Skandal Rasuah Rolls Royce

KUMPULAN SRI KANDI DISEDIAKAN OLEH ROLLS ROYCE SKANDAL RASUAH NUR FARISYA AMINA BT JALIL (297420) TAN ZI HAN (297424) HANI SURAYA BINTI ZAHARI (297456) NUR SYAKIRAH EEFYLDA BINTI KHAIRUL ERWAN (297452) NURUL HUSNA BINTI HAMDAN (297481) MPU 1 0 6 2 INT EGRI TY AND ANT I-CORRUP T ION ( E ) SEMESTER A231 TUGASAN KUMPULAN

ISI KANDUNGAN Latar Belakang Skandal Rasuah Rolls Royce Impak Skandal Rasuah Rolls Royce Refleksi daripada Skandal Rasuah Rolls Royce Kesalahan yg dilakukan dalam Skandal Rasuah Rolls Royce Langkah-langkah untuk Menangani Skandal Rasuah Rolls Royce 1.0 3.0 5.0 2.0 4.0 Langkah Pencegahan untuk Mengatasi Masalah Rasuah Pada Masa Hadapan 6.0 3.1 Individu 3.2 Organisasi 7.0 Rujukan 8.0 Lampiran 2

1.0 LATAR BELAKANG SKANDAL RASUAH ROLLS ROYCE Rolls-Royce PLC, pengeluar utama enjin pesawat, sistem pendorong marin dan sistem penjanaan kuasa British. Terkenal pada kebanyakan abad ke-20 sebagai pembuat kereta mewah, syarikat itu telah dipisahkan daripada operasi pembuatan keretanya dan dinasionalisasikan berikutan kebankrapan pada tahun 1971. Ia kembali ke sektor swasta pada tahun 1987. Ibu pejabatnya berada di London. Segmen aeroangkasa Rolls-Royce PLC menghasilkan barisan enjin pesawat awam dan tentera yang meluas, secara bersendirian dan dalam usaha sama dengan syarikat di Eropah, Amerika Syarikat dan Jepun. Produk utama termasuk keluarga turbofan Trent dan RB211 lihat enjin jet yang digunakan pada pesawat Boeing, Airbus, dan Tupolev dan kipas turbo EJ200 yang dibangunkan untuk Eurofighter Typhoon. RollsRoyce ialah pembekal utama peralatan pendorong marin di dunia. Produk dan perkhidmatannya terdiri daripada reka bentuk kapal yang lengkap kepada sistem pendorongan, manuver dan kedudukan bersepadu serta jentera geladak. Produk nona aeroangkasa lain termasuk turbin gas terbitan aeroangkasa untuk industri minyak dan gas serta loji penjanaan kuasa dan sistem tenaga nuklear untuk Tentera Laut Diraja. 3

Jurutera Inggeris Frederick Henry Royce menubuhkan F.H. Royce and Co. pada tahun 1884 dinamakan semula Royce Ltd. pada tahun 1899 untuk mengeluarkan dinamo, motor elektrik dan kren elektrik. Dia membina kereta motor pertamanya pada awal 1904. Tidak lama selepas itu dia bertemu dengan Charles Stewart Rolls, yang syarikatnya, C.S. Rolls and Co. ditubuhkan pada 1902, menjual kereta berkualiti. Kedua-dua lelaki itu menjalin pakatan perniagaan di mana Rolls akan mempunyai hak eksklusif untuk menjual kereta Royce, yang akan membawa nama Rolls-Royce. Kedua-dua lelaki itu menjalin pakatan perniagaan di mana Rolls akan mempunyai hak eksklusif untuk menjual kereta Royce, yang akan membawa nama Rolls-Royce. Kejayaan kereta itu membawa kepada pembentukan Rolls-Royce Ltd. pada tahun 1906 dan pelancaran kereta enam silinder "40/50 hp"nya. Kemudian dinamakan Silver Ghost yang dihasilkan dari 1907 sehingga 1925, kereta itu mendapat reputasi sebagai "kereta terbaik di dunia" oleh akhbar permotoran British. 4

Pada tahun 1914, Rolls-Royce menghasilkan enjin pesawat pertamanya iaitu Eagle. Enjin Merlin yang disejukkan airnya yang diperkenalkan pada malam Perang Dunia II dengan menggerakkan banyak pesawat termasuk Supermarine Spitfire dan Hawker Hurricane dan menjadi salah satu enjin omboh paling berjaya dalam perang itu. Pada awal 1940-an, membina kerjakerja pendorong jet perintis jurutera penerbangan Inggeris Frank Whittle. Rolls-Royce mereka bentuk Welland enjin jet pertama yang memasuki perkhidmatan tentera dalam Gloster Meteor pada tahun 1944. Pada tahun 1953, enjin turboprop Dart syarikat yang dibangunkan untuk VickersArmstrongs Viscount, merupakan turboprop pertama yang memasuki perkhidmatan komersial. Pada tahun 1966, Rolls-Royce memperoleh Bristol Siddeley Engines yang dicipta pada tahun 1959 melalui penggabungan Bristol Aero Engines dan Armstrong Siddeley Motors yang pada masa itu sedang membangunkan enjin tujahan vektor pegasus untuk Harrier menegak, berlepas dan mendarat pendek jet pejuang dan enjin Olympus dengan SNECMA Perancis untuk pesawat supersonik Concorde. Akhirnya operasi enjin jet Rolls-Royce menjadi, setakat ini bahagian terbesar syarikat dari segi jualan. 5

