-1-
บทท่ี 1
เทคโนโลยีสารสนเทศ
เนื้อหา
1.บทบาทความสาํ คญั ของเทคโนโลยีสารสนเทศ
2.ขอบเขตของเทคโนโลยสี ารสนเทศ
3.ความกา วหนาของเทคโนโลยสี ารสนเทศ
4.ประโยชนทไ่ี ดจ ากเทคโนโลยสี ารสนเทศ
5.เทคโนโลยีกบั แนวโนมโลก
6.ระบบสารสนเทศ
7.องคป ระกอบของระบบสารสนเทศ
8.ตัวอยางการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ
ผลการเรยี นรูที่คาดหวัง
1. อธบิ ายความหมายของคําวา เทคโนโลยี สารสนเทศ และเทคโนโลยีสารสนเทศได
2. อธิบายพฒั นาการของเทคโนโลยีสารสนเทศ ตงั้ แต อดตี ปจ จบุ นั และแนวโนม ในอนาคตได
3. อธบิ ายและตระหนกั ถงึ ประโยชนของเทคโนโลยสี ารสนเทศ และสามารถนาํ ไปประยุกตใ ชไ ด
1. บทบาทความสาํ คญั ของเทคโนโลยสี ารสนเทศ
การเปล่ียนแปลงสังคมความเปนอยูของมนุษยเปนไปอยางรวดเร็ว กลาวกันวาไดเกิดการเปล่ียนแปลงใน
ลักษณะที่เรียกวา การปฏิวัติมาแลวสองคร้ัง คร้ังแรกเกิดจากการที่มนุษยรูจักใชระบบชลประทานเพื่อการเพาะปลูก
สังคมความเปนอยูของมนุษยจึงเปลี่ยนจากการเรรอนมาเปนการตั้งหลักแหลงเพ่ือทําการเกษตร ตอมาเมื่อประมาณ
รอยกวาปท่ีแลว กอนสงครามโลกครั้งที่ 1 หลังจากท่ีวัตตประดิษฐเคร่ืองจักรไอน้ํา มนุษยรูจักนําเอาเครื่องจักรมาชวย
ในอุตสาหกรรมการผลิตและชวยในการสรางยานพาหนะเพ่ืองานคมนาคมขนสง ผลที่ตามมาทําใหเกิดการปฏิวัติทาง
อุตสาหกรรม สังคมความเปนอยูของมนษุ ยจงึ เปลี่ยนจากสังคมเกษตรมาเปนสงั คมเมอื ง
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขียนโปรแกรมขนั้ ตน ภาคเรยี นท่ี 1/2552
-2-
การปฏิวัติอุตสาหกรรมยุคแรก เริ่มจากการใชเครื่องจักรกลแทนการทํางานดวยมือ พลังงานที่ใชขับเคลื่อน
เคร่ืองจกั รมาจากพลังงานนา้ํ พลังงานไอน้าํ และเปล่ียนเปน พลงั งานจากน้าํ มนั มกี ารขับเคล่ือนเคร่ืองยนตและมอเตอร
ไฟฟา การปฏิวัติอุตสาหกรรมไดเกิดขึ้นอีก โดยเปลี่ยนแปลงระบบทํางานจากทีละขั้นตอนมาเปนการทํางานระบบ
อตั โนมตั ิ การทํางานเหลา น้ลี ว นอาศยั ระบบควบคมุ ดวยคอมพิวเตอรทงั้ สนิ้
รูปท่ี 1.1 โรงงานประกอบรถยนตท่ใี ชแ ขนหุน ยนต
มีผูกลาววาการปฏิวัติคร้ังท่ีสามกําลังจะเกิดข้ึน โดยส่ิงที่เกิดใหมน้ี ไดแก การพัฒนาทางดานความคิด การ
ตัดสินใจ โดยอาศัยหลักการของคอมพิวเตอร ในอนาคตกลุมคนเพียงกลุมเดียวอาจทํางานท้ังหมดโดยอาศัยระบบ
คอมพิวเตอรควบคุม ทําการควบคุมหุนยนตคอมพิวเตอร และใหหุนยนตควบคุมการทํางานของเคร่ืองจักรอีกตอหน่ึง
ความเจริญกาวหนาทางอุตสาหกรรมเกือบทุกแขนงมีคอมพิวเตอรเขามาเก่ียวของดวยเสมอ ระบบการผลิตสวนใหญ
ตองใชคอมพิวเตอรและอิเล็กทรอนิกสแทรกเขามาเกือบทุกกระบวนการ ต้ังแตการควบคุม การขนสงวัตถุดิบ
กระบวนการผลติ และการบรรจุหบี หอ
ในระดับประเทศ ประเทศไทยส่ังซื้อสินคาเทคโนโลยีระดับสูงเปนปริมาณมาก ทําใหตองซื้อเทคนิควิธีการ
ตลอดจนเครื่องมือเคร่ืองจักรเขามาในปริมาณมากไปดวย ขณะเดียวกันเรายังขาดบุคลากรท่ีจะพัฒนาเครื่องจักร
เคร่ืองมือเหลานั้นใหม ปี ระสิทธิภาพ การสูญเสียเงินตราเนื่องจากสาเหตุนี้จึงเกิดขึ้นมิใชนอย หลายโรงงานยังไมกลาใช
เครื่องจักรที่ใชเทคโนโลยีใหม เพราะหาบุคลากรในการดําเนินการไดยาก แตในระยะหลังคาจางแรงงานสูงข้ึนและการ
แขงขันทางธุรกิจมีมากข้ึน จึงตกอยูในสภาวะจํายอมที่ตองนําเคร่ืองมือเหลานั้นเขามา เนื่องจากเครื่องมือดังกลาวให
ผลผลติ ทีด่ ีกวา ของเดิมและทําใหราคาตนทนุ การผลิตสนิ คาตํา่ ลงอีกดว ย
ในยุควิกฤตการณพลังงาน หลายประเทศพยายามลดการใชพลังงาน โรงงานพยายามหาทางควบคุมการใช
พลังงานใหมีประสิทธิภาพสูงสดุ เพอื่ จะลดคาใชจ า ยลง จึงนําคอมพิวเตอรมาชวยควบคุม เชน ควบคุมการเดินเคร่ืองให
เหมาะสม ควบคุมปริมาณการเผาไหมของเครื่องจักรในกระบวนการผลิต ควบคุมการจัดภาระงานใหเหมาะสม รวมถึง
การควบคุมสง่ิ แวดลอ มตาง ๆ ดวย
รายวิชา ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขียนโปรแกรมขน้ั ตน ภาคเรียนท่ี 1/2552
-3-
เมื่อคอมพิวเตอรเขามาเก่ียวของกับการดําเนินชีวิตของมนุษยมากข้ึน ก็ไดมีการพัฒนางานทางดาน
เทคโนโลยีสารสนเทศ และในปจจุบันเทคโนโลยีสารสนเทศไดเขามามีบทบาทตอชีวิตประจําวันของมนุษยมากขึ้น
สังเกตไดจากการนําคอมพิวเตอรสวนบุคคลมาใชในสํานักงาน การจัดทําระบบฐานขอมูลขนาดใหญ การใชอุปกรณ
