»ÒªÒÂàŹ
(Mangrove Ecosystem)
Mangrove
ิ
ระบบนเวศป าชายเลน(Mangrove Ecosystem)
ี
ระบบนิเวศทมีความซับซ้อน มีหน้าทเป นปราการเชื อม
ี
่
ตอระหว่างระบบนิเวศบนบก และนิเวศทางทะเล
ี
ั
ั
็
ํ
โดยทาหน้าทช่วยเกบกกตะกอนและกล นกรองความ
ิ
สกปรกทมาจากกจกรรมบนบก และมีหน้าทช่วยรักษา
ี
ี
มวลดินและหน้าดิน ไม่ให้ถูกพัดพาออกจากขอบฝ ง
ี
ี
ิ
และริมตล ง เปนแหลงผลตออกซิเจน และเป นพืนททมี
ิ
่
ความหลากหลายทางชีวภาพของสิ งมีชีวิตสูง
MANGROVE WHAT IS A MANGROVE FOREST ? MANGROVE FORESTS
CARBON PROVIDE MANY VALUABLE
ECOSYSTEM SERVICES,
STORAGE : Mangroves are a family of evergerrn trees and shrubs that live on Up75%
SUCH AS:
the coast, in the tntertidal zone if some tropical and subtropical
1,083,000 Kg/Ha areas. Mangrove forests are best know for their dense tangle of
roots, which can give the appearance of trees on stilts in the water.
MILLIONS OF
Living
biomass MIGRATORY
20% BIRDS depend on
mangroves for food
during their journeys
2%
Dead &
downed
biomass
to
of tropical commercial
fish species spend part
of their lives in mangroves
REGULATION
Soil of faactors such as pollution,
78% flood and erosion
ประเภทของป าชายเลน
แบ่งตามลกษณะสภาพแวดลอมของพืนที 2 ประเภท
ั
้
ป าชายเลนปากแม่นากระบี
ํ
MANGROVE FOREST AT THE MOUTH
OF KRABI RIVER
ปาชายเลนที อย่บริเวณปากแม่นาหรือนํากร่อย
ู
ํ
(Mangrove forests in the estuary or brackish water)
ปาชายเลนที อย่ริมทะเล (Mangrove forest by the sea)
ู
ปาชายเลนที อย่บริเวณ
ู
ปากแม่นําหรือนากร่อย
ํ
ู
ี
ํ
พบขึนอย่ตามริมแม่นําและร่องนาทได้รับ
้
ี
อทธิพลจากนําจืดมาก โดยพืนทดานทตด
ิ
ี
ิ
ู
้
ั
กบทะเลมีตนไม้ขึนอย่หนาแน่นและมีจํานวน
ี
้
ชนิดตนไม้มากกว่าบริเวณทห่างจากทะเล
ขึนไปหรืออย่ทางดานตนนาจืด
้
ู
ํ
้
ป าชายเลนปากแม่นากนตง
ํ
ั
ั
Mangrove forest at the mouth of the Kantang River
ป าชายเลริมทะเล
ํ
็
ปาชายเลนประเภทนี พบตามบริเวณชายฝ ง หรือ ปากแม่นาสายเลก
้
ํ
ิ
้
ซึ งไดรับอทธิพลจากนําจืดนอย หรือมีนาจืดไหลลงสู่บริเวณปาชายเลน
