Szachowe epizody AF (33)
Obrona Alechina B02 XIIIIIIIIY ¦d2+ 59.¢e1 ¦d7 60.¢e2 ¦e7+
9-trr+-+-+0 61.¢f2 ¦e5 0-1
R. Gr¹bczewski - S. Gawlikow- 9+-+l+k+-0
ski, MP (r. 6) Poznañ 1962, 1.e4 9p+-zp-snp+0 Po X rundzie czo³ówka by³a
¤f6 2.e5 ¤d5 3.¤c3 ¤:c3 4.d:c3 9zP-zpP+PzP-0 ustalona. Doda 7,5 p.; Œliwa 7 p. i
g6 5.¥f4 ¥g7 6.£d2 d6 Dziesiêæ 9-+-+-+-+0 Balcerowski 7 p. pretendowali do I
lat póŸniej grano 6...0-0 7.0-0-0 ¤c6 9+-+-+-zP-0 miejsca, a ja z Tarnowskim po 6 p.
8.¤f3 d6 9.e:d6 e:d6 10.¥h6 ¥g4 11. 9-+-+-+LzP0 goniliœmy czo³ówkê
¥:g7 ¢:g7 12.¥e2 ¦e8 13.h3 ¥:f3 14. 9+-+-tRRmK-0
¥:f3 z wyrównan¹ pozycj¹, L. Miag- xiiiiiiiiy Obrona Nowoczesny Benoni A65
marsuren - Y. Kraidman, Skopje
1972. 7.0-0-0 ¤c6 8.¥b5 ¥d7 9. 31...g:f5 W niedoczasie najprost- Z. Cylwik - A. Filipowicz, MP
¤f3 d:e5 10.¥h6 ¥f6 11.£e3 £c8 sze posuniêcie, chocia¿ silniejsze by- (r.11), Poznañ 1962, 1.d4 ¤f6 2.c4
12.¦he1 a6 13.¥:c6 ¥:c6 14. ³o 31...¤g8 32.f:g6+ ¢:g6 33.¥e4+ ¢g7 c5 3.d5 e6 4.¤c3 e:d5 5.c:d5 d6
¤:e5 £f5 15.¤:c6 b:c6 34.¦f4 ¦f8-/+. 32.g:f6 ¢:f6 33.g4 6.e4 g6 7.¥d3 ¥g7 8.¤ge2 0-0
¦g8 34.g:f5 ¦b5 35.¦a1 ¥c8 36. 9.0-0 a6 10.a4 ¤bd7 11.f4 £c7
XIIIIIIIIY ¢h1 ¦b2 37.¥f3 ¦h8 38. ¦ab1 Kolejna moja ulubiona pozycja, te¿
9r+-+k+-tr0 ¦b:h2+ 39.¢g1 ¦a2 40. ¦b6 ¦d8 ograna w ró¿nych spotkaniach, na-
9+-zp-zpp+p0 41.¥e4 ¦:a5 42.¢f2 ¢e5 43.¦e1 turalnie niepublikowanych. 12.
9p+p+-vlpvL0 ¥:f5 44.¥:f5+ ¢:f5 45.¦e6 c4 46. ¤g3 ¦b8 Zabawne, ¿e dopiero po
9+-+-+q+-0 ¦b:d6 ¦:d6 47. ¦:d6 ¢e5 48.¦h6 42 latach grano powtórnie tê pozy-
9-+-+-+-+0 ¦:d5 49.¦:a6 ¢d4 50.¢e2 ¢c3 cjê i nast¹pi³o 12...c4 13.¥c2 ¦b8 14.
9+-zP-wQ-+-0 51.¦a8 ¢c2 52. ¦a2+ ¢b3 53. ¢h1 b5 15.a:b5 a:b5 16.¥e3 b4 17.
9PzPP+-zPPzP0 ¦a8 c3 54.¦a7 ¢c2 55.¢e3 ¢b1 ¤a4 b3 18.¥b1 ¦a8 =, H. Ceceloglu -
9+-mKRtR-+-0 56.¦b7+ ¢c1 57. ¦b8 c2 58.¢e2 D. Hazar. Izmir 2006. 13.a5 c4
xiiiiiiiiy 14.¥c2 b5 15.a:b6 ¦:b6 16.¢h1
16.g4! £:g4 (16...£a5 17.¥g7!)
17.£c5! £a4 18.¥g7 ¦g8 19.
¦d4! 1-0, wobec 19…£b5 20.£:b5
a:b5 21.¥:f6 e6 22.¦ed1 z matem.
Obrona Hromadki A05
J. Gromek - A. Filipowicz, MP MP. Poznañ 1962. Romuald Gr¹bczewski, Zbigniew Cylwik i W³odzimierz Schmidt
(r.9), Poznañ 1962, 1.¤f3 ¤f6 2.g3
g6 3.¥g2 ¥g7 4.0-0 0-0 5.c4
d6 6.d4 ¤fd7 7.¤c3 c5 8.d5
¤a6 9.¥d2 ¤c7 10.£c1 ¦b8 11.
a4 a6 Tê pozycjê mia³em znako-
micie ogran¹, nie tylko w setkach
blitzów, ale nawet w partiach tur-
niejowych. 12.¥h6 b5 13.¥:g7
¢:g7 14.¤d2 ¤e5 15. b3 b:c4
16.b:c4 e6 17.f4 ¤g4 18.¤de4
e:d5 19.¤:d5 ¤:d5 20.c:d5 f5
21.£c3+ ¢g8 22.¤g5 Pozycja
wyrównana, ale po prostu ³atwiej
gra siê j¹ czarnymi. Na tym polega-
³o szacowanie pozycji przez daw-
nych starych mistrzów, bowiem
wspólczesna ocena komputerowa
nic tu nie mówi. 22...£f6 23.£:f6
¤:f6 24. ¦ab1 ¥d7 25.¤e6 ¦fc8
26.a5 ¢f7 27.¤g5+ ¢e7 28.e4
h6 29. e:f5 h:g5 30.¦be1+ ¢f7
31.f:g5
22 magazyn SZACHISTA wrzesieñ 2012
Szachowe epizody AF (33)
¤c5 17.e5?! (17.£e2 ¦b4 18.e5 S. Brzózka - A. Filipowicz f:g4 17.¤e2 ¥g7 18.¥c3 e5 19.
¤fd7 19.e6 f:e6 20.d:e6 ¤f6=) 17... MP (r.13), Poznañ 1962 f:e5 d:e5 20.¥d2? (20.b4 £e7=)
d:e5 18.f:e5 £:e5 19.¥f4 £e7 20...¦:f1+ 21.¦:f1
20.d6 £b7 21.¥e5 ¤cd7 22. XIIIIIIIIY
¥:f6 ¤:f6 23.¤a4 ¦b5 24.¦:f6 9-+r+-+k+0 XIIIIIIIIY
¥:f6 25.¤e4 ¥d8 26.¤ac5 9+-+n+pvl-0 9-tr-wq-+k+0
9r+-+-+p+0 9+p+l+-vlp0
XIIIIIIIIY 9+-+-zP-+-0 9p+-+-+p+0
9-+lvl-trk+0 9-zppzP-+-+0 9+-zp-zp-+-0
9+q+-+p+p0 9+-sn-vL-+P0 9P+P+P+p+0
9p+-zP-+p+0 9P+RsN-+-mK0 9+-+P+-+-0
9+rsN-+-+-0 9+-+-+LtR-0 9-zPQvLN+PzP0
9-+p+N+-+0 xiiiiiiiiy 9+-+-+R+K0
9+-+-+-+-0 xiiiiiiiiy
9-zPL+-+PzP0 38...¦:a2? Po 38...¤b6 39.¦g2
9tR-+Q+-+K0 ¦a5 40.¥g5 ¢f8 czarne zachowywa³y 21...¥:a4 22.b3 ¥c6 23.¥e3
xiiiiiiiiy lekk¹ przewagê. 39.¦:a2 ¤:a2 40. £d6 24.¤c3 ¦f8 25.¦:f8+ £:f8
¥:c4 ¤c3 41.e6 ¤b6 42.e:f7+ Przewaga czarnych jest minimalna,
26...¦:c5 Gorsze 26...£b8 27. ¢f8 43.¥e6 ¦a8 44.d5 ¤b:d5 z uwagi na „dublaki“ na linii „g“. 26.
£d4 ¦:b2 28.d7 ¦:c2 29.d:c8£ £:c8 45.¥c5+ ¤e7 46.¦:g6 ¦d8 47. £c1 h5 27.¢g1 £d8 28.¤d5 ¥f8
30.¤d7 f5 31.¤:f8 f:e4 32.¤e6! 27. ¤f3 ¤e4 48.¥:b4 ¤d6 49.¦g2 29.£c3 ¥d6 30.£e1 ¥:d5 31.
¤:c5 £c6 28.¤e4 ¥b7 29.£d2 ¤c6 50.¥c5 ¤e5 51.¤:e5 ¥:e5+ e:d5 £e7 32.¥d2 £f6 33.£e4 £f5
f5 30.¤c3 ¦f6 31.¦e1 ¦:d6 52.¢h1 ¢e7 53.¥d5 ¢f6 54.¥e3 34.g3 ¢f7 35.¢g2 ¢e7 36.¥e3
32.£e2 ¥f6 (32...¥h4!) 33.¥a4 ¦h8 55.¥g5+ ¢f5 56.h4 ¥g7 57. ¢d7 37.¥f2 £:e4+ 38.d:e4 b5
£c8 34.h3 ¢g7 35.£f2 ¦d3 36. ¥e7 ¤c8 58.¥g5 ¤b6 59.¦f2+ 39.c:b5 a:b5 40.¢f1 ¢c7 Kontro-
¦e3 ¦:e3 37.£:e3 f4 0-1 ¢e5 60.¥b3 ¤d7 61.¦e2+ ¢d6 lny ruch. Nie wygrywa³o te¿ 40...c4
62.¦e8 ¤f8 63.¢g2 1-0 41.b:c4 b:c4 42.¢e1 ¥b4+ 43.¢d1
Tê partiê obserwowa³ kilkakrot- ¥c3! 44.¢c2 ¥d4 45.¥:d4 e:d4 46.
ny mistrz Polski Kazimierz Plater, Do koñca pozosta³y dwie partie z e5=) 41.¢e2 Zapisane posuniêcie,
który przyby³ do Poznania ma ostat- „tytanami“, Œliw¹ i Tarnowskim. po którym nie znalaz³em wygranej.
nie rundy i udzieli³ wywiadu. By³ za- Gra ze Œliw¹ by³a dla mnie zawsze 41...¢b7 (41...c4 42.b:c4 b:c4 43.
skoczony niebywa³ym zaintereso- wielkim prze¿yciem, bo dominowa³ ¢d2 ¥b4+ 44.¢c2=) 42.¢d2 ¢c7
waniem kibiców, którzy codziennie w polskich szachach w koñcu lat 43.¥e3 ¢b7 44.¢c3 ¢c7 Remis
gremialnie przybywali na partie i 40-tych i w latach 50-ych. Zreszt¹
dogrywki. Sam odmówi³ udzia³u w prawdê mówi¹c, nawet teraz Œliwa Pozosta³ decyduj¹cy pojedynek
finale, bo nie móg³ przejœæ cyklu jest jedynym znanym powojennym w ostatniej rundzie. Takie partie,
treningowego i nie by³ odpowiednio polskim szachist¹, bo gra³ wiele to by³ mój ¿ywio³!
przygotowany. Tak to wówczas pod- partii z mistrzami œwiata i wszystki-
chodzono do wa¿nych rozgrywek. mi czo³owymi graczami owych cza- Gambit królewski C35
sów. Starsza generacja szachistów,
Po partii z Cylwikiem znalaz³em poza granicami kraju, nadal wymie- A. Filipowicz - A. Tarnowski,
siê na III miejscu i tylko po³ówka nia tylko jego nazwisko. Niestety MP (r. 15), Poznañ 1962, 1.e4 e5
dzieli³a mnie od liderów, ale przy- nazwiska naszej wspó³czesnej czo- 2.f4 e:f4 3.¤f3 ¥e7 4.¥c4 ¤f6 5.
sz³y dwa czarne dni. Przegra³em z ³ówki, nie graj¹cej w silnych turnie- e5 ¤g4 6.£e2 Zagrane w celu za-
W³odkiem Schmidtem, z którym za- jach nie s¹ w ogóle znane szachi- skoczenia przeciwnika, dobrze przy-
wsze gra³em Ÿle, niezale¿nie od ko- stom innych krajów, naturalnie po- gotowanego do tego wariantu, zgod-
loru. Zarówno w latach, gdy by³em za doœæ w¹skim gronem ich rywali. nie uznanego przez ówczesn¹ teoriê
od niego lepszym graczem, jak te¿ jako jedna z najlepszych obron czar-
wtedy, gdy on dominowa³ w kraju, a Partia angielska A10 nych. Preferowano tu 6.¤c3 lub 6.0-0,
ja plasowa³em siê na III-V pozycji. a ruch 6.£c2 nie by³ wspominany.
B. Œliwa - A. Filipowicz, MP (r. Przyk³adowa kontynuacja, to 6.¤c3
Kolejna pora¿ka z drugim moim 14), Poznañ 1962, 1.c4 g6 2.e4 d6 7.e:d6 £:d6 8.d4 0-0 9.0-0 c6 10.
trudnym rywalem, którym by³ ¥g7 3.f4 c5 4.¤f3 ¤c6 5.¤c3 d6 ¤e4 £g6 11.¥d3 ¥f5 12.£e2 ¤e3 13.
Stefan Brzózka. Tym razem, w za- 6.¥e2 ¥d7 7.d3 a6 8.0-0 ¦b8 ¥:e3 ¥:e4 14.¥:f4 ¥:d3 15.c:d3 ¥f6
sadzie, ogra³em go w grze œrodko- 9.a4 ¤h6 10.¥d2 f5 11.£c2 0-0 16.¤e5 ¥:e5 17.d:e5 ¤d7= A. Moro-
wej, ale fatum da³o znaæ o sobie… 12.¦ae1 e6 13.¢h1 ¤d4 14. ziewicz - J. Piket, Internet 2000. 6...
i partiê przegra³em. ¤:d4 ¥:d4 15.¥f3 ¤g4! 16.¥:g4 0-0! Najprostsza i niew¹tpliwie naj-
magazyn SZACHISTA wrzesieñ 2012 23
Szachowe epizody AF (33)
lepsza odpowiedŸ. Po 6... d6 biale nie ma gdzie odejœæ 14.¦gl ¥h3 lub Dziêki zwyciêstwu w ostatniej
maj¹ do wyboru dwie kontynuacje: 14.¦h5 ¥g4, to wydaje siê, ¿e bia³e rundzie zaj¹³em V miejsce i awan-
7. ed6 H:d6 8. Sc3 i dochodzi do po- musz¹ oddaæ hetmana, forsuj¹c sowa³em po raz drugi do dru¿yny
zycji niespotykanej w praktyce, ale wieczny szach. 15.¢:f2!! Natural- olimpijskiej na olimpiadê w Z³o-
jak siê okaza³o rozwa¿anej w anali- nie mo¿na by³o remisowaæ wiecz- tych Piaskach 1962 r.
zach arcymistrza Bronsteina (przy nym szachem po 15.¥g6+ ¢g8 16.
zupe³nie innej kolejnoœci posuniêæ), ¥h7+ itd. 15...¤d7 Jeœli 15...f6, to W ostatniej rundzie walczono
który w¹tpi czy bia³ym uda siê zor- 16.e6 ¥:e6 (16...g5 17.¥f5+ ¢g8 niezwykle zaciêcie, ale dwa nie-
ganizowaæ atak, albo 7.d4 de5 8.de5 18.¦h6 ¦e8 19.¥:g5 f:g5 20.¦ah1 zwykle wa¿ne pojedynki kandyda-
i bia³e odbijaj¹ pionka z dobr¹ gr¹. ¢f8 21.¤e5 ¢e7 22.¦h7+ ¢d6 tów do medalowych miejsc Doda -
7.¤c3 c6 Ideê opanowania punktu 23.¤f7+ ¢c7 24.¤:d8+ ¢:d8 25. Brzózka i Schmidt - Gr¹bczewski
d5, ulubion¹ koncepcjê mistrza Tar- e7++-) 17.¥f5++- ¢g8 18.¥:e6+ ¦f7 zakoñczy³y siê remisami, nato-
nowskiego (nawet czarnymi!?), 19.¤h4! g5 20.¤f5 ¤d7 21.¤h6+ ¢g7 miast w partii Gromek - Balcerow-
trudno uznaæ za b³¹d. Niemniej jed- 22.¥:f7 z wygran¹ bia³ych. 16.¥g5 ski, eksmistrz Polski z 1955 roku
nak zablokowanie centrum, przy f6 (16...£b6 17.¦h4 f6 18. ¥g6+ ¢g8 wpad³ w niedoczasie w pu³apkê.
dalszej próbie otwarcia gry na 19.¦ah1+-) 17.¥g6+ ¢g8 18.¦h2!
skrzydle królewskim ruchem ¥h4+, f:g5 19.¦ah1 ¦:f3+ 20. ¢:f3 g4+ J. Gromek - W. Balcerowski
wydaje siê niew³aœciwym planem 21.¢g3 ¢f8 22. ¦h8+ ¢e7 23. MP (r. 15), Poznañ 1962
gry czarnych. Na uwagê zas³ugiwa- ¦:d8 ¢:d8 24.¦h8+ Teraz po 24...
³o tu proste 7...d6! 8.d4 d:e5 9.d:e5 i ¢c7 nast¹pi 25. e6! ¤f6 26.e7 z wy- XIIIIIIIIY
dopiero teraz ewentualnie 9...¥h4+ z gran¹, wiêc czarne zdecydowa³y 9-+-tr-vlk+0
niejasn¹ gr¹, przy czym czarne z siê zakoñczyæ partiê i pozwoli³y daæ 9+-+rsnpzp-0
pewnoœci¹ nie maj¹ gorszej pozycji, mi mata! 24...¢e7 25.¦e8X 1-0 9qzpp+psnp+0
np. 10.¢f1 ¤f2 11. ¦g1 ¥g4! Dopiero 9+-+-+-+-0
ten wariant móg³by rzuciæ œwiat³o Rozegra³em „partiê ¿ycia“, która 9-zP-vL-+-+0
na wartoœæ posuniêcia 6.He2. 8.d4 zosta³a opublikowana w wielu 9zPN+-zP-zP-0
d5 9.¥d3 ¥h4+ Ten ruch bardziej polskich gazetach, a tak¿e perio- 9-wQ-+-zPLzP0
zas³uguje na znak zapytania, ni¿ na dykach ca³ej Europy, m.in. z ob- 9tR-tR-+-mK-0
okreœlenie „ryzykowny“. Trudno szernymi komentarzami w roczni- xiiiiiiiiy
by³o przewidzieæ dalsz¹ grê bia³ych, ku 1962 wydawanym przez Fede-
ale jednak prowokowanie ich do racjê Szachow¹ ZSRR, w „Ryskich Nast¹pi³o 27.¥:c6? Po 27.a4
ofiary drugiego pionka i jednocze- Szachmatach“, jako per³a szacho- ¤ed5 28.¦:c6 bia³e powinny triumfo-
œnie lekcewa¿enie aktywnej pozycji wej twórczoœci, w „L'Europe waæ. 27...¤:c6 28.¦:c6 i Gromek
bia³ych figur by³o lekkomyœlne. Cie- Echecs“, w „Szachmatnom Biule- nadzia³ siê na 28...e5! po czym
kawe by³o 9...¤e3!? 10.¥:e3 f:e3 11. tienie“ 11/1962, w miesiêczniku czarne przechwyci³y inicjatywê. 29.
