ลูกเสือสำรอง (ดาวดวงที่ 3) หน่วยที่ 11 การผูกเงื่อน

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 0

ลูกเสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 49

เอกสารประกอบการเรียนการสอน เล่ม 11
ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3)
กจิ กรรมพฒั นาผ้เู รียน ชันประถมศึกษาปี ที 3
หน่วยที การผูกเงือน

พิณทิพย์ สาธุพนั ธ์
ตาํ แหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชํานาญการ

โรงเรียนอนุบาลสุพรรณบรุ ี
สํานักงานเขตพนื ทกี ารศึกษาสุพรรณบุรี เขต 1

ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 1

คาํ นํา

เอกสารประกอบการเรียนการสอน ลูกเสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) กิจกรรม
พฒั นาผูเ้ รียน ชันประถมศกึ ษาปี ที 3 จดั ทาํ ขึนเพอื ใชใ้ นการจดั กิจกรรมการเรียน
การสอนกิจกรรมลูกเสือ ตามพระราชบญั ญตั กิ ารศึกษาแห่งชาติ พุทธศกั ราช 2542
มาตรา 24 ตรงตามหลกั สูตรการศกึ ษาขนั พืนฐาน พุทธศกั ราช 2544 โดยเนน้
กิจกรรมทีฝึกใหผ้ เู้ รียนเกิดการเรียนรู้ ทกั ษะปฏบิ ตั ิและการพฒั นาคุณธรรมของ
นกั เรียน ซึงสอดคลอ้ งกบั ความสนใจและความถนดั ของผเู้ รียน โดยแบง่ เนือหา
ออกเป็น 12 หน่วย ๆ ละ 1 เล่ม ประกอบดว้ ย ไดแ้ ก่

หน่วยที อนามยั
หน่วยที ความสามารถในเชิงทกั ษะ
หน่วยที การสาํ รวจ
หน่วยที การคน้ หาธรรมชาติ
หน่วยที 5 ความปลอดภยั
หน่วยที บริการ
หน่วยที ธงและประเทศตา่ งๆ
หน่วยที การฝีมอื
หน่วยที กิจกรรมกลางแจง้
หน่วยที การบนั เทิง
หน่วยที การผกู เงอื น
หน่วยที คาํ ปฏญิ าณและกฎของลกู เสือสาํ รอง
เอกสารหน่วยที 11 การผูกเงอื น เลม่ นี ประกอบดว้ ย 4 เรือง คือ

เรืองที 1 เงือนบ่วงสายธนู
เรืองที 2 เงือนกระหวดั ไม้ 2 ชนั

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 2

เรืองที 3 การขดเชือกหรือสายยาง
เรืองที 4 เงือนพิรอด เงอื นขดั สมาธิ
ผจู้ ดั ทาํ ขอขอบคุณ นายสุเทพ อากรชี ผูอ้ าํ นวยการโรงเรียนอนุบาล
สุพรรณบรุ ี คณะครูและนกั เรียนโรงเรียนอนุบาลสุพรรณบุรี ผทู้ ีมสี ่วนเกียวขอ้ ง
ทุกทา่ น ทีใหก้ ารสนบั สนุนช่วยเหลอื ให้กาํ ลงั ใจจนผลงานสาํ เร็จดว้ ยดี

พิณทิพย์ สาธุพนั ธ์

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 3

สารบญั หนา้
1
คาํ นาํ 3
สารบญั 5
จดุ ประสงคข์ องการศกึ ษาเอกสาร 6
คาํ แนะนาํ การใชเ้ อกสารประกอบการเรียนการสอน 7
แบบทดสอบก่อนเรียน 11
เรืองที 1 เงอื นบ่วงสายธนู 12
16
ใบความรูท้ ี 1 17
กิจกรรมที 1 18
กิจกรรมปฏบิ ตั ิ 19
เรืองที 2 เงอื นกระหวดั ไม้ 2 ชนั 21
ใบความรูท้ ี 2 22
กิจกรรมที 2 23
กิจกรรมปฏบิ ตั ิ 24
เรืองที 3 การขดเชือกหรือสายยาง 27
ใบความรู้ที 3 28
กิจกรรมที 3 29
กิจกรรมปฏบิ ตั ิ 30
เรืองที 4 เงอื นพริ อด เงอื นขดั สมาธิ 34
ใบความรูท้ ี 4 35
กิจกรรมที 4
กิจกรรมปฏบิ ตั ิ

ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 4

สารบัญ (ต่อ) หนา้
36
แบบทดสอบหลงั เรียน 39
บรรณานุกรม
ภาคผนวก 43
44
เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน 45
เฉลยคาํ ตอบกิจกรรมที 1 46
เฉลยคาํ ตอบกิจกรรมที 2 47
เฉลยคาํ ตอบกิจกรรมที 3 48
เฉลยคาํ ตอบกิจกรรมที 4
เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 5

