BAHAN PEMBENTANGAN TUGASAN 3_BMMB1074 BMSK3 KUMPULAN 9

BMMB1074
PEKEMBANGAN SEJARAH BAHASA MELAYU

PERANAN DAN
PEMIKIRIAN TOKOH

DALAM BAHASA
MELAYU

PRAMERDEKA
&

PASCAMERDEKA

MICHELLE MARCELLA

AZZIE NAJIHA

MARILYN

ISI KANDUNGAN

PENGHARGAAN

1.0 ABDULLAH MUNSYI 1
1.1 BIODATA 2
1.2 PERANAN 3-5
1.3 PEMIKIRAN 6-7
1.4 KARYA KISAH 8-11
PELAYARAN ABDULLAH
2.0 ASMAH HAJI OMAR

2.1 BIODATA 12
2.2 PERANAN 13
2.3 PEMIKIRAN 14-16
2.4 KARYA CARIK-CARIK 17
BULU AYAM 18-20
3.0 PERBANDINGAN 21-25
ANTARA TOKOH

PENGHARGAAN

Syukur kepada Tuhan kerana dengan izin-Nya
kami dapat melaksanakan serta menyiapkan
tugasan Kerja Kursus BMMB1074 Perkembangan
Sejarah Bahasa Melayu tepat pada masanya.

Jutaan terima kasih kepada pensyarah yang
mengajar subjek ini iaitu Encik Awang. Beliau
banyak membimbing serta memberi tunjuk ajar
kepada kami untuk menghasilkan tugasan ini
dengan sempurna.

Tidak lupa juga kepada kedua ibu bapa kami
yang sentiasa menyokong serta memahami tiap
kali kami mempunyai kekangan semasa
melaksanakan tugasan ini. Seterusnya, kami ingin
berterima kasih kepada rakan-rakan yang banyak
membantu kami dengan menyumbang idea kepada
kami serta menyokong kami sehingga sekarang.

TOKOH PRAMERDEKA

1.0 ABDULLAH MUNSYI

BIODATA

Abdullah Munsyi atau nama sebenar

beliau ialah Abdullah Bin Abdul Kadir

Munsyi berasal dari Masjid Tanah,

Melaka.

Beliau merupakan tokoh yang telah

memartabatkan Bahasa Melayu pada

zaman pramerdeka.

Beliau telah diiktirafkan sebagai Bapa

Bahasa dan Kesusasteraan Melayu

Moden.

Menurut Skinner (1959:6),

pengikhtirafan beliau disebabkan oleh

kesedaran tokoh ini untuk menyeru

masyarakatnya agar membuang sikap,

‘katak di bawah tempurung’ yang

diwarisi dalam kesusasteraan dan

kebudayaan Melayu sekian lama.

PERANAN

Jurutulis

Beliau telah menjadi jurutulis buku-

buku Bahasa Melayu ketika

Stamford Raffles membuat lawatan

ke Melaka. Beliau juga menjadi

jurutulis dan jurubahasa Raffles

semasa di Singapura. Beliau

mengumpul bahan sastera Melayu

lama untuk Raffles membawa pulang

ke England serta mengkaji adat Cina

dan masyarakat Jakun.

Antara buku yang ditulis beliau
ialah

Syair Kampung Gelam Terbakar
(1847)
Hikayat Abdullah (1849)
Kisah Pelayaran Abdullah ke
Negeri Jedah (1854)
Syair Singapura Terbakar (1830),
Kisah Pelayaran Abdullah dari
Singapura ke Kelantan (1838)

PERANAN

PENTERJAMAH

Beliau telah menjadi penterjemah

buku ke Bahasa Melayu ketika

Stamford Raffles membuat lawatan

ke Melaka. Antara buku yang

diterjemah oleh beliau ialah

Hikayat Pancatanderan (1835),

Injil Matheus (bersama Thomsen)

Kisah Rasul-Rasul, dan Henry dan

Pengasuhnya (bersama Paderi

Keasberry)

Pada usia 27 tahun, beliau telah

mengajar bahasa Melayu kepada

Paderi Milne dan C.H. Tomsen.

