เปิดใจเปิดธรรม พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

จิตเขา้ ละเอียดกว่านน้ั อีก หวั ใจท�ำงานเงยี บไปเลย ทีนเี้ วลามนั เงยี บจรงิ ๆ เงยี บหมด
จนกระท่ังร่างกายไม่มีเลย เป็นอากาศธาตุ ว่างเปล่าหมด เวลามันปล่อยแล้ว
ปล่อยหมด แม้แต่ร่างกายเจ้าของไม่ปรากฏ เวลามันละเอียดเต็มท่ีแล้ว ร่างกาย
ก็ไม่ปรากฏ เงียบไปตามๆ กันหมดเลย น่ันแหละการภาวนามันจึงได้เห็นทุกส่ิง
ทุกอย่าง มันละเอียดขนาดน้ันล่ะจิต จิตเวลามันเข้าถึงข้ันละเอียดพอแล้ว มันรู้
ไปหมด จึงไมม่ อี ะไรผา่ นมาท�ำลาย มแี ต่ความสงัดของจิต ความผอ่ งใสของจิต ทีน้ี
มนั ก็ส่งกระแสออกไปสว่างไสวสง่างามอยา่ งน้นั ตลอด

บางที เอ้...เคยเล่าใหล้ กู ศษิ ย์ฟงั เวลาอยู่เงียบๆ ภเู ขา จิตนเี้ วลามนั ถึงข้ันว่าง
แล้วมนั ว่างหมดนะ ข้นั รูปกายเปน็ อีกอยา่ งหน่งึ พอพจิ ารณาเลยนไี้ ปแล้ว มนั ก็ว่าง
ว่างหมดเลย เหน็ แต่ความสว่างไสวของจิต มนั ว่างไปนะ แลว้ มนั กเ็ กดิ ความอัศจรรย์
ข้นึ มาจนได้อุทานในตัวเอง มนั เปน็ ในจิต พดู ไมไ่ ด้ยงั ไง จิตเปน็ นกั รู้ มนั รูย้ งั ไง มนั กร็ ู้
ไปหมด เวลามันสว่างไสวมากๆ มันว่างหมดนะจิต ถึงข้ันมันว่างมันว่างหมด
ไมม่ อี ะไร รา่ งกายเจา้ ของหายเงยี บไปแลว้ ปรากฏวา่ มนั มแี ตค่ วามรูล้ ว้ นๆ อยา่ งเดยี ว
รา่ งกายหยาบมนั ผา่ นแถวนเ้ี ขา้ ไป เปน็ จิตว่างไปเลย จิตมนั ว่างไปหมด จะอัศจรรย์
อยู่ภายใน บางทีก็ออกอุทานข้ึนมาในล�ำพังตัวเอง โอ้โห ท�ำไมจิตของเราถึงได้
อัศจรรยน์ กั หนา ว่างเอานกั หนา ว่างหมดเลย ท้ังๆ ที่กิเลสอวิชชายงั มี แต่ความว่าง
ว่าง ทีน้ีพออวิชชาตัวเป็นเช้ือของภพขาดสะบ้ันไปจากใจ ทีน้ีว่างอะไรทีน้ี มัน
ว่างแล้วไม่แล้ว ว่างหมดด้วย น่ันแหละจิตอัศจรรย์ จิตของท่านผู้ส้ินกิเลสคือจิต
พระอรหันต์ ท่านว่างท้ังวันท้ังคืน เหล่าน้ีพอเห็นเป็นรางๆ ตา หู จมูก รับกันไป
ฟังกันไป โดยธรรมชาติอันหน่ึงท่ีมันเหนืออันนี้ มันว่างไปหมดเลย น่ันเรียกว่า
ละเอียดสดุ มนั ว่างเต็มที่เลย การภาวนาได้เหน็ ชัดเจน อย่างอ่ืนอยา่ งใดใครจะเหน็
อะไรก็ตาม ไม่ได้ละเอียดลออเหมือนจิตตภาวนา จิตตภาวนาน้ีเวลามันรู้มันเห็น
มนั รูจ้ รงิ ๆ มนั ว่างไปหมดเลย ไมม่ อี ะไรเขา้ มาผา่ นจิต จิตมอี �ำนาจมาก ว่างหมดเลย
อ�ำนาจของจิตคือความว่าง ว่างหมดเลย มองดูอะไรที่ไหนก็ไม่มี จิตมันว่าง คือ
ความว่างมนั มอี �ำนาจมาก มนั ครอบหมดเลย วัตถุท้ังหลาย ดินฟา้ อากาศ แผน่ ดิน
มนั ก็ว่างหมด มอี �ำนาจมาก ความว่างของจิตมอี �ำนาจมาก มนั ว่างไปหมดเลย ฟงั สิ

244

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

นักภาวนาเท่าน้ันจะพูดอย่างน้ีได้ ภาวนางูๆ ปลาๆ ก็ไม่ได้ ภาวนาเอาจริงเอาจัง
ที่จะฆ่ากิเลสรู้ได้ล่ะ คือค�ำว่าจะฆ่ากิเลสมันสูง มันมีอ�ำนาจสูง มันทะลุไปๆ เป็น
อย่างน้นั นะ ท่านบ�ำเพ็ญอยู่ในปา่ ท่านสบาย คือจิตนสี้ บาย จิตตวิเวก กายวิเวก คือ
ความสงัดกาย ไม่คุลกคลีกับอะไร กายวิเวก จิตตวิเวก สงัดจิต สงัดหมดเลย
เรียกว่าจิตตวิเวก จิตตวิเวกนี้นักภาวนาท่ีจะรู้ได้ดี นอกน้ันไม่มี สามโลกธาตุไม่มี
จิตใจสงบสงัด จิตไหนก็มแี ต่กิเลสตัววุ่นวายเผาอยู่ในหวั ใจตลอดเวลา เอากองเงิน
กองทองมาถมกองเท่าภเู ขานี้ กิเลสมนั เหยียบอยู่น้ี มนั ไมไ่ ด้มองดูกองเงินกองทอง
กิเลสมันเหยียบอยู่หัวใจคน แล้วอะไรจะบุกเบิกมันได้ล่ะ นอกจากจิตตภาวนา
จิตตภาวนานเี้ บิกออกๆ ทุกส่งิ ทกุ อยา่ งเบิกออกหมด ส่วนหยาบเบกิ ส่วนละเอียด
ภายในเบกิ ออกเบกิ จนไมม่ อี ะไรเหลอื ภายในใจเลยนน่ั ละ่ สญุ ญโต โลกงั โลกวา่ งเปลา่
คือจิตว่างไปหมด โลกเขาจะว่างหรือไมว่ ่างเปน็ เร่ืองของเขา แต่จิตน้นั ไปหมายเขา
ว่าส่งิ น้นั มี สง่ิ น้นั ไมม่ ี สง่ิ น้นั ดี สิ่งนไ้ี มด่ ี พอจิตถอนออกมา สงิ่ เหล่าน้นั หมดแล้วก็
ว่างเลย ทีนวี้ ่างหมดๆ อย่างน้นั ล่ะ

