๔๕ พรรษา พระพุทธเจ้า เล่ม ๓ โดยสมเด็จพระญาณสังวร

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

1

2

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

3

4
Dhammaintrend รว่ มเผยแพรแ่ ละแบ่งปันเป็ นธรรมทาน

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

5

6

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก

คำ�น�ำ

(พิมพ์ครง้ั ท่ี ๔)

พระนิพนธเ์ รอ่ื ง “๔๕ พรรษาของพระพทุ ธเจา้ ” ในสมเดจ็ พระญาณสังวร สมเด็จ
พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก ฉบบั นี้ จัดพิมพ์ขึ้นเปน็ ครง้ั ทส่ี ่ี โดยไดร้ บั ประทาน
อนุญาตจากเจา้ พระคณุ สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก
ตามความในหนงั สือท่ี ญส.๒๓๕/๒๕๕๖ ลงนามโดยพระเทพสารเวที ผู้ปฏบิ ตั หิ น้าท่ี
เลขานกุ ารสมเดจ็ พระสงั ฆราช พรอ้ มท้งั ประทานอนญุ าตใหอ้ ญั เชญิ พระรูปและพระนาม
ย่อ ญสส. พมิ พใ์ นพระนิพนธด์ ้วย ทั้งนี้เพื่อน้อมถวาย เป็นอาจารยิ บชู า และเผยแผ่เปน็
ธรรมทานแก่พุทธศาสนกิ ชนและผ้สู นใจทั่วไป
การจดั พมิ พ์ครั้งนีใ้ ช้หนงั สือพระนิพนธ์เร่อื ง “๔๕ พรรษาของพระพุทธเจา้ ”
ซ่งึ จัดพมิ พเ์ พ่ือเฉลิมพระเกียรตใิ นโอกาสทใ่ี นสมเด็จพระญาณสงั วร สมเดจ็ พระสงั ฆราช
สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก เจริญพระชนมายคุ รบ ๘ รอบ เมอ่ื วันท่ี ๓ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๕๒
จดั พมิ พถ์ วายโดย สมเดจ็ พระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี น�ำ มาใช้เป็น ตน้ ฉบบั
และออกแบบจดั แบ่งรูปเลม่ ใหมเ่ ปน็ สี่เลม่ เพือ่ สะดวกต่อการหยบิ อา่ นยง่ิ ขึน้ ตามคำ�แนะนำ�
ของ พระราชรตั นมงคล (มนตรี อภมิ นฺติโก, ดร.) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดบวรนเิ วศวิหาร ดงั นี้
เล่ม ๑ หน้าปกสงั เวชนียสถานท่ีประสูติ พรรษาท่ี ๑ - ๕
เล่ม ๒ หน้าปกสังเวชนยี สถานทีต่ รสั รู้ พรรษาที่ ๖ - ๗
เล่ม ๓ หน้าปกสังเวชนียสถานที่ทรงแสดงปฐมเทศนา พรรษาท่ี ๘ - ๙
เลม่ ๔ หนา้ ปกสงั เวชนียสถานที่ปรนิ ิพพาน พรรษาท่ี ๑๐ - ๑๒
ท้ังน้ี พรรษาท่ี ๑๓ - ๔๕ มิได้ทรงนิพนธ์ไว้

คณะศษิ ยานศุ ษิ ย์
เวบ็ ไซต์พุทธะดอทคอม

7

คำ�นำ�

(พิมพค์ ร้ังท่ี ๓)

8

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

9

คำ�น�ำ

(พมิ พค์ รงั้ ท่ี ๒)

10

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

11

12

พระนพิ นธใ์ น สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

13

ค�ำ น�ำ

(พมิ พค์ รงั้ ท่ี ๑)

14

พระนพิ นธใ์ น สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

15

16

พระนพิ นธใ์ น สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก

ค�ำ ชีแ้ จง

17

18

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

19

20

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

21

สารบญั หน้า
๗
๔๕ พรรษาของพระพทุ ธเจ้า ๘
๑๐
ค�ำ น�ำ (พมิ พค์ รง้ั ท่ี ๔) ๑๔
ค�ำ นำ� (พิมพค์ ร้งั ท่ี ๓) ๑๗
คำ�น�ำ (พิมพ์ครั้งท่ี ๒) ๑๙
ค�ำ น�ำ (พมิ พ์ครงั้ ท่ี ๑)
คำ�ชีแ้ จง ๒๕
อักษรย่อชือ่ คมั ภรี ์
๒๖
พรรษาที่ ๘ เภสกลาวนั ใกลส้ ุงสุมารคริ ะ ๒๗
ปญั หาในอรยิ ภูมิ ๓๐
๓๕
อาจารยผ์ ู้นิดหน่งึ ก็ไม่มี ๓๖
เหตทุ ไ่ี มท่ รงเหยยี บผ้าขาว ๓๙
๔๐
พรรษาที่ ๙ กรงุ โกสมั พ ี ๔๑
๔๗
พระพุทธจาริก ๕๓
รัฐทมี่ ีอำ�นาจมาก ๔ รัฐ ๖๒
เสด็จประทบั ณ กรุงโกสัมพี ๖๓
พระเจ้าอเุ ทน ๖๕
ประวัตโิ ฆสกเศรษฐี ๖๗
ผ้อู ดทนคือผูฝ้ กึ ตนดแี ลว้ ๖๙
สาราณยิ ธรรมสูตร ๗๒
สีลสามัญญตา ๗๗
ทิฏฐสิ ามญั ญตา ๗๙
ภกิ ษชุ าวโกสัมพี – สังฆเภท ๘๓
นานาสงั วาสกะ สมานสงั วาสกะ ๘๔
ทฆี าวกุ มุ าร ๘๕
ต้นเหตุของสังฆเภท
เสดจ็ ส่ปู ่าปารเิ ลยยกะ