Kemudian, pada tahun 1815, beliau

menggunakan peralatan

percetakan di kediaman Paderi

Milne untuk membuat huruf,

mengaturnya dan mencetak buku

serta surat.

PEMIKIRAN

Pemikiran Abdullah Munsyi
menyentuh soal-soal

masyarakat, agama, politik,
ekonomi dan moral. Hasil
pemikiran beliau ditimbulkan
dalam karya-karya Abdullah
Munsyi. Antara jenis pemikiran
yang digunakann oleh Abdullah
Munsyi ialah krtikan.

PEMIKIRAN

Kritikan

Abdullah Munsyi mengkritik

sikap orang Melayu terhadap

bahasa. Abdullah Munsyi

berpendapat bahawa masyarakat

Melayu tidak bertamadun dan

dianggap bodoh kerana tidak

mahu belajar dan mencintai

ilmu.

Abdullah Munsyi juga mencuba

untuk membuka pemikiran orang

melayu ke arah kebaikan dan

kemajuan dengan

membandingkannya dengan

orang Inggeris.

KARYA KISAH PELAYARAN
ABDULLAH

"Kisah Pelayaran Abdullah" merupakan
karya yang ditulis oleh Abdullah Munsyi
dalam Bahasa Melayu.

Dalam karya ini, beliau menggunakan
pemikiran dari segi kritikan
berdasarkan orang Barat.

Sikap Abdullah Munshi yang terlalu
berani menegur dan mengkritik secara
tajam terhadap raja-raja Melayu
menggambarkan betapa pemikiran
beliau terpengaruh dengan cara
masyarakat Barat yang mementingkan
terus-terang dan kritikal dalam
penulisan

“[...] Shahdan, jikalau di-sampaikan Allah
kira-nya hikayatku ini ka-dalam tangan
raja2, maka apabila di-dengar-nya
perkataan yang benar ini, maka hubaya2
jangan-lah kira-nya tuanku murka akan
patek. Maka jikalau kira-nya murka juga

tuanku, ada-lah seperti perumpamaan: Sa-
ekor kuman di-benua China kelihatan pada
mata-nya, tetapi sa-ekor gajah bertenggek
di-atas hidong-nya ia tiada sedar, adanya.

Dan lagi, sahaya memohonkan ampun;
maka ada-lah sahaya ini telah biasa

dalam ‘adat2 Inggeris. Maka ‘adat itu
meluluskan yang boleh sahaya

menegorkan kelakuan raja2 yang tiada
berpatutan, dengan tiada kena hukum

bunoh atau rampas, ada-nya [...]”

. (Kisah Pelayaran Abdullah 1970: 110)

Dalam teks tersebut, beliau
Menunjukkan Abdullah Munsyi
meniru gaya kritikan ala Barat.
Beliau mengakui bahawa beliau
mengkritik raja-raja Melayu
berlandaskan cara penulisan
Barat
Hal ini demikian kerana, beliau
tidak malu untuk mengakui
bahawa dirinya lebih mengikuti
budaya Barat daripada Melayu
itu sendiri yang lebih telus dan
kritikal.

TOKOH PASCAMERDEKA

2.0 ASMAH HJ. OMAR

BIODATA

Asmah Hajii Omar merupakan seorang
pelapor kajian tatabahasa Melayu.

Beliau mendapatkan pengajian di
Universitas Indonesia dan memperoleh
Sarjana Muda dan Sarjana Sastera.
Beliau juga melanjutkan pengajiannya
hingga mendapat Ijazah Kedoktoran dari

GUenniveerraslitLyingoufistiLcosn. d
on dalam bidang

Asmah Haji Omar telah memuatkan
kajian yang menggunakan acuan aliran
melalui bukunya Bahasa Melayu Kini
Pendekatan Struktural. Beliau juga turut
banyak menjalankan penyelidikan
tentang bahasa-bahasa orang-orang asli
di Sabah dan Sarawak.