Pada penghujung 1960-an Rolls-Royce menjalankan pembangunan enjin jet baharu yang berkuasa RB211. Untuk mengalahkan pesaingnya General Electric. Syarikat itu bersetuju dengan kontrak harga tetap dengan Lockheed Aircraft Corporation untuk membekalkan turbofan RB211 untuk pesawat badan lebar Lockheed L-1011 TriStar. Pengurusan Rolls-Royce membuat beberapa kesalahan dalam proses itu termasuk terlalu memandang rendah kos pembangunan enjin yang menyebabkan syarikat itu muflis pada Februari 1971. Akibatnya, Rolls-Royce telah dinasionalisasikan, dan kerajaan British memenuhi kewajiban kewangan syarikat. Ia kemudiannya telah disusun semula kepada dua entiti berasingan iaitu Rolls-Royce Ltd., yang terdiri daripada operasi enjin jetnya, telah ditubuhkan pada 1971 dan menjadi sebuah syarikat milik kerajaan Rolls-Royce Motor Holdings Limited, yang terdiri daripada operasi automobil dan enjin diesel, telah dicipta pada tahun 1973 dan dikembalikan kepada pemegang saham swasta. Pada tahun 1980 Rolls-Royce Motor Holdings Limited telah diambil alih oleh Vickers Ltd., menjadi anak syarikat yang kedua. Sebuah syarikat pembuatan dan kejuruteraan British yang mempunyai sejarah panjang sebagai kontraktor pertahanan, Vickers telah ditukar kepada syarikat awam berhad pada tahun berikutnya. Pada tahun 1983 Rolls-Royce Ltd. bergabung dengan empat syarikat Eropah, Amerika dan Jepun lain dalam konsortium Enjin Aero Antarabangsa untuk membangunkan enjin turbofan V2500 untuk pesawat jet jarak dekat hingga sederhana. 6

Pada tahun 1987 kerajaan British menswastakan Rolls-Royce Ltd. dengan menjual saham syarikat kepada pelabur swasta, nama itu kemudiannya ditukar kepada Rolls-Royce PLC. Tiga tahun kemudian syarikat itu bergabung dengan pembuat kereta Jerman BMW AG (Bayerische Motoren Werke AG) dalam sebuah konsortium untuk membina enjin jet kecil hingga sederhana. Pada tahun 2000, ia mengambil alih kawalan penuh ke atas usaha sama itu sebagai balasan BMW menerima 10 peratus kepentingan dalam syarikat induk itu. Pada tahun 1995, Rolls-Royce PLC mengembangkan aktiviti pendorong pesawatnya melalui pemerolehan Syarikat Enjin Allison ditubuhkan pada tahun 1915 pembuat enjin turbin gas Amerika untuk aplikasi penerbangan, perindustrian dan marin. Pada tahun 1999, syarikat itu menjadi peneraju global dalam sistem kuasa marin atas pengambilalihan Vickers PLC pembuat sistem pendorongan, penstabilan maritim, komponen turbin dan sistem pertahanan. Pada tahun 1997, selepas Vickers mengumumkan hasratnya untuk menjual anak syarikat kereta Rolls-Royce dua pembuat kereta Jerman, Volkswagen AG dan BMW AG mengemukakan bidaan saingan. Walaupun pemegang saham Vickers menyukai pembelian oleh Volkswagen, pembuat enjin Rolls-Royce PLC yang memegang hak ke atas nama dan logo jenama RollsRoyce di bawah perjanjian yang ditandatangani sebelum Vickers mengawal pembuat kereta mewah itu menyokong penjualan kepada BMW. Dalam perjanjian baru yang dibuat pada tahun berikutnya, Volkswagen memperoleh operasi kereta Rolls-Royce daripada Vickers, manakala BMW memperoleh semua hak untuk nama Rolls-Royce berkenaan dengan kereta. BMW kemudiannya memberikan Volkswagen lesen untuk membuat dan menjual kereta di bawah jenama Rolls-Royce sehingga akhir tahun 2002. Selepas itu, BMW akan membuat kereta dengan nama Rolls-Royce di kilang baharu. Volkswagen, yang memperoleh kilang asal di Crewe, England, menubuhkan Rolls-Royce & Bentley Motor Cars Ltd. sebagai anak syarikat untuk memberi tumpuan kepada pembangunan barisan kereta Bentley yang menyumbang lebih separuh daripada jualan. 7