้
่
ํ
ในปริมาณน้อย นาส่วนใหญ่เป นนาทะเล พืนที ปา ไดแก ปาชายเลนตาม
ํ
เกาะตางๆ ซึ งมีบริเวณขนาดเลก
่
็
ิ
องค ์ ระบบนเวศในป าชายเลนนั นเป นความสัมพันธ์ระหว่าง
องคประกอบ 2 ส่วน
์
ประกอบ สิ งไม่มีชีวิต(Non-Living things) สิ งมีชีวิต (Living things)
ระบบ
้
้
ิ
ประกอบไปดวย พวกธาตุอาหาร ประกอบดวย ผู้ผลต ผู้บริโภค และ
นิเวศปา เกลอแร่ นํา พวกซากพืช ซาก ผู้ย่อยสลาย ผู้ผลต หมายถง
ื
ิ
ึ
สัตว์ และยังรวมไปถงสภาพภูมิ สิ งมีชีวิตทสามารถสังเคราะห์แสงเอง
ึ
ี
ชายเลน อากาศ เช่น อณหภูมิ แสง ฝน ได ไดแก พืช พันธ์ไม้ตางๆ ไดอะตอม
่
ุ
้
ุ
่
้
และความชื น แพลงตอนพืชและสาหร่าย
FRINGE FORESTS
้
ั
ป าชายเลนบนชายฝ ง มีความลาดชันนอย พบท วไปบริเวณชายฝ ง
่
่
ของแผ่นดินใหญ่ และเกาะขนาดใหญ มักพบป าบริเวณอาวเป ด
ิ
ื
ี
ื
และได้รับอทธิพลจากคลนลมไม่แรง กรณพบบนเกาะมักอย่เหนอ
ู
ู
รปแบบ ระดับนําทะเลสูงสุด
โครงสร้าง
BASIN FORESTS
ป าชายเลน ป าชายเลนพืนทตา นาทวมและขัง มักพบบริเวณบนฝ งตดป าบก
ิ
่
ํ
ี
ํ
ั
ี
สัมผัสกบนําจืดจากบนบก และนํากร่อยนานกว่าป าชายเลนทอย่ตาม
ู
ิ
ั
้
ู
ชายฝ ง และป าชายเลนพบพืชองอาศยขึนอย่มาก เช่น กลวยไม้
RIVERINE FORESTS
ั
ี
ลกษณะป าชายเลนทขึนบนร่องนํา หรือทางนาจืด
ํ
ี
ทไหลลงสู่ทะเล
รปแบบ
ู
OVERWASH FORESTS โครงสร้าง
ลกษณะป าชายเลนทขึนบริเวณทราบนาทะเล
ี
ํ
ั
ี
ป าชายเลน
ึ
่
ทวมถง และได้รับอทธิพลจากกระแสนําขึนลง
ิ
อย่างสมําเสมอ
DWARF FORESTS (ตอ)
่
ั
ั
ี
ลกษณะป าชายเลนขึนบนบริเวณทมีปจจัยจํากด
ั
ิ
ุ
ี
การเจริญเตบโต โดยท วไปเปนไม้พ่มเตย
พบในบริเวณทแห้งแลงกว่าบริเวณอน
ื
ี
้
ใน
พรรณพืช
ป าชายเลน
้
้
ป าชายเลนประกอบไปดวย พรรณไม้นานาชนิด เช่น ไม้ยืนตน
ั
ั
ั
ื
พืชกาฝาก เถาวลย์และสาหร่าย เกอบท งหมดเป นไม้ไม่พลดใบ
และมีความทนทานตอสภาพความเคมไดดี
็
้
่
ประเทศไทยมีพรรณไม้ในปาชายเลน 74 ชนิด มีความสําคญอย่างยิ ง
ั
ตอสมดุลไดแก โกงกาง แสม โปรง ถ ว ลาพน ลาแพน และตะบน เป นตน
ู
ู
ํ
่
่
้
ํ
ั
้
่
พรรณไม้เหลานี มีความสําคญอย่างยิ งตอสมดุลของระบบนเวศปาชายเลน
ั
ิ
่
การแบ่งเขตของพรรณไม้
(species zonation)
ในป าชายเลน
็
ํ
