การสร้างว่าวไทย

การทาวา่ วไทย

เรอ่ื งโดย ไกรสร อทิ ธปิ าทานันท์ (ลงุ แอด๊ ) เลา่ โดย ธวชั ชยั m

อารัมภบท

ในสมัยกอ่ นวธิ กี ารทาวา่ ว ผเู ้ ฒา่ ผแู ้ กแ่ ตล่ ะหมบู่ า้ น คงุ ้ แคว คมุ ้ ทา่ นขนุ คมุ ้ คณุ พระ ตา่ ง
ก็มกี ลเม็ดเคล็ดลบั ในการทาวา่ ว เพอ่ื ประกวดประชนั การแขง่ ขนั วา่ วกนั ในงานเทศกาลเดอื นสี่
เดอื นหา้ หลงั การเกยี่ วขา้ วแลว้ คมุ ้ ใดบา้ นใดก็ตามมวี ธิ กี ารทาวา่ วสามารถชนะในการแขง่ ขนั ได ้
ก็จะไดร้ บั การกลา่ วขานวา่ เป็ นสดุ ยอดในการทาวา่ ว มชี อ่ื เสยี งโดง่ ดงั ไปหลายคงุ ้ หลายแคว
และทกุ ปีก็จะกลา่ วถงึ กันวา่ แชมป์ เกา่ มารกั ษาแชมป์ หรอื เปลา่ ทานองเดยี วกันกับการแขง่ เรอื
ดว้ ยเหตนุ ้ี กรรมวธิ กี ารทาวา่ วจงึ เป็ นความลบั กนั มาก ตา่ งกไ็ มย่ อมเผยแพรใ่ หใ้ ครง่าย ๆ แมแ้ ต่
ลกู หลาน ทาใหก้ รรมวธิ กี ารทาวา่ จงึ หารายละเอยี ดมาเขยี นเผยแพรใ่ หอ้ นชุ นคนรนุ่ หลงั ได ้
ทราบถงึ แกน่ แทว้ ธิ กี ารทาวา่ วตงั้ แตโ่ บราณกาลอยา่ งยากเย็นแสนเข็ญ และทไี่ ดม้ ากย็ งั ไม่
สมบรู ณ์

ผเู ้ ขยี นเองสมัยเป็ นเด็กบา้ นนอกก็เคยทาวา่ วเลน่ เอง เด็กบา้ นนอกสว่ นใหญก่ ็ทาวา่ วเป็ น
กัน สมยั กอ่ นของเลน่ ตา่ ง ๆ ไมม่ วี างขายเหมอื นสมัยน้ี อยากเลน่ ตอ้ งทากนั เอง สาหรับการทา
วา่ วมกั จะเป็ นวา่ วปักเป้าเสยี เป็ นสว่ นใหญ่ ทากนั โดยลอกเลยี นเพอื่ นบา้ นบา้ ง ดเู ขาทาบา้ ง ทา
เสร็จก็นาออกไปเลน่ กันเลย ไมม่ แี บบแผนหรอื ขนาดวัดทแี่ ทจ้ รงิ ทากันตามประสาเด็กบา้ นนอก
ก็สามารถนาไปเลน่ ทส่ี นามหนา้ ศาลากลางจงั หวัดไดท้ กุ ปี

จดุ มงุ่ หมายของวธิ กี ารทาวา่ วนี้ ก็เพอื่ เป็ นขอ้ มลู เผยแพรใ่ หผ้ ทู ้ ตี่ อ้ งการทาวา่ วเอง หรอื
ทบทวนวธิ กี ารทาเมอ่ื สมยั เด็ก หรอื สาหรับสอนเด็กรนุ่ ใหมร่ วู ้ ธิ กี ารทาวา่ วไทย ขอ้ มลู ทผ่ี เู ้ ขยี น
ไดม้ าน้ี จากการทผ่ี เู ้ ขยี นไดไ้ ปสอบถาม ขอความรจู ้ ากผรู ้ ทู ้ ยี่ นิ ดที จี่ ะเผยแพรใ่ นลกั ษณะภูมิ
ปัญญาทอ้ งถนิ่ โชคดที ผ่ี เู ้ ขยี นไดม้ โี อกาสพบกับทา่ นผไู ้ ดร้ บั การถา่ ยทอดจากบพุ การี และการ
ฝึกฝนจดจา รวมถงึ การลกั จาจากผใู ้ หญ่ มคี วามรคู ้ วามสามารถจากการทาวา่ วมามากกวา่ 20 ปี
ไดม้ กี ารปรบั ปรงุ แตง่ เตมิ ใหเ้ กดิ ความสมบรู ณ์สาหรับคนรนุ่ ใหมไ่ ดฝ้ ึกฝนกนั บา้ ง แตก่ ย็ งั คงใช ้
มาตรฐานทอี่ า้ งองิ มาจากผเู ้ ฒา่ ผแู ้ กท่ ใี่ หค้ วามเมตตาถา่ ยทอดให ้ แตก่ ็ถอื วา่ ยงั ไมค่ รบกระบวน
ทา่ การทาวา่ ว ขนาดตอ้ งหาบน้าใสต่ มุ่ ใหค้ นเฒา่ คนแกอ่ าบตงั้ แตเ่ ป็ นเด็กเป็ นสบิ ๆ โอง่ เพอื่ ให ้
พอ่ เฒา่ ถา่ ยทอดวชิ าให ้ ซง่ึ ก็เป็ นอบุ ายของผเู ้ ฒา่ ในการฝึกฝนความอดทนใหแ้ กล่ กู หลาน วา่
การเรยี นรอู ้ ะไรสกั อยา่ งตอ้ งมคี วามตงั้ ใจจรงิ ไมใ่ ชแ่ คอ่ ยากเหมอื นคนรนุ่ ใหม่ ทาอะไรเพยี งแค่
อยากทา ไมจ่ รงิ จงั อยา่ งคนสมัยกอ่ น และเรอื่ งราวทจี่ ะเลา่ ใหฟ้ ังตอ่ ไปนีก้ ็เป็ นเรอื่ งราวทผี่ เู ้ ขยี น
ไดร้ ับฟัง ไดร้ บั การถา่ ยทอด และฝึกปฏบิ ัตจิ รงิ และไดร้ ับคาชแ้ี นะจากทา่ นผนู ้ ้ี(ผเู ้ ลา่ เรอื่ ง)
นามาเรยี บเรยี งเผยแพรใ่ หผ้ ทู ้ ส่ี นใจท่วั ไป

