Reflection การสะท้อน
of sound ของเสียง
จัดทำโดย
นายผาสูง ปันมูลศิลป์ ม.6.13 เลขที่ 20
คำนำ
สมุดเล่มเล็กนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิชาฟิสิกส์กายภาพ
ที่จัดทำเล่มนี้ขึ้นมาก็เพราะต้องการให้ผู้อ่านได้ความรู้เกี่ยวกับกฏ
การสะท้อนของเสียง และใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ ข้าพเจ้า
หวังเป็นอย่างยิ่งว่าผู้อ่านจะได้รับประโยชน์เป็นอย่างยิ่ง
ผู้จัดทำ
ผาสูง ปันมูลศิลป์
Reflection
of sound
Reflection สารบัญ ห น้ า ที่
of sound 1
ส่วนที่ 1 2
3
กฎการสะท้อน 4
5
ส่วนที่ 2
ผลของการสะท้อนของคลื่น
ที่ควรทราบ
ส่วนที่ 3
เงื่อนไขการเกิดการสะท้อน
ส่วนที่ 4
ปรากฏการณ์การสะท้อน
ของคลื่นเสียง
ส่วนที่ 5
ตัวอย่างการคำนวณ
1 ส่วนที่ 1
กฎการสะท้อน
1. มุมตกกระทบเท่ากับมุมสะท้อน
2. ทิศทางของคลื่นตกกระทบ เส้นแนวฉากและทิศทางการ
สะท้อน อยู่ในระนาบเดียวกัน
ส่วนที่ 2 ผลของการสะท้อนของคลื่น
ที่ควรทราบ
1. ความถี่ของคลื่นสะท้อนมีค่าเท่ากับความถี่ของคลื่น
ตกกระทบ
2. อัตราเร็วและความยาวคลื่นของคลื่นสะท้อนมีค่าเท่ากับ
อั ต ร า เ ร็ ว แ ล ะ ค ว า ม ย า ว ค ลื่ น ข อ ง ค ลื่ น ต ก ก ร ะ ท บ
3. ถ้าการสะท้อนไม่สูญเสียพลังงาน จะได้แอมพลิจูดของ
ค ลื่ น ส ะ ท้ อ น มี ค่ า เ ท่ า กั บ แ อ ม พ ลิ จู ด ข อ ง ค ลื่ น ต ก ก ร ะ ท บ
2
เงื่อนไขการเกิดการสะท้อน
1. คลื่นเสียงซึ่งเคลื่อนที่จากตัวกลางที่มีความหนาแน่น
น้อย ไปสู่ตัวกลางที่มีความหนาแน่นมาก เช่น คลื่นเสียง
เคลื่อนที่ในอากาศไปชนผิวสะท้อนที่เป็นของแข็ง คลื่นเสียง
จะเกิดการสะท้อนโดยคลื่นสะท้อนจะมีเฟสเปลี่ยนไป 180º
ค ล้ า ย กั บ ก า ร ส ะ ท้ อ น ข อ ง ค ลื่ น ใ น เ ส้ น เ ชื อ ก ที่ ป ล า ย ต รึ ง
2. คลื่นเสียงซึ่งเคลื่อนที่จากตัวกลางที่มีความหนาแน่น
มาก ไปสู่ตัวกลางที่มีความหนาแน่นน้อย เช่น การเดินทาง
ของคลื่นเสียงจากน้ำไปยังอากาศ เนื่องจากอากาศมีความ
หนาแน่นน้อยกว่าน้ำ คลื่นที่สะท้อนกลับมาในน้ำจะมีเฟส
ส่วนที่ 3 เหมือนเดิม ซึ่งคล้ายกับการสะท้อนของคลื่นในเส้นเชือก
ป ล า ย อิ ส ร ะ 3
4
ปรากฏการณ์การสะท้อนของ ส่วนที่ 4
คลื่นเสียง
1. เสียงก้อง(ECHO)
คือการสะท้อนของเสียงกลับซึ่งสามารถรับฟังได้ เมื่ออยู่
ห่างตัวกลางที่ทำให้เกิดการสะท้อนของเสียงมากกว่า 17 เมตร
เพราะหูของคนเราจะสามารถแยกเสียงครั้งที่ 1และ 2 ได้เมื่อเสียง
นั้น ห่างกันอย่างน้อย 0.1 วินาที
เ ร า ส า ม า ร ถ ห า ร ะ ย ะ ท า ง ร ะ ห ว่ า ง ผู้ ฟัง ถึ ง ตั ว ก ล า ง ที่ ทำ ใ ห้ เ กิ ด
ก า ร ส ะ ท้ อ น ไ ด้
จาก S = VT
โดยที่ S = ระยะทาง มีหน่วยเป็นเมตร
V = ความเร็ว มีหน่วยเป็นเมตร/วินาที
T = เวลา มีหน่วยเป็นวินาที
5 ส่วนที่ 5
ตัวอย่างการคำนวณ
ชายคนหนึ่งตะโกนในหุบเขาได้ยินเสียงสะท้อนกลับมาในเวลา
4 วินาที ขณะนั้นอุณหภูมิของอากาศ 15 องศาเซลเซียส
วิเคราะห์
เสียงเดินทางไป - กลับ ใช้เวลา 4 วินาที
เสียงเดินทางเทียวเดียวใช้เวลาเพี ยงครึ่งหนึ่ง เวลา = 2 วินาที
อัตราเร็วของเสียงในอากาศ เมื่ออุณหภูมิ 15 องศาเซลเซียส
6 ส่วนที่ 5
ตัวอย่างการคำนวณ
ชายคนหนึ่งเป่านกหวีดอยู่หน้ากำแพงซึ่งได้ยินเสียงก้องหลัง
เป่า 2.1 วินาที ต่อมาเดินเข้า ไปใกล้อีก 50 เมตร จะได้ยิน
เสียงก้องหลังเป่า 1.8 วินาที จงหาว่าชายคนนี้ยืนห่างจาก
กำแพงกี่เมตรในตอนแรก
วิเคราะห์
ระยะห่าง เสียงไป-กลับ ใช้เวลาเพี ยงครึ่งเดียว
Reflection
of sound