ชุดสื่อนวัตกรรม

ชุดสื่อนวัตกรรมกิจกรรม
DOMINO สารอาหาร



นางสาวเจนจิรา น้ำหล่าย
ตำแหน่ง พนักงานราชการครู
โรงเรียนบ้านห้วยฮ่อม อำเภอร้องกวาง จังหวัดแพร่
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาแพร่เขต 1

คำนำ

ชุดสื่อนวัตกรรมกิจกรรม Domino สารอาหารจัดทำขึ้นเพื่อ
กระตุ้นความสนใจของผู้เรียนในการเรียนรู้เรื่องสารอาหารที่มีประโยชน์
ต่อร่างกาย เป็นการเชื่อมโยงสิ่งที่อยู่รอบตัวผู้เรียนในการจัดกิจกรรม
และผู้เรียนมีทักษะในการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) ผู้เรียนมีส่วน
ร่วมในชั้นเรียนและประยุกต์ใช้กับชีวิตตนเองในการเลือกรับประทาน
อาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายของตนเอง มีทัศนคติที่ดีต่อการเรียนรู้
วิชาวิทยาศาสตร์ และมีความเพลิดเพลินในระหว่างการดำเนินกิจกรรม
การเรียนการสอน ทั้งนี้ สามารถประยุกต์กิจกรรม Domino สารอาหาร
ในเนื้อหาอื่น ๆ หรือในกลุ่มสาระอื่น ๆ ได้

สารบัญ

เรื่อง หน้า

สารอาหารคือ??? 1
หมู่ 1 โปรตีน 2
หมู่ 2 คาร์โบไฮเดตร 3
หมู่ 3 แร่ธาตุ 4
หมู่ 4 วิตามิน 5
หมู่ 5 ไขมัน 6
คู่มือการใช้นวัตกรรม 7
แบบทดสอบ 9
แบบประเมินความพึงพอใจ 11

สารอาหาร คือ ???

สารอาหาร (Nutrient) คือ สารที่เป็นส่วนประกอบในอาหารแต่ละมื้อที่
ร่างกายรับประทานเข้าไป โดยอาหารแต่ละชนิดนั้นจะประกอบด้วยโมเลกุลของ
สารอาหารหลายๆ ตัว ซึ่งสารอาหารเหล่านั้นสามารถแบ่งได้เป็น 5
ประเภทหลักๆ ด้วยกัน โดยประกอบไปด้วยคาร์โบไฮเดรต โปรตีน วิตามิน
เกลือแร่หรือแร่ธาตุ และน้ำ ซึ่งสารอาหารแต่ละหมู่จะมีหน้าที่ในการ
เสริมสร้างประโยชน์ให้กับร่างกายมนุษย์แตกต่างกัน เมื่อรับประทานเข้าไปแล้ว
จะเกิดการเผาผลาญให้เป็นพลังงานและนำไปใช้หล่อเลี้ยงอวัยวะต่างให้ทำงาน
ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

หมู่ 1 โปรตีน

หมู่ 1 โปรตีน ( เนื้อสัตว์ ไข่ นม ถั่ว )
อาหารหลักหมู่ที่ 1 คือ อาหารประเภทโปรตีนที่ได้จากเนื้อสัตว์ เช่น เนื้อ
หมู เนื้อไก่ เนื้อปลา นม ไข่ ถั่วเมล็ดแห้ง ถั่วเหลือง ถั่วเขียว ถั่วแระ
ถั่วดำ ถั่วลิสง ผลิตผลที่ได้จากถั่ว เช่น เต้าหู้ นมถั่วเหลือง ซึ่งโปรตีนที่มี
ความจำเป็นต่อการทำงานของร่างกายช่วยการเจริญเติบโตของร่างกาย
สร้างกล้ามเนื้อ ฟื้นฟูกล้ามเนื้อและซ่อมแซมเนื้อเยื่อส่วนที่สึกหรอ คำ
แนะนำการบริโภคโปรตีนที่เหมาะสม สำหรับคนทั่วไปควรได้รับโปรตีน 1
กรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม และคนออกกำลังกาย ควรได้รับโปรตีน
2-3 กรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