หลวงตา: เป็นยังไงล่ะ ว่างหรือยังล่ะ เปิดออกบ้างสิ อาจารย์
เปิดหนทางให้ลูกศิษย์ อาจารย์ถามลูกศิษย์ อาจารย์พูดกับลูกศิษย์
โดยเฉพาะ ใครจะฟังไมฟ่ งั ชา่ งเขาสิ มนั เปน็ ยงั ไง มนั ว่างหมดหรือยัง?
พระอ.สุชาติ: หมดแล้วครับผม
หลวงตา:หมดแลว้ นะเอาใหม้ นั อยา่ งนน้ั สิเอาใหม้ นั วา่ งหมด การพดู
อยา่ งนเี้ อาอันนอ้ี อกมาพูด ไมไ่ ด้พูดลมๆ แล้งๆ นะ เอาตัวจริงออกมา
ถามกันเลย มันเป็นยังไง มันว่างหรือยัง ถ้ามันว่างแล้วหายสงสัยเลย
เร่ืองกองทุกข์ท้ังมวลในโลกน้ีไม่มี มีแต่ขันธ์เป็นทุกข์ เจ็บไข้ได้ป่วย
ปวดหวั ตัวร้อน มนั ก็เปน็ ของมนั แต่จิตไมม่ ี น่นั เรยี กว่าจิตว่างหมดแล้ว
เทา่ นน้ั แหละ แสนสบาย ใจปฏบิ ตั ใิ หด้ ี ไมม่ อี ะไรยงุ่ ในโลกอนั นี้ มแี ตก่ เิ ลส
กวนจิตท้ังนน้ั ฟาดกเิ ลสออกตัวกวนจิตแลว้ ว่างหมดเลย ไมม่ อี ะไรกวน

245

246

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

ผู้มบี ุญและบาปอันละไดแ้ ลว้

ปุญญปาปปหินบุคคล เป็นผู้มีบุญและบาปอันละได้โดยส้ินเชิง
แล้วทางด้านจิตใจ เป็นแต่เพยี งมีขันธอ์ ยู่ ก็ต้องปฏิบตั ิต่อขนั ธใ์ ห้
เหมาะสมกับสังคมยอมรับกัน ความเป็นพระยอมรับกันก็คือการ
ปฏิบัติตามหลักธรรมหลักวินัย น่ีเป็นขั้นสมมุติในข้ันน้ี ก็ปฏิบัติ
อย่างน้ันไปเร่ือยๆ จนกระท่ังวันนิพพาน ถ้าเป็นหลักธรรมชาติ
ของจิตแล้ว พอกิเลสขาดสะบ้นั ลงไปแล้ว หมดปัญหาท่ีจะให้เป็น
บาปเป็นบุญ ต้องอาบัติสังฆาปาราชิกอย่างน้ีไม่มี หมด กิริยาท่ี
ท่านรักษาก็รักษาไว้ตามสมมุติท่ีมีอยู่ และปฏิบัติให้เหมาะสมกัน
กับด้านสมมุติท้ังหลายเท่าน้ันจนกระท่ังวันนิพพาน

ที่ถามที่ตอบกันน้ีมีแต่แก่นธรรมออกจากภาคปฏิบัติ เราจะไปหาในคัมภีร์
ไมเ่ จอ ต้องหาในคัมภีรใ์ หญ่ พระพทุ ธเจ้าเปน็ เจ้าของคัมภีรใ์ หญ่ พระสาวกอรหนั ต์
เป็นเจ้าของคัมภีร์ใหญ่ ป๊ ับลงตรงน้ันล่ะ ได้ความออกมา เอากันวันน้ันก็เอากัน
อย่างน้ันล่ะ น่ันแหละที่ว่าเพชรน้�ำหน่ึง เม่ือเข้าถึงกันลงถึงขีดเรียกว่า ๑๐๐%
แล้ว ท่านองค์นี้ได้ลงถึงขีด ๑๐๐% แล้ว ใครจะไปหาเร่ืองหาราวว่าท่านเป็น
สงั ฆาปาราชิก เฉย ไมส่ นใจ หลักใหญเ่ ขา้ ถึงกันแล้ว ไมฟ่ งั เสยี งเหา่ ว้อๆ แว้ๆ

เพชรน้ำ� หนง่ึ ในสมยั ปจั จบุ นั มนี อ้ ยเม่อื ไรทา่ นผทู้ รงมรรคทรงผลจรงิ ๆจากภาค
ปฏิบัติอย่างเอาจริงเอาจังมีน้อยเม่ือไร ธรรมพระพุทธเจ้าคือตลาดแห่งมรรคผล
นิพพาน ไม่ใช่อะไรนะ ตลาดแห่งมรรคผลนิพพานอยู่กับธรรมพระพุทธเจ้าหมด
ตลาดนรกอเวจีอยูก่ ับผทู้ ี่หนา้ ด้านไมเ่ ช่ือฟงั อรรถธรรม ถกเถียงอรรถธรรม ไมย่ อม
รับความจรงิ นลี่ ะพวกหนา้ ด้าน พวกนรกอเวจี