อํานวยความสะดวกท่ปี ระกอบดวยชน้ิ สวนอเิ ลก็ ทรอนิกส แสดงวาเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อการคํานวณและเก็บขอมูล
ไดแพรไปท่ัวทุกแหง เทคโนโลยีสารสนเทศมีบทบาทสําคัญตอการแขงขันดานธุรกิจและการขยายตัวของบริษัท มีผล
ตอ การใหบ ริการขององคก รและหนว ยงาน และมีผลตอการประกอบกิจการในแตละวัน
เทคโนโลยีสารสนเทศเร่ิมใชงานในประเทศไทยเมื่อไมนานมานี้เอง โดยในป พ.ศ.2507 มีการนําคอมพิวเตอร
เขามาใชใ นประเทศไทยเปน ครงั้ แรก และในขณะน้ันเทคโนโลยสี ารสนเทศยงั ไมแ พรหลายนัก จะมีเพยี งการใชโ ทรศัพท
เพื่อการติดตอสื่อสาร และนําคอมพิวเตอรมาชวยประมวลผลขอมูล งานดานสารสนเทศอ่ืน ๆ สวนใหญ ยังคงเปนงาน
ภายในสํานกั งานทีย่ งั ไมมอี ปุ กรณและเครอื่ งมอื ดานเทคโนโลยีมาชวยงานเทาใดนัก
เมอื่ มกี ารประดิษฐคิดคนอุปกรณช ว ยงานสารสนเทศ เชน เคร่ืองถายเอกสาร โทรสาร และไมโครคอมพิวเตอร
อาชีพของประชากรก็ปรับเปล่ียนมาสูงานดานสารสนเทศมากข้ึน สํานักงานเปนแหลงที่มีการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ
มากทส่ี ดุ เชน การใชค อมพิวเตอรท ําบัญชีเงนิ เดือนและบัญชีรายรับรายจาย การติดตอสื่อสารภายในและภายนอกโดย
ใชโ ทรศัพทและโทรสาร การจัดเตรียมเอกสารดวยการใชเครือ่ งถา ยเอกสารและคอมพิวเตอร
งานดานสารสนเทศมีแนวโนมขยายตัวท่ีคอนขางสดใส เพราะเทคโนโลยีดานนี้ไดรับการสงเสริมสนับสนุน
อยา งเตม็ ท่ี มกี ารวิจัยและพฒั นาใหเกิดผลิตภัณฑใหมอ อกมาตอบสนองความตองการของมนุษยอยตู ลอดเวลา
รปู ท่ี 1.2 การใชค อมพวิ เตอรท าํ งานในสาํ นักงาน
เทคโนโลยีที่ใชในระบบสารสนเทศที่กําลังไดรับความสนใจอยางมากในขณะนี้ คือ เทคโนโลยีส่ือประสม
(Multimedia) ซ่ึงรวมขอความ ภาพ เสียง และวีดิทัศนเขามาผสมกัน เทคโนโลยีน้ีกําลังไดรับการพัฒนา ในอนาคต
เทคโนโลยีแบบส่ือประสมจะชวยเสริมและสนับสนุนงานดานสารสนเทศใหกาวหนาตอไป เปนท่ีคาดหมายวาอัตราการ
เตบิ โตของผูทาํ งานดา นเทคโนโลยีสารสนเทศจะมีมากข้นึ
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขียนโปรแกรมขั้นตน ภาคเรียนท่ี 1/2552
-4-
แนวโนมของเทคโนโลยีสารสนเทศคอ ย ๆ กลายมาเปนระบบรวม โดยใหคอมพิวเตอรระบบหน่ึงทํางานพรอม
กันไดหลาย ๆ อยาง นอกจากใชประมวลผลขอมูลดานบัญชีแลว ยังใชงานจัดเตรียมเอกสารแทนเคร่ืองพิมพดีด ใช
รับสงขอความหรือจดหมายกับคอมพิวเตอรที่อยูหางไกล ซึ่งอาจอยูคนละซีกโลกในลักษณะท่ีเรียกวา “ไปรษณีย
อิเล็กทรอนิกส” (Electronic Mail หรือ E-Mail) สําหรับเคร่ืองถายเอกสาร นอกจากจะใชถายสําเนาเอกสารตามปกติ
แลว อาจเพ่ิมขดี ความสามารถใหใชง านเปนเคร่ืองพมิ พหรือรบั สง โทรสารไดอ ีกดว ย
การพัฒนาทางเทคโนโลยีสารสนเทศเปนไปอยางรวดเร็ว ท้ังดานฮารดแวร (Hardware) ซอฟตแวร
(Software) ขอมูล (Data) และการตดิ ตอ สื่อสาร (Communication) ผใู ชจงึ ตองปรับตัวยอมรับและเรียนรูเทคโนโลยีใหม
ที่เกิดข้ึนอยูเสมอ โดยเฉพาะขอมูลและการติดตอสื่อสารซึ่งเปนหัวใจสําคัญของการดําเนินธุรกิจ หากการดําเนินงาน
ธุรกิจใชขอมูลซึ่งมีการบันทึกใสกระดาษและเก็บรวบรวมใสแฟม การเรียกคนและสรุปผลขอมูลยอมทําไดชาและเกิด
ความผิดพลาดไดงายกวาการประมวลผลขอมูลดวยเคร่ืองคอมพิวเตอร เทคโนโลยีสารสนเทศจะชวยใหทํางานไดงาย
สะดวก รวดเรว็ และถูกตอ งขึน้ และท่ีสาํ คัญชวยใหสามารถตดั สนิ ใจดําเนนิ งานไดเ รว็
2. ขอบเขตของเทคโนโลยสี ารสนเทศ
คําวา เทคโนโลยี (Technology) หมายถึง การประยุกตเอาความรูทางดานวิทยาศาสตร ความจริงเกี่ยวกับ
ธรรมชาติและส่ิงแวดลอม มาทําใหเกิดประโยชนตอมวลมนุษย เทคโนโลยีจึงเปนวิธีการในการสรางมูลคาเพ่ิมของสิ่ง
ตางๆ ใหเกิดประโยชนมากยิ่งขึ้น เชน ทรายหรือซิลิคอน (Silicon) เปนสารแรท่ีพบเห็นทั่วไปตามชายหาด หากนํามา
สกดั ดวยเทคนิควิธีการสรางเปน ชปิ (Chip) จะทาํ ใหสารแรซิลิคอนน้ันมีคุณคา และมูลคา เพ่ิมข้ึนไดอ กี มาก
สารสนเทศ (Information) หมายถึง ขอมูลที่เปนเร่ืองเก่ียวของกับ
ความจริงของคน สัตว สิ่งของ ท้ังท่ีเปนรูปธรรมและนามธรรม ท่ีไดรับจากการ
จัดเก็บรวบรวม ประมวลผล เรียกคน และส่ือสารระหวางกัน นํามาใชใหเกิด
ประโยชนไดซ งึ่ นักเรยี นจะไดเรียนเพิม่ เตมิ ตอไป
รปู ที่ 1.3 ชปิ (Chip) เทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology : IT) หมายถึง การ
