของชุดประกอบหลังคาเหนือดาดฟาถูกประเมินโดยหาอัตราการปลอยความรอน
ของตัวอยางทดสอบจากดานลางดาดฟา โดยมาตรฐานการทดสอบนี้ไมใชเพ่ือหาพฤติกรรมการลามไฟของวัสดุฉนวน
ท่ไี มไดตดิ ตัง้ บนพ้นื หองใตห ลงั คา

วิธีทดสอบ
มาตรฐานนี้มีวิธีทดสอบเพ่ือหาคาอัตราการปลอยความรอน 2 วิธี คือ 1) Fire exposure test
2) Evaluation test with auxiliary fuel โดยวธิ ีทดสอบแตละวธิ ีใชเ วลาทดสอบ 30 นาที
1. Fire exposure test

• วิธที ดสอบน้เี ปน การหากราฟความสัมพนั ธร ะหวางเวลาและอุณหภูมิของตัวอยา งทดสอบ
ท่ไี ดรับความรอ นและกาํ ลงั ลุกไหม

• ความรอนจากไฟสําหรับการทดสอบน้ีไดจากหัวเผาหลักคือหัวเผาแกสเฮปเทน
ที่ลามไปยังดา นลางของดาดฟา

2. Evaluation test with auxiliary fuel

• วธิ ีทดสอบนเ้ี ปน การทดสอบเพื่อประเมนิ การตดิ ไฟของตัวอยางทดสอบจากแกสโพรเพน
ท่ีเปน เชอ้ื เพลิงเสริมรวมกับแกสเฮปเทนที่เปน เชื้อเพลงิ หลกั

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอคั คภี ัยของวสั ดุตกแตงท่ใี ชภายในอาคาร หนาท่ี 62

• วิธีทดสอบนี้เปนการหากราฟความสัมพันธระหวางเวลาและอุณหภูมิเหมือนวิธีทดสอบ
แบบ Fire exposure test แตเปนของตวั อยางทดสอบที่ไมต ดิ ไฟ (blank)

3. การหาอตั ราการปลอ ยความรอ น

• เช้ือเพลงิ เสรมิ แสดงความรอนทตี่ ัวอยางทดสอบปลอยออกมาจริง

การเตรียมตวั อยา งและการปรับภาวะของตวั อยา งทดสอบ
1. ตวั อยา งทดสอบแบบ blank (blank test specimen)

• ตัวอยางทดสอบแบบ blank ถูกสรางหรือประกอบจากคอนกรตี ทนไฟท่ีไมติดไฟ มีขนาด
กวาง 1,410 ± 3 มิลลิเมตร ยาว 1,549 ± 3 มิลลิเมตร หนา 90 ± 3 มลิ ลเิ มตร

2. ตัวอยางทดสอบแบบปรับเทยี บ (calibration specimen)

• ตัวอยางทดสอบแบบปรับเทียบ ตองประกอบดวยฉนวนไม (เปนตามมาตรฐาน ASTM C208,
Type II, Grade 1 ห รื อ 2 ) ท่ี ว า ง บ น แ ผ น เ ห ล็ ก พ้ื น โ ค ร ง ส ร า ง ( steel deck)
และปดทับดว ยแผนเหลก็ มีขนาด กวาง 1,410 ± 3 มลิ ลิเมตร ยาว 1,549 ± 3 มิลลิเมตร

• แผน เหลก็ พ้นื โครงสรา งถูกสรา งใหเ ปนแผนเหล็กชน้ั ดีท่มี ขี นาด กวาง 762 ± 13 มลิ ลเิ มตร
ยาว 1,511 ± 13 มิลลเิ มตร หนา 1.3 มลิ ลเิ มตร

3. ตวั อยางทดสอบ (test specimen)

• ตัวอยางทดสอบสําหรับวิธีทดสอบน้ีไมวาจะเปนสวนประกอบ การประกอบเขาดวยกัน
ตองสามารถเปนตัวแทนของวัสดุหรือสวนประกอบ และตองแนใจวาตัวอยางทดสอบ
แตละช้ันไดมีการติดตั้งดังนี้คือ แผนเหล็กพ้ืนโครงสราง, แผนฉนวน, แผนกระดานปดผวิ ,
ช้ันโครงสรางแตละชั้น และแผนปดชั้นบนสุด โดยรอยตอระหวางช้ันที่ติดกันตองเอียง
หรอื ตัง้ ฉากกับชัน้ ทีอ่ ยดู านลา ง

• ตัวอยางทดสอบมีขนาด กวาง 1,385±13 มิลลิเมตร ยาว 1,525±13 มิลลิเมตร
วางดานยาวของตัวอยา งทดสอบขนานกับดา นยาวของเตาเผา

4. การปรับภาวะของตวั อยา งทดสอบ

• ตัวอยางทดสอบทั้งหมดตองนําไปปรับภาวะในหองท่ีมีอุณหภูมิ 23±3 องศาเซลเซียส
และความช้ืนสมั พัทธ 50±5 จนมีน้าํ หนักคงทแ่ี ละไมนอยกวา 165 ช่วั โมง

• หากน้ําหนกั ยงั ไมคงทกี่ ส็ ามารถนําตัวอยา งทดสอบมาทดสอบไดห ลงั จากปรับภาวะ 28 วัน

• ตวั อยา งทดสอบตอ งทดสอบภายใน 30 นาทีหลงั จากนาํ ออกมาจากหองปรบั ภาวะตวั อยางทดสอบ

หลกั เกณฑในการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอคั คภี ยั ของวสั ดุตกแตงทใ่ี ชภ ายในอาคาร หนาที่ 63

การทวนสอบและการปรบั เทียบเตาเผา

• เตาเผาท่ใี ชในการทดสอบตองมกี ารทวนสอบโดยใชตัวอยางทดสอบ blank อยางมากที่สุด
ภายใน 5 วนั กอนนําไปใชท ดสอบ

• เตาเผาที่ใชในการทดสอบตองมีการปรับเทียบโดยใชตัวอยางปรับเทียบ อยางนอยท่ีสุด
ทุกๆ 90 วนั

ขั้นตอนการทดสอบ
1. การปรบั เทยี บโดยใชต วั อยางปรับเทียบ
กอนทําการทดสอบตวั อยางทดสอบ ตองทาํ การปรับเทยี บเตาเผาภายใน 90 วนั
หลังจากทําการปรับเทียบครั้งที่แลวโดยใชต วั อยา งปรบั เทียบตามวธิ ปี รบั เทยี บขางตน
2. การทวนสอบโดยใชต ัวอยางทดสอบ blank
การทวนสอบโดยใชตวั อยา งทดสอบ blank จะไดผลดีตอ งทาํ การทวนสอบกอน 5 วนั
3. วธิ ที ดสอบตัวอยา งทดสอบ
o เตรยี มตวั อยา งทดสอบและปรบั ภาวะตัวอยา งทดสอบกอ นทําการทดสอบ
o ข้ันตอนการทดสอบเหมือนขน้ั ตอนการปรบั เทียบ แตเ ปล่ียนจากตัวอยางปรับเทียบ
เปนตวั อยา งทดสอบแทน
o วางวัสดุซีเมนตกันไฟบนตัวอยางทดสอบเพ่ือปองกันเปลวไฟหรือควันที่จะเกิดข้ึน
มากเกินไปในระหวางการทดสอบ
o คํานวณอัตราการปลอยความรอนเฉล่ียมากท่ีสุดในชวง 3, 5, 10 นาที และ 30 นาที
โ ด ย ห า พ้ื น ที่ ใ ต ก ร า ฟ ที่ พ ล อ ต ร ะ ห ว า ง เ ว ล า แ ล ะ อั ต ร า ก า ร ป ล อ ย ค ว า ม ร อ น
สาํ หรบั ตวั อยา งทดสอบ
4. เกณฑการยอมรับ
อตั ราการปลอยความรอ นท่ีคาํ นวณไดต องมคี า ไมเกินกวา คาท่แี สดงในตารางท่ี 3.1

ตารางท่ี 3.1 อัตราการปลอยความรอนเฉล่ยี มากที่สุดในชว งเวลาทีแ่ ตกตางกัน

ชว งเวลา (นาที) อัตราการปลอ ยความรอ นเฉลย่ี มากที่สดุ
บีทยี ูตอตารางฟตุ ⋅นาที กโิ ลวัตตตอ ตารางเมตร⋅นาที

3 410 77.6

5 390 73.8

10 360 68.1

30 285 54.0

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอัคคีภยั ของวสั ดุตกแตงท่ีใชภ ายในอาคาร หนาท่ี 64

3.5.8 มาตรฐาน NFPA 289 [38] : การทดสอบเพอ่ื วดั ลกั ษณะการตอบสนองตอ เพลงิ ไหมของ
ชดุ วัสดุทเี่ ปน เชื้อเพลิง

มาตรฐาน NFPA 289 น้ีอธบิ ายถงึ วธิ กี ารทดสอบอัคคภี ัยเพอ่ื วดั ลกั ษณะการตอบสนองตอ เพลงิ ไหม
ของชุดวสั ดุที่เปนเช้อื เพลิงแตล ะชนิดเมือ่ สัมผัสกับแหลง กาํ เนดิ ประกายไฟตา งๆ

วัสดุทีท่ ดสอบ : วิธีการทดสอบอัคคภี ยั นสี้ ามารถใชไดกบั ชุดวัสดุตกแตง (individual fuel package)
หรือวสั ดุประดับท่ีตดิ ไฟได แตล ะชนดิ ดงั ตอไปนี้

(1) วัสดุสาํ หรบั ตกแตง เดี่ยว
(2) บธู จัดแสดงสินคา
(3) สว นท่ตี กแตงเวที
วิธีการทดสอบน้ีไมใชกับเฟอรนิเจอรที่ใชน่ัง ที่นอน เกาอ้ีพับ วัสดุตกแตงภายใน ส่ิงทอสําหรับผนัง
หรือชุดทนี่ อน
การเตรียมตัวอยางและการเตรยี มหอ งทดสอบ
(1) กอนการทดสอบ ชุดวสั ดตุ กแตง หรือวัสดปุ ระดบั จะตอ งถูกเก็บอยใู นสภาพทีส่ มดุล ภายใต

