ทักษะการเรียนรู้

241 ประเทศ จึงตอ้งมีพ้ืนฐานมาจากระบบการศึกษาที่มีคุณภาพ ที่สามารถผลิตบุคลากรที่มีคุณภาพออกมา พัฒนาประเทศได้และการเริ่มตน้พฒันาการศึกษาตอ้งเริ่มตน้จากการวิเคราะห์และค้นหาศักยภาพภายใน ออกมาก่อน และควบคู่ไปกบัทา ความเขา้ใจการเป็นไปของโลกกระบวนทศัน์ในการพฒันาการศึกษาจึงตอ้ง “ดูเรา ดูโลก” คือเขา้ใจตวัเองและเขา้ใจวา่ โลกหมุนไปทางใด เพื่อวิ่งไปโดยไม่ทิ้งใครไวข้า้งหลงัมีความ รู้เท่าทนัทุนนิยม และรู้ขอ้จา กดของเราั เพราะปลายทางของการพัฒนาการศึกษา หัวใจคือประชาชน คือการ ผลิตบุคลากรที่มีคุณภาพในการพฒันาประเทศ สู่ความมนั่คงยงั่ยนืนนั่เอง การจัดการศึกษาด้านอาชีพในปัจจุบันมีความส าคัญมาก เพราะจะเป็ นการพัฒนาประชากรของ ประเทศให้มีความรู้ ความสามารถและทักษะในการประกอบอาชีพ เป็นการแกป้ ัญหาการว่างงานและ ส่งเสริมความเขม้แข็งให้แก่เศรษฐกิจชุมชน ซ่ึงกระทรวงศึกษาธิการไดก้า หนดยุทธศาสตร์2555 ภายใต้ กรอบเวลา 2 ปี ที่จะพัฒนา 5 ศกัยภาพของพ้ืนที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่ใหส้ามารถแข่งขนัไดใ้น 5 ภูมิภาคหลัก ของโลก “รู้เขา รู้เรา เท่าทนัเพื่อแข่งขนั ไดใ้นเวทีโลก” และกระทรวงศึกษาธิการไดก้า หนดภารกิจที่จะ พัฒนายกระดับการจดัการศึกษาเพื่อเพิ่มศกัยภาพและขีดความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพที่สามารถ สร้างรายได้ที่มนั่คง โดยการด าเนินการพัฒนายกระดับ และจดัการศึกษาเพื่อเพิ่มศกัยภาพ และขีด ความสามารถให้ประชาชนได้มีอาชีพที่สามารถสร้างรายได้ที่มงั่คงั่และมนั่คง เพื่อเป็นบุคลากรที่มีวินัย เปี่ยมไปดว้ยคุณธรรมจริยธรรมมีสา นึกความรับผดิชอบต่อตนเองผอู้ื่น และสังคม ภายใตห้ลกัการพ้ืนฐานที่ ค านึงถึงศักยภาพและบริบทรอบ ๆ ตัวผู้เรียน เพื่อมุ่งสู่เป้าหมายของการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขนั และยกระดับศักยภาพในการทา งานใหก้บับุคลากรคนไทยใหแ้ข่งขนัไดใ้นระดบัสากลโดยค านึงถึงหลักการ พ้ืนฐานที่คา นึงถึงศกัยภาพและบริบทรอบๆ ตวัผเู้รียน ดงัน้นั สาระทักษะการเรียนรู้เป็นสาระเกี่ยวกบัการ พฒันาทกัษะการเรียนรู้ของผเู้รียนในดา้นการเรียนรู้ดว้ยตนเองการใชแ้หล่งเรียนรู้การจดัการความรู้การคิด เป็น และการวจิยัอยา่งง่ายโดยมีวตัถุประสงคเ์พื่อใหผ้เู้รียนสามารถกา หนดเป้าหมาย วางแผนการเรียนรู้ดว้ย ตนเอง เข้าถึงและเลือกใชแ้หล่งเรียนรู้ จัดการความรู้ กระบวนการแกป้ ัญหา และตดัสินใจอยา่งมีเหตุผล ที่ สามารถใชเ้ป็นเครื่องมือในการช้ีนา ตนเองในการเรียนรู้และการประกอบอาชีพให้สอดคลอ้งกบัหลกัการ พ้ืนฐาน และการพฒันา 5 ศกัยภาพหลกัของพ้ืนที่ใน 5 กลุ่มอาชีพใหม่คือ กลุ่มอาชีพด้านเกษตรกรรม อุตสาหกรรม พาณิชยกรรม ความคิดสร้างสรรค์ การบริหารจัดการและการบริการ ตามยุทธศาสตร์ 2555 กระทรวงศึกษาธิการไดอ้ยา่งต่อเนื่องตลอดชีวติ เรื่องที่ 2 พื้นที่หลักในการพัฒนาอาชีพ และการวิเคราะห์ศักยภาพหลักของพื้นที่ ในการพัฒนาอาชีพ 1.กลุ่มอาชีพใหม่5กลุ่มอาชีพ 1.1 กลุ่มอาชีพดา้นเกษตรกรรม 1.2 กลุ่มกลุ่มอาชีพดา้นอุตสาหกรรม 1.3 กลุ่มอาชีพดา้นพาณิชยกรรม

242 1.4 กลุ่มอาชีพดา้นความคิดสร้างสรรค์ 1.5 กลุ่มอาชีพดา้นบริหารจดัการและการบริการ 2. พื้นที่หลักในการพัฒนาอาชีพ 5 พื้นที่ พื้นที่หลักในการพัฒนา ประกอบด้วย 1. พื้นที่ภาคกลาง ประกอบด้วย กลุ่มจงัหวดัภาคกลางตอนบน 8 จงัหวดั ได้แก่นนทบุรี พระนครศรีอยุธยา ปทุมธานีอ่างทอง สระบุรีลพบุรีสิงห์บุรีชยันาท กลุ่มจงัหวดัภาคกลางตอนล่าง 13 จังหวดั ได้แก่ราชบุรีสุพรรณบุรีนครปฐม กาญจนบุรี เพชรบุรี ประจวบคิรี ขันธ์ สมุทรสาคร สมุทรสงคราม ฉะเชิงเทรา สมุทรปราการ นครนายก สระแก้ว ปราจีนบุรีกลุ่มจงัหวดัภาคตะวนัออก 4 จงัหวดั ไดแ้ก่ชลบุรีระยอง ตราด จนัทบุรี

243 2. พื้นที่ภาคเหนือ ประกอบด้วยกลุ่มจงัหวดัภาคเหนือตอนบน 8 จงัหวดั ไดแ้ก่เชียงใหม่ล าพูน ลา ปางแม่ฮ่องสอน เชียงราย พะเยาแพร่น่าน กลุ่มจงัหวดัภาคเหนือตอนล่าง 9 จงัหวดั ไดแ้ก่สุโขทยัตาก อุตรดิตถ์พิษณุโลกเพชรบูรณ์กา แพงเพชร นครสวรรค์พิจิตรอุทยัธานี 3. พื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประกอบด้วยกลุ่มจงัหวดัภาคตะวนัออกเฉียงเหนือตอนบน 8 จงัหวดั ไดแ้ก่ อุดรธานี หนองคาย หนองบัวล าพูเลย บึงกาฬ สกลนคร นครพนม มุกดาหารกลุ่มจงัหวดั ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนกลาง 4 จงัหวดั ไดแ้ก่ข่อนแก่น กาฬสินธุ์มหาสารคาม ร้อยเอ็ด กลุ่มจงัหวดั ภาคตะวนัออกเฉียงเหนือตอนล่าง 8 จงัหวดั ได้แก่นครราชสีมา ชัยภูมิ บุรีรัมย์ สุรินทร์ อุบลราชธานี ศรีษะเกษ ยโสธร อ านาจเจริญ

