TIK 7 Fletore Pune

Parathinie

Fletore pune eshte hartuar duke u mbeshtetur ne tekstin
Teknologji me TIK per klasen e shtate dhe duhet te trajtohet
si pjese perberese e tij. Kjo fletore ndihmon qe me lehte te
pervetesohen njesite mesimore si dhe te pergatise nxenesit
dhe t'i orientoje ata drejt qellimeve te veta, orientimin ne
karriere, mesimin e pjeseve te teknologjise, teknologjine e
informimit dhe komunikimit, shkathtesite e te punuarit dhe
dizajnimit, perdorimin e tyre ne praktike si dhe realizimin e
projekteve permes mesimeve praktike.
Detyrat praktike te paraqitura ne fletore pune jane te
nderlidhura me temat e shtjelluara dhe secila sosh i perg-
jigjet njesive mesimore te shtjelluara ne tekstin Teknologji
me TIK, klasa 7.
Per te kryer me sukses pergjigjet ne pyetjet nga temat e
percaktuara me planprogram, dizajnimin e objekteve, per-
dorimin e kompjuterit per pune te caktuara, plotesimin e
tabelave dhe punimin e modeleve nga fletore pune, se pari
lexohet teksti qe eshte dhene ne fletore, te kuptohet perm-
bajtja e pyetjeve apo detyrave, te konsultohet libri baze,
pastaj te mendohet dhe te jepet pergjigjja e kerkuar ose te
ndermerren veprime/pune te caktuara deri te konkretizimi
i suksesshem i tyre.
Nepermjet lendes Teknologji me TIK nxenesit stimulohen
qe te zhvillojne shkathtesite praktike duke filluar me per-
dorimin e materialeve te ndryshme, veglave te punes, te
zhvillojne te menduarit kritik gjate krijimit te modeleve ne
praktike, gjithashtu te nxiten ne bashkepunimin, punen ne
grupe dhe projekte te ndryshme, te shfaqin qendrime ven-
dimmarrese ne situata te ndryshme duke dhene arsyetim
mbi vendimet qe marrin, pergatiten per jeten profesionale
dhe karrieren e ardhshme.
Per te arritur rezultate me te larta, sugjerojme qe nxenesit
se bashku me mesimdhenesin/en te perdorin detyra dhe
projekte te tjera, te ngjashme me keto ne fletore pune.
Shfrytezojme rastin qe te ju deshirojme pune te mbare
rreth realizimit te detyrave dhe modeleve te parashtruara
ne kete fletore pune.

Autoret

PERMBLEDHJE

1.2 Materialet plastike
Detyre praktike 1.1
1.4 Llojet e materialeve plastike
Detyre pra kti ke 1.2
1.5 Polimeret natyrore
Detyre praktike 1.3
1.6 Materialet termoplastike
1.6.1 PVC - Polivinil kloridi
Detyre pra kti ke 1.4
1.6.2 Najloni - Poliamidi
1.6.3 Polietileni
Detyre praktike 1.5
1.6.4 Polistireni
Detyre pra kti ke 1.6
Detyre pra kti ke 1.7
1.6.5 Polipropileni
1.7 Materialet termostabile
1.8 Prodhimi i artikujve plastike
1.9 Krijimi i modeleve me manuale dhe
materiale artificiale ricikluese - projekte te
ndryshme
Detyrat praktike 1.8

Detyrat praktike 2.1
Varesja prej polimereve
Detyre pra kti ke 2.2
Prodhimi i materialit plastik prej qumesh-
tit
Detyre pra kti ke 2.3
Krijimi dhe perdorimi i instrumentit
mates
Detyre praktike 2.4 Anemometri per mat-
jen shpejtesine e eres

3.1 Inicimi dhe skicimi i idese
3.2.2 Projeksioni kenddrejte i trupit ne tri
rrafshe
3.3 Krijimi i projekteve me programe komp-
juterike per dizajnim

Detyre praktike 4.1
Detyre praktike 4.2
Pervoja praktike 4.3

5.1 Ndarja e strukturave
5.2 Forca e materialeve gjate perdorimit
5.6 Perdorimi i burimeve te thjeshta te en-
ergjise elektrike
5.6.2 Elementet e qa rkut elektri k
Detyre praktike 5.5
Detyre praktike 5.6
Detyre praktike 5.7
Detyre praktike 5.8
Detyre praktike 5.9
Detyre praktike 5.10

6.1 Perpunimi kompjuterik i teksteve - Mic-
roSoft Word
6.1.7 Krijimi i tabelave dhe veprimet me to
Detyre praktike 6.1
6.2 Interneti dhe perdorimi i tij
6.2.4 Komunikimi me E-mail.krijimi i
BLOG-ut dhe siguria ne Internet
Detyre praktike 6.2

7.4 Zbatimi i metodes se planifikimit
te karrieres dhe plani per te ardhmen

8.4 Ushtrimi i biznesit ne klase



..·E--

:..C

:::I

D. ~

•II.