2.0 KESALAHAN YANG DILAKUKAN DALAM SKANDAL RASUAH ROLLS ROYCE Di China, Rolls-Royce telah membayar $ 5 juta kepada China Eastern Airlines (CEA) yang merupakan sebuah syarikat penerbangan milik negara China ketika merundingkan penjualan enjin Trent 700 (Peel, 2017). Di Thailand, Rolls-Royce membayar suapan sebanyak $ 18.8 juta kepada individu perantara untuk mempengaruhi keputusan pembelian enjin Trent 800 oleh Thai Airways agar memihak kepada syarikat Rolls-Royce (Peel, 2017). Di Indonesia, pekerja senior Rolls Royce dikatakan telah membayar orang tengah mereka sebanyak $ 2.2 juta dan sebuah kereta Rolls-Royce Silver Spirit sebagai tanda hadiah daripada syarikat berkenaan dalam kontrak penjualan enjin Trent 700. Menurut laporan, ada “pengertian” bahawa wang ini adalah ganjaran bagi perantara tersebut kerana “menunjukkan kebaikan” kepada Rolls-Royce berkenaan dengan kontrak untuk enjin Trent 700, yang digunakan dalam pesawat (BBC News, 2017). ENJIN TRENT 700 ENJIN TRENT 800 Siasatan oleh Severe Fraud Office (SFO) UK telah mengeluarkan 12 tuduhan yang berkait rapat dengan konspirasi syarikat Rolls Royce untuk melakukan jenayah rasuah di tujuh negara termasuk Indonesia, Thailand, India, Rusia, Nigeria, China dan Malaysia antara tahun 1989 hingga 2013. Jenayah rasuah syarikat ini kebanyakannya adalah bertujuan untuk mendapatkan tender-tender besar daripada syarikat penerbangan berkaitan dengan enjin Trent 700 dan biasanya melibatkan pembayaran wang hadiah yang didakwa diberikan kepada perantara tempatan. Rolls-Royce dituduh memberi rasuah kepada individu atau pihak berkuasa untuk mendapatkan kontrak atau mempengaruhi proses perolehan. Skandal rasuah yang melibatkan Rolls-Royce melibatkan serangkaian kesalahan dan konspirasi yang tersebar di beberapa negara, termasuk China, Thailand, Indonesia dan Air Asia. RASUAH ROLLS ROYCE DI 7 NEGARA ROLLS-ROYCE SILVER SPIRIT CHINA EASTERN AIRLINES (CEA) 8

Pada tahun 1991, Rolls-Royce memenangi kontrak penting dengan Garuda Indonesia, syarikat penerbangan Indonesia, untuk penjualan enjin jet Trent 700. Nilai kontrak ini melebihi AS $100 juta (ASEAN Today, 2017). Siasatan menggali maklumat di sebalik perjanjian itu, mendedahkan bahawa US $2.2 juta dan sebuah kereta Rolls Royce Spirit diberikan kepada ejen kerajaan tanpa nama sebagai balasan untuk mendapatkan perjanjian itu (Silvana, 2017). Bekas CEO Garuda Indonesia, Emirsyah Satar, dan pemilik PT Mugi Rekso Abadi, Soetikno Soedarjo, adalah suspek dalam kes ini. Emirsyah disyaki menerima rasuah daripada Rolls-Royce, berupa wang dan barangan yang diberikan melalui Soetikno sebagai perantara (Unggul & Prakasa, 2019). Serious Fraud Office (SFO), agensi penguatkuasaan undang-undang UK yang mengendalikan kes penipuan dan rasuah, melancarkan siasatan ke atas perjanjian itu. Semasa siasatan, didapati bahawa Rolls-Royce membayar AS$2.2 juta dan memberikan sebuah kereta Rolls-Royce Spirit kepada ejen kerajaan yang tidak dinamakan sebagai pertukaran untuk mendapatkan kontrak itu (Silvana, 2017). Ejen kerajaan yang diberi rasuah itu dilaporkan adalah anak kepada bekas pemerintah Indonesia, Tommy Suharto. Bagaimanapun, Tommy Suharto menafikan penglibatannya dalam kes ini. Pada akhirnya, Perseroan Terbatas Garuda Indonesia sepakat berdamai dengan Rolls Royce Plc dan Rolls Royce Total Care Services Limited pada tahun 2021. EMIRSYAH SATAR SOETIKNO SOEDARJO GARUDA INDONESIA’S LOGO ROLLS ROYCE & GARUDA INDONESIA TOMMY SUHARTO 9

Menurut siasatan yang dilakukan oleh Severe Fraud Office (SFO), RollsRoyce, pembuat enjin UK, didapati gagal menghalang pekerjanya daripada memberikan suapan kepada eksekutif AirAsia. Suapan tersebut diberikan dalam bentuk diskaun sebanyak $3.2 juta untuk penyelenggaraan (Bland & Basagar, 2017). SFO mendakwa bahawa pekerja Rolls-Royce memberikan suapan kepada seorang eksekutif Kumpulan AirAsia dalam bentuk kredit bernilai USD 3.2 juta untuk digunakan dalam pembayaran penyelenggaraan jet peribadi (Fickling, 2020). Namun, AirAsia menolak dakwaan rasuah yang dikaitkan dengan siasatan suapan. AirAsia menyatakan bahawa dia telah mematuhi semua prosedur untuk mendapatkan diskaun daripada Rolls-Royce dalam penyelenggaraan jet peribadi yang digunakan oleh eksekutif tertingginya. AirAsia, sebagai pembawa bajet terbesar di rantau ini mengikut saiz armada, menyatakan bahawa dia tidak melakukan sebarang kesalahan dalam pembelian jet peribadi Bombardier Global Express dan bahawa dia telah melalui proses yang betul serta mendapat kelulusan yang diperlukan. Dalam satu kenyataan, AirAsia menyatakan, “Kami ingin menyatakan bahawa pada semua masa material, AirAsia tidak mempunyai urus niaga atau transaksi dengan Rolls-Royce” (Bland & Basagar, 2017). ROLLS ROYCE & AIR ASIA AIRASIA’S AEROPLANES AIRASIA’S LOGO ROLSL ROYCE’S LOGO JET PERIBADI BOMBARDIER GLOBAL EXPRESS 10