อุณหภูมิ 21±3 องศาเซลเซียส และความชื้นสัมพัทธเทากับ 50±5% นอกจากน้ีน้ําหนัก
ของชุดวัสดุตกแตงหรือวัสดุประดับจะตองมีน้ําหนักท่ีไมเปล่ียนแปลงเกินกวา 0.1%
หรือไมมากไปกวา 0.1 กรมั
(2) ชุดวัสดุตกแตงหรือวัสดุประดับจะตองทดสอบภายใน 30 นาที ภายหลังนําออกมาจากหอง
ที่เกบ็ ตวั อยา งใหอ ยใู นสภาพสมดุล
(3) เวลาที่นําชุดวัสดุตกแตงหรือวัสดุประดับออกมาจากหองท่ีเก็บรักษา และเวลาที่เริ่มการทดสอบ
ตองถูกบนั ทกึ ในรายงาน
(4) หองท่ีใชในการทดสอบการเผาไหมจะตองมีขนาดที่เพียงพอที่ไมทําใหควันไฟสะสม
ที่ดานบนของพื้นทที่ ีท่ ําการทดสอบ
(5) บริเวณท่ีทาํ การทดสอบการเผาไหมจะตอ งอยูภ ายใตปลองดดู ควัน (hood) ท่ีมขี นาดใหญเ พียงพอ
(6) หองท่ีทําการทดสอบตองมีอุณหภูมิอยูระหวาง 20±10 องศาเซลเซียส และความช้ืนสัมพัทธ
นอ ยกวา 75% ระหวางการทดสอบ และผวิ ผนงั ของหองทดสอบตอ งทาํ จากวสั ดทุ ่ไี มติดไฟ
ท่ีเกดิ จากการเผาไหมข องชดุ วัสดุตกแตง หรือวสั ดุประดับ
(7) ไฟท่ีใชทําการทดสอบจะเปนแหลงกําเนิดไฟจากแกสโพรเพนที่มีขนาดทอและหัวแกส
ตามรปู ที่ 3.46 โดยทแี่ กส โพรเพนมีอัตราการไหลเทา กบั 85 MJ/m3

หลักเกณฑใ นการประเมินตรวจรับรองความปลอดภัยดานอัคคภี ัยของวัสดุตกแตงทีใ่ ชภายในอาคาร หนา ท่ี 65

รปู ที่ 3.46 หวั จุดแกสโพรเพนท่ใี ชทรายแกวออตตาวาดาดผิวปอ งกนั การหลอมละลาย [38]

ขั้นตอนการทดสอบ

(1) ในการทดสอบตอ งควบคุมอัตราการไหลของอากาศใหไมน อยกวา 0.71 ลูกบาศกเมตรตอวินาที

และปริมาณออกซิเจนตองไมนอยกวา 14% เพ่ือใหเกิดการเผาไหมที่สมบูรณระหวาง

การทดสอบ

(2) ใหเร่ิมจับเวลาเม่ือมีการจุดไฟ หากใชหัวจุดแกสโพรเพนตามรูปท่ี 3.45 อัตราการไหลของแกส

จะถูกเพ่ิมข้ึน เพื่อใหการปลดปลอยความรอนมีคาใดคาหนึ่งท่ีเลือกไวจาก 6 ระดับของพลังงาน

ทร่ี ะบุไวด านลา งน้ี

ก) 20 kW ข) 40 kW ค) 70 kW

ง) 100 kW จ) 160 kW ฉ) 300 kW

การใหความรอนท่ีระดับใดๆ ขางตน จะทิ้งไว 15 นาที โดยการทดสอบจะทําการบันทึกภาพถายสี

และวิดีโอเพ่ือสังเกตพฤติกรรมการเผาไหมท่ีสําคัญตลอดเวลาการทดสอบ ไดแก เวลาที่เกิด

การลกุ ไหม

(3) การทดสอบจะสิ้นสุดเมื่อเห็นวาเกดิ ความไมป ลอดภัยแกผ ูทดสอบ และหอ งทดสอบ

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคภี ยั ของวสั ดุตกแตงทใี่ ชภ ายในอาคาร หนาท่ี 66

ผลท่ไี ดจากการทดสอบ : แสดงขอ มูลตอไปน้ี
(1) ความรนุ แรงของการเกดิ ไฟไหม
(2) อตั ราการปลดปลอ ยความรอ นจากวัสดุท่เี ปนเชือ้ เพลิงแตล ะชนิด
(3) ความรอนทั้งหมดทีป่ ลดปลอยออกมาจากวสั ดุทเี่ ปน เช้อื เพลงิ แตล ะชนดิ
(4) ควนั ไฟบดบงั ตามที่หาไดในทอ ปลอยควนั
(5) การผลติ กา ซคารบอนมอนอกไซดต ามท่ีหาไดในทอ ปลอยควนั
(6) การปลอยกาซเผาไหมชนิดอ่นื ตามทห่ี าไดในทอปลอ ยควัน
(7) อณุ หภมู แิ กส ณ ตาํ แหนง ท่ีเหมาะสม
(8) การสูญเสยี มวลของวัสดสุ าํ หรบั ตกแตง เดย่ี ว

3.5.9 มาตรฐาน CFR Part 1209 [39] : ความสามารถในการตานทานเปลวไฟและเกณฑการกัดกรอน
สําหรับฉนวนแบบเซลลูโลส

มาตรฐานน้ีคลอบคลุมถึงเกณฑความสามารถในการตานทานเปลวไฟ (flame resistance)
และเกณฑการกัดกรอน (corrosiveness requirements) สําหรับฉนวนแบบเซลลูโลส (cellulose insulation)
สําหรับผลิตภัณฑท่ีใชสําหรับผูบริโภค (consumer product) ในสวนเกณฑความสามารถในการตานทานเปลวไฟ
มีสาระสาํ คญั ดงั น้ี

สําหรับความสามารถในการตานทานเปลวไฟ จะกําหนดโดยใชการทดสอบเพื่อหาคา
critical radiant flux รวมกับการทดสอบ combustion การทดสอบหาคา critical radiant flux จะทําใน
ตูทดสอบ โดยการใหความรอน สะทอนผานแผน radiating surface ท่ีมีมุมเอียง 30 องศา การทดสอบ
จะกระทําในตูทดสอบที่มีขนาดยาวประมาณ 1 เมตร 40 เซนติเมตรและสูงประมาณ 70 เซนติเมตร
มีลักษณะดงั รูปท่ี 3.12

เกณฑมาตรฐานกําหนดใหวัสดุที่นํามาทดสอบจะตองมีคา critical radiant flux ไมนอยกวา
0.12 วัตตตอตารางเซนติเมตร ในสวนการทดสอบการเผาไหม จะทําการทดสอบในกลองทดสอบ
โดยการนําวสั ดทุ ีจ่ ะทดสอบใสลงไปในกลองจากน้ันจึงทาํ การจดุ ไฟโดยใชกนบุหร่ี และปลอยใหเ กิดการเผาไหม
หลังจากการเผาไหมเสร็จสิ้นจึงทําการช่ังนํ้าหนักเพื่อคํานวณหาน้ําหนักที่สูญเสียไปจากการเผาไหม
มาตรฐานกําหนดใหว สั ดุท่ที ดสอบจะตอ งสญู เสียมวลไปในการเผาไหมไมเกนิ รอ ยละ 15

3.5.10 มาตรฐาน CFR Part 1404 [40] : ความปลอดภัยในการใชงานของวัสดุฉนวนแบบ
เซลลูโลส

มาตรฐานน้ี CFR Part 1404 ไมไ ดเ กี่ยวขอ งกบั การทดสอบวัสดุ แตเ ปนมาตรฐานเพอื่ ความปลอดภัย
สําหรับการใชงาน โดยเปนการบังคับใหผูผลิตตลอดจน ผูนําเขาวัสดุฉนวนแบบเซลลูโลส จะตองมีการติดปายเตือน
ไวท่ีตัววัสดุ เพ่ือเตือนภัยกรณีท่ีวัสดุอาจเกิดการติดไฟขึ้นในระหวางการใชงาน ทั้งนี้เปนผลเน่ืองจาก
การทดสอบตางๆ ท่ีบงชี้วาวัสดุประเภทฉนวนแบบเซลลูโลสนี้ อาจติดไฟขึ้นไดหากมีการติดต้ัง

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คีภยั ของวสั ดตุ กแตงท่ีใชภ ายในอาคาร หนาท่ี 67

หรือใชงานใกลกับหลอดไฟฟา หรืออยูในบริเวณท่ีอาจจะมีความรอนจากอุปกรณเตาเผา หรืออุปกรณอ่ืนๆ
ที่มีลักษณะคลายกัน ในมาตรฐานจึงกําหนดใหจะตองมีการติดปายที่มีคําเตือนอาทิเชน “CAUTION”
“POTENTIAL FIRE HAZARD” รวมกับคาํ เตอื นอน่ื ๆ โดยจะตองมขี นาดท่ีไมเ ลก็ จนเกนิ ไป

3.5.11 มาตรฐาน CAN/ULC S102.2 [41] : การทดสอบลักษณะการลุกไหมชองวัสดุพ้ืน วัสดุ
ปด ผวิ หนา พื้น วัสดเุ บด็ เตล็ด และชดุ ประกอบพื้น

มาตรฐาน CAN/ULC S102.2 เปนมาตรฐานท่ีใชหาลักษณะการลุกไหม การลามไฟไปตามผิวของวัสดุ
ภายใตภ าวะท่ีจําเพาะ วสั ดทุ ีท่ ดสอบเปนวัสดุพ้นื วัสดุปดผวิ หนาพน้ื ทมี่ คี วามหนาหรือลึกสูงสดุ 65 มลิ ลิเมตร
อีกทัง้ ยังใชท ดสอบวัสดทุ ีม่ ลี ักษณะดังน้ี

1) วัสดุที่ไมสามารถทดสอบไดถาไมมวี ัสดุรองรบั ไดแกฉนวนออนที่ติดตั้งโดยการพนลงบนพ้ืนวัสดุ
(loose-fill insulation)

2) วัสดุท่ีเมอ่ื ไดรับความรอนแลวหลอม หรอื หลอมหยด หรอื แตกเปน ช้นิ ๆ รวงและลกุ ไหมตอบนพ้นื
3) วัสดุที่มกี ารใชงานในแนวนอนแลว ช้นั บนสุดเปดวา งใหส มั ผัสอากาศ
4) เทอรโ มพลาสติก
ผลทดสอบที่ไดคือดัชนีการลามไฟ (Flame Spread Value, FSV) และดัชนีการกระจายควัน
(Smoke Development Value, SDV)
การเตรียมตัวอยางทดสอบ
วางตัวอยางทดสอบบนแผนซีเมนตเสริมแรงดวยใยแกวที่มีความหนา 6 มิลลิเมตร ซึ่งแตละช้ิน
ประกอบดว ย 3 สวน โดยแตละสว นจะมขี นาด ยาว 2,438 มิลลิเมตร กวาง 533 มลิ ลเิ มตร หนา 16 มลิ ลเิ มตร
เอามาตอกันใหไดตัวอยางท่มี ีความยาวตามตอ งการกอ นทดสอบตองนําตัวอยางทดสอบมาปรบั ภาวะที่อุณหภูมิ
23 ± 3 องศาเซลเซียส และความช้ืนสมั พทั ธ 50±5%
เครอื่ งมอื ทดสอบ
มาตรฐาน CAN/ULC S102.2 จะใชเครื่องมือทดสอบอยางเดียวกันกับมาตรฐาน ASTM E84
โดยมาตรฐาน ASTM E84 จะมีการติดตัวอยางทดสอบในตําแหนงเพดานหรือดานบนของเครื่องมือทดสอบ
แตมาตรฐานน้ีไดปรับเครื่องมือทดสอบดังกลาวเล็กนอยเพ่ือใหสามารถติดตัวอยางทดสอบในตําแหนงพื้นได
ท้ังน้ขี นึ้ กบั การนาํ ตัวอยางไปใชงานหรอื สวนประกอบของตัวอยาง
ขนั้ ตอนการทดสอบ
มาตรฐาน CAN/ULC S102.2 จะใชข ัน้ ตอนการทดสอบเหมือนมาตรฐาน ASTM E84

