นำเสนอวิจัยผอ.กัลยา

ตอบโจทย์การประเมนิ ของ มีบริบทชมุ ชน แหลง่ เรียนรู้ ประเพณี สง่ เสริมผ้เู รียนให้มีความรัก
สมศ. วฒั นธรรมท่ีควรศกึ ษาเรียนรู้ และหวงแหนในชมุ ชน
รากเหง้าของตนเอง
และพฒั นาสถานศกึ ษา ความเป็ นมา
ของการสร้างหลกั สูตร

ท่าศาลาศึกษา

เกบ็ รวบรวมข้อมลู ประวตั ศิ าสตร์
แหลง่ เรียนรู้ ภมู ิปัญญา

วฒั นธรรม ประเพณีในท้องถ่ิน

วตั ถุประสงค์ของการวจิ ยั

มีวตั ถุประสงคห์ ลกั
1. เพ่ือบริหารการมีส่วนร่วมสาหรับการพฒั นาหลกั สูตรรายวชิ าท่าศาลาศึกษา ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้
กศน.อาเภอท่าศาลา จงั หวดั นครศรีธรรมราช โดยวตั ถุประสงคย์ อ่ ย ดงั น้ี
1.1. เพ่อื ศึกษาบริบทอาเภอท่าศาลา ความจาเป็นและความตอ้ งการในการพฒั นาหลกั สูตร
1.2. เพ่ือสร้างและหาคุณภาพหลกั สูตรรายวชิ าท่าศาลาศึกษา ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้
กศน.อาเภอท่าศาลา จงั หวดั นครศรีธรรมราช
1.3 เพอ่ื ประเมินประสิทธิภาพของการใชห้ ลกั สูตรรายวิชาท่าศาลาศึกษา ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้ กศน.อาเภอท่าศาลา
จงั หวดั นครศรีธรรมราช



ผลทไี่ ด้รับ

ผลทเี่ กดิ ขึน้ กบั นักศึกษา

นกั ศึกษาไดเ้ รียนรู้ประวตั ิศาสตร์ที่เก่ียวขอ้ งสัมพนั ธ์กบั ชุมชนทอ้ งถิ่นของตนเองเขา้ ใจพฒั นาการและการเปล่ียนแปลง
การอนุรักษศ์ ิลปะ วฒั นธรรม ได้

เป็นกระบวนการสร้างการเรียนรู้ใหก้ บั นกั ศึกษารุ่นหลงั ไดเ้ รียนรู้ภมู ิหลงั ของชุมชน บา้ นเกิดของตนเอง ที่มี
ความสมั พนั ธ์เก่ียวโยงกบั ประวตั ิศาสตร์ท่ีเกิดข้ึนในประเทศท่ีเช่ือมโยงกนั

เป็นกระบวนการสร้างการเรียนรู้ใหก้ บั นกั ศึกษารุ่นหลงั ไดเ้ รียนรู้ภมู ิหลงั ของชุมชน บา้ นเกิดของตนเอง ที่มี
ความสัมพนั ธ์เกี่ยวโยงกบั การดารงชีวติ ในสังคม และการพฒั นาตนเองครอบครัว สู่การประกอบอาชีพตามบริบทและวถิ ีชีวิต
ของชุมชน

ผลทเ่ี กดิ ขึน้ กบั ครู
ครูสงั กดั กศน.อาเภอท่าศาลา จงั หวดั นครศรีธรรมราช ไดม้ ีหลกั สูตรและส่ือเพอ่ื

ใชใ้ นการจดั กระบวนการเรียนรู้ที่สอดคลอ้ งกบั วถิ ีชีวิตในทอ้ งถิ่น สร้างกระบวนการ
เรียนรู้จากใกลต้ วั ไปหาไกลตวั

ผลท่ีเกดิ ขนึ้ กบั องค์กร

กศน.อาเภอท่าศาลา จงั หวดั นครศรีธรรมราช
ไดม้ ีหลกั สูตรทอ้ งถิ่น ที่เป็ นเอกลกั ษณ์ของสถานศึกษา และ
เป็ นเอกสารท่ีสามารถใช้ประโยชน์กับนักศึกษา ได้เรียนรู้
เขา้ ใจประวตั ิศาสตร์ ภูมิหลงั ประวตั ิความเป็ นมาของชุมชน
ท้องถ่ินอาเภอท่าศาลา และนักเรี ยนในระบบโรงเรี ยน
และประชาชนทว่ั ไปผูส้ นใจสามารถมีเอกสารเกี่ยวกบั ขอ้ มูล
ท่าศาลาไดศ้ ึกษาเรียนรู้บา้ นเกิดชุมชนของตนเองไดง้ ่ายข้ึน