Skandal dan kesalahan etika dalam dunia perniagaan sering kali menimbulkan kesan yang meluas, tidak hanya kepada syarikat yang terlibat tetapi juga kepada individu yang memegang jawatan penting dalam organisasi tersebut. Salah satu kes kontroversi yang menarik perhatian dunia perniagaan adalah kes Rolls-Royce, yang melibatkan tuduhan rasuah dan tindakan yang tidak bermoral di dalam pengurusan syarikat tersebut. Kes ini tidak hanya mencetuskan kebimbangan terhadap praktik korporat dan etika perniagaan, tetapi juga memberikan impak yang mendalam kepada individu terlibat, termasuk CEO yang mungkin imej dan reputasi mereka tercemar. Sebagaimana yang kita tahu, kes Rolls Royce ini merupakan kes yang besar dan menjadi perbualan hangat pada suatu ketika dahulu. Kes ini berlaku mulai tahun 1999 hingga 2013.Pada Januari 2017, Rolls Royce bersetuju membayar penalti sebanyak £671 juta bagi mengelakkan pendakwaan oleh pihak berkuasa United Kingdom,Amerika Syarikat dan Brazil.Perkara ini memberikan impak negatif kepada setiap individu yang yang terlibat dengan kes ini contohnya seperti CEO GARUDA AIRLINES iaitu Emirsyah Satar. Kesan yang pertama ialah imej beliau sebagai seorang CEO telah tercemar kerana ia telah melambangkan ketidaktulusan dalam menjalankan amanah dan kurangnya integriti diri. Hal ini dapat menyebabkan beliau mungkin mengalami tekanan emosi yang signifikan. Tuduhan terhadapnya adalah membabitkan pengubahan wang haram berkaitan perolehan pesawat dan enjin daripada syarikat Airbus serta Roll-Royce. 11 3.0 IMPAK SKANDAL RASUAH ROLLS ROYCE 3.1 INDIVIDU 3.1.1 IMPAK KEPADA CEO GARUDA AIRLINES

Seterusnya, rumah beliau di Jakarta telah disita kerana beliau telah diberkas sebagai suspek oleh SuruhanJaya Pembanterasan Rasuah kerana dipercayai menerima wang sogokan daripada Rolls Royce dan juga sebagai siasatan berbilang negara .Hal ini kerana pihak polis dan mahkamah percaya bahawa rumah tersebut dibeli dengan dengan menggunakan wang haram yang diperolehi daripada syarikat Airbus serta Roll Royce lalu rumah tersebut hendaklah disita kerana diperoleh melalui kegiatan yang tidak sah. Akhir sekali bagi kesan kepada Emirsyah Satar ialah beliau dikenakan hukuman selama 8 tahun penjara yang dapat menyekat kebebasan peribadi beliau dan denda sebanyak RM 7.6 juta oleh mahkamah rasuah republik.Suruhanjaya Pencegahan Rasuah (KPK) mendapati Satar, yang ketika itu berkhidmat sebagai CEO Garuda dari 2005 hingga 2014, terbabit dengan pembayaran daripada seorang ahli perniagaan menerusi pihak ketiga.Bayaran yang beliau terima adalah bagi menguruskan pemerolehan enjin jenis Rolls-Royce Trent 700 dan pesawat Airbus A320 serta A330 oleh Garuda selain berkaitan perolehan pesawat Airbus untuk PT Citilink Indonesia iaitu anak syarikat Garuda. Kesimpulannya, Emirsyah Satar, bekas CEO Garuda Indonesia menghadapi kemungkinan kehilangan reputasi sebagai pemimpin dalam industri penerbangan. Dakwaan rasuah dan keterlibatannya dengan Rolls Royce boleh memberi impak serius kepada imejnya serta menggugat kepercayaan orang awam terhadap kejujuran dan integritinya. 12

Individu yang terlibat yang seterusnya ialah Dato Kamarudin yang merupakan pengerusi bagi AirAsia dan seorang lagi ialah Tan Sri Tony Fernandes, CEO AirAsia.Kesan pertama ialah sepanjang proses siasatan dijalankan, dua orang individu ini telah melepaskan jawatan mereka dan atas nasihat, mereka hanya dibenarkan untuk memberikan nasihat bagi tugasan yang diperlukan sahaja. Tindakan melepaskan jawatan juga dapat dilihat sebagai tindakan tanggungjawab oleh Dato Kamarudin dan Tan Sri Tony Fernandes. Mereka mungkin sedar akan impak yang mungkin berlaku kepada syarikat dan pemegang saham, dan oleh itu, mereka mengambil langkah-langkah untuk melindungi kepentingan semua pihak yang terlibat.Ini juga dapat dianggap sebagai usaha untuk menjaga imej dan reputasi syarikat dan individu di mata masyarakat dan industri.Dan juga keputusan mereka untuk melepaskan jawatan sebagai Pengerusi dan CEO mungkin dibuat untuk memastikan bahawa operasi harian AirAsia tidak terjejas oleh ketidakpastian dan spekulasi mengenai kes tersebut. Kesan kedua ialah imej mereka tercemar kerana Rolls Royce mendedahkan seorang eksekutif AirAsia dipercayai Tan Sri Tony menerima rasuah berjumlah US$3.2 juta yang berbentuk diskaun penyelenggaraan sebuah jet peribadi perniagaan Bombardier Global Express. Bombardier Global Express adalah sebuah pesawat jet berkelajuan tinggi dan jarak sangat jauh yang dibangunkan untuk ahli perniagaan dan orang kenamaan. Ia telah dikeluarkan oleh Bombardier Aerospace dari Kanada. 13 3.1.2 IMPAK KEPADA CEO DAN PENGERUSI EKSEKUTIF AIRASIA