244 4. พื้นที่ภาคใต้ประกอบดว้ยกลุ่มจงัหวดัภาคใตฝ้ั่งอ่าวไทย4 จงัหวดั ไดแ้ก่ชุมพร สุราษฏร์ธานี นครศรีธรรมราช พทัลุงกลุ่มจงัหวดัภาคใตฝ้ั่ง 5 จงัหวดั ไดแ้ก่ระนอง พงังา ภูเก็ต กระบี่ตรังกลุ่มจงัหวดั ภาคใต้ชายแดน 4 จงัหวดั ไดแ้ก่สตูล สงขลา ปัตตานีนราธิวาส ยะลา 5. พนื้ทกี่รุงเทพมหานคร

245 เรื่องที่3 ศักยภาพหลักของพื้นที่ในการพัฒนาอาชีพ 1. ศักยภาพของทรัพยากรธรรมชาติในแต่ละพื้นที่หมายถึง ทรัพยากรธรรมชาติหรือสิ่งต่าง ๆ ที่ เกิดข้ึนเองตามธรรมชาติและมนุษย์สามารถนา มาใชป้ระโยชน์ได้เช่น บรรยากาศ ดิน น้า ป่าไม้ทุ่งหญา้ สัตวป์่าแร่ธาตุพลงังาน และกา ลงัแรงงานมนุษย์เป็นตน้การนา เอาศกัยภาพของทรัพยากรธรรมชาติในแต่ละ พ้ืนที่เพื่อนา มาใช้ประโยชน์ในดา้นการประกอบอาชีพตอ้งพิจารณาว่าทรัพยากรทางธรรมชาติที่จะต้อง นา มาใช้ในการประกอบอาชีพในพ้ืนที่มีหรือไม่มีเพียงพอหรือไม่ถ้าไม่มีผูป้ระกอบการตอ้งพิจารณา ใหม่วา่จะกอบอาชีพที่ตดัสินใจเลือกไวห้รือไม่ 2. ศักยภาพของพนื้ทตี่ามหลกัภูมิอากาศ หมายถึงลกัษณะของลมฟ้าอากาศที่มีอยปู่ระจา ทอ้งถิ่น ใดทอ้งถิ่นหน่ึง โดยพิจารณาจากค่าเฉลี่ยของอุณหภูมิประจา เดือน และปริมาณน้า ฝนในช่วงระยะเวลา ต่างๆ ของปีเช่นภาคเหนือของประเทศไทยมีอากาศหนาวเยน็หรือเป็นแบบสะวนันา (Aw) คือ อากาศ ร้อนช้ืนสลบักบัฤดูแล้งเกษตรกรรม กิจกรรมที่ทา รายไดต้ ่อประชากรในภาคเหนือไดแ้ก่การทา สวน ทา ไร่ทา นา และเล้ียงสัตวภ์าคใตเ้ป็นภาคที่มีฝนตกตลอดท้งัปีทา ให้เหมาะแก่การปลูกพืชเมืองร้อน ที่ตอ้งการความชุ่มช้ืนสูง เช่น ยางพารา ปาล์มน้า มนัเป็นตน้การประกอบอาชีพอะไรก็ตาม ผูป้ระกอบ อาชีพจา เป็นตอ้งพิจารณาเลือกอาชีพให้เหมาะสมกบัสภาพสภาพภูมิอากาศเพราะสภาพภูมิอากาศจะมี ความสัมพนัธ์กบัการประกอบอาชีพ 3. ศักยภาพของภูมิประเทศและท าเลที่ต้ังของแต่ละพืน้ที่หมายถึง ลกัษณะของพ้ืนที่และทา เล ที่ต้งัในแต่ละพ้ืนที่ซ่ึงพ้ืนที่แต่ละทา เลจะมีลกัษณะแตกต่างกนัเช่น เป็ นภูเขา ที่ราบสูง ที่ราบลุ่ม ที่ราบ ชายฝั่ง สิ่งที่เราตอ้งศึกษาเกี่ยวกบัลกัษณะภูมิประเทศเช่น ความกว้างความยาวความลาดชัน และความ สูงของพ้ืนที่ เป็ นต้น การประกอบอาชีพใดๆ ก็ตามไม่วา่จะเป็นการผลิต การจา หน่าย หรือการให้บริการ ก็ตามจา เป็นตอ้งพิจารณาถึงทา เลที่ต้งัที่เหมาะสมและการคมนาคมขนส่งต่างๆ 4. ศักยภาพของศิลปะ วัฒนธรรม ประเพณี และวิถีชีวิตของแต่ละพื้นที่หมายถึง ลักษณะ วฒันธรรม ประเพณีและความแตกต่างกันในการด ารงชีวิตของประชากรในพ้ืนที่ซ่ึงมีผลต่อการ ประกอบอาชีพ ผูท้ี่จะประกอบอาชีพอาจตอ้งพิจารณาและเลือกประกอบอาชีพให้เมะสมกบัวฒันธรรม ประเพณีและวถิีชีวติของแต่ละพ้ืนที่ 5. ศักยภาพของทรัพยากรมนุษย์ในแต่ละพืน้ที่หมายถึง บุคคลที่อยู่ในพ้ืนที่ที่ตอ้งไดร้ับการ พฒันาความรู้ความคิดและสามารถการน าศักยภาพของแต่ละบุคคลในแต่ละพ้ืนที่มาใช้ในการ ปฏิบตัิงานให้เกิดประโยชน์สูงสุด และสร้างให้แต่ละบุคคลเกิดทศันคติที่ดีต่อการประกอบอาชีพ เกิด ความตระหนักในคุณค่าของตนเอง และเมื่อพิจารณาถึงทรัพยากรมนุษยใ์นแต่ละพ้ืนที่โดยเฉพาะ ภูมิปัญญาไทย แม้ว่ากาลเวลาจะผ่านไป ความรู้สมัยใหม่จะหลั่งไหลเข้ามามาก แต่ภูมิปัญญาไทย ก็สามารถปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกบัยุคสมยัได้การเลือกหรือการเขา้สู่อาชีพต่างๆจา เป็นตอ้งมีการ พิจารณาในเรื่องน้ีดว้ยเพราะการบริหารทรัพยากรมนุษย์น้นัจา เป็นตอ้งมีการดา เนินการอยา่งเป็นระบบ

