คู่มือการตรวจสอบความปลอดภัยของยานยนต์ไฟ

47

รายการตรวจสอบยานยนต์ไฟฟา้ (Checklist)

จากการศึกษาโครงสร้างหลักการทำงาน, ส่วนประกอบของยานยนต์ และหลักการ
ตรวจสอบความปลอดภัยระบบไฟฟ้าของยานยนต์ไฟฟ้า สามารถสรุปรายละเอียดการตรวจสอบ
ความปลอดภยั ยานยนตไ์ ฟฟา้ ในรปู แบบของเช็คลสิ ต์ (Checklist) ไดด้ งั นี้

(1) รายการตรวจสอบแบตเตอรี่

(2) รายการตรวจสอบมอเตอร์

(3) รายการตรวจสอบระบบประจุไฟฟ้า (OBC) และอปุ กรณป์ ระจไุ ฟฟ้า

48

รายละเอียดการตรวจสอบแบตเตอร่ีของยานยนต์ไฟฟา้

สว่ นที่ 1 รายละเอียดการตรวจสอบแบตเตอรี่ โดยใช้ OBD-II และการวดั แรงดนั ชุดแบตเตอรี่โดยใชม้ ลั ตมิ ิเตอร์

ลำดบั รายการตรวจสอบ คา่ ที่วัดได้ ผ่าน ไมผ่ า่ น

1 การตรวจสอบโดยใช้ OBD-II

1.1 การตรวจสอบค่าสขุ ภาพแบตเตอรี่ (SOH)
โดยใช้ OBD-II

1.2 การตรวจสอบค่าอณุ หภูมิแบตเตอรี่
(Temp)
โดยใช้ OBD-II

2 การวัดแรงดันชดุ แบตเตอรโ่ี ดยใช้มลั ติมิเตอร์

2.1 การวัดแรงดันแบตเตอรโี่ ดยใชม้ ลั ติมเิ ตอร์
เพ่อื ทำการหาค่าประสทิ ธิภาพแบตเตอร่โี ดย
การคำนวณคา่ สุขภาพแบตเตอร่ี (SOH)

สว่ นท่ี 2 รายละเอยี ดการตรวจสอบสภาพท่วั ไปของแบตเตอร่ี โดยการ maintenance แบตเตอร่ี

ลำดับ รายการตรวจสอบ ผา่ น ไม่ผ่าน

1 การตรวจสอบสภาพทัว่ ไป โดยการ maintenance แบตเตอรี่
1.1 ตรวจสิ่งสกปรกภายในแบตเตอร่ี

1.2 ตรวจสอบข้ัวแบตเตอรแ่ี ละสภาพสายไฟ

1.3 ตรวจสอบชดุ ยึดของแบตเตอรี่

หมายเหตุ :
- SOH (State of charge) เป็นค่าเปอร์เซ็นต์ที่บ่งบอกการเสื่อมสภาพของแบตเตอรี่ โดยใช้การคำนวนจากอัตราส่วนระหว่างค่า
ความจุสูงสดุ แบตเตอร่ีท่ีไดใ้ ชง้ านแล้วทีช่ าร์จจนเต็ม ณ เวลานัน้ ๆ เทียบกับค่าความจสุ ูงสุดของแบตเตอรี่ที่ชาร์จจนเต็มเมื่อเริ่มต้น
ใชง้ านครัง้ แรก โดยค่า SOH นน้ั จะมเี กณฑ์ คือ

- ค่า SOH 100%-70% จะอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
- ค่า SOH 70%-50% ตำ่ กว่าเกณฑ์มาตรฐาน
โดย ค่า SOH ของแบตเตอรี่ที่ไม่อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน อาจบ่งบอกถึงการเสื่อมสภาพของแบตเตอรี่ อันเนื่องมาจากการใช้ที่ผิดวิธี
เชน่ ไม่ค่อยได้ชารจ์ ไฟจนเกิดการเส่ือมสภาพของเซลล์ หรอื การเสือ่ มสภาพตามอายกุ ารใช้ปกติ (ปญั ญา รอดวงษ์, 2555)
- Temp คา่ อุณหภูมขิ องแบตเตอร่ี โดยทวั่ ไปชว่ งอุณหภมู ิการทำงานทีเ่ หมาะสมท่ี ยอมรบั ได้ควรไมเ่ กิน 20 – 40 องศาเซลเซยี ส

49

รายละเอยี ดการตรวจสอบมอเตอร์ของยานยนตไ์ ฟฟ้า

ส่วนที่ 1 รายละเอียดการตรวจสอบประสิทธิภาพของมอเตอร์ โดยจะเป็นการตรวจสอบวัดค่าการกินพลังงานของ
มอเตอร์ โดยใช้อุปกรณ์ Hioki 3390 Power Analyzer และ Vehicle Dynamometer ในการตรวจสอบ
เป็นแบบฟอรม์ ในการบนั ทกึ ค่า