จดุ ประสงค์ของการศึกษาเอกสาร

หลงั จากศกึ ษาเอกสารนีแลว้
ผเู้ รียนจะมีความรู้

ความเขา้ ใจและทกั ษะ ดงั นี

1. บอกลกั ษณะ ประโยชน์และแสดงวิธีการผกู เงอื นบว่ งสายธนูแบบต่าง ๆ ได้
2. บอกลกั ษณะ ประโยชนแ์ ละแสดงวธิ ีการผกู เงือนกระหวดั ไม้ 2 ชนั ได้
3. บอกลกั ษณะ ประโยชนแ์ ละแสดงวธิ ีการขดเชือกหรือสายยางได้
4. บอกลกั ษณะ ประโยชนแ์ ละแสดงวิธีการผกู เงือนพริ อดและเงือนขดั สมาธิได้

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 6

คําแนะนําการใช้เอกสารประกอบการเรียนการสอน

สวสั ดีครับ…ลูกเสือสาํ รอง
บทเรียนนี

เป็นหน่วยที 11 การผูกเงือน

คาํ แนะนาํ ในการใช้ มดี งั นี

1. บทเรียนนีมคี าํ ถาม เพือทดสอบและทบทวนความเขา้ ใจ
ขอใหล้ ูกเสือเขยี นคาํ ตอบทีถกู ตอ้ งและตอบคาํ ถามกิจกรรม
ทุกกิจกรรม

2. ทาํ แบบทดสอบกอ่ นเรียนจาํ นวน 10 ขอ้
3. ตรวจคาํ ตอบจากเฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรียนและ

บนั ทกึ คะแนนใหเ้ รียบรอ้ ย ใชเ้ วลาไมเ่ กิน 10 นาที
4. ศกึ ษาใบความรู้ จาํ นวน 4 เรือง ไดแ้ ก่

เรืองที เงอื นบ่วงสายธนู
เรืองที 2 เงอื นกระหวดั ไม้ ชนั
เรืองที 3 การขดเชือกหรือสายยาง
เรืองที 4 เงอื นพริ อด เงอื นขดั สมาธิ
. ปฏบิ ตั ติ ามใบกิจกรรม กิจกรรมปฏบิ ตั ิ
. ทาํ แบบทดสอบหลงั เรียน 10 ขอ้ ลงในกระดาษคาํ ตอบ
. ตรวจคาํ ตอบจากเฉลยแบบทดสอบหลงั เรียนและบนั ทกึ คะแนน
ให้เรียบรอ้ ย

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 7

แบบทดสอบก่อนเรียน

หน่วยที 11 การผูกเงือน
จาํ นวน 10 ข้อ คะแนนเต็ม 10 คะแนน

คาํ ชีแจง ให้ลกู เสือเลือกคาํ ตอบทีถกู ตอ้ งทสี ุด
แลว้ ทาํ เครืองหมายกากบาท(X) ลงในกระดาษคาํ ตอบ

. ขอ้ ใดเป็นลกั ษณะของเงอื นพริ อด
ก. ผกู แน่น แกย้ าก
ข. ผูกแน่น แกง้ ่าย
ค. ผกู แลว้ แกย้ าก
ง. ผูกแลว้ เลือนหรือรูด

. ขอ้ ใดเป็นลกั ษณะของลูกเสือทีจะผกู เงือนเชือก
ก. ช่างสังเกต อยากเรียนรู้
ข. ฝึกปฏิบตั ิใหแ้ มน่ ยาํ
ค. นาํ ไปใชป้ ระโยชนไ์ ด้
ง. ถูกทุกขอ้

. เงอื นในขอ้ ใด ใชผ้ ูกคลอ้ งเพอื ชว่ ยเหลือคนตกนาํ
ก. เงือนพิรอด
ข. เงือนขดั สมาธิ
ค. เงอื นบว่ งสายธนู
ง. เงอื นกระหวดั ไม้

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 8

. ถา้ ตอ้ งการตอ่ เชือกทมี ีขนาดใหญ่ และขนาดเล็กเขา้ ดว้ ยกนั ตอ้ งใชเ้ งอื นใด
ก. เงอื นขดั สมาธิ
ข. เงอื นกระหวดั ไม้
ค. เงือนพิรอด
ง. เงือนบว่ งสายธนู

. ขอ้ ใดคอื ขนั ตอนแรกของการผูกเงอื นกระหวดั ไม้
ก. พนั เชือกกบั วตั ถุทีจะผูก
ข. ขดเชือกเป็นห่วง
ค. พบั ครึงเสน้ เชือก
ง. นาํ เชือกมาวางทบกนั