โซนแรก จําพวกไม้ลาแพน แสมขาว โซนที สาม จําพวกโกงกางใบเลก แสมขาว
ํ
ู
ู
โกงกางใบเลก เลบมือนาง แสมดําและโกงกางใบใหญ่ ตะบนดา ตะบนขาว และโกงกางใบใหญ่
็
็
โซนที สอง จําพวกโกงกางใบเลก เลบมือนาง โซนที สี จําพวกโกงกางใบเลก แสมดํา แสมขาว
็
็
็
ั
ู
ํ
ู
ํ
แสมดาและโกงกางใบใหญ่ ตะบนดา ตะบนขาว ถ วขาว พังกาหัวสุม และโปรงขาว
ชนิดสัตว์ในปาชายเลน
สัตว์ทะเลในป าชายเลน
้
ู
แม่หอบ (Thalassina) ปแสม (Sesarma) กุงแชบ๊วย
(Fenneropenaeus merguiensis)
ี
้
้
ู
ปกามดาบ (Uca) หนอนริบบิ น (Lineus longissimus) กุงดดขัน (Alpheidae)
ชนิดสัตว์ในปาชายเลน
ั
้
สัตว์อาศยหนาดินในป าชายเลน
ิ
ั
ู
้
ั
้
่
ั
ู
ี
ี
บริเวณพืนททมีป าชายเลนหนาแน่น พบสัตว์อาศยอย่หนาดนมากกว่า สัตว์อาศยอย่ในดิน โดยส่วนใหญอาศยบริเวณตนไม้
ั
ป าชายเลน ตวอย่างเช่น
ู
ี
หอย (shellfish) ป (fiddler crabs) ปลาตน (mudskipper)
ั
สัตว์อาศยอย่เฉพาะท ี
ู
ุ
้
ั
่
ํ
ิ
ั
็
ั
ู
ั
ํ
ี
พบจํานวนมากในป าชายเลนหลายพืนท โดยตวเตมวัยจะอาศยเกาะตดอย่ถาวรกบรากคาจนและส่วนลางของลาตน ตวอย่างเช่น
่
เพรียง (barnacles) หอยนางรม (oysters) หอยแมลงภู (mussles)
ชนิดสัตว์ในปาชายเลน
ั
ี
สัตว์ทหลบซ่อนตว
ั
็
้
ื
ั
ั
อาศยตามบริเวณรอยแตก และช่องว่างเลกๆ ใกลกนของเปลอกไม้ ตวอย่างเช่น
ื
ไส้เดอนทะเล (polychaetes)
แอมพิพอด (Amphipod) ไอโซพอด (isopod)
ื
ี
สัตว์ทอาศยอย่ในเนอไม้
ั
ู
ั
ตวอย่างเช่น
ู
เพรียงเจาะไม้ (Shipworms) หนอนทะเล (Annelid Worm) ปลม (Ghost crab)
ชนิดสัตว์ในปาชายเลน
ปลาในป าชายเลน
ปลาตะกรับ (Spotted scat) ู
ปลาบ่ (Oxyeleotris marmorata) ปลากระบอก (Flathead mullet)
สัตว์บกในป าชายเลน
ั
ํ
ี
่
ื
ี
แบ่งเป น 2 กลุมคอ สัตว์ทอาศยในป าชายเลนตลอดชีวิต (residents) และสัตว์ทใช้ชีวิตในทางนาป าชายเลนเพียงไม่นาน (transients)
นกยาง (Egretta) ิ
ตะกวด (Clouded Monitor) ลงแสม (Macaca fascicularis)
MANGROVES
GOODS AND ECOSYSTEM
S E R V I C E S
การจัดเตรียม
ทรัพยากร
ุ
ทรัพยากรป าไม้ การประมง พันธกรรม ชีวเคมี / ยา
วัสดุกอสราง, อาหาร, เช้อเพลิง, ปลา, กุง สัตวปาและยีนทใชในการ ยาทางการคา และยาแผน
ื
่
ี
่
ื
แทนนนและเรซิน, เครองประดับ, และสัตวทะเลอนๆ เพาะพันธุพืช, การปรับปรุง โบราณจากใบไม ผลไม