หมู่ 2 คาร์โบไฮเดรต

หมู่ 2 คาร์โบไฮเดรต ( ข้าว แป้ง น้ำตาล เผือก มัน )
อาหารหลักหมู่ที่ 2 คือ อาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตที่ได้จาก
มันเทศ ควินัว ข้าวกล้อง เป็นแหล่งพลังงานหลักของระบบ
ประสาทและสมอง เมื่อร่างกายได้รับคาร์โบไฮเดรตจะแบ่งเป็น
น้ำตาลขนาดเล็ก คือ กลูโคส และฟรุกโตสที่ลำไส้เล็กสามารถดูด
ซึมไปใช้ได้ ซึ่งจะเข้าสู่กระแสเลือดไปยังตับ ตับจะเปลี่ยนน้ำตาล
ทั้งหมดเป็นกลูโคส ซึ่งไหลผ่านกระแสเลือดพร้อมกับอินซูลิน และ
แปลงเป็ นพลังงานสำหรับการทำงานของร่างกายช่วยให้ร่างกาย
เผาผลาญไขมันได้อย่างมีประสิทธิภาพ คำแนะนำการบริโภค
คาร์โบไฮเดรตที่เหมาะสม สำหรับคนทั่วไป ควรได้รับ
คาร์โบไฮเดรต 3 กรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม และคนออกกำลัง
กาย ควรได้รับโปรตีน 2-3 กรัม ต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

หมู่ 3 แร่ธาตุ

หมู่ 3 เกลือแร่หรือแร่ธาตุ ( พืชผัก )
อาหารหลักหมู่ที่ 3 ที่ได้จากผักใบสีเขียว ผักสีเหลืองเป็นแหล่ง
รวมเกลือแร่และแร่ธาตุแก่ร่างกาย เช่น ฟั กทอง มันเทศสีเหลือง
ถั่วฝั กยาว ผักบุ้ง ตำลึง แครอท คะน้า แตงกวา บวบ ฟั กเขียว

ผักกาดขาว ช่วยให้ร่างกายเจริญเติบโต ช่วยเสริมสร้าง
ภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง ช่วยซ่อมแซมเซลล์ที่เสียหาย ป้องกันการ

บาดเจ็บของร่างกาย ช่วยปกป้องกระดูกแตกหัก และช่วย
ป้องกันฟั นผุ

หมู่ 4 วิตามิน

หมู่ 4 วิตามิน ( ผลไม้ )
อาหารหลักหมู่ที่ 4 ที่ได้จากผลไม้ชนิดต่าง ๆ อุดมไปด้วยวิตามินที่

สำคัญช่วยป้องกันโรค ลดคอเลสเตอรอล ช่วยในระบบย่อย
อาหาร ได้แก่ ส้มโอ ลูกพีช องุ่น เสาวรส มะละกอ กล้วย แอปเปิ้ ล

ส้ม ผลไม้ตระกูลเบอร์รี่ ควรกินผลไม้และผลไม้อย่างน้อยให้ถึง
400 กรัมต่อคนต่อวัน ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคต่างๆ