246 เพราะหากไม่ดา เนินการตามกระบวนการอย่างเป็นระบบแลว้จะก่อให้เกิดผลเสียต่อการประกอบอาชีพ ในอนาคตได้เพราะผลที่ไดร้ับจากการบริหารน้นัไม่สอดคลอ้งกบความส าเร็จของการประกอบอาชีพ ั จะเห็นไดว้า่การเรียนรู้และวเิคราะห์หาจุดอ่อนจุดแข็งของศกัยภาพหลกัของพ้ืนที่มีความส าคญั และมีผลต่อการพฒันาอาชีพให้เข้มแข็งมากข้ึน เพราะศกัยภาพหลกัของพ้ืนที่เป็นปัจจัยหนึ่ งที่ท าให้ ผู้ประกอบการมีโอกาสเขา้สู่การประกอบอาชีพไดม้ายงิ่ข้ึน เรื่องที่ 4 ตัวอย่างอาชีพที่สอดคล้องกับศักยภาพหลักของพื้นที่ 1. กลุ่มอาชีพใหม่ด้านเกษตรกรรม กลุ่มการผลิต เช่น การผลิตไมด้อกเพื่อการคา้การผลิตปุ๋ยอินทรีย์การผลิตไก่อินทรีย์ กลุ่มแปรรูป เช่น การแปรรูปปลานิลแดดเดียวการแปรรูปท าไส้กรอกจากปลาดุก กลุ่มเศรษฐกิจพอเพียง เช่น การเกษตรแบบยงั่ยนืการเกษตรผสมผสานตามแนวทาง เกษตรทฤษฎีใหม่และแนวทางเศรษฐกิจพอเพียงการฝึกอบรมเกษตรทางเลือกภายใตเ้ศรษฐกิจพอเพียง ตัวอย่างอาชีพ การปลูกพชืผกัโดยวธิีเกษตรธรรมชาติ ปัจจุบันการเพาะปลูกของประเทศไทยประสบปัญหาหลายประการที่ส าคัญ ประการแรกคือ พ้ืนที่ทา การเกษตรส่วนใหญ่เป็นดินที่ขาดความอุดมสมบูรณ์ประการที่สองเกษตรกรประสบปัญหา แมลงศตัรูรบกวนและหนทางที่เกษตรกรเลือกใช้แก้ปัญหาส่วนใหญ่ก็คือ สารเคมีฆ่าแมลง ซ่ึงเป็น อนัตรายต่อเกษตรกรผผู้ลิตและผบู้ริโภคและเกิดมลพิษในสภาพแวดลอ้ม การแกป้ ัญหาดงักล่าวตามแนว พระราชด าริของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลที่ 9) ก็คือ “แนวทาง การเกษตรธรรมชาติแบบยงั่ยืน ตามแนวพระราชดา ริ” ซึ่งจะเป็ นแนวทางที่จะท าให้ดินเป็ นดินที่มีความ อุดมสมบูรณ์ เป็ นดินที่มีชีวิต มีศักยภาพในการผลิตและให้ผลผลิตทางการเกษตรที่ปลอดภัยจากสารพิษ ต่าง ๆ ทางการเกษตร ดงัน้นัผเู้รียนควรมีความรู้ความเขา้ใจ ทกัษะและเจตคติเกี่ยวกบัแนวพระราชด าริ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลที่ 9) หลักเกษตรธรรมชาติการปรับปรุง ดินโดยใช้ปุ๋ ยอินทรีย์และปุ๋ ยชีวภาพ ดินและอินทรียวัตถุในดิน ชมแปลงสาธิต - ทดลองเกษตรธรรมชาติ การป้องกนัและกา จดัศตัรูพืชโดยวิธีเกษตรธรรมชาติการทา สมุนไพรเพื่อป้องกนัและกา จดัศตัรูพืช มาตรฐานเกษตรธรรมชาติ ศฝก.ฝึกปฏิบตัิการทา ปุ๋ยหมกั ปุ๋ยน้า ชีวภาพและน้า สกดัชีวภาพ ฝึ กปฏิบัติการ เพาะกล้าและฝึ กปฏิบัติงานในแปลงเกษตร มาตรฐานเกษตรธรรมชาติMOA มาตรฐานเกษตรธรรมชาติ ศฝก.การจัดดอกไม้การแปรรูปผลผลิตการเกษตรการวางแผนการปลูกพืชผักโดยวิธีเกษตรธรรมชาติใน อนาคต การติดตามผลและให้ค าแนะน า

247 การวิเคราะห์5 ศักยภาพของพนื้ที่ในกลุ่มอาชีพใหม่ด้านเกษตรกรรม ที่ ศักยภาพ รายละเอียดที่ควรพิจารณาในประเด็น 1 การวิเคราะห์ทรัพยากรธรรมชาติ ใน แต่ละพ้ืนที่ - ดินมีความสมบูรณ์ -ไม่มีแมลงศตัรูรบกวน - มีแหล่งน้า และลกัษณะภูมิประเทศที่เป็นที่ราบลุ่มแม่น้า ที่ อุดมสมบูรณ์เหมาะสมในการท าการเกษตร 2 การวิเคราะห์พ้ืนที่ตามลักษณะภูมิอากาศ ฤดูกาล ภูมิอากาศเหมาะสมต่อการปลูกพืชผักเช่น ไม่อยใู่นพ้ืนที่ น้า ท่วม มีอากาศเยน็ ไม่ร้อนจดั 3 การวิเคราะห์ภูมิประเทศและทา เลที่ต้งั ของแต่ละพ้ืนที่ - เป็ นฐานการผลิตทางการเกษตร - มีแหล่งชลประทาน -ไม่มีความเสี่ยงจากภยัธรรมชาติที่มีผลความเสียหายรุนแรง - มีพ้ืนที่พอเพียงและเหมาะสม - มีการคมนาคมที่สะดวก 4 การวิเคราะห์ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี และวถิีชีวติของแต่ละพ้ืนที่ - มีวิถีชีวิตเกษตรกรรม - ประชาชนสนใจในวิถีธรรมชาติ 5 การวิเคราะห์ทรัพยากรมนุษยใ์นแต่ละ พ้ืนที่ - มีภูมิปัญญา/ผรูู้้เกี่ยวกบัเกษตรธรรมชาติ - มีกระแสการสนับสนุนเกษตรธรรมชาติจากสังคมสูง 2. กลุ่มอาชีพใหม่ด้านอุตสาหกรรม ภาคการผลิต ได้แก่ กลุ่มไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เช่น ช่างไฟฟ้าอุตสาหกรรม ช่างเชื่อมโลหะดว้ย ไฟฟ้าและแก๊ส ช่างเชื่อมเหล็กดดั ประตูหนา้ต่าง ช่างเดินสายไฟฟ้าภายในอาคาร ช่างเดินสายและติดต้งั อุปกรณ์ไฟฟ้ า กลุ่มเสื้อผ้า สิ่งทอ เช่น การทา ซิลคส์กรีน การท าผ้ามัดย้อมและมัดเพนท์ การท าผ้า ดว้ยกี่กระตุกการทา ผา้บาติก กลุ่มเครื่องยนต์เช่น การซ่อมรถจกัรยานยนตแ์ละเครื่องยนต์ช่างเครื่องยนต ์ ช่างเคาะตวัถงัรถยนต์

248 กลุ่มศิลปะประดิษฐ์และอัญมณี เช่น การแกะสลกัวสัดุอ่อนเบ้ืองตน้การข้ึนรูป กระถางต้นไม้ด้วยแป้ นหมุน การทา ของชา ร่วยด้วยเซรามิค การออกแบบเครื่องโลหะและรูปภณัฑ ์ อัญมณี ตัวอย่างอาชีพ การเป็ นตัวแทนจ าหน่ายที่พักและบริการท่องเที่ยวในแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ใน กลุ่มประเทศภูมิภาคอาเซียนโดยใช้คอมพวิเตอร์อนิเตอร์เน็ต สืบเนื่องจากความเปลี่ยนแปลงของประชาคมโลกที่มีการติดต่อสื่อสารกนัมากข้ึนอยา่งรวดเร็ว และกลุ่มประเทศอาเซียนไดม้ีนโยบายให้เกิดประชาคมอาเซียนข้ึน ซ่ึงหมายถึงคนในภูมิภาคดงักล่าว จะติดต่อไปมาหาสู่กนัมากข้ึน และในการน้ีการเดินทางท่องเที่ยวของประชาชนก็จะมีมากข้ึนจากความ สนใจใคร่รู้ใคร่เห็นเกี่ยวกบั ประเพณีวฒันธรรมของชาติเพื่อนบา้น การท่องเที่ยวเป็นอุตสาหกรรมบริการ ที่มีการเจริญเติบโตอยา่งรวดเร็วทวั่ โลกโดยมีเอกลกัษณ์เฉพาะตวัซ่ึงแตกต่างจากอุตสาหกรรม ประเภท อื่น ๆ คือการสร้างรายไดเ้ป็นเงินตราต่างประเทศเขา้ประเทศเป็นจา นวนมหาศาลเมื่อเทียบกบัรายไดจ้าก สินค้าอื่น ๆ การขยายตวัของอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวดงักล่าว ทา ให้ธุรกิจที่เกี่ยวขอ้งกบัการท่องเที่ยว ไดแ้ก่ธุรกิจโรงแรม ร้านอาหารคมนาคม และขนส่ง มีการขยายตวัตามไปดว้ยและการท่องเที่ยวยังถูกใช้ เป็นเครื่องมือในการกระจายรายไดแ้ละความเจริญไปสู่ภูมิภาคต่าง ๆ ก่อให้เกิดการสร้างงานสร้างอาชีพ ใหแ้ก่ชุมชนในทอ้งถิ่น และยงัมีบทบาทในการกระตุน้ ให้เกิดการผลิตและการนา เอาทรัพยากรธรรมชาติ ต่าง ๆ มาใช้ให้เกิดประโยชน์อยา่งเหมาะสม โดยอยใู่นรูปของสินคา้และบริการเกี่ยวกบัการท่องเที่ยว ดงัน้นัการรวบรวมนา เสนอขอ้มูลการใหบ้ริการเกี่ยวกบัการท่องเที่ยวโดยการเป็นตวักลางระหวา่งสถาน ประกอบการ/ผูป้ระกอบการกบัผูใ้ช้บริการ จึงเป็นอาชีพที่น่าสนใจและมีโอกาสก้าวหน้าสูง ดงัน้ัน ผู้เรียนจึงควรมีความรู้ ความเข้าใจ ทักษะและเจตคติเกี่ยวกบัธุรกิจที่พกัและการให้บริการการท่องเที่ยว เชิงวฒันธรรมในกลุ่มประเทศอาเซียน การใชค้อมพิวเตอร์อินเตอร์เน็ตส าหรับการเป็นตวัแทนจา หน่าย ระหวา่งเจา้ของ/ผปู้ระกอบการการท่องเที่ยวเชิงวฒันธรรมกบัผใู้ชบ้ริการผา่นทางอินเตอร์เน็ต การเจรจา ต่อรองในฐานะตวัแทนจา หน่าย การประเมินผลและพฒันาธุรกิจของตน