.c

."-1.I.-sIi

II

:I

MATERIALET DHE
PE•• RPUNIMI I TYRE

Pyetje:

C;ka kuptoni me fjalen PERPUNIM?

Numero disa Iloje te materialeve.

Cili eshte roli i plastikes ne jeten tone?

1.2 Materialet plastike

Pyetje:

Plastika ndryshe quhet edhe material sintetik.
Nga se rrjedh fjala SINTETIKE?

Detyre praktike 1.1:

Ploteso format e zbazeta me informaten e sakte.
Nxjerrja e plastikes dhe e produkteve gjysme te gatshme

II

• ______________~I~------~
LO.X
L.o_

1.4 Llojet e materialeve plastike

Detyre praktike 1.2: Emerto Ilojin e materialit sipas figures dhe pro-
duktit qe eshte paraqitur me poshte (pershkruaj funksionin e tyre):

Pyetje:

Cilatjane Ilojet e materialeve plastike:

1.5 Polimeret natyrore
Pyetje:

Nga se perbehen polimeret natyrore?

Shenjezo me shigjete cilatjane produktet e prodhuara nga polimeret
natyrore (Iidh me titullin Polimeret natyrore ) dhe shkruaj perdorimin
e tyre dhe cilat nUkjane arsyeto perse.

Polimeret natyrore

Detyre praktike 1.3: Krijo nje polimer ne forme lineare.

Per te bere nje model te nje polimeri linear, lidhni disa kapese letre se
bashku, fund-te-fund si nje zinxhir i drejte keshtu:

C;do kapese letre perfaqeson nje monomer, dhe zinxhiri i kapeseve te
letres formon nje model per nje polimer.
Ju mund te bashkengjitni sa me shume kapese letre se bashku si te
doni, sepse teorikisht numri i njesive te monomit qe bashkohen per
te bere nje zinxhir polimer eshte i pafund. Ne realitet, numri i njesive
te monomerit ne nje polimer zakonisht varion nga 1,000 ne 10,000
ose me shume. (Kjo korrespondon me peshat tipike molekulare prej
14,000 deri 500,000 gramesh per mol.)
Kur nje moster e polietilenit te polimerit zmadhohet 15,000 here, ju
mund te shihni fibrat e ngjashme me degen.

Provo modelin:

Gomat e makinave dhe topat e boulingut jane dy shembuj te pro-
dukteve te perbere nga polimere te nderlidhura. Per te bere nje
model te nje polimeri te nderlidhur, beni disa (te pakten tre) zinxhire
te degezuar, ashtu siC; keni bere me siper dhe i vendosni ata prane
njeri-tjetrit.
Pastaj, lidhni disa nga deget e kapeses se letres nga nje zinxhir ne
deget e nje zinxhiri tjeter.
Ju mund ta perseritni kete me sa me shume dege dhe zinxhire qe
keni, derisa te gjitha te jene te lidhura se bashku. Polimeri juaj i per-
funduar i kryqezuar mund te duket dic;ka e tille:
Provo shembullin:

Mund te provoni kete aktivitet edhe me nxenesit tuaj:
Pese nxenes duhet te dalin para klases te bashkuar me njeri-tjetrin,
dore per dore dhe ashtu te formojne nje polimer.
Hapi 1.
Nxenesit lidhin duart me njeri-tjetrin dhe formojne nje rresht. Pro-
voni te levizni femije.
Aju duket e lehte?

Provoni te formoni dhe polimere te nderlidhura ne mes vete me
nxenesit, dhe me pas krahasoni polimeret.

1.6 Materialet termoplastike

Pyetje:

C;fare ndodh gjate perpunimit termik te materialeve termoplastike?

Listo disa produkte te formuara nga materialet termoplastike dhe per-
shkruaj vetite e polimereve.
l.
2.
3.
4.
Vetite e polimereve:

Shiko linkun:
http://www.technologystudent.com/pdf14/poster_plasticsl.pdf

1.6.1 PVC - Polivinil kloridi
Pyetje:

Pershkruaj materialin e PVC-se dhe perdorimin e tij nga industrite e
ndryshme.

- Shkruaj emrin e fizikanit dhe kimistit te njohur per zbulimin e ketij
materiali.

Cilatjane vetite e PVC-se?

- Materialet e PVC-se digjen lehte (rretho pergjigjen e sakte dhe arsy-
eto pergjigjen):

1. Po, 2. Jo.

Detyre praktike 1.4: Perdorimi i pipezave plastike nga Pvc.

Modeli 1: Dekorim per festat e fundvitit

Materialet e nevojshme: Pipezat plastike (25-35 per nje dekorim),
zinxhire per fiksimin ose lidhjen e pipezave, gershere.

Udhezime per ndertim:
Nese pipezat tuaja kane nje ane te bute ne fund, shkurtojeni ate,
pastaj shkurtoni pjesen tjeter te pipezes suaj ne te njejten gjatesi. Sa
me afer gjatesise, aq me shume sferike do te dalin.

