กิจกรรมการแลกเปลี่ยนรู้ระหว่างหน่วยงาน

กจิ กรรม
การศกึ ษาดู

งานนอก
สถานที

การประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ และการ
เสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม

กลุ่มตรวจสอบภายใน สป.ทส. # ป แ ห่ ง ก า ร ราํ ลึ ก พ ร ะ
IA Group Mnre ม ห า ก รุ ณ า ธิ คุ ณ ร . 9

องคค์ วามรู้

เรอื่ ง

การประดิษฐ์ดอกไมจ้ นั ทน์ และการเสริมสรา้ ง คุณธรรม
จริยธรรม

กลุ่มตรวจสอบภายใน
สานักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอ้ ม

2

การศึกษาดูงานตามโครงการศึกษาดูงานและแลกเปลี่ยนเรียนรูก้ ารประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์พระราชทานการ

ฝกึ อาชีพ และเสริมสร้างคณุ ธรรม จรยิ ธรรม ณ ศนู ย์ฝกึ อาชีพกรุงเทพมหานคร วดั ธรรมมงคล จานวน 14 คน

กิจกรรมศึกษาดูงานนอกสถานที่และการแลกเปล่ียนเรียนรู้ระหว่างหน่วยงานซึ่งได้กาหนดไว้ในแผนการจัดการ
ความร้ขู องกลุ่มตรวจสอบภายใน ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2560
ตามประเด็นยุทธศาสตร์ท่ี 5 พัฒนาระบบบริหารจัดการองค์กรอย่างมีธรรมาภิบาล เพ่ือเพ่ิมสมรรถนะ
และประสิทธิภาพในการบริหารจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อม
องคค์ วามรทู้ จี่ าเปน็ : พัฒนาระบบบริหารจัดการองคก์ รอยา่ งมธี รรมาภบิ าล

เนอ้ื หาในการดูงานประกอบดว้ ย
1. การศึกษาดงู านเร่ือง การประดิษฐด์ อกไม้จนั ทน์พระราชทาน การฝึกอาชพี
2. การศึกษาดูงานเร่อื ง การเสริมสร้างคุณธรรม จรยิ ธรรม

การศึกษาดูงานน้ีเป็นการนาทฤษฎีการจัดการความรู้ (KM) จากแผนการจัดการความรู้ของกลุ่มตรวจสอบภายใน
ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2560 ซ่ึงกาหนดกิจกรรมการศึกษาดูงานนอกสถานที่และการแลกเปล่ียนเรียนรู้
ระหว่างหน่วยงาน มาสู่การปฏิบัติให้เกิดประโยชน์สามารถนามาปรับใช้กับการปฏิบัติงานจริงและสร้างบุคลากรให้
มีวิสัยทัศน์ที่กว้างขึ้น เพ่ือให้องค์กรเป็นองค์กรแห่งการเรียนรู้ มีความเข้มแข็ง สามารถแข่งขันกับหน่วยงานอื่น
ไดผ้ ลสัมฤทธ์ขิ องงานดขี นึ้ บคุ ลากรเกดิ การพัฒนาการเรยี นรู้ เกิดชุมชนการเรียนรู้ สาหรับการศึกษาดูงานที่ศูนย์ฝึก
อาชีพกรุงเทพมหานคร วัดธรรมมงคล สานักพัฒนาสังคม ซึ่งเป็นหน่วยงานในสังกัดกรุงเทพมหานคร โดยกาหนดให้
บุคลากรดูงานด้านการบริหารจัดการองค์กรของศูนย์ฝึกอาชีพ และเข้าร่วมปฏิบัติประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์
พระราชทานร่วมกับประชาชน โดยมวี ิทยากรจากศูนย์ฝกึ อาชพี ฯ เป็นวทิ ยากรบรรยาย

การมีส่วนร่วมในการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์พระราชทาน ศูนย์ฝึกอาชีพฯ ได้จัดการเรียนการสอน
การประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ฯ โดยมุ่งเน้นให้ประชาชนได้ฝึกทักษะในการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ เพ่ือใช้ในงานพระ
ราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหลวงรัชกาลท่ี 9 มีเจตคติ
ทด่ี ตี ่องานศิลปะประดิษฐ์ สามารถนาความรู้ท่ีได้ประยุกต์ใช้เป็นแนวทางพัฒนาเป็นอาชีพเพ่ิมรายได้กับตนเองและ
ครอบครัวได้ ซึ่งการเรียนการสอนมีวัตถุประสงค์ให้ผู้เรียนมีหลักคุณธรรมจริยธรรมในการประกอบอาชีพ สามารถ
นาหลกั ดงั กลา่ วมาใช้ในการปฏิบัติงานตรวจสอบภายใน และยังได้รับความรู้เบื้องต้นเก่ียวกับท่ีมาและองค์ประกอบ
ของดอกไมจ้ ันทน์ การบริหารการจดั การ อาทเิ ช่น การเตรยี มส่วนประกอบ การประกอบดอก