249 การวิเคราะห์5 ศักยภาพของพนื้ที่ในกลุ่มอาชีพใหม่ด้านอุตสาหกรรม ที่ ศักยภาพ รายละเอียดที่ควรพิจารณาในประเด็น 1 การวิเคราะห์ทรัพยากรธรรมชาติ ในแต่ละพ้ืนที่ ขอ้มูลของแหล่งท่องเที่ยว 2 การวิเคราะห์พ้ืนที่ตามลกัษณะภูมิอากาศ แหล่งท่องเที่ยวมีบรรยากาศที่เหมาะสม 3 การวิเคราะห์ภูมิประเทศและทา เลที่ต้งั ของแต่ละพ้ืนที่ มีทา เลที่ต้งัในชุมชน สังคม ที่มีการคมนาคมสะดวก 4 การวิเคราะห์ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี และวถิีชีวติของแต่ละพ้ืนที่ - ทุนทางสังคมและวัฒนธรรม การบริโภคของตลาดโลก มีแนวโนม้กระแสความนิยมสินคา้ตะวนัออกมากข้ึน - มีศิลปะ วฒันธรรม ประเพณีและวิถีชีวิตแบบด้งัเดิม และเป็น เอกลักษณ์ 5 การวิเคราะห์ทรัพยากรมนุษยใ์นแต่ละ พ้ืนที่ แรงงานมีทกัษะฝีมือและระบบประกนัสังคม และมีความสามารถ ในการใช้เทคโนโลยี 3. กลุ่มอาชีพใหม่ด้านพาณชิยกรรม การค้าและเศรษฐกิจพอเพียง ได้แก่ กลุ่มพัฒนาผลิตภัณฑ์การออกแบบและพัฒนาบรรจุภัณฑ์เพื่อชุมชนการ พัฒนาผลิตภัณฑ์เพื่อชุมชน การพัฒนาและออกแบบผลิตภัณฑ์ การขายสินค้าทางอินเทอร์เน็ต (e-Commerce) การสร้างร้านค้าทางอินเทอร์เน็ต กลุ่มผู้ประกอบการเช่น การประกอบการธุรกิจชุมชน ร้านคา้ปลีกกลุ่มแม่บา้น และวสิาหกิจชุมชน ตัวอย่างอาชีพ โฮมสเตย์ อาชีพโฮมสเตย์ เป็ นการประกอบอาชีพโดยน าต้นทุนทางสังคม คือ ทรัพยากรธรรมชาติและ สิ่งแวดลอ้มมาบริหารจดัการเพื่อเพิ่มมูลค่าจูงใจให้นกัท่องเที่ยวเขา้มาสัมผสักบัการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ในรูปแบบโฮมสเตย์ ในการจัดการศึกษาวิชาอาชีพโฮมสเตย์ยึดหลักการของการศึกษาตลอดชีวิต โดยให้ สังคมเขา้มามีส่วนร่วมในการจดัการศึกษา เน้นการพัฒนาสาระและกระบวนการเรียนรู้โดยใช้ชุมชนเป็ น ฐาน ควบคู่กบัสร้างองค์ความรู้ในการประกอบอาชีพโฮมสเตย์ ภายใต้ยุทธศาสตร์การใช้ต้นทุนทาง ธรรมชาติทุนทรัพยากรบุคคล ทุนภูมิปัญญาและแหล่งเรียนรู้ทุนทางวัฒนธรรม ทุนงบประมาณของรัฐ และทุนทางความรู้มาใชจ้ดักิจกรรมการเรียนรู้การจดัการศึกษาอาชีพโฮมสเตย์เป็นการจดัการกิจกรรม

250 การเรียนรู้ที่เสริมสร้างศักยภาพให้ผู้เรียนได้มีความรู้และสามารถพฒันาตนเองและกลุ่มไปสู่การบริหาร จดัการที่มีมาตรฐาน เป็นไปตามหลกัการของโฮมสเตย์นา ไปสู่การเชื่อมโยงองคค์วามรู้ที่หลากหลาย ซ่ึง เกิดจากฝึกประสบการณ์โดยการจดัทา โครงการประกอบอาชีพโฮมสเตย์ดงัน้นัผเู้รียน จึงควรมีความรู้ ความเขา้ใจ ทกัษะและเจตคติเกี่ยวกบัสถานการณ์การท่องเที่ยว นโยบายการท่องเที่ยวของประเทศไทย ความรู้พ้ืนฐาน และมาตรฐานการจดัการโฮมสเตย์การจดักิจกรรมนา เที่ยวการตอ้นรับนกัท่องเที่ยวการ บริการ มคัคุเทศก์การสร้างเครือข่ายการท่องเที่ยวโฮมสเตย์การประกอบอาหาร การปฐมพยาบาล เบ้ืองตน้ภาษาองักฤษเพื่อการท่องเที่ยวและการบริหารจัดการ การวิเคราะห์5 ศักยภาพของพนื้ที่ในกลุ่มอาชีพใหม่ด้านพาณชิยกรรม ที่ ศักยภาพ รายละเอียดที่ควรพิจารณาในประเด็น 1 การวิเคราะห์ทรัพยากรธรรมชาติ ในแต่ละพ้ืนที่ - มีแหล่งท่องเที่ยวที่เป็นจุดสนใจแปลกชวนใหผ้คู้นมาเที่ยวและ พักค้างคืน - มีโปรแกรมที่น่าสนใจในการศึกษาธรรมชาติและพกัผอ่นที่ดี -ไม่ถูกรบกวนจากแมลงและสัตวอ์ื่น ๆ 2 การวิเคราะห์พ้ืนที่ตามลกัษณะภูมิอากาศ - ใกลแ้หล่งน้า ทะเล มีทิวทศัน์ที่สวยงาม - ภูมิอากาศไม่แปรปรวนบ่อย ๆ 3 การวิเคราะห์ภูมิประเทศและทา เลที่ต้งั ของแต่ละพ้ืนที่ - มีทา เลที่ต้งัพอดีไม่ใกลไ้กลเกินไป - มีการคมนาคมสะดวกในการเดินทาง -ข้อมูลแต่ละพ้ืนที่ที่เราเลือกอยใู่กลจุ้ดท่องเที่ยวหรือไม่สะดวก ในการเดินทางดว้ยความปลอดภยัเพียงใด มีคู่แข่งที่สา คญัหรือไม่ 4 การวิเคราะห์ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี และวถิีชีวติของแต่ละพ้ืนที่ เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวฒันธรรมที่เป็นธรรมชาติอยใู่นพ้ืนที่มีการ ประชาสัมพนัธ์ที่ดีจากองคก์รท่องเที่ยว 5 การวิเคราะห์ทรัพยากรมนุษยใ์นแต่ละ พ้ืนที่ - มีผู้ประกอบการ และแรงงานที่มีความรู้ความสามารถ - มีความร่วมมือจากชุมชนในดา้นการเป็นมิตรกบัแขกที่มาใช้ บริการ 4. กลุ่มอาชีพใหม่ด้านความคิดสร้างสรรค์ คอมพวิเตอร์และธุรการ ได้แก่ Software กลุ่มออกแบบ เช่น โปรแกรม AUTO CAD เพื่องานออกแบบก่อสร้างออกแบบชิ้นส่วน อุตสาหกรรม เขียนแบบเครื่องกลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ Solid Work