Bashkoni rreth 25 pipeza ne nje vend, vendosni shtrenguesin plastik ne
mes, pastaj terhiqeni duke i shtrenguar pipezat. Terhiqni sa me shume
qe mundeni. Me pas mbeshtillni disa prej pipezave ne menyre qe ate te
prekin ne meso Ju duhet te beni qe plastika te perkulet perfundimisht.

Duke perdorur pipezat plastike te lengjeve, vizato skicen dhe nderto nje
objekt sipas deshires.

1.6.2 Najloni - Poliamidi

Pyetje:

Si jane prodhuar fibrat e najlonit?

Sa kohe uduhet qeseve te plastikes (najlonit) per t'u asgjesuar?

Sa kohe u duhet shisheve te plastikes qe te treten ose asgjesohen?

Pyetje: Numero disa veti te mira te najlonit.

Cili nga keto produkte eshte prodhuar dhe nga materiali i najlonit
(pershkruaj dhe perdorimin duke hulumtuar ne internet informatat
shtese):

Pyetje:

1. Emeroni kimistin hulumtues i cili drejtoi ekipin qe ka zhvilluar najlo-
nln.

2. Cili eshte emri i kompanise qe zhvilloi najlonin per here te pare?

3. Pershkruaj vetite fizike te najlonit.

4. Listo deri ne tete produkte te cilatjane te prodhuara nga najloni ose
pjeserisht nga najloni.

1.6.3 Polietileni
Pyetje:

Si prodhohet polietileni?

Detyre praktike 1.5:

Listo produktet qe jane te prodhuara nga polietileni sipas fushes se
perdorimit:

1 23 4 56

Lidh me shigjete produktin me fushen e perdorimit te prodhuar nga polietileni.

SPORT INDUSTRI

Pershkruaj perdorimin e produkteve shtepiake:

Pershkruaj perdorimin e produkteve sportive:

Pershkruaj perdorimin e produkteve industriale:

1.6.4 Polistireni

Detyre praktike 1.6: Krijimi i sistemit solar me polistiren.

1. Merreni nje kuti kepucesh, ngjyrosni brenda dhe jashte kutise me
ngjyre te zeze dhe lereni te thahet. Vizatoni disa pika te bardha bren-
da kutise me nje stilolaps, marker.

2. Per planetet me te medhenj, formoni topa plastike nga stiropori ne
skaje me ngjyra te ndryshme, p.sh. portokall dhe te verdhe per Diellin,
gjelber dhe kalter per Token, te kuqe per Marsin etj. Mbajini ate ne nje
vend te mire per t'u thare.

3. Per te bere unazen e Saturnit, gjeni nJe gote apo nje objekt te
ngjashem me diameter te njejte me topin e formuar nga polistire-
ni-stiropori, qe perfaqeson Saturnin dhe terhiq rreth tij ne leter ari.
Vizatoni nje unaze te dyte rreth e para, pastaj e preni. Vendosni un-
azen e arte mbi topin dhe ngjitni ne mes te Saturnit.

4. Per planetet metevegjel, perdorni plasteline me ngjyra te ndryshme
ne topa dhe krijoni nje vrime te vogel permes qendres se secilit me
nje gjilpere te mad he. Keta topa futni ne furre per t'i pjekur pak dhe
me pas hiqni dhe shihni ngrutesine e tyre pas ftohjes.

5. Futni te gjithe planetet me nje gjatesi te fijeve te najlonit te njejte,
duke hapur nga nje vrime per secilin planet dhe me pas lidhet per te
qendruar planeti ne vendin e caktuar.

Ide tjeter per perdorimin e stiroporit per sistemin solar: Provoni ta
ndertoni sipas menyres suaj.

Detyre praktike 1.7:

Duke perdorur copa prej polistireni, skico dhe nderto ndonje objekt
si pas desh ires.
Mjetet e nevojshme: gersheret, najloni (qe perdoret per peshkim),
skalper, ngjyra te ndryshme, karton, kapse te ndryshme etj.
Format te jene sipas deshires.
Disa ide te paraqitura ne foto mund t'i ndertoni me stiropor.

1.6.5 Polipropileni
Pyetje:

1) Polipropileni eshte i qendrueshem ne
eshte rezistent ndaj ______________
Permend cilatjane produktet qe prodhohen nga polipropileni dhe arsyetoni
perdorimin.
l.
2.
3.
4.

1.7 Materialet termostabile
Pyetje:

Nga cili material plastikjane krijuar produktet si me poshte?
Pershkruaj vetite dhe perdorimin.

Pershkruaj vetite e materialeve termostabile.

1.8 Prodhimi i artikujve plastiki
Pyetje:

Cilatjane proceset kryesore per prodhimin e artikujve plastike?

1.9 Krijimi i modeleve me manuale dhe materiale artifi-
ciale ricikluese - projekte ti ndryshme

Detyrat praktike 1.8:
Modeli 1.