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คภี ัยของวสั ดุตกแตงทใี่ ชภ ายในอาคาร หนาท่ี 68

สวนท่ี 4 ขอกาํ หนดของวสั ดุตกแตง ผิวผนงั และผวิ ฝาเพดานภายใน

4.1 การตานไฟและเสถียรภาพของวัสดุ

วัสดุท่ีใชในการตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานภายในที่พบในอาคารทั่วไปหากแบงตามลักษณะ
ดานอัคคีภัยแลว จะแบงได 2 ประเภท คือ วัสดุติดไฟ (combustible material) และวัสดุ ไม ติ ดไฟ
(non-combustible material) ซึ่งสามารถตรวจสอบไดจากการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8208-52 [7]
หรือ ASTM E136 [8] การตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานภายในอาคาร สามารถใชวัสดุตกแตงที่ติดไฟได
(combustible material) แตว สั ดุตกแตงน้ันจะตองมดี ชั นีการลามไฟ (Flame Spread Index) และดัชนกี ารกระจายควัน
(Smoke Development Index) เปนไปตามเกณฑที่กําหนดไว ดังน้ันเพื่อความปลอดภัยในการใชงานภายในอาคาร
จึงจําเปนตองเลือกใชวัสดุตกแตงท่ีผานการทดสอบสมบัติดานอัคคีภัยท่ีเหมาะสมกับการใชงานในอาคารแตละประเภท
ซ่งึ จะกลาวในหวั ขอตอ ไป

นอกจากน้ีวัสดุตกแตงท่ีติดตั้งบนผิวผนังหรือฝาเพดานจะตองมีเสถียรภาพ ไมหลุดออกงายเมื่อใชงาน
ภายใตอุณหภมู หิ อ งท่ี 93 องศาเซลเซยี สเปน เวลาไมนอยกวา 30 นาที

วัสดุตกแตงบางชนิดที่ติดไฟไดงาย ไดแก ไมจริง พลาสติกประเภทโฟม ผา โฟมไวนิล พอลิเอทิลีน
ความหนาแนนสูง (High Density Polyethylene, HDPE) และ พอลิโพรพิลีน (Polypropylene, PP)
สามารถนํามาใชง านไดอยา งปลอดภัย แตจะตองผา นการทดสอบท่ีเขม งวดตามหลักเกณฑทใ่ี หไ วในหวั ขอ ที่ 4.5

ขั้นตอนการตรวจประเมินรับรองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวัสดุตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานภายใน
ไดแสดงไวใน ข1 ภาคผนวก ข และตารางสรุปการตรวจประเมินรับรองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของ
วัสดุตกแตงผวิ ผนังและผิวฝาเพดานภายใน ไดแสดงไวใ น ค1 ภาคผนวก ค

4.2 ขอกําหนดวสั ดไุ มติดไฟ

วัสดุไมติดไฟ (non-combustible material) หมายถึง วัสดุที่ผานการทดสอบตามเกณฑท่ีกําหนด
ในมาตรฐาน มยผ. 8208-52 [7] หรอื ASTM E136 [8] ซ่งึ วัสดตุ กแตง ผวิ ผนังและผวิ ฝาเพดานภายในทค่ี าดวา
ไมติดไฟที่นิยมใชกันในอาคารท่ัวไป ไดแก แผนยิปซัมชนิดทนไฟ แผนซีเมนตบอรด หินขัด หินลาง กระเบ้ือง
เซรามิก กระเบ้ืองดินเผา กระจก อิฐดินเผา หินแกรนิต หินออน โลหะ ทั้งนี้รวมไปถึงวัสดุตกแตงท่ีทําหนาท่ี
เปนฉนวนปองกนั เสยี งและปอ งกนั ความรอน ไดแ ก ฉนวนใยแกว (glass wool) ฉนวนใยหิน (rock wool)

การนําฉนวนใยหินและฉนวนใยแกวไปใชงานดานตกแตงผนัง มักนําผา หนังเทียม หรือไวนิล
ประเภทตางๆ มาหุมฉนวนใยแกวและฉนวนใยหินเพ่ือความสวยงาม อยางไรก็ตาม ผา หนังเทียม หรือไวนิล
ที่นํามาหุมฉนวนนั้น อาจเปนวัสดุท่ีมีการเคลือบสารกันลามไฟ หรือเปนวัสดุที่ขายท่ัวไปตามทองตลาด
ที่ไมมีการเคลือบสารกันลามไฟ จึงจําเปนตองมีการทดสอบการลามไฟ และการกระจายควันรวมกัน
ของฉนวนใยหิน ฉนวนใยแกว และวสั ดุหมุ กอ นการนาํ ไปใชงาน ซึง่ จะกลา วตอไป

หลกั เกณฑในการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอัคคีภยั ของวสั ดุตกแตงที่ใชภ ายในอาคาร หนา ท่ี 69

4.3 ขอกําหนดของวัสดุตกแตง ผวิ ผนังและผิวฝาเพดานภายใน

เกณฑการยอมรับของแตละมาตรฐานการทดสอบท่ีใชกับวัสดุตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานภายใน
มรี ายละเอียดดงั ตอ ไปนี้

4.3.1 การทดสอบการติดไฟ ตามมาตรฐาน มยผ. 8208-52 [7] หรือ ASTM E136 [8]
การทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8208-52 หรอื ASTM E136 มีเกณฑการยอมรบั ดังน้ี
1) ในกรณีท่ีตัวอยางทดสอบมีน้ําหนักลดลงไมเกินรอยละ 50 ของนํ้าหนักเริ่มตน ตองไมเกิดเปลวไฟ
ภายใน 30 วนิ าทหี ลังเรมิ่ ตน และอณุ หภมู ิผวิ และอุณหภูมิภายในของตัวอยางไมเ พ่ิมขึ้น
30 องศาเซลเซียสเมอ่ื เทียบกบั ตอนเริม่ ทดสอบ
2) ในกรณีท่ีตัวอยางทดสอบมีนํ้าหนักลดลงเกินรอยละ 50 ของนํ้าหนักเร่ิมตน ตองไมเกิดการลุกไหม
ตลอดระยะเวลาการทดสอบ และอุณหภูมิผิวและอุณหภูมิภายในของตัวอยางตองไมเพ่ิมข้ึน
เมอื่ เทียบกับตอนเริ่มทดสอบ
วัสดุตกแตงใดๆ ที่ผานเกณฑขางตนขอใดขอหนึ่ง จะถูกจําแนกเปนวัสดุไมติดไฟ

(non-combustible material) และสามารถนํามาใชเปนวัสดุตกแตงภายในได โดยไมตองทําการทดสอบ
เพื่อจําแนกระดบั ช้ันคุณภาพของวสั ดใุ นหวั ขอ 4.3.2 ถึง 4.3.4

4.3.2 การทดสอบการลามไฟและการกระจายควัน ตามมาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16]
หรอื ASTM E84 [9] หรือ NFPA 255 [18]
มาตรฐาน มยผ. 8206-52 หรือ ASTM E84 หรือ NFPA 255 มีรายละเอียดหลักเกณฑ

ในการจาํ แนกระดบั ชน้ั คณุ ภาพของวสั ดตุ กแตงผิวผนงั และผิวฝา เพดานภายในดังนี้
ระดับชั้นคุณภาพ A วัสดทุ ีม่ ีดชั นกี ารลามไฟ 0-25 และมดี ชั นกี ารกระจายควนั 0-450
ระดบั ชั้นคณุ ภาพ B วสั ดุทมี่ ดี ชั นีการลามไฟ 26-75 และมดี ชั นกี ารกระจายควัน 0-450
ระดบั ชัน้ คณุ ภาพ C วสั ดุทีม่ ีดัชนกี ารลามไฟ 76-200 และมีดชั นีการกระจายควัน 0-450

วัสดุตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานภายในจะตองมีระดับชั้นคุณภาพสอดคลองกับลักษณะการใชงาน
ของอาคาร ตามที่กําหนดไวใ นตารางท่ี 4.1 ในหัวขอ ท่ี 4.4

4.3.3 การทดสอบการเผาไหมข องวัสดตุ กแตงในหอ งทดสอบ ตามมาตรฐาน NFPA 286 [21]
มาตรฐาน NFPA 286 มีรายละเอียดเกณฑการยอมรบั ดังน้ี
1) เม่ือภายในหองทดสอบจําลองมีความรอน 40 กิโลวัตต เปนเวลา 5 นาที
เปลวไฟตอ งไมล ามถึงเพดาน

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรับรองความปลอดภัยดานอัคคภี ัยของวัสดุตกแตงทใ่ี ชภ ายในอาคาร หนา ท่ี 70

2) หลังจากน้ันเมื่อภายในหองทดสอบจําลองมีความรอน 160 กิโลวัตต เปนเวลา 10 นาที
วัสดุตกแตงที่นํามาทดสอบตองไมเกิดการวาบเพลิง และเปลวไฟไมลามไปถึงขอบริมสุด
ของตัวอยางบรเิ วณกาํ แพงหรือเพดาน

3) มีอตั ราปลดปลอ ยความรอนสูงสดุ ระหวา งการทดสอบไมเ กนิ 800 กิโลวัตต
4) ปรมิ าณควันท้ังหมดท่ีเกิดขน้ึ ในระหวางการทดสอบไมเกิน 1,000 ลูกบาศกเมตรตอเมตร
โดยวัสดุที่ผานเกณฑขางตนสามารถเทียบเคียงใหเปนวัสดุระดับชั้นคุณภาพ A ตามเกณฑ
ตามมาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16] หรอื ASTM E84 [9] ทใี่ หไ วใ นหวั ขอ 4.3.2