251 กลุ่มงานในส านักงาน เช่น Office and Multimedia การจัดท าระบบข้อมูลทางการเงิน และบัญชีด้วยโปรแกรม Excel และโปรแกรมบญัชีสา เร็จรูปเพื่อใชใ้นการทา งานทางธุรกิจ การใช้คอมพิวเตอร์ในส านักงานด้วยโปรแกรม Microsoft Office การพัฒนาโปรแกรมด้วย MS Access โดยใช้ระบบงานบุคคล การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร สา หรับการประกอบธุรกิจบนอินเทอร์เน็ต Hardware ช่างคอมพิวเตอร์เช่น ซ่อม ประกอบ ติดต้งัระบบบา รุงรักษาคอมพิวเตอร์และเครือข่าย ตัวอย่างอาชีพ ภาพเคลื่อนไหว (Animation) เพอื่ธุรกจิ ในปัจจุบนัเทคโนโลยีกา้วเขา้มามีบทบาทในชีวิตประจ าวันของมนุษย์มากข้ึน สิ่งหน่ึงที่เห็นได้ ว่ามีการเติบโตอย่างรวดเร็วนั่นคือธุรกิจอุตสาหกรรมดา้น Animationการสร้างความบันเทิง และงาน สร้างสรรค์การออกแบบโดยการใช้คอมพิวเตอร์ หลักสูตรทางด้าน Animation จึงน่าจะตอบสนองความ ตอ้งการของกลุ่มธุรกิจ Animation หลักสูตร Animation เพื่อธุรกิจ เป็นหลกัสูตรอาชีพที่สร้างสรรค์ สามารถนา ไปประกอบอาชีพที่สร้างรายได้เป็นอย่างดีท้งัในปัจจุบนัและอนาคต ดงัน้นั ผู้เรียนควรมี ความรู้ความเข้าใจ ทกัษะและเจตคติเกี่ยวกับความหมาย ความส าคัญ และประโยชน์ของความคิด สร้างสรรค์ เทคนิคการคิดเชิงสร้างสรรค์ การกา จดัสิ่งกีดก้นัความคิดเชิงสร้างสรรค์ความรู้เบ้ืองตน้ เกี่ยวกบั Animation เพื่อธุรกิจ การออกแบบ Animation เพื่อธุรกิจ Animation Workshop ประโยชน์และ โทษของการใช้คอมพิวเตอร์ จรรยาบรรณในการประกอบอาชีพ กฎหมายที่เกี่ยวขอ้งเกี่ยวกบัการ ประกอบอาชีพ การทา ธุรกิจ Animation การวิเคราะห์5 ศักยภาพของพนื้ที่ในกลุ่มอาชีพใหม่ด้านความคิดสร้างสรรค์ ที่ ศักยภาพ รายละเอียดที่ควรพิจารณาในประเด็น 1 การวิเคราะห์ทรัพยากรธรรมชาติในแต่ ละพ้ืนที่ ข้อมูลของทรัพยากรธรรมชาติ ที่พอเพียง และสะดวกในการเข้าถึง 2 การวิเคราะห์พ้ืนที่ตามลกัษณะภูมิอากาศ - อุณหภูมิความช้ืน ความกดอากาศลม และปริมาณน้า ฝน รวมไป ถึงปัจจยัที่เกี่ยวขอ้งอื่นในทางอุตุนิยมวิทยา ที่ต้งัตามแนว ละติจูด ความใกล้ไกลจากทะเล - มีข้อมูลของภูมิอากาศ 3 การวิเคราะห์ภูมิประเทศและทา เลที่ต้งั ของแต่ละพ้ืนที่ มีขอ้มูลภูมิประเทศและทา เลที่ต้งัต่าง ๆ

252 ที่ ศักยภาพ รายละเอียดที่ควรพิจารณาในประเด็น 4 การวิเคราะห์ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี และวถิีชีวติของแต่ละพ้ืนที่ มีขอ้มูลเกี่ยวกบัวฒันธรรม ประเพณีที่ผสมผสานของหลายพ้ืนที่ 5 การวิเคราะห์ทรัพยากรมนุษยใ์นแต่ละ พ้ืนที่ มีแรงงานที่มีทักษะฝี มือความรู้ ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี การส่งเสริมโอกาสทางการศึกษาอยา่งต่อเนื่อง 5. กลุ่มอาชีพใหม่ด้านบริหารจัดการและการบริการ กลุ่มท่องเทยี่วไดแ้ก่การอบรมมคัคุเทศก์พนักงานบริการอาหารและเครื่องดื่ม พนกังานผสมเครื่องดื่ม การทา อาหารวา่งนานาชาติการฝึกอบรมภาษาและธุรกิจโฮมสเตย์ กลุ่มสุขภาพ ไดแ้ก่การนวดแผนไทย นวดลูกประคบ สปาการดูแลเด็กและผู้สูงอายุ กลุ่มการซ่อมแซม และบา รุงรักษาการซ่อมเครื่องปรับอากาศรถยนต์การซ่อม เครื่องยนต์ดีเซล การซ่อมเครื่องยนตเ์บนซิน การซ่อมเครื่องยนตเ์ล็กเพื่อการเกษตรการซ่อมจกัร อุตสาหกรรม คมนาคมและการขนส่ง จ านวน 1 หลกัสูตร วิชาชีพด้าน Logistics หรือการขนส่งสินคา้ทางอากาศและทางเรือ การก่อสร้าง กลุ่มช่างต่าง ๆเช่น การปูกระเบ้ือง ช่างไมก้่อสร้าง ช่างสีอาคาร กลุ่มการผลติวสัดุก่อสร้าง เช่น การทา บล็อคคอนกรีต การผลิตซีเมนต์ ตัวอย่างอาชีพ การพฒันากลุ่มอาชีพทอผ้าพนื้เมือง ในปัจจุบันน้ีผา้พ้ืนเมืองของไทยในภาคต่าง ๆ กา ลงัไดร้ับการอนุรักษฟ์้ืนฟูและพัฒนา รวมท้งั ไดร้ับการส่งเสริมให้นา มาใช้สอยในชีวิตประจา วนักนัอย่างกวา้งขวางมาก ดงัน้นัจึงเกิดมีการผลิตผา้ พ้ืนเมืองในลกัษณะอุตสาหกรรมโรงงาน โดยมีบริษทัจา้งช่างทอ ทา หน้าที่ทอผา้ดว้ยมือตามลวดลายที่ กา หนดให้โรงงานหรือบริษัทจัดเส้นไหมหรือเส้นด้ายที่ย้อมสีเสร็จแล้วมาให้ทอ เพื่อเป็ นการควบคุม คุณภาพ บางแห่งจะมีคนกลางรับซ้ือผา้จากช่างทออิสระซ่ึงเป็นผปู้ั่นดา้ย ย้อมสีและทอตามลวดลายที่ ต้องการเองที่บ้าน แต่คนกลางเป็นผกู้า หนดราคาตามคุณภาพและลวดลายของผา้ที่ตลาดตอ้งการในบาง จงัหวดัมีกลุ่มแม่บา้นช่างทอผา้ที่รวมตวักนัทอผา้เป็ นอาชีพเสริม และนา ออกขายในลกัษณะสหกรณ์เช่น กลุ่มทอผา้ของศิลปาชีพอย่างไรก็ตามในสภาพที่ไดก้ล่าวมาแลว้ขา้งตน้น้ันเป็นการทอเพื่อขาย เป็ น หลักการทอผา้พ้ืนบา้นพ้ืนเมืองหลายแห่งยงัทอลวดลายสัญลกัษณ์ด้งัเดิม โดยเฉพาะในชุมชนที่มีเช้ือสาย ชาติพนัธุ์บางกลุ่มที่กระจายตวักนัอยใู่นภาคต่าง ๆ ของประเทศไทย ศิลปะการทอผา้ของกลุ่มชนเหล่าน้ี จึงนับว่าเป็นเอกลักษณ์เฉพาะกลุ่มอยู่จนถึงทุกวนัน้ีหากจะแบ่งผา้พ้ืนเมืองของกลุ่มชนเหล่าน้ี