วา่ วแบบตา่ ง ๆ ทนี่ ามาเผยแพรน่ ี้ เป็ นภมู ปิ ัญญาทอ่ี ยากสง่ เสรมิ ใหค้ นรนุ่ หลงั ทส่ี นใจการ
ทาวา่ วไดเ้ ป็ นแนวทางการทา เพราะขอ้ มลู สว่ นใหญไ่ ดจ้ ากผรู ้ ู ้ ถอดความจากหนังสอื ทผ่ี หู ้ ลัก
ผใู ้ หญเ่ ขยี นไว ้ และขอ้ มลู จากสอ่ื ออนไลนท์ ไี่ ดร้ วบรวมมาบางสว่ นประกอบใหผ้ อู ้ า่ นไดเ้ ห็นภาพ
วา่ วลักษณะตา่ ง ๆ และเป็ นตน้ แบบวธิ กี ารทาตามขนั้ ตอนตา่ ง ๆ ทเี่ ขา้ ใจไดง้ า่ ย หวงั วา่ คงจะ
ไดร้ บั ความรแู ้ ละความสนุกสนานในการทาวา่ วเลน่ เอง และบางทา่ นหากไดร้ บั การฝึกฝนจน

สามารถทาวา่ วเพอื่ การคา้ ไดก้ ็จะเป็ นการเผยแพรว่ า่ วไทยใหก้ วา้ งขวางมากยงิ่ ขน้ึ และเป็ นการ
อนุรักษ์วธิ กี ารทาวา่ วไทยไมใ่ หส้ ญู หายไปอยา่ งน่าเสยี ดาย

๑. วา่ วจฬุ า

ลกั ษณะทว่ั ไปของวา่ วจฬุ า หวั แหลม ลาตวั มเี ป็ นปี กสองแฉก สว่ นหางอกี สองแฉกรวมเป็ นหา้
แฉกคลา้ ยดาวหา้ แฉก เป็ นวา่ วทมี่ ลี กั ษณะโดดเดน่ สง่างาม บางทา่ นใหช้ อื่ วา่ เป็ นราชาว่าว สนั นษิ ฐาน
วา่ ไดร้ บั อทิ ธพิ ลมาจากวา่ วดาวของอนิ เดยี เรยี กวา่ (ว่าวกลุ า) ว่าวจุฬาเป็ นวา่ วทมี่ รี ูปทรงทสี่ วยงาม
ขนาดใหญ่ จดั อยใู่ นประเภทว่าวแผง การทาว่าวจฬุ าใหข้ น้ึ ไดส้ วยงามไม่งา่ ยเหมอื นว่าวทวั่ ไป ลกั ษณะ
เป็ นว่าสมดลุ ไดส้ ดั สว่ น ไม่ตอ้ งใสพ่ ูป่ ี ก พูห่ าง (วา่ วจฬุ าเป็ นวา่ วทไี่ มน่ ยิ มใสห่ างหรอื ภทู่ ป่ี ีก แสดงถงึ
วธิ กี ารทาวา่ วไม่สมบรู ณ์ โบราณวา่ ไรฝ้ ึมอื ) ไม่ตอ้ งใชว้ ตั ถใุ ดๆถว่ งหวั หรอื หาง จะขน้ึ ไดส้ วยงาม สา่ ยไป
มาอย่างสงา่ เรยี กวา่ “จฬุ าทา่ ผยอง” เป็ นว่าวทใี่ ชก้ ระแสลมคอ่ นขา้ งแรง และสมา่ เสมอ โครงสรา้ งใชไ้ ม ้
ไผ่ทงั้ หมด 5 ชนิ้ ซง่ึ มากกวา่ ว่าวอน่ื ๆ อกี หลายประเภท เชน่ ว่าวปักเป้า ว่าวงู เป็ นตน้

(ภาพว่าวจุฬา)
อปุ กรณก์ ารทาวา่ ว

๑. ไมไ้ ผส่ สี กุ ทแ่ี กจ่ ัด (ไมไ้ ผ่อน่ื ๆ ก็นามาทาไดแ้ ตเ่ หนียวสไู ้ ผ่สสี กุ ไมไ่ ด)้
๒. กระดาษทราย หยาบ ละเอยี ด
๓. ตะไบเหล็ก บงุ ้
๔. กาวลาเทก็ ซ์
๕. ดา้ ยเย็บผา้
๖. การดาษฟาง

(ภาพอปุ กรณ์)

โครงสรา้ งวา่ วจฬุ าทรงมนุษย์ (ลงุ แอด๊ )

๑. อก เป็ นสว่ นของโครงลาตวั วา่ ว ยาว 100 ซม. (วา่ วขนาด 100 ซม.) ทเ่ี ป็ นหลกั ใน
การยดึ เกาะของปีกและขา (ขากบ)

๒. ปี ก เป็ นสว่ นทก่ี างออกคลา้ ยปีกนก มคึ วามยาว 97 ซม. (สาหรบั วา่ วขนาด 100
ซม.) มสี องชนิ้ ประกบกนั จดุ กงึ่ กลางของปีกผกู ตดิ กบั โครงลาตัววา่ ว หา่ งกัน
พอประมาณปลายทงั้ สองผกู รงั้ ตดิ กันเป็ นรปู กลบี บวั มหี นา้ ทรี่ ับลม