ผลการประเมินจากครู กศน.อาเภอท่าศาลาที่นา
หลกั สูตรไปใชร้ ะดบั ความพึงพอใจภาพรวมค่าเฉลี่ย
2.65 ระดบั ปานกลาง ความพึงพอใจของนกั ศึกษาที่มี
ต่อ ก า ร บ ริ ห า ร จัด ก า ร ห ลัก สู ต ร แ ล ะ ก า ร จัด
กระบวนการเรี ยนรู้ของครู กศน.อาเภอท่าศาลา
ภาพรวม ค่าเฉล่ีย 3.09 ระดับปานกลาง และ
ผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนกั ศึกษาอยใู่ นระดบั 2.5
ข้ึนไป คิดเป็นร้อยละ 11.76

การประเมินประสิทธิภาพการใชห้ ลกั สูตร
โดยประเมินผลสัมฤทธ์ิทางการเรียนของนกั ศึกษา
ภาคเรียนท่ี 1 ปี การศึกษา2564 มีผลการเรียนอยใู่ น

ระดบั 2.5 ข้ึนไป คิดเป็นร้อยละ 20.21 ภาคเรียน
ที่ 2 ปี การศึกษา 2564 ผลการเรียนมากกวา่ 2.5 ข้ึน
ไป คิดเป็นร้อยละ 100 ดา้ นความพึงพอใจของ ครู
กศน.อาเภอท่าศาลาตอ่ การนาหลกั สูตรไปใชม้ ีความ
พึงพอใจภาพรวมค่าเฉลี่ย 4.75 ระดับมากท่ีสุด
ความพึงพอใจของนักศึกษาท่ีมีต่อการบริ หาร

จดั การหลกั สูตรและการจดั กระบวนการเรียนรู้ของ
ครู กศน.อาเภอท่าศาลา โดยภาพรวมมีค่าเฉล่ีย 4.66

ระดบั มากที่สุด

เรียนในหอ้ งเรียน

เรียนจากแหลง่ เรียนรู้

เรียนจากแหลง่ เรียนรู้

เรียนจากแหลง่ เรียนรู้

เรียนจากแหลง่ เรียนรู้

เรียนจากแหลง่ เรียนรู้

เรียนจากแหลง่ เรียนรู้

เรียนจากฝึกปฏิบตั ิ /ทดลอง ภายใต้กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพผ้เู รียน

เรียนจากฝึกปฏิบตั ิ /ทดลอง ภายใต้กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพผ้เู รียน

เรียนจากฝึกปฏิบตั ิ /ทดลอง ภายใต้กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพผ้เู รียน

เรียนจากฝึกปฏิบตั ิ /ทดลอง ภายใต้กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพผ้เู รียน

เรียนจากฝึกปฏิบตั ิ /ทดลอง ภายใต้กิจกรรมพฒั นาคณุ ภาพผ้เู รียน

การสร้างส่อื / การเรียนรู้ด้วยตนเอง

๑. ประชาชนในชุมชนประสบปัญหา ความเป็ นมา ๕. ถอดบทเรียนการดาเนินงาน เพ่ือ
ค่าครองชีพ รายไดไ้ ม่เพียงพอ สร้างแนวทางการขบั เคลื่อนกิจกรรม
๓. พฒั นากระบวนการบริหารการ
รายจ่าย ปัญหาสุขภาพท่ีเกิดจากการ จดั กรรม เพอ่ื เป็นคน้ หาแบบอยา่ ง การเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของ
บริโภค และการใชส้ ารเคมีในการ เศรษฐกิจพอเพยี ง คดั เลือกครัวเรือน
ในการขบั เคลื่อนกิจกรรม ตน้ แบบในพ้ืน 10 ตาบล เพ่ือขยายผล
ประกอบอาชีพ ฯลฯ
ต่อเน่ือง
๒. การจดั กิจกรรมท่ีขาดความ
ตอ่ เน่ือง และไม่สามารถต่อ ๔. พฒั นากระบวนการ
ยอดผลการจดั กิจกรรมได้ ดาเนินงานทสี่ อดคล้องกบั ความ

ต้องการของประชาชน

วตั ถุประสงค์ของการวจิ ัย

1. เพอื่ ศึกษาความรู้ความเขา้ ใจแนวคิดปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ประชาชนผเู้ ขา้ ร่วมกิจกรรมการ
เรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอท่าศาลา