253 ตามภาคต่าง ๆ เพื่อให้เห็นภาพชดัเจนข้ึนในภูมิภาคต่าง ๆ และมีการปรับปรุงพัฒนาสีสัน คุณภาพ และ ลวดลาย ให้เขา้กับรสนิยมของตลาด ดงัน้ัน ผูเ้รียนจึงควรมีความรู้ความสามารถ ทกัษะและเจตคติ เกี่ยวกบัการวิเคราะห์สภาพกลุ่มอาชีพ/ธุรกิจของกลุ่มอาชีพทอผา้พ้ืนเมือง และวิเคราะห์สถานภาพของ กลุ่มอาชีพ/ธุรกิจ การวิเคราะห์ 5 ศักยภาพของพนื้ที่ในกลุ่มอาชีพใหม่ด้านบริหารจัดการและการบริการ ที่ ศักยภาพ รายละเอียดที่ควรพิจารณาในประเด็น 1 การวิเคราะห์ทรัพยากรธรรมชาติ ในแต่ละพ้ืนที่ มีทรัพยากรธรรมชาติที่สามารถน ามาเป็ นวัตถุดิบ 2 การวิเคราะห์พ้ืนที่ตามลกัษณะภูมิอากาศ มีภูมิอากาศที่เหมาะสม 3 การวิเคราะห์ภูมิประเทศและทา เลที่ต้งั ของแต่ละพ้ืนที่ - เป็ นศูนย์กลางหัตถอุตสาหกรรม - มีถนนที่เอ้ือต่อการบริการดา้นการคา้การลงทุน และการ ท่องเที่ยวเชื่อมโยงกบั ประเทศเพื่อนบา้น สามารถติดต่อคา้ขายกบั ประเทศเพื่อนบา้น มีพ้ืนที่ชายแดนติดกบั ประเทศเพื่อนบา้น มีอาณาเขตติดต่อกบั ประเทศเพื่อนบา้น การค้าชายแดน 4 การวิเคราะห์ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี และวถิีชีวติของแต่ละพ้ืนที่ มีแหล่งอุตสาหกรรมที่เกี่ยวขอ้ง ทุนทางสังคมและวฒันธรรม 5 การวิเคราะห์ทรัพยากรมนุษยใ์นแต่ละ พ้ืนที่ มีภูมิปัญญา และฝี มือแรงงาน กิจกรรม 1. ให้ผู้เรียนรวมกลุ่มและส ารวจพ้ืนที่ในชุมชน พร้อมบอกวิธีการหาความรู้ที่เกี่ยวกบัศกัยภาพ หลกัของพ้ืนที่วา่พ้ืนที่น้นัเหมาะสมกบัการประกอบอาชีพใด 2. ใหผ้เู้รียนยกตวัอยา่งอาชีพที่ตดัสินใจเลือกประกอบอาชีพ และวิธีหาความรู้เกี่ยวกบัอาชีพน้นั พร้อมท้งัวเิคราะห์ศกัยภาพหลกัของพ้ืนที่ที่เกี่ยวขอ้งกบัอาชีพ เพื่อใหอ้าชีพที่เลือกมีความเป็นไปได้

254 บรรณานุกรม คณาพร คมสัน. 2540. การพฒันารูปแบบการเรียนรู้ด้วยการน าตนเองในการอ่านภาษาองักฤษเพอื่ความ เข้าใจ ส าหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขา หลักสูตรและการสอน, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ชยัฤทธ์ิ โพธิสุวรรณ. 2541. รายงานการวจิัยเรื่อง ความพร้อมในการเรียนรู้โดยการชี้น าตนเองของ ผู้เรียนผู้ใหญ่ของกจิกรรมการศึกษาผู้ใหญ่บางประเภท.กรุงเทพมหานคร : สาขาวิชาการศึกษา ผใู้หญ่, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. . 2544. การศึกษาผู้ใหญ่: ปรัชญาตะวันตกและการปฏิบัติ. กรุงเทพมหานคร : ส านักพิมพ์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. นัดดาอังสุโวทัย. 2550.การพฒันารูปแบบการเรียนการสอนวชิาเคมีทเี่น้นกระบวนการเรียนรู้ แบบน าตนเองของนักศึกษาระดับปริญญาตรี.วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิทยา ศาสตรศึกษา, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. บุญศิริ อนันตเศรษฐ. 2544. การพัฒนากระบวนการการเรียนการสอนเพื่อเสริมสร้างความสามารถใน การเรียนรู้ด้วยตนเอง ของผู้เรียนในระดับมหาวิทยาลยั. วิทยานิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาอุดมศึกษา,จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ฝ่ ายวิชาการบิสคิต. 2550. ฟัง คิด อ่าน เขียน. กรุงเทพมหานคร : ส านักพิมพ์บิสคิต. ยุดา รักไทย และปานจิตต์ โกญจนาวรรณ. 2550. พูดอย่างฉลาด. กรุงเทพมหานคร : ซีเอด็ยเูคชนั่จา กดั. ราชบัณฑิตยสถาน. 2546. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2542.กรุงเทพมหานคร: นานมีบุ๊คส์ พบัลิเคชนั่ส์. รุ่งอรุณ ไสยโสภณ. 2550.การจัดกจิกรรมที่เสริมสร้างความพร้อมในการเรียนรู้โดยการชี้น าตนเองและ ความสามารถในการพฒันาหลกัสูตรสถานศึกษา. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขา อาชีวศึกษา, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. วิกร ตัณฑวุฑโฒ. 2536. หลักการเรียนรู้ของผู้ใหญ่. กรุงเทพมหานคร : สา นกัส่งเสริมและฝึกอบรม มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. วชิยัวงษใ์หญ่. 2542. “ยกเครื่องเรื่องเรียนรู้:การเรียนรู้คือส่วนหน่ึงของชีวิตทุกลมหายในคือการ เรียนรู้”. สานปฏิรูป. 20 (พฤศจิกายน 2542) : 55 -61. วิภาดา วัฒนนามกุล. 2544. การพัฒนาระบบการเรียนด้วยตนเองส ากรับนักศึกษาสาขาวิชาชีพ สาธารณสุข. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน, มหาวทิยาลยัขอนแก่น.