£:e3 f6! z ostr¹ pozycj¹. 10.g3 f:g3 „Szachy“ 6/1962, „Schach Echo“ ¦:b6 £a8! 30.a4 e:d4 31.¤:d4
11. ¥:h7+! Pierwsza niespodzian- 3/1963 i wreszcie w ksi¹¿ce Bori- ¤g4 32.b5 ¥c5 33.¦c6 ¥:d4 34.
ka. Oczywiœcie nie wolno 11.¥:h7+ sa de Greiffa „Grandes partidas e:d4 ¦:d4 35.£e2 ¦:a4 36.¦ac1
¢:h7 12.h:g3 i bia³e odbijaj¹ figurê del siglio XX“, wydanej w Kolum- ¤f6 37.b6 ¦a1 38.¦:a1 £:c6 39.
zachowuj¹c bardzo silny atak. 11... bii w 2000 roku.
¢h8 12.h:g3 ¥:g3+ 13.¢f1 ¤f2
XIIIIIIIIY
9rsnlwq-tr-mk0
9zpp+-+pzpL0
9-+p+-+-+0
9+-+pzP-+-0
9-+-zP-+-+0
9+-sN-+Nvl-0
9PzPP+Qsn-+0
9tR-vL-+K+R0
xiiiiiiiiy
14.£:f2! (14.¤g5 ¥g4) 14...¥:f2 Bad Liebenstein 1963. Witold Balcerowski - Vlastimil Jansa
Widocznie na tym posuniêciu opie-
ra³y czarne swoje nadzieje, decydu-
j¹c siê na 9...¥h4+. Poniewa¿ wie¿a
24 magazyn SZACHISTA wrzesieñ 2012
Szachowe epizody AF (33)
¦b1 ¦b8 40.£b2 ¦b7 41.£d4 Z. Doda - W. Balcerowski polskich mistrzów, a potem analo-
¤d7 42.h3 £f6 43.£e4 ¦:b6 44. Bara¿ MP (r.4), Wroc³aw.1962 gicznym szacunkiem obdarza³ cu-
¦c1 ¦b2 45.£e3 ¤e5 46.¦c3 dzoziemców. Inna rzecz, ¿e wtedy,
£b6 47.£f4 ¦b1+ 48.¢h2 £b7 XIIIIIIIIY nie tak jak teraz, graliœmy wy³¹cznie
49.g4 £h1+ 50.¢g3 ¦g1+ 51. 9-+-+-+-+0 z najlepszymi szachistami krajów re-
¢h4 ¦:g4+ 0-1 9zpp+-tr-mk-0 prezentowanych w turniejach. Le-
9-+-zp-+p+0 piej czu³ w turniejach miêdzynaro-
Pierwsza pi¹tka oraz „Szef“ Tar- 9zP-zpP+-+-0 dowych w kraju. Dwukrotnie zaj-
nowski zosta³a wyznaczona do re- 9-+PwqL+l+0 mowa³ IV miejsca w Memoria³ach
prezentowania Polski na olimpia- 9+-+-tR-zP-0 Akiby Rubinsteina w Polanicy
dzie w Z³otych Piaskach w 1962. 9-+-+-zPK+0 Zdroju w latach 1963 i 1964.
9+Q+-+-+-0
Wyniki XIX MP 1962: 1-2. Bal- xiiiiiiiiy Respekt przed rywalami prze-
cerowski Witold i Doda Zbigniew po szkadza³ mu w uzyskiwaniu sukce-
10 p.; 3-4. Schmidt W³odzimierz i 39.¥:g6? ¦:e3 40.f:e3 £d2+ sów odpowiadaj¹cych jego talento-
Œliwa Bogdan po 9,5 p.; 5-7. Filipo- 41.¢g1 £:e3+ 42.¢g2 ¥f3+ 0-1 wi. Wiedzê mia³ bardzo du¿¹,
wicz Andrzej, Brzózka Stefan i Drozd umiejêtnoœci te¿. Znakomicie roz-
Ryszard po 8,5 p.; 8-11. Gromek Jó- Witold Balcerowski (10 VIII 1935 grywa³ czarnymi obronê Pirca, a
zef, Gr¹bczewski Romuald, Tarnow- - 9 XI 2001) by³ wielkim talentem sza- bia³ymi gambit hetmañski. Gra³ dy-
ski Alfred i Gawlikowski Stanis³aw chowym od samego dzieciñstwa. W namiczne, aktywne szachy, d¹¿¹c
po 7,5 p.; 12-13. Pietrusiak Bogdan wieku kilkunastu lat wst¹pi³ do klubu do przejêcia inicjatywy. Ale jego
i Cylwik Zbigniew po 6,5 p.; 14. Fa- „W³ókniarz“ w Zgierzu i czyni³ szyb- prawdziw¹ pasj¹ by³y analizy, na
bian Henryk 4,5 p.; 15-16. K³aput kie postêpy pod okiem s³ynnego Ka- które poœwiêca³ setki godzin. Dr¹-
Edward i Gabryœ Zygmunt po 4 p. zimierza Makarczyka. W 1952 r., ja- ¿y³ wszelkie mo¿liwe warianty, do
ko jeden z najm³odszych uczestni- upad³ego, jak wspomina³ Waldemar
Niew¹tpliwie wielk¹ niespo- ków MP do 20 lat w Kielcach, pewnie Œwiæ, który przez wiele lat mia³
dziank¹ by³o miejsce Witka Balce- zdoby³ I miejsce z dorobkiem 9,5 p. przyjemnoœæ wspólnie analizowaæ z
rowskiego, który ukoñczy³ MP (z 12) wyprzedzaj¹c zdecydowanie Witkiem ró¿ne pozycje, nawet te,
bez pora¿ki. Na tym Witek nie Ryszarda G¹siorowskiego 8 p. i Je- nigdy przez niego nie grywane.
skoñczy³, bo równie niespodziewa- rzego Dyba³ê 7,5 p. Awans do fina³u
nie i g³adko pokona³ faworyta Zbi- MP uzyska³ dopiero w bydgoskim Niestety, jak wiadomo sama wie-
gniewa Dodê 4-2 w meczu bara¿o- pó³finale w 1959 roku, ale pierwsze dza i umiejêtnoœci nie wystarcz¹ do
wym o MP, rozegranym w £odzi i starty w fina³ach MP w latach 1960 i odnoszenia sukcesów szachowych.
we Wroc³awiu (27 IV - 6 V 1962) i 1961 nie przynios³y mu sukcesów. Trzeba mieæ predyspozycje sporto-
po raz pierwszy zosta³ mistrzem Przyczyna by³a doœæ prozaiczna. we, umieæ rozgrywaæ pojedynki tak-
Polski. Doda, przekonany o swojej Trudne dzieciñstwo i m³odoœæ oraz tycznie, graæ twardo, i mieæ odpor-
wy¿szoœci, nie by³ w dobrej formie póŸniej niezbyt udane ¿ycie osobiste noœæ psychiczn¹. Z tym bywa³o go-
i „podstawia³ na prostej drodze“. wp³ynê³y Ÿle na jego stan nerwowy. rzej, mimo, ¿e w póŸniejszych latach
Przegrywa³ wa¿ne partie, czu³ wielki stara³ siê przyswoiæ cechy wojowni-
W. Balcerowski - Z. Doda respekt przed nazwiskami znanych ka. Niemniej jednak mia³ spor¹ listê
Bara¿ MP (r.3), £ódŸ.1962 sukcesów. Trzykrotnie reprezento-
1966. Witold Balcerowski wa³ barwy polskie na olimpiadach,
XIIIIIIIIY w latach 1962, 1964 i 1966, z ogól-
9-+-+-+-+0 nym wynikiem +14 =14 -9. W fina-
9+-+-+-vlk0 ³ach MP wyst¹pi³ jedenastokrotnie.
9-+NtR-+nzp0 Dwukrotnie by³ mistrzem Polski
9+-+-zpl+r0 (1962 i 1965), a kilkakrotnie plaso-
9-+-+-+-+0 wa³ siê w pierwszej pi¹tce. Nazywali-
9+-+-vLPmK-0 œmy go „Championem“, ceniliœmy
9-+-+-sN-zP0 jego kole¿eñskoœæ, bezpoœrednioœæ i
9+-+-+-+-0 klasê gry, ale te¿ wspólnie ¿artowali-
xiiiiiiiiy œmy z jego nawyków i s³aboœci, bo
nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e by³ ma-
37...¥c8? 38.¦:g6 ¢:g6 39. lownicz¹ postaci¹.
¤e7+ ¢f7 40.¤:c8 ¥f8 41.¤e4
¢e6 42.¤a7 ¦f5 43.¤c6 ¢d7 44. Pracowa³ zawodowo, jako cenio-
¢g4 1-0 ny in¿ynier w³ókiennik w Istytucie
W³ókiennictwa w £odzi.
magazyn SZACHISTA wrzesieñ 2012 25
Andrzej Filipowicz - wspomnienia te, które tradycyjnie pojawiaj¹ siê
w obronie Caro-Kann.
Szachowe epizody(34)
Obrona królewsko-indyjska E83
Warszawa, III - IV 1962 ukowi byli pozbawieni zajêæ i nie J. Szukszta - A. Filipowicz, War-
doskonalili swoich umiejêtnoœci. szawa 1962, 1.d4 ¤f6 2.c4 g6 3.
Po poznañskich MP mia³em prze- ¤c3 ¥g7 4.e4 d6 5.f3 0-0 6.
rwê w wystêpach szachowych, bo- Naturalnie nie zapomina³em o ¤ge2 ¤c6 7.¥e3 a6 8.g3 Teraz
wiem trzeba by³o wyrobiæ sobie od- szachach i codziennie wieczorami grywa siê 8.£d2 ¦b8 9.¤c1 ¦e8 10.
powiedni¹ pozycjê na Politechnice analizowa³em partie z biuletynów, ¥d3. 8...¦b8 9.¦c1 (9.a4 e5 10.d5
Warszawskiej, chocia¿ wystêpowa- przygotowuj¹c debiuty na olimpiadê ¤a5 11.b3 c5) 9...¥d7 10.¥g2 b5
³em tam w skromnej roli asystenta i inne turnieje. Wiedzia³em te¿, ¿e w 11.c:b5 a:b5 12.0-0 b4 13.¤b1
sta¿ysty. Sta¿ mia³ trwaæ od stycz- ka¿dym miesi¹cu trzeba rozegraæ e5 14.¦f2 e:d4 15.¤:d4 ¤e5 16.
nia do wrzeœnia 1962 roku, a potem kilka partii turniejowych, bo po ¦d2 ¦e8 17.h3 c5 18.¤b3 c4
pojawia³a siê szansa otrzymania eta- d³ugiej przerwie „rêka stawia figu- 19.¤d4 d5 20.e:d5
tu asystenta. Na szczêœcie kierow- ry“ na niew³aœciwych polach. W
nik katedry Konstrukcji Metalo- kwietniu 1962 r. wzi¹³em udzia³ w XIIIIIIIIY
wych prof. Eugeniusz Hildebrandt dwuko³owym turnieju (tempo 40 9-tr-qw r+k+0
zwiêksza³ z ka¿dym dniem moje pos./2h), z udzia³em Andrzeja 9+-+l+plv p0
obowi¹zki. Zacz¹³em prowadziæ na- Adamskiego, Janusza Szukszty i Ka- 9-+-+-ns p+0
wet æwiczenia ze studentami (na po- zimierza Platera. Graliœmy w Klubie 9+-+Psn-+-0
cz¹tku w charakterze zastêpcy na w Pa³acu Kultury i Nauki. Po I kole: 9-pz psN-+-+0
jedn¹ czy dwie godziny), pomaga- Filipowicz 2 p. (z 3) przed A. Adam- 9+-+-vLPPz P0
³em w badaniach niezbêdnych do skim i Platerem po 1,5 p. oraz Szu- 9PPz -tR-+L+0
prac doktorskich i habilitacyjnych kszt¹ 1 p. W II kole pokona³em Pla- 9+NRt Q+-mK-0
pracowników Katedry, wprawia³em tera, a Adamski z nim zremisowa³. xiiiiiiiiy
siê w pisaniu fragmentów artyku- Brak terminów spowodowal przed-
³ów do publikacji w prasie technicz- wczesne zakoñczenie turnieju. 20...c3!? Dobre te¿ jest 20...¤:d5
nej czy referatów na konferencje 21.¥f2 ¤d3 22.¦:d3 c:d3 23.£:d3 ¦c8.
naukowe. Dla mnie turniej s³u¿y³, jako wa¿- 21.b:c3 ¤c4 22.¥f2 ¤:d2 23.
ny sprawdzian nowych debiutów, £:d2 ¤:d5 24.c4 ¤e7 25.f4 £c8
Krótko mówi¹c przebywa³em na bo stara³em siê rozszerzyæ swój re- 26.¤b5 ¦d8 27.¤d6 £c7 28.c5
Politechnice od rana do póŸnego pertuar. Z Januszem Szukszt¹ ¤f5 (28...¥e6! 29.£c2 ¥:a2 30.£:a2
wieczora, gdy¿ mieszkaj¹c w pobli- sprawdza³em obronê królewsko- ¦:d6-+) 29.¤b7 ¦:b7 30.¥:b7 ¥c6
¿u mog³em w przerwach wpaœæ do indyjsk¹, wiedz¹c, ¿e wybiera atak (30...¥b5 31.£:b4 £:b7 32.c6 ¥:c6-+)
domu na posi³ki. W owych czasach Saemischa, natomiast w partii z 31.£:d8+ £:d8 32. ¥:c6 ¥d4 Bia-
Politechnika têtni³a ¿yciem, a profe- Kaziem praktykowa³em nowy wa- ³e przekroczy³y czas. 0-1
sorowie „starej daty“ nie wyobra¿a- riant na Caro-Kann, który prowa-
li sobie, aby m³odzi pracownicy na- dzi do zupe³nie innych pozycji, ni¿ Obrona Caro-Kann B11
Vrnjacka Banja 1962. Prezes Kase, Stefan Witkowski, Romuald Gr¹bczewski A. Filipowicz - K. Plater, War-
Andrzej Adamski, Stanis³aw Gawlikowski i Andrzej Filipowicz szawa 1962, 1.e4 c6 2.¤f3 d5 3.
¤c3 ¥g4 4.h3 ¥:f3 5.£:f3 Wariant
zas³uguje na uwagê i jest grywany
do dnia dzisiejszego. 5... e6 6.d3
¤f6 Nie tak dawno grano tu 6...¤d7
7.a3 ¥c5 8.g3 ¤e7 9.¥g2 0-0 10.0-0
f5 11.£d1 ¤g6 12.d4 ¥b6 13.e:d5
e:d5 14.h4 f4 15.h5 f:g3 16. f:g3
¦:f1+ 17.¥:f1 ¤h4! 18.¥h3 (18. g:h4
£:h4 19.¤e2 £g4+ 20.¢h1 £:h5+ 21.
¢g1 ¥c7 22.¥f4 £g4+ -+) 18...¥:d4+
19.¢h1 £f6 20.¥f4 ¥:c3 21.b:c3
¤f5-+, A. Areszczenko - L. Nisipe-
anu, Burgas 2012. 7.£g3 ¤bd7 Po
7...¤a6 8. ¥e2 d4 9.¤b1 ¤b4 10.¤a3
20 magazyn SZACHISTA paŸdziernik 2012
Szachowe epizody AF (34)
Roman Gr¹bczewski i widok na salê gry Bled. Filipowicz, A. Adamski, Witkowski i St. Gawlikowski
c5 11.0-0 a6 12.¥f4 b5 13.c4 bia³e Vrnjacka Banja szeœciu republik: Serbii, S³owenii,
zdoby³y przewagê, L. Aronin - S. Chorwacji, Macedonii, Czarnogóry
Flohr, Moskwa 1950. 8.e5 ¤h5 9. Jugos³awia, 19-25 V 1962 oraz Boœni i Hercegowiny (obecnie
£g4 g6 10.d4 c5 11.¥g5 £a5 to oddzielne pañstwa). Ka¿da z re-
(11...£c7 12.¤b5 £b8 13.c4=) 12. W maju niespodziewanie pojawi³a publik mia³a wysokie dotacje na
¥b5 c:d4 siê mo¿liwoœæ gry w reprezentacji szachy i organizowa³a wspania³e
Warszawy na IV Miêdzynarodo- turnieje, ró¿nych kategorii, czêsto z
XIIIIIIIIY wym Festiwalu w Jugos³awii, z oka- udzia³em najlepszych graczy œwia-
9r+-+kvl-tr0 zji „Dnia M³odoœci“, o Puchar „To- ta. Jugos³awia sta³a siê na wiele lat
9zpp+n+p+p0 warzysza Tito“, czyli prezydenta Jo- prawdziw¹ Mekk¹ wszystkich sza-
9-+-+p+p+0 sifa Broz-Tito. Dziêki niemu szachy chistów, zarówno amatorów, jak i
9wqL+pzP-vLn0 sta³y siê sportem Nr 1 w Jugos³awii. zawodowców œwiatowej klasy.
9-+-zp-+Q+0 Istotn¹ rolê odegra³a tu pierwsza
9+-sN-+-+P0 powojenna Olimpiada Szachowa, Wyjazd do Jugos³awii by³ dla nas
9PzPP+-zPP+0 która odby³a siê w Dubrovniku na niezwykle atrakcyjny, bowiem tylko
9tR-+-mK-+R0 prze³omie sierpnia i wrzeœnia 1950 r. sporadycznie w latach 60-ych czy
xiiiiiiiiy przynosz¹c sukces Jugos³awii. Jej 70-ych mieliœmy mo¿liwoœæ wyjaz-
reprezentanci Svetozar Gligoriæ, Va- du do kraju z wymienialn¹ walut¹.