. ลูกเสือฝึกทกั ษะการผูกเงอื นเชือก เพอื ประโยชนใ์ ด
ก. ผูก้ าํ กบั ลูกเสือให้ปฏบิ ตั ิ
ข. สามารถนาํ ไปใชไ้ ดใ้ นชีวิตประจาํ วนั
ค. จะไดส้ อบผา่ นกิจกรรมลกู เสือสาํ รอง
ง. ไดร้ ู้จกั ประโยชน์ของเชือก

. ภาพนีเป็นขนั ตอนของการผกู เงอื นอะไร
ก. เงือนกระหวดั ไม้
ข. เงอื นพริ อด
ค. เงือนบว่ งสายธนู
ง. เงือนขดั สมาธิ

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 9

. ผูกห่วงในตวั เองเพอื ช่วยเหลอื ตวั เอง คอื เงอื นอะไร
ก. เงือนกระหวดั ไม้
ข. เงอื นพริ อด
ค. เงือนขดั สมาธิ
ง. เงอื นบว่ งสายธนู

. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ประโยชนข์ องการเก็บเชอื ก
ก. ช่วยเสริมสร้างระเบยี บวินยั
ข. หยบิ ใชไ้ ดง้ ่ายขึน
ค. ผูกเงอื นไดร้ วดเร็วขึน
ง. ทาํ ใหเ้ ชือกมอี ายกุ ารใชง้ านไดน้ านขนึ

. การผกู ปลายผา้ พนั แผล ควรใชเ้ งอื นอะไร
ก. เงอื นพิรอด
ข. เงือนบว่ งสายธนู
ค. เงือนกระหวดั ไม้
ง. เงือนขดั สมาธิ

ขอใหเ้ พอื นๆโชคดีนะครบั

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 10

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 11

เรืองที 1
เงือนบ่วงสายธนู

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. บอกลกั ษณะและประโยชน์การผกู เงือนบ่วงสายธนู
แบบตา่ ง ๆ ได้

2. แสดงวิธีการผกู เงือนบว่ งสายธนูแบบต่างๆได้

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 12

ใบความรู้ที 1
เรือง การผูกเงือน

การผูกเงือน

การผกู เงอื น เป็นทกั ษะอยา่ งหนึงซึงสามารถนาํ ไปใชป้ ระโยชน์
ในชีวติ ประจาํ วนั ได้ เช่น ผกู เรือ ผูกสตั ว์ หรือเมือเกดิ อบุ ตั เิ หตุ คนตกนาํ
คนติดอยใู่ นทสี ูง หรือทตี าํ เราสามารถส่งหรือหรือหยอ่ นเชือกเพอื ช่วยเหลอื ได้

ลกั ษณะของการผกู เงอื นโดยใชเ้ ชอื กผูกกบั วตั ถตุ า่ งๆ เช่นผกู หลกั เพือโยงยึด
ไดแ้ ก่ เงือนบว่ งสายธนูและเงือนกระหวดั ไม้

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 13

เงือนบ่วงสายธนู

ลักษณะ

เป็นเงอื นคงที ไม่รูด ไมเ่ ลอื น หมุนรอบเสา หรือหลกั ทีผกู ได้

ประโยชน์

1. ใชผ้ ูกเรือ แพ ไวก้ บั เสา
2. ผูกลา่ มสตั วเ์ ลยี ง ให้เดินหมนุ ตามเสาได้
3. ใชเ้ ป็นบ่วงเพอื คลอ้ งคน

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 14

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

วิธีการผูกเงือน

วธิ ีที การผกู บ่วงนอกตัว

1. ขดเชือกใหเ้ ป็นคลา้ ยเลข 6 2. จบั ปลายเชือกสอดเขา้ ไปในบว่ ง
(สอดจากทางดา้ นลา่ ง)

3. จบั ปลายเชือกออ้ มหลงั เลข 6 4. นาํ ปลายเชือกสอดลงในบ่วงเลข 6
จดั เงือนให้แน่น

ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 15

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

วิธที ี 2 การผูกบ่วงในตวั

1. นาํ ปลายดา้ นหนึงพาดออ้ มเอว ให้ปลาย
เชือกวางทบั บนตวั เชือก

2. ใชม้ ือขวาจบั ปลายเชือก แลว้ พลกิ ขอ้ มือขวาเขา้ หาตวั และตกั เชือกจากมอื ซ้าย
จนเชือกเขา้ ไปคลอ้ งมือ ในบว่ งเลข 6

3. ดึงปลายเชือกออ้ มตวั เชอื กใตม้ ือซ้าย
แลว้ ดึงลงในบ่วงเลข 6 ชกั มือขวาออกจาก
บ่วง และดึงปลายดึงปลายเชือกลง
จดั เงอื นใหแ้ น่น