255 ศรัณย์ ขจรไชยกุล. 2542. การใช้โปรแกรมการแนะแนวกลุ่มต่อการเพมิ่ความพร้อมของการเรียนรู้โดย การชี้น าตนเองของนักศึกษารอพินิจชั้นปี ที่ 2 มหาวิทยาลัยกรุงเทพ. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรม หาบัณฑิต สาขาจิตวิทยาการศึกษาและการแนะแนว, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. ศันศนีย์ ฉัตรคุปต์. 2545. รายงานการวจิัยเรื่องการเรียนรู้รูปแบบใหม่: ยุทธศาสตร์ด้านนโยบายและการ ใช้ทรัพยากร. กรุงเทพมหานคร : หา้งหุน้ ส่วนจา กดัภาพพิมพ.์ สมคิด อิสระวัฒน์. 2538. รายงานการวจิัยเรื่องลกัษณะการเรียนรู้ด้วยตัวเองของคนไทย. กรุงเทพมหานคร :คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. . 2541. รายงานการวจิัยเรื่องลกัษณะการอบรมเลยี้งดูของคนไทยในชนบทซึ่งมีผลต่อการ เรียนรู้ด้วยตนเอง. กรุงเทพมหานคร:คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. สมบัติ สุวรรณพิทักษ์. 2541. เทคนิคการสอนแนวใหม่ส าหรับการศึกษานอกโรงเรียน. กรุงเทพมหานคร: กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน. ส านักงานคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ. 2545. แผนการศึกษาแห่งชาติ (พ.ศ. 2545 - 2559). (พิมพ์ คร้ังที่2).กรุงเทพมหานคร : พริกหวานกราฟฟิคจา กดั. . ม.ป.ป. พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. กรุงเทพมหานคร : บริษัทพริกหวานกราฟฟิคจา กดั. ส านักบริหารงานการศึกษานอกโรงเรียน. 2549. แนวคิดสู่การปฏิบัติ: การเรียนรู้โดยการชี้น าตนเอง ส าหรับผู้ใหญ่. กรุงเทพมหานคร :โรงพิมพ์อักษรไทย. สุนทรา โตบัว. 2546. การพฒันารูปแบบการเรียนการสอนเพอื่เสริมสร้างลกัษณะการเรียนรู้ด้วยตนเอง ของนักศึกษาพยาบาล. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาการวิจัยและพัฒนาหลักสูตร, มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. สุรางค์ โค้วตระกูล. 2544. จิตวิทยาการศึกษา. (พิมพค์ร้ังที่5).กรุงเทพมหานคร: ส านักพิมพ์จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย. สุวัฒน์ วัฒนวงศ์. 2544. จิตวิทยาเพื่อการฝึ กอบรมผู้ใหญ่. กรุงเทพมหานคร : ธีระป้ อมวรรณกรรม. อัญชลีชาติกิติสาร. 2542. การพฒันาคุณลกัษณะการเรียนรู้ด้วยตนเองของคนไทย. วิทยานิพนธ์ศึกษา ศาสตรมหาบณัฑิต สาขาการศึกษาผใู้หญ่และการศึกษาต่อเนื่อง, มหาวิทยาลัยมหิดล. Brockett, R. G. and R. Hiemstra. 1991. Self-direction in Adult Learning : Perspectives in theory, research and practice. London: Routledge. . 1993. Self-Direction in Adult Learning. (2 nd ed). San Francisco : Chapman and Hall, Inc.

256 Brookfield, S.D. 1984. “Self-Directed Adult Learning : A Critical Paradigm”. Adult Education Quarterly. 35(2) : 59-71. Caffarella, R.S. 1983. “Fostering Self-Directed Learning in Post-secondary Education”. An Omnibus of Practice and Research. (November 1983) : 7 -26. Candy, P.C. 1991. Self- Direction for Lifelong Learning.San Francisco : Jossey-Bass Publishers. Good, C. V. 1973. Dictionary of Education. (3 rd ed.). New York : McGraw-Hill Book. Griffin, C. 1983. Curriculum Theory in Adult Lifelong Education. London : Crom Helm. Guglielmino, L. M. 1977. Development of the Self-directed Learning Readiness Scale. Georgia: Unpublished Doctoral Dissertation, University of Georgia. Knowles, M.S. 1975. Self- Directed Learning : A Guide for Learner and Teacher. New York : Association Press. Oddi, L.F. 1987. “Perspectives on Self-Directed Learning”. Adult Education Quarterly. 38 (1987) : 97 -107. Skager, R. 1977. Curriculum Evaluation for Lifelong Education. Toronto: Pergamon Press. . 1978. Lifelong Education and Evaluation Practice. Hamburg: Pergamon Press and the UNESCO Institution for Education. Tough, A. 1979. The Adult’s Learning Projects. Toronto, Ontario Institute for Studies in Education. Tyler, R. W. 1949. Basic Principles of Curriculum and Instruction. Chicago : The University of Chicago Press. กญัจน์โชติสหพฒันสมบตัิ,2551.เทคนิคการคิดเป็ น. บทความการศึกษาตามอัธยาศัย ศูนย์การศึกษา นอกระบบและการศึกษาตามอธัยาศยัอา เภอบางน้า เปร้ียวจงัหวดัฉะเชิงเทรา. ชยัยศ อิ่มสุวรรณ. “คิดเป็ นคือคิดพอเพียง”.วารสาร กศน., มีนาคม 2550,หน้า 9 -11. ชุมพล หนูสง และคณะ 2544. ปรัชญาคิดเป็ น (หนังสือรวบรวมค าบรรยายและบทสัมภาษณ์ ดร.โกวิท วรพิพฒัน์ในโอกาสต่าง ๆ)กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์อักษรไทย. ดวงเดือน พันธุมนาวิน, 2543.ทฤษฎีต้นไม้จริยธรรม :การวจิัยและการพฒันาบุคคล(พิมพค์ร้ังที่3) กรุงเทพ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. ทองอยู่แกว้ไทรฮะ. “คิดเป็ น : เพอื่นเรียนรู้สู่อนาคต”.วารสาร กศน. มีนาคม 2550, หน้า 12 -16. “ ” , 2546.ใตร้่มไทร(หนงัสือเกษียณอายรุาชการ ทองอยู่แกว้ไทรฮะ).กรุงเทพฯ: โรงพิมพอ์งคก์ารรับส่งสินคา้และพสัดุภณัฑ์(ร.ส.พ.)