13.0-0-0! ¥c5 W analizie oka- sja Pirc, Petar Trifunoviæ, Braslav Dlatego, mimo surowego komuni-
za³o siê, ¿e po 13...d:c3 14.¦:d5 ¥c5 Rabar, Milan Vidmar jr i Stojan Puc stycznego re¿imu, Jugos³awia by³a
15.¥:d7+ ¢f8 16.¥:e6 £b6 czarne te¿ stali siê bohaterami kraju. W kolej- u nas traktowana, jako kraj „za-
mia³y k³opoty: 17.¦:c5 c:b2+ 18. nych latach do s³ynnego Svetozara chodni“, bo za wygrane tam dinary
¢b1 h6 (18...£:c5 19.£f3 £c7 20. Gligoricia oraz Petara Trifunovicia mo¿na by³o kupowaæ atrakcyjne
¦d1+-) 19.¥e3 £:e6 20.£:e6 f:e6 21. do³¹czyli m.in. Aleksander Matano- towary (nie znajduj¹ce siê w wolnej
¦c7 b6 22.¦d1 itd. 14.¤:d5 0-0 wiæ i Borys Ivkov, tworz¹c niezwy- sprzeda¿y) w naszych dewizowych
15.¥:d7 e:d5 16.a3 £c7 17.e6 kle silny zespó³, który ustêpowa³ tyl- sklepach, które od 1972 roku nosi³y
(17.¦he1! ¤g7 18.b4 ¥b6 19.¥e7+-) ko ekipie ZSRR i walczy³ z Wêgrami nazwê Pewex (Przedsiêbiorstwo
17...f:e6 18.£:e6+ ¢h8 (18... o II miejsce na œwiecie. Eksportu Wewnêtrznego).
¢g7) 19.¥a4 ¦:f2 20.g4 ¤g7 21.
£:d5 ¦af8 22.¥h6 ¦d8 23.£c4 W IX Olimpiadzie, w 1950 r., Jechaliœmy naturalnie poci¹-
£d6 24.¥b3 a6 25.¦hf1 b5 26. uczestniczy³o tylko 16 dru¿yn, gdy¿ giem Warszawa - Belgrad. Podró¿
£d3 ¦df8 27.¦:f2 ¦:f2 28.¦f1 pod naciskiem przywódców ZSRR, trwa³a d³ugo, choæ na szczêœcie
£f8 29.¦:f2 £:f2 30.¢b1 £f6 31. Kraje Demokracji Ludowej, m.in. mieliœmy miejsca sypialne. Na do-
£e4 b4 32.a4 1-0, wobec 32... Polska oraz silne zespo³y Wêgier i bitek, na dworcu w Belgradzie, po-
£d6 33.£a8+ £f8 34.£:a6 itd. Czechos³owacji, musia³y bojkotowaæ nad dwie godziny, czekaliœmy, na
Jugos³awiê za odchylenia od „praw- organizatorów. Wreszcie zjawili
Po analizie partii doszed³em do dziwej komunistycznej linii“. Dopie- siê i zawieŸli nas do piêknej uzdro-
wniosku, ¿e „czujê“ oba wybrane ro po œmierci Józefa Stalina (1953 r.), wiskowej miejscowoœci Vrnjackiej
warianty i pasuj¹ do mojego stylu stosunek ZSRR i KDL’ów do Jugo- Banii (ok. 230 km od Belgradu), w
gry, czyli mogê je stosowaæ w s³awii uleg³ zmianie. której zawsze odbywa³o wiele sza-
powa¿nych turniejach. chowych imprez, z turniejami kla-
Jugos³awia by³a w owych latach sy œwiatowej na czele.
republik¹ federacyjn¹, z³o¿on¹ z
magazyn SZACHISTA paŸdziernik 2012 21
Szachowe epizody AF (34)
Vrnjacka Banja 1962. W³adys³aw Litmanowicz, Alpy Julijskie, maj 1962.
Gospodarz - organizator, Andrzej Filipowicz, Stefan Stefan Witkowski, Stanis³aw Gawlikowski,
Witkowski, Stanis³aw Gawlikowski i Andrzej Adamski prezes KS Jesenice Kase i Andrzej Adamski
W Festiwalu uczestniczy³o a¿ wa³em przez wiele lat i spotka³em XIIIIIIIIY
150 zespo³ów (w eliminacjach do go w latach 90-ych w Dortmundzie. 9-+-tr-+k+0
tych rozgrywek bra³o udzia³ 9.000 9zp-+-zp-+p0
dru¿yn), podzielonych na ró¿ne W II rundzie zmierzyliœmy siê z 9-+-+l+pvl0
grupy, w zale¿noœci od reprezento- silnym „Novinarem“ z Zagrzebia i 9zp-+qzPp+-0
wanego poziomu. W g³ównej gru- przegraliœmy 1,5-2,5, gdy¿ nie doci- 9N+-+pzP-+0
pie, do której zosta³a zaproszona sn¹³em aktualnego mistrza œwiata
reprezentacja Warszawy, gra³o 16 juniorów Bruno Parmê. 9+P+-vL-+P0
zespo³ów, m.in. reprezentacje Obrona sycylijska B74 9P+P+Q+P+0
Aten, Sofii i Rotterdamu i najsilniej- A. Filipowicz - B. Parma, Vrn- 9+-+-tR-mK-0
sze dru¿yny Jugos³awii. Graliœmy 5 xiiiiiiiiy
rund systemem szwajcarskim, tem-
pem 50 pos. na 2,5 godziny i po 20 jacka Banja 1962, 1.e4 c5 2.¤c3 25.e:f6? Wygrywa³o 25.£a6! ¥d7
pos. na godzinê w dogrywce. Rundy ¤c6 3.¤ge2 g6 4.d4 c:d4 5.¤:d4 26.c4 £a8 27.¤c5+-. 25...e:f6 26.c4
by³y grane rano 8:30 - 13:30, a do- ¥g7 6.¥e3 ¤f6 7.¥e2 0-0 8.0-0 (26.£a6!) 26...£c6 27.¦d1 £c8
grywki od godz. 16:30. d6 9.¤b3 ¥e6 10.f4 £c8 11.h3 28.¦:d8+ £:d8 29.£d2 £:d2 30.
¦d8 12.¥f3 d5!? Prowadzi do wy- ¥:d2 Niestety przejœcie do koñców-
Triumfowa³ faworyt „Partizan I“ równania. Parma by³ znawc¹ wa- ki nie by³o dobrym pomys³em, gdy¿
Belgrad 14,5 p. (z 20), w którego riantu smoczego, ale ja by³em prze- bia³e maj¹ powa¿ne k³opoty z reali-
sk³adzie grali olimpijczycy: Trifuno- konany, ¿e znam go lepiej! 13.e5 zacj¹ przewagi. 30...¥d7 31.¤c3
viæ, D¿uraseviæ, Miliæ, Karaklaiæ i ¤e4 14.¥:e4 d:e4 15.£e2!? Rok ¥c6 32.¤e2 a4 33.b4 ¢f7 34.b5
Sokolov, znany teoretyk i przysz³y póŸniej w turnieju strefowym grano ¥d7 35.¤c3 ¢e7! (35...f5) 36.
m¹¿ naszej wybitnej szachistki Hen- s³absze 15.£e1 f5 16.e:f6 e:f6 17.¤:e4 ¤:a4 (36.¤:e4 ¥e6! 37.c5 ¥:a2 38.b6
rietty Konarkowskiej. Kolejne miej- ¥f5 (Ciekawie zagra³a Monika Soæ- a:b6 39.c:b6 ¢d8 40.¤:f6 ¢c8=) 36...
sca zajêli: Novinar I Ljubljana 13 p.; ko 17...f5 18.¤g5 ¥c4 19.c3 h6 20. ¥e6 37.c5 f5 38.b6 Lepsze 38.a3
Partizan II - 12,5 p.; Sarajevski SK ¤f3 ¥:f1 21.£:f1 £e6 22.¥f2 b6 23. ¥c4 39.b6 a:b6 40.¤:b6 ¥d3 41.¢f2
Sarajewo i Warszawa po 11,5 p. ¦e1 £d5 i zrealizowa³a przewagê ja- ¥g7 42.g4+/-. 38... a:b6 39.c:b6
koœci, K. Toma - M. Socko, DMP ¢d6 40.a3 (40.¤c5? ¥:a2 41.b7
Warszawa gra³a w najsilniejszym 2011) 18.¤f2 ¥:c2 19.£c3 ¥f5 20. ¢c7-/+) 40...¥d5 41. ¤c3 ¥b7
sk³adzie, w kolejnoœci: Andrzej Fili- ¤d4 ¥d7 21.£b3+ ¢h8 z równ¹ gr¹, (41... ¥c4 42.a4 ¥g7 43.a5 e3 44.¥e1
powicz 3 p. (z 5); Romuald Gr¹b- J. Aitken - A. Pomar, Enschede ¢c6 45.¢h2=) 42.a4 ¢c6 43.a5
czewski 1 p. (z 3); Stefan Witkowski 1963. 15...b6 Interesuj¹ce by³o ¥g7 44.¤e2 ¥a6 45.¥c3 ¥:c3
2,5 (z 4); Andrzej Adamski 4 p. (z 5) 15...g5!? 16.¤:e4 g:f4 17.¥:f4 ¤:e5 18. 46.¤:c3 ¢c5 47.¢f2 ¢c4 48.¤d1
oraz rezerwowy Stanis³aw Gawlikow- ¤g5 ¥c4 19.£h5 h6 20.¥:e5 f6 ze z³o- ¢b4 49.g4 ¢:a5 50.g:f5 g:f5 51.
ski 1 p. (z 3). Ekipie towarzyszy³ ¿on¹ pozycj¹. 16.¦fd1 £b7 17. ¤e3 ¢:b6 52.¤:f5 ¥c8 Remis
W³adys³aw Litmanowicz. ¥f2 ¥h6 18.¥e3 (18.¦:d8+ ¦:d8
19.£:e4 ¥f5 20.£f3 i nie mo¿na 20... Miejscowa prasa, w której poœwiê-
W I rundzie wygraliœmy z Atena- ¥:c2?, wobec 21.¤d4!) 18...¦ac8 cano ca³e stronice na opis festiwalo-
mi 3-1, a ja pokona³em czo³owego 19.¦d2 ¤a5 20.¦:d8+ ¦:d8 21. wych zmagañ, napisa³a: „Wspania³¹
szachistê Grecji Christosa Pa- ¤:a5 b:a5 22.b3 £c6 23.¤a4 grê zademonstrowa³ m³ody polski
papostolou, z którym d³ugo ananli- £d5 24.¦e1 (24.c4! £d7 25.¤c5+/-) mistrz Filipowicz z Parm¹. Naszemu
zowa³em pariê, potem korespondo- 24...f5 mistrzowi œwiata juniorów przed sa-
22 magazyn SZACHISTA paŸdziernik 2012
Szachowe epizody AF (34)
m¹ dogrywk¹, po wielkich komplika- Z hotelu, maj¹cego nawet wów- koñczonego triumfem Michai³a Ta-
cjach, uda³o siê uratowaæ partiê“. czas sporo gwiazdek, roztacza³ siê la. Pretendenci grali w tym repre-
piêkny widok na jezioro Bled i Alpy zentacyjnym hotelu w 1959 r.
W latach 60-ych i 70-ych mia³em Julijskie. Goœcinni gospodarze za-
przyjemnoœæ spotkaæ siê przy de- brali nas na wycieczkê w góry, w Mecz z Jesenicami, reprezentacja
sce z kilkoma mistrzami œwiata ju- pobli¿u austriackiej granicy, a nasi Warszawy niepodziewanie przegra-
niorów do 20 lat, z lat 50 i 60-ych. szachiœci nie omieszkali ich ¿yczli- ³a 2-3, chocia¿ ja odnios³em ³adne
Gra³em z Borysem Spasskim, Wi- wie pytaæ - czy mo¿na „wybraæ wol- zwyciêstwo na I desce: Filipowicz -
liamem Lombardym, Bruno Par- noœæ“ i przejœæ do Austrii. Tam te¿, Vospernik 1-0; Gr¹bczewski - Cuder-
m¹, Borysem Ivkovem i Florinem w maju (!), rzucaliœmy siê œnie¿ka- man 0-1; Witkowski - Kocevar 0-1; A.
Gheorghiu. mi, bo na tej wysokoœci le¿y œnieg Adamski - Strumbl 1-0; Gawlikowski
przez wiêksz¹ czêœæ roku. - Korosec 0-1.
Niespodziank¹ by³o nasze zwyciê-
stwo w kolejnym meczu z „Postar“ W naszym hotelu „Toplice“, w Gambit królewski C30
Zagrzeb 2,5-1,5 (zremisowa³em par- którym przebywa³o wielu dostoj-
tiê z czo³owym szachist¹ Jugos³awii nych goœci, przydarzy³a siê anegdo- A. Filipowicz - Z. Vospernik,
Mario Bertokiem). Niestety w kolej- tyczna historia. Mianowicie, nieza- Jesenice 1962, 1.e4 e5 2.f4 ¥c5
nej rundzie ulegliœmy ni¿ej notowa- st¹piony kawalarz Roman Gr¹b- 3.¤f3 d6 4.c3 ¥g4 5.¥c4 ¤f6 6.
nemu „Zagrebowi“ 1-3 i rozgromie- czewski, spaceruj¹c po jednym z ko- f:e5 ¥:f3 (6...d:e5? 7.¥:f7+ ¢:f7 8.
nie w ostatniej rundzie „Garnizonu“ rytarzy, zobaczy³ kawa³ek rury pod ¤:e5+ ¢e7 9.¤:g4+-) 7.£:f3 d:e5 8.
z Kumanowej 3,5-0,5 da³o nam tylko sufitem, podskoczy³, z³apa³ za rurê i d3 Tak grywali Morphy i Capa-
dzielenie IV-V miejsc. zawis³ w powietrzu. Powiedzia³, ¿e blanca. Nie podoba³o mi siê posu-
mo¿e tak wisieæ przez kilka minut. niêcie ze znanej mi historycznej
Po turnieju, obecny w Belgradzie, Natychmiast zaproponowaliœmy za- partii Anderssen - Dufrense, Berlin
prezes Kase, szef klubu KS „Jeseni- k³ad - zawiœnie na d³u¿ej ni¿ 4 minu- 1851: 8.d4 e:d4 9.0-0 (9.e5!) 9...
ce“ niespodziewanie zaprosi³ nas na ty, to wygrywa wino. Nie czekali- d:c3+ z dobr¹ gr¹ czarnych, chocia¿
towarzyski mecz na „koniec“ Jugo- œmy d³ugo, Roman podj¹³ b³yska- bia³e wygra³y po 10.¢h1 £d4? (ana-
s³awii do Jesenic, ma³ej miejscowo- wiczn¹ decyzjê i zawis³. Zak³ad wy- lizowa³em 10...c:b2! 11.¥:b2 ¥d4-/+)
œci po³o¿onej przy granicy z Austri¹ gra³, ale my ze œmiechem ogl¹dali- 11.¥b5+ c6 12.¤:c3 c:b5 13.e5 0-0
i W³ochami. Zakwaterowano nas œmy zdumione spojrzenia dostoj- 14.e:f6 £:f6 15.¥f4 £c6 16.¤e4 ¤d7
we wspania³ym hotelu „Grand Ho- nych par w eleganckich strojach, 17.¦ac1 b6 18.¥d6 ¢h8 19.¥:f8 ¦:f8
tel Toplice“, po³o¿onym na brzegu które kilkakrotnie przechodzi³y 20.b4 ¤e5 21.£f5 ¤c4 22.¤g5 g6 23.
wspania³ego jeziora Bled (obecnie obok wisz¹cego na rurze szachisty. £h3 1-0. 8...c6 9.¥g5 ¤bd7 10.
S³owenia). Hotel pamiêta³ jeszcze ¤d2 a5 11.a4 0-0 12.¤f1 £b6
czasy Austro-Wêgierskiego cesar- Wiele lat póŸniej, w listopadzie w 13.£e2 ¤e8 14.¦d1 ¢h8 15.g4
stwa i I Wojny Œwiatowej. W³aœnie 2002 r., w trakcie Olimpiady Szacho- ¤c7 16.h4 ¤e6 17.¤h2 £c7 18.
po tej wojnie S³owenia wyst¹pi³a wej w Bledzie, na jednym z bankie- ¤f3 ¥d6 19.h5 Teraz mo¿na by³o
przeciw Austro-Wêgrom i sta³a siê tów dla delegatów Kongresu FIDE, zroszowaæ, ale nie lubi³em „traciæ
czêœci¹ Królestwa Serbów, Chorwa- spotka³em siê w tym hotelu z GM tempa“ na roszadê! 19...¤:g5 20.
tów i S³oweñców, które zosta³o Bruno Parm¹ i wspominaliœmy nasz ¤:g5 ¤c5 21.h6 g6 22.0-0 W
przekszta³cone w Jugos³awiê w pierwszy pojedynek sprzed 40 laty i koñcu trzeba uaktywniæ wie¿ê!
1929 roku. S³owenia od³¹czy³a siê wspólnie ogl¹daliœmy zdjêcia ze 22...f6 23.¤e6 ¤:e6 24.¥:e6
od Jugos³awii w 1991 roku. s³ynnego turnieju pretendentów, za- £e7 25.¥a2 (25.¥c4) 25...¥c5+
Vrnjacka Banja 1962. W³adys³aw Litmanowicz, Nad jeziorem Bled 1962
Stefan Witkowski, Andrzej Filipowicz, Andrzej Adamski, Andrzej Adamski, Andrzej Filipowicz, Romuald Gr¹bczewski
Romuald Gr¹bczewski i Stanis³aw Gawlikowski i Stanis³aw Gawlikowski
magazyn SZACHISTA paŸdziernik 2012 23
Szachowe epizody AF (34)
26.¢g2 ¦ad8 27.¦f3 f5 28.e:f5 W. Litmanowicz i St. Gawlikowski Prawdziwy posi³ek mogliœmy zjeœæ
g:f5 29.g:f5 e4? (29...£g5+ 30. dopiero w poci¹gu, w polskim wago-
¦g3 £:f5 31.¦f1 £:f1+ 32.£:f1 ¦:f1 odje¿d¿a³ dopiero po godz. 13:00. nie restauracyjnym, w którym na
33.¢:f1 ¦f8+ 34.¢e2 ¦f2+ 35. ¢e1 ¦f8 Nie wiedzieliœmy, jak przetrwaæ szczêœcie przyjmowano z³otówki.
