งบกำไรขาดทุน

งบกำไรขำดทุน (Income Statement) เป็นรำยงำนท่ีจดั ทำข้ึนเพื่อแสดงผลกำรดำเนินงำน
ของกิจกำรในระหวำ่ งงวดบญั ชี หรือสิ้นงวดบญั ชีใดบญั ชีหน่ึงโดยกำรกำหนดระยะเวลำงวดบญั ชีน้นั
ข้ึนอยกู่ บั ควำมตอ้ งกำรของเจำ้ ของกิจกำร กำรท่ีกิจกำรจดั ทำงบกำไรขำดทุนในวนั อ่ืนท่ีมิใช่วนั สิ้น
งวดบญั ชีน้ีเรียกว่ำ “งบกำรเงินระหว่ำงกำลหรืองบกำรเงินระหว่ำงงวด” ซ่ึงมีหลกั กำรและวิธีกำร
จดั ทำเช่นเดียวกนั และยึดหลกั ปฏิบตั ิตำมมำตรฐำนกำรบญั ชี ฉบบั ที่ 1 เร่ืองกำรนำเสนองบกำรเงิน
และประกำศของกรมพฒั นำธุรกิจกำรคำ้ กระทรวงพำณิชย์ เร่ืองกำหนดรำยกำรย่อที่ตอ้ งมีในงบ

กำรเงิน

ตำมมำตรฐำนกำรบัญชี ฉบับที่ 1 เรื่ อง กำรนำเสนองบกำรเงินได้กล่ำวถึงงบกำไรขำดทุน (Income
Statement) ว่ำเป็นรำยงำนท่ีทำข้ึนเพื่อแสดงผลกำรดำเนินงำนของกิจกำรในระหว่ำงงวดบญั ชีหรือสิ้นงวดบญั ชี
ประกอบดว้ ยรำยไดแ้ ละค่ำใชจ้ ่ำยรวมถึงผลกำไรและขำดทุน

กำไรหรือขำดทุน หมำยถึง ยอดรวมของรำยไดห้ กั ค่ำใชจ้ ่ำยโดยไม่รวมองคป์ ระกอบของกำไรขำดทุนเบด็ เสร็จอ่ืน

ข้อมูลที่ต้องนำเสนอในงบกำไรขำดทุนเบด็ เสร็จ
1. รำยได้
2. ตน้ ทุนทำงกำรเงิน
3. ส่วนแบ่งกำไรหรือขำดทุนของบริษทั ร่วมและบริษทั ร่วมคำ้ ที่ใชว้ ิธีส่วนไดเ้ สีย
4. ค่ำใชจ้ ่ำยภำษี
5. ยอดรวมของ

5.1 กำไรหรือขำดทุนหลงั ภำษีเงินไดจ้ ำกกำรดำเนินงำนท่ียกเลิก
5.2 ผลกำไรหรือขำดทุนหลงั ภำษีเงินไดท้ ่ีรับรู้จำกกำรวดั มูลค่ำยุติธรรมสุทธิหักจำกตน้ ทุนในกำรขำยหรือกำร
จำหน่ำย กลุ่มสินทรัพยท์ ี่ยกเลิกเกี่ยวกบั กำรดำเนินงำนท่ียกเลิก
6. กำไรหรือขำดทุน
7. องคป์ ระกอบแต่ละรำยกำรของกำไรขำดทุนเบด็ เสร็จอื่นท่ีจดั ประเภทตำมลกั ษณะ
8. ส่วนแบ่งกำไรขำดทุนเบด็ เสร็จอื่นของบริษทั ร่วมและกิจกำรร่วมคำ้ ท่ีใชว้ ิธีส่วนไดเ้ สีย
9. กำไรขำดทุนเบด็ เสร็จรวม