4.3.4 การทดสอบการเผาไหมของวัสดุตกแตงผิวประเภทสิ่งทอและประเภทไวนิลในหองทดสอบ
จาํ ลอง ตามมาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรอื NFPA 265 [20]
มาตรฐาน มยผ. 8207-52 หรือ NFPA 265 มเี กณฑการยอมรบั ดังนี้
1) เม่ือหองทดสอบมอี ตั ราปลดปลอยความรอน 40 กโิ ลวัตต เปลวไฟตอ งไมล ามถึงเพดาน
2) เม่ือหองทดสอบมีอัตราปลดปลอยความรอน 150 กิโลวัตต วัสดุตกแตงท่ีนํามาทดสอบ
จะตอ งไมเ กดิ การวาบเพลิง และเปลวไฟไมล ามไปถงึ ขอบริมสุดของตวั อยางบริเวณกําแพง
3) ปรมิ าณควนั ท้งั หมดท่ีเกิดขน้ึ ในระหวางการทดสอบไมเกิน 1,000 ลกู บาศกเมตรตอเมตร
โดยวัสดุท่ีผานเกณฑขางตนสามารถเทียบเคียงใหเปนวัสดุระดับชั้นคุณภาพ A ตามมาตรฐาน

มยผ. 8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9] ทใี่ หไวในหัวขอ 4.3.2

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภัยดานอคั คภี ัยของวสั ดุตกแตงท่ีใชภายในอาคาร หนาที่ 71

4.4 ขอกําหนดการใชวสั ดตุ กแตง ที่สอดคลองกบั ลักษณะการใชอ าคาร

การใชว สั ดตุ กแตงผวิ ผนงั และผวิ ฝาเพดานภายในบรเิ วณตา งๆ จะมีการใชว สั ดุทีม่ รี ะดับชน้ั คุณภาพ
แตกตางกันตามลักษณะการใชอาคาร การติดตั้งระบบดับเพลิงอัตโนมัติ และสวนประกอบภายในอาคาร

ไดแก ทางหนีไฟ ชองทางเดิน และบริเวณหองและพื้นท่ีปดลอม โดยมีรายละเอียดดังตารางที่ 4.1 สําหรับการทดสอบ
เพ่อื หาระดบั ชั้นคุณภาพของวสั ดุตกแตงเปนไปตามมาตรฐานท่ีกาํ หนดไวในหวั ขอ 4.3

ตารางท่ี 4.1 การใชวัสดทุ ม่ี รี ะดับระดับชั้นคณุ ภาพตา งกันใหสอดคลองกับลักษณะการใชอ าคาร(ธ)

ประเภทอาคาร อาคารมรี ะบบดบั เพลงิ อัตโนมัติ (น) อาคารไมม ีระบบดบั เพลงิ อัตโนมตั ิ

ตวั อยา งอาคาร ชอ งบนั ไดและ ชอ งทางเดิน ชองบนั ไดและ ชอ งทางเดิน
ทางลาดดา น ทางลาดดา น
สัญลักษณ โรงมหรสพประเภท ก และ ค ภตั ตาคาร ในที่เปนทาง และสวนปด หองและ ในที่เปน ทาง และสว นปด หอ งและ
สถานบรกิ ารประเภท ข ค ง และ จ หนีไฟและเปน ลอ มสาํ หรบั หนีไฟและเปน ลอ มสําหรบั
ชน-1 และ ทางผา นหนีไฟ ทางไปสูชอง พื้นท่ปี ด ลอม ทางผา นหนีไฟ ทางไปสชู อ ง พนื้ ทปี่ ด ลอ ม
ชน-2 โรงมหรสพประเภท ข ง และ จ ศาสนสถาน บนั ไดและทาง บนั ไดและทาง
ชน-3(ฉ) สถานบริการประเภท ฉ อาคารผูโ ดยสาร (ค) (ค)
ชน-4
โถงอเนกประสงค สนามกีฬาในรม (ก),(ข) ลาดหนีไฟ (ก),(ข) ลาดหนไี ฟ
และ ชน-5 สนามกีฬากลางแจง เคร่ืองเลนในสวนสนุก
อาคารพาณิชย สถานบริการประเภท ก B B C A A (ง) B(จ)
สธ ศษ พณ
และ พอ-1 โรงเรียน โรงเรียนกวดวิชา B B C A A (ง) C
สํานักงาน โรงแรม
พอ-4 สถานดแู ลขนาดกลาง B C(บ) C A BC
B CCA BB

รอ โรงงาน C C C B C C

สอ อาคารอันตราย B B C (ช) A A B

พก-1 สถานดูแลขนาดใหญ สถานพักฟน คนชรา B CCA BB

พก-2 โรงพยาบาล สถานพยาบาล B B B(ญ),(ฎ) A A B

พก-3 เรือนจํา หองขัง สถานพินิจ A A(ฏ) C A AB

พก-4 สถานดูแลขนาดใหญ B B B(ญ),(ฎ) A A B

พอ-2 อาคารอยอู าศัยรวม อพารต เมนต หอพัก C CCB BC

พอ-3 สถานดูแลขนาดเลก็ C CCC CC

กส คลงั สินคา C CCB BC

บต ปาย หอสูง สะพาน โรงนา ไมม ขี อ กําหนดการใช

หลักเกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภัยดานอคั คีภยั ของวสั ดตุ กแตงท่ีใชภ ายในอาคาร หนาที่ 72

(ก) การบุผนังหองดวยแผนประกับผนัง (wainscot) สามารถใชวัสดุตกแตงภายในระดับชั้นคุณภาพ C ได ในกรณีที่พ้ืนที่ที่บุมีขนาดไมเกิน
92.9 ตร.ม. (1,000 ตารางฟุต) ในหองโถงรับรองที่อยูระดับพ้ืนดิน การใชงานจะตองเปนการติดต้ังโดยตรงกับวัสดุฐานท่ีไมติดไฟ
หรอื โครงคราวไม ท่ีตดิ ตั้งโดยตรงกบั วสั ดุฐานท่ีไมต ิดไฟและมกี ารปองกันไฟลาม

(ข) ในอาคารท่ีมีจํานวนชั้นสูงจากพ้ืนดินนอยกวา 3ชั้น และมีการใชงานอาคารนอกเหนือจากการใชงานในกลุม พก-3สามารถใชวัสดุตกแตงภายใน
ระดับชนั้ คณุ ภาพ B กับอาคารท่ไี มม ีระบบดบั เพลงิ อัตโนมัติ และใชว ัสดุตกแตงภายในระดบั ช้นั คุณภาพ C กบั อาคารท่ีมรี ะบบดับเพลงิ อัตโนมัติ
ในบรเิ วณชอ งบนั ไดและทางลาดดานในทีเ่ ปน ทางหนไี ฟ

(ค) ขอกําหนดสําหรับหองและพื้นที่ปดลอมจะตองเปนพ้ืนท่ีวางท่ีปดลอมดวยผนังก้ัน โดยองคประกอบทางโครงสรางตองมีอัตราการทนไฟ
ผนังก้ันที่ปดลอมพ้ืนที่จะตองสูงจากพ้ืนถึงเพดาน ผนังก้ันท่ีไมเปนไปตามขอกําหนดนี้ใหนับวาหองหรือพื้นท่ีวางท้ังสองดานของผนังก้ัน
เปนหองเพียงหองเดียวหรือพ้ืนที่เพียงพ้ืนท่ีเดียว การพิจารณาขอกําหนดสําหรับหองและพื้นที่ปดลอมใหพิจารณาจากการใชงานเปนหลกั
โดยไมต องพจิ ารณาการแบง ประเภทของอาคารหรือโครงสราง

(ง) พนื้ ท่รี บั รอง (Lobby Areas) ในการใชง านอาคารประเภท ชน-1 ชน-2 และ ชน-3 จะตองใชว ัสดุไมตา่ํ กวา ระดับชน้ั คุณภาพ B
(จ) สามารถใชวสั ดุตกแตงภายในระดับชัน้ คณุ ภาพ C กับพ้นื ทีช่ ุมนมุ ทม่ี ีจํานวนคนไมเ กิน 300 คนได
(ฉ) สาํ หรับพืน้ ทท่ี างศาสนา สามารถใชไ มเปนวัสดุตกแตง โครงถัก วสั ดุบผุ นัง หรือวสั ดุตกแตง พลบั พลา
(ช) อาคารมคี วามสงู เกนิ สองชน้ั ตองใชว ัสดุตกแตง ภายในระดับช้นั คุณภาพ B เปนอยา งนอ ย
(ญ) สามารถใชว ัสดุตกแตงภายในระดับชัน้ คุณภาพ C ในบริเวณพ้ืนทสี่ ํานกั งาน
(ฎ) สามารถใชวัสดุตกแตง ภายในระดบั ช้นั คณุ ภาพ C สาํ หรับหอ งทีม่ จี ํานวนคนไมเ กนิ 4 คน
(ฐ) สามารถใชวัสดุตกแตงภายในระดับชั้นคุณภาพ B กับการบุผนังหองดวยแผนไมท่ีสูงไมเกิน 48น้ิวจากระดับพ้ืนที่ตกแตงแลว ในบริเวณชองทางเดิน

และในบรเิ วณชอ งบันไดและทางลาดดานในท่ีเปน ทางหนีไฟ
(ธ) วสั ดตุ กแตง ตามทีร่ ะบไุ วใ นหวั ขอตา ง ๆ ของมาตรฐานฉบบั นี้
(น) ใหใชเ ม่ือมีระบบดับเพลงิ อตั โนมตั ิตดิ ตั้งในทางหนไี ฟ ชองทางเดิน หอ งและพนื้ ทปี่ ดลอม
(บ) ชองทางเดินในบรเิ วณสถานที่ดแู ลผูปวยนอกตอ งใชวสั ดุระดบั ช้ันคณุ ภาพ A หรือ B

4.5 ขอกําหนดเพ่ิมเติมเกี่ยวกับการใชวสั ดุตกแตง ผวิ ผนังและผิวฝา เพดานภายใน

4.5.1 ไม (wood)
วัสดุตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานภายในประเภทไมจริง หากมีการใชภายในอาคารตองผานการทดสอบ
ตามมาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9] และมีระดับระดับชั้นคุณภาพของวัสดุท่ีเหมาะสม

กบั ลกั ษณะการใชง านอาคารตามตารางท่ี 4.1 ทั้งนมี้ ขี อ ยกเวนดงั ตอไปน้ี
- อาคารที่ใชไมเปนองคประกอบของโครงสรางโดยไมมีการปกปดผิว และมีลักษณะสอดคลอง
กับขอกําหนดอาคารโครงสรางไมตามหัวขอ 602.4 หรือหัวขอ 2304.11 ท่ีใหไวในมาตรฐาน
IBC 2018 [6] ไมจําเปนตองมีสมบัติเปนไปตามขอกําหนดสําหรับวัสดุตกแตงภายใน

ยกเวน ในบริเวณชองบันไดดานในที่เปนทางหนีไฟ ทางลาดดานในที่เปนทางหนีไฟ
และทางผานหนไี ฟ