36.¦g7+/-) 30.¦g3 ¥d6 oœmiogodzinny postój, bo w owych
czasach nie by³o mo¿liwoœci wymia- Warszawa - czerwiec 1962
XIIIIIIIIY ny pieniêdzy. Posiadane jugos³o-
9-+-tr-tr-mk0 wiañskie dinary czy polskie z³otów- Dwa tygodnie póŸniej, 10 czerwca
9+p+-wq-+p0 ki by³y mniej warte w Czechos³owa- 1962 roku, w ramach przygotowañ
9-+pvl-+-zP0 cji, ni¿ czysty papier. Na szczêœcie do meczu z wêgiersk¹ dru¿yn¹ „Me-
9zp-+-+P+-0 mia³em banknot 10 czeskich koron, teor“ Budapeszt, mój klub WKSz
9P+-+p+-+0 który kiedyœ dosta³em od ojca i któ- „Legion“ rozegra³ towarzyski mecz z
9+-zPP+-tR-0 rego wartoœæ odpowiada³a mniej warszawsk¹ Gwardi¹, wygrywaj¹c
9LzP-+Q+K+0 wiêcej obecnym 10 z³otym. Ta su- a¿ 7-3 (Filipowicz - Witkowski 1-0;
9+-+R+-+-0 ma wystarczy³a na op³atê baga¿y w Gawlikowski - Makarczyk 0-1; Szu-
xiiiiiiiiy przechowalni oraz na kupienie kszta - Kurowski 1-0; Borowski - Przy-
dwóch czy trzech bu³ek, którymi suski 0,5; Szpotañski - Danielak 0,5;
31.£:e4! £f6 Po 31...£:e4+ 32. sprawiedliwie podzieliliœmy siê. J. Adamski - Sochacki 1-0; Burakow-
d:e4 ¥:g3 33.¦:d8 ¦:d8 34.¢:g3 czar- ski - Wietrzykowski 1-0; Gayer - Filu-
ny król jest „zapatowany“ i bia³e Zamiast czekaæ na dworcu poszli- towski 1-0; jun. Schinzel - Rakowski
pionki dojd¹. 32.¦g4 £:h6 33.¦h1 œmy do pobliskiego parku i wpadli- 0,5; Litmanowiczowa - Matyka 0,5).
£d2+ 34.¢f3 ¦f6 35.£d4 1-0 œmy na pomys³, aby graæ w „gazdê“.
Gra polega³a na rzucaniu monetami Moja partia mia³a zmienny prze-
Wracaliœmy z Belgradu s³ynnym do narysowanego pola, lub jak naj- bieg, a liczba pope³nionych b³ê-
poci¹giem „Orient Express“, który bli¿ej narysowanej linii. Zwyciêzca dów by³a liczna, ale Stefan zrobi³
jecha³ ze Stambu³u do Londynu zabiera³ monety przegranych. Rzecz ostatni…
przez Belgrad, Budapeszt, Bratys³a- w tym, ¿e przez park, w drodze do
wê, Wiedeñ i Pary¿. Ten poci¹g zo- pracy, przechodzi³o wielu S³owaków Partia angielska A14
sta³ uwieñczony w s³ynnej kryminal- czy te¿ Czechów, którzy ze zdziwie-
nej powieœci Agathy Christie „Mor- niem patrzyli, jak piêciu doros³ych A. Filipowicz - S. Witkowski,
derstwo w Orient Exprsessie“, napi- mê¿czyzn rzuca monetami o godzi- Warszawa 1962, 1.¤f3 ¤f6 2.g3
sanej w 1934 roku. Agatha Christie nie 6 rano i to w centrum miasta! d5 3.c4 e6 4.b3 c5 5.¥g2 ¤c6
z pewnoœci¹ jecha³a tym poci¹giem 6.0-0 ¥e7 7.¥b2 0-0 To otwarcie
na trasie Londyn - Stambu³, bo w Grê przerwaliœmy oko³o godziny przygotowa³em na partie z graczami
2000 roku, taksówkarz który wióz³ ósmej, kiedy otwarto pierwsze skle- kombinacyjnymi, których chcia³em
mnie z lotniska do centrum Stambu- py. Wtedy najbardziej doœwiadczony sprowadziæ na tory gry pozycyjnej.
³u, na Kongres FIDE, wskaza³ mi Stefan wzi¹³ dwa kartony z papiero- Stefan Witkowski nie nale¿a³ do gra-
star¹ kamienicê - hotel „Pera“ i sami (zapas palaczy na drogê) i po- czy kombinacyjnych, ale takie me-
objasni³, ¿e w pokoju nr 411 miesz- stanowi³ sprzedaæ je w pobliskim cze traktowa³em w celach treningo-
ka³a s³ynna autorka krymina³ów i sklepie. „Transakcja“ powiod³a siê, wych. 8.c:d5 ¤:d5 9.¤c3 Trzy la-
napisa³a tam wspomnian¹ powieœæ. a za uzyskane œrodki mogliœmy za- ta póŸniej w partii turniejowej z Sy-
kupiæ napoje i du¿e kanapki, które dorem zagra³em ostrzejsze 9.d4 , ale
Nas interesowa³o coœ innego, czêœciowo zaspokoi³y nasz g³ód. niewiele uzyska³em po 9...c:d4 10.
mianowicie przechodz¹c przez wa- ¤:d4 ¤:d4 11.¥:d4 ¥d7 12.e4 ¤b4
gony, w drodze do restauracyjnego, 13.¤c3 ¦c8 14.£d2 £a5 15.a3 ¤c6 16.
zobaczyliœmy prawdziwy harem tu- b4=, A. Filipowicz - A. Sydor, Polani-
reckiego baszy, który w dwóch ca Zdrój 1965. 9...¥f6 10.¦c1 £a5
przedzia³ach wióz³ swoje ¿ony do 11.a3 ¤:c3 12.d:c3 c4 13.¤d4
Pary¿a lub Londynu. Kobiety by³y ¦d8 14.b:c4 £b6 15.£c2 ¤a5
pilnowane przez dwóch potê¿nych 16.¦b1 ¤:c4 17.¥c1 £c7 18.¦b4
dozorców z kind¿a³ami za pasem. e5 19.¤b5 £c5 20.a4 a5 21.¦b3
Roman okreœli³ ich fachowo - „to eu- g6 22.¥e4 ¦b8 Marnie siê czu³em
nuchowie“. Jednak¿e i tak kilkakrot- w tym debiucie i dosta³em gorsz¹
nie wêdrowaliœmy przez ten wagon. pozycjê. 23.¤a3 ¤:a3? (23...¥d7!?)
24.¥:a3 £c4 25.¦b5 b6 26.¦fb1
Wysiedliœmy w Bratys³awie o ¥h3 Mój przeciwnik te¿ nie b³ysz-
godz. 5 rano, a poci¹g do Warszawy cza³ - vide 26...¥d7 27.¥d3 £e6 28.
¦5b2 e4=/+. 27.f3 ¥g5? 28.f4
24 magazyn SZACHISTA paŸdziernik 2012
Szachowe epizody AF (34)
Bled 2002. Bruno Parma i Andrzej Filipowicz Vrnjacka Banja 1962. Andrzej Filipowicz i Stefan Witkowski
¥h6 29.¦:e5 ¥g7 30.¥d3 £c6 graczy. W pierwszej rundzie ulegli- br¹ pozycjê, ale w obustronnym
31.¥e4 £c8 32.¦d5 ¦:d5 33. œmy 3,5-6,5, a druga zremisowali- niedoczasie chcia³em zagraæ
¥:d5 ¥:c3 (33...£:c3 34.£:c3 ¥:c3 œmy 5-5 (Filipowicz - Forintos 0,5- ostro! 21.g4 ¦:e5 22.g:h5 ¦:h5
35.¦b3=) 34.£e4? Tradycyjnie by- 1,5; A. Adamski - G. Szylagyi 1-1; 23.¤f4 ¦h6? Powa¿ny b³¹d, Po
³em w du¿ym niedoczasie. 34...¥f5 Gawlikowski - Flesch 1-1; Szukszta - 23...¦h4 24.£e1 (24.£f3? g5!) 24...
35.¥:f7+ ¢g7? (35...¢:f7 36.£e7+ Barczay 0,5-1,5; Pytlakowski - Somo- ¥:h3 25. £:h4 ¥:f1 26.£f2 ¥d3 czar-
¢g8 37.¦c1 £c4 38.¥b2 £b4-+) 36. gyi 0-2; Borowski - Prelovsky 0-2; Lit- ne maj¹ rekompensatê za ofiaro-
£e7 ¦b7? Rewan¿ rywala! manowicz - F. Portisch 1-1; Schinzel wany materia³. 24.£f3 ¤b3 (24...
- Cuibus 2-0; J. Adamski - Grob 1,5- g5? 25.¤h5+-) 25.¥e3 ¤d4 26.
XIIIIIIIIY 0,5; Sztejn - Tyroler 1-1). ¥:d4 ¥:d4 27.¤e4 £e7 28.¤f2
9-+q+-+-+0 £e3 29.¥d1 c3 30.¢g2 g5 31.
9+r+-wQLmkp0 Rozegra³em dwie ostre, intere- ¤4d3 ¥a6 32.£:e3 ¥:e3 33.
9-zp-+-+p+0 suj¹ce partie z arcymistrzem licz¹- ¤g4 ¦hb6 34.¦:a6 ¦:a6 35.
9zp-+-+l+-0 cym siê w œwiecie szachów. ¤:e3 ¦a2+ 36.¥c2 ¦e8 37.¢f3
9P+-+-zP-+0 f5 38.¦f2 f4 39.¤g4 ¢g7 40.
9vL-vl-+-zP-0 Obrona nowoczesny Benoni A65 ¤c5 ¦e1 41. ¤e6+ 1-0
9-+-+P+-zP0
9+R+-+-mK-0 G. Forintos - A. Filipowicz, Obrona sycylijska B44
xiiiiiiiiy Warszawa 1962, 1.d4 ¤f6 2.c4
c5 3.d5 e6 4.¤c3 e:d5 5.c:d5 A. Filipowicz - G. Forintos,
37.¥e6+ ¦:e7 38.¥:c8 ¥d4+ d6 6.e4 a6 7.a4 g6 8.¥d3 ¥g7 Warszawa 1962, 1.e4 c5 2.¤f3
(38...¦:e2 39.¥:f5 g:f5 40.¦c1 ¥d4+ 9.¤ge2 0-0 10.0-0 £c7 11.h3 e6 3.d4 c:d4 4.¤:d4 ¤c6 5.
41.¢h1 ¦a2 42.¦c4 ¥f2 43.¦c3 ¢f7 44. ¤bd7 12.b3 Nowinka. 12...¦b8 ¥e3 ¤f6 6.¤d2 d5 7.e:d5 ¤:d5
¦d3=) 39.¢f1 ¦e3 40.¥:f5 g:f5 13.f4 b5 14.a:b5 a:b5 Czarne 8.¤:c6 b:c6 9.¥d4 £c7 10.¤c4
41.¥b2! ¥:b2 42.¦:b2 ¦e6? wyrówna³y z debiutu. 15.¦a2 c4 f6 11.£h5+ g6 12.£f3 e5 13.
Ostatni b³¹d. Po 42...¦a3 43.¦:b6 16.b:c4 b:c4 17.¥c2 ¦e8 (17... ¥e3 ¥f5 14.0-0-0 ¥e7 15.g4
¦:a4 44.¢f2 ¦a3 czarne ratowa³y par- £b6+!? 18.¢h2 ¦e8) 18.¢h1 ¤c5 ¥e6 16.¥h6 ¤b4
tiê, np. 45.¦b5 ¢f6 46. h3 h5 47.¦b6+ 19.e5 d:e5 20.f:e5
¢g7 48.e3 a4 49.¢f3 itd. 43.¢f2 h5 XIIIIIIIIY
44.¦b5 ¢g6 45. h3 ¢f6 46.¢f3 XIIIIIIIIY 9r+-+k+-tr0
¢g6 47.e3 ¢f6 48.¦b3 ¦c6 49. 9-trl+r+k+0 9zp-wq-vl-+p0
g4 h:g4+ 50. h:g4 f:g4+ 51.¢:g4 9+-wq-+pvlp0 9-+p+lzppvL0
¦c4 52.¦:b6+ ¢e7 53.¢f5 ¦:a4 9-+-+-snp+0 9+-+-zp-+-0
54.e4 ¦a1 55.e5 a4 56.¦b7+ 9+-snPzP-+-0 9-snN+-+P+0
¢d8 57. ¦a7 a3 58.¢e6 1-0 9-+p+-+-+0 9+-+-+Q+-0
9+-sN-+-+P0 9PzPP+-zP-zP0
Dru¿yna „Meteor“ Budapeszt, 9R+L+N+P+0 9+-mKR+L+R0
wielokrotny mistrz Wêgier przyby³a 9+-vLQ+R+K0 xiiiiiiiiy
do Warszawy (29 VI - 1 VII) w os³a- xiiiiiiiiy
bionym sk³adzie bez Laszlo Szabo i 17.¤d6+ ¥:d6 18.£:f6 ¤:a2+
Lajosa Portischa i Istvana Bilka, ale 20...¤h5?! Po 20...¤fd7 21.d6 19.¢b1 ¤c3+ 20.¢c1 ¤a2+ i
w ich szeregach by³o wielu silnych £d8 22.£d5 ¤e6 czarne mia³y do- wieczny szach. Remis
magazyn SZACHISTA paŸdziernik 2012 25
Andrzej Filipowicz - wspomnienia chistka chcia³a zagaiæ rozmowê i
rzek³a - „Kilka tygodni temu kupi³am
Szachowe epizody(35) Pañsk¹ ksi¹¿kê“. „Ach to by³a pani!“ -
wykrzykn¹³ zachwycony autor!
Czerwiec - lipiec 1962 W turniejach by³o niewielkie wpi- W kolejnym blitzu 3 VII 1962
sowe, które sz³o na 3-4 nagrody. Sê- wzi¹³em rewan¿ za niepowodzenia i
Na prze³omie czerwca i lipca dzia by³ zbyteczny, wszyscy znali ko- rozgromi³em rywali: A. Filipowicz
wzi¹³em udzia³ w kilku turniejach jarzenia par w ko³owych turniejach. 8 p. (100%); St. Gawlikowski i A.
b³yskawicznych, regularnie rozgry- Graliœmy w „Legionie“ w sali szacho- Adamski po 6 p.; R. Gr¹bczewski i
wanych w warszawskich klubach, w wej na III piêtrze. W po³owie i po tur- A. Pytlakowski po 5 p.; W. Zabie-
„Legionie“ przy al. Niepodleg³oœci nieju wszyscy udawali siê do kawiar- rzañski 3 p.; Chodkiewicz 2 p.; R.
141 oraz w „Maratonie“ przy ul. Mo- ni, gdzie trwa³y d³ugie Polaków roz- Chrzanowski 1 p. i J. Danielak 0 p.
kotowskiej. W turniejach, granych mowy. Wymienialiœmy siê cieka-
tempem P-5', bra³a udzia³ ca³a war- wostkami i informacjami. Komento- IX Akademickie MŒ
szawska czo³ówka, która wówczas waliœmy liczne prasowe artyku³y o
grywa³a i walczy³a o czo³owe miej- królewskiej grze, pozytywne i nega- Mariañskie £aŸnie, 7-22 VII 1962
sca w mistrzostwach Polski. Przy- tywne. Ktoœ cytowa³ s³owa Jerzego
k³adem mog¹ byæ dwa turnieje gra- Putramenta, prezesa PZSzach, który W dobrym nastroju wyruszy³em
ne przed meczem z Wêgrami. zaleca³ grê w szachy wszystkim par- na kolejne studenckie MŒ, rozgry-
tyjnym dostojnikom, szczególnie wane w Czechos³owacji. Pocz¹tko-
Blitz 13 VI 1962 r. Grali: A. kierownikom personalnym, bowiem wo impreza mia³a siê odbyæ w An-
Adamski 10 p. (z 13); A. Filipowicz rozwijaj¹ umiejêtnoœci „rozstawiania glii. Jednak¿e Brytyjczycy nie chcie-
9,5 p.; St. Gawlikowski, W Schinzel i figur“, co zreszt¹ jest nadal aktualne! li respektowaæ paszportów Nie-
J. Adamski po 9 p.; S. Witkowski 8 p.; mieckiej Republiki Demokratycznej
M. Skipietrow i A. Pytlakowski po 7 Przytoczono te¿ wypowiedŸ (br¹zowy medal w 1961 r.), wiêc
p.; W. Zabierzañski 6,5 p.; K. Plater 6 dziennikarza, który twierdzi³, ¿e odebrano im mistrzostwa. Organi-
p.; R. Chrzanowski, A. Gayer i T. Sza- szachy s³usznie zaliczaj¹ siê do gier zacji MŒ podjê³a siê w ostatniej
ci³o po 3 p. i Kossowski 1 p. sportowych i nie ma powodu wyra- chwili Czechos³owacja. Szefem Ko-
¿aæ siê o nich z pogard¹, jak to zro- mitetu Organizacyjnego zosta³ wice-
Turniej blitza: 16 VI 1962 - bi³ jeden ze sportowców, okreœlaj¹c prezydent FIDE Jaroslav Sajtar, sê-
grali: W. Schinzel 14 p. (z 15); A. szachy, jako dyscyplinê, w której je- dzi¹ g³ównym by³ s³ynny IA Karel
Adamski 13,5 p.; R. Gr¹bczewski i A. dyn¹ mo¿liw¹ kontuzj¹ s¹… hemo- Opocensky, a w Komitecie Organi-
Sydor po 13 p.; A. Filipowicz i S. Wit- roidy. Nie brakowa³o uwag na temat zacyjnym znaleŸli siê tacy znani sza-
kowski po 11.5 p.; J. Adamski 10 p.; poziomu ksi¹¿ek, choæ Stasio Gawli- chiœci, jak Frantisek Pithart i Franti-
W. Kurowski 9,5 p.; St. Gawlikowski kowski takich dowcipów nie lubi³! sek Blatny. Przeniesienie MŒ do
i K. Plater po 9 p.; W. Zabierzañski Czechos³owacji spowodowa³o z ko-
8,5 p.; J. Szukszta 8 p.; W. Juchimiuk Daliœmy mu tak¹ zagadkê - kim lei protest krajów zachodnich. W
6,5 p.; E. Sztejn 6,5 p.; J. Majacki 5 jest autor, który poszed³ z wizyt¹ do owych latach takie wzajemne pro-
p.; J. Danielak 4 p.; Chodkiewicz 1 p. jednej z szachistek i zobaczy³, ¿e testy by³y na porz¹dku dziennym i
i Jolanta Szota 0,5 p. mia³a na pó³ce swoje dzie³o? Sza- by³y nieod³¹cznie zwi¹zane z polity-
k¹ i podzia³em œwiata. Zabawne, ¿e
Andrzej Adamski, W³odzimierz Schmidt, Andrzej W³. Schmidt, Ryszard Walker, Micha³ Skipietrow Marton
Trzeszczkowski, Andrzej Filipowicz i Micha³ Skipietrow Krajcsovits, Andrzej Trzeszczkowski i Andrzej Adamski,
20 magazyn SZACHISTA listopad 2012
Szachowe epizody AF (35)
W³odzimierz Schmidt, Florin Gheorghiu(g³owa), Andrzej Filipowicz,
Bjorn Brinck Claussen (trochê wy¿ej) Lubos Kavalek i German Chodos
IX Akademickie MŒ zbojkotowali przedstawiæ tê ideê dyrektorowi ad- Komitet Kultury Fizycznej uprze-
zawodnicy USA, z³oci medaliœci z ministracyjnemu UJ i zarazem prze- dzi³ o tym Ryszarda przed wyjaz-
1960 roku i srebrni z 1961 roku, na- wodnicz¹cemu Zarz¹du Œrodowi- dem, prosz¹c o wyrozumia³oœæ ze-
tomiast Anglicy przyjechali na tur- skowego AZS w Krakowie Ignace- spo³u. Jednak¿e Ryszard Walker
niej. Bojkot nie wp³yn¹³ na uczest- mu W³odkowi, który z entuzjazmem b³yskawicznie zorientowa³ siê, ¿e
nictwo. W Mariañskich £aŸniach odniós³ siê do propozycji. Uzyskanie bracia Czesi gorzej traktuj¹ „kraje
zjawi³a siê rekordowa liczba 18 ze- prawa organizacji MŒ w Krakowie, socjalistyczne“, ni¿ te z Zachodu.
spo³ów w doborowych sk³adach. wymaga³o uczestnictwa Polaków w
rozgrywkach w latach 1962 i 1963, W swoich wspomnieniach nad-
Polska dru¿yna wyst¹pi³a w naj- wiêc na zawody pojechaliœmy. mieni³: „Podczas, gdy my, przy lipco-
silniejszym sk³adzie, wytypowanym wych upa³ach, mieliœmy do dyspozycji
przez PZSzach, w kolejnoœci sza- Niespodziewanie, i to ju¿ 6 lipca, tylko pokojow¹ umywalkê z zimn¹ wo-
chownic: Andrzej Filipowicz, W³o- na dzieñ przed otwarciem imprezy d¹, dla zawodników zachodnioeuro-
dzimierz Schmidt, Jacek Bednarski, przybyliœmy poci¹giem do Mariañ- pejskich zarezerwowano komfortowe
Andrzej Adamski, Andrzej Trzeszcz- skich £aŸni. By³o to ewenementem ³azienki w pobliskim hotelu. Poinfor-
kowski i Micha³ Skipietrow. Pocz¹t- w startach reprezentacji Polski w mowa³em o tym arcymistrza Igora
kowo mia³ graæ równie¿ Jerzy Ko- tych rozgrywkach. Dotychczas, al- Bondarewskiego, szefa zespo³u ra-
stro, ale w ostatniej chwili, z uwagi bo nie byliœmy w ogóle reprezento- dzieckiego. Ten telefonicznie powiado-
na k³opoty rodzinne, zrezygnowa³ z wani (najczêœciej!), albo przyje¿d¿a- mi³ ambasadê ZSRR i w wyniku inter-
wyjazdu i jego miejsce zaj¹³ Micha³ liœmy z opóŸnieniem, niekiedy do- wencji natychmiast zjawili siê przed-
Skipietrow, któremu powierzono piero na III rundê i to czêsto w nie- stawiciele Komitetu Centralnego Ko-
funkcjê kapitana. w³aœciwym sk³adzie. munistycznej Partii Czechos³owacji.