นําวิทยาการท่ีกาวหนาทางดานคอมพิวเตอรและการสื่อสารมาสรางมูลคาเพ่ิม
ใหกับสารสนเทศ ทําใหสารสนเทศมีประโยชนและใชงานไดกวางขวางมากข้ึน
เทคโนโลยีสารสนเทศรวมถึงการใชเทคโนโลยีดานตาง ๆ ในการรวบรวม
จัดเก็บ ใชงาน สงตอ หรือสื่อสารระหวางกัน เทคโนโลยีสารสนเทศเกี่ยวของ
โดยตรงกับเครื่องมือเคร่ืองใชในการจัดการสารสนเทศ ไดแก เคร่ือง
คอมพิวเตอรและอุปกรณรอบขาง ข้ันตอนวิธีการดําเนินการซึ่งเก่ียวของกับ
ซอฟตแวร เกี่ยวของกับขอมูล บุคลากร และกรรมวิธีการดําเนินงานเพื่อให
ขอมลู เกดิ ประโยชนส งู สดุ
เทคโนโลยีสารสนเทศจึงเปนเทคโนโลยีที่ครอบคลุมเรื่องเกี่ยวกับการประมวลผลขอมูล ซ่ึงไดแก การใช
เทคโนโลยคี อมพวิ เตอร การติดตอส่ือสารระหวางกันดวยความรวดเร็ว การจัดการขอมูล รวมถึงวิธีการที่จะใชขอมูลให
เกิดประโยชนส งู สดุ
รายวิชา ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขียนโปรแกรมข้นั ตน ภาคเรยี นที่ 1/2552
-5-
3. ความกาวหนาของเทคโนโลยีสารสนเทศ
ในภาวะสังคมปจจุบัน หลายส่ิงหลายอยางที่เกิดขึ้นรอบตัวเปนตัวช้ีบอกวา ประเทศไทยกําลังกาวสูยุค
สารสนเทศ ดังจะเห็นไดจ ากวงการศกึ ษาสนใจใหความรดู า นคอมพวิ เตอรแ ละสงเสรมิ การนําเทคโนโลยีคอมพิวเตอรมา
ประยุกตงานตาง ๆ มากขึ้น การบริหารธุรกิจของบริษัทหางรานตาง ๆ ตลอดจนหนวยงานของรัฐบาลและรัฐวิสาหกิจ
มีการพัฒนาระบบสารสนเทศเพ่ือใชในองคการ ดวยการเก็บขอมูล ประมวลผลและวิเคราะหขอมูล แลวนําผลลัพธมา
ชวยในการวางแผนและตัดสินใจ
ระยะเรม่ิ แรกท่ีมนุษยไดค ิดคน ประดษิ ฐค อมพิวเตอรท ีม่ ลี ักษณะเปน เคร่อื งคาํ นวณอิเลก็ ทรอนิกส คอมพิวเตอร
ไดถูกใชทํางานดานการคํานวณทางวิทยาศาสตรเปนสวนใหญ แลวจึงนํามาใชเก็บรวบรวมและประมวลผลขอมูล
ทางดา นธรุ กจิ ในเวลาตอมา ระยะแรกน้ีเรยี กวา ระยะของการประมวลผลขอมลู (Data Processing Age)
ขอมูลท่ีไดมาจะตองผานการประมวลผลใหไดเปนสารสนเทศกอนจึงจะนําไปใชใหเกิดประโยชน วิธีการ
ประมวลผลขอ มลู จะเร่มิ ตง้ั แตการรวบรวมจัดเกบ็ ขอ มูล เม่ือไดขอมูลแลวตองมีการตรวจสอบความถูกตอง แบงกลุมจัด
ประเภทของขอมูล เชน ขอมูลตัวอักษรซ่ึงเปนช่ือหรือขอความก็อาจตองมีการเรียงลําดับ และขอมูลตัวเลขก็อาจตองมี
การคํานวณ จากน้นั จึงทําการสรุปไดเปน สารสนเทศออกมา
ถา ขอ มลู ท่นี าํ มาประมวลผลมจี ํานวนมากจนเกินความสามารถของมนุษยท่ีจะจัดการไดในเวลาอันส้ัน ก็จําเปน
จะตองนําคอมพิวเตอรมาชวยเก็บและประมวลผล เม่ือขอมูลอยูภายในคอมพิวเตอร การแกไขหรือเรียกคนสามารถทํา
ไดสะดวกและรวดเร็ว ขณะเดียวกันการทําสําเนาและการแจกจายขอมูลก็สามารถดาํ เนินการไดทันที
งานท่ีเกิดขึ้นจากการประมวลผลขอมูลมักเก็บในลักษณะแฟมขอมูล ตัวอยางเชน การทําบัญชีเงินเดือนของ
พนักงานในบริษัท ขอมูลเงินเดือนของพนักงานท่ีเก็บในคอมพิวเตอรจะรวมกันเปนแฟมขอมูลท่ีประกอบดวยชื่อ
พนักงาน เงินเดือน และขอมูลสําคัญอื่น ๆ โปรแกรมคอมพิวเตอรจะเรียกแฟมเงินเดือนมาประมวลผลและสรุปผลรวม
ยอด ขั้นตอนการทํางานจะตองทําพรอมกันทีเดียวท้ังแฟมขอมูล ท่ีเรียกวา การประมวลผลแบบกลุม (Batch
Processing)
แตเนื่องจากระบบงานที่เกิดข้ึนภายในองคกรคอนขางซับซอน เชน รายไดของพนักงานที่ไดรับในแตละเดือน
อาจไมไดมาจากอัตราเงินเดือนประจําเทานั้น แตอาจจะมีคานายหนาจากการขายสินคาดวย ในลักษณะนี้แฟมขอมูล
การขายจะสัมพันธกับแฟมขอมูลเงินเดือน และสัมพันธกับแฟมขอมูลอ่ืน ๆ เชน คาสวัสดิการ การหักเงินเดือนเปน
คาใชจายตาง ๆ ระบบขอมูลจะกลายเปนระบบท่ีมีแฟมขอมูลหลายแฟมเชื่อมสัมพันธกัน และโปรแกรมคอมพิวเตอร
เรียกแฟม ขอ มลู เหลา น้ันมาจดั การใหเ ปน ไปตามตอ งการ ระบบนีเ้ รยี กวา ระบบฐานขอ มลู (Database System)
การจัดการขอมูลที่เปนฐานขอมูล จะเปนระบบสารสนเทศที่มีประโยชนซึ่งนําไปชวยงานดานตาง ๆ อยาง
ไดผล ระบบขอมูลที่สรางเพ่ือใชในบริษัทจะเปนระบบฐานขอมูลของกิจกรรมท่ีเกิดข้ึน เพ่ือแสดงสารสนเทศที่เปนจริง
ของบริษัท สามารถนําขอเท็จจริงน้ันไปวิเคราะหและนําผลลัพธไปประกอบการตัดสินใจของผูบริหาร เพื่อการวางแผน
และกําหนดนโยบายการจดั การตาง ๆ
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมขัน้ ตน ภาคเรียนท่ี 1/2552
-6-
ในปจจุบันการนําคอมพิวเตอรไปใชงานของประเทศตาง ๆ ท่ัวโลก อยูท่ีการใชสารสนเทศเปนสวนใหญ