๓. ขากบ เป็ นสว่ นขาของวา่ ว สองขา มลี ักษณะอวบอว้ นคลา้ ยโคนขากบ (ผเู ้ ขยี น)
ยาว 65 ซม. (วา่ วขนาด 100 ซม.) หนา้ ทห่ี ลักน่าจะเป็ นสว่ นพยงุ ตัววา่ วใหส้ ว่ นหัว
สอดสา่ ยไดอ้ ยา่ งสวยงาม
โครงสรา้ งหลกั ของวา่ วจฬุ ามชี น้ิ สว่ นประกอบกันขน้ึ เป็ นวา่ วทงั้ หมด 5 ชน้ิ ขา้ งตน้
การประกอบจะมรี ะยะดงั ขา้ งลา่ งน้ี

๔. ระยะปีกบน-ปีกลา่ ง ระยะ 35 ซม.(วา่ วขนาด 100 ซม.) เป็ นระยะหา่ งของปีกบก
และปีกลา่ งผกู ยดึ ตดิ กบั อก

๕. ซงุ ขากบ-ปีกลา่ ง ระยะ 15 ซม.(วา่ วขนาด 100 ซม.) จดุ ผกู ขากกบสว่ นปลาย
ดา้ นบนของขากบทงั้ สองกบั อก(โครงลาตัววา่ ว) ระยะ 15 ซม. จากจดุ ผกู ปีกลา่ งกบั
อกขน้ึ ไปทางจดุ ผกู ปีกบนกบั อก

๖. เอวขา้ งละ 12 ซม.(วา่ วขนาด 100 ซม.) ระยะของขากบผกู ตดิ กับปีกลา่ ง ทงั้ สอง
ขา้ ง หา่ งจากจดุ ผกู ปีกลา่ งแยกออกไปทงั้ สองดา้ น ๆ ละ 12 ซม.

๗. หวั ขา้ งละ 10 ซม.(วา่ วขนาด 100 ซม.) ระยะจากปลายหวั ถงึ จดุ ผกู ปีกบนกบั อก
๘. เข็ม ระยะ 23.5 ซม.(วา่ วขนาด 100 ซม.) ระยะจากสว่ นปลายลา่ งสดุ ของอกวดั ขน้ึ

มาถงึ จดุ ผกู ปีกลา่ ง

การเตรยี มไมข้ นาดตา่ ง ๆ
๑. การเลอื กไมไ้ ผส่ สี กุ ตอ้ งเป็ นไมแ้ กจ่ ดั สอี อกเหลอื ง ๆ จนถงึ น้าตาลออ่ น ควรเลอื กไมไ้ ผ่
ชว่ งกลางลา มขี อ้ ปลอ้ งยาว ความยาววา่ วขนาดมาตรฐานจะใชป้ ระมาณสองปลอ้ ง โดยทม่ี ี
ขอ้ ตรงกลางเป็ นเสน้ ผา่ ศนู ยก์ ลาง

(ภาพไมไ้ ผ่)
๒. นาไมไ้ ผ่ทตี่ ดั สองปลอ้ ง มขี อ้ ตรงกลาง ใชม้ ดี ผ่าไมไ้ ผ่เป็ นสองซกี แลว้ เจยี กเป็ นซกี ๆ เล็ก ๆ