ิ
่
ื
อาหารสัตว พันธุสัตว และเทคโนโลย ี เปลือกไม และวัสดุอนๆ
่
ื
ชีวภาพ
การควบคุม
กระบวนการทางธรรมชาต ิ
ั
การป องกนชายฝ ง
็
การจัดเกบคาร์บอนและ
การควบคุมนําทวม
่
การสั งซื อคาร์บอนสีนําเงน
ิ
้
ํ
การปองกันพายุนาทวม การกรองชีวภาพ
ใหการกักเก็บคารบอนในอัตราสูง และสึนาม ิ กฎระเบียบของนํา
การดึงธาตุอาหารสวนเกิน
และการกักเก็บในระยะยาว การควบคุมการกดเซาะ การกักเก็บนาและ และการกําจัดมลพิษจากนา
ั
ํ
้
้
ํ
สวนชวยในการลดทอนคลน การเติมนาใตดิน
่
ื
ํ
้
และการรักษาเสถียรภาพของดิน
MANGROVES
GOODS AND ECOSYSTEM การจัดหา
S E R V I C E S ที อย่อาศย
ั
ู
การสนับสนุน แหลงทอยูอาศัยทสําคัญ
่
ี
ี
่
กระบวนการทางธรรมชาต ิ การรักษาเสถียรภาพ สําหรับพืชและสัตวนานาชนด
ิ
ิ
ที รักษาระบบนเวศ ของดน การผลต
ิ
ิ
ิ
้
ทรัพยากรป าไม้ รากมีการเคลอนไหว ขั นตน การผลตออกซิเจน
่
ื
รักษาการไหลของสารอาหาร ของนาและดักจับตะกอน สัสารอินทรียทผลิต การปลดปลอยออกซิเจน
้
ํ
ี
่
ในดิน และพืชโดยรอบ ผานการสังเคราะห ในระหวางการสังเคราะห
ดวยแสง ดวยแวง
วัฒนธรรม
์
ประโยชนทางวัฒนธรรมที ไม่ใช่วัตถุ
การศกษา
ึ
ั
เกี ยวกบความงาม โอกาสในการวิจัยและ
ึ
การฝกอบรมดานการศึกษา มรดกและจิตวิญญาณ
ความสวยงามของทิวทัศน สันทนาการ
่
ิ
ทัวรเรือ สันทนาการ ชุมชนทองถนใหคุณคาทาง
ี
และภูมิทัศนทสวยงาม
่
ทางเดินริมทะเล ดูนก วัฒนธรรมและจิตวิญญาณ
กีฬาพายเรือคายัค บนปาโกงกาง
ตกปลา
อากาศหายใจ การควบคุมสภาพภูมิอากาศ
ตนไมในอากาศทําใหเราหายใจไดโดยการดูดซับ ตนไมมีความจําเปนตอสภาพอากาศในทอง
็
กาซคารบอนไดออกไซดจากอากาศและปลอย ถิ่นและระดับโลก ควบคุมสภาพภูมิอากาศ
ื
่
ออกซิเจนที่สิ่งมีชีวิตทุกชนดตองการเพอความ โดยการสรางรมเงาและเพิ่มปริมาณนาฝนโดย
ิ
ํ
้
อยูรอด การกักเก็บและปลอยไอนา
ํ
้
ประโยชนทางเศรษฐกิจ การบริการของปาโกงกาง
ํ
ั
่
้
ปาชายเลนปกปองผืนดินและนานนาชายฝง ปาโกงกางสามารถจัดหาไมสําหรับสรางและ
็
้
สิ่งนทําใหม่นใจไดถึงการอยูรอดของสิ่งมีชีวิต เปนเชอเพลิงในการปรุงอาหารรากและผล
ื
้
ั
ี
ปาชายเลนดํารงการประมงและพืชผลชายฝง ไมโกงกางบางชนดยังใชในการแพทยแผน
่
ั
ิ
ิ