แนวโนมของระบบจัดการขอมูลของยุคน้ี เริ่มเปล่ียนจากระบบงานการประมวลผลแบบกลุมมาเปนระบบตอบสนอง
ทันที ท่ีเรียกวา การประมวลผลแบบเช่ือมตรง (Online Processing) เชน การฝากถอนเงินของธนาคารตาง ๆ
ผา นเคร่อื งรับ-จา ยเงนิ อัตโนมัติ หรือระบบเอทเี อ็ม (Automatic Teller Machine : ATM)
ขณะทป่ี ระเทศตา ง ๆ ยงั อยใู นยุคของการประมวลผลสารสนเทศ ในบางประเทศ เชน สหรัฐอเมริกา และญี่ปุน
ไดพัฒนาเขาสูการประมวลผลฐานความรู (Knowledge Base Processing) โดยใหคอมพิวเตอรใชงาย รูจัก
ตอบสนองกับผูใช และสามารถแกปญหาที่ตองอาศัยการตัดสินใจระดับสูง ดวยการเก็บสะสมฐานความรูไวใน
คอมพิวเตอร และมีโครงสรา งการใหเ หตผุ ล เพือ่ นําความรมู าชว ยแกป ญ หาท่ีสลบั ซบั ซอ น
รูปที่ 4 Robosoft, a French company, has announced the introduction of ESTELE, a remotely
operated robotic echo system. [ท่ีมา http://www.medgadget.com/archives/2007/04/estele_expert_s.html]
การประมวลผลฐานความรูเปนการประยุกตหลักวิชาดานปญญาประดิษฐ (Artificial Intelligence : AI) ที่
รวบรวมศาสตรหลายแขนง คือ คอมพิวเตอร จติ วิทยา ปรัชญา และภาษาศาสตรเขาดวยกัน ตัวอยางชิ้นงานประเภทนี้
ไดแก หุนยนต (Robot) และระบบผูเช่ียวชาญ (Expert System) ปจจุบันมีซอฟตแวรที่เปนระบบผูเชี่ยวชาญชวยใน
การวนิ จิ ฉัยโรคตาง ๆ และการสํารวจทรพั ยากรธรรมชาติ
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมข้ันตน ภาคเรยี นที่ 1/2552
-7-
4. ประโยชนท ี่ไดจ ากเทคโนโลยสี ารสนเทศ
การประยุกตใชเทคโนโลยีสารสนเทศในปจจบุ ัน กอใหเ กดิ ประโยชนในดา นตา งๆ มากมาย ยกตวั อยา งเชน
1. ชวยใหตดิ ตอ สื่อสารระหวา งกันอยา งสะดวกรวดเรว็ โดยใชโทรศพั ท เครอื ขา ยคอมพวิ เตอรแ ละอนิ เทอรเน็ต
2. ชว ยในการจดั ระบบขาวสารจาํ นวนมหาศาล ซงึ่ ผลติ ออกมาในแตละวนั
3. ชวยใหเ กบ็ สารนเิ ทศไวใ นรปู ทส่ี ามารถเรียกใชไดคร้งั แลวคร้งั เลาอยางสะดวก
4. เพ่มิ ประสทิ ธภิ าพการผลติ สารนเิ ทศ เชน ชว ยนักวิทยาศาสตร วศิ วกร ในการคํานวณตัวเลขท่ียุงยาก ซับซอน
ซง่ึ ไมสามารถทาํ ใหสาํ เร็จไดดว ยมอื
5. สามารถจัดระบบอตั โนมัติเพ่ือการเก็บ เรียกใชแ ละประมวลผลสารนเิ ทศ
6. สามารถจาํ ลองแบบระบบการวางแผนและทํานาย เพอ่ื ทดลองกับส่งิ ทยี่ งั ไมเ กิดข้ึน
7. อํานวยความสะดวกในการเขาถึงสารนิเทศดีกวาสมัยกอน ทําใหผูใชสารนิเทศมี ทางเลือกที่ดีกวา มี
ประสทิ ธิภาพกวา และสามารถแขง ขันกบั ผูอนื่ ไดด กี วา
8. ชวยใหมีการตัดสินใจที่ดีข้ึน จากการมีสารสนเทศประกอบการตัดสินใจและพิจารณาทางเลือกภายใตเงื่อนไข
ตาง ๆ
9. ลดคาใชจายซ่ึงเปนผลมาจากการใชเทคโนโลยีท่ีทันสมัย ทําใหประหยัดเวลาการทํางานหรือลดคาใชจายใน
การทาํ งานลง
10. พัฒนาคุณภาพการเรียนการสอนโดยมีการคนควาผานระบบเครือขาย เพิ่มโอกาสใหนักศึกษาสามารถสืบคน
ขอ มลู ไดจ ากสถานท่ีอนื่ นอกมหาวิทยาลัย เปนการฝกใหรจู กั เรียนรูดวยตน เองมากข้นึ
11. เพิ่มประสิทธิภาพการดําเนินงาน ทั้งในดานความเที่ยงตรง ความรวดเร็วในความตองการใชขอมูล ขอมูลมี
ความสมบูรณม ากยิ่งขึน้ สอดคลองกบั ความตองการของผูใ ช และสามารถตรวจสอบขอมูลไดอ ยา งถกู ตอง
12. ชวยในการรื้อปรับระบบ (reengineering) และพัฒนาระบบสอดคลองกับความตองการขององคการไดอยาง
ตอ เนอ่ื ง โดยการใชเทคโนโลยสี ารสนเทศเปน เครื่องมอื การปรบั ระบบ และพัฒนาระบบใหทันสมยั อยเู สมอ
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมข้ันตน ภาคเรยี นที่ 1/2552
-8-
5. เทคโนโลยกี บั แนวโนม โลก
ปจจุบันคอมพิวเตอรและระบบสื่อสารมีบทบาทมากข้ึน มีการใชเครือขายคอมพิวเตอร เชน อินเทอรเน็ต
เชอ่ื มโยงการทํางานตาง ๆ การดําเนินธุรกิจใชสารสนเทศอยางกวางขวาง เกิดคําใหมวา ไซเบอรสเปซ (Cyberspace)
มีการดําเนินกิจกรรมตาง ๆ ในไซเบอรสเปซ เชน การพูดคุย การซื้อสินคาและบริการ การทํางานผานทางเครือขาย
คอมพิวเตอร ทําใหเกิดสภาพท่ีเสมือนจริงมากมาย เชน หองสมุดเสมือนจริง หองเรียนเสมือนจริง ท่ีทํางานเสมือนจริง
ฯลฯ
เทคโนโลยีสารสนเทศ เปนเทคโนโลยีแบบสุนทรียสัมผัสและตอบสนองตามความตองการ ปจจุบันการใช
เทคโนโลยีเปนแบบบังคับ การดูโทรทัศน การฟงวิทยุ เมื่อเราเปดเครื่องรับโทรทัศนเราไมสามารถเลือกตามความ