ใหไ้ ดข้ นาดครงึ่ เซน็ ตก์ ว่า ๆ (ว่าวมาตรฐาน 100 ซม. หากเป็ นว่าวใหญก่ แ็ ปรเปลยี่ นไปตาม
ขนาดวา่ นนั้ ๆ) กรณีไมท้ ผี่ ่าเป็ นซกี ๆ คดงอหรอื ไม่ตรงใหด้ ดั ใหต้ รงเสยี กอ่ น โดยใชว้ ธิ ลี น
ไฟใหร้ อ้ น นาผา้ หอ่ กนั รอ้ นแลว้ ใชม้ อื บบี เบา ๆ ดดั ไมจ้ นตรงใชไ้ ด ้
๓. การเหลาไมไ้ ผ่ ตอ้ งใชท้ กั ษะและวธิ ใี นการเหลาไมบ้ า้ งพอสมควร เพราะเป็ นเทคนคิ ทตี่ อ้ ง
ใชค้ วามประณีตตอ้ งฝึกทาบอ่ ย ๆ ก็สามารถเหลาไมต้ ามทตี่ อ้ งการได ้ การเหลาไลข่ นาด
จากใหญ่ไปหาเลก็ และมลี กั ษณะกลม สว่ นใหญจ่ ะใชม้ ดี ขนาดเลก็ (ถนัดกวา่ )คม ๆ เหลา
ขน้ึ รูปใหไ้ ดข้ นาดทต่ี อ้ งการของโครงว่าว สาหรบั ผเู ้ ขยี นทกั ษะก็ไม่ดนี ักตอ้ งใชเ้ ทคนคิ การ
เหลาเฉพาะตวั งา่ ย ๆ คอื เหลาครงั้ แรกเป็ นการใชม้ ดี เหลาเกราขน้ึ รูปอยา่ งครา่ ว ๆ ตอ้ งเผอ่ื
ขนาดไวแ้ ตง่ บา้ งพอสมควร เสร็จแลว้ ใชบ้ งุ ้ ละเอยี ดถเู บา ๆ แตง่ ชว่ ยใหเ้ กดิ ความกลมที่
ศนู ยก์ ลางใหไ้ ดข้ นาดพอประมาณกอ่ น แลว้ คอ่ ยไลค่ วามกลมและเรยี วเลก็ จนถงึ ปลาย ใช ้
ตะไบถใู หก้ ลมเรยี บใหท้ วั่ ทงั้ หมด นากระดาษทรายหยาบถลู บเสย้ี นใหห้ มด ขนั้ ตอน
สดุ ทา้ ยใชก้ ระดาษทรายละเอยี ดถตู กแตง่ ใหไ้ ดข้ นาดตามตารางมาตรฐานทกี่ าหนด
วธิ ที าอก
๑. เลอื กไมไ้ ผซกี ทม่ี ลี กั ษณะตรง ไม่คดงอ ใชม้ ดี เหลาเกราจากขอ้ ออกไปทางปลายใหไ้ ด ้
รปู รา่ งเรยี วดา้ นหาง สว่ นดา้ นหวั ขนาดเรยี วใหญก่ วา่ เทา่ หนงึ่ ของหาง ใหม้ ขี นาด
พอประมาณเผอื่ เกราไมใ้ หเ้ ขา้ รปู แลว้ ใชบ้ งุ ้ ละเอยี ดถใู หก้ ลม จากนัน้ ใชต้ ะไบเหลก็ ถเู กบ็
ความกลมใหเ้ รยี บรอ้ ย การเหลาไมใ้ หเ้ หลาจากสว่ นกลางอกไปหาปลายทสี่ องดา้ น (ดา้ น
หัวและดา้ นเข็ม หรอื หางว่าวเทคนคิ ของผเู ้ ขยี น) ในลกั ษณะกลมเรยี วไลล่ าดบั ระดบั ขนาด
จากจดุ กลางจนถงึ ปลายใหไ้ ดข้ นาดทตี่ อ้ งการ ใชม้ ดี เกราใหเ้ รยี บ วัดขนาดใกลเ้ คยี งกบั ที่
ตอ้ งการ แลว้ ใชก้ ระดาษทรายหยาบขดั ใหเ้ รยี บ และไดข้ นาดและความเรยี วตามลาดบั ที่
ตอ้ งการ ใชก้ ระดาษทรายละเอยี ดลบู ใหเ้ รยี บอกี ครัง้
๒. การวดั สดั สว่ นไมท้ เี่ หลาสว่ นหัวใหเ้ รยี วประมาณ 2.5-3 มลิ ลเิ มตร(ขนาดเปลยี่ นไปตาม
ขนาดของว่าวทท่ี า) โดยกะประมาณจากเสน้ ผา่ ศนู ยก์ ลางของอกทใ่ี หญ่ทสี่ ดุ สว่ นปลาย
อกหรอื เขม็ ใหเ้ หลาใหเ้ รยี วเลก็ กวา่ สว่ นหวั มากกวา่ ครงึ่ หนง่ึ หรอื ประมาณ 1.5-2 มลิ ลเิ มตร

๓. วัดขนาดและตดั ใหไ้ ดค้ วามยาวตามแบบทตี่ อ้ งการ เชน่ ตอ้ งการแบบทรงมนุษยข์ นาด 100
เซนตเิ มตร ใหว้ ัดจากขอ้ ปลอ้ งซง่ึ เป็ นจุดกง่ึ กลาง ดา้ นละครง่ึ ของระยะความยาวสดั สว่ น

วธิ ที าปี กและขากบ
๑. การเหลาไมแ้ ละผา่ ไมใ้ หท้ าวธิ เี ดยี วกบั การทาอก สว่ นทแี่ ตกตา่ งจากอกกค็ อื ปี กจะมปี ลาย
ทงั้ สองดา้ นเรยี วเล็กจากจดุ กง่ึ กลางของปี กทงั้ สองชนิ้ การเหลาปี กเพอ่ื ใหไ้ ดข้ นาดเรยี ว
ปลายทตี่ อ้ งการแลว้ ยงั ตอ้ งมนี ้าหนกั ทงั้ สองดา้ นเทา่ กนั ดว้ ย โดยวดั หลงั จากทไ่ี ดใ้ ชบ้ ุง้
ตะไบ และกระดาษทรายขดั จนไดข้ นาดทตี่ อ้ งการ วธิ กี ารวดั อยา่ งงา่ ย ๆ ผเู ้ ขยี นใชว้ างจดุ
กงึ่ กลางบนนวิ้ ช้ี ถา้ ปี กทงั้ สองขา้ งเทา่ กนั ปี กกจ็ ะวางบนนวิ้ เป็ นเสน้ ตรงไมเ่ อยี งหรอื หนักไป
ดา้ นใดดา้ นหนง่ึ
(ภาพปี กและการชงั่ น้าหนัก)
๒. การเหลาขากบเราจะแบ่งขากบออกเป็ นสส่ี ว่ นโดยประมาณ สว่ นแรกเป็ นโคนขากบ สว่ นที่
เหลอื อกี สามสว่ นเป็ นสว่ นของปลายขากบ โดยจะเหลาใหเ้ รยี วจากสว่ นทตี่ อ่ จากโคนขากบ
การเหลาโคนขากบกจ็ ะเหลาเชน่ เดยี วกนั แตด่ า้ นทเี่ ป็ นโคนขากบจะมขี นาดใหญก่ วา่ ปลาย
ขากบหนง่ึ เทา่ ตวั ขากบทงั้ สองชนิ้ จะตอ้ งมขี นาดและน้าหนักเทา่ กนั
(ภาพขากบ)
๓. ตรวจสอบความยาว น้าหนักของโครงแตล่ ะชน้ิ ใหเ้ รยี บรอ้ ยพรอ้ มทจ่ี ะผูกประกอบโครงรา่ ง
ของวา่ ว