Kierownikiem turnieju by³ trady- Warunki pobytu, w Internacie dla Od tego momentu poprawi³o siê
cyjnie dr Ryszard Walker, któremu personelu hotelowego, by³y ³agod- wy¿ywienie, a wszyscy uczestnicy
zawdziêczamy start w tym turnieju, nie mówi¹c bardzo z³e, a jedzenie MŒ otrzymali karty wolnego wstêpu
po dwuletniej przerwie. Mianowicie jeszcze gorsze, czemu trudno siê do zak³adu zdrojowego, gdzie mogli-
wpad³ on na wspania³y pomys³ zor- dziwiæ, bo Czechos³owacja prze¿y- œmy korzystaæ bezp³atnie z wszelkich
ganizowania Akademickich MŒ w wa³a okres trudnoœci gospodar- urz¹dzeñ i zabiegów. W rozmowach
1964 roku, w Krakowie, w ramach czych. Takie trudnoœci dotyka³y ze mn¹ czescy organizatorzy pomsto-
obchodów jubileuszu 600-lecia Uni- czêsto wszystkie Kraje Demokracji wali na „tego skar¿ypytê“ Bonda-
wersytetu Jagielloñskiego. Potrafi³ Ludowej i nasz ówczesny G³ówny rewskiego!’“.
magazyn SZACHISTA listopad 2012 21
Szachowe epizody AF (35)
Dodam, ¿e Ryszard Walker by³ nych, œrodkach przekazu itp. Jak - brak bezrobocia. Ten socjalny eks-
wzorowym kierownikiem, który wygl¹da neofaszyzacja ¿ycia aktu- peryment nie zosta³ niestety przez
dba³ o zespó³, jak o swoje dzieci, wal- alnie tutaj, móg³ bym Ci opisaæ, produkcjê sfinansowany, niemniej
czy³ zawsze z organizatorami, nie li- ale ta nie jest tematem; tego listu, jednak pracownicy byli zintegro-
cz¹c siê z konsekwencjami. - medycyna: dla zawi¹zania kontak- wani w œrodowisku pracy, korzy-
tów zawodowych i prywatnych, po- stali z szerokich socjalnych upraw-
Nawiasem mówi¹c, dr Ryszard szczególne medyczne towarzystwa nieñ, byli pod wp³ywem dyscypliny
Walker mieszkaj¹cy od wielu lat w naukowe, organizowa³y co 2 lata pracy; aktualnie 7 milionów siedzi
Halle, w Niemczech, kilka miesiê- sympozja, naprzemian tu i tam. w domu i praktycznie nie ma ¿ad-
cy temu nades³a³ mi ciekawy list, Kontakty prywatne by³y chyba wa¿- nych szans, 1 milion pracuje jako
nawi¹zuj¹cy do moich wspomnieñ: niejsze ani¿eli naukowe, ludzie „po¿yczone si³y“ (nowoczeœni nie-
przyje¿d¿ali z ma³¿eñskimi partne- wolnicy) i 1 milion pracuje za wy-
Mój Drogi! rami i by³o fajnie. Aktualnie czegoœ nagrodzenie, które nie pozwala na
Idea i sposób opisania lipskiej takiego nie ma! Ja sam organizo- utrzymanie rodziny!
Olimpiady 1960 roku - to du¿e bra- wa³em 6 takich spotkañ, i dosta-
wa! Szczególnie u czytelników naszej ³em, mieszkaj¹c ju¿ na sta³e w Niepotrzebny jest psycholog, aby
generacji wzbudz¹ te wspomnienia Niemczech, cz³onkostwo honorowe wyt³umaczyæ wzrost alkoholizmu i
du¿e zainteresowanie. Ja ju¿ je kilka- Polskiego Towarzystwa Higienicz- samobójstw! Dlatego wiêkszoœæ
krotnie przeczyta³em i czekam na za- nego (na ul. Karowej). Niestety Niemców wschodnich nie ironizuje
koñczenie. Natomiast dyskusyjny moi byli partnerzy powoli umiera- na temat Republiki Demokratycznej.
jest, moim zdaniem, sposób trakto- j¹ albo siê inaktywuj¹ (z Warszawy
wania przez Ciebie Niemieckiej Re- np. prof. Just, dr Korczak i inni), Ryszard
publiki Demokratycznej. Ty u¿ywasz - obok b³êdnych poci¹gniêæ prowa-
np. okreœlenia „re¿ym“. Ten „termi- dz¹cych do degeneracji socjali- W pierwszych dniach MŒ, wspól-
nus technicus“ w³aœciwie niczego nie zmu mia³a Republika Demokra- nie z Ryszardem spotkaliœmy i mo-
definiuje i ka¿dy u¿ywa go w stosun- tyczna wiele osi¹gniêæ socjalnych gliœmy porozmawiaæ d³u¿szy czas z
ku do „przeciwnej strony“. Ja np. i gospodarczych: nie by³o bezdom- Menachemem Orenem, który by³
twierdzê, i¿ ¿yjê pod re¿ymem kapi- nych, ka¿dy (!) mia³ mieszkanie. kierownikiem dru¿yny Izraela i za-
ta³u. Niemiecka Republika Demo- Aktualnie w bogatych Niemczech razem jednym z arbitrów MŒ. Pod
kratyczna nie tylko „...by³a przedsta- zamarzaj¹ bezdomni, oficjalnie tym, nieznanym mi wówczas nazwi-
wiana w naszym kraju, jako przyja- jest ich 22 tysiêcy, skiem, kry³ siê Mieczys³aw (Men-
zne pañstwo...“, ale by³a naprawdê - parcelacja i nastêpnie kooperaty- del) Chwojnik, reprezentant Polski
najbardziej przyjaznym pañstwem wizacja doprowadzi³a, do najwy¿- na olimpiadzie w Hadze w 1928 ro-
niemieckim, jakie mieliœmy w histo- szych plonów z ha ze wszystkich ku. Wtedy Polska po raz pierwszy
rii i to do dnia dzisiejszego! „demoludów“, ekonomiczny i so- uczestniczy³a w Olimpiadzie i zdo-
cjalny poziom ¿ycia rolników bar- by³a br¹zowy medal, a Chwojnik
Oto tylko kilka przyk³adów, du- dzo wzrós³, uzyska³ +4 =4 -4, graj¹c na IV sza-
¿ych i ma³ych: - w Polsce pod wp³ywem Koœcio³a i chownicy. Dowiedzia³em siê póŸ-
- Republika Demokratyczna uzna- PSL zatrzymaliœmy siê na parcela- niej, ¿e Chwojnik ukoñczy³ studia
cji i ma³orolni rolnicy spod mojego matematyczne na Uniwersytecie
³a nasz¹ zachodni¹ granicê za Krosna pozostali nadal biedni, Jagielloñskim w 1927 roku, a w cza-
ostateczn¹, jeszcze w okresie, gdy sie studiów trzykrotnie wygra³ mi-
„zachodniacy“ pod¿egali do woj- Andrzej Adamski, Andrzej strzostwo Krakowa. Gra³ te¿ w I i II
ny, by te terytoria rewindykowaæ Trzeszczykowski i Micha³ Skipietrow MP w Warszawie w 1926 r. i w £o-
- obel¿ywe okreœlenie „Polake“ by³o dzi w 1927 r.
w Demokratycznej karalne s¹dow-
nie; aktualnie, gdybym siê z takim Miejscem jego urodzenia (1902
za¿aleniem do jurysdykcji zg³osi³, r.) by³a miejscowoœæ Ró¿ana, nale-
to pos³ano by mnie do psychiatry, ¿¹ca wówczas do Polski, obecnie do
- Republika Demokratyczna by³a Bia³orusi. W Mariañskich £aŸniach
zdecydowanym antyfaszystowskim obchodzi³ 60-lecie urodzin i nasza
pañstwem i tylko dlatego zdecydo- rozmowa by³a chyba ostatnim jego
wa³em siê tam na trzyletni zapla- spotkaniem z szachistami polski-
nowany pobyt; aktywna antyfaszy- mi, bowiem kilka miesiêcy póŸniej,
stowska dzia³alnoœæ znalaz³a miej- 1 grudnia 1962 roku, zmar³ w Tel-
sce przede wszystkim w szko³ach Awiwie. Wspomina³ z wielk¹ esty-
(ka¿dy uczeñ przed ukoñczeniem m¹ grê na olimpiadzie w Hadze w
10. klasy odwiedzi³ obóz koncen- 1928 roku, podkreœlaj¹c, ¿e FIDE
tracyjny!), organizacjach spo³ecz- spowodowa³o wielkie zamieszanie,
22 magazyn SZACHISTA listopad 2012
Szachowe epizody AF (35)
II Olimpiada - Haga 1928 Autografy I szachownica - po lewej Lhamsuren Miagmarsuren,
stoj¹: Abram Blass, kierownik Stefan Rotmil, Mendel Chwojnik Borys Spasski, Vlastimil Hort i Andrzej Filipowicz,
i Paulin Frydman, siedz¹: Kazimierz Makarczyk, po prawej: Dragoljub Ciriæ, Florin Gheorghiu, Iwan Radu³ow,
Dawid Przepiórka i Teodor Regedziñski Laszlo Liptay i Lothar Zinn
zabraniaj¹c startu zawodowcom a XIIIIIIIIY 0-1 i Trapl - A. Adamski 0,5). Wy-
nastêpnie, tu¿ przed olimpiad¹ do- 9-+-+-tr-+0 graliœmy z silnymi rywalami, z za-
puszczaj¹c ich do udzia³u w dru¿y- 9wq-+-zppmkp0 wodnikami, którzy byli przez kolej-
nach, ale nie wszyscy zdo³ali przyje- 9-+-zp-+p+0 ne 15-20 lat naszymi przeciwnikami
chaæ. Wymieni³ kolegów z zespo³u 9+-+P+-+-0 w najró¿niejszych szachowych za-
Kazimierza Makarczyka i Teodora 9Ntr-+PzPn+0 wodach. W ostrym pojedynku ule-
Regedziñskiego, ale niestety nie za- 9+R+-+LzP-0 g³em Vlastimilowi Hortowi
pisa³em jego wspomnieñ i ulecia³y 9P+-+N+-zP0
mi z pamiêci. 9tR-+Q+-mK-0 Obrona Hromadki E91
xiiiiiiiiy
W owych czasach nikt nie chcia³ V. Hort - A. Filipowicz, Ma-
siê zwierzaæ, wiêc Chwojnik powie- 24.¤b6! 1-0 Po 24…£:b6+ mia³o riañskie £aŸnie, 1962, 1.c4 ¤f6 2.
dzia³ tylko, ¿e w 1949 roku przyby³ nast¹piæ wspania³e 25.£d4+!! ale w ¤c3 g6 3.e4 d6 4.d4 ¥g7 5. ¤f3
do Izraela i zmieni³ nazwisko na wieku komputerów ³atwo stwier- 0-0 6.¥e2 ¤a6!? Mój pomys³, sto-
Oren. Zosta³ mistrzem Tel-Awiwu i dziæ, ¿e tak¿e wygrywa doœæ prozai- sowany w wielu podobnych pozy-
Izraela oraz reprezentowa³ barwy czne 25.¤d4 ¦:b3 26.a:b3 ¤e3 27. cjach, który w póŸniejszych latach
tego kraju na trzech olimpiadach w £d3 ¤c2 28. ¦a4 itd. przyniós³ mi sporo sukcesów, praw-
latach 1952, 1954 i 1956, kolejno na dê mówi¹c g³ównie w blitzach.
szachownicach II, III i IV, uzyskuj¹c Graliœmy w centrum miasta w Obecnie w XXI wieku, posuniêcie
dobre wyniki. Zapatrzony na roman- sali „Casino“, przy czym rundy od- mo¿na spotkaæ w wielu partiach tur-
tyczne szachy wspomnia³ o swojej bywa³y siê przed po³udniem w go- niejowych i to na ró¿nych szcze-
partii z Dynerem, któr¹ po latach dzinach od 8:30 do 13:30, a do- blach. 7.¥g5 c5 8.d5 ¤c7 9.0-0
znalaz³em w bazie. By³ dumny z za- grywki od godz. 16:00. Tempo gry a6 10.a4 ¦b8 11.£c2 Powsta³a
koñczenia tej partii, chocia¿ najwa¿- typowe dla tych lat - 40 pos./2,5h i pozycja zbli¿ona do partii Bronstein
niejsze posuniêcie nie zosta³o wyko- w dogrywkach 16 pos./1h. - Najdorf, Turniej Pretendentów,
nane na desce. Zurych 1953, z tym, ¿e tam bia³e
18 dru¿yn odzielono na trzy gru- mia³y zagrane ¥d3 i ¤ge2, ale usta-
Gambit Benko E60 py eliminacyjne. Z ka¿dej grupy wienie Horta te¿ sprawia k³opoty
do fina³u kwalifikowa³y siê trzy ze- czarnym. 11...h6 12.¥f4! ¥d7
M. Oren (Chwojnik) - I. Dyner, spo³y. Po doskona³ej grze wygrali- 13.a5 b5 14.a:b6 ¦:b6 15.¦a2!
Tel Awiw 1952, 1.d4 ¤f6 2.c4 g6 œmy grupê eliminacyjn¹: Polska Zapobiega atakowi czarnych na
3.g3 ¥g7 4.¥g2 c5 5.d5 0-0 6. 15,5 p (z 20), Bu³garia i Czechos³o- pionka b2. 15...£b8 16.h3 ¤h5
e4 d6 7.¤e2 ¤fd7 8.0-0 b5 9. wacja po 14,5 p. Anglia 8 p.; Szwe- 17.¥h2 f5!? 18.¤h4 £e8 19.
c:b5 a6 10.b:a6 ¤:a6 11. ¤bc3 cja 4,5 p. i Kuba 3,5 p. ¥:h5 g:h5 20.e:f5 ¦b4 21.¤e4!
¦b8 12.b3 ¤b4 13.¥b2 ¤e5 ¥a4 22.£d2 ¦:c4 23.¦e1! £d7?
14.¤a4 ¤bd3 15.¥c3 ¥a6 16.f4 W I r. pokonaliœmy Czechos³owa- Nale¿a³o graæ 23...¥b3 lub 23...¦d4
¤g4 17.¥:g7 ¢:g7 18.¦f3 c4 cj¹ 2,5-1,5 (Hort - Filipowicz 1-0, Jan- 24.£a5 ¥b3 25.¦a3 ¥:d5 z wyrówna-
19.b:c4 ¦b4 20.¦:d3 ¥:c4 sa - Schmidt 0-1, Kavalek - Bednarski n¹ gr¹. 24.¤g6 ¦:f5? Powa¿na nie-
21.¦a3 £a5 22.¥f3 ¥b3 23. dok³adnoœæ. Po prostym 24...¦e8 25.
¦:b3 £a7+ ¤c3 ¥b3 26.¦a3 ¦d4 27.£e2 ¥c4 28.
magazyn SZACHISTA listopad 2012 23
Szachowe epizody AF (35)
£:h5 ¤:d5 trudno mówiæ o przewa- Andrzej Adamski, Ryszard Walker, ¤c3 d6 6.¥g5 e6 7.£d2 ¥e7 8.0-
dze bia³ych. A. Trzeszczkowski i Micha³ Skipietrow 0-0 0-0 9.f4 e5 Ten wariant obec-
nie nie uchodzi za dobry, ale ja mia-
XIIIIIIIIY Wreszcie ostatnia runda - prak- ³em doskona³e analizy i przez wiele
9-+-+-+k+0 tycznie robiê sobie odpoczynek lat grywa³em ten wariant z sukcesa-
9+-snqzp-vl-0 przed fina³em, remisuj¹c po równej mi. 10.¤f3 ¥g4 11.¢b1 ¦c8 12.
9p+-zp-+Nzp0 grze z Anglikiem Hollisem, co za- ¥d3 £a5 13.h3 ¥:f3 14.g:f3 ¢h8
9+-zpP+r+p0 pewni³o nam matematyczny awans 15.f5 ¤d4 16.£g2 b5 17.¦hg1
9l+r+N+-+0 do fina³u. Koledzy podniesieni na ¦g8 18. ¥:f6 ¥:f6 19.¤d5 b4 20.
9+-+-+-+P0 duchu ograli Angliê 3,5-0,5. £f2 ¥d8 21.f4 £c5 22.f6 (22.
9RzP-wQ-zPPvL0 ¦g2!?) 22...¥:f6 23.¤:f6 g:f6 24.