ความเป็นมาและธรรมเนียมการใช้ดอกไม้จันทน์
ตามคติความเชอ่ื ของคนไทยพุทธแตโ่ บราณ ถอื วา่ การจดั งานฌาปนกิจศพให้คนตาย เป็นการแสดง

ความเคารพ และไว้อาลัยคร้ังสุดทา้ ย ทกุ ส่ิงท่จี ดั ทาจะต้องประณีตและดีท่ีสดุ เท่าท่ฐี านะจะเอื้ออานวย เพราะ
เชื่อวา่ ผู้ตายจะได้ไปสูส่ ุขคติและเมือ่ เกดิ ใหม่ก็จะพบแต่สงิ่ ท่ีดีงาม

“ไม้จันทน์” ถือเป็นไม้มงคลท่ีเป็นของสงู คนสมยั กอ่ นทจี่ ะใชไ้ ม้จันทน์ได้ต้องเป็นเจ้าขุนมูลนายหรือ
หนอ่ เนื้อเชอ้ื กษตั รยิ ์ เพราะเป็นไมท้ ่หี ายาก ราคาไม่ต้องพูดถึง ด้วยคุณสมบัติและความหอมของไม้จันทน์นี้เอง
จึงมีการนามาทาเป็นหีบศพบ้าง ใช้เป็นฟืนในการฌาปนกิจศพบ้าง โดยเฉพาะอย่างย่ิงโกศสาหรับบรรจุศพ
เจ้านายชั้นสูง ล้วนแต่ใชไ้ ม้จันทนท์ ้ังสิ้น จากคติความเช่ือเร่ืองการเผาเคร่ืองหอม กายาน ถวายต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์
เทพเจ้า หรือแม้แต่ถวายพระพุทธรูป ด้วยธูปหอมท่ีทาจากไม้จันทน์ นอกจากนี้ไม้จันทน์ยังถูกนามาใช้ทาเป็น
เคร่ืองใช้ต่าง ๆ เช่น พัดไม้จันทน์ หีบใส่เสื้อผ้า (สมัยก่อนไม่มีตู้เส้ือผ้า) แม้แต่เคร่ืองหอมต่าง ๆ ก็มีไม้จันทน์

3

เป็นส่วนผสมปนอยดู่ ้วย โดยนาไมจ้ ันทน์มาบดใช้เป็นผง แล้วนาไปเป็นส่วนผสมในเครื่องใช้ที่ต้องการ เช่น ธูป
เทียนอบขนม เทยี นอบผ้า กายาน น้าอบไทย ฯลฯ

มีการสันนิษฐานว่าราว ๆ ประมาณ ๑,๕๐๐ ปีก่อน มนุษย์ยังไม่มีการฉีดยาศพ หรือฉีดฟอร์มาลีน
และวธิ ีการที่จะรักษาศพไม่ให้มีกลิ่นเหม็น ดั้งน้ันในการประกอบพิธีฌาปนกิจศพ จึงใช้ไม้จันทน์มาเป็นส่วนใน
การประกอบพธิ ี เพอ่ื บรรเทากลิน่ ศพ
ไม้จันทน์ท่ีใช้ในการถวายพระเพลิงในสมัยโบราณน้ันมีชื่อว่า มีช่ือว่า “จันทน์หิมาลัย” หรือท่ีฝร่ังเรียกว่า

“Sandal wood” หรือ “White sandal wood” ซึ่งปลูกมากในแถบรัฐทมิฬนาฑูทางอินเดียตอน
ใต้แต่ปัจจุบันไม้จันทน์ประเภทน้ีหาได้ยากมากทั้งยังเป็นของต่างประเทศ จึงมักใช้ไม้จันทน์ที่เป็นของพื้นเมือง
แทน ได้แก่ “จันทน์ชะมด” หรือ “จันทน์พม่า” โดยในพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระพระศพสมเด็จพระ
ญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ได้มีการใช้ไม้จันทน์ที่ยืนต้นตาย 3 ต้น จากป่าในเขต
อุทยานแห่งชาติกยุ บุรี จงั หวัดประจวบคีรีขนั ธ์ เพอ่ื ทาดอกไมจ้ ันทนใ์ นการออกพระเมรุ