วธิ ปี ระกอบวา่ วจุฬา
๑. นาไมอ้ กมาวัดระยะจากปลายลา่ งสดุ หรอื เข็ม (วธิ ขี องลงุ แอด๊ ) ใหไ้ ดร้ ะยะเขม็ ทกี่ าหนด
แลว้ ทาเครอื่ งหมายไวเ้ พอื่ ผกู ปี กลา่ งกบั อก โดยใชด้ า้ ยเย็บผา้ ผกู เงอ่ื นขา้ วตม้ มัดประมาณ
หกเจ็ดรอบใหแ้ นน่ สว่ นการผกู มัดเพอ่ื ดงึ รัง้ เขา้ หากนั ใหแ้ น่น สว่ นใหญ่ใชเ้ งอ่ื นตะกรดุ เป็ ด
เป็ นหลกั
๒. วัดระยะจากจุดทผี่ กู ปี กลา่ งขนึ้ ไปหวั ว่าวเรยี กวา่ “ระยะปีกบนปี กลา่ ง” ตามระยะทก่ี าหนดไว ้
ในตารางโครงสรา้ งของว่าว แลว้ ผกู ปี กบนดว้ ยดา้ ยเย็บผา้ ลกั ษณะเดยี วกนั กบั ปีกลา่ ง ให ้
ผวิ ไมไ้ ผ่หนั เขา้ หาตวั เรา
การผกู ไม ้ เงอ่ื นมดั ขา้ วตม้ และเงอ่ื นตะกรดุ เบ็ด

๓. ผกู เชอื่ กปลายปี กบนปี กลา่ งเขา้ ดว้ ยกนั ทงั้ สองดา้ น วัดระยะจากอกของปี กบนมาถงึ ปลาย
ปี กบนสองในสามสว่ นซง่ึ หา่ งจากปลายปี กหนงึ่ สว่ นแลว้ ผกู เชอื่ กเงอื่ นตะกรุดเบ็ด วดั จาก
อกปี กลา่ งแบบเดยี วกนั กบั ปี กบน ผกู เชอื กเงอื่ นตะกรุดเบ็ดรงั้ จากปี กบนตงั้ ฉากกบั ปี กลา่ ง
ระยะหา่ งจากปลายปี กเชน่ เดยี วกนั ผูกเชอื่ กแบบเดยี วกนั ทปี่ ี กดา้ นทเ่ี หลอื แลว้ วัดระยะ
เชอื กทผี่ กู ปี กทงั้ สองดา้ น ปี กซา้ ยและปี กขวาตอ้ งมรี ะยะความโคง้ ยาวเทา่ กนั
(ภาพการโคง้ ไมป้ ีก)

๔. วดั ระยะจากปี กลา่ งขน้ึ ไปตามระยะของ”ซมุ ้ ขากบ” ในตารางทาเครอื่ งหมายไว ้ เพอื่ ผูกขากบ
กบั อกและมดั เอวกบั ปี กลา่ ง เทคนคิ ง่าย(ลงุ แอด๊ )ก็คอื ผกู ปลายบนของขากบทงั้ สองอันได ้
ไวพ้ อแนน่ ดว้ ยเงอื่ นตะกรุดเบ็ด เสร็จแลว้ ใหว้ ัดระยะจาก อกออกไปทางปลายปี กลา่ ง ตาม
ระยะของเอวทก่ี าหนดไว ้ แลว้ ทาเครอ่ื งหมายไว ้ สอดขากบไปดา้ นในของปีกทงั้ สองขา้ ง ผกู
เชอ่ื กขากบกบั ปี กลา่ งดว้ ยเงอื นตะกรดุ เบ็ดทท่ี าเครอื่ งหมายพออยู่ วดั ระยะจากไมอ้ กไปทาง
ปลายของปี กลา่ งอกี ดา้ นหนง่ึ ตามระยะเอวทก่ี าหนด ผูกขากบอกี อันหนงึ่ ของปีกลา่ งอกี ดา้ น

หนง่ึ พออยู่ จากนนั้ กลบั ไปผูกหวั ขากบทรี่ ดั เชอื กไวก้ บั อกทจี่ ุดทท่ี าเครอ่ื งหมายซมุ ้ ขากบ
ดา้ นเดยี วกบั การผูกปี กกบั อกใหแ้ น่น วัดระยะเอวและรงั้ ยดึ ขากบกบั ปีกใหแ้ นน่ ทงั้ สองขา้ ง
ตรวจสอบวดั ระยะเอวใหไ้ ดร้ ะยะพอดี ทากาวยดึ เชอ่ื กทผี่ กู ใหค้ รบทกุ จดุ

๕. เหลาไมค้ อไกใ่ หม้ ลี กั ษณะแบนดา้ นผวิ ไมไ้ ผ่ ความยาวคอไกต่ ามขนาดทกี่ าหนด ทาเครอื่ ง
จุดกลางของไมไ้ ว ้ แลว้ ผกู ยดึ ดา้ ยกบั ปี กบนดา้ นตรงขา้ งกบั อกดว้ ยเงอื่ นตะกรดุ เบ็ด ทงั้ สอง
ดา้ นโดยไมต่ อ้ งผกู ตดิ กบั อก

๖. ผกู เชอ่ื กตะกรดุ เบ็ดทเ่ี ขม็ ไวช้ ายดา้ ยใหม้ คี วามยาวเทา่ ๆ กนั ทงั้ สองดา้ น สองเสน้ เพอ่ื ผูก
รงั้ ขากบกบั เข็มตามระยะทก่ี าหนด (หรอื พจิ ารณาตามความสวยงามของระหว่างความกวา้ ง
ของปี กกบั ขากบ(ลงุ แอด๊ )) ทงั้ สองขา้ ง เชอื่ กอกี เสน้ รัง้ จากเขม็ ดงึ เสน้ ตรงระดบั ราบไปยัง
ขากบทงั้ สอง แลว้ วดั ระยะจากเขม็ ถงึ ขากบตอ้ งเทา่ กนั เสร็จแลว้ ดงึ รงั้ ใหแ้ น่น