9+-+-tR-mK-0 Optymistycznie ocenialiœmy na- £h4 ¦g6 25.¦:g6 f:g6 26.£:f6+
xiiiiiiiiy sze szanse w finale, ale spotka³ nas ¢g8 27.f5 ¦f8 28.£g5 ¢g7 29.
w I rundzie „prysznic“. Ulegliœmy ¦f1 ¦f6 30. h4
25.¤:c5! d:c5 26.¤:e7+ £:e7 ekipie ZSRR 0-4 (Spasski - Filipo-
27.¦:e7 ¦:d5 28.£e1 ¥b3 (28... wicz 1-0; Gufeld - Schmidt 1-0; Ba- XIIIIIIIIY
¦d1 29.£:d1 ¥:d1 30.¥:c7 ¦c1 31.¦e1 girow - Bednarski 1-0; Chodos - A. 9-+-+-+-+0
c4 32.¦:a6+-) 29.¦a1 ¦cd4 30. Adamski 1-0). Przykro stwierdziæ, 9zp-+-+-mkp0
¥:c7 ¦d1 31.¦:d1 ¦:d1 32.£:d1 ¿e tylko ja mia³em szanse na po- 9-+-zp-trp+0
¥:d1 33.¥e5 ¥f8 34.¦d7 ¥b3 ³ówkê, a pozostali sp³ynêli g³adko. 9+-wq-zpPwQ-0
35.¥d6 1-0 9-zp-snP+-zP0
Obrona sycylijska B64 9+-+L+-+-0
Po tej partii wygra³em dwie ko- 9PzPP+-+-+0
lejne, a nasza dru¿yna rozgromi³a B. Spasski - A. Filipowicz, Ma- 9+K+-+R+-0
zespo³y Kuby i Szwecji po 4-0. Za- riañskie £aŸnie, 1962, 1.e4 c5 2. xiiiiiiiiy
trzyma³a nas dopiero Bu³garia po- ¤f3 ¤c6 3.d4 c:d4 4.¤:d4 ¤f6 5.
konuj¹c nas 3-1, ale tu by³a moja 30...a5? Po 30...d5 31.h5 h6 32.
wina. Szukaj¹c precyzyjnego zwy- £g4 g5 powstawa³a pozycja z rów-
ciêstwa w dogrywce, wpad³em w nymi szansami. 31.£g4 a4 32.h5
straszny niedoczas i w wygranej b3? Nale¿a³o graæ 32...d5! 33.e:d5
pozycji zamieni³em rezultat. £:d5 34.¦g1 ¤f3 i walka trwa. 33.
c3 a3 Ostatnia szansa, to 33...¤c2
I. Radu³ow - A. Filipowicz 34.f:g6 ¦:f1+ 35. ¥:f1 £e3 36.a:b3
Mariañskie £aŸnie, 1962 a:b3 37.g:h7+ ¢:h7 38.£g6+ ¢h8 39.
£f6+ ¢h7 40.£f7+ ¢h8 41.£:b3 £e1+
XIIIIIIIIY 42.¢:c2 £f2+ 43. ¢c1 £f4+ itd. 34.
9-tR-+-+-+0 f:g6 ¦:f1+ 35. ¥:f1 £b6? (35...
9+-+-+-+-0 b:a2+ 36.¢:a2 £c7 37.g:h7+ ¢:h7 38.
9-+-+-+-+0 £g6+ ¢h8 39.£h6+ ¢g8 40.b3 d5 41.
9+-zP-+-+p0 c:d4+-) 36.g:h7+ 1-0
9-zPk+-+lzP0
9tr-+-+-+-0
9P+-+-+-+0
9+-+-+-mK-0
xiiiiiiiiy
56...¢d5 Kontrolne posuniêcie. Adrian Swayne Hollis - Andrzej Filipowicz
£atwo wygrywa³o 56...¦:a2 57.c6
¢d5 58.b5 ¢d6 59.¦g8 ¦c2 60.¦g5
¢c7 61.¦g7+ ¢b6 62.¦b7+ ¢a5 63.c7
¥f3 itd. 57.¦d8+ ¢c4 58.¦b8
¦:a2 59.c6 ¢d5 60.b5 ¢d6 61.
¦g8 ¦b2?! (61...¦c2) 62.¦g6+
¢c5?? Klasyczna œlepota szachowa
w pogoni za zwyciêstwem. 63.¦:g4
¢:b5 (63... ¦:b5 64.c7) 64.¦c4! 1-0
24 magazyn SZACHISTA listopad 2012
Szachowe epizody AF (35)
Andrzej Filipowicz i Andrzej Adamski XIIIIIIIIY cje, co jednak okaza³o siê niewy-
9-+-+-+k+0 starczaj¹ce do zdobywania ca³ych
Potem mia³em seriê remisów z 9+p+-+-zpp0 punktów. Z tym by³o znacznie go-
Liptayem (Polska - Wêgry 1,5-2,5), 9-sNp+-tr-+0 rzej i po analizie partii oceni³em,
Hortem (CSR - Polska 2,5-1,5), 9+-+-+q+-0 wynik, jako przeciêtny.
Zinnem (Polska - NRD 2-2), Ghe- 9-+PvL-vln+0
orghiu (Polska - Rumunia 2-2) i 9+-+p+-+Q0 W MŒ by³ tylko jeden dzieñ wol-
Radu³owem (Polska - Bu³garia 2- 9PzP-+-zPP+0 ny, po V r. fina³u. Zwiedziliœmy po-
2), przy czym „naskoczy³o“ mi w 9tR-+-tR-+K0 bliskie Karlove Vary oraz mogliœmy
partii z Radu³owem, a „wypuœci- xiiiiiiiiy wzi¹æ udzia³ w wycieczce do Pragi.
³em“ piêkn¹ wygran¹ z Zinnem. By³ te¿ mecz pi³ki no¿nej pomiêdzy
25.¦e8+?! Wygrywa³o 25.£h4! krajami Wschodu i Zachodu. Zagra-
Partia hiszpañska C63 ¦h6 (25...¥e5 26.¦:e5! ¤:e5 27.¥e3 ³em we wspania³ej dru¿ynie Wscho-
¤g4 28.¢g1 ¤:e3 29.f:e3 £e5 30. du. Na bramce sta³ Hort, na obro-
A. Filipowicz - L. Zinn, Ma- £d4+-) 26.¦e8+ ¢f7 27.¦e7+ ¢g8 28. nie ja ze Spasskim, na skrzyd³ach
riañskie £aŸnie, 1962, 1.e4 e5 2. ¦:g7+ ¢f8 29.¤d7+ ¢e8 30.¦e1+ ¤e3 byli Mongo³owie Miagmarsuren i
¤f3 ¤c6 3.¥b5 f5 4.¤c3 f:e4 5. 31.¤f6+ ¢f8 32.¤:h7+ ¢e8 33.¦e7+ Ujtumen. W naszej dru¿ynie zagra-
¤:e4 d5 6.¤:e5 d:e4 7.¤:c6 ¢d8 34.¥b6+ ¢c8 35.¦e8+ ¢d7 36. li chyba Radu³ow, Gheorghiu, Zinn
£d5 8.c4 £d6 9.¤:a7+ ¥d7 10. ¦d8+ ¢e6 37.£:h6+ ¥:h6 38.¥:e3 itd. i jakiœ Kubañczyk. W dru¿ynie Za-
¥:d7+ £:d7 11.¤b5 Po 11.£h5+ Ale tego forsownego, doœæ d³ugiego chodu wyst¹pili Westerinen, Lange-
g6 12.£e5+ ¢f7 13.¤b5 c6 14.£:h8 wariantu, nie policzy³em w niedo- weg, Hollis, Gannholm i inni. Po
¤f6 15.¤c3 ¦e8 16.b3 ¥c5 i bia³e czasie. 25...¢f7 26.¦ae1 d2! (26... zaciêtej walce wygraliœmy, chyba
wygra³y Kavalek - Moehring, Ma- ¦h6 27.¦1e7+ ¢g6 28.¦:g7X) 27. 3-2, ale nie pamiêtam szczegó³ów.
riañskie £aŸnie 1962. 11...¤f6 ¦8e7+ ¢f8 28.¦e8+ Nie wygrywa
12.0-0 c6 13.¤c3 ¥c5 14.d4 kontynuacja 28.¤d7+, wobec 28... Mia³em te¿ ciekawe rozmowy z
e:d3 15.¦e1+ ¥e7 16.¤a4 W £:d7 i bia³e musz¹ uwa¿aæ, aby nie Borysem Spasskim, w których
partii Bednarski - Moehring, gra- przegraæ 29.¦e8+ (29.¥c5? d:e1£+ uczestniczy³ Micha³ Skipietrow, do-
nej w tej samej rundzie nast¹pi³o 30.¦:e1+ ¢g8-+) 29...£:e8 30. ¦:e8+ skonale w³adaj¹cy jêzykiem rosyj-
16.¥e3 0-0 17.f3 ¥d6 18.¢h1 £f5 19. ¢:e8 31.£:g4 ¦d6! 32.£c8+ ¢e7 33. skim. By³ to praktycznie pocz¹tek
¥g1 ¦ad8 i partia zakoñczy³a siê £g4 z remisem lub 33.£:b7+ ¦d7 34. moich wieloletnich przyjacielskich
remisem. 16...0-0?! Silniejsze ¥c5+ ¢d8 35.£a8+ ¢c7 36.£a5+ ¢c8 kontaktów z Borysem Spasskim,
16...£f5 17.f4 ¢f7 18.¦e5 £g6 19. 37.£a6+ ¢d8 38.£a8+ te¿ z remisem. które trwaj¹ ju¿ ponad pó³ wieku.
¤b6 ¦ad8 20.c5 d2 21.¥:d2 £d3 z 28...¢f7 29. ¦8e7+ ¢f8 Remis
dobr¹ gr¹ czarnych. 17.¤b6 £f5! Micha³ Skipietrow, z kolei, jest
18.¤:a8 ¤g4 Do ostrych warian- Wreszcie na finiszu ulegliœmy Ju- moim koleg¹ ze studiów. Studiowa-
tów, ale korzystnych dla bia³ych gos³awii 0,5-3,5 i wygraliœmy z Mon- liœmy na tym samym roku Politech-
prowadzi³a kontynuacja 18...¥d6 goli¹ 3-1, co da³o nam zaledwie 8 niki Warszawskiej. Ja na Budownic-
19.¦e3! ¥:h2+ 20.¢f1 ¦d8 21.£f3 ¥f4 miejsce: ZSRR 24,5 p. (z 32); Jugo- twie Przemys³owym, on na L¹do-
22.¢g1 d2 23.¥:d2 ¦:d2 24.g3+-. s³awia 20 p.; CSR 109 p.; NRD 17 p. wym i spotykaliœmy siê wielokrot-
19.£f3 £h5 20.£h3 Równie sil- ; Rumunia 16,5 p.; Bu³garia 14,5 p.; nie na wspólnych zajêciach z Wy-
ne by³o 20.¥f4! 20...£f5 21.¥e3 Wêgry 13,5 p.; Polska 12,5 p. (Fili- chowania Fizycznego. PóŸniej grali-
¥d6 22.¤b6 ¥:h2+ 23.¢h1 ¥f4! powicz 5,5 p. z 13; Schmidt 7,5 p. z œmy partie turniejowe, z korzyst-
24.¥d4 ¦f6 13; Bednarski 8 p. z 13; A. Adamski nym dla mnie bilansem +2 =1 -0. Mi-
4 p. z 9; Trzeszczkowski 1,5 p. z 3; cha³ zrobi³ wspania³¹ karierê zawo-
Skipietrow 1 p. z 1), Mongolia 6,5 p. dow¹. Kierowa³ budowami w kilku
krajach. Zosta³ prezesem wielkiego
W kraju oceniono nasz wystêp, przedsiêbiorstwa, Spó³ki Mostostal
jako sukces, z uwagi na pewny Export S.A. Odwiedzi³em go przed
awans do fina³u i bardzo silne sk³a- dwoma laty.
dy przeciwników, w których roi³o
siê od zawodników reprezentuj¹- Micha³ kilkakrotnie sponsorowa³
cych kraje na olimpiadach. Mia- w ostatnich latach Memoria³y Kazi-
³em jednak inne odczucie w sto- mierza Makarczyka w £odzi. Czyni³
sunku do swojego rezultatu. Zoba- to na proœbê Tomasza Rodowicza-
czy³em, ¿e potrafiê nawi¹zaæ wal- Makarczyka, syna mistrza, bo w
kê z silnymi szachistami i osi¹- „Mostostalu“ pracowa³ wnuk Ma-
gn¹æ dobre, nawet wygrane pozy- karczyka. Œwiat jest ma³y, a szachi-
œci s¹ wszêdzie!
magazyn SZACHISTA listopad 2012 25
Andrzej Filipowicz - wspomnienia
Szachowe epizody(36)
Reminiscencje - Akad.DMŒ noœæ“ i chyba okaza³a siê „nieœmie-
teln¹“ parti¹ Lubosa!
Mariañskie £aŸnie, 7-22 VII 1962
Wracaj¹c do wspomnieñ z Ma- Partia hiszpañska C64 1968 Polanica Zdrój. Lubomir Kavalek
riañskich £aŸni, chcia³bym podkre-
œliæ niezwykle ciekawe rozmowy, E. Gufeld - L. Kavalek, Akade- ¥f8 ¦:h1 27.¦:h1 ¦g1 z wygran¹.
które mia³em z koleg¹ z zespo³u An- mickie DMŒ, Mariañskie £aŸnie 22...¦d8 23.¢e2
drzejem Trzeszczkowskim (ur. 1 1962, 1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥b5
VII 1938), studentem Akademii ¥c5 4.c3 f5!? Lubos Kavalek by³ XIIIIIIIIY
Górniczo-Hutniczej w Krakowie. znany w m³odoœci z ostrego stylu 9-+-tr-+-+0
Snu³ opowieœci o studenckich cza- gry, który zreszt¹ towarzyszy³ mu 9zppzp-+-+p0
sach oraz o praktykach i pracy przy przez ca³a piêkn¹ karierê. 5.d4 f:e4 9-vlp+k+-+0
poszukiwaniu ropy naftowej i gazu 6.¤g5?! Eduard Gufeld te¿ by³ „ob- 9+-+-zpp+-0
w Polsce w okolicach Jas³a i Krosna, kuty“ w debiutach, a tym razem wy- 9-+-+-+-+0
a tak¿e na innych terenach. Odwier- bra³ wariant zawieraj¹cy zestaw pu- 9vLPzP-+-+-0
ty szukaj¹ce zasobów naturalnych w ³apek. Wchodzi³o w rachubê po- 9P+-sNKzprzP0
Polsce prowadzone by³y przez ró¿- wszechnie znane 6.¥:c6 d:c6 7.¤:e5 9tR-+-+R+-0
nych ludzi, czêsto niezwykle cieka- ¥d6 8.£h5+ g6 9.£e2 i grywane, np. xiiiiiiiiy
wych postaci, którzy w okresie wie- w partii Bo³ogan - Soko³ow, Pojkow-
lotygodniowych wierceñ opowiadali ski 2010, w której nast¹pi³o 9...¥f5 23...¦:d2+!! 24.¢:d2 e4 25.
przy ogniskach najró¿niejsze frapu- 10.¤d2 ¤f6 11.¤dc4 ¤d5 12.h4 h5 13. ¥f8 Z planem ¥h6-e3. 25...f4 26.
j¹ce historie. Mówiono o s³ynnym ¥g5 £c8 14.¤d2 ¥:e5 15.d:e5 0-0+/-. b4 Grozi 27.¥c5. 26...¦g5 Jeœli
Ignacym £ukasiewiczu, wynalazcy 6...¥b6 (6...e:d4? 7.¤:e4 ¥b6 8.¥g5 26...¢f5!?, to 27.¥c5 e3+ 28.¢d3 ¥:c5!
lampy naftowej (lampa zap³onê³a 31 ¤ge7 9.£h5+ ¢f8 10.£f3+ ¢e8=) 7. 29.b:c5 ¦g7 30.¦ad1 ¦d7+ 31.¢e2
lipca 1853 r.), która w czasie okupa- d5 e3! Pozbawia bia³e obrony ¤g5. ¢e4!! z wygran¹. Natomiast nie prze-
cji by³a powszechnie stosowana w Mo¿e bia³e liczy³y na 7...¤ce7?? 8. chodzi³o 26...e3+ 27.¢d3 f3 28.c4 e2
Polsce, a nawet po zakoñczeniu woj- ¤e6! 8.¤e4 (8.d:c6 e:f2+! 9.¢f1 b:c6 29.c5 ¦g1 30.¦:g1 f:g1£ 31.¦:g1 f2
ny nie raz, nie dwa, zapewnia³a œwia- lub 8.¥:e3 ¥:e3 9.¤e6 d:e6 10.d:c6 wobec 32.¦g6+!! h:g6 33.¢:e2 i bia³e
t³o w mieszkaniach. Pojawi³y siê te¿ £:d1+ 11.¢:d1 ¢e7 12.f:e3 ¤f6=) 8... wygrywaj¹, wg Kavalka. 27.¥c5
wtedy lampy „karbidówki“, bez- £h4 9.£f3 Po 9.d:c6 e:f2+ 10.¢f1 ¦:c5!! Poœwiêcenie drugiej wie¿y.
pieczniejsze i mniej k³opotliwe w d:c6 11.¥d3 ¥g4 12.£c2 ¤h6 z dal- 28.b:c5 ¥:c5 29.¦ab1 f3! 30.
u¿yciu. Warto wiedzieæ, ¿e przed szym 0-0, zdaniem Kavalka, czarne ¦b4 (30.¦:b7 ¢f5 31.¦b8 e3+ 32.¢d3
150 laty Polska by³a potêg¹ naftow¹, mia³y rekompensatê za figurê. 9... e2 33.¦bb1 ¢f4 34.¦a1 e1£ 35.¦a:e1
a £ukasiewicz udowodni³, ¿e z „ole- ¤f6!? (9...¤ge7 10.d:c6 b:c6 11.g3 f:e1£ 36.¦:e1 f2 37.¦b1 ¢f3 38.¦d1
ju skalnego“, mo¿na wytwarzaæ ca³¹ £h6 12.¥e2 e:f2+ 13.¢d1 £g6 14.¦f1 ¥d6 39.h3 ¥e5 40.¦b1 ¢g2 41.¢e2
gamê niezwykle cennych produk- ¦f8 15.£g2 £f7= lub 9...e:f2+ 10.¢f1 ¥:c3 42.¦f1 ¥e1 z wygran¹) 30... ¢f5
tów. Dziêki niemu ruszy³a pierwsza ¤ce7? 11.¥g5+-) 10.¤:f6+ g:f6 11. 31.¦d4 ¥:d4 32.c:d4 ¢f4 0-1
kopalnia ropy naftowej w Bóbrce i d:c6 Lepsze by³o 11.¥:e3 ¥:e3 12.g3
pierwsza destylarnia w Ulaszowi- £h6 13.f:e3 ¤e7 14.0-0. 11...e:f2+ Lubos Kavalek przyst¹pi³ do tej
cach k. Jas³a. W czasach Polski Lu- 12.¢d1 Po 12.¢f1 d:c6! 13.¥e2 ¦g8 patii w garniturze i muszce, a Edu-
dowej, jak nadmienia³ mój imiennik, 14.£h5+ £:h5 15.¥:h5+ ¢e7 16.¤d2 ard Gufeld d³ugo siedzia³ przy
wszelkie odkrycia powodowa³y tyl- ¥f5 17.¤c4 ¥d3+ 18.¥e2 ¥:e2+ 19. stoliku, analizuj¹c przebieg partii,
ko k³opoty. ¯artowa³, ¿e najlepiej po- ¢:e2 ¦:g2 20.¤:b6 c:b6 21.¥e3 f1£+ nie mog¹c uwierzyæ w pora¿kê, w
wodzi³o im siê, gdy nie uda³o siê do- 22.¢:f1 ¦:b2 czarne mia³y przewagê. pozycji z dwiema wie¿ami wiêcej.
wierciæ do ¿adnego surowca. Samo 12...d:c6 13.¥e2 ¥e6! 14.£h5+
¿ycie PRL! £:h5 15.¥:h5+ ¢e7 16.b3 ¥d5
17.¥a3+ ¢e6 18.¥g4+ f5 19.¥h3
Po powrocie z Akademickich Mi- ¦hg8 20.¤d2 ¥:g2 21.¥:g2 ¦:g2
strzostw œwiata, obok analizy swo- 22.¦f1! (22.¢e2? f1£+ 23.¢:f1 ¦:d2-+
ich partii, obejrza³em raz jeszcze lub wspania³y wariant przytoczony
wspania³¹ partiê Gufeld - Kavalek, przez Kavalka: 22.¤c4 ¦g1+ 23.¢e2
która otrzyma³ nagrodê „za piêk- ¦ag8 24.¤:b6 ¦8g2 25.¦f1 a:b6 26.