ตลอดจนการจัดหาแหลงทองเที่ยวเชิงนเวศ โบราณ
ี
ั
ู
ี
ุ
พืนทป าชายเลนทคงสภาพเป นป าอย่ มีชมชนเข้าไปอาศยอย่ ู
ุ
่
และใช้ประโยชน์ตางๆ พืนทบางส่วนถูกบกรุก ได้แก ป าชายเลน ป า
่
ี
ั
บริเวณฝ งอนดามัน จังหวัดพังงา ระนอง กระบี ตรัง สตูล และ
็
ภูเกต
ชาย
เลน
ุ
ี
พืนทป าชายเลนทมีการบกรุกเข้าไปใช้ประโยชน์ และเปลยนแปลง
ี
ี
ใน
่
เป นนากุง เช่น บริเวณอาวไทย ภาคตะวันออกและภาคใต ของ
้
้
ุ
จังหวัดจันทบรี สุราษฎร์ธาน และนครศรีธรรมราช
ี
ประ
เทศ
์
ี
ี
พืนทป าชายเลนทมีเอกสารสิทธิ ครอบครอง และใช้ประโยชน แต ่
้
ไม่คุมทุน เช่น การปลูกป าชายเลน หรือการทานากุง จึงมีการขาย
้
ํ
ไทย
ี
ั
ให้กบนายทุน ตลอดจนการใช้ทดินไม่เหมาะสม จนเกดการกด
ั
ิ
ุ
่
ี
เซาะชายฝ ง ได้แก พืนทป าชายเลนในจังหวัดสมทรปราการ
ุ
ุ
ุ
สมทรสาคร สมทรสงคราม เพชรบรี และฉะเชิงเทรา
ํ
ั
้
สาเหตุสําคญที ส่งผลทาใหพืนที ปาชายเลน
ลดลงและเสือมโทรมอย่างมากตางกน
ั
่
แบ่งไดเป น 2 ช่วง
้
่
ํ
ั
ํ
ั
สาเหตุหลกของการทาลายป าชายเลน ได้แก สาเหตุหลกของการทาลายป าชายเลน ได้แก ่
ํ
ี
ุ
ั
ี
ุ
ุ
ิ
เกดการบกรกพืนทป าเพือตดไม้มาทาฟ นและ การบกรุกเพือใช้ประโยชน์ในการเพาะเลยง
ํ
้
่
ถานในเชิงพาณชย์ ฯลฯ สัตว์นํา เช่น ทานากุง เพือการส่งออก
ิ
ั
่
ช่วงระหว่างป ช่วงต งแตป
พ.ศ.2529 เป นตนไป
้
พ.ศ.2504-2522
ู
ระบบฐานข้อมลกลางและมาตรฐานข้อมลทรัพยากรทาง
ู
เ ทะเลและชายฝ ง.ป าชายเลน,สืบคนเมือวันท 25 กุมภาพันธ์
้
ี
อ 2564.จาก https://km.dmcr.go.th/th/c_11
ก ฐานข้อมลความรู้ทางทะเล.ป าชายเลยในประเทศไทย. สืบคน
้
ู
ี
ส เมือวันท 25 กุมภาพันธ์ 2564. จาก
http://www.mkh.in.th/index.php?
า option=com_content&view=article&id=62&Itemid
ร =168&lang=th
อ ้ JEREMIAH JAMES. llustration of mangrove ecosystem
้
ี
for CIFOR. สืบคนเมือวันท 03 มีนาคม 2564.
า จากhttps://www.jeremiahjamescreates.com/about
ง
้
ี
Design Action Collective. Mangroves. สืบคนเมือวันท 03
อ ิ มีนาคม 2564.
ง จากhttps://designaction.org/portfolio/mangroves/
รายชื อสมาชิก
ู
ิ
นางสาวณฤนธร ชชื นกล น
61147010004
่
นางสาวจฑามาศ ปานอวม
ุ
61147010023
นางสาวป ยฉตร วันโทน
ั
61147010030