ตอ งการได ถาสถานีสงสัญญาณใดมาเราก็จะตองชมตามตารางเวลาท่ีสถานีกําหนด หากผิดเวลาก็ทําใหพลาดรายการ
ท่ีสนใจไป และหากไมพอใจรายการก็ทําไดเพียงเลือกสถานีใหม แนวโนมจากน้ีไปจะมีการเปลี่ยนแปลงในลักษณะท่ี
เรียกวาออนดีมานด (On Demand) เราจะมีทีวีออนดีมานด (TV On Demand) เชน เมื่อตองการชมภาพยนตรเร่ืองใด
ก็เลือกชม และดูไดตั้งแตตนรายการ การศึกษาออนดีมานด (Education On Demand) คือ สามารถเลือกเรียนตาม
ตองการได การตอบสนองตามความตองการเปนหนทางที่เปนไปได เพราะเทคโนโลยีมีพัฒนาการที่กาวหนาจน
สามารถนาํ ระบบสอื่ สารมาตอบสนองตามความตองการของมนุษยไ ด
เทคโนโลยีสารสนเทศทําใหเกิดสภาพการทํางานแบบทุกสถานที่และทุกเวลา เม่ือการสื่อสารแบบสองทาง
กาวหนาและแพรหลายข้ึน การโตตอบผานเครือขายทําใหเสมือนมีปฏิสัมพันธไดจริง เรามีระบบประชุมทางวีดิทัศน
ระบบประชุมบนเครือขาย มีระบบการศึกษาบนเครือขาย มีระบบการคาบนเครือขาย ลักษณะของการดําเนินธุรกิจ
เหลาน้ีทําใหขยายขอบเขตการทํางานหรือดําเนินกิจกรรมไปทุกหนทุกแหง และดําเนินการไดตลอด 24 ช่ัวโมง เชน
ระบบเอทีเอ็ม ทําใหมีการเบิกจายไดเกือบตลอดเวลา และกระจายไปใกลตัวผูรับบริการมากขึ้น แตดวยเทคโนโลยีท่ี
กา วหนา ย่ิงขึน้ การบรกิ ารจะกระจายมากย่ิงขึ้น จนถึงที่บาน และในอนาคตสังคมการทํางานจะกระจายจนงานบางงาน
อาจนง่ั ทําทบ่ี านหรอื ทใ่ี ดกไ็ ด และเวลาใดกไ็ ด
เทคโนโลยีสารสนเทศทําใหระบบเศรษฐกิจเปลี่ยนจากระบบแหงชาติไปเปนเศรษฐกิจโลก ความเก่ียวโยงของ
เครือขายสารสนเทศทําใหเกิดสังคมโลกาภิวัฒน (Globalization) ระบบเศรษฐกิจซึ่งแตเดิมมีขอบเขตจํากัด
ภายในประเทศก็กระจายเปนเศรษฐกิจโลก ท่ัวโลกจะมีกระแสการหมุนเวียนแลกเปล่ียนสินคาและบริการอยาง
กวา งขวางและรวดเร็ว เทคโนโลยีสารสนเทศมีสวนเอื้ออํานวยใหการดําเนินการมีขอบเขต กวางขวางมากยิ่งข้ึน ระบบ
เศรษฐกิจของโลกจงึ ผูกพันกบั ทกุ ประเทศและเช่ือมโยงกันแนบแนนข้นึ
เทคโนโลยีสารสนเทศทําใหองคกรมีลักษณะผูกพัน หนวยงานภายในเปนแบบเครือขายมากข้ึน แตเดิมการ
จัดองคกรมีการวางเปนลําดับข้ัน มีสายการบังคับบัญชาจากบนลงลาง แตเม่ือการสื่อสารแบบสองทางและการกระจาย
ขาวสารดีขึ้น มีการใชเครือขายคอมพิวเตอรในองคกรผูกพันกันเปนกลุมงาน มีการเพ่ิมคุณคาขององคกรดวย
เทคโนโลยสี ารสนเทศ การจดั โครงสรา งขององคกรจึงปรบั เปลีย่ นจากเดิม และมีแนวโนมที่จะสรางองคกรเปนเครือขาย
ท่ีมีลักษณะการบังคับบัญชาแบบแนวราบมากข้ึน หนวยธุรกิจจะมีขนาดเล็กลงและเชื่อมโยงกันกับหนวยธุรกิจอ่ืนเปน
เครือขาย สถานภาพขององคกรจึงตองแปรเปล่ียนไปตามกระแสของเทคโนโลยี เพราะการดําเนินธุรกิจตองใช
ระบบสือ่ สารทีม่ คี วามรวดเร็วเทา กับแสง กอใหเ กิดการแลกเปลี่ยนขอ มลู ไดง า ยและรวดเร็ว
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมขั้นตน ภาคเรยี นที่ 1/2552
-9-
เทคโนโลยีสารสนเทศกอใหเกิดการวางแผนการดําเนินการระยะยาวข้ึน อีกท้ังยังทําใหวิถีการตัดสินใจหรือ
เลือกทางเลือกไดละเอียดขึ้น แตเดิมการตัดสินปญหาอาจมีหนทางใหเลือกไดนอย เชน อาจมีคําตอบเพียง ใช หรือ
ไมใช แตดวยขอมูลขาวสารที่สนับสนุนการตัดสินใจ ทําใหวิถีความคิดในการตัดสินปญหาเปล่ียนไป ผูตัดสินใจมี
ทางเลือกไดม ากขึ้น มคี วามละเอยี ดออนในการตดั สนิ ปญหาไดดขี ้นึ
เทคโนโลยีสารสนเทศเปน เทคโนโลยีเดียวที่มบี ทบาทในทกุ วงการ ดงั นั้นจึงมีผลตอการเปล่ียนแปลงทางสังคม
เศรษฐกิจ และการเมืองไดอยางมาก ลองนึกดูวาขณะน้ีเราสามารถชมขาว ชมรายการโทรทัศนท่ีสงกระจายผาน
ดาวเทียมของประเทศตาง ๆ ไดท่ัวโลก เราสามารถรับรูขาวสารไดทันที เราใชเครือขายอินเทอรเน็ตในการสื่อสาร
ระหวางกัน และตดิ ตอกบั คนไดท ว่ั โลก จงึ เปนทีแ่ นชัดวา แนวโนม การเปลย่ี นแปลงทางวัฒนธรรม เศรษฐกิจ สังคม และ
การเมอื ง จึงมลี ักษณะเปนสังคมโลกมากขน้ึ
6. ระบบสารสนเทศ
จากความสําคัญของสารสนเทศ และการหาหนทางที่จะใชเทคโนโลยีในการจัดการสารสนเทศ ใน พ.ศ.2538
รัฐบาลไทยไดประกาศอยางเปนทางการใหเปนปแหงเทคโนโลยีสารสนเทศไทย รัฐบาลไดเห็นความสําคัญของระบบ
ขอมูลที่มีเทคโนโลยีทางดานคอมพิวเตอรและระบบส่ือสารเปนตัวนํา และจะมีบทบาทสําคัญในการพัฒนาและผลักดัน
ใหเกิดการใชทรัพยากรของประเทศอยางมีประสิทธิภาพสูงสุด ทั้งในดานทรัพยากรมนุษย วัสดุอุปกรณ และเวลา