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทิพย์ สาธุพนั ธ์

ลูกเสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 16

กจิ กรรมที 1
เรือง เงือนบ่วงสายธนู

คําชีแจง ให้ลูกเสือ เรียงลาํ ดบั ขนั ตอนการผกู เงอื นบ่วงสายธนูนอกตวั โดยให้
เขียนลาํ ดบั , , และ ลงใน ใตภ้ าพใหถ้ ูกตอ้ ง

ลูกเสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 17

กจิ กรรมปฏบิ ตั ิ
เรืองที 1 เงือนบ่วงสายธนู

คาํ ชีแจง ให้ลกู เสือทกุ หม่สู ีปฏบิ ตั ิตามขนั ตอนดงั ต่อไปนี
1. ให้นายหมู่นาํ สมาชิกหมูส่ ีของตนเองแยกยา้ ยออกไปหาพนื ทีเพอื ฝึกปฏบิ ตั ิ
2. ใหแ้ ต่ละหมสู่ ีฟังคาํ แนะนาํ จากผูก้ าํ กบั และนายหมขู่ องตนเอง
3. ให้ลกู เสือศกึ ษาและฝึกปฏิบตั ิกิจกรรมตามวธิ ีการและขนั ตอนในใบความรู้

เรืองที 1 เงอื นบ่วงสายธนูอยา่ งละเอยี ด ในเวลา 10-15 นาที
4. ให้ลูกเสือฝึกปฏบิ ตั ิดว้ ยตามดว้ ยความตงั ใจ และช่วยเหลอื ซึงกนั และกนั

ถา้ มีปัญหาหรืออปุ สรรคให้ปรึกษาผกู้ าํ กบั หรือนายหมู่
5. หมู่สีใดสามารถปฏบิ ตั ิไดค้ รบทกุ คนแลว้ ใหไ้ ปทดสอบกบั ผกู้ าํ กบั
6. เมือหมดเวลาผูก้ าํ กบั จะเรียกลกู เสือรวม

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 18

เรืองที 2
เงือนกระหวัดไม้ 2 ชัน

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. บอกลกั ษณะและประโยชน์การผูกเงือนกระหวดั ไม้ 2 ชนั ได้
2. แสดงวธิ ีการผกู เงือนกระหวดั ไม้ 2 ชนั ได้

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 19

ใบความรู้ที 2
เรือง เงือนกระหวัดไม้ 2 ชัน

เงือนกระหวัดไม้ 2 ชัน

ลกั ษณะ
เป็นเงือนทผี กู ง่าย แกง้ า่ ย มีความมนั คง แตบ่ ดิ หมุนโดยรอบไมไ่ ด้

ประโยชน์
1. ใชผ้ กู ล่ามสตั วเ์ ลยี ง
2. ใชผ้ กู แพไวก้ บั เสาหรือหลกั
3. ใชผ้ กู รอกกบั เสา

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทิพย์ สาธุพนั ธ์

ลูกเสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 20

วธิ กี ารผูกเงือน

1. นาํ ปลายเชือกขา้ งหนึงพนั หลกั
หรือเสา 2 รอบ

2. นาํ ปลายเชือกเส้นล่างพนั ทบั เชือกเส้นบน
แลว้ สอดกลบั มาดา้ นหน้า 1 รอบ

3. ใชป้ ลายเชือกเสน้ เดิม พนั ทบั เหมือนขอ้ 2 อกี หนึงรอบ แลว้ ดึงปลายเชือก
ทงั 2 ขา้ งให้แน่น

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทิพย์ สาธุพนั ธ์

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 21

กจิ กรรมที 2
เรือง เงือนกระหวดั ไม้ 2 ชัน

คําชีแจง ให้ลูกเสือ จบั คู่ภาพและลาํ ดบั ขนั ตอนของการผกู เงอื นกระหวดั ไม้ ชนั
โดยนาํ ตวั เลข ขนั ตอนทางขวามอื ไปใส่ลงใน ทางซา้ ยมอื

ขนั ตอนที
ขนั ตอนที
ขันตอนที
ขันตอนที

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 22

กิจกรรมปฏิบตั ิ
เรืองที 2 เงือนกระหวดั ไม้ 2 ชัน

คาํ ชีแจง ใหล้ ูกเสือทกุ หมู่สีปฏบิ ตั ติ ามขนั ตอน ดงั ต่อไปนี
1. ให้นายหมู่นาํ สมาชิกของตนเองแยกยา้ ยออกไปหาพืนทเี พือฝึกปฏบิ ตั ิ
2. ให้ทุกหมู่สีฟังคาํ แนะนาํ จากผกู้ าํ กบั และนายหมขู่ องตนเอง
3. ใหล้ กู เสือศกึ ษาและฝึกปฏบิ ตั กิ ิจกรรมตามวิธีการและขนั ตอนใน
ใบความรู้ เรืองที 2 เงอื นกระหวดั ไม้ 2 ชนั อยา่ งละเอยี ด
ใชเ้ วลา 15-20 นาที
4. ให้ลูกเสือฝึกปฏิบตั ิตามดว้ ยความตงั ใจ และช่วยเหลือซึงกนั และกนั ถา้
มปี ัญหาหรืออุปสรรคให้ปรึกษานายหมูห่ รือผูก้ าํ กบั
5. หมสู่ ีใดสามารถปฏบิ ตั กิ ิจกรรมไดค้ รบทุกคนแลว้ ใหไ้ ปทดสอบกบั ผูก้ าํ กบั
6. เมอื หมดเวลาผูก้ าํ กบั จะเรียกลกู เสือรวม