Ktheni shishet tuaja te vjetra plastike ne gjera te dobishme dhe te
guximshme qe do tJu ndihmojne te organizoni jeten tuaj, pothuajse
pa kosto fare.
Ju mund t'i perdorni ate per te ruajtur te gjitha Ilojet e furnizimeve
arti dhe artizanale. Kjo eshte gjithashtu nje ide mbreselenese per ar-
tizanat per femijet.
Ne foto eshte e paraqitur nje mbajtese e lapsave ose e ngjyrave.
Procedura:
Materialet: 2 shishe te plastikes, nje zinxhir dhe ngjites. Gjithashtu
duhet t'i keni dhe ngjyrat ose lapsat per ta provuar modelin.
Se pari merrni dy shishe dhe preni ne fund te shishes njeren ne mes
dhe tjetren ne fund.
Me pas lemoni vendet e shishes dhe pastaj merrni zinxhirin adekuat
per shishen. Zinxhirin e vendosni me ngjites ose me makine per kap-
jen e letrave.
Me pas provoni modelin e formuar me materia let ricikluese.

Modeli2.
Ene per embelsira dhe gjera ushqimore per festa te ndryshme.
Materialet: Shishe plastike (fundi i shishes), markere te perhershem,
mbeshtjelles, makine per ngjitje me shkrires, ngjites i letres.

Ideja e ketij modeli eshte qe gjate nje feste apo nje ngjarjeje te per-
dorim kete model per paraqitjen e ushqimeve ne forme dekoruese.

Baza per enen e embelsirave eshte nje disk LP vinyl. Gjithashtu mund te per-
doret nje tabaka torte, ose tjeter.

Eshte perdorur makina shpuese me diameter 10 mm. Kam perdorur nje ster-
vitje 10 mm per te zgjeruar piken ne qender te enes.

Gjithashtu per fundin e shishes se plastikes qe do te vendoset ne qender
duhet te perdorim makine shpuese me burgji te njejte si ajo e diskut te muz-
ikes.

Merrni dhe 8 funde te shisheve se plastikes per modelin e caktuar dhe 2 te
tjere i shponi me makine shpuese dhe gjithashtu e merrni nje shkop te drurit
i cili do te vendoset ne mes te modelit per t'i mbajtur enet e vogla plastike.

Modelin mund ta ngjyrosim ne menyre qe te duket me bukur i diza-
jnuar dhe te pershtatet per festa te ndryshme.

Por perve<;: kesaj ngjyre mund ta dekoroni dhe me ngjyre te per-
shtatshme per ene qe mbajne embelsira.

Modeli perfundimtar i enes per mbajtjen e embelsirave do te duket
si ne foto.

Provoni dheju kete model.

~------~~----~~------~

Detyrat pra kti ke 2.1:
Varesja prej polimereve
Detyre praktike 2.2:
Prodhimi i materialit plastik prej qumeshtit
Detyre pra kti ke 2.3:
Krijimi dhe perdorimi i instrumentit mates
Detyre pra kti ke 2.4: Anemometri per matjen e
sh pejtesise se eres

SHKATHTE•• SITE•• E TE••
PUNUARIT

Detyrat praktike 2.1:

Ne fotografite e meposhtme jane dhene disa modele me ide te
ndryshme. Modelet e punuara Ie te motivojne qe te mendosh
dhe te punosh disa nga ato. Mund te krijosh edhe idene tende
per pamje krejt tjeter te ndonje modeli apo maketi. Shfrytezoje
kreativitetin, diturine dhe menc;urine tende. Nese ke veshtiresi
rreth hapave te punimit te modelit konsulto mesimdhenesin/en.
Disa pjese te modeleve mund t'i fitosh nga perpunimi i materia-
leve ricikluese. Udhezimet per punimin e modeleve mund t'i gjeni
edhe ne faqet e internetit nese kerkoni modelin sipas fjaleve kyc;e.

Elisa prapa automobilit rrotullohet duke e perdredhur Ilastikun
qe eshte i lidhur me ate.

Fig. 2.2. Automobili me elise.

Te ky model, elisa gjendet perpara dhe nese Ilastiku perdredhet rreth
aksit te tij do ta veje ne levizje automobilin.

Levizja e turbines vihet ne levizje nese pen lidhur per gate
mbeshtillet rreth makarase.

Helikopteri do te ngritet lart, nese se pari Ilastiku perdredhet rreth
aksit te tij dhe pastaj leshohet qe te rrotullohet elisa.

C;ikriku do te ngrise ngarkesen atehere kur do te mbeshtillet pen
rreth aksit te dorezes.

Vinc;i do te ngrise ndonje ngarkese kur fillojme te rrotullojme dorezen
rreth aksit te vet.
Vemendje: Per te punuar vinc;in nga kubezat Lego duhet te keni pa-
kon me ku bezat Lego.

Se pari aktivizohet magneti per te kapur autobusin. C;ikriku do te
ngrise ngarkesen atehere kur do te mbeshtillet peri rreth aksit te
dorezes.