อยำ่ งไรก็ตำม กำรจดั ทำงบกำไรขำดทุนสำหรับกิจกำรเจำ้ ของ
คนเดียวประเภทธุรกิจซ้ือขำยสินคำ้ น้นั ไดป้ ระยกุ ตเ์ อำมำตรฐำนกำร
บญั ชีฉบบั ท่ี 1 มำเป็ นแนวทำงในกำรจดั ทำ จึงมีกำรเปล่ียนแปลง
ลกั ษณะรูปแบบและชื่อเรียกไปบำ้ ง แต่ยงั เน้นสำระสำคญั มำกกว่ำ
รูปแบบ และเรียก “งบกำไรขำดทุน” ไวเ้ หมือนเดิมส่วนช่ือเรียกตำม

มำตรฐำนกำรบัญชี คือ “งบกำไรขำดทุนเบ็ดเสร็จ” น้ัน เหมำะ
สำหรับกิจกำรซ้ือขำยสินคำ้ ที่อยู่ในรูปของห้ำงหุ้นส่วนและบริษทั
จำกดั

งบกำไรขำดทุน (Profit and Loss statement or Income Statement)
หมำยถึงงบท่ีแสดงผลกำรดำเนินงำนในรอบระยะเวลำใดเวลำหน่ึงวำ่ มีกำไรหรือขำดทุนเท่ำใด บญั ชีที่

แสดงในงบกำไรขำดทุน ไดแ้ ก่ บญั ชีรำยได้ ค่ำใชจ้ ่ำย รวมถึงผลกำไรและขำดทุน เน่ืองจำกงวดบญั ชี

โดยปกติจะกำหนดระยะเวลำ 1 ปี จึงมกั เขำ้ ใจผดิ วำ่ กิจกำรตอ้ งจดั ทำงบกำไรขำดทุนเพยี งปี ละคร้ังเสมอ
ซ่ึงท่ีจริงแลว้ กิจกำรสำมำรถจดั ทำไดท้ ุกเมื่อข้ึนอยกู่ บั ควำมตอ้ งกำรของเจำ้ ของกิจกำรเช่น3เดือนหรือ6เดือนเป็นตน้
กำรที่จดั ทำงบกำไรขำดทุนในวนั อ่ืนที่มิใช่วนั สิ้นงวดบญั ชีน้ี เรียกวำ่ “งบกำรเงนิ ระหว่ำงกำลหรืองบ
กำรเงนิ ระหว่ำงงวด (Interim Report)” ซ่ึงมีหลกั กำรและวธิ ีกำรจดั ทำเช่นเดียวกนั สำหรับ
กิจกำรที่มิไดเ้ ป็นนิติบุคคล ไม่วำ่ จะเป็นหำ้ งหุน้ ส่วนท่ีมิไดจ้ ดทะเบียนหรือกิจกำรเจำ้ ของคนเดียว

ถึงแมว้ ำ่ จะไม่ตอ้ งนำส่งงบกำรเงินเพรำะกิจกำรประเภทน้ีจะเสียภำษีเงินไดบ้ คุ คลธรรมดำ แต่ตอ้ งจดั ทำ
งบกำรเงินข้ึน ณวนั สิ้นงวดบญั ชีอยำ่ งนอ้ ยปี ละคร้ังเช่นเดียวกบั กิจกำรที่เป็นนิติบุคคล เพอ่ื จะไดท้ รำบผล
กำรดำเนินงำนและฐำนะทำงกำรเงินของกิจกำรและเพอ่ื นำเสนอต่อบุคคลภำยนอกในกรณีท่ีตอ้ งกำร

หุน้ ส่วนเพม่ิ หรือตอ้ งกำรเงินทุนจำกบุคคลภำยนอกหรือสถำบนั กำรเงิน โดยกำรจดั ทำงบกำรเงินตอ้ ง
เป็นไปตำมมำตรฐำนกำรบญั ชีและตำมประกำศของกรมพฒั นำธุรกิจกำรคำ้ กระทรวงพำณิชย์ เร่ือง