คตคิ วามเชอื่ เกี่ยวกบั ดอกไมจ้ ันทน์
เขาไม่ชม ดอกไม้จนั ทน์วา่ “สวย” เพราะเปรยี บเสมือนคนชมอยากได้ดอกไม้จันทน์น้ันเอง จะใช้คา
ว่า ฝีมือดี แทน
อย่าหยิบดอกไม้จันทน์ให้ใคร งานศพ เขาไม่หยิบดอกไม้จันทน์เผื่อให้ใครหรือหยิบให้ใครให้ต่างคน
ต่างหยบิ เพราะดอกไม้จนั ทน์เป็นของสูง (ไม้จันทนเ์ ปน็ ไม้ศักด์ิสทิ ธ์ิ) เพื่อส่งให้คนตายเท่านั้น การหยิบส่งให้ใคร
นนั้ เสมอื นหยิบย่นื ความเศรา้ /ความตายให้
วันที่ 23 ตุลาคม 2559 เวลาประมาณ 1 ทุ่ม นายกรัฐมนตรีได้แถลงการณ์ของสานักพระราชวัง
ถงึ การเสดจ็ สวรรคตของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่ภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 เป็นการสูญเสียอันใหญ่หลวง
สาหรับประชาชนชาวไทยนามาซ่ึงความโศกเศร้า ตั้งแต่วันน้ันเป็นต้นมารัฐบาลและประชาชนชาวไทยร่วมกัน
จัดกิจกรรมเพ่ือแสดงความอาลัยและถวายความจงรักภักดี กิจกรรมอาสาประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์พระราชทาน
เพอื่ ให้ประชาชนชาวไทยมีส่วนร่วมในการส่งเสด็จสู่สวรรคาลัย ในวันพระราชทานเพลิงพระบรมศพ วันที่ 26
ตุลาคม 2560 โดยให้กรุงเทพมหานครเป็นผู้รับผิดชอบจัดเก็บและแจกจ่ายดอกไม้จันทน์พระราชทานให้กับ
วดั ต่าง ๆ ทว่ั ประเทศไทย การประดษิ ฐ์ดอกไมจ้ ันทนม์ ี 36 แบบแต่รัฐบาลได้เลอื กมา 7 แบบ
ความหมายของดอกไม้จันทน์ ๗ แบบในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ ในหลวงรัชกาลที่ 9

ตามที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดกิจกรรม “โครงการจิตอาสาประดิษฐ์

ดอกไม้จันทน์พระราชทาน” เพื่อทูลเกล้าฯ ถวายในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จ

พระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดลุ ยเดช

4

ทรงพระราชอนุสรณ์คานึงถึงพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช และทรงเข้าพระทัยถึงความรู้สึก
ของประชาชนชาวไทยว่ายังคงราลึกถึงพระองค์มิเส่ือมคลาย และมีความประสงค์จะทาสิ่งที่แสดงถึงความ
จงรกั ภักดแี ละนอ้ มราลกึ ถงึ พระมหากรุณาธิคุณของพระองค์ โดยจัดให้มีดอกไม้จันทน์ 7 แบบ ที่ใช้ในงานพระ
ราชพธิ ีน้นั
ดอกดารารตั น์

ดอกดารารัตน์ หรือดอก Daffodil เป็นดอกไม้ทรงโปรดของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช
และพระราชทานใหก้ ับสมเดจ็ พระนางเจ้าสิริกิต์ิ พระบรมราชินีนาถอยู่เสมอ เมื่อคร้ังยังทรงศึกษาและประทับ
อยทู่ ีป่ ระเทศสวิสเซอรแ์ ลนด์
ดอกดารารัตน์นิยมใช้มอบให้แก่บุคคลอันเป็นที่รัก เพ่ือบอกว่าไม่เคยหวังสิ่งใดตอบแทน และยังหมายถึง
เกียรติยศ ความกล้าหาญ สัญลักษณ์ของความหวัง ชื่อดอกดารารัตน์ยังมีความหมายที่ลึกซึ้ง โดยคาว่า ดารา
หมายถึง ดวงดาว คือสิ่งท่อี ยสู่ ูงสุด คาวา่ รัตน์ หมายถงึ แก้ว คือ สง่ิ ท่ีมคี า่
ดอกกหุ ลาบ

5

ดอกกุหลาบเปน็ สัญลักษณ์แห่งความรักอันบริสุทธ์ิด้วยอานุภาพแห่งความจงรักภักดีของทวยราษฎร์ท่ีระลึกถึง
พระมหากรุณาธิคุณในองค์พระประมุขของชาติ เพ่ือถวายความอาลัยเป็นคร้ังสุดท้ายแด่ พระบาทสมเด็จพระ
เจา้ อยหู่ ัวภูมพิ ลอดุลยเดช ผูเ้ ป็นกษตั ริย์ทรี่ กั ยิ่งของปวงชนชาวไทย
ดอกพดุ ตาน

ดอกพุดตานเป็นสัญลักษณ์ของความมั่นคงและความอุดมสมบูรณ์ ชาวจีนเชื่อว่าเป็นไม้มงคลเพราะดอก
พดุ ตานเปลย่ี นสีไดถ้ ึงสามสภี ายในวันเดยี วกนั ซงึ่ เปรียบเสมอื นวัฎจกั รของชีวติ มนุษยท์ ่เี ร่มิ ต้นเปรียบเหมือนเด็ก
ท่ีเป็นผ้าขาว เติบโตขึ้นพร้อมกับสีสันท่ีแต่งแต้มข้ึนมาจนกระทั่งสูงอายุมากขึ้นพร้อมกับสีที่เข้มข้ึนจนกระท่ัง
ร่วงโรยจากไป เพ่ือเป็นการระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณและพระราชกุศลอุทิศถวายคร้ังสุดท้ายแด่
พระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยู่หัวภมู พิ ลอดุลยเดช
ดอกลลิ ลี่