Krahu robotik permes shtypjes se pistonave te mbushur me leng, do
te aktivizoje <;:do nyje te tij qe pastaj shkakton edhe kapjen e kana<;:es.

Permes shtypjes se pistonave te mbushur me leng, do te mundeso-
het ngritja e ndonje ngarkese qe lidhet per skajin e makines.
Varesja prej polimereve

Detyre praktike 2.2:

Krijo nje varese me material te polimereve.
Gjerat qe ju nevojiten:
Plasteline me permbajtje polimere, thike, shkop i holle me maje, fije
pambuku ose lekure (mbajtese), leter qe pjeket, tabaka per pjekje,
furre, gershere.

Hapi 1:

Vendosni nje flete letre pjekjeje ne tryezen tuaj.
Duke perdorur thiken, preni nje pjese te madhe te plastelines se kalter, p.sh.,
1.5 em x 4.5 em x 2 em, dhe pastaj nje cope plasteline te zeze qe eshte gjysma
e permasave.

Hapi 2:

Duke shtypur me gishta, gatuani plastelinen blu derisa te zbutet. Perseriteni
me plastelinen e zeze.

Hapi 3:

Shtypni plastelinen e zeze dhe te kalter
dhe perziejeni me gishta derisa te keni
nje ngjyre te <;:elet - duhet te perfundo-
je me ngjyre te kalter.

Hapi 4:

Preni tri te katertat e plastelines
dhe rrokullisni ne pjesen e topit
me pellembet e duarve tuaja.
Shtojani nje te katerten e plas-
telines ne te njejten ane. Sapo
te zbutet, vendoseni ne tav-
oline dhe rrafshoni, perseri me
pellembet tuaja derisa te jete e

trashe rreth 1cm.

Hapi 5: I

Lereni diskun e rrumbullaket prej plas-
telines te qendroje per rreth pese minuta.
Kjo do ta lejoje ate te forcohet pak perseri,
duke e bere shume me te lehte per te
punuar me teo
Duke perdorur nje shkop me maje, hapni
nje vrime rreth 5 mm afer skajit - ajo duhet
te jete mjaft e madhe per te vendosur fijen
tuaj te zgjedhur brenda dy here.

Hapi 6:

Pren i nje pjese te vogel te plas-
telines blu dhe pastaj nje cope
plasteline te verdhe qe eshte
gjysma e permasave. Si ne
hapat dy dhe tre, gatuaj blloqet
individuale te plastelines dhe
pastaj perzihen se bashku per

te formuar ngjyren tirkiz.

Hapi 7:

Ndani nje cope te vogel te plastelines te
kalter dhe gatuani serish me gishta deri sa
te zbutet. Vendose ne varese, ne vendin ku

deshiron te fillosh te pikturosh.

Hapi 8:

Perseritni disa here me plas-
telina te ngjyrave te tjera. Mos
keni frike te perdorni shenjat
e gishtave mbi ngjyrat e tjera
- kjo do te fuse ne thellesi ne
dizajnin tuaj.

Hapi 9:

Tani duhet te keni nje varese te bukur te pik-
turuar.

Hapi 10:

Duke perdorur c;erekun e plas-
telines se mbetur te vareses,
preni ate ne tri pjese. Merrni
njeren prej pjeseve, preni ate
ne gjysme dhe pastaj rrokullisni
C;do pjese qe te formoni nje top
me pellembet e duarve tuaja.
Duke perdorur nje shkop me
maje, hapeni nje vrime neper
qendren e topit per te krijuar
nje kanal. Keto rruaza do te ven-
dosen ne te dy skajet e fijes suaj.

Hapi 11:

Vendosni varesen dhe dy rruazat e rrumbul-
laketa ne tabakane per pjekje dhe piqni sipas
udhezimeve te prodhuesit. Sapo te jete pjekur,
pritni qe varesja dhe rruazat tuaja deri sa te fto-
hen.

Hapi 12:

Pritini nje meter te fijes se pambukut dhe pastaj paloseni ne gjysme. Mer-

rni fundin me nyje dhe futni neper vrime ne varese nga perpara ne pjesen

e pasme. Vendoseni nje nyje mbi pjesen e siperme te vareses dhe terhiqni

skajet. Hapi 13:

Perbironi njerin nga skajet e fijes se pam-

bukut nje nga rruazat. Vendosni nje nyje ne

fund te fijes - varesisht nga trashesia e fijes

dhe madhesia e vrimes, mund te keni nev-

oje te beni nje nyje te dyfishte.

Shtyni rruazen deri ne fund te fijes se pam-
bukut dhe vendosni nje nyje drejt poshte
saj. Perseriteni me skajin tjeter te fijes se
pambukut me rruazen tjeter.

Hapi 14:

E admiroj punen tuaj per
varesen. Me fijen e pambukut
te lene te palidhur, eshte e lehte
per te bere gjerdan te gjate apo
te shkurter, thjesht duke e lidhur
ate me gjatesine qe deshironi.