หลวงตาพระมหาบวั ญาณสมั ปนั โน

247

สาระทแ่ี ทจ้ รงิ

ตอนอยู่ด้วยกันกับท่านที่บ้านตาดเกือบ ๙ ปี เราก็เหมือนกับเป็นลูกท่าน
ท่านก็เห็นหน้าเราทุกวัน บิณฑบาตฉันร่วมกันทุกวัน หลวงตาท่านก็เมตตาเพราะ
ท่านเห็นว่าเราเป็นคนที่ไม่ค่อยเอาหมู่เอาคณะเท่าไร ท่านกลัวว่าเราจะถูกเขม่น
ท่านก็เลยเมตตาหางานบางอยา่ งใหเ้ ราท�ำ
พอเราออกจากบ้านตาดมาอยู่ที่วัดญาณฯ แล้ว เวลาหลวงตาท่านมา
แถวพัทยา คนไม่เข้าใจก็ว่า ครูบาอาจารย์มาใกล้ขนาดน้ี ท�ำไมไม่ไปกราบไม่ไป
เยี่ยมท่าน ก็เพราะเวลาเราอยู่ที่บ้านตาดเราก็เป็นแบบนี้ เราก็ไม่เคยไปกราบไป
เย่ียมท่ีกุฏิท่าน เราก็อยู่ของเรา จะเจอท่านก็ตอนท�ำกิจร่วมกัน เพราะถ้าไม่มีกิจ
รว่ มกันก็ไมไ่ ด้ไปอะไรกับท่าน มนั อาจจะเปน็ นสิ ัยของเราซ่ึงคนอาจจะไมเ่ ข้าใจ

เราค่อนขา้ งท่ีจะไมย่ ดึ ติดกับบุคคล จะยึดติดกับธรรมะ
ดูเหมือนว่าเราเป็นคนอกตัญญู พอหลวงตาละแล้ว
น้�ำรดศพก็ไม่ไปรด งานศพก็ไม่ได้ไปร่วม ไปท�ำไม
เพราะท่านอยู่ตรงน้ี (ใจ) แล้วไง ไปแล้วจะเจอท่าน
หรือเปล่า ใชไ่ หม น่ีท่านอยูต่ รงใจน้ี กราบทกุ วันอยูแ่ ล้ว
ท�ำไมต้องไป ดูภายนอกก็เหมือนกับว่ามันจะแปลก
แต่มันไมแ่ ปลกหรอก

248

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

การมีครูบาอาจารย์ที่ดีเป็นสิ่ง
ที่ดีเป็นมงคล เพราะเราได้อาศัยท่าน
คอยใหก้ �ำลังใจ คอยแนะแนวทางต่างๆ
เพราะสาระท่ีแท้จริงของครูบาอาจารย์
น้ันอยู่ในธรรมะน้ันแหละ ไม่ได้อยู่ที่
ตัวท่าน แต่พวกเราไปหลงยึดติดใน
ตั วท่ าน ไปถึ งก็ จะรีบถ่ ายรู ปก่ อน
จะเอาไปเก็บไว้บูชา แต่ท่านก็สอนว่า
ตัวท่านอยู่ในธรรมะ พระพุทธเจ้าทรง
ตรัสว่า “ผู้ใดเห็นธรรม ผู้น้ันเห็นเรา
ตถาคต” จึงไม่มีใครสร้างพระพุทธรูป
ข้นึ มาเลยในสมยั ท่ีพระองค์ยงั พระชนม์
ชีพอยู่ เพราะคนสมัยน้ันเขาเน้นอยู่
ท่ีธรรมะอย่างเดียว พระพุทธเจ้าทรง
ตรัสว่า “ธรรมวินัยจะเป็นศาสดาแทน
เราตถาคตต่อไป ผู้ใดเห็นธรรม ผู้น้ัน
เห็นเราตถาคต” ดังน้ันขอให้ยึดสาระ
คือธรรมะค�ำสอน เพราะเป็นเน้ือเป็น
หนังของพระพุทธเจ้าท่านจริงๆ เป็น
เ น้ ื อ เ ป็ น ห นั ง ข อ ง ค รู บ า อ า จ า ร ย์ ข อ ง
หลวงตาที่แท้จริง ส่วนร่างกายเป็น
เหมือนเปลือก เป็นเหมือนเส้ือผ้าที่
ห่อหุ้ม องค์แท้ของท่านก็คือธรรมะ
น่นั เอง

249

ขอประกาศวา่ บา่ ยสองโมงทุกวนั
วนั หยุดก็มาได้ วันไมห่ ยุดกม็ าได้
ปกติถ้าไม่มีธรุ ะอะไรกจ็ ะมารบั ญาติโยมเสมอ
ถา้ ไม่มีธรุ ะหรอื ไม่เจ็บไขไ้ ดป้ ว่ ยกจ็ ะมา

กแ็ ลว้ แต่เหตุการณ์
จะพูดมากพูดน้อยนี้ก็อยู่กบั ผ้ทู ม่ี าฟงั ดว้ ยวา่
เอาภาชนะมารองรับไปได้มากได้น้อยแค่ไหน
บางคนเอาถ้วยมานดิ เดียวกต็ ้องเทใหไ้ ด้นดิ เดียว