๗. เมอ่ื ผูกโครงวา่ วเสร็จแลว้ ใหท้ ากาวลาเท็กซท์ จ่ี ดุ ผูกทกุ จดุ ตอ่ มาก็เรม่ิ ผกู สกั ตวั วา่ ว การ
ผูกสกั ตอ้ งผกู ดา้ นหนา้ วา่ วดา้ นทต่ี ดิ กบั กระดาษ โดยกาหนดจุดตดั ทอ่ี กว่าวไวร้ ะยะที่
เหมาะสม 2 นวิ้ ถงึ 3 นว้ิ จากจุดกงึ่ กลาง กาหนดจุดผกู ดา้ ยสกั ทป่ี ี กทงั้ บนลา่ งระยะหา่ ง
เทา่ กนั เสร็จแลว้ นาดา้ ยผูกโยงใหเ้ ป็ นตารางสเี่ หลย่ี มตดั จดุ ทท่ี าเครอื่ งหมายไวท้ อ่ี กไปยงั
อกี ดา้ นหนงึ่ ของปี กแลว้ ผูกทงั้ สองดา้ นทงั้ โครงวา่ ว รวมถงึ ขากบดว้ ย
(ภาพการวดั ระยะผูกสกั )

๘. ตรวจสอบระยะทผ่ี ูกเชอื กไวท้ ป่ี ี กทงั้ สองดา้ น ระยะเอว และเสน้ ระดบั ขากบทงั้ สองดา้ นยังมี
ระยะเทา่ กนั ตดั ปลายเชอื ก ดา้ นทผ่ี กู ใหช้ ดิ ปมใหเ้ รยี บรอ้ ย อยา่ ใหม้ เี ศษดา้ ยทง้ิ ไว ้

๙. วางโครงวา่ วบนกระดาษฟางทเี่ ตรยี มไว ้ กะระยะใหก้ ระดาษใหพ้ อดกี บั ระยะปีกและขากบให ้
นาดนิ สอหรอื ปากกาทาเครอ่ื งหมายไวจ้ ุดปี กบน และปลายเข็มใหช้ ดั เจน ใชก้ าวลาเทก็ ซ์
ทาบาง ๆ ทอ่ี กว่าวดา้ นทจี่ ะตดิ กระดาษ ใหต้ ลอดแลว้ วางลงบนกระดาษตามจดุ ทที่ า
เครอื่ งหมายไว ้ กดอกโครงวา่ วใหแ้ นบตดิ กบั กระดาษใหต้ ลอดแนวอก ควรหาไมห้ นกั ๆ
ทบั ใหแ้ น่นทงิ้ ไวส้ กั พกั หนง่ึ ใหก้ าวแหง้

๑๐.ทากาวทไี่ มป้ ี กบนปี กลา่ งทล่ี ะดา้ น (ซา้ ยหรอื ขวา) รวมถงึ ขากบดว้ ย วางใหต้ ดิ กระดาษดงึ
กระดาษใหต้ งึ หาไมห้ นัก ๆ กดทบั เพอื่ ความแน่นหนา ทง้ิ ไวส้ กั พกั ทากาวลาเทก็ ซป์ ี กและ
ขากบดา้ นทเี่ หลอื ทาเชน่ เดยี วกนั กบั ดา้ นแรก ตรวจสอบการตดิ แน่นของกาวรอบโครงวา่ ว
ใหเ้ รยี บรอ้ ย
(ภาพการทากาว)

๑๑. นามดี คม ๆ (มดี คตั เตอร)์ กรดี ตดั กระดาษดา้ นทเ่ี ป็ นมมุ ปลายปีกออกขา้ งละเซน็ ตเ์ พอ่ื เป็ น
ปี กยดึ มมุ ปีกวา่ ว และดา้ นสว่ นคอดของเอว เพอ่ื ปิดมมุ ใหเ้ รยี บรอ้ ย แลว้ กรดี กระดาษตาม
แนวโครงวา่ วใหช้ ดิ ไมโ้ ครง สว่ นทเี่ ป็ นปลายขากบทเี่ ป็ นเชอื กขงึ อยรู่ ะหว่างเขม็ กบั ขากบให ้
ตดั เวน้ จากเชอ่ื กประมาณ 1 เซน็ ตส์ าหรบั พับกระดาษใหย้ ดึ ตดิ กบั เชอื กรงั้ ขากบ

๑๒.ปิดกระดาษขากบกบั เชอื ก เพอื่ ความตรงของเสน้ เชอื กขากบ ใหใ้ ชว้ ธิ พี บั กระดาษใหเ้ ป็ นรอย
เทา่ กบั เชอื กแลว้ ทากาวปิดตามรอย ตรวจสอบความเรยี บรอ้ ยรอบโครงว่าว เกบ็ สว่ นทก่ี าว
ไม่ตดิ ใชก้ าวลบู กระดาษกบั ไมโ้ ครงวา่ วใหม้ นกลมเรยี บรอ้ ย ทงิ้ ไวใ้ หแ้ หง้