2. เพื่อพฒั นากระบวนบริหารการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งโดย
กระบวนการการจดั การความรู้ ของกศน.อาเภอท่าศาลาในพ้ืนที่อาเภอท่าศาลา จงั หวดั นครศรีธรรมราช

3. เพอ่ื ประเมินความสาเร็จในการจดั การความรู้ครอบครัวตน้ แบบตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียงของกศน.อาเภอท่าศาลา ในพ้นื ที่อาเภอท่าศาลา จงั หวดั นครศรีธรรมราช

ผลประโยชน์ทไี่ ด้รับ

1. ไดแ้ นวคิด แนวปฏิบตั ิหรือรูปแบบที่น่าสนใจจากการถอดบทเรียนการจดั การจดั กิจกรรมการ

เรียนรู้ดว้ ยกระบวนการจดั การความรู้ KM ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในพ้ืนที่อาเภอท่าศาลา นาไป
พฒั นาต่อยอดในการจดั กิจกรรมการการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง

2. ทราบปัจจยั เง่ือนไขแห่งความสาเร็จในการจดั การความรู้ครอบครัวตน้ แบบตามหลกั ปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพยี ง ในพ้นื ท่ีอาเภอท่าศาลา จงั หวดั นครศรีธรรมราช

3. มีระบบฐานขอ้ มลู ในการพฒั นาแหล่งเรียนรู้เก่ียวกบั เศรษฐกิจพอเพยี งของศูนยก์ ารศึกษานอกระบบ
และการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอท่าศาลาเพือ่ พฒั นาต่อยอดแหล่งเรียนรู้ที่มีคุณภาพ

การจดั กระบวนการเรยี นรตู้ ามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง กศน.อาเภอทา่ ศาลา

1. ข้นั เตรียมการ (Knowledge Vision) 2. ขบั เคลอื่ นกจิ กรรมการจดั การความรู้ (Knowledge Assets)
1.1 มอบนโยบาย 1. วเิ คราะห์ชุมชน ตนเอง
1.2 ประชุมครู กศน.บุคลากร 2. ปรับเปลยี่ นวธิ ีคดิ และออกแบบกระบวนการเรียนรู้ 3. ส่งเสริมการเรียนรู้ผ่าน
1.3 สร้างความเข้าใจคณะทางาน กศน.อาเภอท่าศาลา โครงการการจดั กระบวนการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
1.4 พฒั นา บุคลากร กศน.อาเภอท่าศาลา 4. การแลกเปลยี่ นเรียนรู้
1.5 นิเทศ แลกเปลยี่ นเรียนรู้เพอ่ื พฒั นากจิ กรรม

ครัวเรือนต้นแบบ 3. สรุปบทเรียน (Knowledge Sharing) ครูกศน.ตาบล ตวั แทน ตวั ชี้วดั การประเมนิ ครัวเรือนต้นแบบ
ครัวเรือนที่ประสบผลสาเร็จ ร่วมแลกเปลยี่ นเรียนรู้ กระบวนการสู่ 1. ดา้ นการลดรายจ่าย 2. ดา้ นการเพ่ิม
ผลสาเร็จ รายได้

ความรู้เดิมครัวเรือนต้นแบบ 3. ดา้ นการประหยดั 4. ดา้ นการเรียนรู้

ความรู้ใหม่ทม่ี กี ารประยกุ ต์ใช้อย่างสร้างสรรค์ 5. ดา้ นการอนุรักษส์ ่ิงแวดลอ้ มและใช้
ทรัพยากรธรรมชาติอยา่ งยง่ั ยนื
6. ดา้ นการเอ้ืออารีต่อกนั

ข้นั ตอนท่ี 1 สร้างความรู้ ความเขา้ ใจ แนวทางการจดั กิจกรรมการรับรู้การขบั เคลื่อนกิจกรรมการ
เรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โดยใชก้ ระบวนการจดั การความรู้

ข้นั ตอนท่ี 2 ส่งเสริมการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ ตามบริบทและความตอ้ งการของชุมชน (ผา่ นการ
วเิ คราะห์จากเวทีประชาคม) คดั เลือกวิทยากรท่ีมีความรู้ ความสามารถแต่ละสาขา และการพฒั นาสื่อที่
สอดคลอ้ งกบั เน้ือหา และเนน้ การจดั กระบวนการเรียนรู้ในรูปแบบการบรรยาย และรูปแบบการสาธิตใหผ้ เู้ รียน
ฝึกปฏิบตั ิ