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

วาสนามาทางนี้

ครูบาอาจารย์ก็เป็นเหมือนใบไม้ท่ีค่อยๆ ร่วงไปทีละใบสองใบ ใบใหม่ก็โผล่
ขน้ึ มาทดแทนกนั ไป โผลม่ าแตไ่ มร่ ูย้ งั ไง ของดๆี ทา่ นมกั จะเกบ็ ตวั ทา่ นจะไมแ่ สดงตวั
ท่านเคารพครูบาอาจารย์ ท่านไม่แซงหน้าแซงตา เหมือนในหนังสือประวัติ
หลวงปู่ม่ัน ท่ีหลวงปู่ม่ันท่านบอกว่า มีนิมิตเห็นพระเณรพระหนุ่มพระน้อยเดิน
เหมือนกับแซงหน้าแซงตาครูบาอาจารย์ ท่านแสดงว่าต่อไปพระก็จะอยากเด่น
อยากดังกัน เหมือนจะออกมาปรากฏตัวแข่งขันกัน ในสายกรรมฐานน้ีเขาจะ
เคารพกนั ครูบาอาจารยท์ า่ นเปน็ ผนู้ ำ� ไปกอ่ น สมยั ทม่ี คี รูบาอาจารยท์ แ่ี กพ่ รรษากวา่
หลวงตายงั อยู่ หลวงตาท่านจะไมค่ ่อยปรากฏในสงั คมเท่าไร พอครูบาอาจารยต์ ่างๆ
ผา่ นไปหมดไป พอท่านเปน็ ผนู้ ำ� ข้ึนมา ท่านก็ต้องแสดงบทบาทของผนู้ ำ� ต่อ
ไมม่ คี รูบาอาจารยอ์ งคไ์ หนอยากดงั หรอก เพราะพอดงั แลว้ มนั เหน่อื ย อยเู่ ฉยๆ
สบายกว่า นเี่ รากไ็ มด่ ัง มาอยูท่ ่ีน่ี ๓๐ กว่าปกี ไ็ มม่ ใี ครรูจ้ ักเรา ถ้าหลวงตาไมพ่ ดู ถึงเรา
ก็ไมม่ ใี ครรูจ้ ัก คือแต่ละคนอาจจะมวี าสนามาไมเ่ หมอื นกัน ของเรามวี าสนาในการ
เผยแผท่ างด้านหนงั สอื มากกว่า มนั ก็ดีคือไมต่ ้องยุง่ กับผคู้ นมาก พูดธรรมะจบแล้ว
ก็จบไป ไม่ยุ่งกับใคร ใครจะนิมนต์ไปไหน เราไม่รับท้ังน้ัน พอไม่รับ เขาโกรธเรา
ยง่ิ ดี เพราะเขาจะได้ไมม่ าหา มนั ก็จบ ถ้าเด๋ียวเรารบั เขาก็มาหาใหม่ เด๋ียวเพ่อื นเขา
ก็มาอีก คนน้นั คนนก้ี ็มาอีก แล้วเราก็ต้องรบั ต่อไปก็จะไมม่ เี วลามาพดู ธรรมะ

251

เรากอ็ ยเู่ หมือนเดมิ

เราเองไม่ได้เปิดตัว แต่มีโยมมาหาเอง เราก็อยู่เหมือนเดิม ไม่ได้ไปท�ำอะไร
มากกว่าเดิม ทุกวันนี้ก็อยู่เหมือนเดิม ก็พอใจสภาพท่ีอยู่ แต่ก็มองครูบาอาจารย์
เหน็ ท่านท�ำประโยชนใ์ หก้ บั คนเยอะ บางทีกค็ ิดว่าถ้าท�ำอยา่ งนน้ั ได้กด็ ี แต่กไ็ มอ่ ยาก
จะไปด้ินรนให้มันเป็นอย่างน้ัน ต้องเป็นไปตามธรรมชาติของมันเอง เม่ือถึงเวลา
มนั ก็เปน็ ไปเอง

อยา่ งหลวงตาน้ี เม่อื ก่อนท่านก็ไมเ่ ปดิ ตัว สมยั ท่ีเราไปอยู่บา้ นตาด ช่วงน้นั ก็
ไม่ค่อยมีคนกล้าเข้าไปวัดท่านเท่าไร ตอนน้ันท่านไม่เปิด ท่านจะคอยขับไล่ขับไส
หรอื ใครเข้าไปมแี ต่จะไล่ คอยจะว่าเอา คนเลยกลัวกัน สมยั ก่อนจึงจะไปวัดอ่ืนกัน
ไปวัดหลวงปู่ขาว ไปวัดหลวงปู่ฝ้ ัน ไปวัดหลวงปู่เทสก์กัน แต่ตอนหลังพอครูบา-
อาจารย์ท่านมรณภาพไป หลวงตาท่านก็คลายความดุ ไม่ค่อยดุไม่ค่อยว่า คนเลย
ค่อยกล้าที่จะเขา้ ไปกราบท่าน แล้วตอนหลังก็มาโปรดญาติโยมที่สวนแสงธรรม

เม่ือก่อนท่านจะเน้นไปที่ฝ่ ังพระเป็นหลัก เพราะพระเณรน้ีจะเป็นก�ำลัง
ส�ำคัญต่อไปท่ีจะสืบทอดพระศาสนา แล้วตอนน้ันท่านก็เห็นว่ามีครูบาอาจารย์
ที่จะสงเคราะห์ญาติโยมอยู่เยอะ ท่านก็เลยไม่ค่อยเปิดตัว ท่านจะมีเขียนหนังสือ
แล้วก็อบรมส่งั สอนพระเณรและนกั ปฏิบตั ิท่ีจะรบั การเค่ียวเขญ็ ของท่านได้เท่าน้นั
เปน็ คนที่ใจกล้าๆ ไมก่ ลัวท่านจะดุจะด่าจะไล่จะว่า สามารถเฉยอยู่ได้ แต่ตอนหลัง
ท่านไมเ่ ปน็ อยา่ งนน้ั ท่านเมตตาเปดิ กว้าง ไมจ่ �ำกดั จ�ำนวนเหมอื นเม่อื กอ่ น เม่อื กอ่ น
พระเณร ๒๐ นกี้ ็มากแล้ว ต่อมาท่านก็รบั เพม่ิ เปน็ ๒๕ ๓๐ ๔๐ ๕๐ รูป และเม่อื ก่อน
ญาติโยมก็มีน้อย ที่โรงครัวมีแค่ ๗-๘ คนเท่าน้ัน แต่เดี๋ยวนี้อยู่กันเป็นร้อย ไม่รู้
อยู่กันได้ยังไง เม่ือก่อนท่านไม่ต้องการอย่างนั้น ท่านต้องการให้เป็นที่วิเวก กุฏิ
ก็ให้อยู่กันคนละหลัง แต่ตอนหลังน่ีเห็นว่าอยู่กันอัดแน่นเลย ท่ีเป็นแบบนี้เพราะ
ความท่ีท่านเมตตาสงเคราะหเ์ ขา ถึงแมจ้ ะไมถ่ ึงข้ันวิเวก ข้ันภาวนา อย่างนอ้ ยพวก
ท่ีอยู่ก็ยังได้ท�ำบุญ ได้ฟังเทศนฟ์ ังธรรม ได้มารกั ษาศลี ก็ท�ำไป