5 Bombardier Global Express juga dikeluarkan oleh sebuah syarikat induk yang dimiliki oleh beliau dan Dato Kamarudin.Ia dikatakan sebagai pertukaran untuk mendorong AirAsia bersandar kepada apa sahaja bentuk produk dan servis yang ditawarkan oleh Rolls Royce.Sebagai pembekal enjin pesawat dan perkhidmatan penyelenggaraan pesawat, Rolls Royce memainkan peranan penting dalam industri penerbangan.Bagaimanapun AirAsia menafikan sekeras kerasnya tuduhan itu dan tidak mempunyai sebarang transaksi atau perjanjian dengan Rolls Royce.Penafian ini memberi gambaran bahawa terdapat ketidaksepakatan antara pihak-pihak yang terlibat mengenai dakwaan tersebut. Kesimpulannya,Tan Sri Tony Fernandes dan Dato Kamarudin yang merupakan Pengerusi Eksekutif dan CEO AirAsia mengambil tindakan melepaskan jawatan dan hanya memberikan nasihat bagi tugasan yang diperlukan. Ini mungkin dilakukan untuk melindungi operasi harian dan reputasi AirAsia daripada kemungkinan kesan negatif yang berkaitan dengan dakwaan rasuah. Oleh itu,kita dapat lihat bahawa ia menekankan impak reputasi, kesan undang-undang, dan cabaran yang dihadapi oleh individu terlibat dalam kes rasuah Rolls Royce. 14

Profesor Emeritus Dr. Petrus Van Duyne dari Universiti Tilburg, yang terkenal dengan penyelidikan mengenai rasuah, penyeludupan wang dan jenayah ekonomi, mentakrifkan rasuah secara saintifik iaitu dengan mendefiniskan, “Corruption is an improbity or decay in the decision-making process in which a decision-maker consents to deviate or demands deviation from the criterion which should rule his or her decision-making in exchange for a reward or for the promise or expectation of a reward, while these motives influencing his or her decision-making cannot be part of the justification of the decision”. 3.2 IMPAK SKANDAL RASUAH ROLLS ROYCE TERHADAP ORGANISASI Dapat kita saksikan bahawa dengan keterlibatan sesebuah organisasi dalam kegiatan rasuah merupakan salah satu penyumbang utama kepada kemeruduman pertumbuhan ekonomi. Ini menghilangkan minat para pelaburan asing, meningkatkan kos pentadbiran dan urus niaga, menidakkan rakyat daripada mendapat perkhidmatan serta mendorong kepada berlakunya ketidakstabilan politik. Banyak negara dianugerahi rahmat Ilahi dengan pelbagai sumber kekayaan namun kerana rasuah, ada yang terbenam dalam kemelut kemunduran, ada yang tertimbus dalam lumpur kemiskinan. Kekayaan negara disalah guna, hasil mahsul lesap, akibatnya kemunduran terus melanda malah kemiskinan terus merebak. Apabila tidak ada kesungguhan untuk membanteras rasuah, ia akan tumbuh melebar subur seterusnya membesar, lalu diterima sebagai norma dan akhirnya meresap menjadi budaya, hingga memusnahkan sesebuah negara bangsa. Seperti yang kita semua sedia maklum, aktiviti rasuah telah banyak berlaku di sektor awam dan swasta, malah hari ini turut berlaku dalam institusi antarabangsa, institusi agama serta badan sukarela dan badan sukan. Ban Ki-Moon, Setiausaha Agung Pertubuhan BangsaBangsa Bersatu pada September 2007 menyatakan “It erodes public trust in government. It can kill." 15

Rolls Royce merupakan sebuah syarikat yang besar dan mendapat perhatian daripada syarikat yang lain. Namun, hakikat sebenarnya ialah syarikat Rolls Royce banyak terlibat dengan kegiatan haram rasuah, yang menyebabkan satu badan organisasi Rolls Royce dipandang serong oleh masyarakat dunia. Hal ini menyebabkan segalanya berubah setelah syarikat Rolls Royce terlibat dengan aktiviti haram tersebut. Secara signifikan, apabila sesebuah organisasi mahupun syarikat-syarikat besar terlibat dengan kegiatan rasuah, akan wujud ketidakadilan dalam sistem organisasi tersebut. Kesannya yang dapat kita saksikan pada hari ini adalah pada syarikat Rolls Royce. Contohnya, Rolls Royce telah memenangi kontrak penting dengan aktiviti penjualan enjin jet Trent 700 kepada syarikat penerbangan Indonesia, Garuda. Pada asalnya, kontrak tersebut sepatutnya diberikan kepada pengeluar enjin Amerika Syarikat, iaitu Pritt and Whitney, namun pemerintah Indonesia pada ketika itu menegaskan bahawa kontrak tersebut harus diserahkan kepada syarikat Rolls Royce. Lanjutan daripada hasil siasatan menunjukkan bahawa disebalik perjanjian itu, sejumlah US$ 2.2 juta dan sebuah kereta Rolls Royce telah diberikan kepada ejen kerajaan tanpa nama sebagai bayaran untuk mendapatkan perjanjian tersebut. Dua individu paling kanan di Air Asia, iaitu ketua pegawai eksekutif Tan Sri Tony Fernandez dan seorang individu berpengaruh dalam Air Asia, pengerusi eksekutif Dato, Kamaruddin Meranun, mengumumkan pelepasan jawatan eksekutif mereka dari Kumpulan Air Asia selama dua bulan dengan serta merta. Syarikat penerbangan itu memaklumkan bahawa pelepasan tersebut dibuat bagi membantu siasatan berhubung dakwaan salah laku urusniaga bersama Airbus, salah satu syarikat di bawah naungan Rolls Royce. 3.2.1 PELABUR ASING DAN PELANGGAN HILANG KEPERCAYAAN TERHADAP SYARIKAT MULTINASIONAL 16 STESEN PETROBUS DI RIO DE JANEIRO, BRAZIL

