หมูยา่ งเมอื งตรัง
หมูย่างเมืองตรัง
ณฐั ชา เพช็ รผจญ
ศศ.บ ( ภาษาไทย)
พ.ศ.๒๕๖๔
สาขาวชิ าภาษาไทย
คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
มหาวทิ ยาลยั ราชภฎั ภูเกต็
หมูย่างเมืองตรัง
บรรณาธิการ ณฐั ชา เพช็ รผจญ
ลิขสิทธ์ิ ภาษาไทย : ตรัง
พมิ พ์ คร้ังแรก
๑๓ ตุลาคม ๒๕๖๔
สนบั สนุนทุน สมาคมชาวภูเกต็
ณฐั ชา เพช็ รผจญ บรรณาธิการ (๒๕๖๔) หมูยา่ งเมืองตรัง
ตรัง : ภาษาไทย ๑๓ ตุลาคม ๒๕๖๔
คานา
รายงานฉบบั น้ีเป็นส่วนหน่ึงของวชิ า คติชนวทิ ยา
ผจู้ ดั ทาไดเ้ ลือกหวั ขอ้ น้ีในการทารายงาน เน่ืองมาจากเป็นเรื่องที่น่าสนใจและ
ตอ้ งขอขอบคุณอาจารยผ์ ใู้ หค้ วามรู้และแนวทางการศึกษา เพ่ือน ๆ ทกุ คนท่ีให้
ความช่วยเหลือมาโดยตลอดผจู้ ดั ทาหวงั วา่ รายงานฉบบั น้ีจะใหค้ วามรู้ และเป็น
ประโยชนแ์ ก่ผอู้ ่านทุก ๆ ท่าน
ลงชื่อ นางสาวณฐั ชา เพช็ รผจญ
ผจู้ ดั ทา
สารบัญ
เร่ือง หน้า
หนา้ ปก 1
คานา 2
สารบญั 3
ความเป็นมา 4-8
ขนั้ ตอนการทา 9-12
ประวตั ิความเป็ นมา
หมูย่างเมืองตรัง…ตานานอาหารของฮ่องเต้…สู่สามญั ชน
ต้นกาเนิดของหมูย่างเกดิ ขนึ้ ในประเทศจนี ประมาณหน่ึงพนั ปี มาแล้วใน
สมยั ราชวงศ์ถงั การค้นพบวธิ ีการย่างหมูน้ันเป็ นการบงั เอญิ คือ ในขณะที่
พ่อครัวในพระราชวงั กาลงั ปรุงอาหาร ได้ทาหมูชิ้นหนึ่งตกลงไปในเตาถ่าน
จนเนื้อสุกและหนังไหม้ พ่อครัวได้ลองหยบิ มาชิมจงึ รู้สึกว่าหมูชิ้นน้ันมี
รสชาดหอมกรอบอร่อยกว่าเดมิ มาก จงึ ทาให้เขาเริ่มมีความคดิ ว่า การนา
หมูมาย่างเป็ นอาหารจะอร่อยกว่าการนาไปใช้ทาอาหารอย่างอ่ืน ดงั น้ันพ่อ
ครัวจงึ ได้ทดลองนาหมูมาย่างแล้วนาขนึ้ ถวายฮ่องเต้ ปรากฎว่าฮ่องเต้โปรด
มาก เน่ืองจากหมูพอ ย่างสุกพอเหมาะหนังจะมสี ีเหลืองดุจทองคาสุกอร่าม
ฮ่องเต้จงึ ต้งั ชื่อหมูย่างนีว้ ่า "หมูทอง” ทาให้ชาวจนี ใช้ช่ือนีเ้ รียกมาจนถงึ
ปัจจุบนั เม่ือเวลาผ่านมานับพนั ปี วชิ าการหมูย่างกไ็ ด้เผยแพร่โดยการสืบ
ทอดตระกลู ของพ่อครัว จนกระทงั่ มาถงึ มณฑลกวางตุ้ง ซ่ึงเป็ นมณฑลที่
ชาวเมืองมฝี ี มือในการปรุงอาหาร จะเห็นได้จากอาหารจนี ทมี่ รี สอร่อยทสี่ ุด