หมู่ 5 ไขมัน

หมู่ 5 ไขมัน ( ไขมันจากพืชและสัตว์ )
อาหารหลักหมู่ที่ 5 โดยแบ่งได้เป็น 2 ประเภท ได้แก่ ไขมันอิ่มตัว
และไขมันไม่อิ่มตัว ส่วนใหญ่ไขมันที่ได้จากสัตว์ เช่น น้ำมันหมู
น้ำมันไก่ น้ำมันจากวัว ครีม เนย ชีส และไขมันจากพืชบางชนิด เช่น
น้ำมันปาล์ม น้ำมันมะพร้าว น้ำมันมะกอก น้ำมันงา น้ำมันถั่วเหลือง
น้ำมันเมล็ดดอกทานตะวัน น้ำมันรำข้าว น้ำมันเมล็ดดอกคำฝอย
น้ำมันถั่วลิสง น้ำมันปาล์ม ซึ่งเป็นแหล่งให้พลังงานและให้ความ
อบอุ่นแก่ร่างกาย สามารถช่วยในการดูดซึมของวิตามินบางชนิด
ช่วยป้องกันการบาดเจ็บของอวัยวะภายในร่างกาย ช่วยควบคุม

อุณหภูมิของร่างกายให้คงที่ ช่วยป้องกันเส้นประสาท

คู่มือการใช้นวัตกรรม

กิจกรรมโดมิโนเรื่องสารอาหาร

ตัวโดมิโนแต่ละตัวแบ่งออกเป็น 2ด้าน ด้านหนึ่งมีข้อความบ่งบอกประเภท
ของสารอาหาร อีกด้านหนึ่งเป็นภาพตัวอย่างของสารอาหาร และจุดสีดำ
เป็นจำนวนแต้ม

วิธีเล่น

1.ก่อนลงมือเล่นเกม ผู้เล่นคว่ำชิ้นส่วนโดมิโนทั้งหมดลงบนโต๊ะ แล้วให้ผู้เล่น
แต่ละคนเลือกหยิบสุ่มชิ้นส่วนโดมิโน โดยผู้เล่นได้ชิ้นส่วนโดมิโนจำนวนเท่ากัน

2. ผู้เล่นคนแรกวางชิ้นส่วนโดมิโนของตนเองลง 1 ชิ้น โดนวางชิ้นส่วนโดมิโน
หงายขึ้น

3. ผู้เล่นคนถัดไปทางซ้ายมือเลือกตัวโดมิโนในมือที่มีความสัมพันธ์กับรูปหรือ
ข้อความทางด้านใดด้านหนึ่งของโดมิโนตัวแรก แล้วนำมาวางต่อมัน จากนั้นนับ
แต้มที่ได้และจดบันทึกไว้



แบบทดสอบเรื่อง สารอาหาร
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6

คำสั่ง : ให้นักเรียนทำเครื่องหมาย  เลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียง 1 ตัวเลือก



1. อาหารข้อใดที่ให้สารอาหารแตกต่างจากข้ออื่น
ก. เส้นหมี่ ข. ขนมปัง ค. ข้าวสวย ง. นมถั่วเหลือง