252

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

วันๆ หนึง่ เราก็ท�ำแบบเดมิ ๆ
คอื ตอนเชา้ กไ็ ปบิณฑบาต
ฉนั เสรจ็ ก็กลบั มาพักผ่อน
ช่วงบา่ ยก็มาคยุ กบั ญาตโิ ยม
เราก็ท�ำอยา่ งนี้มาไม่รู้กีป่ ีแล้ว
กไ็ ม่เห็นเดือดรอ้ นกับอะไร
สบายจะตายไป

เราไม่เคยพู ดเลน่
เรอ่ื งธรรมะพูดเลน่ ไม่ได้

แต่พูดเป็นมกุ บ้าง
เพื่อไม่ใหเ้ ครียดกัน

แตเ่ รื่องธรรมะ
เราไมเ่ คยพูดเล่น

253

254

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

เรามาอย่วู ดั นีต้ งั้ ๓๐ กวา่ ปี
ไมเ่ คยไปไหน สบาย ไม่เดอื ดรอ้ น
ไม่ต้องไปท�ำวีซ่า ไมต่ อ้ งไปท�ำพาสปอร์ต
ไม่ตอ้ งไปตรวจโรค ไมต่ ้องไปฉดี ยา

มนั ว่นุ วาย
มคี นมาชวนเราไปตา่ งประเทศหลายรอบ
มีชวนไปอนิ เดยี ชวนไปสิงคโปร์ ชวนไปอินโดนเี ซยี

มีคนมานมิ นตห์ มดแล้ว
เราบอกอย่ามาชวนเลย ไม่ไปหรอก

255

ไมร่ ับกิจนมิ นต์

สาเหตุท่ี ไม่อยากจะไปรับกิจ
นิมนต์ก็คือมันเสียเวลา แล้วก็ไม่ได้ไป
ท�ำอะไรท่ีมันเป็นเน้ือเป็นหนัง มันเป็น
พิธีกรรมมากกว่า เราเคยไปสมัยก่อน
บางทีขัดเขาไม่ได้ก็ไป เช่นเขานิมนต์
ไปข้ึนบ้านใหม่หรือไปงานอะไรของเขา
พอไปถึงบ้านมีแต่คนแก่ ๒-๓ คน
น่ังฟังพระสวด คนหนุ่มคนสาวก็ไป
ต้อนรับแขก แขกก็ไม่เข้ามาฟังเทศน์
ฟังพระสวด ก็เลยรู้สึกว่ ามันไม่ได้
ประโยชน์อะไร ไปน่ังสวด คนฟังก็ฟัง
ไมเ่ ขา้ ใจ เพราะคนเหน็ ว่าเปน็ ส่วนหน่งึ
ของพธิ เี ท่าน้นั เอง ใหม้ นั เปน็ มงคล คือ
ข้ึนบ้านใหม่ก็ต้องนิมนต์พระมาสวด
มาปะพรมน้�ำมนต์ มาเจิมอะไรเท่านั้น
แต่มันไม่ได้เป็นเน้ือเป็นหนัง มันเป็น
แค่พธิ ี เหมอื นกับเล่นลิเก มนั ไมไ่ ด้เปน็
มงคล อาจจะเป็นมงคลตรงท่ีว่าได้ท�ำ
บญุ ทำ� ทาน ไดเ้ สยี สละเงนิ ทองกอ้ นหนง่ึ
มาท�ำอาหารถวายพระ อันนี้เป็นบุญ
ท�ำท่ีไหนก็ได้ถ้าท�ำแบบน้ี ใส่บาตรก็ได้
บุญเหมือนกัน ไม่ต้องให้เสียเวลาไป
นิมนต์พระ ไปรับพระไปส่งพระ แล้วก็

256

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

มาน่ังสวด การสวดน้ีคนสวดได้นะ ไม่ใช่คนฟังนะ ใครสวดใครได้ เพราะการสวด
เป็นการฝึกให้คิดไปในทางที่ดี สมมุติเวลาโยมคิดไปในทางที่ไม่ดีหรือไม่สบายใจ
ก็สวดมนต์ไปซิ สวดมนต์ไปแล้วเด๋ียวก็ลืมเร่ืองท่ีท�ำให้เราไม่สบายใจ แต่นิมนต์
พระไป โยมก็ไม่ฟังพระสวด มีแต่คนแก่ คุณตา คุณยาย ๒-๓ คน น่ังอยู่เป็นพิธี
ส่วนคนหนุ่มคนสาว คนมีก�ำลังวังชา เขาก็ไปคุยกับแขก ไปต้อนรับแขก อีกพวก
ก็อยู่ในโรงครัวท�ำกับข้าววุ่นไปหมด พอพระสวดเสร็จก็เอาอาหารมาประเคน
พระฉันเสรจ็ ก็ใหพ้ ร ขอน้ำ� มนต์เจิมหนอ่ ย แล้วก็นมิ นต์กลับวัดเลย