PERANAN

Penglibatan di luar negara

1.Pernah diundang sebagai Profesor pelawat di
beberapa buah universiti seperti:
University of Hawaii
University of Doha, Qatar
Northern Illionois University, De Kalb, Illinois,
Amerika Syarikat
Mahidol University, Thailand

2. Menerima jemputan kehormat dari luar negara,
antaranya:

Kerajaan Perancis untuk melawat pusat-pusat
pengajaran bahasa linguistik di Paris dan Nacy
(September 1976)
Jemputan Jepun Foundation sebagai V.I.P untuk
melawat pusat-pusat pengajian Jepun di bawah
Dasar Pandang ke Timur (November 1982)
British Council untuk melawat beberapa
university pada April 1987, antaranya:

- Oxford University Press
- University of Birmingham
- University of Exeter
- British Library

PERANAN

Penglibatan dalam MABBIM

1.Ahli Jawatankuasa Tetap Bahasa
Melayu (JKTBM), sebelum Majlis Bahasa
Indonesia-Malaysia (MBIM).

2.Menganggotai ahli Mesyuarat
Eksekutif Majlis Bahasa Brunei
Darussalam-Indonesia-Malaysia
(MABBIM) sebagai Ahli Majlis dalam
Kelompok Eksekutif.

3.Beliau menggunakan kepakarannya
untuk berkhidmat secara langsung
dengan pembentukan dan
penggubalan Pedoman Sistem Ejaan
Pedoman Pembentukan Istilah (30
Ogos 1975).

4.Berperanan penting sebagai Pengerusi
Jawatankuasa Penyelaras Istilah

PERANAN

Pelaksanaan Projek Akademik dan Kebahasaan

1.Pengarah projek University of Malaya English for
Special Purpose (1977-1980).

2.University of Malaya Spoken English Project
(1980-1983).

3.Projek Kajian Penggunaan Bahasa Malaysia di
Jabatan-Jabatan Kerajaan, Badan-Badan
Berkanun dan Kuasa-Kuasa Tempatan Sarawak
(1983-1985).

4.Projek analisis semantik bersama Profesor
Linguistik di University of Goteborg, Sweden
dalam bidang Conflict and Conflict Resolution
(1989).

5.Projek Academic Writing bersama pasukan
penyelidik di Pusat Bahasa, Universiti Malaya
dengan kerjasama Jabatan Linguistik, Aston
University, United Kingdom di bawah tajaan
Commonwealth International Council for High
Education (CICHE) (1992).

PEMIKIRAN

Beliau menjelaskan salasilah dan pemahaman

bahasa Melayu melalui Ensiklopedia Melayu.

Ensiklopedia ini menghuraikan

perkembangan bahasa Melayu daripada

sejarah

penulisan

ejaan

fonetik

fonologi

tatabahasa

morfologi

sintaksis

kepelbagaian bahasa hingga

etimologinya.

KARYA
CARIK-CARIK BULU AYAM

Dalam karya ini, Asmah telah
menerapkan teori konflik dan
penyelesaian konflik dalam hal
bahasa yang melibatkan tiga buah
negara, iaitu Malaysia, Indonesia
dan Brunei Darussalam.
Karya beliau telah menarik ramai
pengkaji antaranya

ahli bahasa
para penyelidik
sosiolinguistik

Beliau juga menggunakan kaedah

metafora mata yang dikiaskan kepada

pertumbuhan dan perkembangan bahasa

Melayu.Hal ini dapat dihuraikan dengan

mengaitkannya kehidupan yang

melatari bangsa Melayu, seperti

budaya benda,

kesenian dan kraf tradisional,

organisasi masyarakat

kepercayaan keagamaan

3.0 PERBANDINGAN ANTARA TOKOH
PRAMERDEKA DAN PASCAMERDEKA

ABDULLAH MUNSYI
&

ASMAH OMAR

PERBANDINGAN

Jika dilihat dari dari segi
peranan, Abdullah Munsyi lebih
menekankan tentang ilmu bahasa
Melayu dalam kelompok
masyarakat manakala Asmah
Omar pula, beliau lebih
menekankan penggunaan Bahasa
Melayu di peringkat antarabangsa
seperti yang ditulis dalam
karyanya Carik-cari Bulu Ayam.