Prodhimi i materialit plastik prej qumeshtit

Detyre praktike 2.3:

Eshte nje proces shume interesant ne ate qe ka nJe protelne ne
qumesht te quajtur kazeine. Kjo eshte nje molekule me varg te gjate
qe ka veti shume te ngjashme me plastiken e prodhuar nga produk-
tet e naftes. Eshte nje metode shume e lehte per te ndare kete Iloj
plastike nga qumeshti.

Me poshte eshte paraqitur nje fotografi ku shihet <;:ka eshte prodhuar
si produkt i plastikes. Ato jane nje pale zare fati. Gjith<;:ka qe duhet te
beni eshte te merrni nje kuti kartoni per formesim te produktit (my-
ku e duhet te rodhohet dhe formesohet.

Me poshte ndjekni hapat per prodhimin e ketij produkti.

Materialet qe ju nevojiten:
1. Rreth 1 filxhan qumesht, me mire te perdoret qumeshti me yndyre
te plote dhe jo me 2% yndyre. Mund te jete deri ne 1 liter.
2.4 luge gjelle uthull.
3. Nje tas te sigurt qe mund te ngrohet ne mikrovale.
4. Nje Iloj site.
5. Nje mikrovale nese keni. Nese jo, mund ta ngrohni qumeshtin ne
sobe.

Ecuria e punes:

Hopi i pore: Vendosni qumeshtin ne nje ene
me mikrovale te sigurt ose ene dhe mikrovale
per rreth dy minuta. Ju vetem duhet te merrni
ate te nxehte. Mos e c;oni ate ne nje tenxhere.
Nese ju nuk keni nje mikrovale, atehere vetem
ngroheni ate ne furre.

Hopi i dyte: Shtoni kater luge uthull dhe men-
jehere do te shpohet dhe ndahet. Kjo eshte ka-
zelna.

Hopi i trete: Hid hen i ate nepermjet nJe site
ku ndahet pjesa e ngurte dhe e lenget. Pastaj,
lereni nje kohe qe te forcohet.

Hopi i kotert: Vendosen i ate ne nje tas d he
perpunoni ate me nje luge keshtu qe ajo mer-
re nje forme dhe gjithashtu duke perdorur
anen e kundert te luges mund ta zbusni deri
ne formesim te duhur sipas kerkeses.

Hopi i peste:Vendosni ate ne nje leter per pas-
trim, qe te heqim lageshtine dhe lereni te tha-
het per nje gjysme ore ose me shume, sipas
nevojes. Me pas i bejme zaret tona.

Thjesht duhet te presim dy pjese te kortonit, p.sh., te kutive te

dritherove. lOem

125cm

1-----1

2.5 em

C;do cope eshte katror me 2.5 cm dhe 10 cm gjatesi te plote.
Vizatojme nje katror me gjatesi 2.5 cm dhe gjatesi 10 cm ne nje karton te nje
kutiete caktuar. Me pas prejme dhe bashkojme pjeset perteformuar njevend
ku vendoset plastika per t'u formesuar. E vendosim plastiken dhe e shtrengo-
jme mire modelin te cilin mund ta vendosim ne nje ngrohtesi te Ilampes ose
te radiatorit qe te thahet. Nevojitet se paku nje dite per t'u thare.

Krijimi dhe perdorimi i instrumentit mates

Detyre praktike 2.4: Anemometri per matjen e shpejtesise se
eres

Materialet dhe veglat:
5 gota letre prej 3 dl, 2 pipeza, gjilpere, shpuese e letres, gershere, skallper, laps
i mprehur me gome, tharese flokesh me te pakten tri shpejtesi te ndryshme
(te larte, te mesme dhe te ulet), vizore (opsionale).
Ecuria e eksperimentit:
1. Merrni kater gota letre dhe perdorni shpuesin e letres per te hapur nje vrime
ne mbeshtjellesit e seciles gote, rreth 1.25 cm poshte prej tehut te eperm.
2. Merrni nje nga kater gotat dhe shtyni nje pipez neper vrime. Palosni ska-
jin e pipezes per gote dhe futni ne anen tjeter goten e dyte pergjate vrimes.
Perseriteni kete procedure per dy gotat e tjera me nje vrime dhe pipez te dyte.
3. Merrni goten e peste dhe shenoni kater vrima dhe hapni ne mbeshtjellesin
e gotes, rreth nje 0,5 cm poshte prej tehut te eperm. Pastaj hapeni nje vrime
ne qender te fundit te gotes.
4. Rreshqisni dy pipeza neper dy vrimat e kunderta ne goten me kater vrima.
Rreshqisni nje pipez tjeter prej fundit te gotes derisa te bashkohet me pipezat
e vendosura ne kater vrima.
5. Perkulni pipezen dhe bashkoni me pipezat horizontale qe lidhin kater go-
tat e plastikes. lende e saj ne nje kupe me nje vrime, duke e bere te sigurt se
filxhan perballet me drejtim te kundert nga kupa e pare. Perseriteni kete pro-
cedure duke perdorur asamblene e kupes dhe kashtes dhe kupen e mbetur
me nJe vnme.
6. Rendisni kater gotat ne menyre qe skajet e tyre te hapura te perballet ne te
njejtin drejtim ose ne drejtim te akrepave te ores ose te kundert rreth gotes
ne qender.
7. Shtyni me kujdes nje gjilpere vertikalisht neper dy pipezat ku ate nderprit-
en.
8. Shtyni fundin e gomes te lapsit permes vrimes se poshtme ne kupen qen-
drore. Shtyni me kujdes gjilperen ne fund te gomes se lapsit aq sa do te shko-
je. Ju mund te keni nevoje per nje te rritur qe tJu ndihmoje te futni gjilperen.
9. Tani anemometrijuaj eshte gati per perdorim! Duhet te duket si ne figure:

Kur anemometri juaj eshte bashkuar plotesisht, duhet te duket si ai
ne kete foto.
10. Tani vendosni tharesen e flokeve ne njeren ane te dhomes dhe
shenon i nje vije me sh irit ngjites ne anen tjeter te d homes nga tha res-
ja e flokeve, rreth 6-8 hapa larg.
11. Kthejeni tharesen eflokeve meshpejtesi te uletdhe qendroni nevije
pergjate dhomes. Mbajeni anemometrin tuaj dhe numeroni numrin
e rrotullimeve qe ben ne nje minute. Merrni dike qe t'ju ndihmoje te
beni numerimin e rrotullimeve per minute me nje ore te kuzhines.
12. Nese vereni anemometri po leviz shume shpejt per te numeruar,
atehere do t'ju duhet te rrisni distancen tuaj dhe te provoni eksperi-
mentin perseri. Mos harroni, te gjitha te dhenat tuaja duhet te mblid-
hen nga e njejta distance per <;:do shpejtesi, si nje kontroll.
13. Perseriteni hapin 11 per shpejtesite e tjera te thareses se flokeve
(te mesem dhe te larte), <;:do here duke marre te pakten tri lexime te
ndryshme dhe duke Ilogaritur mesataren e rezultateve. Ju mund te
Ilogarisni mesataren duke shtuar tri leximet se bashku per nje shpe-
jtesi te thareses se flokeve dhe duke ndare shumen per tre. Ju duhet
te shkruani te dhenat tuaja te organizuara ne nje tabele te te dhenave
si ne ta bele.

Shpejtesia e Rrotullimi i anemometrit per minute (rrpm) Mesatarja
ventilatorit Leximi i pare Leximi i dyte Leximi i trete
E ulet
E mesme
Elarte





Detyra 3.2: Vizatoni me kujdes objektet tridimensionale ne

fleten me pika izometrike ne qender.

3.2.2 Projeksioni kinddrejti i trupit ni tri rrafshe

Detyra 3.3. Eshte dhene trupi ne aksonometri, fig. 3.3. Te behet pro-
jektimi i trupit ne tri rrafshe te projektimit sipas pamjeve te shenuara
ne figure.

gs I~a

palmja
ill esclre

[pam a
ba "I'D .'

Fig . 3.3. Trupi i paraqitur ne aksonometri.

...........................................................................................................................................................

PAMJAANESORE :PAMJA BALLORE

PAMJA NGA LART

Detyra 3.4: Per trupat e dhene ne aksonometri te behet paraqitja ne

tri rrafshe te projektimit, fig. 3.4:
1 - rrafsh i horizonta I;
2 - rrafshi vertikal;
3 - rrafshi anesor.

3 .2 1111 .. ···· .... 3 ....1I !I".""1t till I 1I1II ". , 2
1 . ! l I I ! l I II s---i Il ' 1I I · . .•• , ... . "II.!I . .. fI.1t • . . . '. " • • • ·I IIII".tltI.
III II II II II
{ }.......... ..1
I • !I' ! . .!'II ! '!I ..
I I I I'
II II . .II II
II r 1111 II II II II II II II " I I " II II .. .. ..• • io •
II tr II It II II '1111" II II I) II 'I II II
.. . . ..II II .. ~ I II II II II I 1111 ... II I II,. II II II
IIII " II .oil II
II II " II = = io = '!I • .. ..

.. II .. .. ·· .. .." II II .,11 " flit" II I II" 1111 '1 II (I II II
ii • .. ..
11" 11"11 11 I I .. I
• ''II !I II."'.~ • • "1111" .
··........!..........II II ;
111111 11 1111"11 . a I .. a

;a a

o I I ' " II 11 ,... ... II I II "I

I II II II II I II .. "II I II,. "II '. 1
o• ! •
. . . ..• '• • • • • • • • • • II • • • II
· . .I I I •
a• • II •
I I I. • I .. ;;I

. . .. lIiI ... IIII • • • "II . ·· ,. ..II • II II

·! . . " . . . ,I I I I I I . . . l I a " . I I I I .