6

ดอกลลิ ล่ีแสดงออกถงึ ความรักทีบ่ ริสทุ ธิเ์ ชน่ เดยี วกับดอกกุหลาบสขี าว อีกทั้งดอกลิลลี่สีขาวยงั แสดงออกถงึ
ความซื่อสัตย์และเทิดทนู ด้วยอานภุ าพแห่งความจงรักภกั ดีของพสกนิกรชาวไทยท่ีมีตอ่ พระบาทสมเดจ็ พระ
เจ้าอยูห่ วั ภมู พิ ลอดุลยเดชและความสานึกในพระมหากรณุ าธคิ ุณเปน็ ลน้ พน้
ดอกกล้วยไม้

ดอกกลว้ ยไม้เป็นสัญลกั ษณ์ของความมน่ั คง ความรกั และความสงา่ งามสมดงั พระมหากรุณาธคิ ุณใน การ
บาเพญ็ พระราชกรณียกจิ นานัปการของพระบาทสมเด็จพระเจา้ อย่หู วั ภูมิพลอดุลยเดช ใหข้ จรขจายไปทง้ั
แผ่นดนิ ไทยตลอดถงึ นานาประเทศทัว่ โลก
ดอกชบาทพิ ย์

7

ดอกชบาทิพย์เป็นดอกไม้ท่ีสร้างสรรค์ประดิษฐ์ขึ้น เพ่ือสื่อถึงการดับสูญและความเป็นทิพย์และเพ่ือเป็นการ
ถวายความอาลยั เป็นคร้ังสุดท้ายแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชพระผู้ทรงสถิตในดวงใจของ
ประชาราษฎรช์ วั่ นริ นั ดร์
ดอกชบาหนู

ดอกชบาหนู เปรยี บเสมอื นความอาลัยในการสูญเสียของพสกนิกรทุกหมู่เหล่า เป็นสัญลักษณ์ท่ีแทนดวงใจไทย
ทุกดวงในการน้อมส่งเสด็จพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ในการพระราชพิธีถวายพระเพลิง
พระบรมศพ
ขน้ั ตอนการทาดอกไมจ้ นั ทน์ “ดอกดารารตั น์”
เตรียมวสั ดุ อปุ กรณ์

1. กระดาษอดั สาเร็จรูป แบบกลบี ดอก
2. หนวดจันทน์
3. ธปู เทียน
4. กาว กรรไกร ฟลอร่าเทปสีดา
5. ดา้ ยสขี าวหรือสีนวล
6. กระดาษยน่ สเี หลือง
7. ไมเ้ สยี บผลไม้

8

วิธีการจดั ทาดอกไมจ้ นั ทน์
1. ตัดกระดาษอัดสาเรจ็ รปู ให้ได้กลีบดอกตามแบบ
2. ตัดปลายกระดาษอดั สาเร็จรปู แล้วนาทง้ั 2 แผน่ มาตดิ กาวเพือ่ ขึ้นเป็นกะเปราะ

3. ตดั ปลายกระดาษยน่ เปน็ เพอ่ื นามาเปน็ เกสรโดยนามาพันกับไมเ้ สียบผลไม้

4. นาเกสรมาใสต่ รงกลางกะเปราะแลว้ นาดา้ ยมาพนั ใหแ้ น่น

9

5. นากลีบดอกจานวน 3 กลบี ทากาวแปะติดกบั กะเปราะเป็นกลีบช้นั แรก

6. นากลีบดอกจานวน 3 กลบี ทากาวตดิ เป็นช้นั ที่ 2 โดยแปะติดสบั หว่างจากกลีบดอกชั้นแรกแล้วนาดา้ ย
มาพันใหแ้ นน่

7. นาฟลอร่าเทปสีดามาพันที่ก้านดอกจนยาวได้ 1 น้วิ แลว้ นาหนวดจนั มาพบั ใหเ้ หลื่อมกันมาพันกบั ฟลอ
ร่าเทปเม่ือพนั หนวดจันได้ประมาณ 1 น้วิ ให้นาธปู เทียนมาพนั กับฟลอร่าเทปแล้วพนั จนสดุ ปลายไม้
เสยี บผลไม้

10

การบริหารงานของศูนย์ฝึกอาชีพฯ สานักพัฒนาสังคม สังกัดกรุงเทพมหานคร การบริหารจัดการ
องค์กรโดยใช้กระบวนการพัฒนาแบบองค์รวมและจัดกระบวนการ การแก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ ภารกิจ
หลักของหน่วยงานในการพัฒนาคณุ ภาพชีวติ ของประชาชนโดยยดึ หลกั เศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดาริ
ของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดลุ ยเดชมาใชใ้ นการบริหารงาน โดยมีวสิ ยั ทศั นเ์ ป็นองค์กรในการ
พัฒนาและเสริมสร้างความเข้มแข็งทางสังคม คือ สร้างความเข้มแข็งให้กับสังคมในด้านการทางานด้วย
กระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน การให้บริการสังคมโดยตระหนักถึงความเสมอภาค ส่งเสริมและ
สนบั สนุนการสรา้ งอาชพี ให้ประชาชนให้มีความเป็นอยู่อยา่ งย่งั ยนื ตามหลักปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพียง ควบคู่กับ
การพัฒนาบุคลากรโดยส่งเสริมและพัฒนาความรู้ให้กับบุคลากรในองค์กรและประชาชนและบริหารราชการ
เชิงยทุ ธศาสตรโ์ ดยใชน้ วัตกรรม ซงึ่ นาไปส่กู ารสร้างสงั คมท่ีเข้มแขง็ มคี วามสขุ และสามารถงึ ตนเองได้