ส มั ย พุ ท ธ ก า ล เ ว ล า เ ข า นิ ม น ต์ พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ไ ป น้ี
เขานิมนต์เพ่ือให้ท่านไปพูดธรรมะ คือไปนิมนต์ให้
ท่านฉนั ฉนั เสร็จแล้วก็ให้ท่านแสดงธรรม แสดงธรรม
เพ่ือจะได้เป็นสิริมงคล ธรรมน่ีล่ะเป็นมงคล เพราะ
ธรรมะเป็นแสงสว่างน�ำชีวิตของเราท่ีมืดบอดด้วย
ความหลง ให้เห็นถูกผิดดีช่ัว พระพุทธเจ้ารับกิจ
นิมนต์ก็เพ่ือท่ีจะไปแสดงธรรม ถ้าให้ท่านไปสวด
ท่านคงไม่ไป แล้วถ้าไปแล้วไม่มีคนฟัง ท่านก็ไม่ไป
เหมือนกัน อยา่ งน้ีก็ไมเ่ กิดประโยชน์อะไร

พระสายปฏิบตั ิสว่ นใหญท่ ่านจะไมค่ ่อยไปงานเหลา่ นี้ นอกจากเสยี ไมไ่ ด้จรงิ ๆ
บางทกี ม็ คี วามผกู พนั มอี ะไรทจี่ ะตอ้ งถนอมน้ำ� ใจกนั บางทที า่ นกไ็ ปให้ แตท่ า่ นอยาก
ถ้าไปแล้วไปฟงั ธรรมกัน ท่านจะยนิ ดีไป ท่านจะไปพูดธรรมะใหญ้ าติโยมฟัง

257

บุญคณุ ของโยมแม่

โยมแม่เราไม่สบาย ไปผ่าตัดหัวใจ เรายังไม่เคยไปเย่ียมท่ีโรงพยาบาลเลย
เช่ือไหม เราให้น้องสาวเอาโทรศัพท์มาคุยแทน ถ้าไปท่ีโรงพยาบาลจะไม่ได้คุย
อย่างใกล้ชิดเหมือนกับคุยกันทางโทรศัพท์นะ เราก็พูดกันทางโทรศัพท์ เย่ียมกัน
ทางโทรศัพท์น่ันแหละ มันก็เหมือนกัน ดีกว่าเสียอีก พูดได้นาน พูดได้สบาย
อยากจะพูดเท่าไรก็พดู ได้

โยมแม่เราเสียวันที่ ๑๘ มกราคม ๒๕๖๒ วันที่โยมแม่เสีย เขานัดรถให้มา
รับไปท�ำผม พอรถมารับ โยมแม่ก็บอกคนขับรถว่าไม่ไปแล้ว อยากจะพักผ่อน
พอตอนเย็นน้องสาวกลับมาจากไปท�ำธุระข้างนอก เห็นโยมแม่นอนหลับ พอไป
ปลุกก็ไมต่ ่ืน นอ้ งสาวเราก็เลยเรยี กหนว่ ยกู้ชีพมาป๊ มั หวั ใจ พอป๊ มั ไมข่ ้ึน เขาเลยสง่
ข่าวมาหาเรา เราก็เลยบอกให้หยุดป๊ ัม ให้ปล่อยเลย หน่วยกู้ชีพบอกว่าเสียก่อน
มาพบ ๑ ช่วั โมง ตอนโยมแมเ่ สยี เขาไมม่ เี วทนา เขาหลับไปเฉยๆ
ภาพหน้าศพงานโยมแม่ เราเป็นคนเลือกเอง เราเลือกรูปที่ท่านเพิ่งไปงาน
เล้ียงฉลองวันเกิด เดิมทีโยมแม่เขาเตรียมรูปไว้คือรูปสาวกว่านี้ เป็นรูปถ่ายเม่ือ
๒๐ ปที ี่แล้ว แต่เราว่าเอารูปปจั จุบนั ดีกว่า และชุดท่ีใสก่ ็ชุดสีแดง เพราะสีแดงคือสี
ที่คนจีนชอบ

ในงานศพของโยมแม่ เราก็ไปน่ังเฉยๆ ทุกคนที่ไปก็ช่วยกันท�ำงานคนละไม้
คนละมือ ไม่มีการขอร้องหรือร้องขอให้มาช่วยกัน คนมาเยอะ แต่ไม่มีเดินชนกัน
เหยียบเท้ากัน งานเรยี บรอ้ ยดีมากๆ

258

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

โยมแมม่ ีบุญคณุ
ตรงท่ใี ห้ร่างกายกบั เรามา
และเราก็พอใจในรา่ งกายนี้

โยมแมส่ รุ นิ ทร์ และพระอาจารยส์ ุชาติ อภชิ าโต

ภาพในงานฌาปนกิจศพโยมแม่สรุ ินทร์ พระอาจารยส์ ชุ าติ อภิชาโต และคณุ กลั ยา (นอ้ งสาว)

259

ท่มี าของหนงั สอื ธรรมะ

“ช่วงแรกๆ ท่ีเราเทศน์ในศาลาฉันน้ัน ยังไม่มีการอัดเทป ต่อมามีลูกศิษย์ที่
เป็นพยาบาลของโรงพยาบาลวัดญาณฯ มาฟังแล้วชอบ เขาก็เลยจดบันทึกแล้ว
เอามาใหเ้ ราตรวจ พอเราตรวจแล้วก็บอกว่า “เราเทศน์ต้ังนานท�ำไมได้แค่น้ี และที่
คุณจดกับท่ีเราพูดน้ี มนั ไมเ่ ต็มรูป มันไมค่ รบบริบูรณ์ ท�ำไมไมห่ าเคร่ืองอัดเสยี งมา
สักเคร่ืองหน่ึงล่ะ” สมัยน้ันก็มีแต่เคร่ืองคาสเซ็ท วันหลังเขาเลยเอาเทปคาสเซ็ท
มาอัด เวลาเขาอัดก็อัดตรงที่เขาน่ัง ไม่ได้วางไว้ใกล้เรา เสียงมันก็จะก้องๆ เพราะ
มนั ไมไ่ ด้อัดตรงท่ีใกลๆ้ ปาก อัดได้แต่เสยี งที่ดังในศาลา มนั ก็เอามาใชใ้ นการเผยแผ่
ไมไ่ ด้ ต่อมาก็เปล่ียนเอาที่อัดมาวางไว้ใกล้เรา แล้วมีไมค์เล็กมาเสยี บใหเ้ สียงชัดข้ึน