Time Dynamometer Urms1 Hioki meter FREQ1 By calculation
speed power Volt Hz
Irms1 Power Input Efficiency
sec P1 Power
Km/h kW
Amp kW kW %
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

หมายเหตุ :
Urms1 = คา่ แรงดนั (AC) Phase 1 ที่วัดระหวา่ งข้ัวของมอเตอร์ U และ V
Irms1 = คา่ กระแส (AC) Phase 1 ท่ีคล้องจากสายไฟต่อกับขวั้ มอเตอร์ U
P1 = ค่ากำลงั ไฟของ Phase1 = Urms1 x Irms1 x Power factor
FREQ1 = คา่ ความถี่ของ Phase1
Input Power = P1 x 1.732
Efficiency = Dynamometer Power / Input Power x 100%

50

สว่ นที่ 2 รายละเอียดการตรวจสอบสภาพทัว่ ไปของมอเตอร์

ลำดบั รายการตรวจสอบ ผ่าน ไม่ผา่ น

2 การตรวจสอบสภาพท่ัวไป

2.1 ตรวจเชค็ ความสะอาดของมอเตอร์ หรือ
สว่ นประกอบต่างๆของตวั เคร่อื งเพอื่
ป้องกันสนมิ

2.2 ตรวจเช็คความแนน่ ของขวั้ ไฟฟา้ ตามจุด
ต่างๆ

2.3 ตรวจเช็คตลับลูกปืน

51
รายละเอียดการตรวจสอบระบบประจไุ ฟฟ้า (OBC) และอุปกรณป์ ระจุไฟฟ้าของยานยนตไ์ ฟฟ้า

ลำดบั รายการตรวจสอบ สภาพปกติ สภาพไมป่ กติ

1 การตรวจสอบสภาพท่วั ไป
1.1 ตรวจสอบสภาพฝาครอบป้องกันสำหรับ

เชื่อมต่อประจุและการทำความสะอาด
บรเิ วณจุดเช่ือมตอ่ ประจุ
1.2 ตรวจสอบสายประจุ โดยการค้นหา
ร่องรอยของการสกึ หรอหรอื รอยฉีกขาด
1.3 ตรวจสอบการเชื่อมต่อ โดยมองหาส่วน
ที่เปน็ รอยแตกหัก

52

เอกสารอ้างองิ

บริษัท สิขร จำกัด. (2561). โครงการศึกษาวิจัยถอดแบบชิ้นส่วนยานยนต์ไฟฟ้า. โครงการศูนย์การเรียนรู้เทคโนโลยีและนวัตกรรม
เพ่ือการพัฒนาอุตสาหกรรมยานยนตไ์ ฟฟา้ ปี พ.ศ. 2561. สถาบันยานยนต์.

EV James and Kate. (26 October 2020). Electric Car Battery - Dead After 3 Years, Right?. [Video]. YouTube. from
https://www.youtube.com/watch?v=Ws9Y1be8N-U&t=159s

Henrik Moller & Dima Ivanov. (2018). [ออนไลน์]. [สืบค้นวันที่ 6 มกราคม 2564]. จาก https://flipthefleet.org/
resources/nissan-owners-how-to-scan-your-battery/?fbclid=IwAR3FYbke1g-YMX2- MAD9sqxPdLU-Y

James Cheung. [Lemon-Tea Leaf]. (8 April 2018). Nissan Leaf 2018 - How to install OBD II and Leaf Spy Pro?
[Video]. YouTube. from https://www.youtube.com/watch?v=fOdTTZ3MTBM&t=2s

jwsolarusa. ( 1 5 December 2019) . DISASSEMBLING A 2015 NISSAN LEAF PACK. [Video]. YouTube. from
https://www.youtube.com/watch?v=yvK5EMwOhmk

The Evolving World. (31 January 2017). 2011 - 2017 Nissan Leaf. How to easily check your current battery
capacity. [Video]. YouTube. from https://www.youtube.com/watch?v=LXRypYeh_Ng

Transport Evolved. ( 1 February 2017) . Evolution Transport Primer: LEAF Spy. [Video]. YouTube. from
https://www.youtube.com/watch?v=OpNwUdfYlu8&t=111s

WeberAuto – Weber State University. ( 1 1 December 2019) . 2 0 1 1 Nissan LEAF Battery - Deep Dive. [Video].
YouTube. from https://www.youtube.com/watch?v=vYQJatWpBXY