กำหนดรำยกำรยอ่ ท่ีตอ้ งมีในงบกำรเงิน

กำรจัดทำงบกำไรขำดทุน
1. วิธีจำแนกค่ำใช้จ่ำยตำมลกั ษณะของค่ำใช้จ่ำย วิธีน้ีกิจกำรจะตอ้ งรวมค่ำใชจ้ ่ำยตำม
ลกั ษณะของค่ำใชจ้ ่ำยในงบกำไรขำดทุน เช่น ค่ำเสื่อมรำคำ คำ่ ขนส่ง เป็นตน้
2. วธิ ีจำแนกค่ำใช้จ่ำยตำมหน้ำทหี่ รือวิธีต้นทุนขำย วธิ ีน้ีกิจกำรตอ้ งจดั ประเภท
ค่ำใชจ้ ่ำยตำมหนำ้ ท่ีของค่ำใชจ้ ่ำยท่ีเป็นส่วนหน่ึงของตน้ ทุนขำย และตอ้ งเปิ ดเผยตน้ ทุน
ขำยแยกออกจำกคำ่ ใชจ้ ่ำยอื่นวธิ ีน้ีจะใหข้ อ้ มูลต่อกำรตดั สินใจของผใู้ ชง้ บกำรเงินมำกกวำ่
วธิ ีแรก มี 2 แบบ คือ

2.1 แบบข้ันเดยี ว (Single Step)

2.2 แบบหลำยข้ัน (Multiple Step)
งบกำไรขำดทุนท่ีนำมำประยุกต์ใชส้ ำหรับกิจกำรเจำ้ ของคนเดียวประเภทธุรกิจซ้ือ
ขำยสินคำ้ คืองบกำไรขำดทุนตำมแบบ 1 ซ่ึงเป็ นของห้ำงหุ้นส่วนจดทะเบียน เนื่องจำก
ก ร ม พัฒ น ำ ธุ ร กิ จ ก ำ ร ค้ำ ไ ม่ ไ ด้ก ำ ห น ด ร ำ ย ก ำ ร ย่อ ที่ ต้อ ง จัด ท ำ ง บ ก ำ ร เ งิ น
ของกิจกำรเจำ้ ของคนเดียวประเภทธุรกิจซ้ือขำยสินคำ้ ไว้



หมำยเหตุประกอบงบกำรเงนิ (Note to financial Statement) ประกอบดว้ ย ขอ้ มูลที่แสดงเพ่ิมเติมจำกขอ้ มูลที่
แสดงในงบแสดงฐำนะกำรเงิน งบกำไรขำดทุนและกำไรขำดทุนเบด็ เสร็จอื่น งบกำไรขำดทุนที่แสดงแยกต่ำงหำก (ถำ้ มีกำร
นำเสนอ)
งบแสดงกำรเปลี่ยนแปลงส่วนของเจำ้ ของ และงบกระแสเงินสด หมำยเหตุประกอบงบกำรเงินเป็นกำรอธิบำยหรือกำรแยกแสดงของ
รำยกำรที่นำเสนอในงบกำรเงินดงั กลำ่ ว และขอ้ มูลเก่ียวกบั รำยกำรท่ีมีคุณสมบตั ิไม่เพียงพอที่จะรับรู้ในงบกำรเงินที่นำเสนอ

หมำยเหตุประกอบงบกำรเงิน ตอ้ งจดั ทำใหส้ อดคลอ้ งกบั มำตรฐำนกำรรำยงำนทำงกำรเงินสำหรับกิจกำร มี 2 ส่วน คือ
1. สรุปนโยบำยกำรบญั ชีที่สำคญั
2. ขอ้ มูลเพ่ิมเติมอ่ืน

กำรจดั ทำงบกำไรขำดทุนของกิจกำรเจำ้ ของคนเดียวประเภทธุรกิจซ้ือขำยสินคำ้ ในหน่วยน้ี จะจดั ทำ
เฉพำะงบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมหนำ้ ท่ี-ข้นั เดียวและงบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมหนำ้ ที่–
หลำยข้นั รวมท้งั หมำยเหตุประกอบงบกำรเงิน

ข้นั ตอนกำรจดั ทำงบกำไรขำดทุน
กำรจดั ทำงบกำไรขำดทุนของกิจกำรเจำ้ ของคนเดียวประเภทธุรกิจซ้ือขำยสินคำ้ ในหน่วยน้ี จะจดั ทำ
เฉพำะงบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมหนำ้ ท่ี-ข้นั เดียวและงบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมหนำ้ ที่–
หลำยข้นั รวมท้งั หมำยเหตุประกอบงบกำรเงิน
1. เขียนหวั งบกำไรขำดทุนท่ีกลำงกระดำษ ประกอบดว้ ย 3 บรรทดั คือ