๑๓.การทาสว่ นหวั ว่าว เรม่ิ จากผกู เชอ่ื กทห่ี ัววา่ วทมี่ รี ะยะสองปลายไวส้ องเสน้ ใหป้ มเชอื กอยู่
ดา้ นตรงขา้ มกนั ความยาวถงึ ปี กบนควรเผอื่ ความยาวไวส้ าหรับดงึ รงั้ หัววา่ วใหพ้ อดที งั้ สเี่ สน้
นาดา้ ยเยบ็ ผา้ ผกู เชน่ เดยี วกบั เชอื่ กโดยมรี ะยะหา่ งจากปมเชอื กประมาณ 2 ซม. จานวนสาม
เสน้ เพอื่ เป็ นเชอื กสกั หวั วา่ ว ผูกเชอื่ กหวั ว่าวรัง้ ใหป้ ลายหวั ว่าวงอนคลา้ ยหวั เรอื ไปทางดา้ น
ตรงขา้ มกบั กระดาษ (หลงั วา่ ว) พอประมาณไมง่ อมากจนเกนิ ไป (ประมาณ 2.5-3 เซน็ ต์
ความยาวเชอื กประมาณ 28-30 ซม.) ทลี ะดา้ น รงั้ ผูกอกี ดา้ นหนงึ่ ดงึ ใหไ้ ดร้ ะยะหัวว่าวอยู่
แนวเสน้ ตรงกบั อกวา่ วพอดี ผูกเชอื กดา้ นตรงขา้ มใหไ้ ดร้ ะดบั เดยี วกนั กบั เสน้ แรก พยายาม
ดงึ ใหต้ งึ เพราะถา้ หากไมต่ งึ พอเวลาปิดกระดาษจะทาใหต้ ดิ ยาก และขาดความสวยงาม
(ลงุ แอด๊ )

สาหรับดา้ ยทเ่ี หลอื สามเสน้ ใหผ้ กู เสน้ กลางกอ่ นโดยผูกใหอ้ ยู่ตรงกลางระหวา่ งดา้ ยเสน้ นอก
กบั ไมอ้ ก โดยผูกไวท้ อ่ี กไกท่ งั้ สองดา้ นของอก เสร็จแลว้ ผกู เสน้ ทหี่ นง่ึ และเสน้ ทสี่ าม
ตามลาดบั ทากาวจดุ ผกู เชอื ก/ดา้ ยใหค้ รบทกุ จุดเพอ่ื ความแนน่ คงทน
หมายเหตุ การผูกเชอื่ กดว้ ยเงอื่ นกระตกุ เบ็ดจะชว่ ยใหเ้ วลาดงึ หรอื เรง่ ใหด้ งึ สามารถเร่งความ
ตงึ ไดด้ แี ละรดั แน่น

๑๔. นากระดาษฟางวดั สว่ นหวั ทลี ะดา้ นจากไมอ้ ก ตดั เป็ นสามเหลยี่ มใหพ้ อดพี บั หมุ ้ กบั เชอื ก
หวั ทงั้ เสน้ ยาวจากหวั ถงึ ปี กบนสองแผ่น ทากาวทอี่ กใหต้ ลอดแนวแลว้ ปิดกระดาษใหเ้ รยี บ
พอดไี มอ้ ก ทากาวทก่ี ระดาษสว่ นหวั แลว้ ปิดทบั สว่ นหัว แลว้ คอ่ ย ๆ ทากาวตามแนวพับ
กระดาษเป็ นระยะสกั 3-4 เซ็นต์ แลว้ ปิดทบั เชอื่ กครัง้ หนง่ึ ทาเชน่ นีไ้ ปจนถงึ ปี กบน ทา
เชน่ เดยี วกนั อกี ดา้ นหนง่ึ ของหวั วา่ ว (ลงุ แอ๊ด)

๑๕. ตดั กระดาษใหเ้ ป็ นเสน้ ยาวกวา่ ความยาวของหัววา่ วพอประมาณ มคี วามกวา้ งประมาณ
1.5-2 เซ็นต์ ตดั ปลายใหเ้ รยี วแหลมแนบพอดกี บั ไมอ้ กหวั ว่าว ทากาวทปี่ ลายแหลมปิดหวั
กอ่ นแลว้ คอ่ ย ๆ ทาปิดดา้ ยสกั เสน้ ทห่ี นงี ใหด้ า้ นปลายชนกบั ปี กบนพอดี สกั เสน้ ทสี่ องก็ทา
เชน่ เดยี วกนั กบั เสน้ ทหี่ นงึ่ สว่ นเสน้ ทสี่ ามทเ่ี หลอื ใหต้ ดั เป็ นสามเหลยี่ มปิดทบั ดา้ ยสกั พอดี

การตดั กระดาษปิดดา้ ยหวั วา่ ว
การตดิ ลกู ปลาและการทาลกู ปลา

๑. กระดาษทใี่ ชท้ าลกู ปลาสว่ นมากใชก้ ระดาษทม่ี สี สี นั แตกตา่ งจากตวั ว่าว ไดแ้ กก่ ระดาษสี
เงนิ สที อง สาหรับกระดาษว่าวเป็ นกระดาษสขี าว (มาตรฐาน) นามาตดั เป็ นแผน่ ยาว ๆ
กวา้ งประมาณ 5 เซน็ ต์ แลว้ พบั ซอ้ นกนั ไปมาสามสช่ี นั้ นาตดุ๊ ตขู่ นาดเทา่ กบั ลกู ปลาท่ี
ตอ้ งการใชฆ้ อ้ นตอกลงไปทกี่ ระดาษกจ็ ะไดล้ กู ปลาคราวละหลายชนิ้
(ภาพการทาลกู ปลา ขนาดเล็ก และขนาดใหญ)่

๒. นาลกู ปลาทที าเตรยี มไวท้ ากาว แลว้ นาไปตดิ ทจ่ี ดุ ตดั ของดา้ ยสกั ใหค้ รบทกุ จดุ ทส่ี ามารถ
ตดิ ได ้ วธิ กี ารทงี่ ่ายโดยใชไ้ มเ้ สยี บลกู ชนิ้ แตม้ กาวนดิ หน่อยแลว้ จมิ้ ลกู ปลาไปตดิ กบั สกั ทตี่ วั
วา่ ว