การเสรมิ สรา้ ง คุณธรรม จริยธรรม จากการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ด้านคุณธรรมที่ปรากฏเด่นชัดคือ
สติสมั ปชั ญั ญะ : บุคลากรทกุ ทา่ นมีการควบคุมตนเองในการร่วมกันปฏิบัติหน้าท่ีได้รับมอบหมายให้สาเร็จตาม
เป้าหมาย
ความขยนั หมั่นเพียร : พยายามทางานหรือหน้าท่ีของตนเองอย่างแข็งขัน ด้วยความมุ่งมั่นเอาใจใส่อย่างจริงจัง
พยายาม เรอ่ื ยไปจนกว่างานจะสาเรจ็
ความมรี ะเบียบวนิ ยั : ปฏิบตั ิงานตามแนวทางแบบแผนทไ่ี ดก้ าหนดไวต้ ามลาดับ ถกู ตอ้ ง เรยี บร้อย
ความรับผิดชอบ : มีความเอาใจใส่มุ่งมั่นต้ังใจต่องานที่ได้รับมอบหมาย ด้วยความพากเพียร เพ่ือให้งานสาเร็จ
ตามจุดมงุ่ หมายท่ีกาหนดไว้
ความมีน้าใจ : บุคลากรมีไมตรีจิตช่วยเหลือกันเม่ือบุคคลใดมีปัญหาในการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ อาทิ กลีบ
ดอกขาด การวางกลบี ดอกไม่ได้มาตรฐาน การข้ึนรูปกระเปราะใหญเ่ กนิ ไป
ความประหยัด : การประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์วัสดุและอุปกรณ์ต่าง ๆ ทางศูนย์ฝึกอาชีพฯ เป็นผู้จัดเตรียมให้
ทง้ั หมด บุคลากรรจู้ กั ใช้ รูจ้ ักออมวัสดุและอุปกรณน์ ามาประดษิ ฐ์ดอกไมจ้ นั ทน์
ความสามัคคี : ทุกคนมีความพร้อมทัง้ กาย จิตใจ และความเปน็ นา้ หนงึ่ ใจเดยี วกัน มีจุดมุ่งหมายที่จะปฏิบัติงาน
ให้ประสบความสาเร็จโดยไม่มีการเก่ียงงอน
ดา้ นจริยธรรม ท่ปี รากฏจากการประดิษฐ์ดอกไมจ้ นั ทน์ คอื
ความชานาญในงาน : บุคลากรนาความรทู้ ไี่ ด้รบั จากวทิ ยากรมาฝึกปฏิบัติให้เกิดความชานาญจนสามารถบรรลุ
เปา้ หมายท่กี าหนดไว้
ระเบียบวินยั : บุคลากรเคารพกฎระเบยี บของศนู ย์ฝกึ อาชีพฯ ตลอดเวลาต้งั แต่เรมิ่ โครงการจนเสรจ็ สนิ้
กล่าววาจาดี : ตั้งแต่เริ่มโครงการจนกระทั่งสิ้นสุดโครงการบุคลากรมีคาพูดประสานสามัคคี ความจริง คา
สภุ าพ มปี ระโยชน์ให้กาลังใจซงึ่ กันและกนั
ทางานไม่ค่ังค้างสับสน : บุคลากรร่วมมือกันทางานไม่คั่งค้างภายในเวลาท่ีกาหนด ทางานเต็มฝีมือและทางาน
ให้เสรจ็

11

บุคลากรของกลุ่มตรวจสอบภายในได้เข้าปฏิบัติสมาธิในอุโบสถวัดธรรมมงคล และสักการะสิ่งศักด์ิท่ี

ประดษิ ฐานในวัด ซึง่ อยู่ในบรเิ วณศูนย์ฝกึ อาชีพกรงุ เทพมหานคร อาทิ

พระวริ ยิ ะมงคลมหาเจดีย์
เป็นเจดีย์ที่สูงสุดในประเทศไทย ชั้นบนสุดบรรจุพระเกศา พระอุรังคธาตุ พระบรมสารีริกธาตุ ที่ได้รับจาก
ประเทศบังคลาเทศ ฐานเจดีย์ เป็นทรง 4 เหล่ียม สูง 94.78 เมตร มี 14 ช้ัน ประกอบด้วยห้องแสดง
พิพิธภัณฑ์ ห้องสมุด ห้องคอมพิวเตอร์ วิทยาลัยราชภัฏฯ ส่วนฐานเจดีย์เป็นโรงเรียน ครูสอนสมาธิ (สถาบัน
พลังจิตตานุภาพ) ประกอบด้วย ห้องเรียนขนาดใหญ่ รองรับนักศึกษาครั้งละ ประมาณ 500 คน มีห้องเดิน
จงกรม หอ้ งน่ังสมาธิ ถ้าวปิ สั สนา หอ้ งอาหาร และห้องประชุม