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 23

เรืองที 3
การขดเชือกหรือสายยาง

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. บอกวิธีการและประโยชน์การขดเชือกหรือสายงานได้
2. แสดงวธิ ีการการขดเชือกหรือสายงานได้

ลูกเสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 24

ใบความรู้ที 3
เรือง การขดเชือกหรือสายยาง

เมอื ลูกเสือไดน้ าํ เชือก หรือ สายยางออกมาใชแ้ ลว้
กค็ วรรูจ้ กั วิธีเกบ็ เขา้ ที

การขดเชือกเส้ นใหญ่ หรือสายยาง

ขดเชือกกบั ตอไมห้ รือโคนเสา ขดเชือกกบั หลกั 2 หลกั

วิธีที 1 หาตอไมห้ รือโคนเสา แลว้ วธิ ีที 2 ตอกหลกั 2 หลกั เวน้ ระยะ
ขดเชือกหรือสายยางรอบ ๆ ตอไม้ พอสมควรแลว้ ขดเชือกหรือสายยาง
หรือโคนเสา จนสุดปลายเชือก แลว้ ออ้ มหลงั ทงั 2 จนสุดปลายเชือก แลว้
เกบ็ ปลายเชือกให้เรียบร้อยดว้ ย เก็บปลายให้เรียบรอ้ ยดว้ ยเงอื นกระหวดั ไม้
เงือนกระหวดั ไม้

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทิพย์ สาธุพนั ธ์

ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 25

การขดเชือกเส้ นเลก็

วธิ ีที 1 พนั ทบเชือก

1. แบ่งความยาวของเชือกออกเป็น
2 ส่วน เทา่ ๆ กนั แลว้ นาํ เชือก
ครึงใดครึงหนึงมาพนั ทบกลบั ไป
กลบั มา ครัง

2. นาํ ปลายเชือกส่วนทีเหลอื พนั เชือก
ทที บไว้ โดยให้เหลือห่วงไว้
พอประมาณ

3. ให้พนั ปลายเชือกให้แน่นโดยพนั เรียง
ต่อกนั ตามลาํ ดบั ไม่ซ้อนทบั กนั เพอื
ความสวยงาม

4. พนั ปลายเชือกไปใหต้ ลอด จนจะสุด
โดยใหเ้ หลือปลายเชือกไวเ้ ลก็ นอ้ ย
นาํ ปลายเชือกทเี หลอื นนั สอดเขา้ ไป
ในห่วงของเชือกทที บกนั ไวแ้ ต่แรก

5. ดึงปลายเชือก ทสี อดในห่วงให้ตงึ
พร้อมทงั ดึงห่วงของเชือก ทเี หลอื
ไวต้ อนแรกให้แน่น

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 26

วิธีที 2 พนั รอบช่วงศอก

1. นาํ เชือกขา้ งใดขา้ งหนึงมาวางไวใ้ นช่องระหว่าง
นิวหวั แมม่ อื และนิวชี

2. นาํ ปลายเชือกดา้ นล่างมาพบั ทบไปทบมาระหว่าง
ศอกกบั นิวหวั แม่มอื และนิวชีจนเกือบสุดปลายเชือก

4. นาํ เชือกออกมามือและศอก
เก็บใหเ้ รียบร้อยแลว้ ผูก
ใหแ้ น่น

ภาพถ่ายโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 27

กิจกรรมที 3
เรือง การขดเชือกหรือสายยาง

คําชีแจง ให้ลูกเสือ เขียนชือวธิ ีการขดเชือกหรือสายยางใตภ้ าพให้ถูกตอ้ ง

1. ................................................... 2. ................................................

3. .................................................... 4. ...............................................