จะปรุงโดยพ่อครัวชาวกวางตุ้งท้งั สิ้น ดงั น้ันจากเดมิ หมูย่างซึ่งเป็ นอาหาร
เฉพาะของฮ่องเต้กเ็ ริ่มแพร่หลายมาเป็ นอาหารของสามญั ชน แต่ถือว่าหมู
ย่างเป็ นอาหารระดบั ฮ่องเต้ เม่ือประมาณ 100 ปี ก่อนนี้ ชาวจนี ในมณฑล
กวางตุ้งซึ่งอยู่ใกล้ทะเล ได้เริ่มอพยพออกจากประเทศโดยทางเรือ เพื่อ
เสาะหาแผ่นดนิ ทางทะเลใต้คือประเทศไทย ซ่ึงร่าลือกนั ว่ามคี วามอดุ ม
สมบูรณ์กว่าประเทศจนี มาก จึงได้ลงเรือกนั มาผจญภยั พร้อมกนั ท้งั
หมู่บ้านและมบี างส่วนได้เดนิ ทางเข้ามาประเทศไทย โดยขนึ้ ฝ่ังทอี่ าเภอ
กนั ตงั หรือปากแม่นา้ ตรัง และได้มาบุกเบิกต้งั รกรากอยู่ทจี่ งั หวดั ตรัง ชาว
จนี ทอี่ พยพมานีม้ หี ลายอาชีพส่วนใหญ่จะมาบุกเบิกทาไร่พริกไทย จงึ ได้ต้งั
ช่ือจังหวดั ตรังว่า "เมืองพริกไทย” ชาวจนี เหล่านีจ้ งึ ได้มกี ารเลยี้ งหมูพนั ธ์ุ
เลก็ ซึ่งได้นาลงเรือมาด้วยในตาบลทบั เทย่ี ง ปัจจุบันคืออาเภอเมือง จงั หวดั
ตรัง ปรากฎว่าได้ผลดมี าก ต่อมาได้มคี นกล่มุ หน่ึงนาหมูมาชาแหละขาย
ซึ่งกค็ ือต้นตระกลู ของร้านฟองจนั ทร์ หลงั จากน้ันร้านฟองจนั ทร์ได้รับ
ชาวจนี คนหน่ึงมาจากมณฑลกวางตุ้งช่ือนายซุ่น มคี วามสามารถในการ
ย่างหมูมาก หมูทยี่ ่างจะมรี ดชาดกลมกล่อมและหนังทกี่ รอบ สมยั น้ัน
จงั หวดั ตรังมผี ู้ทย่ี ่างหมูได้เพยี งคนเดยี วเท่าน้ัน ต่อมาเมื่อนายซุ่นมอี ายุ
มากขนึ้ กไ็ ด้ฝึ กผู้ช่วยขนึ้ มา วชิ าการย่างหมูจงึ ได้แพร่หลายจากรุ่นสู่รุ่น
ต้งั แต่น้ันมา หมูย่างน้ันเดมิ เป็ นอาหารทใ่ี ช้ในการเซ่นไหว้ของหมู่คนจนี
ในงานศพ งานมงคล งานเทศกาลต่างๆ และประกอบพธิ ีกรรมสิ่งศักด์สิ ิทธ์ิ
หรือการบนบานสานกล่าวตามวถิ ชี ีวติ ซึ่งยงั สืบทอดมาจนถงึ ปัจจุบนั
ต่อมาหมู่คนจนี ในเมืองตรังนิยมนาหมูย่างมากนิ กบั กาแฟ เป็ นปกตวิ สิ ัยมา
นานแล้ว ความนิยมกระจายมาสู่หมู่คนตรังช้ันกลางทเี่ ป็ นข้าราชการ นัก
ธุรกจิ ในเขตเมืองตรังและชานเมืองเป็ นลาดบั จนกลายเป็ นวฒั นธรรมการ
กนิ กาแฟกบั หมูย่างในยามเช้า ทไ่ี ม่เหมือนใคร และไม่มใี ครเหมือน หมูย่าง