พระหยกเขยี ว
ประดิษฐานอยู่ในศาลาหลังคาแบบโดมแก้ว พระพุทธรูปหยกเขียว ที่ใหญ่ที่สุดในโลกนี้มีนามว่า "พระพุทธ
มงคลธรรมศรีไทย" หยกชน้ิ ใหญ่นไ้ี ด้ถกู ค้นพบทใ่ี ต้ทะเลสาบน้าแข็ง ประเทศแคนนาดา

พระธรรมมงคลญาณ (วิริยงั ค์ สริ นิ ธโร)
ปัจจบุ นั ดารงตาแหน่งเจ้าอาวาส ในวันที่ 20 พฤษภาคม 2484 ท่านมีอายุ 21 ปี ได้อุปสมบท ณ วัดทรายงาม
บ้านหนองบัว อ.เมือง จ.จันทบุรี โดยพระปัญญาพิศาลเถร (หนู ฐิตปญฺโญ) เจ้าอาวาสวัดปทุมวนาราม
กรุงเทพฯ เป็นพระอุปัชฌาย์ หลวงปู่กงมา จิรปุญฺโญ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระมหาทองสุข สุจิตโต เป็น
พระอนสุ าวนาจารย์ หลวงพ่อได้เดินธุดงค์ติดตามพระอาจารย์กงมาไปในที่ต่าง ๆ เป็นเวลา 8 ปี วันหนึ่ง พระ
อาจารย์กงมาก็พาท่านเดินธุดงค์จากจังหวัดจันทบุรีไปจังหวัดสกลนคร เพื่อไปพบพระอาจารย์มั่น ภูริทัตโต
หลวงพ่อวิริยังค์ได้รับเลือกให้เป็นอุปัฎฐากอยู่ 4 ปี ได้เดินธุดงค์ร่วมกับพระอาจารย์ม่ัน เรียนธรรมะ อันลึกซ้ึง
ได้จดคาสอนของหลวงปู่ม่ันบางตอนไว้ (ปกติท่านห้ามผู้ใดจดเด็ดขาด เมื่ออ่านให้ท่านฟังภายหลังท่านกลับ
รับรองวา่ ใช้ได้) ตอ่ มาท่านได้เผยแพรค่ าสอนนแ้ี ก่สาธารณชน ในหนังสือทีช่ ่อื ว่า "มุตโตทัย"

การต่อยอดองค์ความรู้จากการศกึ ษาดูงาน

จากการศึกษาดูงานประกอบกับการเตรียมความพร้อมในการจัดงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เป็นพระราชพิธีที่รัฐบาลไทยจัดเพื่อแสดงความจงรักภักดี
และอาลัยแดพ่ ระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเป็นคร้ังสุดท้าย โดยรัฐบาลได้ประกาศให้วันที่
๒๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ เป็นวันถวายพระเพลิงพระบรมศพ สานักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและ
ส่ิงแวดล้อมได้เชิญหน่วยงานในสังกัดร่วมเป็นจิตอาสาประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ ตามหนังสือเวียนที่ ทส
0201.5/ว 2479 ลงวันท่ี 29 มิถุนายน 2560 เร่ืองขอเชิญร่วมเป็นจิตอาสาประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์
งานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช โดยเชิญ
หน่วยงานในสังกัดสานักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อมร่วมกันประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์
พระราชทานและรวบรวมนาส่งท่ีส่วนอานวยการ สานักบริหารกลาง ช้ัน 4 ภายในเดือนกันยายน 2560
มีหน่วยงานในสังกัดสานักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมบางห น่วยงานติดต่อกลุ่ม
ตรวจสอบภายในเพ่ือสอบถามการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์เนื่องจากทราบจากการนาเสนอผลงานการจัดการ
ความรู้ระดับสานักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม ว่ากลุ่มตรวจสอบภายในได้ศึกษา
ดูงานและร่วมประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ฯ บุคลากรของกลุ่มตรวจสอบภายในจึงได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ดังกล่าว
ใหก้ บั หน่วยงานในสงั กดั อาทเิ ช่น กลุม่ พฒั นาระบบบริหาร (กพร.) สานกั งานสิง่ แวดลอ้ มภาคที่ 7 (สระบุรี)

12

ปร ะมวลภ า พใ นก า รถ่ า ยทอด ค วา มรู้ก าร ประดิ ษฐ์ ดอก ไม้ จั นทน์ ใ ห้หน่ วยงาน ภ ายใ นสั งกั ด สา นั กงา น
ปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดล้อม

องค์ความรู้ดงั กล่าว ไดน้ าไปดาเนนิ การในดา้ นต่าง ๆ ไดแ้ ก่
1. ความร้จู ากการบริหารงานจัดการองค์กร การสร้างความเข้มแข็งให้กับหน่วยงานในด้านการทางาน