Syarikat Rolls Royce menghadapi pembayaran denda atas kes penyuapan terhadap tiga buah negara iaitu Amerika Syarikat, Brazil dan Inggris (AS). Perincian denda termasuk pembayaran US$ 170 juta kepada Department of Justice (DOJ) AirAsia. Selain itu, denda sebanyak US$ 170 juta juga dibayar kepada Menteri Umum Brazil dan lebih daripada US$ 600 juta kepada Serious Fraud Office (SFO). LONDON, 14 Feb – Pengeluar enjin dari Britain, Rolls Royce, mencatatkan rekod kerugian bersih sebanyak 4.0 bilion paun pada tahun 2016. Kerugian tersebut dipengaruhi oleh kejatuhan nilai mata wang pound berikutan Brexit dan denda atas aktiviti haram rasuah. 3.2.2 BERHADAPAN DENGAN HUKUMAN DISEBABKAN OLEH KESALAHAN YANG DILAKUKAN 17 Kerugian tahunan yang besar itu menyusul beberapa tahun yang mencabar bagi Rolls Royce yang menghadapi amaran keuntungan yang lemah dalam pasaran aeroangkasa dan marin. Syarikat itu didenda sebanyak 671 juta paun pada bulan Januari untuk menyelesaikan tuduhan sogokan dan rasuah yang disiasat oleh Pejabat Penipuan Serius (SFO) Britain dan pihak berkuasa di Brazil dan Amerika Syarikat. Rolls terpaksa membayar denda itu selama lima tahun dan mengambil kos penuh sebagai caj kemerosotan terhadap keuntungan keseluruhan bagi tahun 2016. Ketua Eksekutif, yang dikenali sebagai Warren East, menyatakan, “Tahun 2016 menjadi tahun yang penting dengan organisasi kami mempercepatkan transformasi Rolls Royce.” Beliau turut memantau penyusunan semula organisasi tersebut. “Kami telah mencapai kemajuan dalam operasi dan melampaui jangkaan kami bagi tahun itu secara keseluruhan. Kerugian selepas cukai, yang setara dengan US$ 5.0 bilion atau 4.8 bilion euro, berbanding dengan keuntungan bersih nipis pada 84 juta paun dalam tahun kewangan sebelumnya, menurut keterangan keputusan syarikat itu. Walaupun demikian, syarikat menegaskan bahawa ia mencatat keuntungan asas, walaupun pada dasarnya mengalami kerugian yang sangat besar akibat kesalahan dan pembayaran denda kompaun atas aktiviti rasuah. Rolls Royce mengalami kerugian sejumlah 4.4 bilion paun daripada kejatuhan nilai mata wang pound selepas pungutan suara Britain keluar daripada Kesatuan Eropah (EU). Denda sebanyak 671 juta paun juga dikenakan untuk menyelesaikan tuduhan sogokan. Syarikat yang didaftarkan di London, pengeluar enjin untuk pesawat Airbus dan Boeing, menyatakan bahawa keuntungan asas sebelum cukai hampir setengah kepada 813 juta paun.

Seterusnya, Rolls-Royce telah mengimplementasikan kawalan dalaman baru dan ditingkatkan. Ini termasuk langkah-langkah untuk menangani dan mengurangkan risiko rasuah dan pematuhan, yang membantu memastikan bahawa syarikat beroperasi dengan cara yang sah dan bertanggungjawab. Di samping itu, Rolls-Royce telah bekerjasama dengan auditor luar yang diakui secara global. Kerjasama ini membolehkan pemeriksaan yang teliti dan bebas terhadap operasi syarikat, yang membantu memastikan kepatuhan terhadap undang-undang dan piawaian etika. Tambahan pula, Rolls-Royce telah mengkaji semula polisi korporatnya. Ini termasuk polisi yang berkaitan dengan rasuah dan penipuan, dan menunjukkan komitmen syarikat untuk memastikan bahawa operasi mereka mematuhi piawaian tertinggi. Akhir sekali, Rolls-Royce telah melaksanakan latihan tambahan untuk pekerjanya. Ini termasuk latihan tentang bagaimana mengenal pasti dan mencegah rasuah, yang membantu memastikan bahawa semua pekerja memahami dan mematuhi piawaian etika dan undangundang syarikat. 4.0 LANGKAH-LANGKAH UNTUK MENANGANI SKANDAL RASUAH ROLLS ROYCE Rolls-Royce telah mengambil langkahlangkah signifikan untuk mengatasi skandal rasuah yang melibatkan beberapa pekerja dan perantara pihak ketiga. Tindakan ini mencerminkan komitmen serius perusahaan untuk memastikan integriti dan kejujuran dalam seluruh operasinya. Salah satu langkah utama yang diambil oleh Rolls-Royce adalah mengakhiri hubungan perniagaan. Rolls-Royce telah mengambil langkah drastik dengan mengakhiri hubungan perniagaan dengan beberapa pekerja dan perantara pihak ketiga yang terlibat dalam skema rasuah. Ini adalah tindakan penting yang menunjukkan komitmen syarikat untuk memastikan integriti dan kejujuran dalam operasi mereka. Selain itu, Rolls-Royce telah meningkatkan prosedur kepatuhan mereka. Ini termasuk pengkajian dan kelulusan yang lebih ketat terhadap perantara, yang bertujuan untuk memastikan bahawa semua pihak yang terlibat dalam operasi syarikat mematuhi piawaian etika dan undang-undang yang ketat. 18