เมืองตรังจึงกลายเป็ นเอกลกั ษณ์ของจังหวดั ตรัง
หมูย่างเมืองตรัง อาหารพืน้ เมืองจากทนี่ ิยมกนั คบั แคบในวงจากดั ได้รับ
การส่งเสริมและสนับสนุนจากหอการค้าจงั หวดั ตรัง ด้วยการจดั งาน
เทศกาลหมูย่างเมืองตรังขนึ้ ต้งั แต่ ปี ๒๕๓๓ ต่อเนื่องทุกปี จนถงึ ปัจจุบนั
ประกอบกบั การได้โหนกระแสนโยบายการท่องเท่ียวของรัฐบาล จงึ
กลายเป็ นสินค้าทม่ี ชี ื่อเสียงไปทวั่ ประเทศ กลายเป็ นของแปลกของโปรด
ของประจาบ้านประจาเมืองในทส่ี ุด
2.ข้นั ตอนการทา
1. วัสดุอุปกรณแ์ ละเครื่องปรุงวัสดอุ ุปกรณท์ ใ่ี ช้ในการทาหมูยา่ งนั้น
ประกอบดว้ ยสง่ิ ตา่ ง ๆ ตอ่ ไปนี้
1.1 เตาย่าง ส่วนมากจะทาเป็ นทอ่ สูงขนึ้ จากระดบั พนื้ ดนิ หรือขุดลึกลง
ไปในดนิ กไ็ ด้ แตต่ อ้ งมชี ่องก่อไฟอยขู่ ้าง ๆ เตา
1.2เคร่ืองปรุง สาหรับใช้หมักหมูก่อนยา่ ง ไดแ้ ก่ นา้ ผงึ้ เครื่องเทศ
1.3 หมูขนาดนา้ หนักไม่ควรเกนิ ๓๐ กิโลกรัม
2.วธิ ีการยา่ งหมู การทาหมูยา่ งสามารถทาไดต้ ามขัน้ ตอนดงั นี้
2.1 นาหมูมาชาแหละเอาเคร่ืองในออกใหห้ มด และแล่เนือ้ ส่วนทห่ี นา
ๆ เช่น เนือ้ สะโพกออก
แล้วล้างใหส้ ะอาด ตอ่ จากนั้นนาเคร่ืองเทศมาผสมกับนา้ ผงึ้ คลุกใหเ้ ข้ากัน
แล้วมาคลุกกับหมูหมักไว้อย่างน้อย ๕ ช่ัวโมง
2.2 ก่อไฟในเตาจนไฟลุกนานประมาณ ๒ ช่ัวโมง แล้วเขย่ี ถา่ นไฟออก
ใหห้ มดหย่อนกระทะลงไปไวใ้ นเตา
2.3 ใช้ตะขอเกยี่ วหมูหย่อนลงไปในเตาใหต้ รงกับกระทะทวี่ างไว้ก่อน
แล้ว พร้อมปิ ดปากเผาไว้ประมาณ ๑ ช่ัวโมง ยกหมูออกมาคลุกเครื่องปรุง
อกี ครั้งแล้วหยอ่ นหมูลงไปยา่ งใหมอ่ กี นานประมาณ๓๐นาทหี มูกจ็ ะสุก
หนังกรอบ
ประโยชน์
1. หมูยา่ งใช้รับประทานเป็ นกบั ข้าว ใหโ้ ปรตนี และไขมัน
2. นิยมนาไปใชป้ ระกอบพธิ ีไหว้เจา้ ในเทศกาลตา่ ง ๆ
3. ปัจจุบันชาวตรังนิยมกนิ หมูยา่ งแกล้มกาแฟ และเป็ นหนึ่งในอาหาร
เช้าซงึ่ เป็ นทน่ี ิยมของชาวตรัง
งานเทศกาลหมูย่าง
งานเทศกาลหมูยา่ งจงั หวัดตรัง จดั ขนึ้ เพอ่ื เป็ นการส่งเสริมการ
ทอ่ งเทยี่ วของจ.ตรัง ภายในงานมหี มูยา่ งสูตรพเิ ศษของเมอื งตรังจากร้าน