โดยเฉพาะท่ีปรากฏชัดเจนกรณีการทางานในรูปคณะทางานสามารถทางานได้ อย่างมีศักยภาพงานที่ได้รับ
มอบหมายบรรลุตามวัตถุประสงค์ ผลลัพธ์ที่ได้จากการศึกษาดูงานคร้ังน้ีท่ีปรากฏชัดอีกเร่ืองคือความสัมพันธ์
ท่ีดีระหว่างบุคลากรในหน่วยงาน มีความร่วมมือ ร่วมคิด ร่วมกันทางานเป็นทีม การมีน้าใจต่อกันเอื้ออาทรซ่ึง
กันและกัน แบง่ ปันความรแู้ ละประสบการณ์ท่ตี นเองมมี ากขึ้น

2. การบริหารงานจัดการองค์กรในการให้บริการหน่วยรับตรวจ โดยให้คาปรึกษาในเบื้องต้นและ
แกไ้ ขปญั หาในการบริหารงานด้านอานวยการ การควบคุมภายใน โดยไม่ละท้ิง เก่ียงปัญหาไม่ว่าจะเป็นปัญหา
ใหญ่หรือเล็ก เข้าร่วมประชุมหารือในกรณีหน่วยรับตรวจเข้ามาปรึกษา ณ สถานท่ีตั้ง รวมท้ังให้บริการทาง
โทรศัพท์ หรือแอพพิเคชั่นไลน์ อีกทั้งประสานขอเข้าหารือกับกรมบัญชีกลาง อาทิ คณะกรรมการว่าด้วยการพัสดุ
(กวพ.) กองการพัสดภุ าครฐั กองกฎหมาย กองบริหารการรับจา่ ย-เงินภาครัฐ

13

ประโยชนท์ ่ีได้รับจากการดาเนินโครงการ
1. ตอ่ บุคลากร
บุคลากรของกลุ่มตรวจสอบภายใน ได้รับการพัฒนาศักยภาพขีดความรู้ ความสามารถ เพื่อนามาปรับ

ใช้กบั การปฏิบัตงิ าน ดังนี้
1.1 ด้านการบริหารจัดการ โดยการเตรียมความพร้อมในการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ อาทิ การทางาน

เป็นทีม การแบ่งงานกันทา การจัดลาดับความสาคัญของงาน การแสดงความคิดเห็นร่วมกันวางแผน
การประดษิ ฐ์ดอกไม้จนั ทน์พระราชทานภายใต้เวลาที่จากัด โดยแบ่งกลุ่มเป็น 2 กลุ่ม ต้องประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ 1
ถุง บรรจุ 100 ดอก ซึ่งศูนย์ฝึกอาชีพฯ ได้รับนโยบายจากกรุงเทพมหานคร เพื่อนาดอกไม้จันทน์ ดังกล่าวไปนาส่ง
ท่กี รุงเทพมหานคร และส่งต่อใหก้ บั วดั ตา่ ง ๆ ท่ัวประเทศ

1.2 ประสบการณ์ในด้านการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ของแต่ละบุคคล มีการแลกเปล่ียนเรียนรู้ ทักษะ
เทคนคิ และประสบการณร์ ะหวา่ งวิทยากร ประชาชนท่ีร่วมกันประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ แล้วนามาปรับใช้กับกิจกรรม
แก้ไขปัญหาอย่างเป็นระบบ ทาให้สามารถประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์ ได้เกินกว่าเป้าหมายท่ีกาหนดไว้ และสามารถนา
ความรู้ถ่ายทอดความรู้ ทักษะที่ได้ดังกล่าวมาต่อยอดโดยนาไปสอนให้กับหน่วยงานภายในสานักงานปลัดกระทรวง
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เช่น กลุ่มพัฒนาบริหารระบบ (กพร.) สานักงานสิ่งแวดล้อมภาคท่ี 7 (สระบุรี)
สถาบันพัฒนาฝกึ อบรม (สพบ.) และสามารถนาไปประกอบอาชีพได้ในอนาคต

1.3 การแสดงความจงรักภักดี เพื่อเป็นการถวายความอาลัยแด่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิ
พลอดลุ ยเดช มีจิตสานกึ มสี ่วนร่วมกับประเทศชาติ การมีสติ สมาธิจดจ่อกับการปฏิบัติงาน สร้างความสัมพันธ์อันดี
ความรว่ มแรงร่วมใจ และการเออ้ื อาทรชว่ ยเหลือซ่งึ กันและกนั

1.4 ทราบความเป็นมาและความหมายองค์ประกอบของดอกไม้จันทน์พระราชทาน รวมถึงเหตุผลใน
การจดั สอนการประดษิ ฐด์ อกไมจ้ ันทน์พระราชทานขึน้