13 Antara refleksi yang dapat dinilai melalui kes-kes besar yang telah terjadi dalam kalangan individu ini adalah berpunca dari keinginan dan kemahuan yang besar dalam diri untuk merealisasikan segala kehendaknya. Dalam kes Rolls Royce, individu atau organisasi taksub dalam mendapatkan perjanjian perniagaan dengan pelbagai bentuk suapan seperti berupa wang tunai, diskaun dan pelbagai barangan yang bernilai tinggi. Perkara yang perlu diambil berat dalam konteks ini adalah sewajarnya individu tersebut perlu mempunyai nilai peribadi yang tinggi bagi memainkan peranan yang penting agar dapat menjadi lebih amanah dan bertanggungjawab dalam menjalankan urusan jual beli atau perniagaan mewakili setiap organisasi. Berdasarkan situasi yang berlaku di Indonesia, pekerja senior Rolls-Royce telah memberikan rasuah kepada pihak tengah sebanyak 2.2 dolar dan sebuah kereta Rolls-Royce Silver Spirit sebagai tanda hadiah dari syarikat berkenaan dalam kontrak penjualan atau perniagaannya. Hal ini menunjukkan bahawa isu rasuah di dalam sebuah organisasi ditentukan oleh tahap ketelusan dan integriti pihak atasan dalam syarikat itu sendiri. Selain itu, pengajaran yang boleh diambil dari konteks ini terhadap organisasi adalah menyedari bahawa aktiviti rasuah ini merupakan salah satu jenayah berat dan perlu dibendung lebih awal. 5.0 REFLEKSI SKANDAL RASUAH ROLLS ROYCE Sehubungan dengan isu rasuah yang semakin berleluasa di era pemodenan ini, terutama di dalam dunia perniagaan yang melibatkan individu -individu yang berprofil tinggi. Isu rasuah ini tidak asing lagi dan ianya sangat membimbangkan apabila dibincangkan dalam kalangan individu, masyarakat dan negara pada masa kini. Pelbagai langkah dan inisiatif telah dirangka oleh kerajaan dan organisasi bagi menangani isu ini. Jadi, sebagai individu yang bertanggungjawab, sewajarnya mengkaji nilai dan refleksi dari semua aspek berkaitan aktiviti yang kurang bermoral ini. Hal ini demikian kerana perkara ini akan memberikan impak negatif kepada masyarakat pada masa akan datang jika tiada nilai kesedaran dari sekarang. Seperti yang dapat dilihat daripada kes Rolls-Royce, individu-individu tersebut, yang merupakan orang penting dalam organisasi, sewajarnya menjaga dan memberi contoh yang baik dalam mendidik setiap pekerja mereka dalam usaha membentuk nilai murni dalam diri seseorang. Pemimpin adalah individu yang paling penting dalam usaha memupuk nilai ketelusan dalam diri pekerja di setiap organisasi. Selain itu, mereka memainkan peranan besar dalam usaha menjaga keharmonian setiap organisasi untuk mengelakkan berlakunya perbuatan yang bertentangan dengan undangundang demi kepentingan diri sendiri. Seterusnya, impak skandal Rolls-Royce telah memberi penerangan mengenai amalan perniagaan di Asia Tenggara. Walaupun hukuman kewangan yang dikenakan terhadap syarikat tidak mungkin mencukupi sepenuhnya, jika penyataan itu dapat mendorong perubahan dalam undang-undang rasuah dan tabiat perniagaan, perkara ini boleh meninggalkan impak positif. Menghentikan rasuah dan mengubah budaya perniagaan di Asia Tenggara akan mendorong pertumbuhan ekonomi secara global melalui penciptaan persekitaran perniagaan yang positif, yang pada gilirannya akan membawa kesejahteraan ekonomi dan kemajuan bagi negara-negara di kawasan tersebut. 19