- สําหรับกรอบหนาตางในผนังดานนอกของชั้นหนึ่งท่ีอยูสูงกวาระนาบพื้นสามารถใชวัสดุประเภทไม
โดยไมต องผา นการทดสอบสมบัติทางอัคคีภัยได

- อาคารประเภทศาสนสถาน สามารถใชไมจริงเปน วสั ดตุ กแตง ผิวผนังและผิวฝา เพดานภายในได
โดยไมต องผานการทดสอบสมบตั ทิ างอคั คภี ัย

หลกั เกณฑในการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คีภยั ของวสั ดตุ กแตงทใี่ ชภ ายในอาคาร หนา ท่ี 73

4.5.2 พลาสตกิ ประเภทโฟม
พลาสติกประเภทโฟมเปนวัสดุท่ีไมอนุญาตใหใชตกแตงภายใน ยกเวนวัสดุพลาสติกประเภทโฟม
ที่เปนฉนวนกันความรอนหรือวัสดุโฟมสําหรับงานหลังคา โดยสามารถใชงานวัสดุพลาสติกประเภทโฟมได
ทั้งแบบท่ีไมมีการหอหุมและมีการหอหุมดวยส่ิงทอหรือไวนิลสําหรับการตกแตงภายใน วัสดุชนิดน้ีจะตองผานการทดสอบ
สมบัติดา นอัคคีภยั ดงั แสดงรายละเอยี ดในหัวขอท่ี 8.1.2 ของสว นท่ี 8

4.5.3 สง่ิ ทอ
วัสดุตกแตงผนังละฝาเพดานที่เปนส่ิงทอ ทั้งท่ีเปนประเภทถักทอ (woven textiles) และไมถักทอ
(nonwoven textiles) ประเภทแปรงขนหรอื ตะกยุ ขน (napped textiles) ประเภททอขน (tufted textiles)
ประเภททอหวง (looped textiles) รวมท้ังพรมและวัสดุส่ิงทอที่มีลักษณะเดียวกัน จะตองทําการทดสอบ
สมบัติทางอัคคีภัยที่สอดคลองกับการใชงาน การติดต้ังเสมือนจริงท่ีรวมถึงการใชวัสดุเชื่อมติดหรือกาว
ดวยวิธีการเดียวกันกับการติดต้ังจริงของวัสดุตกแตงนั้น วัสดุตกแตงผนังและฝาเพดานประเภทส่ิงทอ
ตอ งมีสมบัตดิ ังตอ ไปนี้

4.5.3.1 วสั ดตุ กแตงผวิ ผนังภายในประเภทสิ่งทอ
วัสดุตกแตงผิวผนังภายในประเภทส่ิงทอ ตองทําการทดสอบตามมาตรฐานใดมาตรฐานหนึ่ง
ดงั ตอไปนี้

- มาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรอื NFPA 286 [21] ตามหัวขอ 4.3.3
- มาตรฐาน NFPA 265 [20] Method B ตามหัวขอ 4.3.4
- มาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9] ตามหัวขอ 4.3.2

โดยตองเปนวัสดุระ ดั บช้ัน คุณภ าพ A เทานั้น และตองมีการป อ ง กั น
ดวยระบบดับเพลิงอัตโนมัติ ซึ่งเปนไปตามมาตรฐาน มยผ. 8127-52 [13]
โดยมกี ารเตรยี มตวั อยางและการตดิ ตงั้ จะตองเปน ไปตามมาตรฐาน ASTM E2404 [30]
4.5.3.2 วัสดตุ กแตงผิวฝาเพดานภายในประเภทส่ิงทอ
วัสดตุ กแตง เพดานประเภทส่ิงทอตอ งทําการทดสอบตามมาตรฐานใดมาตรฐานหน่ึง ดงั ตอไปนี้
- มาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรือ NFPA 286 [21] ตามหวั ขอ 4.3.3
- มาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9] ตามหัวขอ 4.3.2
โดยตองเปนวัสดุระ ดั บชั้น คุณภ าพ A เทาน้ัน และตองมีการป อ ง กั น
ดวยระบบดับเพลิงอัตโนมัติ ซึ่งเปนไปตามมาตรฐาน มยผ. 8127-52 [15]
โดยมีการเตรยี มตัวอยางและการตดิ ตง้ั จะตอ งเปน ไปตามมาตรฐาน ASTM E2404 [30]

หลักเกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวสั ดุตกแตงที่ใชภ ายในอาคาร หนาที่ 74

4.5.4 โฟมไวนิล (expanded vinyl)
วัสดุตกแตงผนังละฝาเพดานที่เปนโฟมไวนิล จะตองทําการทดสอบสมบัติทางอัคคีภัยท่ีสอดคลอง
กับการใชงาน การติดต้ังเสมือนจริงท่ีรวมถึงการใชวัสดุเช่ือมติดหรือกาวดวยวิธีการเดียวกันกับการติดต้ังจรงิ
ของวัสดุตกแตง นนั้ วัสดตุ กแตง ผนังและฝา เพดานประเภทโฟมไวนิล ตองมสี มบตั ดิ งั ตอ ไปน้ี

4.5.4.1 วัสดตุ กแตงผิวผนังทีเ่ ปนโฟมไวนลิ (expanded vinyl)
วสั ดตุ กแตง ผิวผนงั ทเ่ี ปนโฟมไวนิลตอ งทําการทดสอบสมบตั ิทางอคั คภี ัย ตามมาตรฐานใดมาตรฐานหน่ึง
ดงั ตอ ไปนี้

- มาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรอื NFPA 286 [21] ตามหัวขอ 4.3.3
- มาตรฐาน NFPA 265 [20] Method B ตามหัวขอ 4.3.4
- มาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9] ตามหัวขอ 4.3.2

โดยตองเปนวัสดุระ ดั บช้ัน คุณภ าพ A เทาน้ัน และตองมีการป อ ง กั น
ดวยระบบดับเพลิงอัตโนมัติ ซ่ึงเปนไปตามมาตรฐาน มยผ. 8127-52 [15]
โดยมีการเตรยี มตวั อยางและการติดตัง้ จะตอ งเปนไปตามมาตรฐาน ASTM E2404 [30]
4.5.4.2 วัสดตุ กแตงผิวฝาเพดานท่ีเปน โฟมไวนลิ (expanded vinyl)
วั ส ดุ ต ก แ ต ง ผิ ว ฝ า เ พ ด า น ท่ี เ ป น โ ฟ ม ไ ว นิ ล จ ะ ต อ ง ทํ า ก า ร ท ด ส อ บ ส ม บั ติ ท า ง อั ค คี ภั ย
ตามมาตรฐานใดมาตรฐานหนง่ึ ดังตอ ไปนี้
- มาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรือ NFPA 286 [21] ตามหวั ขอ 4.3.3
- มาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9] ตามหัวขอ 4.3.2
โดยตองเปนวัสดุระ ดั บช้ัน คุณภ าพ A เทาน้ัน และตองมีการป อ ง กั น
ดวยระบบดับเพลิงอัตโนมัติ ซ่ึงเปนไปตามมาตรฐาน มยผ. 8127-52 [15]
โดยมีการเตรยี มตัวอยางและการติดตง้ั จะตองเปน ไปตามมาตรฐาน ASTM E2404 [30]

4.5.5 วสั ดุประเภทพอลิเอทลิ นี ความหนาแนนสงู และพอลิโพรพิลนี (HDPE และ PP)
วัสดุประเภทพอลิเอทิลีนความหนาแนนสูงและพอลิโพรพิลีนท่ีใชเปนวัสดุตกแตงภายใน
จะตองมีสมบัติสอดคลองกับขอ กาํ หนดการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรือ NFPA 286 [21]
ดังทกี่ ลาวไวใ นหัวขอ 4.3.3

4.5.6 วัสดุสําเรจ็ รปู แบบขงึ ตงึ ท่ปี ระกอบหนา งาน
วัสดุสําเร็จรูปแบบขึงตึงที่ประกอบหนา งานท่ีใชสําหรบั ตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานประกอบดวยสามสวน
ไดแก 1) โครงที่อาจทําจากพลาสติก ไม โลหะ หรือวัสดุอื่นเพ่ือทําหนาท่ียึดผา 2) วัสดุท่ีเปนแกน
และ 3) วัสดุชั้นนอก ท่ีประกอบดวย ส่ิงทอ หรือไวนิล ท่ีดึงจนตึง ซึ่งยึดอยูกับโครงดวยแรงดึง หรืออุปกรณยึดแนนเชิงกล
วัสดุตกแตงสําเร็จรูปแบบขึงตึงน้ีจะตองทําการเตรียมตัวอยางทดสอบและการติดต้ังเปนไปตามมาตรฐาน

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคีภยั ของวสั ดุตกแตงทีใ่ ชภ ายในอาคาร หนาที่ 75

ASTM E2573 [32] และตองผานเกณฑการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ.8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9]
หรอื มยผ. 8207-52 [19] หรือ NFPA 286 [21] ดงั ทก่ี ลา วไวในหวั ขอ 4.3.2 และ 4.3.3 ตามลาํ ดับ

4.5.7 ผลิตภัณฑเคลือบลามิเนต และวัสดุตกแตงผิวหนาหรือไมวีเนียร ประเภทที่มีวัสดุรอง
เปนไม (wood substrate)

ผลิตภัณฑเคลือบลามิเนต และวัสดุตกแตงผิวหนาหรือไมวีเนียร ประเภทท่ีมีวัสดุรองเปนไม
(wood substrate) ทั้งที่ผลิตจากโรงงานและท่ีติดตั้งหนางาน จะตองมีสมบัติสอดคลองกับขอใดขอหน่ึง
ดงั ตอไปนี้

1. วัสดุจะตองมีสมบัติสอดคลองกับขอกําหนดการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19]
หรือ NFPA 286 [21] ดังท่ีกลาวไวในหัวขอที่ 4.3.3 โดยตัวอยางทดสอบตองมีการติดตั้ง
ท่ีรวมถึงการใชว สั ดุเชื่อมติดหรอื กาว หรอื ระบบการยดึ อื่นๆ ทีใ่ กลเคียงกบั การติดตงั้ ตามการใชงานจริง

2. วัสดุจะตองมีดัชนีการลามไฟและการกระจายควันตามมาตรฐาน มยผ.8206-52 [16]
หรือ ASTM E84 [9] ตามที่กลาวไวในหัวขอที่ 4.3.2 โดยที่มีระดับช้ันคุณภาพ A B หรือ C
สอดคลองกับลักษณะการใชงาน ดังตารางท่ี 4.1 โดยมีการเตรียมตัวอยางทดสอบและการติดต้ัง
เปน ไปตามมาตรฐาน ASTM E2579 [33]