2. สารอาหารชนิดใดที่ไม่ใช่สารอาหารที่ให้พลังงาน

ก. ไขมัน ข. วิตามิน ค. โปรตีน ง. คาร์โบไฮเดรต




3. สารอาหารข้อใดช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย

ก. คาร์โบไฮเดรต ข. โปรตีน ค. น้ำ ง. ไขมัน




4.นักเรียนอยู่ในวัยเจริญเติบโต สารอาหารประเภทใดที่จำเป็นน้อยที่สุด

ก.โปรตีน ข.คาร์โบไฮเดรต ค.วิตามิน ง.ซิงค์




5.ข้อใดไม่สารอาหารที่อยู่ในหมู่ที่ 1

ก.เนื้อหมู ข.ข้าวเหนียว ค.ไข่ดาว ง.นมเปรี้ยว




6.เนื้อไก่และนม ให้สารอาหารประเภทใดต่อร่างกาย

ก.โปรตีน ข.วิตามิน ค.เกลือแร่ ง.ไขมัน




7.วิตามินและเกรือแร่พบมากที่สุดในอาหารประเภทใด

ก.เนื้ อวัว ข.นมถั่วเหลือง ค.ข้าวผัด ง.แอปเปิ้ ล




8.ถ้าสุดาเหนื่อยล้าจากการออกกำลังกาย สมชายต้องนำอาหารประเภทใดมาให้สุดา

ก.นมเปรี้ยว ข.น้ำส้มคั้น ค.น้ำเปล่า ง.น้ำอัดลม




9. ตามธงโภชนาการระบุให้รับประทานอาหารประเภทใดน้อยที่สุด

ก. พืชผักผลไม้ ข. เนื้อสัตว์ นม ถั่ว ค. น้ำมัน น้ำตาล เกลือ ง. แป้ง ข้าว




10. ข้อใดกล่าวถูกต้องเกี่ยวกับการบริโภคอาหารอย่างมีสัดส่วน

ก. รับประทานส้มตำทุกมื้อช่วยลดความอ้วน

ข. รับประทานอาหารชนิดใดก็ได้แต่ต้องครบ 5 หมู่

ค. รับประทานอาหารซ้ำ ๆ กันทุกมื้อ เพื่อให้ได้สารอาหารครบถ้วน

ง. รับประทานอาหารเผ็ด ๆ ทำให้เจริญอาหาร

เฉลยแบบทดสอบเรื่อง สารอาหาร
ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6

คำสั่ง : ให้นักเรียนทำเครื่องหมาย  เลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียง 1 ตัวเลือก



1. อาหารข้อใดที่ให้สารอาหารแตกต่างจากข้ออื่น
ก. เส้นหมี่ ข. ขนมปัง ค. ข้าวสวย ง. นมถั่วเหลือง

2. สารอาหารชนิดใดที่ไม่ใช่สารอาหารที่ให้พลังงาน

ก. ไขมัน ข. วิตามิน ค. โปรตีน ง. คาร์โบไฮเดรต




3. สารอาหารข้อใดช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของร่างกาย

ก. คาร์โบไฮเดรต ข. โปรตีน ค. น้ำ ง. ไขมัน




4.นักเรียนอยู่ในวัยเจริญเติบโต สารอาหารประเภทใดที่จำเป็นน้อยที่สุด

ก.โปรตีน ข.คาร์โบไฮเดรต ค.วิตามิน ง.ซิงค์




5.ข้อใดไม่สารอาหารที่อยู่ในหมู่ที่ 1

ก.เนื้อหมู ข.ข้าวเหนียว ค.ไข่ดาว ง.นมเปรี้ยว




6.เนื้อไก่และนม ให้สารอาหารประเภทใดต่อร่างกาย

ก.โปรตีน ข.วิตามิน ค.เกลือแร่ ง.ไขมัน




7.วิตามินและเกรือแร่พบมากที่สุดในอาหารประเภทใด

ก.เนื้ อวัว ข.นมถั่วเหลือง ค.ข้าวผัด ง.แอปเปิ้ ล




8.ถ้าสุดาเหนื่อยล้าจากการออกกำลังกาย สมชายต้องนำอาหารประเภทใดมาให้สุดา

ก.นมเปรี้ยว ข.น้ำส้มคั้น ค.น้ำเปล่า ง.น้ำอัดลม




9. ตามธงโภชนาการระบุให้รับประทานอาหารประเภทใดน้อยที่สุด

ก. พืชผักผลไม้ ข. เนื้อสัตว์ นม ถั่ว ค. น้ำมัน น้ำตาล เกลือ ง. แป้ง ข้าว




10. ข้อใดกล่าวถูกต้องเกี่ยวกับการบริโภคอาหารอย่างมีสัดส่วน

ก. รับประทานส้มตำทุกมื้อช่วยลดความอ้วน

ข. รับประทานอาหารชนิดใดก็ได้แต่ต้องครบ 5 หมู่

ค. รับประทานอาหารซ้ำ ๆ กันทุกมื้อ เพื่อให้ได้สารอาหารครบถ้วน

ง. รับประทานอาหารเผ็ด ๆ ทำให้เจริญอาหาร

แบบประเมินความพึงพอใจในการใช้ชุดสื่อนวัตกรรม