The corruption in any country is nothing but a sign of selfish people who live there in the majority. Antara langkah yang boleh dibahagikan kepada tiga komponen utama bagi menggerakkan pencegahan amalan rasuah di masa hadapan. Sehubungan dengan ini, pelbagai langkah yang boleh dicadangkan bagi melihat keberkesanannya. Terdapat banyak langkah yang telah diambil oleh kerajaan dalam menangani isu rasuah ini dan telah dirangka lebih awal. Antara inisiatif yang diambil untuk memupuk nilai integriti dalam diri setiap individu dari pelbagai lapisan umur dan generasi adalah dengan memperkenalkan subjek di sekolah dan institusi tinggi berkaitan pencegahan rasuah. Ini merupakan usaha yang baik bagi mengawal masalah yang mungkin memberi impak besar terhadap negara pada masa akan datang jika tiada kesedaran dalam diri seseorang berkenaan dengan rasuah. Selain itu, kempen kesedaran tentang jenayah rasuah perlu diadakan supaya dapat membuka mata lapisan masyarakat tentang kesan yang akan berlaku terhadap individu, organisasi dan negara. Banyak dalam kalangan masyarakat pada masa kini, terutamanya warga yang sudah berumur, tidak didedahkan atau tidak memahami konsep sebenar rasuah atau pemberian ini sehingga ianya menjadi perkara yang biasa dan tidak dianggap sebagai kesalahan apabila menerima hadiah. Sesetengah organisasi telah mengambil langkah awal dengan memperketatkan sistem organisasi, prosedur serta peraturan di dalam syarikat. Ini adalah langkah terbaik dalam mengawal setiap pekerja untuk sentiasa jujur dan telus semasa memberikan perkhidmatan, selain dapat menjaga imej syarikat terhadap masyarakat umum. Oleh itu, setiap individu perlu sedar dan mengambil langkah yang betul untuk mengatasi masalah ini sambil menjaga keamanan negara agar bebas dari masalah-masalah dalaman yang dapat membahayakan kestabilan ekonomi serta mengelakkan tanggapan umum terhadap kaedah pemerintahan negara yang lemah. Kesimpulannya, semua lapisan masyarakat perlu berganding bahu bagi membanteras gejala rasuah ini agar imej negara bersih dari gejala rasuah. Hal ini juga akan menjadikan ekonomi negara kita bertambah maju tanpa rasuah dan dipandang tinggi di mata dunia dengan ketelusan dan nilai integriti yang dapat dibentuk untuk mempertingkatkan ekonomi negara di masa hadapan. 20 6.0 LANGKAH PENCEGAHAN UNTUK MENGATASI MASALAH RASUAH PADA MASA HADAPAN

ASEAN Today. (2017). Skandal Rolls Royce: Mengetengahkan rasuah ASEAN | ASEAN Today | Ulasan Harian Yang Merangkumi Perniagaan ASEAN, FinTech, Ekonomi, Dan Politik. https://www.aseantoday.com/2017/02/the-rolls-royce-scandal-putting-asean-corruption-in-thespotlight/?lang=ms FMT Reporters. (2017, January 23). AirAsia nafi kaitan dengan skandal rasuah Rolls-Royce. Free Malaysia Today (FMT). https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/2017/01/23/airasia-nafi-kaitandengan-skandal-rasuah-rolls-royce/ Fickling, D. (2020, February 5). For AirAsia, Facing an Anti-Corruption Probe Isn’t the Only Worry. Bloomberg.com; Bloomberg. https://www.bloomberg.com/opinion/articles/2020-02-05/airasiashould-worry-about-tony-fernandes-and-anti-corruption-pro Peel. M. Rolls-Royce scandal puts Thailand military rulers under spotlight. (2017). Financial Times. https://www.ft.com/content/fb10ac48-e1ee-11e6-8405-9e5580d6e5fb Rolls-Royce apologises after £671m bribery settlement. (2017). BBC News. https://www.bbc.com/news/business-38644114 Silviana, C. (2017, January 19). Indonesian watchdog says former Garuda CEO a bribery suspect. U.S. https://www.reuters.com/article/rolls-royce-hldg-fraud-indonesia-idINL4N1F93I3 Transparency International (2023). 2022 corruption perceptions index. Transparency.org. https://www.transparency.org/en/cpi/2022 Unggul, S., & Prakasa, W. (2019). Garuda Indonesia-Rolls Royce Corruption, Transnational Crime, and Eradication Measures. Lentera Hukum, 6, 2621–3710. https://media.neliti.com/media/publications/383949-garuda-indonesia-rolls-royce-corruptioneb7d7ae7.pdf Eza. (2021, April 28). Sejarah Penubuhan Rolls-Royce Yang Terkenal Dalam Industri Automobil Dan Aeroangkasa. Majalah Labur. https://www.majalahlabur.com/inspirasi/sejarah-penubuhan-rollsroyce-yang-terkenal-dalam-industri-automobil-dan-aeroangkasa/ 7.0 RUJUKAN 21

22 8.0 LAMPIRAN

Disediakan oleh Transparency International The Global Coalition Against Corruption Indeks Persepsi Korupsi 2022 (CPI) menunjukkan bahawa kebanyakan negara gagal untuk menghentikan korupsi. CPI menilai 180 negara dan wilayah di seluruh dunia mengikut tahap korupsi sektor awam yang mereka rasakan, dengan skor pada skala 0 (sangat tinggi) hingga 100. (sangat bersih). Rata-rata global kekal tidak berubah selama lebih daripada satu dekad, hanya 43 daripada 100. Lebih daripada dua pertiga daripada negara-negara mencecah di bawah 50, manakala 26 negara telah jatuh kepada skor terendah sejauh ini. Walau bagaimanapun, 155 negara tidak membuat kemajuan yang signifikan terhadap korupsi atau telah menurun sejak 2012. 15 23 SKALA BAROMETER MENGUKUR RASUAH GLOBAL