4.6 การใชวัสดุตกแตงภายในกบั องคประกอบของอาคารทมี่ อี ัตราการทนไฟหรอื ไมติดไฟ

เมื่อใชวัสดุตกแตงภายในติดตั้งที่ผิวผนัง ผิวเพดาน หรือองคประกอบทางโครงสรางที่มีอัตราการทนไฟ
เปนไปตามกฎกระทรวงฉบับท่ี 60 (พ.ศ. 2549) [42] หรือเปนวัสดุไมติดไฟ วัสดุตกแตงภายในดังกลาวนี้
จะตอ งมีสมบตั ิทสี่ อดคลอ งกบั ขอ กําหนด ดังตอ ไปน้ี

4.6.1 การติดต้ังที่ผิวองคประกอบของอาคารและการกอสรางแบบใชโครงคราวที่มีระยะยื่นไมเกิน
44 มลิ ลเิ มตร
ตามกฎกระทรวงฉบับท่ี 60 (พ.ศ. 2549) ในพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร ผนัง เพดาน
หรือองคประกอบทางโครงสรางตองมีอัตราการทนไฟหรือไมติดไฟ การติดต้ังวัสดุตกแตงภายในท่ีมีสมบัติดานอัคคีภัย
ตามที่ไดกลาวมา สามารถติดต้ังโดยตรงกับโครงสรางเหลาน้ัน หรือใชโครงคราวท่ีมีระยะย่ืน (set - out)
ไมเกิน 44 มิลลิเมตร ดังแสดงในรูปท่ี 4.1 และติดตั้งโดยตรงกับพ้ืนผิวเหลาน้ัน โดยที่ชองวางระหวางโครงคราว
จะตอ งมีความสอดคลอ งกับขอ ใดขอหน่งึ ดงั ตอ ไปนี้
1. เตมิ วสั ดปุ ระเภทอนินทรียห รือไมต ดิ ไฟลงในชองวา งระหวา งโครงคราว
2. เติมวัสดุระดับชั้นคุณภาพ A ตามมาตรฐาน มยผ.8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9]

ตามท่กี ลา วไวใ นหัวขอที่ 4.3.2 หรือวสั ดทุ ่ผี านการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19]
หรือ NFPA 286 [21] ตามทีก่ ลา วไวใ นหวั ขอ ที่ 4.3.3 ในชองวา งระหวา งโครงคราว

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอคั คภี ัยของวสั ดุตกแตงทีใ่ ชภายในอาคาร หนา ท่ี 76

3. มีการปองกันการกระจายไฟ โดยใชวัสดุไมติดไฟแบงชวงวัสดุตกแตงท่ีระยะไมเกิน 2,400 มิลลิเมตร
ในทกุ ทิศทาง

ขอยกเวน ไมจําเปน ตอ งปฏบิ ตั ติ ามขอ 1 ถงึ ขอ 3 เม่ือวัสดทุ ่ีใชทําพ้นื ทปี่ ด ลอมเปน วัสดุไมติดไฟ

รูปที่ 4.1 โครงครา วแบบยนื่ ที่มีความลกึ ไมเกิน 44 มิลลเิ มตร

4.6.2 การตดิ ต้ังบนผนังและเพดานท่ใี ชโครงคราวทม่ี ีระยะยน่ื เกนิ 44 มิลลเิ มตร
เม่ือใชผนังและเพดานถูกกําหนดใหมีอัตราการทนไฟหรือการกอสรางแบบไมติดไฟ โดยที่ผนังมีระยะย่ืน
หรือการใชโครงคราวบนผนังและเพดานโดยมีระยะยื่นเกิน 44 มิลลิเมตร ดังแสดงในรูปท่ี 4.2 วัสดุตกแตงภายในท่ีใช
จะตองเปนวัสดุระดับช้ันคุณภาพ A ตามมาตรฐาน มยผ. 8206-52 [16] หรือ ASTM E84 [9] ตามที่กลาวไว
ในหัวขอที่ 4.3.2 หรือวัสดุท่ีผานการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรือ NFPA 286 [21]
ตามท่กี ลาวไวใ นหัวขอ ท่ี 4.3.3 เทา นน้ั
ขอยกเวน
1. เมื่อมีระบบดับเพลิงอัตโนมัติปองกันวัสดุตกแตงภายในท้ังสองดานของผนัง ซึ่งเปนไปตามมาตรฐาน

มยผ.8127-52 [15]
2. เมือ่ วัสดุตกแตง ภายในติดตง้ั โดยตรงกับวัสดุฐานท่ีไมติดไฟหรือโครงคราว ทตี่ ดิ ตง้ั ตามหัวขอ 4.6.1
3. เม่ือเติมชอ งวางที่ติดไฟไดดวยวัสดไุ มต ิดไฟ

หลกั เกณฑในการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคีภัยของวัสดุตกแตงที่ใชภายในอาคาร หนา ที่ 77

(ข)

(ค)

(ก)
รปู ท่ี 4.2 โครงคราวบนผนังและเพดานทมี่ ีระยะยนื่ เกิน 44 มลิ ลเิ มตร
(ก) โครงคราวแบบยน่ื บนผนัง (ข) โครงครา วแบบย่นื บนเพดาน (ค) โครงคราวแบบแขวนและชุดประกอบ

4.6.2.1 โครงครา วแบบแขวนและชดุ ประกอบ
โครงครา วแบบแขวนและชุดประกอบของเพดานประเภทแขวน ที่ระดบั อยูต ่ํากวาระดับพ้ืน

หรือโครงสรางหลังคาท่ีมีอัตราการทนไฟ จะตองเปนวัสดุไมติดไฟ การกอสรางผนังและพ้ืนราบ
ที่มีระยะย่ืน หรือโครงสรางหลังคา จะตองเปนการกอสรางท่ีมีอัตราการทนไฟ
ตามทีก่ ําหนดไวใ นกฎกระทรวงฉบับที่ 60 (พ.ศ. 2549)

4.6.3 การกอสรา งท่ีใชโครงสรางไม
วัสดุตกแตงผิวผนังและผิวฝาเพดานภายในทุกประเภท จะตองติดต้ังโดยตรงกับแผนไม
หรือโครงสรางไมที่มีขนาดใหญไมนอยกวาท่ีระบุในหัวขอ 602.4.2 หรือ 2304.11 ตามมาตรฐาน IBC 2018 [6]
หรือถาหากติดตั้งวัสดุตกแตงกับโครงคราวไมที่ติดอยูกับแผนไมโดยตรง จะตองมีการปองกันการกระจายไฟ
ตามท่รี ะบุไวในหวั ขอ ท่ี 4.6.1

4.6.4 วสั ดตุ กแตงที่มีความหนาไมเกิน 6.4 มลิ ลเิ มตร
ในกรณีวัสดุตกแตงผนงั หรอื เพดานที่มีความหนาไมเกิน 6.4 มิลลิเมตร ตองติดต้ังลงบนผนงั เพดาน
หรือองคประกอบของโครงสรางโดยตรงแบบไมมีโครงคราว และตองไมแขวนย่ืนออกจากองคประกอบ
ของอาคารท่วี ัสดุน้นั ยึดอยู
ขอยกเวน
1. วสั ดตุ กแตง นั้นเปนวัสดไุ มติดไฟ

หลกั เกณฑในการประเมินตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คภี ยั ของวัสดุตกแตงทใ่ี ชภ ายในอาคาร หนา ท่ี 78

2. สามารถใชวัสดุตกแตงที่ติดตั้งบนโครงคราวได หากวัสดุตกแตงน้ันมีสมบัติสอดคลองกับขอกําหนด
การทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรือ NFPA 286 [21] ตามที่กลาวไว
ในหัวขอที่ 4.3.3 หรือเปนวัสดุระดับชั้นคุณภาพ A ตามมาตรฐาน มยผ.8206-52 [16]
หรือ ASTM E84 [9] ตามท่ีกลาวไวในหัวขอที่ 4.3.2 ซึ่งทดสอบโดยการติดวัสดุตกแตงกับโครงคราว
บนวัสดฐุ านที่ไมติดไฟ

3. สามารถใชวัสดุตกแตงที่แขวนหางจากองคประกอบของอาคารทวี่ ัสดนุ ั้นยึดอยูไ ด หากวัสดุตกแตงน้ัน
มสี มบัติสอดคลองกับขอกําหนดการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8207-52 [19] หรือ NFPA 286 [21]
ตามท่ีกลาวไวในหัวขอท่ี 4.3.3 หรือเปนวัสดุระดับช้ันคุณภาพ A ตามมาตรฐาน มยผ.8206-52 [16]
หรือ ASTM E84 [9] ตามท่ีกลาวไวในหัวขอที่ 4.3.2 ซึ่งทดสอบโดยแขวนวัสดุตกแตงจากวัสดุฐาน
ที่ไมต ิดไฟ

หลกั เกณฑในการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คีภัยของวัสดตุ กแตงที่ใชภายในอาคาร หนา ท่ี 79

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คภี ัยของวัสดตุ กแตงที่ใชภ ายในอาคาร หนา ท่ี 80

สว นท่ี 5 ขอ กาํ หนดของวัสดตุ กแตง ผวิ พื้นภายใน

5.1 ท่ัวไป

วัสดุตกแตงผิวพ้ืนภายในอาคารแบงออกเปน วัสดุปดผิวหนาพ้ืน (floor covering) เชน พรม เสื่อยาง
กบั วสั ดุตกแตง พื้น (floor finishing) เชน กระเบื้อง ไม หินขัด ซง่ึ หลายชนดิ ทนี่ ํามาใชในอาคารเปน วัสดุติดไฟ
และลามไฟ วัสดุเหลานจี้ ึงเปน อันตรายแกผอู ยูอ าศยั และผูใชง านอาคารเมื่อเกดิ เพลงิ ไหม

ลักษณะที่เปนอันตรายจากเพลิงไหมของวัสดุตกแตงผิวพื้นภายใน ไดแก ลักษณะท่ีเก่ียวกับการติดไฟ
จากการแผรังสีความรอน (radiant heat) ของวัสดุ ซึ่งหาไดจากการทดสอบดวยมาตรฐาน มยผ. 8209-52
[22] หรือ ASTM E648 [10] และการลามไฟทหี่ าไดจ ากการทดสอบดวยมาตรฐาน ASTM D2859 [23]

วัสดุตกแตงผิวพ้ืนภายในประเภทท่ีใชกันมาตั้งแตอดีตถึงปจจุบัน เชน ไม หินธรรมชาติ หินขัด
คอนกรีต กระเบ้ืองเซรามิก กระเบื้องดินเผา แผนพื้นไฟเบอรซีเมนต เปนตน ไดรับการยกเวนไมตองผานการทดสอบ
สมบัตทิ างอัคคีภัย