20 magazyn SZACHISTA grudzieñ 2012
Szachowe epizody AF (36)
Obaj bohaterowie odegrali spor¹ 1969 Warszawa. Dworzec Wileñski kowa³ we wszystkich periodykach,
rolê w œwiatowych szachach. Lu- Jefim Geller, Eduard Gufeld twierdz¹c, ¿e to najpiêkniejsza par-
bos Kavalek, urodzony 9 VIII 1943 i Anatolij £utikow tia stulecia, Nies³ychanie dener-
r. w Pradze, ukoñczy³ dziennikar- wowa³o to rywala. W³adimir Bagi-
stwo na Uniwersytecie Karola w Obrona królewsko-indyjska E84 row zacz¹³ udowadniaæ, ¿e posu-
Pradze. Ju¿ w 1965 roku zosta³ arcy- niêcia wykonywane przez Gufelda
mistrzem. By³ trzykrotnym mi- W. Bagirow - E. Gufeld, mi- by³y wynikiem strachu i przypad-
strzem Czechos³owacji i dwukrot- strzostwa ZSRR 1973, 1.d4 g6 2.c4 kowoœci. Nie mia³y nic wspólnego
nym mistrzem USA, gdzie wyemi- ¥g7 3.¤c3 d6 4.e4 ¤f6 5.f3 0-0 z fantazj¹ i polotem. Otworzy³o to
growa³ po pamiêtnym dla Czecho- 6.¥e3 ¤c6 7.¤ge2 ¦b8 8.£d2 a6 pole do wieloletniej ostrej dyskusji
s³owacji roku 1968, gdy radzieckie 9.¥h6 b5 10.h4 e5 11.¥:g7 ¢:g7 pomiêdzy adwersarzami.
czo³gi wkroczy³y do Pragi (Czesi 12.h5 ¢h8 13.¤d5 b:c4 14.h:g6
podobno sprytnie usunêli wszyst- f:g6 15.£h6 ¤h5 16.g4 ¦:b2 17. „Mona Lisa“ mia³a szczególne
kie nazwy ulic z centrum miast!). g:h5 g5 18.¦g1 g4 19. 0-0-0 znaczenie dla Gufelda, bo wielkim
Kavalek gra³ wtedy w turnieju ¦:a2 20.¤ef4 e:f4 21.¤:f4 ¦:f4 uznaniem darzy³ czarnopolowego
pamiêci Rubinsteina w Polanicy 22.£:f4 c3 23.¥c4 ¦a3 24. f:g4 goñca, ustawionego na polu g7,
Zdroju i w dniu inwazji dosta³ od ¤b4 25.¢b1 uwa¿aj¹c go za najsilniejsza figurê.
organizatorów bukiet kwiatów, a Dlatego te¿ grywa³ obronê królew-
gra³ akurat ze Smys³owem (szybki XIIIIIIIIY sko-indyjsk¹ i wariant Drakona w
remis)!! Zaj¹³ w turnieju II miejsce 9-+lwq-+-mk0 obronie sycylijskiej. Gdy zobaczy³,
(Smys³ow 11,5 p. z 15; Kavalek 10,5 9+-zp-+-+p0 ¿e kiedyœ Gary Kasparow wymieni³
p.; Doda 9 p.) i ju¿ nie wróci³ do 9p+-zp-+-+0 czarnopolowego goñca, to nazwa³
Czechos³owacji. Dziêki naszym 9+-+-+-+P0 mistrza œwiata - „przestêpc¹“! Gu-
dzia³aczom, uda³ siê na granicê nie- 9-snLzPPwQP+0 feld pisa³ na temat ¥g7 wiele artyku-
mieck¹. Fama g³osi, ¿e za nagrodê 9tr-zp-+-+-0 ³ów teoretycznych i nawet ksi¹¿ki,
kupi³ kilka skrzynek wódki, co u³a- 9-+-+-+-+0 ale naturalnie zataja³ kluczowe pozy-
twi³o mu „rozmowê“ z kontrol¹ gra- 9+K+R+-tR-0 cje i najwa¿niejsze warianty. Wspo-
niczn¹. W ka¿dym razie przedosta³ xiiiiiiiiy mina³ mi o tym w 1986 roku, w
siê do NRD, a potem do Niemiec Malmö, znany rumuñski szachista i
Zachodnich, gdzie zreszt¹ mieszka³ 25...¥e6 (25...c2+? 26.¢b2 c:d1£ trener Sergiu Samarian, który re-
jego ojciec. W 1970 r. uda³ siê do 27.¦:d1+-) 26.¥:e6 ¤d3!! 27.£f7 cenzowa³ ksi¹¿kê Gufelda i zada³
USA i reprezentowa³ ten kraj na kil- £b8+ 28.¥b3 ¦:b3+ 29.¢c2 mu pytanie - „Dlaczego nie zamieœci-
ku olimpiadach w latach 1972-1986, ¤b4+! 30.¢:b3 (30.¢c1 ¦b1+ 31. ³eœ czterech kluczowych partii w wa-
z wyj¹tkiem roku 1980. Ponadto w ¢:b1 ¤d5+ 32.¢c2 £b2+ itd.) 30... riancie Drakona?“ - A Edik odpowie-
latach 1964 i 1966 gra³ w olimpij- ¤d5+ 31.¢c2 £b2+ 32.¢d3 £b5+ dzia³ - „Nie mog³em tego zrobiæ, bo nie
skiej reprezentacji Czechos³owacji. 0-1 (33.¢c2 £e2+ 34.¢b3 £b2+ 35. wydaliby ksi¹¿ki“. To w jakimœ sen-
W Waszyngtonie studiowa³ literatu- ¢c4 £b5X) sie by³a prawda, bo takie by³y „zasa-
rê s³owiañsk¹ i krótko pracowa³ w dy“ szko³y, któr¹ reprezentowa³.
g³osie Ameryki. Wygra³ wiele tur- Gufeld chwali³ siê tym osi¹gniê- Chodzi³o o to, aby póŸniej wygraæ
niejów, by³ te¿ sekundantem ciem przed ca³ym œwiatem i publi- pojedynki z szachistami studiuj¹cy-
wszystkich czo³owych amerykañ- mi te wydawnictwa. Zreszt¹ „Saho-
skich graczy z Fischerem na czele, vsky Informator“ nie raz postêpowa³
a tak¿e Nigela Shorta w jego najlep- podobnie. Szachiœci nie powinni do-
szych latach. Wielokrotnie spoty- wierzaæ komentatorom, tylko sami
ka³em siê z Lubosem i rozegra³em sprawdzaæ warianty! Z tym zetkn¹-
z nim trzy interesuj¹ce partie ³em siê wielokrotnie. Przyk³adowo,
(+1=1-1) w 1964 r. w Polanicy Zdro- Albin Planinc zagra³ z Korcznojem
ju i na olimpiadzie w Tel Awiwie wariant w gambicie królewskim, po-
oraz w 1965 roku, w Z³otych Pia- lecany przez Wiktora w „Saho-
skach, ale to ju¿ inna historia. vskym Informatorze“ .
Eduard Gufeld (ur. 19 III 1936 Gambit królewski C39
r. na Ukrainie - zm. 23 IX 2002 w
Los Angeles) by³ niezwykle uta- A. Planinc - W. Korcznoj, Mo-
lentowanym szachista i zarazem skwa 1975, 1.e4 e5 2.f4 e:f4 3.
niezwykle barwn¹ postaci¹. Mia³ ¤f3 g5 4.h4 g4 5.¤e5 d6 6.¤:g4
te¿ swoj¹ „nieœmierteln¹ partiê“, ¤f6 7.¤f2 ¦g8 8.d4 ¥h6 9.¤c3
któr¹ nazwa³ „Mona Lisa“. £e7 10.¤d3 ¥g4 11.¥e2 ¥:e2
magazyn SZACHISTA grudzieñ 2012 21
Szachowe epizody AF (36)
12.£:e2 ¤c6 13.¥:f4? ¤:d4 14. partii, a u¿ywaj¹c pi³karskiego jêzy- ner, m.in. wielokrotnej mistrzyni
£f2 ¤:e4 15.¤:e4 £:e4+ 16. ¢d1 ka „faulowaæ“. Zawsze rozgl¹da³ siê œwiata Mai Cziburdanidze, która
(16.¢f1 ¤:c2 17.£:c2 ¦:g2 18. £:g2 dooko³a i gdy stwierdzi³, ¿e w pobli- dziêki niemu zosta³a najm³odsz¹ mi-
£:d3+ 19.£e2+ £:e2+ 20.¢:e2 ¥:f4) ¿u nie ma œwiadków, to bi³ hetma- strzyni¹ œwiata w 1978 roku. W la-
nem dowolnego bronionego pionka. tach 90-ych XX wieku wyemigrowa³
XIIIIIIIIY Nastêpnie cofa³ hetmana i wykony- do USA, gdzie pracowa³ w charakte-
9r+-+k+r+0 wa³ normalny ruch. Rywal wzywa³ rze trenera i wydawa³ ksi¹¿ki. Dmi-
9zppzp-+p+p0 arbitra i oœwiadcza³, ¿e Gufeld cofn¹³ try Bjelica, oryginalny jugos³owiañ-
9-+-zp-+-vl0 ruch. Wtedy Edik ze spokojem mó- ski dziennikarz, wspomina³, ¿e kie-
9+-+-+-+-0 wi³ sêdziemu - „Panie sêdzio, czy dyœ da³ Gufeldowi ksi¹¿kê o meczu
9-+-snqvL-zP0 mistrz mo¿e wykonaæ taki g³upi ruch, K-K w Londynie w 1986 roku. Na
9+-+N+-+-0 nie bêd¹c w niedoczasie. Mojemu ok³adce by³o zdjêcie Karpowa, Ka-
9PzPP+-wQP+0 przeciwnikowi coœ siê wydawa³o“. Sê- sparowa i Gufelda. Edik tak to sko-
9tR-+K+-+R0 dzia nakazywa³ graæ dalej, a po kilku mentowa³, w obecnoœci Karpowa -
xiiiiiiiiy posuniêciach Edik, po rozejrzeniu „widzisz dwóch geniuszy i Kasparo-
siê wokó³ sali, powtarza³ swój „trick“, wa“, a w obecnoœci Kasparowa - „wi-
16...0-0-0! Niespodzianka, nie bij¹c bronionego pionka wie¿¹, tak dzisz dwóch geniuszy i Karpowa“. To
wspomniana w analizach! 17.¥:h6 dla odmiany. Nastêpnie cofa³ ruch i pasuje do Gufelda, jak ula³!
¦:g2! 18.£f1 ¤:c2 19.¦c1 (19. wykonywa³ normalne posuniêcie in-
¦b1 ¦e8 20.b3 ¤a3 21.¦b2 ¦:b2 22. n¹ figur¹. Ponowna ostra reakcja Mecz Poznañ - Ryga 4-12
¤:b2 £c2X) 19...£g4+ 0-1 przeciwnika i wezwanie arbitra. Ko-
lejne wyjaœnienie Gufelda, ale utrzy- Poznañ 2-4 VIII 1962
Wiele razy spotyka³em siê z Gu- mane w ostrzejszym tonie: „Panie sê-
feldem i gra³em z nim dwie partie, w dzio mój przeciwnik wmawia mi raz Nieoficjalny mecz Polska - £otwa
Moskwie w 1964 r. i Budapeszcie w jeszcze, ¿e mog³em wykonaæ takie s³a- (wówczas republika radziecka) zo-
1970 r., zakoñczone remisami. Mia³ be posuniêcie, prawdopodobnie jest sta³ rozegrany (40 pos/2,5h i po 16
wspania³¹ pamiêæ i wielokrotnie cy- chory psychicznie“. Naturalnie sêdzia pos./1h w dogrywce) w sali Nowe-
towa³ d³ugie wiersze poetów rosyj- nie móg³ nic zrobiæ, a wyprowadzo- go Ratusza pod nazw¹ Poznañ - Ry-
skich. Ale przede wszystkim s³ucha- ny z równowagi rywal nie by³ w sta- ga (Balcerowski - Gipslis 1-1;
³em jego barwnych opowieœci oraz nie kontynuowaæ partii, na jakim, ta- Schmidt - Klovans 0,5-1,5; Filipowicz
anegdot czêsto zmyœlonych, choæ kim poziomie. - Petursons 0-2; Drozd - Klavins 0-2;
niezwykle frapuj¹cych. W 1967 roku Pietrusiak - Koblencs 1-1; Ro¿añski
zdoby³ tytu³ arcymistrza i zadzwoni³ Edik lubi³ te¿ sk³adaæ, w wygra- Pasmaus 0,5-1,5; Jurczyñska - Nahi-
do Wiktora Korcznoja: „Mo¿esz mi nych pozycjach, oferty remisowe, w mowskaja 1-1 i Konarkowska - Lau-
pogratulowaæ tytu³u GM, jesteœmy te- specyficznym stylu. „Czy chcia³byœ re- berle 0-2). Mecz, sêdziowany przez
raz kolegami“. Korcznoj b³yskawicz- mis?“ - kierowa³ pytanie do znajduj¹- Borysa Wierzejewskiego, przyniós³
nie odpowiedzia³: „Twoim koleg¹ jest cego siê w trudnej pozycji rywala. nam straszliw¹ klêskê. Naturalnie
Damjanoviæ!“, który wówczas ucho- Na to ten szybko odpowiada³ - „Natu- nie by³a to reprezentacja Polski, ale
dzi³ za synonim s³abego GM (na tle ralnie, zgadzam siê“. Ale spotyka³a niemniej jednak wyst¹pi³o trzech
obecnych - orze³!). W praktyce jed- go riposta Gufelda: „To musisz jeszcze olimpijczyków. Moje pora¿ki mia³y
nak Mato Damjanoviæ by³ silnym popracowaæ nad wyrównaniem pozy- swoj¹ przyczynê. Potraktowa³em
szachist¹, który pokona³ wielu zna- cji“. Po wielu takich przypadkach partie zbyt lekko, nie zdaj¹c sobie
nych zawodników, m.in. Horta, L. trafi³a „kosa na kamieñ“. Maj¹c figu- sprawy z poziomu szeregowych mi-
Szabo itp. Gufeld poczeka³ parê mie- rê wiêcej w blitzu z Michai³em Ta- strzów radzieckich. Prasa nawet nie
siêcy i zobaczy³, ¿e Korcznoj prze- lem, Gufeld postanowi³ i tu za¿arto- skrytykowa³a naszych wystêpów
gra³ z Damjanoviciem i mówi³ - „Na- waæ - „Misza chcia³byœ remis“, a Tal zbyt ostro. Zadowoli³a siê stwierdze-
tychmiast wys³a³em telegram do Wik- jednym ruchem zgarn¹³ wszystkie niem, ¿e zademonstrowaliœmy „wa-
tora“ z tekstem - „Teraz ty jesteœ kole- figury z deski, wyci¹gn¹³ rêkê do kacyjn¹ formê“, dodaj¹c, ¿e przed-
g¹ Damjanovicia“! Ale ta bajka mia- Gufelda i powiedzia³ „Zgadzam siê!“. olimpijski „prysznic“ nie jest do-
³a krótkie nogi. Znaleziono, ¿e brym prognostykiem przed wrze-
Korcznoj przegra³ w Amsterdamie z Gufeld nigdy nie przebi³ siê do œniowym wystêpem na olimpiadzie
Fridrikiem Olafssonem, a z Damja- czo³ówki œwiatowej, ale gra³ w w Warnie.
noviciem gra³ w ¿yciu tylko dwie oœmiu championatach ZSRR i zali-
partie z wynikiem +1 =1. cza³ siê do pierwszej piêtnastki kra- Jednak¿e tê grê z £otyszem do-
ju. Mia³ te¿ silny cios, którym powa- brze pamiêtam, bo w drodze z War-
Eduard uwielbia³ nieprzyjemnie li³ wielu czo³owych szachistów œwia- szawy do Poznania spêdzi³em wiele
¿artowaæ z przeciwników w trakcie ta m.in. Spasskiego, Korcznoja i Ta- czasu na rozmowach z Aleksan-
la. Lepiej prezentowa³ siê, jako tre- drem Koblencsem (3 IX 1916 - 9 XII
1993), trenerem mistrza œwiata Mi-
22 magazyn SZACHISTA grudzieñ 2012
Szachowe epizody AF (36)
chai³a Tala, który zreszt¹ po zakoñ- Jedna z wielu widokówek od Aleksandra Koblenca z ¿yczeniami noworocznymi
czeniu meczu w Poznaniu mia³ cie- i autografami: Wiktora Korcznoja, Marka Tajmanowa, Aleksandra Suetina,
kaw¹ prelekcjê pt. „Nowinki sza-
chowe“, zapoznaj¹c nas z prac¹ nad Leonida Sztejna, Lwa Po³ugajewskiego i Vladasa Mikenasa.
teori¹ szachów. Wspólna rozmowa
z Maestro (on mnie te¿!?), jak go roku, na której by³ w charakterze przekroczenie czasu natychmiast wpi-
nazywa³em, zapocz¹tkowa³a nasz¹ korespondenta ³otewskiej prasy. sujemy pora¿kê i nikomu nie przycho-
blisko 20-letni¹, wymianê korespon- Wspomina³ o dwóch wielkich sa- dzi do g³owy dyskutowanie tej sytu-
dencji. Pisaliœmy po kilka listów lach warszawskiego kasyna, w któ- acji“. „Ach tak!“ - odpowiedzia³ Naj-
rocznie i wymienialiœmy wiele wi- rych przelewa³ siê potok widzów, dorf - „to post¹pimy jak w Anglii“ -
dokówek z ¿yczeniami. Ostatni raz obserwuj¹c partie Alechina, Spiel- „Oczywiœcie przegra³em, zreszt¹ nigdy
widzia³em go w Dortmundzie, chy- manna, Marshalla, Tartakowera i nie kwestionowa³em tego!“. Opo-
ba w 1991 lub 1992 roku, bo w Vidmara oraz m³odzie¿y: Keresa, wiastkê przytoczy³em te¿ w historii
Niemczech mieszka³ przez kilka lat, Stahlberga, Flohra, Najdorfa, Mike- PZSzach 1926-1956.
redaguj¹c Schach-Journal. Ko- nasa i Lilienthala. Oœmiogodzinny
blencs by³ czterokrotnym mistrzem dzieñ turniejowy nie dawa³ szans na Po powrocie z Poznania, zagra³em
£otwy w latach 1941, 1945, 1946 i twórcze partie i dominowa³y szyb- w kilku turniejach blitzowych, co
1949 oraz mia³ kilka dobrych wystê- kie remisy. Ciekaw¹ postaci¹ by³ poprawi³o mi nastrój. W Central-
pów turniejowych. Najwiêksz¹ s³a- Najdorf, stale ¿artuj¹cy, biegaj¹cy nym Klubie Szachowym w PKiN w
wê zdoby³, jako trener Michai³a Ta- po scenie po ka¿dym wykonanym Warszawie, rozegraliœmy 31 VIII
la, dla którego by³ nie tylko sekun- posuniêciu i na dobitek rozmawiaj¹- 1962 turniej blitza P-5’’. Dzieli³em I-
dantem, ale opiekunem, który cy z zawodnikami. Prawie 20 lat póŸ- II miejsce: Filipowicz i Schmidt po
troszczy³ siê o wszystko, jak rodzo- niej, na olimpiadzie w Amsterdamie 7,5 p. (z 10) przed Witkowskim 5,5
ny ojciec. By³ te¿ trenerem dru¿yny w 1954 roku, Milan Vidmar, g³ówny p.; Skipietrowem 5 p.; Zabierzañskim
radzieckiej na olimpiadach w latach sêdzia, zapyta³ Najdorfa, dlaczego 3,5 p. i Emanuelem Sztejnem 1 p.