ข้นั ตอนท่ี 3 พฒั นาบุคลากร ใหม้ ีความรู้ดา้ นการจดั กระบวนการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียงในรูปแบบการอบรม การศึกษาดูงาน และการแลกเปล่ียนเรียนรู้ร่วมกนั ในระดบั อาเภอ ตาบล และ

ชุมชน

ข้นั ตอนที่ 4 ถอดบทเรียนครัวเรือนตน้ แบบที่ประสบความสาเร็จจากการเขา้ ร่วมกิจกรรม เป็นแนวทาง
ในการนาผลการจดั กิจกรรมไปใชใ้ นการการจดั กิจกรรมต่อไป

ข้นั ตอนท่ี 5 กากบั ติดตาม และนิเทศติดตามผลการดาเนินงาน มอบหมายผรู้ ับผดิ ชอบประเมินความพึง
พอใจ รายงานผลการจดั โครงการและประเมินโครงการระดบั อาเภอในแต่ละปี งบประมาณต่อไป

น า ย โ ช ค รั ก สุ ข ป ร ะ จั น ต์
ตาบลไทยบุรี เข้าร่ วมกิจกรรม
กับ ก ศ น . ต า บ ล ไ ท ย บุ รี ก า ร จัด

กระบวนการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญา
ของเศรษฐกิจพอเพียง การทาป๋ ุยหมกั

จากน้นั มีการพฒั นาศูนยป์ ๋ ุยให้เหมาะ
กบั พ้ืนที่ และทดลองใช้ในการปลูก
ผักในครัวเรื อน ลดการใช้ป๋ ุยเคมี
ลดต้นทุนการผลิต จนปัจจุบันได้
ขยายผลให้กบั ผอู้ ื่น และเป็ นวิทยากร
ใหก้ บั กศน.อาเภอท่าศาลา

นางเจนจิรา ไชยเพส ตาบลโพธ์ิทอง
เขา้ ร่วมกิจกรรมกบั กศน.ตาบลโพธ์ิทอง

การจัดกระบวนการเรี ยนรู้ตามหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การปลูก

มะนาว จากน้ันมีการพัฒนาตนเองและ
สมาชิกในชุมชน ขยายผลการเรียนรู้การ

ปลูกมะนาว โดยเรียนรู้เพ่ิมเติมการตอน
ก่ิงมะนาว และขยายผลมะนาว พร้อมปลูก
ผกั สวนครัว เน้นการปลูกของท่ีตนเอง
ครอบครัวบริโภค เพื่อลดรายจ่าย

นางอานวย เชาวลิต ตาบลดอนตะโก เข้า
ร่ ว ม กิ จ ก ร ร ม กับ ก ศ น . ตา บ ลด อ นต ะ โ ก
การจัดกระบวนการเรี ยนรู้ตามหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การปลูกมลั
เบอร์ร่ี จากน้ันมีการพฒั นาตนเองและ
สมาชิกในชุมชน ขยายผลการเรียนรู้การ
ปลูกมันเบอร์รี และพัฒนาเป็ นแหล่ง
เรี ยนรู้สวนอักษร สาหรับขยายความรู้
ใหก้ บั ประชาชนในชุมชนต่อไป

นางสมจิตร เดชบุญ ตาบลท่าศาลา เขา้ ร่วม
กิจกรรมกับกศน.ตาบลศาลา การจัด
กระบวนการเรี ยนรู้ ตามหลักปรั ชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียง การปลูกสวนครั ว
จากน้ันมีการพฒั นาตนเองและสมาชิกใน
ชุมชน ขยายผลการปลูกผกั สวนครัวให้กบั
สมาชิก และมีการเรียนรู้อยา่ งต่อเน่ือง การ
ทาน้ าหมักชี วภาพ การปลูกผักแบบ
ห มุ น เ วี ย น โ ด ย อ า ศั ย ก า ร เ รี ย น รู้
ร่ วมกับกศน.และถอดบทเรี ยนการทา
กิจกรรมเพอ่ื พฒั นาตอ่ ยอด

นางอุไร นาคัน ตาบลท่าข้ึน เข้าร่ วม
กิจกรรมกับกศน.ตาบลท่าข้ึน การจัด
กระบวนการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียง การปลูกดาวเรืองดัด