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 28

กจิ กรรมปฏบิ ตั ิ
เรืองที 3 การขดเชือกหรือสายยาง

คาํ ชีแจง ใหล้ ูกเสือทุกหมสู่ ีปฏบิ ตั ติ ามขนั ตอนดงั ตอ่ ไปนี
1. ให้นายหมู่นาํ สมาชิกหมสู่ ีของตนเองแยกออกไปตามฐานทผี กู้ าํ กบั

เตรียมอปุ กรณไ์ วใ้ ห้เพอื ฝึกปฏบิ ตั ิ
2. ให้ทุกหมสู่ ีฟังคาํ แนะนาํ จากผูก้ าํ กบั และนายหมูข่ องตนเอง
3. ใหล้ กู เสือศกึ ษาและปฏบิ ตั ิกิจกรรมตามวิธีการและขนั ตอนใน

ใบความรู้ เรืองที 3 การขดเชือกหรือสายยางอยา่ งละเอยี ด
ใชเ้ วลา 15-20 นาที
4. ให้ลูกเสือฝึกปฏบิ ตั ิตามดว้ ยความตงั ใจ และช่วยเหลือซึงกนั และกนั
ถา้ มีปัญหาหรืออุปสรรคให้ปรึกษาผูก้ าํ กบั หรือนายหมู่
5. เมือหมดเวลาผูก้ าํ กบั จะเรียกลกู เสือรวม

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 29

เรืองที 4
เงือนพริ อด เงือนขัดสมาธิ

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. บอกลกั ษณะและประโยชน์การผูกเงือนพริ อดและ
เงือนขดั สมาธิได้

2. แสดงวิธีการผกู เงือนพิรอดและเงือนขดั สมาธิได้

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 30

ใบความรู้ที 4
เรือง เงือนพริ อด เงือนขดั สมาธิ

เงือนพริ อด

ลักษณะ

ผูกแลว้ ยิงดงึ ยิงแน่น และแกอ้ อกง่าย

ประโยชน์
1. ใชต้ ่อปลายเชือกทมี ีขนาดเทา่ กนั
2. ใชผ้ กู โบ ผูกปลายผา้ พนั แผลหรือผูกเชือกรองเทา้
3. ใชผ้ กู ห่อของ

ภาพถา่ ยโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 31

1.วางปลายเชือกเส้นที 1 ทบั ปลายเชือก 2. พนั ปลายเชือกเสน้ ที ลอดปลายเชือก

เส้นที 2 เส้นที

3. นาํ ปลายเชือกเสน้ ที 1 ทพี นั ลอดขึนมา

ทบั ปลายเชือกเส้นที 2 4. นาํ ปลายเชือกเสน้ ที 1 พนั ลอดขนึ มา

อีกครงั แลว้ ดึงปลายเชือกทงั 2 ขา้ ง

ใหแ้ น่น

ยอดเยยี มมากครับ

ภาพถา่ ยโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 32

เงือนขัดสมาธิ

ลกั ษณะ

ใชผ้ ูกกบั ห่วงทมี อี ยแู่ ลว้ ต่อเชือกตอ้ งใชเ้ ชือกเส้นใหญเ่ ป็นห่วง

ประโยชน์

1. ใชต้ ่อเชือกทมี ขี นาดไม่เท่ากนั
2. ใชผ้ กู เชือกกบั ห่วงโลหะใหต้ ิดแน่น เช่นใชค้ ลอ้ งผูกสมอเรือ ผูกกบั ขอ

หรือผูกกบั เถาวลั ย์

ภาพถา่ ยโดย : นางพณิ ทพิ ย์ สาธุพนั ธ์

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 33

วิธีการผูกเงือน

1. งอเชือกเสน้ ใหญเ่ ป็นห่วง
สอดปลายเชือกเส้นเลก็
เขา้ ใตห้ ่วงพาดทบั ห่วง

2. สอดปลายเชือกเส้นเล็ก
ลอดลา่ งห่วง

3. นาํ ปลายเชือกเสน้ เล็กทบั ห่วง
ตอนล่าง สอดใตต้ วั เชือก
เสน้ เลก็ วางขดั กบั ห่วงบน