รัฐบาลไดลงทุนใหกับโครงการพื้นฐานทางดานเทคโนโลยีสารสนเทศเปนจํานวนมาก เชน การขยายระบบโทรศัพท
การขยายเครือขายสื่อสาร การสรางระบบฐานขอมูลทะเบียนราษฎร การสรางระบบการจัดเก็บภาษีและระบบศุลกากร
ดวยคอมพิวเตอร
ไมเพียงแตประเทศไทยเทาน้ันที่ใหความสําคัญเร่ืองเทคโนโลยีสารสนเทศ หลายประเทศท่ัวโลกก็ให
ความสําคัญเชนกัน แตละประเทศไดลงทุนทางดานน้ีเปนจํานวนมาก ทั้งน้ีเพราะขอมูลเปนกลไกสําคัญในเชิงรุก เพื่อ
พัฒนาประเทศใหสามารถแขงขันในระดับสากลได อีกทั้งยังเพิ่มคุณภาพชีวิต กระจายความเจริญสูชนบท และสราง
ความเสมอภาคในสงั คม
สังคมความเปนอยูและการทํางานของมนุษยมีการรวมกลุมเปนประเทศ การจัดองคกรเปนหนวยงานของ
รัฐบาลและเอกชน และภายในองคกรก็มีการแบงยอยลงเปนกลุม เปนแผนก เปนหนวยงาน ภายในหนวยงานยอยก็มี
ระดับบคุ คล
เม่ือพจิ ารณาระบบสารสนเทศทเี่ กีย่ วขอ งในองคกรพอที่จะแบง การจัดการสารสนเทศขององคกรไดต ามจํานวน
คนที่เกยี่ วของตามรูปแบบการรวมกลุมขององคกรได 3 ระดับ คอื ระบบสารสนเทศระดับบุคคล ระบบสารสนเทศระดับ
กลุม และระบบสารสนเทศระดบั องคก ร
6.1 ระบบสารสนเทศระดบั บุคคล
ระบบสารสนเทศระดับบุคคล คือ ระบบที่เสริมประสิทธิภาพและเพิ่มผลงานใหแตละบุคคลในหนาที่ท่ี
รับผิดชอบ ปจจุบันคอมพิวเตอรสวนบุคคลมีขนาดเล็กลง ราคาถูก แตมีความสามารถในการประมวลผลดวยความเร็ว
สงู ขน้ึ ประกอบกบั มโี ปรแกรมสําเร็จทที่ ําใหผูใชส ามารถใชงานไดง ายกวา งขวางและและคุมคามากขน้ึ
รายวิชา ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขียนโปรแกรมข้นั ตน ภาคเรียนที่ 1/2552
- 10 -
ขอมูลท่ีชวยใหการทํางานของบุคลากรดีขึ้นนั้น ตองข้ึนอยูกับหนาท่ีรับผิดชอบของแตละคนตางกันไป
ตัวอยางเชน นักวิจัยอาจจําเปนจะตองใชคอมพิวเตอรและโปรแกรมเฉพาะดาน เพื่อชวยในการจัดเก็บ รวบรวมขอมูล
รวมไปถึงการคาํ นวณและวิเคราะหข อมูลหรอื ผลลพั ธที่ไดจ ากการทดลองไดอ ยางถูกตอง
รูปที่ 1.5 นักวจิ ัยใชโปรแกรมคอมพวิ เตอรใ นการทาํ งานวจิ ัยของตนเอง
6.2 ระบบสารสนเทศระดบั กลมุ
ระบบสารสนเทศระดบั กลุม คือ ระบบสารสนเทศทช่ี ว ยเสริมการทาํ งานของกลุมบคุ คลทม่ี ีเปา หมายการทํางาน
รว มกันใหม ปี ระสิทธภิ าพมากข้ึน
ตัวอยางของการใชระบบสารสนเทศเพ่ือสนับสนุนงานของแผนก คําวา การทํางานเปนกลุม (Workgroup) ใน
ที่น้ีหมายถึง กลุมบุคคลจํานวน 2 คนขึ้นไปที่รวมกันทํางานเพื่อใหบรรลุเปาหมายเดียวกัน โดยท่ัวไปบุคลากรในกลุม
เดียวกันจะรูจักกันและทํางานรวมกัน เปาหมายหลักของการทํางานเปนกลุม คือ การเตรียมสภาวะแวดลอมท่ีจะ
เอื้ออํานวยประโยชนในการทํางานรวมกันเปนกลุมไดอยางมีประสิทธิภาพ และชวยเหลือเกื้อกูลซึ่งกันและกัน โดยทํา
ใหเ ปา หมายของธรุ กิจดําเนนิ ไปไดอยา งมปี ระสทิ ธผิ ล
แนวทางหลักก็คือการทําใหเกิดการใชทรัพยากรรวมกัน โดยเฉพาะขอมูลและอุปกรณเทคโนโลยีพ้ืนฐาน
การนําเอาคอมพิวเตอรสวนบุคคลมาเช่ือมตอกันดวยเครือขายทองถ่ิน (Local Area Network : LAN) ทําใหมีการ
เชื่อมโยงและใชทรัพยากรของคอมพิวเตอรรวมกัน เชน เคร่ืองพิมพขอมูลที่ใชรวมกันในแผนก จะบรรจุไวในระบบ
คอมพิวเตอรท่ีมีหนาที่ควบคุมการจัดเก็บแฟมขอมูลกลางท่ีเรียกวา เคร่ืองบริการแฟม (File Server) ถามีการแกไข
ขอมูลในฐานขอมูลกลางน้ีโดยผูใชคนใดคนหน่ึง ผูใชคนอ่ืนท่ีอยูบนเครือขายคอมพิวเตอรนี้ก็จะไดรับขอมูลท่ีผานการ
แกไขแลวน้ันเชน กนั
รายวิชา ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมขน้ั ตน ภาคเรยี นที่ 1/2552
- 11 -
รูปท่ี 1.6 ฝายการเงนิ ทีอ่ ยบู นชั้นหน่ึงของอาคารสํานักงานทม่ี กี ารเชือ่ มตอคอมพวิ เตอร
เปนเครือขายท่มี ีการใชขอ มูลรว มกัน เปน ระบบสารสนเทศระดบั กลุม
การประยุกตใชงานคอมพิวเตอรในลักษณะของการทํางานเปนกลุม สามารถใชกับงานตาง ๆ ได ตัวอยางเชน
ระบบบริการลูกคา หรือ การเสนอขายสินคาผานทางส่ือโทรศัพท พนักงานในทีมงานอาจจะมีอยูหลายคน และใช
เครอื ขา ยคอมพวิ เตอรในการเก็บขอ มูลกลางของลกู คารว มกนั กลา วคือ มีขอมูลเพียงชดุ เดียวท่ีพนักงานทุกคนจะเขาถึง
ได ถามีการเปลี่ยนแปลงหรือเพิ่มเติม พนักงานในกลุมจะตองรับรูดวย เชน ลูกคาโทรศัพทมาถามคําถาม หรือขอ
คําปรกึ ษาเก่ยี วกับสินคา พนกั งานอาจจะชว ยเตอื นความจาํ เมือ่ ถงึ เวลาตอ งโทรศพั ทกลบั ไปหาลูกคา แมพนกั งานทรี่ ับ