ดอก การปลกู ผกั ในกระถาง จากน้นั มีการ
พฒั นาตนเองและสมาชิกในชุมชน ขยาย
ผลการเรี ยนรู้การปลูกดาวเรื องให้กับ
สมาชิก ติดต่อตลาดบางปู และเรี ยนรู้
พฒั นาอย่างต่อเน่ืองจนเป็ นผลิตภณั ฑ์ชา

ดาวเรือง

นางอารมณ์ ขนั ทอง ตาบลหัวตะพาน เขา้
ร่วมกิจกรรมการจดั กระบวนการเรียนรู้ตาม
หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การปลูก

ผกั สวนครัว และการปลูกมะนาว ตนเองได้

ดาความรู้ไปปรับใชใ้ นการดารงชีวติ เนน้ การ
ปลูกเพ่ือบริโภค และเหลือจาหน่ายในตลาด
นดั ในพ้ืนท่ี และจาหน่ายที่บา้ น จากการเขา้
ร่วมกิจกรรมในคร้ังน้ี สงผลให้ตนเองและ
ครอบครัวลดรายจ่ายรายวนั ลง และมีรายได้

เสริมจากการประกอยอาชีพหลกั

นางผ่องศรี มะหมัด ตาบลกลาย เข้าร่วม

กิจกรรมการจดั กระบวนการเรียนรู้ตามหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การถนอม
อาหาร เน่ืองจากบริบทพ้ืนที่ประมง กลุ่ม
แม่บา้ นจะมีอาชีพคา้ ขาย พบปัญหาราคาปลา
ท่ีตกต่าบางช่วง ปลาเหลือขายไม่หมดในแต่

ละวนั จะเรียนรู้เพื่อสร้างรายไดเ้ พิ่ม จึงไดม้ ี
การคน้ หาความรู้ด้งั เดิมมาพฒั นา เป็ นการทา
ปลาเส้น การทาปลาร้าฝังดิน ได้รับการ
ยอมรับจากชุมชนและขยายผลให้กบั ผูส้ นใจ
อยา่ งต่อเน่ือง

นางวนิดา ประชุม ตาบลตล่ิงชนั เขา้ ร่วมกิจกรรม
การจัดกระบวนการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียง ในด้านเทคการประยุกต์ใช้
เศรษฐกิจพอเพียง และการปลูกผักสวนครัว

จากน้นั นาความรู้ไปทาที่ครัวเรือนของตนเอง จาก
เดิมพ้ืนท่ีรอบบา้ นทิ้งว่างไว้ ไดม้ ีการพฒั นาเป็ น
แปลงผกั สวนครัวขนาดเลก็ จากน้นั เร่ิมมีการปลูก
ทุกอย่างท่ีครัวเรื อนต้องบริ โภค พบว่าตนเอง
สามารถลดรายจ่ายในครัวเรือนไดจ้ ริง จึงทามา
อย่างต่อเนื่อง และนาผลจากการทากิจกรรมของ
ตนเอง มาเป็นแนวทางใหก้ บั ผสู้ นใจต่อไป

นายเล่ือน พรหมวี ตาบลสระแกว้ มีการ
ทาการเกษตรในพ้ืนที่ของตนเอง เมื่อเขา้
ร่วมโครงการการเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญา
ของเศรษฐกิจพอเพียงของกศน.ตาบล
สระแก้ว มีการพัฒนาตนเอง โดยการ
รวบรวมความรู้และทดลองจนการทา
มงั คุดนอกฤดูกาล การทาการเกษตรแบบ

ผสมผสานท่ีเตม็ รูปแบบ จนปัจจุบัน เป็ น
วิทยากรใหค้ วามรู้ และพฒั นาบา้ นตนเอง
ใหเ้ ป็นแหล่งเรียนรู้ของชุมชน

นายสมาน สีดุกา ตาบลโมคลาน เข้าร่วม
กิจกรรมการจดั กระบวนการเรียนรู้ตามหลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง การปลูกผกั
สวนครัว เรียนรู้แนวทางในการดารงชีวิตตาม
หลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ค้นหา
ตนเอง จนพบว่า การอยู่อย่างพอเพียงของ
ตนเองตามบริบทชุมชน เน้นทากิน เหลือ
แบ่งขาย และการสร้างอาหารที่ปลอดภยั ต่อ
สุขภาพ โดยการทาป๋ ุยหมักใช้เองในการ
ปลูกผกั ปัจจุบนั เป็ นวิทยากร และขยายผล
การดาเนินงานในฐานแหล่งเรียนรู้ของชุมชน