4. ดึงเชือกเส้นเล็กใหแ้ น่น

ภาพถา่ ยโดย : นางพณิ ทิพย์ สาธุพนั ธ์

ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 34

กจิ กรรมที 4
เรือง เงือนพิรอด เงือนขัดสมาธิ

คําชีแจง ใหล้ กู เสือโยงภาพและขนั ตอนการผกู เงอื นขดั สมาธิให้ถูกตอ้ ง

ขนั ตอนที

ขนั ตอนที

ขนั ตอนที

ขนั ตอนที

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 35

กจิ กรรมปฏิบัติ
เรืองที 4 เงือนพริ อด เงือนขัดสมาธิ

คําชีแจง ให้ลกู เสือทกุ หมู่สีปฏบิ ตั ิตามขนั ตอนดงั ตอ่ ไปนี
1. ให้นายหมู่นาํ สมาชิกหม่สู ีของตนเองแยกยา้ ยออกไปหาพืนทีเพอื ฝึก
2. ให้ทกุ หมสู่ ีฟังคาํ แนะนาํ จากผกู้ าํ กบั และนายหมขู่ องตนเอง
3. ให้ลกู เสือศึกษาและปฏิบตั ิกจิ กรรมตามวิธีการและขนั ตอนในใบความรู้
เรืองที 4 เงอื นพิรอด เงือนขดั สมาธิอยา่ งละเอยี ด ใชเ้ วลา 10-15 นาที
4. ใหล้ กู เสือฝึกปฏิบตั ิดว้ ยความตงั ใจ และช่วยเหลอื ซึงกนั และกนั
ถา้ มีปัญหาหรืออปุ สรรคใหป้ รึกษานายหมหู่ รือผูก้ าํ กบั
5. หม่สู ีใดสามารถปฏิบตั กิ ิจกรรมไดค้ รบทุกคนแลว้ ใหไ้ ปทดสอบ
กบั ผกู้ าํ กบั
6. เมือหมดเวลาผูก้ าํ กบั จะเรียกลูกเสือรวม

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 36

แบบทดสอบหลังเรียน

คาํ ชีแจง หน่วยที 11 การผูกเงือน

จํานวน 10 ข้อ คะแนนเตม็ 10 คะแนน

ให้ลกู เสือเลอื กคาํ ตอบทถี ูกตอ้ งทีสุด
แลว้ ทาํ เครืองหมายกากบาท (X) ลงในกระดาษคาํ ตอบ

. ขอ้ ใดเป็นลกั ษณะของเงอื นพิรอด
ก. ผกู แน่น แกย้ าก
ข. ผกู แน่น แกง้ ่าย
ค. ผูกแลว้ แกย้ าก
ง. ผกู แลว้ เลือนหรือรูด

. ขอ้ ใดเป็นลกั ษณะของลูกเสือทจี ะผูกเงือนเชือก
ก. ช่างสงั เกต อยากเรียนรู้
ข. ฝึกปฏิบตั ิให้แม่นยาํ
ค. นาํ ไปใชป้ ระโยชน์ได้
ง. ถกู ทุกขอ้

. เงอื นในขอ้ ใด ใชผ้ กู คลอ้ งเพือชว่ ยเหลือคนตกนาํ
ก. เงอื นพิรอด
ข. เงือนขดั สมาธิ
ค. เงือนบว่ งสายธนู
ง. เงือนกระหวดั ไม้

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 37

. ถา้ ตอ้ งการต่อเชือกทีมีขนาดใหญ่ และขนาดเลก็ เขา้ ดว้ ยกนั ตอ้ งใชเ้ งือนใด
ก. เงือนขดั สมาธิ
ข. เงอื นกระหวดั ไม้
ค. เงือนพริ อด
ง. เงือนบ่วงสายธนู

. ขอ้ ใดคือขนั ตอนแรกของการผกู เงอื นกระหวดั ไม้
ก. พนั เชือกกบั วตั ถุทจี ะผูก
ข. ขดเชือกเป็นห่วง
ค. พบั ครึงเสน้ เชือก
ง. นาํ เชือกมาวางทบกนั

. ลกู เสือฝึกทกั ษะการผกู เงอื นเชือก เพอื ประโยชน์ใด
ก. ผกู้ าํ กบั ลูกเสือใหป้ ฏิบตั ิ
ข. สามารถนาํ ไปใชไ้ ดใ้ นชีวิตประจาํ วนั
ค. จะไดส้ อบผา่ นกิจกรรมลูกเสือสาํ รอง
ง. ไดร้ ูจ้ กั ประโยชนข์ องเชือก

. ภาพนีเป็นขนั ตอนของการผกู เงอื นอะไร
ก. เงือนกระหวดั ไม้
ข. เงอื นพริ อด
ค. เงอื นบ่วงสายธนู
ง. เงอื นขดั สมาธิ

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 38

. ผกู ห่วงในตวั เองเพอื ช่วยเหลอื ตวั เอง คอื เงอื นอะไร
ก. เงอื นกระหวดั ไม้
ข. เงอื นพิรอด
ค. เงือนขดั สมาธิ
ง. เงอื นบ่วงสายธนู

. ขอ้ ใด ไม่ใช่ ประโยชน์ของการเก็บเชือก
ก. ช่วยเสริมสรา้ งระเบียบวินยั
ข. หยบิ ใชไ้ ดง้ า่ ยขึน
ค. ผกู เงอื นไดร้ วดเร็วขึน
ง. ทาํ ให้เชือกมอี ายกุ ารใชง้ านไดน้ านขนึ

. การผูกปลายผา้ พนั แผล ควรใชเ้ งอื นอะไร
ก. เงอื นพริ อด
ข. เงอื นบ่วงสายธนู
ค. เงือนกระหวดั ไม้
ง. เงือนขดั สมาธิ

ขอให้เพอื นๆโชคดนี ะครับ

ลูกเสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 39

บรรณานุกรม

คณะกรรมการบริหารลูกเสือแห่งชาติ, สํานกั งาน. ข้อบังคบั คณะลกู เสือแห่งชาติ ว่าด้วย
การปกครอง หลกั สูตรและวิชาพเิ ศษลกู เสือสํารอง (ฉบบั ที ) พ.ศ. .
กรุงเทพฯ : โรงพิมพค์ ุรุสภาลาดพร้าว, 2538.