1956 i 1960. ¯artowa³, ¿e by³ „wor- rozmawia po hiszpañsku z cz³on-
kiem treningowym“ Tala, który kiem swojej argentyñskiej dru¿yny Aleksander Koblenc i Niko³aj Go³owko
wiele ostrych kontynuacji æwiczy³ Oskarem Panno, na co Najdorf b³y-
w partiach z Koblencsem. skawicznie zaripostowa³ - „Niestety
Panno w ogóle nie zna arabskiego jê-
Obrona Caro-Kann B11 zyka!“. W jednej z warszawskich
rund, zaliczono Najdorfowi pora¿kê
M. Tal - A. Koblencs, Riga, wskutek przekroczenia czasu. Ko-
1959, 1.e4 c6 2.¤c3 d5 3.¤f3 mentarz Najdorfa - „Mój zegar cho-
dzi³ za szybko“. Niestety to nie pomo-
¥g4 4.h3 ¥:f3 5.g:f3 e5 6.f4 g³o, wiêc przekonywa³ arbitrów, ¿e
„zegar zosta³ Ÿle nastawiony“ na po-
d:e4 7.f:e5 £d4 8.£e2 £:e5 9. cz¹tku partii. Sêdziowie nie zmienili
decyzji, wiêc zada³ pytanie Angliko-
d4 £:d4 10.¤:e4 ¥e7 11.¥f4 wi Thomasowi - „Jak postêpuje siê w
Anglii w takich przypadkach?“, „W
£:b2 12.¦d1 ¤f6 13.¤d6+ ¢f8 Anglii - zdziwi³ siê sir Thomas - za
XIIIIIIIIY
9rns -+-km -rt 0
9zpp+-vlppz p0
9-+psN-sn-+0
9+-+-+-+-0
9-+-+-Lv -+0
9+-+-+-+P0
9PwqP+QPz -+0
9+-+RKm L+R0
xiiiiiiiiy
14.£:e7+ ¢:e7 15.¤f5+ ¢e8
16.¤:g7+ ¢f8 17.¥d6+ ¢:g7 18.
¦g1+ ¤g4 19.¦:g4+ ¢f6 20.¦f4+
¢g7 21.¦g4+ ¢f6 Remis
Koblencs opowiedzia³ mi te¿ o
warszawskiej Olimpiadzie w 1935
magazyn SZACHISTA grudzieñ 2012 23
Szachowe epizody AF (36)
Kilka dni póŸniej du¿y turniej w 30.¤:d4 ¤:d4 31.£:d4 £g6+ 32. (20.£h3=) 20...¤c7 21.¥:e6 ¤:e6
„Legionie“ wygra³ Sydor 11 p. z 13, ¦c2 ¦e4 33.£c3 ¦c8 34.£b3 22.f:e5 ¥:g5
a za nim plasowali siê: Filipowicz ¦:c2 0-1 (35.£:c2 ¦:a4 -+)
10,5 p.; Gr¹bczewski 10 p.; A. Adam- XIIIIIIIIY
ski i J. Adamski po 9,5 p.; Gawlikow- Obrona królewsko-inmdyjska E61 9-tr-wq-tr-mk0
ski 7 p.; M. Filipek 6,5 p.; Zabierzañ- 9+p+-+-+p0
ski i Z. Pioch po 6 p.; R. Chrzanowski R. Byrne - W. Balcerowski, POL 9p+-zpn+p+0
4,5 p.; S. Wronicz 4 p.; Z. Kubis 3,5 -USA, Warszawa 1962, 1.d4 ¤f6 2. 9+-+-zPnvl-0
p.; Doktór 2 p.; Gayer 1 p. c4 g6 3.g3 ¥g7 4.¥g2 0-0 5. ¤c3 9-+-+-+N+0
c5 6.e3 ¤c6 7.¤ge2 d6 8.0-0 9zP-sN-+-+-0
Mecz Polska - USA 2-3 ¥g4 9.h3 ¥:e2 10.¤:e2 c:d4 11. 9-zPP+-+-zP0
e:d4 d5 12.c5 b6 13.¥e3 b:c5 9tR-vL-wQR+K0
Warszawa, 10 IX 1962 14.d:c5 ¦c8 15.f4 ¤e4 16.¦b1 xiiiiiiiiy
f5 17.b4 d4! 18.£b3+ ¢h8 19.
W drodze na XV Olimpiadê do ¦fd1 e5 20.f:e5 ¥:e5 21.£c4 (21. 23.e:d6 (23.¥:g5 £:g5 24.¦g1 =
Bu³garii, zatrzyma³a siê w Warsza- ¥f4) 21...¤:g3 22.¤:g3 f4! (22... lub 23.¤e4 ¥:c1 24.¦:c1 d:e5 25.¤c3
wie reprezentacja Stanów Zjedno- ¥:g3? 23.¥:c6 ¦:c6 24.¥:d4++-) 23. £g5 26.£:e5+ ¤eg7 27.£f4 £:f4 28.
czonych. W wype³nionej po brzegi b5 f:e3 24.b:c6 ¦:f4 ¤e6 29.¦f2=) 23...£:d6 24.
wielkiej sali „Domu Ch³opa“ - po- ¥:g5 (24.¤e4 £d5 25.¥:g5 ¤:g5)
nad 600 kibiców - rozegraliœmy XIIIIIIIIY 24...¤:g5 25.£e5+ £:e5 26.¤:e5
emocjonuj¹cy mecz, bez ¿adnego 9-+rwq-tr-mk0 ¤e3 i teraz pozosta³a mi tylko minu-
remisu (Œliwa - Fischer 0-1; Balce- 9zp-+-+-+p0 ta, co w moim przypadku nie grozi³o
rowski - R. Byrne 1-0; Doda - D. Byr- 9-+P+-+p+0 przekroczeniem czasu, ale z jakoœci¹
ne 1-0; Tarnowski - Mednis 0-1; Fi- 9+-zP-vl-+-0 posuniêæ by³o gorzej. 27.¤d7?? Po
lipowicz - Hearst 0-1) 9-+Qzp-+-+0 27.¦g1 ¤f3 28.¤:f3 ¦:f3 29. ¤e4 ¤:c2
9+-+-zp-sNP0 30.¦ac1 ¦f4 31.¦:c2 ¦:e4 32.¦c7 by³y
Gambit hetmañski D36 9P+-+-+L+0 du¿e szanse na remis. 27...¤:f1 28.
9+R+R+-mK-0 ¤:b8 ¦f2 29.h4 ¤g3+ 0-1
B. Œliwa - R. Fischer, POL-USA, xiiiiiiiiy
Warszawa 1962, 1.d4 d5 2.c4 e6 Po partii d³ugo analizowa³em klu-
3.¤c3 ¤f6 4.c:d5 e:d5 5.¥g5 c6 24...£g5! 25.¤e2 ¦f2 26.£d5 czowe momenty z sympatycznym
6.£c2 ¤a6 7.e3 ¤c7 8.¥d3 ¥e7 ¦:e2 27.£f3 ¦:a2 28.£g4 £:g4 Eliotem Hearstem, kapitanem dru-
9.¤ge2 ¤h5 10.¥:e7 £:e7 11.0- 29.h:g4 ¦c2 30.¥e4 ¦:c5 31.¦f1 ¿yny USA. Widz¹c poziom analizy
0-0 g6 12.h3 ¥d7 13.¢b1 0-0-0 ¦c3 32.¦f3 d3 33.¢f1 0-1 (33... zrozumia³em, ¿e zbytnio zlekcewa-
14.¤a4 ¢b8 15.¤c5 ¥c8 16.¤c1 ¥d4 34.¢e1 ¦e8 35.g5 ¥b6 itd.) ¿y³em rywala. Wtedy nie by³o baz
¤g7 17.¤1b3 b6 18.¤a4 ¥b7 komputerowych i nie wiedzia³em,
19.¦he1 ¤ge6 20.¦c1 ¦he8 21. D¹¿¹c do zwyciêstwa i wygrania ¿e reprezentowa³ USA na Akade-
a3 f5 22.f4 £h4 23.¦e2 meczu z USA, za wszelk¹ cenê, mickich DMŒ w Leningradzie w
zacz¹³em „szarpaæ“ pozycjê. Nie 1960 roku (USA - z³oty medal) i mia³
XIIIIIIIIY widz¹c wygranej, wpad³em w du¿y na rozk³adzie wielu czo³owych gra-
9-mk-trr+-+0 niedoczas, szukaj¹c ca³ego punktu. czy USA z Fischerem na czele.
9zplsn-+-+p0 Niestety bez powodzenia.
9-zpp+n+p+0 Partia hiszpañska C64
9+-+p+p+-0 Obrona sycylijska B28
9N+-zP-zP-wq0 R. Fischer - E. Hearst, mistrzo-
9zPN+LzP-+P0 A. Filipowicz - E. Hearst, stwa USA, Memoria³ Rosenwalda,
9-zPQ+R+P+0 mecz POL-USA, Warszawa 1962, Nowy Jork 1956, 1.e4 e5 2.¤f3
9+KtR-+-+-0 1.e4 c5 2.¤f3 a6 3.¤c3 ¤c6 4. ¤c6 3.¥b5 ¥c5 4.0-0 ¤d4 5.
xiiiiiiiiy d4 c:d4 5.¤:d4 e5 6.¤f5 d6 7. ¤:d4 ¥:d4 6.c3 ¥b6 7.d4 c6 8.
¤e3 ¥e6 8.¥c4 ¤f6 9.¥d5 ¥e7 ¥a4 d6 9.¤a3 ¤f6 10.¦e1 Wspól-
23...g5! 24.¤d2 (24.f:g5 f4 25. 10.0-0 0-0 11.a3 £c7 12.¢h1 czeœnie grano 10.¥g5 h6 11.¥:f6 £:f6
e:f4 ¤:f4 26.¦:e8 ¦:e8 27.¥:h7 £:g5 ¦ab8 13.g4 ¢h8 14.g5 ¤e8 15. 12.d5 ¥d7 13.¤c4 ¥c7 14.£d3 0-0
28.¤c3 ¤:g2 29.¦g1 ¦e1+ 30.¦:e1 £h5 g6 16.£h4 £d8 17.¤g4 ¤d4 15.d:c6 b:c6=, A. Naiditsch - J. Eh-
¤:e1= lub 24.¥:f5 g:f4 25.e:f4 ¤:f4 26. 18.f4 f5 19.e:f5 (19.g:f6 ¤:f6 20. lvest, Aeroflot, Moskwa 2010. 10...
¦f2 ¤fe6 =) 24...g:f4 25.¤f3 £f6 ¤:f6 ¥:f6 21.£f2 ¥h3 22.¦d1 ¥h4 23. £e7 11.¥g5 h6 12.¥h4 g5 13.
26.¥:f5 f:e3 27.¥:e6 (27.g4 ¤:d4 £e3 ¥g4 24.¦:d4 e:d4 25.£:d4+ ¥f6 ¥g3 h5 14.f3 h4 15.¥f2 g4 16.
28.¤:d4 £:d4 29.¥:h7 ¤e6-+) 27... 26.£d3 £d7-/+) 19...¤:f5 20.£e1 ¤c4
¤:e6 28.£c3 c5! 29.¦d1 c:d4
24 magazyn SZACHISTA grudzieñ 2012
Szachowe epizody AF (36)
Fot. Stefan Wronicz Zaj¹³ siê tam analiz¹ partii i od-
mówi³ gry w popo³udniowym me-
czu b³yskawicznym, granym syste-
mem scheveningen. W ten sposób
straci³em bezpowrotn¹ okazjê ro-
zegrania blitza z Bobbym. Nawet
bez Fischera Amerykanie okazali
siê znacznie silniejsi od naszej eki-
py USA - Polska 10,5 - 5,5 (R.
Byrne 2,5 p.; D. Byrne 4 p.; Mednis
i Hearst po 2 p. oraz Balcerowski
0,5 p.; Witkowski 1,5 p.; Schmidt
2,5 p. Filipowicz 1 p.).
1962 Warszawa. Robert Fischer - Bogdan Œliwa Nastêpnie Amerykanie zagrali z
reprezentacj¹ Warszawy, wygry-
XIIIIIIIIY Potem graliœmy dziesi¹tki tzw. waj¹c jeszcze wy¿ej 11,5 - 4,5
9r+l+k+-tr0 „sekundówek“ - wówczas dla mnie (R. Byrne 4 p.; D. Byrne 3,5 p.;
9zpp+-wqp+-0 novum! Partie bez zegarów, w któ- Mednis 1 p.; Hearst 3 p. oraz Grab-
9-vlpzp-sn-+0 rych mówi siê tylko jedno s³owo czewski 1,5 p.; A. Adamski, Litma-
9+-+-zp-+-0 „ruch“ (move!) i rywal musi go nowicz i Sydor po 1 p.).
9L+NzPP+pzp0 wykonaæ. Na koniec wymienili-
9+-zP-+P+-0 œmy adresy i korespondowaliœmy Przygl¹da³em siê technice gry
kilka ³adnych lat. Amerykanów i zauwa¿y³em, ¿e w
zasadzie nie zastanawiali siê nad
9PzP-+-vLPzP0 Nastêpnego dnia oprowadza³em ¿adnym posuniêciem, tylko jakby
9tR-+QtR-mK-0 Roberta Fischera po Warszawie. zawsze grali „sekundówki“ - ruch
xiiiiiiiiy Naturalnie zaczêliœmy i zakoñczyli- przeciwnika i odpowiedŸ. Tak
œmy spacer na Starym Mieœcie, po- zreszt¹ gra wielu czo³owych sza-
Teraz czarne zrozpoczê³y atak niewa¿ Bobby znudzi³ siê zwiedza- chistów œwiata, a Fischer w kla-
16...g3 17.h:g3 h:g3 18.¥:g3 niem. Pamiêtam, jak zada³ mi pyta- sycznych „piêciominutówkach“
¤h5 19.¥h2 ¥c7 20.¤e3 £h4 nie - czy mo¿na uszyæ w Warszawie rzadko zu¿ywa³ wiêcej czasu, ni¿
21.£d2 ¥d7 22.¥b3 ¦h7 23.£f2 garnitur w dwa dni? Wiedzia³em, 2,5 minuty na partiê.
£g5 24.¦ad1 ¤f4 25.¥:f4 e:f4 ¿e wówczas kolekcjonowa³ garni-
26.¤f5 0-0-0 27.¢f1 ¦h2! 28. tury i mia³ ich podobno oko³o 150, Kilka dni po meczu oczekiwa³
¥:f7 d5 29.¦d2 ¦f8 30.£g1 ¦h7 wiêc wyjaœni³em mu, ¿e nie jest to nas wyjazd na olimpiadê do Z³otych
31.e:d5 ¦h:f7 32.d:c6 ¥:c6 33. ³atwe, szczególnie w sobotê i w nie- Piasków w Bu³garii, ale by³y z tym
d5 ¥b5+ 34.¦ee2 ¦:f5 35.£:a7 dzielê. Wtedy, jakby straci³ zainte- problemy, bo w³adze sportowe po-
¦:d5 36.c4 ¥:c4 37.£a8+ ¥b8 resowanie ogl¹daniem Warszawy i wa¿nie okroi³y bud¿et PZSzach na
38.¦c2 ¦c5 39.¢e1 ¥:e2 40. poprosi³ o odwiezienie do hotelu 1962 rok. Rada Sportu GKKFiT w
£a5 £g3+ 0-1 MDM, gdzie mieszkali. maju 1962 roku zdecydowa³a o od-
mowie udzia³u w Olimpiadzie. Ów-
1962 Warszawa. Robert Fischer - Bogdan Œliwa czesny wiceprezes ds. sportowych
Janusz Ziemacki, w wywiadzie
oœwiadczy³, ¿e „PZSzach stara siê to
„odkrêciæ“ i zorganizowaæ wszelkie
kalendarzowe imprezy. Niestety z
pewnoœci¹ pogorsz¹ siê warunki po-
bytu zawodników na krajowych im-
prezach. PZSzach deleguje zaledwie
kilku zawodników na turnieje miê-
dzynarodowe w 1962 roku. Ryszard
Drozd zagra w Rumunii, Bogdan
Œliwa w Czechos³owacji, a Zbigniew
Doda weŸmie udzia³ w turnieju im.
Laskera w Berlinie. Na turniej ko-
biecy do Soczi wyruszy Henrietta Ko-
narkowska“.
magazyn SZACHISTA grudzieñ 2012 25
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
red Epizody-025-306 rok 2012
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search