พระสูตรที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงท่กี รงุ โกสัมพ ี

- อานันทสูตร
- สลี สตู ร

22

พระนิพนธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปริณายก

- อเสขิยสูตร ๘๕
- จาตทุ ิสสูตร ๘๗
- อรัญญสูตร ๘๘
- กลุ ูปกสูตร ๘๙
- ปัจฉาสมณสูตร ๘๙
- สมาธิสตู ร ๙๐
- เวสารัชชกรณสตู ร ๙๒
- สังกิตสตู ร ๙๓
- โจรสตู ร ๙๓
- สขุ ุมาลสูตร ๙๕
- ผาสุวิหารสตู ร ๙๗
- อุทายิสูตร ๙๘
- ทพุ พโิ นทยสตู ร ๙๘
- อาฆาตวนิ ยสตู ร ๙๘
- สากจั ฉาสูตร ๑๐๒
- สาชวี สตู ร ๑๐๓
- ปัญหาปุจฉาสตู ร ๑๐๔
- นโิ รธสูตร ๑๐๔
- โจทนาสตู ร ๑๐๗
- สลี สตู ร ๑๑๑
- นิสนั ติสตู ร ๑๑๒
- ภัททชิสตู ร ๑๑๔
- กัมโมชสตู ร ๑๑๘
- ปาณาติปาตสตู ร ๑๑๘
- มสุ าสตู ร ๑๑๙
- วัณณสตู ร ๑๒๐
- โกธสตู ร ๑๒๑
- ตมสูตร ๑๒๑
- โอณตสูตร ๑๒๓
- ปตุ ตสตู ร ๑๒๓
- สังโยชนสตู ร ๑๒๗
- ทฏิ ฐสิ ูตร ๑๒๙
- ขันธสูตร ๑๓๐
- อสรุ สตู ร ๑๓๑
- ปฐมสมาธิสตู ร ๑๓๓
- ทตุ ิยสมาธสิ ตู ร ๑๓๔

23

- ตตยิ สมาธิสตู ร 24 ๑๓๕
- ฉวาลาตสูตร ๑๓๗
- ราคสตู ร ๑๓๘
- นสิ นั ติสตู ร ๑๓๙
- อัตตหิตสูตร ๑๔๐
- สิกขาสูตร ๑๔๐
- โปตลยิ สตู ร ๑๔๑
- อาชีวกสูตร ๑๔๒
- นทิ ทสสูตร ๑๔๔
- จิตตสตู ร ๑๔๕
- ปรกิ ขารสูตร ๑๔๙
- อัคคสิ ูตร ๑๔๙
- อนุรุทธสูตร ๑๕๑
- ยสสูตร ๑๕๔
- ปตั ตสูตร ๑๕๖
- อัปปสาทสูตร ๑๕๗
- ปฏิสารณยี สูตร ๑๕๘
- วตั ตตสิ ูตร ๑๕๙
- ราคเปยยาล ๑๖๐
- ปิณโฑลภารทวาชสตู ร ๑๖๓
- เสขสตู ร ๑๖๓
- ปทสูตร ๑๖๕
- สารสตู ร ๑๖๖
- ปติฏฐติ สตู ร ๑๖๗
- สสี ปาสูตร ๑๖๗
- ขทิรสตู ร ๑๖๘
- ทณั ฑสตู ร ๑๖๙
- เจลสูตร ๑๖๙
- สตั ตสิ ตสูตร ๑๗๐
- ปาณสตู ร ๑๗๑
- ปฐมสรุ ิยปู มสตู ร ๑๗๑
- ทุตยิ สุรยิ ูปมสูตร ๑๗๒
- อนิ ทขีลสตู ร ๑๗๒
- วาทสี ตู ร ๑๗๔
- เขมกสูตร ๑๗๔
- สนั ทกสตู ร ๑๘๐
- ชาติ ๖ เพม่ิ เตมิ ๒๐๓
บรรณานุกรม ๒๐๕

พระนิพนธ์ใน สมเดจ็ พระญาณสงั วร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสงั ฆปรณิ ายก

พรรษาที่ ๘
เภสกลาวัน
ใกล้สุงสมุ ารคิระ
25

26

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

27

28

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

29

30

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

31

32

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

33

34

พระนิพนธ์ใน สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสงั ฆปริณายก

พรรษาที่ ๙
กรุงโกสมั พี
35

36

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

37

38

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

39

40

พระนพิ นธใ์ น สมเดจ็ พระญาณสังวร สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

41

42

พระนพิ นธใ์ น สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

43

44

พระนพิ นธใ์ น สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

45

46

พระนพิ นธใ์ น สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสงั ฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก

47

48