"! ; •

I ........ I . .. '" ~ .. . .. ~ .... a• ,....... a• ~ ...... II ~ _ .. •
·· .. ..! , • II ~.

il l "!I • .. ;j
II • II II

Oi Ii t "
"1I .... 0I ".II • ..

. . . . . . .. 011. .. .. '- _ ' .. .. 10 .. :l0I. _0i ,.. . 0I. . . .

:3 I II II 1111 r II 2 32

• "."'".II.ItIl . "...... ·· ..I • .,.. II I II" II II ·· .. ... '''.11 •• ''.81''.''. "•
•
II II .. II a I .. II

II II ,. II I! .".81 •• •• 11 •• 11.11 ••

II II I II ··· ... ...I II II II II I II II 1111 • II" II II · . .a I .. •
,
... .... . ,. "' ....... . IIi

II II " " • II II .. II • II II I II • II • II II
II II II II
··· ... ...I I .'
·. .., .... . ..... . ... .
II II II "'

· ..·................. • .... II .. II .... . ... II II •

II Ii .. II

I) . . . . . . . . . . . . . . . .. • " II
II .. II •

"!I • ..
• . . . . . . ....... II ... II .. ..

... "' ..~...... 1.. ,. ...... .. " .. II.. ...~..~ ..
...... lia" .
I "iI 50 a I II '" "iI .. ..a 'i .. a .. II ..
" II .. a ... ...:1"'11""11 .. 11 .. "
.T ....
·• ...5 ... 11 1. 5 . 1011 ,.
····.. 1111"11
;;; " . " ali lIa....
.. . ;1 1111
... ...;;;.

a . . . .. 1;11. " . II

2-r-1

~

· ..........~.... ....... ~ . .. ... ....-...........3.,.....,...... I
,,,,
II II II " .... I .. I .. ........ .. ........ ..
... .. .. .. I
·-. ...... . . .... . .,". ........ ."" . ,,, ... ... .. ..... II .. Ii
. .I I " " .... I .... .. .. .. II .... ',,,,. .. .. I .. I .. .. II .. " .. . . . . . . <I. .. ... ...,",,... ...... ..II ...... ........... ..
.. iii •• Ii Ii II ..
""
··· ... .. ................, ., "" fI..I , .... II .. I .... a . . . . tII 1 .:.' ...:... ' .:... " : 1111 . . . . , 11 . . . . . . 111111 11
~1 .: .: .: ""
" ~ .

11 • • • • , • • 11.

i , Ii .. lOii i . . . ;;; .. i ii . . . . . . . 1
.. .. ...... ii .. i. ... ii ............. ..
II tI
I I I, I .. til II ..
Ii ,i II 01 II II
I I I .. ill .. . . . . . . . . . . . . ~ . . . . . . . . . . . ..
i ........ I . .... . . .. I ........ ,I

IIII 11 11 II ..
IIII .... ,,,., . .....ii ........ 11_ .. .., .. II ........ ~
.. " ill II

II!I "! .. " II

II "
!- ..... .... . . ........ ; .. ...... "

IIII
IIII

I I II I

1I _ ___ ...I. ____ I ___ .. "I

1

Fig. 3.4. Trupi i paraqitur ne aksonometri.

Detyra 3.5. Krijoni pamjen aksonometrike (projeksioni izometrik) nga

pamja e tri projeksioneve kenddrejte te trupit te dhene ne fig. 3.5.

Zgjidhje: Te projeksioni izometrik te dy anet e objektit sipas boshtit

x dhe y vizatohen nen kend prej 30°. Procedura ne vijim duhet nd-
jekur per te vizatuar objektin ne aksonometri, fig. 3.6.

baza hapi 2
hapi 1

hapi3

Fig. 3.6. Procedura per paraqitje te paraqitjes se trupit
ne aksonometri.

Detyra 3.6: Prej tri projeksioneve te trupave te dhene ne fig. 3.7 te

nxirret pamja aksonometrike e tyre.

I I I '2
'I ..1
,- i
rfl --•
.---- J - r-~,t.
• . --I ,t !
~5 .,

.~ . f -
.. .~ ,~

I _M ...... ,. o fo*' f--

J
,!



3.3 Krijimi i projekteve me programe kompjuterike pir
dizajnim

Detyra 3.7. Te formohet trupi i paraqitur ne fig. 3.8 duke perdorur pro-
gramin kompjuterik SketchUp. Dimensionet e kuboiditjane gjatesia
= 60 mm, gjeresia = 40 mm dhe lartesia = 40 mm.

lartes ia

Detyra 3.8. Te perdoret komanda Extursion ne programin kompjuter-
ik SketchUp per te formuar trupin e dhene ne fig. 3.9.

Detyra 3.9. Te perdoret komanda Rotate ne programin kompjuter-

ik SketchUp per te formuar trupat e dhene ne fig. 3.10 a), b).

Fig. 3.10.