ต่อมาผู้อ�ำนวยการโรงพยาบาลวัดญาณฯ ให้เราไปใช้คอมพิวเตอร์ท่ีห้อง
ท�ำงาน เราก็ไปใช้ เราไปแปลงเสียงเทศน์จากเทปคาสเซ็ทมาเป็นไฟล์ลงไว้ใน
คอมพิวเตอร์ เราไปใช้ห้องท่ีโรงพยาบาลสัปดาห์ละ ๒ -๓ วัน เพ่ือไปถอดเทป
แรกๆ แจกเทปธรรมะเป็นเทปคาสเซ็ท ภายหลังเอามาพิมพ์เป็นหนังสือออกมา
เขาอ่านแล้วก็ชอบกัน ก็เลยเอาไปพิมพ์เป็นหนังสือก�ำลังใจข้ึนเล่มแรก พอดี
ท้ายเล่มมีรายช่ือผู้บริจาคด้วย พอคนได้หนังสือไปเขาเห็นมีการรับบริจาค
เขาก็เลยบริจาคพิมพ์หนังสือต่อไปเป็นเล่มๆ มาเร่ือยๆ ออกปีละ ๓-๔ เล่ม
พอมาเล่มที่ ๑๖ ก็ใส่เน้ือหาของจุลธรรมแทน เพราะหนังสือจุลธรรมเป็นหนังสือ
ท่ีพิมพจ์ �ำนวนจ�ำกัดและแจกกันเฉพาะกล่มุ

ต่อมาคนท่ีเขาให้เราใช้ห้องท�ำคอมพิวเตอร์ท่ีโรงพยาบาล เขาย้ายไปท่ีอ่ืน
เลยต้องคืนห้องนี้ให้กับคนที่เขามาใหม่ ก็พอดีกับพระท่านมีห้องว่างอยู่ที่ใต้ถุน
ต�ำหนักสมเด็จพระสังฆราช แล้วระยะหลังสมเด็จฯ ก็ไม่ได้มาวัดญาณฯ เราก็เลย
ใชห้ อ้ งนเ้ี พ่อื ถอดเทปและตรวจปรู๊ฟหนงั สอื ก�ำลังใจและหนังสือจุลธรรมนำ� ใจ”

260

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

หนังสือจุลธรรมน�ำใจนี้ จัดท�ำโดยกลุ่มลูกศิษย์ท่ีเดินทางมาจากกรุงเทพฯ
เพ่ือฟังธรรมท่านพระอาจารย์ เริ่มต้ังแต่เดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๔๘ เป็นการ
รวบรวมเทศนาค�ำสอนของพระอาจารยท์ ่ีสอนกล่มุ จุลธรรม บนศาลาไม้ เขาชีโอน
ในช่วงบ่าย เดือนละคร้ัง ซ่ึงเป็นการสอนที่เน้นการปฏิบัติและการบ�ำเพ็ญด้าน
จิตตภาวนา
หนงั สอื ธรรมะบนเขา เรมิ่ พมิ พเ์ ล่มแรก เม่อื ปี พ.ศ. ๒๕๕๗ หลังจากครบ ๑​ ปี
(วันที่ ๓๑ มนี าคม ๒๕๕๖) ของการบนั ทึกเสยี งแสดงธรรมะบนเขา ท่ีเนน้ ภาคปฏิบตั ิ
และการบำ� เพญ็ จิตตภาวนา ที่ท่านแสดงธรรมบนศาลาไม้ เขาชโี อน แกค่ ณะศรทั ธา
ญาติโยมที่มาฟงั ธรรมในทกุ วันเสาร์ วันอาทิตย์ และวันหยุดนกั ขตั ฤกษ์ แลว้ กม็ กี าร
อัพโหลดไฟล์เสยี งเทศนาข้ึนเฟสบุ๊คและเว็บไซต์หลังการแสดงธรรมในวันน้นั

261

หลังจากน้ันได้มีคณะศิษย์ผู้มี
ศรทั ธาได้กราบขออนญุ าตพมิ พห์ นงั สอื
ธรรมะเล่มต่างๆ ท้ังภาษาไทย ภาษา-
อังกฤษ ภาษาจีน และภาษาอินโดนเี ซยี
ของท่านพระอาจารย์สุชาติออกเผยแผ่
เพ่อื แจกเปน็ ธรรมทานแกผ่ ทู้ ่ีสนใจด้าน
การปฏิบัติอีกหลายเล่ม โดยผู้สนใจ
สามารถเข้าไปศึกษาและดาวน์โหลด
ได้ท่ี www.phrasuchart.com หรือ
ทางเฟซบุ๊ก Abhijato หรือทางไลน์ @
apichato

ตวั อยา่ งบางส่วนของหนงั สอื ธรรมะ
ภาษาไทยของพระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

262

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

ตวั อยา่ งบางส่วนของหนงั สอื ธรรมะ
ภาษาตา่ งประเทศ

ของพระอาจารย์สชุ าติ อภชิ าโต

263

แสงเดอื นแสงดาว

ถ้าท่ีไหนมีหนังสือของครูบาอาจารย์ (หลวงตา) อยู่แล้ว ก็ไม่สมควรที่จะ
เอาของลูกศิษย์ไปแจก เพราะที่น่ันก็มีแสงสว่างอยู่แล้ว ท่านเป็นเหมือนกับแสง
พระอาทิตย์ ส่วนเราเป็นเหมือนแสงเดือนแสงดาว แต่ถ้ามันอยู่ในที่มืดอย่างนี้
แสงดาวขนาดนกี้ ็ยังพอเปน็ ประโยชนไ์ ด้