- บรรทดั แรกเป็นช่ือกิจกำร
- บรรทดั ที่ 2 เขียนคำวำ่ “งบกำไรขำดทุน”
- บรรทดั ท่ี 3 เขียนรอบระยะเวลำที่จดั ทำงบกำไรขำดทุน
2. เขียนคำวำ่ “รำยได”้ แลว้ นำบญั ชีหมวดรำยไดม้ ำใส่ในงบกำไรขำดทุน ถำ้ มีมำกกวำ่ 1 รำยกำรใหแ้ สดง
กำรรวมยอดรำยไดท้ ้งั หมดดว้ ย ตำมรูปแบบงบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมลกั ษณะของค่ำใชจ้ ่ำยและงบ
กำไรขำดทุน จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมหนำ้ ที่

3. เขียนคำวำ่ “ค่ำใชจ้ ่ำย” แลว้ นำบญั ชีหมวดค่ำใชจ้ ่ำยมำใส่ในงบกำไรขำดทุน ถำ้ มีค่ำใชจ้ ่ำยมำกกว่ำ 1 รำยกำรให้แสดง
กำรรวมยอดคำ่ ใชจ้ ่ำยท้งั หมดดว้ ย ตำมรูปแบบงบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมลกั ษณะของค่ำใชจ้ ่ำยและงบกำไรขำดทุน
จำแนกค่ำใชจ้ ่ำยตำมหนำ้ ที่

4. หำผลต่ำงระหวำ่ งยอดรวมของรำยไดแ้ ละยอดรวมของค่ำใชจ้ ่ำย
4.1 ถำ้ ยอดรวมของรำยไดม้ ำกกวำ่ ยอดรวมของค่ำใชจ้ ่ำยผลต่ำงเรียกวำ่ “กำไรสุทธิ”
4.2 ถำ้ ยอดรวมของค่ำใชจ้ ่ำยมำกกวำ่ ยอดรวมของรำยไดผ้ ลต่ำงเรียกวำ่ “ขำดทุนสุทธิ”

กำรจดั ทำงบกำไรขำดทุน
1. งบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใช้จ่ำยตำมหน้ำที่แบบข้ันเดียว (Single Step Income Statement) เป็ นกำร
จดั ทำตำมรูปแบบท่ีกฎหมำยกำหนดใหซ้ ่ึงจะแสดงโดยนำรำยไดบ้ วกรวมกนั ท้งั หมดและหกั ดว้ ยคำ่ ใชจ้ ่ำยท้งั หมด
2. งบกำไรขำดทุน จำแนกค่ำใช้จ่ำยตำมหน้ำที่แบบหลำยข้ัน (Multiple Step Income Statement) เป็น
งบกำไรขำดทุนที่ส่วนมำกจะจดั ทำข้ึนเพื่อใช้ภำยในกิจกำรจะใชป้ ระโยชน์จำกงบกำไรขำดทุนแบบหลำยข้นั เพ่ือวิเครำะห์
รำยงำนทำงกำรเงินและวำงแผนกำรดำเนินงำนของกิจกำร ซ่ึงจะนิยมจดั ทำกนั มำก

กำรจดั ทำงบกำไรขำดทุนในกรณีที่กิจกำรดำเนินธุรกิจซ้ือขำยสินคำ้ จะแตกต่ำงจำกกำรจดั ทำงบกำไรขำดทุนของธุรกิจ
กำรบริกำรกค็ ือมีบญั ชีสินคำ้ คงเหลือเขำ้ มำเก่ียวขอ้ งกำรจดั ทำงบกำไรขำดทุนจะมีกำรแสดงกำรคำนวณกำไรข้นั ตน้ (Gross
Profit or Gross Margin) ไวด้ ว้ ยซ่ึงสำมำรถคำนวณไดม้ ำจำกกำรนำยอดขำยสุทธิหกั ดว้ ยตน้ ทุนขำย