โทรศพั ทค ร้ังท่ีแลว จะไมอยู แตพนักงานทท่ี ํางานอยูส ามารถเรียกขอมูลจากระบบคอมพิวเตอร แลวโทรกลับไปตามนัด
หมาย ทําใหธุรกิจดําเนินตอไปไดโดยไมหยุดชะงัก เปนตน อันจะเปนการเพ่ิมคุณภาพการบริการ หรือเปนกลยุทธที่
ชว ยทางดานการขาย
ระบบสารสนเทศของกลุมหรือแผนกยังมีแนวทางอื่น ๆ ในการสนับสนุนการบริหารงานและการปฏิบัติงาน
เชน การสื่อสารดวยระบบไปรษณียอิเล็กทรอนิกส การประชุมผานเครือขาย ซึ่งอาจจะประชุมปรึกษาหารือกันไดโดย
อยูตางสถานท่ีกัน การจัดทําระบบแผงขาว (Bulletin Board System : BBS) ของแผนก การประชุมทางไกล (Video
Conferrence) การทําตารางทํางานของกลุม ระบบสนับสนุนการตัดสินใจของกลุม ระบบจัดการฐานขอมูล ระบบการ
ไหลเวียนอัตโนมัติของเอกสาร ระบบการจัดการเก็บขอความ ระบบการจัดตารางเวลาของกลุม ระบบการบริหาร
โครงการของกลุม ระบบการใชแฟมขอความรวมกนั ของกลมุ และระบบประมวลผลภาพเอกสาร เปน ตน
6.3 ระบบสารสนเทศระดับองคกร
ระบบสารสนเทศระดับองคกร คือระบบสารสนเทศท่ีสนับสนุนงานขององคการในภาพรวม ระบบในลักษณะนี้
จะเกี่ยวของกับการปฏิบัติงานรวมกันของหลายแผนก โดยการใชขอมูลท่ีเกี่ยวของรวมกัน ดวยวิธีสงผานถึงกันจาก
แผนกหน่ึงขามไปอีกแผนกหน่ึง ระบบสารสนเทศดังกลาวน้ีสามารถสนับสนุนงานในระดับผูปฏิบัติการ และสนับสนุน
การตดั สนิ ใจ เนือ่ งจากสามารถใหข อมลู จากแผนกตา ง ๆ ที่เกย่ี วขอ งมาประกอบการตัดสินใจโดยอาจนําขอมูลมาแสดง
ในรูปแบบสรุป หรือในแบบฟอรมท่ีตองการ บอยคร้ังท่ีการบริหารงานในระดับสูงจําเปนตองใชขอมูลรวมกันจากหลาย
แผนกเพอ่ื ประกอบการตดั สนิ ใจ
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขียนโปรแกรมขั้นตน ภาคเรียนท่ี 1/2552
- 12 -
รปู ที่ 1.7 การเช่อื มตอ คอมพวิ เตอรและอุปกรณตางๆ เปน ระบบเครอื ขา ย โดยเชอ่ื มคอมพิวเตอรทกุ ตัวในอาคาร
สํานกั งานเขา ดวยกนั คอมพวิ เตอรท กุ เคร่อื งของทกุ ฝา ยใชข อมูลกลางจากเครอ่ื งแมขา ย เปนสารสนเทศระดบั องคกร
[ทม่ี าของรูป: http://www.axxanet.com/structuredcabling.htm]
หัวใจสําคัญของระบบสารสนเทศในระดับองคกร คือ ระบบเครือขายคอมพิวเตอรภายในองคกรท่ีจะตอง
เช่ือมโยงระบบคอมพิวเตอรของแตละแผนกเขาดวยกัน เพื่อใหเกิดการใชขอมูลรวมกัน นอกจากนี้ยังสามารถใช
ทรัพยากรรวมกันไดดวย ในเชิงเทคนิคระบบสารสนเทศระดับองคกรอาจมีระบบคอมพิวเตอรที่ดูแลแฟมขอมูล มีการ
เชื่อมโยงคอมพวิ เตอรห ลายระบบเขาดวยกนั เปนเครือขาย หรอื อาจจะมเี ครอื ขายคอมพวิ เตอรใ นระดบั กลมุ อยูแ ลว การ
เชอ่ื มโยงเครือขายยอยเหลานั้นเขาดวยกัน ทําใหกลายเปนเครือขายของเครือขายคอมพิวเตอร ในกรณีที่มีจํานวนผูใช
ในองคการมากเครื่องมือพ้ืนฐานอีกประการหน่ึงของระบบขอมูลก็คือระบบจัดการฐานขอมูล ซ่ึงเปนโปรแกรมสําคัญใน
การดแู ลระบบฐานขอมลู
รายวิชา ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมขนั้ ตน ภาคเรยี นท่ี 1/2552
- 13 -
7. องคประกอบของระบบสารสนเทศ
องคประกอบของระบบสารสนเทศ ซ่ึงเปนระบบสนับสนุนการบริหารงาน การจัดการ และการปฏิบัติการของ
บุคคล ไมวาจะเปนระดับบุคคล ระดับกลุม หรือระดับองคกร ไมใชมีเพียงเครื่องคอมพิวเตอรเทาน้ัน แตยังมี
องคประกอบอื่น ๆ ท่ีเกี่ยวของกับความสําเร็จของระบบอีก รวมเปน 5 องคประกอบ ซึ่งจะขาดองคประกอบใดไมได
คอื ฮารด แวร ซอฟตแ วร ขอมูล บุคลากร และขั้นตอนการปฏิบตั งิ าน
บคุ ลากร ฮารด แวร
ขอมูล เทคโนโลยี
สารสนเทศ
ซอฟตแวร
ขัน้ ตอนวธิ ี
รปู ท่ี 1.8 องคป ระกอบของระบบสารสนเทศ
ฮารด แวร
ฮารดแวรเปนองคประกอบสําคัญของระบบสารสนเทศ หมายถึง เครื่องคอมพิวเตอร อุปกรณรอบขาง เชน
เครอ่ื งพมิ พ รวมทงั้ อปุ กรณส อ่ื สารสาํ หรับเชอื่ มโยงคอมพวิ เตอรเขา เปนเครอื ขา ย
ซอฟตแวร
ซอฟตแวรหรือโปรแกรมคอมพิวเตอรเปนองคประกอบที่สําคัญประการที่สอง ซึ่งก็คือลําดับขั้นตอนของ
ชดุ คาํ สงั่ ที่ส่งั งานใหฮารดแวรท าํ งาน เพ่ือประมวลผลขอ มูลใหไดผลลพั ธตามความตองการ ปจจุบันมีซอฟตแวรควบคุม
ระบบงาน ซอฟตแ วรสําเรจ็ ทาํ ใหก ารใชง านคอมพวิ เตอรในระดบั บุคคลเปนไปอยางกวางขวาง และสงเสริมการทํางาน
ของกลมุ มากขน้ึ สว นงานในระดบั องคก รสว นใหญม กั จะมีการพัฒนาระบบตามความตองการ โดยการวาจางบริษัทที่รับ