257 ธวัชชัย ชัยจิรฉายากุล และวราพรรณ น้อยสุวรรณ, 2546. การพฒันาหลกัสูตรและวธิีทางการสอน หน่วยที่ 8 -15 (พิมพค์ร้ังที่5)กรุงเทพ : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมธิราช. พรจนัทร์เจียรเอสศกัด์ิ,2527. เทคนิคการรวบรวมข้อมูลเพอื่การแนะแนว. กรุงเทพฯ :คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร. พระธรรมปิ ฎก, 2546. พัฒนาการแบบองค์รวมของเด็กไทย. กรุงเทพ:ธรรมสภาและสถาบันบันลือธรรม. สถาบันพัฒนาการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยภาคตะวันออก,2551. คู่มือการจัดการข้อมูล และสารสนเทศชุมชนส าหรับครูการศึกษานอกโรงเรียน ระยอง. สนอง โลหิตวิเศษ, 2544. ปรัชญาการศึกษาผู้ใหญ่และการศึกษานอกระบบ.กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัย ศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร. สมพร เทพสิทธา ,2542 . คุณธรรมและจริยธรรม กรุงเทพ : สมชายการพิมพ์. หน่วยศึกษานิเทศก,์2552. คัมภีร์ กศน. เอกสารหลักการและแนวคิดประกอบการด าเนินงาน กศน. กรุงเทพฯ : หน่วยศึกษานิเทศก,์สา นกังานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย. อุ่นตา นพคุณ , 2528.แนวคิดทางการศึกษานอกโรงเรียนและการพฒันาชุมชน เรื่อง คิดเป็น.กรุงเทพฯ: กรุงสยามการพิมพ์. กุลขณิษฐ์ ราเชนบุณขวัทน์. เอกสารประกอบการบรรยายเรื่องกระบวนการวิจัย. ในการประชุม สัมมนางานวิจัยโครงการวิจัยพัฒนาคุณภาพ กศน. ปี งบประมาณ 2552 (วันที่ 29 -30 มิถุนายน 2552) บุญใจ ศรีสถิตนรากูร. ระเบียบวิธีการวิจัยทางพยาบาลศาสตร์. พิมพค์ร้ังที่3กรุงเทพฯ : บริษทัยแูอนดไ์ออินเตอร์มีเดียจา กดั, 2547 พนิต เข็มทอง. เอกสารประกอบการบรรยายเรื่องมโนทัศน์การวิจัยในชั้นเรียน. ในการประชุม สัมมนางานวิจัยโครงการวิจัยพัฒนาคุณภาพ กศน. ปี งบประมาณ 2552 (วันที่ 29 -30 มิถุนายน 2552) พิสณุ ฟองศรี. วิจัยชั้นเรียน หลักการและเทคนิคปฏิบัติ. พิมพค์ร้ังที่7. กรุงเทพฯ : ด่านสุทธาการพิมพ์, 2551. ไมตรี บุญทศ. คู่มือการทา วจิัยในโรงเรียน.กรุงเทพฯ : สุรีวิยาศาสน์, 2549. ศิริรัตน์ วีรชาตินานุกูล ความรู้เบือ้งต้นเกี่ยวกบัสถิติและการวจิัย.กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัย กรุงเทพ, 2545 ส านักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. วิจัยแผ่นเดียว : เส้นทางสู่คุณภาพการอาชีวศึกษา. กรุงเทพฯ : ส านักงานวิจัยและพัฒนาการอาชีวศึกษา, 2547. สมเจตน์ ไวทยาการณ์. หลักและการวิจัย. นครปฐม : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2544

258 คณะผ ู้จดัท า ที่ปรึกษา 1. นายประเสริฐ บุญเรือง เลขาธิการ กศน. 2. ดร.ชัยยศ อิ่มสุวรรณ์ รองเลขาธิการ กศน. 3. นายวัชรินทร์ จ าปี รองเลขาธิการ กศน. 4. ดร.ทองอยู่แกว้ไทรฮะ ที่ปรึกษาด้านการพัฒนาหลักสูตร กศน. 5. นางรักขณา ตัณฑวุฑโฒ ผอู้า นวยการกลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน ผู้เขยีนและเรียบเรียง 1. บทที่ 1 การเรียนรู้ด้วยตนเอง ดร.รุ่งอรุณ ไสยโสภณ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 2. บทที่2 การใชแ้หล่งเรียนรู้ ดร.รุ่งอรุณ ไสยโสภณ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 3. บทที่ 3 การจัดการความรู้ ดร.รุ่งอรุณ ไสยโสภณ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 4. บทที่ 4 คิดเป็ น ดร.ทองอยู่แกว้ไทรฮะ ที่ปรึกษาด้านการพัฒนาหลักสูตร กศน. 5. บทที่ 5 การวจิยัอยา่งง่าย นางศิริพรรณ สายหงษ์ ข้าราชการบ านาญ ผู้บรรณาธิการ และพฒันาปรับปรุง 1. บทที่ 1 การเรียนรู้ด้วยตนเอง ดร.รุ่งอรุณ ไสยโสภณ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 2. บทที่2 การใชแ้หล่งเรียนรู้ นายธวัชชัย ใจชาญสุขกิจ รักษาการในตา แหน่งผอู้า นวยการ ส านักงาน กศน. จังหวัดเพชรบุรี นางสาวสุพัตรา โทวราภา สถาบนัส่งเสริมและพฒันานวตักรรมการเรียนรู้ 3. บทที่ 3 การจัดการความรู้ นางอัจฉรา ใจชาญสุขกิจ ส านักงาน กศน.จังหวัดสมุทรสงคราม นางณัฐพร เช้ือมหาวนัสถาบนัการศึกษาและพฒันาต่อเนื่องสิรินธร

259 4. บทที่ 4 คิดเป็ น ดร.ทองอยู่แกว้ไทรฮะ ที่ปรึกษาส านักงาน กศน. 5. บทที่5 การวจิยัอยา่งง่าย นางศิริพรรณ สายหงษ์ ข้าราชบ านาญ นางพิชญาภา ปิ ติวรา ข้าราชบ านาญ คณะท างาน 1. นายสุรพงษ์ มนั่มะโน กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาววรรณพร ปัทมานนท์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางสาวศริญญา กุลประดิษฐ์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 5. นางสาวเพชรินทร์ เหลืองจิตวัฒนา กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน ผู้พมิพ ์ ต้นฉบับ 1. นางปิ ยวดี คะเนสม กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 2. นางสาวเพชรินทร์ เหลืองจิตวัฒนา กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 3. นางสาวกรวรรณ กวีวงษ์พิพัฒน์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางสาวชาลีนี ธรรมธิษา กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 5. นางสาวอริศรา บ้านชี กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน ผู้ออกแบบปก นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน

260 คณะผ ู้พฒันาและปรับปรุง คร้ังท ี่2 ที่ปรึกษา 1. นายประเสริฐ บุญเรือง เลขาธิการ กศน. 2. ดร.ชัยยศ อิ่มสุวรรณ์ รองเลขาธิการ กศน. 3. นายวัชรินทร์ จ าปี รองเลขาธิการ กศน. 4. นางวัทนี จันทร์โอกุล ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านการพัฒนาสื่อการเรียนการสอน 5. นางชุลีพร ผาตินินนาท ผเู้ชี่ยวชาญเฉพาะดา้นเผยแพร่ทางการศึกษา 6. นางอัญชลี ธรรมวิธีกุล หวัหนา้หน่วยศึกษานิเทศก์ 7. นางศุทธินี งามเขตต์ ผอู้า นวยการกลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน ผู้พฒันาและปรับปรุง คร้ังที่2 1. ดร.ทองอยู่แกว้ไทรฮะ ที่ปรึกษากลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 2. ดร.รุ่งอรุณ ไสยโสภณ หวัหนา้กลุ่มพฒันาการเรียนการสอน 3. นายสมชาย ฐิติรัตนอัศว์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 4. นางสาววรรณพร ปัทมานนท์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน 5. นางสาวชาลินี ธรรมธิษา กลุ่มพฒันาการศึกษานอกโรงเรียน

261 คณะผ ู้ปรับปรุงข ้ อมูลเกย ี่วกบัสถาบันพระมหากษตัริย ์ปี พ.ศ. 2560 ที่ปรึกษา 1. นายสุรพงษ์ จ าจด เลขาธิการ กศน. 2. นายประเสริฐ หอมดี ผู้ตรวจราชการกระทรวงศึกษาธิการ ปฏิบัติหน้าที่รองเลขาธิการ กศน. 3. นางตรีนุช สุชสุเดช ผอู้า นวยการกลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย ผู้ปรับปรุงข้อมูล นางสาวกรรณิการ์ อินทราย กศน.เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร คณะท างาน 1. นายสุรพงษ์ มนั่มะโน กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย 2. นายศุภโชค ศรีรัตนศิลป์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย 3. นางสาวเบ็ญจวรรณ อ าไพศรี กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย 4. นางเยาวรัตน์ ปิ่นมณีวงศ์กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย 5. นางสาวสุลาง เพช็รสวา่ง กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย 6. นางสาวทิพวรรณ วงค์เรือน กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย 7. นางสาวนภาพร อมรเดชาวัฒน์ กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย 8. นางสาวชมพูนท สังข์พิชัย กลุ่มพฒันาการศึกษานอกระบบและการศึกษา ตามอัธยาศัย

262