. กจิ กรรมลกู เสือ เนตรนารี ชันประถมศึกษาปี ที 4. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์
คุรุสภาลาดพร้าว, 2540.

มูลนิธิคณะลูกเสือแห่งชาต,ิ ลูกเสือ – เนตรนารี ป.1 (เตรียมลกู เสือสํารอง และดาวดวงที 1).
กรุงเทพฯ : อกั ษรเจริญทศั น์, มปป.

. ลูกเสือ – เนตรนารี ป.2 (ดาวดวงที 2). กรุงเทพฯ : อกั ษรเจริญทศั น์, มปป.
. ลูกเสือ – เนตรนารี ป.3 (ดาวดวงที 3). กรุงเทพฯ : อกั ษรเจริญทศั น์, มปป.
วิชาการ,กรม. ค่มู อื การจดั กจิ กรรมลูกเสือ – เนตรนารี ชันประถมศึกษาปี ที 1-4 (ลกู เสือ

สํารอง). กรุงเทพฯ : โรงพมิ พค์ ุรุสภาลาดพร้าว, 2533.
. แนวทางการจัดกิจกรรมพฒั นาผ้เู รียน ตามหลกั สูตรการศึกษาขันพนื ฐาน
พทุ ธศักราช . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พค์ รุ ุสภาลาดพร้าว, 2546.
. ผงั มโนทัศน์กลุ่มกิจกรรมพฒั นาผู้เรียน หลกั สูตรการศึกษาขันพนื ฐาน
พุทธศักราช . กรุงเทพฯ : โรงพมิ พค์ ุรุสภาลาดพรา้ ว, 2546.
อาํ นาจ ช่างเรียน เชาวลติ ภมู ิภาค สมมาตร สังขพนั ธ์. กิจกรรมพัฒนาผ้เู รียน ลกู เสือ
เนตรนารี สมบรู ณ์แบบ ชนั ประถมศกึ ษาปี ที . กรุงเทพฯ : วฒั นาพานิช, 2547.
อาํ นาจ ชา่ งเรียน และคณะ. หนงั สือลกู เสือ - เนตรนารี ชันประถมศึกษาปี ที กิจกรรม
พฒั นาผ้เู รียนสมบรู ณ์แบบ. กรุงเทพฯ : วฒั นาพานิช, 2550.
ตกแต่งตวั การ์ตูนการ์ฟิ วด์ สืบคน้ จาก http://www.scoutingmagazine.org/issues/9909/
a-garf.html
ตกแตง่ ตวั การ์ตูนเสือโทนี สืบคน้ จาก http://hemadpant.blogspot.com/2009/04
สรา้ งตวั การ์ตนู ดว้ ยตวั เอง สืบคน้ จาก http://apps.facebook.com/buddypoke

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 41

ภาคผนวก

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงอื น 43

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน

ขอ้ 1 ข ขอ้ 6 ข
ขอ้ 2 ง ขอ้ 7 ค
ขอ้ 3 ค ขอ้ 8 ง
ขอ้ 4 ก ขอ้ 9 ค
ขอ้ 5 ก ขอ้ 10 ก

เกง่ จงั เลยครับ

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 44

เฉลยคาํ ตอบกจิ กรรมที 1

24
13

ลกู เสือสํารอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 45

เฉลยคาํ ตอบกจิ กรรมที 2

ขนั ตอนที
2

ขนั ตอนที
ขนั ตอนที
3
ขันตอนที

1

4

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงอื น 46

เฉลยคาํ ตอบกจิ กรรมที 3

. พนั กบั หลกั 2 หลกั . พนั ทบเชือก

. ขดกบั ตอไมห้ รือโคนเสา . พนั รอบช่วงศอก

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 47

เฉลยคาํ ตอบกจิ กรรมที 4

ขนั ตอนที

ขนั ตอนที

ขนั ตอนที

ขนั ตอนที

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผูกเงือน 48

เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน

ขอ้ 1 ข ขอ้ 6 ข
ขอ้ 2 ง ขอ้ 7 ค
ขอ้ 3 ค ขอ้ 8 ง
ขอ้ 4 ก ขอ้ 9 ค
ขอ้ 5 ก ขอ้ 10 ก

เก่งจงั เลยครับ

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 51

ลกู เสือสาํ รอง (ดาวดวงที 3) หน่วยที 11 การผกู เงือน 52