การทดสอบวัสดุปดผิวหนาพื้น และวัสดุตกแตงผิวพ้ืนภายใน ตองทําโดยหนวยงานท่ีนาเชื่อถือ
โดยทําการทดสอบสมบัติดานอัคคีภัยของวัสดุตกแตงผิวพ้ืน เพ่ือประเมินระดับช้ันคุณภาพ I หรือ II
ตามมาตรฐาน ASTM E648 [10] ในการทดสอบตองมีการระบุชื่อผูผลิตหรือผูจัดจําหนาย และรูปแบบวัสดุ
โดยใชปายแขวนหรือวิธีการอื่นๆ ท่ีเหมาะสม และตองจําแนกประเภทวัสดุปดผิวหนาพื้น และวัสดุตกแตงผิวพื้นภายใน
เพื่อใหสอดคลองกบั การใชง านทรี่ ะบไุ วในหวั ขอ 5.3

การทดสอบวัสดุปดผิวหนาพ้ืนจะตองจัดเตรียมตัวอยางทดสอบรวมถึงวัสดุที่ใชรองใหตรงกับวัสดุ
และลักษณะการใชงานจริง หากเจาหนาที่ท่ีทําการตรวจอาคารตองการผลทดสอบ จะตองเตรียมผลการทดสอบ
ท่ยี ืนยันขอ มูลของผลิตภัณฑตามท่ผี ผู ลิตระบุ

ขนั้ ตอนการตรวจประเมนิ รับรองความปลอดภัยดานอัคคีภยั ของวัสดุตกแตง ผวิ พื้นภายในไดแสดงไว
ใน ข2 ภาคผนวก ข และตารางสรุปการตรวจประเมินรับรองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวัสดุตกแตง
ผิวพื้นภายใน ไดแสดงไวใ น ค2 ภาคผนวก ค

5.2 ขอกาํ หนดของการทดสอบ

วัสดุตกแตงพื้น (floor finishing) ตองมีสมบัติสอดคลองกับหัวขอ 5.2.1 และวัสดุปดผิวหนาพ้ืน
(floor covering) ตอ งมีสมบตั ิสอดคลองกับทงั้ หวั ขอ 5.2.1 และ 5.2.2

ขอยกเวน
ในกรณีที่อาคารมีระบบดับเพลงิ อตั โนมตั ิทั่วทัง้ อาคาร สามารถใชว ัสดตุ กแตงท่ีมสี มบัตดิ ังตอไปนี้

- ใชวัสดุตกแตงพ้ืน (floor finishing) และวัสดุปดผิวหนาพื้น (floor covering)
ระดับชั้นคณุ ภาพ II แทนทใ่ี นบรเิ วณทีต่ อ งการวัสดุระดับชัน้ คุณภาพ I ได

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภัยดานอคั คีภัยของวสั ดุตกแตงทใี่ ชภายในอาคาร หนา ที่ 81

- ใชวัสดุปดผิวหนาพ้ืน (floor covering) ที่ผานเกณฑการทดสอบตามมาตรฐาน
ASTM D2859 แทนวัสดุระดับช้ันคุณภาพ II ได โดยไมจําเปนตองทําการทดสอบ
ตามมาตรฐาน ASTM E648

5.2.1 การทดสอบการติดไฟจากการแผรังสีความรอน ตามมาตรฐาน มยผ. 8209-52
[22] หรือ ASTM E648 [10]
สําหรับอาคารทุกประเภท ท่ีใชวัสดุตกแตงพื้น (floor finishing) และวัสดุปดผิวหนาพื้น

(floor covering) ในพ้ืนทป่ี ดลอมสําหรับชองบันไดและทางลาด ทางผา นหนไี ฟ ชอ งทางเดนิ และหอง
หรือพ้ืนที่ที่ไมไดแบงแยกจากชองทางเดินดวยผนังก้ันที่สูงจากพ้ืนถึงเพดาน จะตองเปนวัสดุ
ทส่ี ามารถทนระดบั ของคา ฟลักซการแผร ังสคี วามรอนวิกฤติขน้ั ตํ่าไดตามหวั ขอ 5.3

ระดับระดับช้ันคุณภาพของวัสดุตกแตงผิวพื้นภายในภายในสามารถแบงตามระดับ
ของฟลักซก ารแผรังสีความรอ นวกิ ฤติ (critical radiant flux) เปน 2 ระดบั ดงั น้ี

- ระดับชั้นคุณภาพ I วัสดุตกแตงผิวพ้ืน มีค าระ ดั บของค าฟ ลั ก ซ
การแผรงั สคี วามรอนวกิ ฤตไิ มน อ ยกวา 4.5 กโิ ลวตั ตต อ ตารางเมตร

- ระดับช้ันคุณภาพ II วัสดุตกแตงผิวพื้นมีคาระดับของคาฟ ลั ก ซ
การแผร งั สีความรอ นวิกฤติไมนอยกวา 2.2 กโิ ลวัตตตอ ตารางเมตร

หากวัสดุตกแตงผิวพื้นมีระดับของคาฟลักซการแผรังสีความรอนวิกฤตินอยกวา
2.2 กโิ ลวตั ตต อ ตารางเมตร ถอื วาไมผา นเกณฑการยอมรับ

5.2.2 การทดสอบการลามไฟ ตามมาตรฐาน ASTM D2859 [23]
สําหรับอาคารทุกประเภท ท่ีใชวัสดุปดผิวหนาพ้ืนตองมีสมบัติเปนไปตามขอกําหนด

ของการทดสอบตามมาตรฐาน ASTM D2859
ตัวอยางวัสดุในการทดสอบตองมีขอบของรอยไหมจากการทดสอบหางจากเสนวงกลม

ที่ขีดไวมากกวา 1 นิ้ว เปนจํานวนไมนอยกวา 7 ช้ิน จากท้ังหมด 8 ชิ้นของตัวอยางทดสอบ
จึงจะถอื วาผา นการทดสอบ ดังแสดงในรปู ที่ 5.1 และ 5.2

รปู ท่ี 5.1 วัสดุท่ผี า นการทดสอบ รูปท่ี 5.2 วัสดุทไี่ มผานการทดสอบ

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คีภยั ของวสั ดุตกแตงทใ่ี ชภายในอาคาร หนา ที่ 82

5.3 ขอกาํ หนดการใชว สั ดตุ กแตง ผิวพื้นภายในท่สี อดคลองกับสวนประกอบของอาคาร

วัสดุท่ีใชในการตกแตงพ้ืนภายในอาคารหากแบงตามคุณลักษณะดานอัคคีภัยแลว จะแบงได
2 ระดับชั้นคณุ ภาพคอื ระดับชั้นคณุ ภาพ I และ II ตามมาตรฐาน มยผ. 8209-52 [22] หรือ ASTM E648 [10]
โดยครอบคลมุ วสั ดุตกแตงผวิ พนื้ ภายในทุกประเภท

การตกแตงพื้นภายในอาคาร ใหใชวัสดุตกแตงท่ีผานการทดสอบตามมาตรฐาน มยผ. 8209-52
หรือ ASTM E648 และใหพิจารณาเกณฑการใชวัสดุตกแตงผิวพ้ืนภายในเปนไปตามลักษณะการใชงาน
ของอาคาร การติดตั้งระบบดับเพลิงอัตโนมัติ และสวนประกอบภายในอาคาร ไดแก ทางหนีไฟ ชองทางเดนิ
และบรเิ วณหอ งและพน้ื ที่ปด ลอม โดยมีรายละเอยี ดดงั ตารางที่ 5.1

ตารางท่ี 5.1 ขอ กาํ หนดการใชวสั ดตุ กแตงผิวพื้นภายในท่สี อดคลองกับลักษณะการใชอาคาร

อาคารมรี ะบบดับเพลิงอัตโนมัติ อาคารไมม รี ะบบดบั เพลิงอตั โนมัติ

ประเภทอาคาร ชอ งบันไดและ ชอ งทางเดินและ หอ งและพ้นื ที่ ชอ งบันไดและ ชอ งทางเดินและ หอ งและพืน้ ที่
ทางลาดดา นใน สว นปด ลอม ปดลอม ทางลาดดา นใน สว นปดลอ ม ปด ลอม
พก-1 พก-2 และ พก-3 ทเี่ ปนทางหนีไฟ สําหรบั ทางไปสู ทเ่ี ปน ทางหนีไฟ สาํ หรับทางไปสู
ชน สธ และ ศษ II I
และเปน ชองบนั ไดและ และเปน ชอ งบันไดและ
พก-4 พอ-1 และ พอ-2 ทางผา นหนไี ฟ) ทางลาดหนีไฟ ทางผา นหนีไฟ ทางลาดหนีไฟ
พณ สอ และ กส
II II II

II II II II II II

หลกั เกณฑใ นการประเมินตรวจรับรองความปลอดภัยดานอคั คีภัยของวัสดุตกแตงทใี่ ชภายในอาคาร หนา ที่ 83

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คภี ัยของวัสดตุ กแตงที่ใชภ ายในอาคาร หนา ท่ี 84

สว นที่ 6 ขอ กาํ หนดเกยี่ วกบั การใชวัสดทุ ี่ตดิ ไฟไดบนพ้ืน

6.1 ทวั่ ไป

ในกรณีที่มีการใชวัสดุท่ีติดไฟได โดยติดตั้งหรือฝงอยูบนพ้ืนของอาคารที่มีอัตราการทนไฟ
ไมนอยกวาท่ีกําหนดไวในกฎกระทรวงฉบับท่ี 60 (พ.ศ.2549) [42] ทั้งนี้ไมรวมถึงเวทีและพ้ืนที่ยกระดับ
วสั ดุดังกลาวน้ีจะตอ งมีสมบตั ดิ า นอัคคีภยั ที่สอดคลอ งกบั ขอ กําหนดในหัวขอ 6.2 ถงึ 6.3

6.2 ขอกาํ หนดของการกอ สรา งระบบตง

ตง ค้ํายนั และกรอบ ตอ งไมทาํ จากวัสดุทีต่ ิดไฟ ยกเวน เมื่อชอ งวา งระหวางตัวพืน้ กับชดุ ประกอบพื้น
(floor assembly) ที่มีอัตราการทนไฟ บรรจุดวยวัสดุประเภทไมติดไฟท่ียึดติดอยางมั่นคงอยูเต็มชองวาง
หรือมีการปองกันการกระจายไฟใหอยูในบริเวณที่กําหนด ดังแสดงในรูปท่ี 6.1 และชองวางดังกลาว
จะตอ งไมเปนชอ งตอ เน่อื งภายใตผนงั กน้ั หรือผนงั แบบถาวร