1.5 นาความรู้ในการบริหารงานจัดการองค์กรของศูนย์ฝึกอาชีพฯ ในเร่ืองการสร้างความเข้มแข็ง
ให้กับหน่วยงานในด้านการทางานด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมจากทุกส่วนงานของกลุ่มตรวจสอบภายใน
การให้บริการหน่วยรับตรวจโดยตระหนักถึงความเสมอภาค ส่งเสริมและสนับสนุนให้บุคลากรของหน่วยงาน
ได้รบั ความรทู้ ่หี ลากหลายกา้ วทันการเปลีย่ นแปลงของโลกในยคุ ปัจจุบันและบริหารหน่วยงานโดยใช้นวัตกรรม
องคค์ วามรู้ เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารช่วยในการเพ่ิมคุณค่าและคุณภาพของการบริการรวมทั้งเพ่ิม
ประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการปฏิบัติงาน ซึ่งจะนาไปสู่การสร้างหน่วยงานท่ีเข้มแข็งมีความสุขและ
สามารถพึง่ ตนเองได้มากยิง่ ขึน้ ทาใหห้ น่วยงานสามารถดาเนนิ งานไดเ้ ปน็ ไปตามประเดน็ ยุทธศาสตรท์ ี่ 5

1.6 การนั่งสมาธิ สักการะส่ิงศักด์ิบุคลากรได้รับรู้สึกถึงจิตใจสงบ ร่มเย็น มีความรู้สึกปลาบปล้ืม

เกดิ สติสมั ปชัญญะในขณะนงั่ สมาธิ

2. ต่อหน่วยงาน
จากการดาเนินงานตามโครงการศึกษาดูงานฯ ส่งผลให้เกิดการพัฒนาศักยภาพของบุคลากร อันเป็น

ทรัพยากรทางการบริหารที่สาคัญที่สุด ซ่ึงเมื่อบุคลากรได้รับการพัฒนาความรู้ ความสามารถในการแก้ไขปัญหาได้
อย่างเปน็ ระบบและทนั ต่อเหตุการณ์ ตลอดจนการติดตามกากับดูแลผู้เข้าร่วมโครงการหลังจากเสร็จสิ้นการศึกษาดู
งานให้มีการพัฒนาทักษะการเรียนรู้ การประสานงาน ทาให้การดาเนินงานของหน่วยงานเป็นไปอย่างมี
ประสิทธิภาพ ประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น ผลลัพธ์จากการแลกเปล่ียนเรียนรู้ระหว่างหน่วยงานได้คือพันธมิตร
ต่างหน่วยงาน

14

3. ตอ่ หนว่ ยรบั ตรวจ
หน่วยรับตรวจมีความพึงพอใจในการให้บริการและเช่ื อมั่นในกลุ่มตรวจสอบภายในย่ิงขึ้น ในการ

ปฏิบัติงานตรวจสอบการตอบปัญหาที่ตรงประเด็น ส่งผลให้มีภาพลักษณ์ที่ดี ทั้งต่อบุคลากรและกลุ่มตรวจสอบ
ภายใน เน่ืองจากบุคลากรทุกท่านตระหนักถึงคุณธรรมและจริยธรรมในการปฏิบัติหน้าที่หลังจากได้รับการส่งเสริม
จากโครงการ

4. ต่อสานักงานปลดั กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม
จากการดาเนินโครงการการประดิษฐ์ดอกไม้จันทน์พระราชทานฝึกอาชีพฯ ส่งผลให้กลุ่มตรวจสอบ

ภายในมีการดาเนินงานในด้านการบริหารองค์กรเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผลมากย่ิงข้ึน มีการ
ประสานงานกันในหน่วยงานดีข้ึนร่วมระดมความคิดเห็นแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในกรณีรับปรึกษาในเรื่องต่าง ๆ
จากผู้บรหิ ารหรอื หนว่ ยรบั ตรวจ ส่งผลให้งานสามารถดาเนินการได้รวดเร็วย่ิงข้ึน จากการประสานร่วมมือกันภายใน
หน่วยงานต่อยอดให้มีการปรับปรุงคู่มือและแนวทางการตรวจสอบด้านต่าง ๆ ให้มีรายละเอียดและเข้าใจง่ายขึ้นใน
การนาไปใช้ ซ่ึงจะสามารถช่วยลดต้นทุนในการตรวจสอบ จากการส่งเสริมด้านคุณธรรมและจริยธรรมทาให้การ
ปฏิบัติงานของบุคลากรตระหนักถึงหลักดังกล่าวมากขึ้น และพยายามถ่ายทอดสู่หน่วยรับตรวจเม่ือลงปฏิบัติงาน
เพอื่ ภาพลักษณท์ ่ดี ีของสานักงานปลดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม

15

ประมวลภาพการศึกษาดูงานโครงการและแลกเปล่ียนเรียนรู้การประดิษฐด์ อกไมจ้ นั ทน์พระราชทานฝึกอาชีพ
และเสริมสร้าง คุณธรรม จริยธรรม

16

ประมวลภาพการเผยแพรป่ ระชาสมั พนั ธ์ขา่ วสารข้อมลู องคค์ วามร้แู ก่หนว่ ยงาน

มิ ถุ น า ย น 2 5 6 0

แลกเปลียน
เรยี นรรู้ ะหวา่ ง
หนว่ ยงาน

IA Group Mnre