Dari segi pemikiran pula , Abdullah
Munsyi mengkritik masyarakat
Melayu yang tidak belajar ilmu.
Cara kritikan oleh Abdullah
Munsyi dianggap melampaui batas.
dalam kehidupan masyarakat
Melayu untuk menegur perlu
mengikuti cara yang betul dan
tidak menggunakan kata-kata
sensitif seperti yang dinyatakan
oleh Abdullah Munsyi dalam "Kisah
Pelayaran Abdullah"

Dari segi karya , Abdullah Munsyi
dan Asmah Haji Omar mempunyai
perbezaan.
Dalam karya Munsyi iaitu Kisah
Pelayaran Abdullah menekankan
tentang cara beliau mengkritik
adalah melampaui batas kerana
beliau mengikut sikap barat dalam
mengritik.
Manakala, dalam karya Asmah Hj
Omar iaitu Carik-Carik Bulu Ayam
lebih menekankan tentang konflik
yang berlaku diantara Malaysia,
Brunei Darussalam dan Indonesia.

Abdullah munsyi dan Asmah Hj Omar
menunjukkan perbezaan dari segi
penulisan dan pemikiran.
Dalam penulisan Abdullah Munsyi bagi
karya Nahu Bahasa Melayu, beliau
menekankan kepentingan perkembangan
bahasa Melayu melalui karya
kesusasteraan dan beliau sendiri juga
menyedari betapa pentingnya nahu
bahasa tersebut.
Beliau turut membincangkan persoalan
kemiskinan orang Melayu, dunia politik,
pentadbiran dan keagamaan dalam
karyanya.
Manakala karya Asmah Hj Omar pula
banyak menulis buku dan artikel yang
mempertahankan bahasa Melayu.

Oleh itu, kedua-dua tokoh ini
menunjukkan karya mereka yang
berbeza-beza mengikut zaman mereka.
Misalnya, Abdullah Munsyi merupakan
tokoh pramerdeka, pada masa itu
mereka belum merdeka lagi dan
disebabkan itu Abdullah Munsyi lebih
cenderung untuk mengikut cara barat
mengkritik orang.
Manakala, Asmah Hj Omar merupakan
tokoh pascamerdeka, dan beliau lebih
banyak menghasilkan kerjasama
dengan negara luar serta karya-karya
beliau juga ada yang terhasil daripada
kerjasama dengan negara luar.

Sumber rujukan

Asmah Haji Omar. (2010). Carik-Carik Bulu Ayam: Kisah Runding
Bahasa Dunia Melayu.Dewan Bahasa dan Pustaka

Dato'Dr.H.Abdul Malik & M,Pd. (2018). Pemartabatan bahasa Melayu
ke persada dunia. Forum Bahas Bahasa V, Jawatankuasa
Kebudayaan Majlis Pusat Singapura Toa Payoh Central, Singapura.

Dr. Khairuddin Mohammad, Dr. Ghazali Ismail
, Mastura Mohamed Berawi. (2015). Sejarah

perkembangan bahasa melayiU perkamusan &
Perjemahan. Sasbadi Sdn. Bhd..

Rahimah Hamdan, Arba'ie Sujud, Nik Nur Hasmiru
Husna Bahari. (2019). Abdullah Munshi Sebagai
Watak Tertawan dalam Travelognya Kisah
Pelayaran Abdullah. International Journal of
Humanities, Philosophy and Language, 2(8), 63-
76.

Yau, L. K. (2016). Maklumat Abdullah Munsyi. Scribd.
https://www.scribd.com/doc/306335003/Maklumat- Abdullah-Munsyi

Wong, A. (2019). Pandangan Asmah Haji Omar. Scribd.
https://www.scribd.com/document/397969938/153