ตา่ งๆในจังหวัด มาร่วมออกร้าน ณ บริเวณสแ่ี ยกธรรมรินทร์ บนถนน
สถานีและมกี ารจดั ขบวนแห่ ซง่ึ ไดร้ ับความร่วมมอื เป็ นอย่างดี
งานเทศกาลหมูยา่ งจังหวัดตรัง
“ตรัง” ไดช้ อื่ ว่าเป็ น “เมอื งของคนชา่ งกิน” เน่ืองจากมอี าหารอร่อย
ขนึ้ ชอ่ื มากมาย โดยหนึ่งในอาหารพนื้ เมอื งทม่ี ชี อ่ื เสยี งกค็ อื หมูย่างของ
ชาวตรัง ซง่ึ เป็ นสูตรเฉพาะทต่ี กทอดมากว่า 100 ปี โดยหอการคา้
จังหวัดตรัง เลง็ เหน็ ว่าหมูยา่ งของจงั หวัดตรังนั้นถอื เป็ นวัฒนธรรมทม่ี ี
เอกลักษณอ์ นั สาคัญอย่างหน่ึงของชาวตรัง หากไดร้ ับการสนับสนุนและ
ประชาสัมพนั ธอ์ ยา่ งดแี ล้ว จะสร้างรายไดใ้ หแ้ ก่ผู้ประกอบการ รวมทงั้
เกษตรกรผู้เลีย้ งสุกร ขณะเดยี วกันกส็ ามารถส่งเสริมการทอ่ งเทย่ี วเพอื่ นา
รายไดเ้ ข้าสู่จงั หวัดตรัง อกี ทางหนึ่ง
ดงั นั้น หอการค้าจงั หวัดตรังจงึ ไดร้ ิเริ่มจัดเทศกาลหมูยา่ งเมอื งตรังขนึ้ เป็ น
ครั้ง แรกเมอ่ื ปี 2533 โดยจัดในวนั อาทติ ยข์ องสัปดาหแ์ รกในเดอื น
กันยายนของทกุ ปี ตดิ ตอ่ กันมาถงึ ปี ท่ี 22 ในครั้งนี้ ทาใหห้ มูยา่ งของ
จงั หวัดตรังเป็ นทร่ี ู้จักไปท่วั ประเทศ และกลายเป็ นของทร่ี ะลกึ ทผ่ี ู้มาเยอื น
จงั หวดั ตรังซอื้ หากลับไปเป็ นของฝาก
ซงึ่ เทศกาลหมูย่างเมอื งตรัง จัดขนึ้ ในช่วงประมาณ เดอื นกันยายนของทุก
ปี ถอื เป็ นหนึ่งกจิ กรรมสาคัญของงาน โดยมรี ้านค้าหมูยา่ งจากท่วั เมอื ง
ตรัง มาร่วมออกบูธมากมาย พร้อมทงั้ การจาหน่ายสนิ ค้า OTOP ของ
จังหวัดตรัง, การจดั ขบวนพาเหรดแฟนซที สี่ วยงามแฝงแงค่ ดิ เพอ่ื
ประชาสัมพันธง์ านรอบตลาด เทศบาลนครตรัง โดยได้รับความร่วมมือ
จากสถานศกึ ษาตา่ ง ๆ ทงั้ ระดบั อนุบาล ประถมศกึ ษา มัธยมศกึ ษา และ
อุดมศึกษา, การประกวดตกแตง่ จานหมูย่าง โดยร่วมกับมหาวทิ ยาลัย
ราชภฎั สวนดุสิต ศูนยต์ รัง และชมรมผู้ประกอบการร้านอาหารจังหวัด
ตรัง รวมทงั้ รับชมการแสดงจากดาราและนักแสดงทม่ี ชี อ่ื เสยี ง และโชว์
ศลิ ปวัฒนธรรมในทอ้ งถน่ิ จากสถาบันการศกึ ษาตา่ ง ๆ เป็ นตน้