รปู ท่ี 6.1 วสั ดปุ อ งกันการกระจายไฟในพน้ื ระบบตง

6.3 ขอกาํ หนดการใชพืน้ ท่ีตกแตง ดวยไม

ไมสามารถใชเปนวัสดุตกแตงผิวพื้นภายในได เม่ือมีการติดต้ังวัสดุตกแตงพ้ืนไมโดยตรงกับตง
ที่มีการฝงหรือตงท่ีมีการปองกันการติดไฟ และสามารถใชพ้ืนไมยึดติดโดยตรงกับพ้ืนผิวดานบนของโครงสรางพ้ืน
หรือชุดประกอบพ้ืนที่มีอัตราการทนไฟ ดังแสดงในรูปท่ี 6.2 หรือติดตั้งกับระบบตงไมท่ีมีการปองกัน
การกระจายไฟโดยการเตมิ วัสดุไมต ดิ ไฟในบรเิ วณท่ีเปนชองวาง ตามขอ 6.1

หลักเกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอคั คีภัยของวัสดตุ กแตงท่ีใชภายในอาคาร หนา ที่ 85

รูปที่ 6.2 การติดต้งั ไมป ระดับพนื้ กับพ้ืนท่ีมีอัตราการทนไฟ [43]

6.4 ขอกําหนดการใชแ ผนวสั ดฉุ นวน

แผนวัสดุฉนวนที่ติดไฟไดและมีความหนาไมเกิน 12.7 มิลลิเมตร สามารถใชไดโดยปดทับ
ดวยวัสดุตกแตงผิวพ้ืนภายใน ดังแสดงในรูปท่ี 6.3 โดยแผนวัสดุฉนวนตองติดต้ังโดยตรงกับโครงสรางพื้น
หรอื ชุดประกอบพ้นื ที่ไมติดไฟ หรอื ตดิ ต้ังกับระบบตงไมที่มีการปอ งกันการกระจายไฟโดยการเติมวสั ดไุ มติดไฟ
ในบรเิ วณท่เี ปนชอ งวา ง ตามขอ 6.1

โครงสรางพน้ื ทไ่ี มต ดิ ไฟ

วัสดตุ กแตง แผนฉนวนที่ตดิ ไฟได
ผิวพ้ืนภายใน

รปู ท่ี 6.3 การติดตงั้ แผนฉนวนทต่ี ิดไฟไดก ับพ้นื ทไี่ มต ดิ ไฟ [44]

หลักเกณฑใ นการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภัยดานอัคคีภยั ของวัสดุตกแตงทใี่ ชภ ายในอาคาร หนาที่ 86

สวนที่ 7 ขอ กาํ หนดวสั ดุตกแตง ประเภทผา มาน ผาแขวน บัว และวัสดปุ ระดบั อืน่ ๆ

7.1 ขอกาํ หนดทว่ั ไป

ขอกําหนดดังตอ ไปนี้ มผี ลบงั คับใชกับอาคารทกุ ประเภท
1. หามใชวสั ดตุ กแตง หรอื วสั ดปุ ระดับทมี่ สี ารทีท่ ําใหเ กดิ การระเบดิ หรอื สารทมี่ ีความไวไฟสูง
2. หากมีการใชสารเคลือบผิวหนวงไฟ (fire-retardant coating) กับวัสดุตกแตงอาคาร

ตองทาํ การบํารงุ รักษาใหสารเคลอื บผิวคงทน และมปี ระสิทธิภาพในสภาวะการใชงานจริงตลอดเวลา
3. หามใชว ัสดุตกแตง หรือวัตถุใด ๆ ท่ีขวางทางบันไดหนไี ฟ ทางเขา สูท างออกหนไี ฟ เสนทางหนีไฟ

หรือทศั นวิสัยของเสน ทางเหลาน้ี
4. สามารถใชไ มและวัสดไุ มตดิ ไฟ เปนวัสดตุ กแตงหรือวัสดปุ ระดบั ไดโดยไมจาํ กดั ปริมาณการใช

7.2 วัสดุตกแตงประเภทติดไฟได

การใชวัสดุตกแตงประเภทผามาน ผาแขวน และวัสดุประดับตกแตงอื่น ๆ ที่ยึดติดหรือแขวนจากผนัง
หรอื ฝา เพดานในอาคารประเภทชมุ นุม สาํ นกั งานธรุ กจิ การศึกษา พยาบาลและกักขงั พาณิชยกรรม พกั อาศัย
ประเภท พอ-1 และอาคารประเภทหอพักในกลุม พอ-2 จะตองเปนวัสดุไมติดไฟ หรือมีสมบัติสอดคลองกับขอ 7.3
และมปี รมิ าณการใชไมเ กินรอ ยละ 10 ของพ้นื ท่ีผนงั หรือเพดานทวี่ สั ดตุ กแตงนนั้ แขวนอยู

ขอยกเวน
1. สําหรับหอประชุมในกลุมอาคารประเภทชุมนุม ที่มีการติดต้ังระบบดับเพลิงอัตโนมัติตลอด
ท่ัวอาคารซึ่งเปนไปตามมาตรฐาน มยผ.8127-52 [15] การใชผามานทั้งแบบพับและขงึ ตึง
ผาแขวน และวัสดุตกแตงประเภทติดไฟไดประเภทเดียวกัน ท่ีแขวนจากผนังหรือเพดาน
สามารถใชประดับตกแตงไดไมเกินรอยละ 75 ของพ้ืนที่ผนังทั้งหมด โดยตองติดต้ัง
วสั ดุตกแตงน้ันตามขอกําหนดในสวนท่ี 4 หวั ขอท่ี 4.5
2. อาคารหอพักในกลุมพักอาศัยประเภท พอ-2 ในบริเวณหองนอน (sleeping unit)
และหองพักอาศัย (dwelling unit) ท่ีมีการติดตั้งระบบดับเพลิงอัตโนมัติตลอดท่ัวอาคาร
การใชผามานท้ังแบบพับและขึงตึง ผาแขวน และวัสดุตกแตงประเภทติดไฟไดประเภทเดียวกัน
ที่แขวนจากผนังหรอื เพดาน สามารถใชป ระดับตกแตง ไดไ มเ กินรอ ยละ 50 ของพ้นื ทผี่ นังทั้งหมด
3. อาคารกลุมพาณิชยกรรมและสํานักงานธุรกิจ การใชผาก้ันหองท่ีแขวนจากเพดาน
และไมยึดติดกับพ้ืน สามารถใชประดับตกแตงไดโดยไมจํากัดปริมาณพื้นที่ แตวัสดุตกแตงน้ัน
ตอ งมสี มบัติของวสั ดุตกแตงเปนไปตามขอ 7.3
4. ผามานท้ังทง้ั แบบพับและขึงตึง ผา แขวน และวสั ดตุ กแตง ประเภทติดไฟไดท ีใ่ ชคลมุ หนาตาง
สามารถใชไดไ มเกนิ รอ ยละ 10

หลักเกณฑในการประเมินตรวจรบั รองความปลอดภยั ดานอัคคีภัยของวัสดตุ กแตงท่ีใชภายในอาคาร หนาท่ี 87

ข้ันตอนการตรวจประเมินรับรองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวัสดุกแตงประเภทผา ผามาน ผาแขวน
ไดแสดงไวใน ข4 ภาคผนวก ข และตารางสรุปการตรวจประเมินรับรองความปลอดภัยดานอัคคีภัยของวัสดุกแตง
ประเภทผา ผามาน ผาแขวน ไดแ สดงไวใน ค4 ภาคผนวก ค

7.3 ขอกําหนดเก่ียวกับเกณฑการยอมรับดวยการทดสอบ

การใชผามานทั้งแบบพับและขึงตึง ผาแขวน และวัสดุตกแตงประเภทติดไฟไดประเภทเดียวกัน
ท่ีแขวนจากผนังหรือเพดาน ตองมีการทดสอบวัสดุจากหนวยงานที่เช่ือถือได โดยมีคาอัตราการปลอยความรอนสูงสุด
ไมเกิน 100 กิโลวัตต เมื่อทดสอบตาม NFPA 289 [38] ที่ใชแหลงจุดติดไฟ 20 กิโลวัตต หรือผานเกณฑ
ตามการทดสอบ Method 1 หรอื 2 ของมาตรฐาน NFPA 701 [11] โดยมเี กณฑต ัดสนิ ดงั ตอไปนี้

NFPA 701 Method 1 [11]
1. ช้ินตัวอยางทดสอบทั้ง 10 ชิ้นตองไมลุกไหมตอบนพ้ืนเกิน 2 วินาทีหลังจากการหยด
หรอื มชี ้ินสวนหลดุ ออกมา
2. การสูญเสยี นํา้ หนกั ของวัสดุหลงั เผาไหมต อ งมีคาเฉลย่ี ไมเกินรอ ยละ 40
3. ช้ินตัวอยางทดสอบแตละชิ้นตองมีรอยละการสูญเสียนํ้าหนักไมเบี่ยงเบนมากกวา
3 เทาของคาเบ่ียงเบนมาตรฐาน (standard deviation, SD) จากคาเฉล่ี ย
ของชน้ิ ตัวอยางทดสอบ 10 ชิน้
4. ในกรณีท่ีมีช้ินตัวอยางทดสอบชิ้นใดช้ินหนึ่งมีคามากกวา 3SD จากคาเฉลี่ย
ของช้ินตัวอยางทดสอบ 10 ช้ิน ใหทําการทดสอบใหม 10 ช้ิน โดยผลการทดสอบทั้ง 10 ช้ิน
ตอ งมรี อ ยละการสญู เสียน้ําหนักไมมากกวา 3SD จากคาเฉล่ียของชิ้นตวั อยางทดสอบ 10 ช้นิ
จึงจะผา นเกณฑ

NFPA 701 Method 2 [11]
1. ชิ้นทดสอบท้ัง 10 ช้ินตองไมลุกไหมตอบนพื้นเกิน 2 วินาทีหลังจากการหยด
หรือมีชิ้นสว นหลุดออกมา
2. ในกรณีทีช่ ิ้นทดสอบเปน แบบพับ ระยะการเผาไหม (char length) ตอ งไมเ กนิ 1,050 มลิ ลิเมตร
ดงั แสดงในรูปท่ี 7.1
3. ในกรณที ช่ี ้ินทดสอบเปน แบบขึงตึง ระยะการเผาไหม (char length) ตองไมเ กนิ 435 มลิ ลิเมตร
ดงั แสดงในรูปท่ี 7.2
4. การประเมิน
4.1 ในกรณีแบบพับ ถามีช้ินทดสอบเพียง 1 ชิ้นจาก 4 ช้ินไมเปนไปตามขอกําหนด
(ขอ 1 และ 2) ใหทําการทดสอบเพิ่ม 2 ชิ้น โดยทั้ง 2 ชิ้นตองผานตามขอกําหนด
ขา งตน

หลกั เกณฑใ นการประเมนิ ตรวจรับรองความปลอดภยั ดานอคั คีภยั ของวัสดตุ กแตงทใี่ ชภายในอาคาร หนาท่ี 88