264

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

เราก็ดีใจที่ไดม้ โี อกาสไดท้ ำ� ประโยชน์
ยังท�ำให้คนสามารถไดป้ ระโยชนจ์ าก
การปฏิบตั ิธรรมตามคำ� สอนของพระพุทธเจา้

265

ชวี ิตท่ีผา่ นมารูส้ กึ ว่าจะใชค้ วามสบายใจเปน็ เกณฑ์
วดั ของการกระทำ� ถา้ ใจเครยี ดใจทกุ ขก์ ร็ ูแ้ ลว้ วา่ มนั
ไม่ถูกต้อง มันต้องคลาย แล้วต้องหาวิธีคลายมัน
เพราะว่าได้เท่าไหร่ ในท่ีสุดมันก็ต้องเสียไปหมด
ได้มากก็เสียมาก ได้น้อยก็เสียน้อย ไม่ได้ก็ไม่เสีย
ใชไ่ หม เพราะทกุ อย่างนม้ี นั เปน็ ของช่วั คราว ชีวิต
ของพวกเรานี้ เด๋ียวในที่สุดมันก็ต้องจากโลกน้ีไป
ก็ไม่เห็นจะเสียหายตรงไหน เราจากมากี่ครั้งแล้ว
จากคร้ังน้ีคร้ังเดียวท่ีไหน เราท้ิงร่างกายเรานี้มาก่ี
ล้านร่างแล้วก็ไม่รู้ ถ้าเราคิดอย่างน้ีแล้ว เราจะไม่
ค่อยเสียดายอะไร เพราะส่ิงท่ีไม่เสียมันก็มีอยู่คือ
ใจของเรานี้ มันไมม่ ีวันเสีย มันไมม่ ีวันหมด เพียง
แต่ว่ามนั จะมคี ณุ ภาพหรอื ไมม่ คี ณุ ภาพ ฉลาดหรอื
โงเ่ ท่าน้นั เอง ถ้ามนั ฉลาดมนั กไ็ มแ่ บกหาม ถ้ามนั โง่
มนั กแ็ บก ไมใ่ ชแ่ บกอะไร คือแบกกองทกุ ข์ ถ้าอะไร
มนั เปน็ ของเราน้ี มันทุกขท์ ันที ถ้าอะไรมนั ไมเ่ ปน็
ของเรา เราก็สบาย

266

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

เราไม่เคยวางแผนไว้ว่านี่คือเปา้ หมาย
ตอนนเี้ รา Open-end ไว้
คอื อนาคตของเรานไ้ี มม่ ี

ไม่ไดก้ �ำหนดจดุ หมายปลายทาง
จุดหมายปลายทางก็อยูท่ ีโ่ ลง (ศพ)
แต่มนั จะไปถงึ โลงยังไงกอ็ กี เร่อื งหนึง่

เรากป็ ล่อยให้เหตุการณ์มันพาไป
แล้วเรากใ็ ชธ้ รรมะเป็นตัวพิจารณาไปตามความเหมาะสม

267

กจิ และเวลาประจ�ำวันทีส่ ามารถเขา้ พบ
พระอาจารยส์ ุชาติ อภิชาโต

แผนที่เสน้ ทางเดินบณิ ฑบาต

268

พระอาจารย์สุชาติ อภิชาโต

เวลา ๐๕.๕๐ - ๐๖.๔๕ น. (โดยประมาณ)
เดินบณิ ฑบาตบริเวณบา้ นอ�ำเภอ เร่มิ ท่ีซอยนาจอมเทียน ๓๐
(เวลาสามารถเปลี่ยนแปลงตามสภาพอากาศ)

เวลา ๐๗.๐๐ - ๐๙.๓๐ น. (โดยประมาณ)
ฉันเช้าท่ีศาลาฉัน เฉพาะวันธรรมดา

เวลา ๑๔.๐๐ - ๑๖.๐๐ น. (โดยประมาณ)
ณ จุลศาลา เขตปฏิบตั ิธรรมเขาชโี อน
วันเสาร์ - อาทิตย์ และวันหยุดนกั ขัตฤกษ์ แสดงธรรม และตอบปญั หาธรรมะ
วันจันทร์ - ศกุ ร์ สนทนาและตอบปญั หาธรรมะ

หมายเหตุ : ขอความกรุณางดเข้าพบพระอาจารย์นอกเหนือจากเวลาดังกล่าว
และขอความรว่ มมอื สภุ าพสตรงี ดสวมกางเกงขาส้ันและกระโปรงส้ัน

**งดรบั กจิ นมิ นตใ์ นทุกกรณี**

ติดตามธรรมะของพระอาจารยส์ ุชาติ อภิชาโต ได้ทาง

Abhijato @apichato phraajarn_suchart

www.phrasuchart.com /user/unseendhamma

269

ชีวประวัติและปฏิปทา พระอาจารยส์ ุชาติ อภิชาโต
วัดญาณสงั วรารามวรมหาวิหาร อ.บางละมุง จ.ชลบุรี

พิมพค์ ร้งั ท่ี ๑ ธนั วาคม ๒๕๖๒
จ�ำนวนพิมพ์ ๓,๐๐๐ เล่ม
ผจู้ ัดพมิ พ์ คณะศิษยพ์ ระอาจารยส์ ุชาติ อภิชาโต
พิมพ์ท่ี : บรษิ ัท ศิลป์สยามบรรจุภัณฑ์และการพมิ พ์ จ�ำกัด
๖๑ ซอยเพชรเกษม ๖๙ ถนนเลียบคลองภาษีเจริญฝ่ งั เหนอื เขตหนองแขม กรุงเทพฯ ๑๐๑๖๐
Tel. ๐-๒๔๔๔-๓๓๕๑-๙ Fax. ๐-๒๔๔๔-๐๐๗๘ E-mail: [email protected]

พิมพ์แจกเป็นธรรมทาน ห้ามจำ� หนา่ ย