๓. ตดั ลกู ปลาขนาดใหญ่ หรอื ดาว หรอื เป็ นรูปกลมเสน้ ผ่าศนู ยก์ ลางประมาณ3 เซนตเิ มตร โดย
การพับกระดาษใหเ้ ป็ นสเี่ หลย่ี มสองชนั้ แลว้ ใชก้ รรไกรตดั ใหโ้ คงมน จะไดด้ าวทเี่ ป็ นวงกลม
หากตดั เป็ นรปู หยัก กจ็ ะไดด้ าวทเี่ ป็ นแฉก ๆ แลว้ นาไปตดิ ทจ่ี ุดผูกซงุ สองจุด(จดุ ผูกปี กบน
กบั อก และปี กลา่ งกบั อก) ( บา่ ปี กบนสองจุด และทเ่ี อวสองจดุ (ซา้ ยขวา) (ลงุ แอ๊ดตดิ ทซี่ งุ
ปี กลา่ งจดุ เดยี ว)

การผูกซงุ
๑. เมอื่ ทาวา่ วเสร็จเรยี บรอ้ ยแลว้ ว่าวจะขน้ึ ฟ้าไดต้ อ้ งมเี ชอื กรัง้ ตวั วา่ วกบั เชอื กผกู ว่าว (เชอื กชกั
ว่าว) ซง่ึ เรยี กวา่ “สายซงุ ” เป็ นเชอื กทปี่ ลายผกู ตดิ กบั ตวั วา่ วสองจดุ จดุ แรกทจ่ี ดุ ตอ่ ปี กบน
กบั อก หรอื สว่ นแรก หรอื สว่ นหนา้ นาปลายอกี ดา้ นหนงึ่ ผูกกบั จดุ ตอ่ ปี กลา่ งกบั อก หรอื
เรยี กว่าสว่ นหลงั วธิ กี ารผกู เป็ นการผกู แบบมดั ขา้ วตม้ ปลอ่ ยสายยาวประมาณหา้ เซน็ ตใ์ หเ้ ป็ น
ลกั ษณะสาแหรกสเี่ สน้
๒. การผกู ซงุ โดยการรวบเชอื กซงุ ใหเ้ ป็ นบ่วงผกู กบั เชอื กว่าว สาหรบั ว่าวบางประเภทเชอื ก
ซงุ สว่ นบนหรอื สว่ นหนา้ ความยาวจะเทา่ กบั สว่ นหลงั วา่ วบางประเภทก็สว่ นหนา้ สนั้ กวา่ สว่ น
หลงั ทงั้ นี้จะแปรเปลยี่ นไปตามลกั ษณะของวา่ วแตล่ ะชนดิ สาหรับวา่ วจฬุ านัน้ จะผูกซงุ ให ้
กนิ หนา้ มากกวา่ กนิ หลงั หมายความวา่ ใหเ้ สน้ บนสว่ นแรกสนั้ กวา่ สว่ นหลงั
(ภาพการผกู ซงุ )

เชอื กสาหรับขน้ึ วา่ หรอื ชกั ว่าว
เชอื กขน้ึ วา่ มหี ลายขนาดหลายเบอร์ สาหรับเบอรท์ ใี่ ชก้ นั ตงั้ แตเ่ บอร์ 6-9 แลว้ แตข่ นาดของ
ว่าว สาหรับว่าวจุฬามาตรฐานสว่ นใหญ่ใชเ้ บอร์ 9 ทงั้ น้ขี นึ้ อยู่กบั โครงว่าววา่ กนิ ลมมากนอ้ ย
เพยี งใด (บางขอ้ มลู ใชเ้ บอร์ 24 )
(ภาพลกั ษณะเชอื กเลน่ และผกู ว่าว)

แหลง่ อปุ กรณก์ ารทาว่าว
๑. ย่านพาหรุ ดั
๒. รา้ นเครอื่ งเขยี น
๓. หา้ งสรรสนิ คา้ บางแห่ง
๔. รา้ นขายของชาในตลาดสดทอ้ งถน่ิ เป็ นตน้

มาตราวดั ของการทาวา่ วแบบโบราณ (ลงุ แอด๊ )
๑ สว่ น/กลม หมายถงึ ระยะความยาวเสน้ รอบวงของอกในสว่ นทใี่ หญท่ ส่ี ดุ
๓ สว่ น เทา่ กบั ๖ เทา่
๖ เทา่ ของความยาวอก เป็ นความยาวของสายซงุ หรอื
๔ สว่ น/กลม เทา่ กนั ความยาวเข็ม เป็ นตน้

ขนาดความยาวไมโ้ ครงสรา้ งว่าวจฬุ า

ลงุ นยิ ม ลงุ สดั สว่ น
* แอ๊ด

รายละเอยี ด Inch. Cm %
อก (A)
30 100 80 70 60 50 44 40 30

ปี ก (B) 29 97 78 68 58 49 43 39 29
ขากบ ( C ) 17 65 52 29 26 20
หัว (a) 13 41.5 33 46 39 33 18 17 12
3 10 8 44 3
กวา้ งหัว (f) 10 35 28 29 25 21 15 14 11
ปี กบนปี กลา่ ง (b) 4 15 12 76 5
ซงุ ขากบปี กลา่ ง(d) 7 23.5 19 76 5 10 9 7
เขม็ ( c ) 3.5 12 10 55 4
12.5 42 34 25 21 18 18 17 13
เอว (e) 8 27 22 12 11 8
เชอื กหัว ** 11 9 8
เชอ่ื กปลายขากบ ** 3 9.5 8 44 3
16 14 12
อกไก่ (g)
87 6

29 25 21

19 16 14

76 5

รายละเอยี ดและขนาดของโครงสรา้ งว่าวจฬุ า
A

a
เชอื กสว่ นหวั

f
g
B1
b

B2
d

e

c C2
C1

เชอื กปลายขากบ

A = อก
B = ปี ก
C = ขากบ

a. หวั
b. ปี กบนปีกลา่ ง
c. เขม็
d. ซงุ ขากบ
e. เอว
f. กวา้ งหวั
g. อกไก่

เงอ่ื นตา่ ง ๆ ทใ่ี ชผ้ กู มัดตามลกั ษณะการใชง้ าน