พัฒนาซอฟตแ วรหรอื โดยนกั คอมพิวเตอรท อ่ี ยูใ นฝายคอมพิวเตอรข ององคก ร เปน ตน
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขียนโปรแกรมข้นั ตน ภาคเรยี นที่ 1/2552
- 14 -
ขอ มูล
ขอมูล เปนองคประกอบที่สําคัญอีกประการหนึ่งของระบบสารสนเทศ เปนตัวช้ีความสําเร็จหรือความลมเหลว
ของระบบได เนื่องจากตองมีการเก็บขอมูลจากแหลงกําเนิด ขอมูลจะตองถูกตอง ทันสมัย มีการกล่ันกรองตรวจสอบ
แลว เทานนั้ จึงจะมีประโยชน โดยเฉพาะเม่ือใชงานในระดับกลุมหรือระดับองคกร ขอมูลตองมีโครงสรางในการจัดเก็บท่ี
เปน ระบบระเบียบเพ่อื การสบื คนที่รวดเร็วและมปี ระสิทธภิ าพ
บุคลากร
บุคลากรในระดับผูใช ผูบริหาร ผูพัฒนาระบบ นักวิเคราะหระบบ และนักเขียนโปรแกรม เปนองคประกอบ
สําคัญในความสําเร็จของระบบสารสนเทศ บุคลากรมีความรูความสามารถทางคอมพิวเตอรมากเทาใด โอกาสท่ีจะใช
งานระบบสารสนเทศและระบบคอมพวิ เตอรไ ดเตม็ ศกั ยภาพและคุมคาย่ิงมากข้ึนเทานั้น โดยเฉพาะระบบสารสนเทศใน
ระดับบุคคลซึ่งเคร่ืองคอมพิวเตอรมีขีดความสามารถมากขึ้น ทําใหผูใชมีโอกาสพัฒนาความสามารถของตนเองและ
พัฒนาระบบงานไดเองตามความตองการ สําหรับระบบสารสนเทศในระดับกลุมและองคการที่มีความซับซอนมาก
อาจจะตองใชบคุ ลากรในสาขาคอมพวิ เตอรโ ดยตรงมาพัฒนาและดูแลระบบงาน
ขั้นตอนการปฏิบัตงิ าน
ขั้นตอนการปฏิบัติงานท่ีชัดเจนของผูใชหรือของบุคลากรที่เก่ียวของก็เปนเรื่องสําคัญอีกประการหนึ่ง เมื่อได
พัฒนาระบบงานแลวจําเปนตองปฏิบัติงานตามลําดับขั้นตอน ในขณะใชงานก็จําเปนตองคํานึงถึงลําดับขั้นตอนการ
ปฏิบัติของคนและความสัมพันธกับเคร่ือง ทั้งในกรณีปกติและกรณีฉุกเฉิน เชน ขั้นตอนการบันทึกขอมูล ข้ันตอนการ
ประมวลผล ขั้นตอนการปฏิบัติเม่ือเครื่องมือชํารุดหรือขอมูลสูญหาย และขั้นตอนการทําสําเนาขอมูลสํารองเพ่ือความ
ปลอดภยั เปนตน สิง่ เหลาน้จี ะตองมกี ารซักซอม มกี ารเตรยี มการ และการทําเอกสารคมู อื การใชง านใหชัดเจน
8. ตวั อยา งการใชเทคโนโลยีสารสนเทศ
การประยกุ ตใ ช RFID รูปท่ี 1.9 ตวั อยาง RFID Tag รปู แบบ
หน่งึ
RFID (Radio Frequency Identification) เปนหนึ่งใน
เทคโนโลยีที่เกี่ยวกับระบบการระบุเอกลักษณดวยคลื่นวิทยุ สามารถใชใน
การระบุเอกลักษณข องวัตถุ บอกตาํ แหนง ติดตามและตรวจสอบสนิ คา โดย
การใชปายอิเล็กโทรนิกสที่ฝงไมโครชิปเก็บขอมูล และสายอากาศ ทํางาน
โดยใชเ ครอ่ื งอา นท่ีส่ือสารกับปายดวยคลนื่ วทิ ยใุ นการอานและเขียนขอ มูล
ปจจุบัน มีการประยุกตใช RFID Tag กันอยางแพรหลาย โดย
นํามาใชแทนระบบบารโคดแบบเดิม เน่ืองจาก RFID มีความสะดวกสบาย
ในการใชงานมากกวา ไมจําเปนตองนําวัตถุมาอานดวยเคร่ืองอานบารโคด
เพียงแคนําวัตถุท่ีติด Tag ไปผานบริเวณท่ีมีเคร่ืองอานสัญญาณก็จะ
สามารถอา นคาไดทนั ที ทําใหส ามารถใหบรกิ ารไดอยางรวดเรว็ มากข้ึน
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมขั้นตน ภาคเรยี นท่ี 1/2552
- 15 -
ตวั อยา งการประยุกตใช RFID ในปจจุบนั ไดแ ก
การใชระบุเอกลักษณบุคคล ในงานดานการรักษาความปลอดภัยของอาคาร โดยจะฝง Tag ไวใต
ผิวหนังของบุคคลทม่ี ีสิทธใิ นการเขา ออกพน้ื ทตี่ า งๆ ของอาคาร ซงึ่ เครือ่ งอา นสัญญาณจาก Tag ทีฝ่ ง ไว
จะประมวลผลไดวา จะอนุญาตใหบคุ คลนน้ั ผา นเขา ไปในบริเวณทก่ี าํ หนดไวไ ดหรอื ไม
การใชงานในเชิงพาณิชย เพ่ือการทําสตอกสินคา และการขายสินคา โดยนํามาใชแทนรหัสบารโคด
แบบเดิม เน่ืองจาก RFID มีคุณสมบัติท่ีสามารถตรวจสอบตําแหนงของวัตถุไดดวยขอมูลใน Tag
ทําใหการตรวจสอบสินคาทําไดสะดวก สามารถรูตําแหนงของสินคาแตละช้ินที่อยูในรานไดทันที การ
อานคาจาก Tag กท็ าํ ไดอยางรวดเร็วกวาบารโ คด และบรรจขุ อ มลู ไดหลากหลายกวา
รูปที่ 1.10 รถเขน็ ซ่ึงติดเครอื่ งอาน RFID จากสินคาทีอ่ ยูใ นรถเขน็ ทําใหล กู คา
ทราบราคาสินคาท่ีตนเองเลือกซ้อื ทงั้ หมดจากหนา จอ LCD และรายการโปรโมชนั่ ตางๆ
การใชงานในดานการจราจร/ขนสง มีการประยุกตใชระบบ RFID กับการคํานวณคาขึ้นลงทางดวน
โดยรถที่ตองการใชทางดวน จะติด Tag ไวบริเวณกระจกหนา เมื่อรถแลนผานเครื่องอานสัญญาณ
บรเิ วณทางขน้ึ และทางลง เครอ่ื งจะทําการคํานวณคา ใชจ า ยใหโ ดยอัตโนมัติ
หนังสือเดนิ ทางและใบขับขี่ของหลายประเทศในปจ จบุ นั ไดฝ ง RFID Tag ไว โดยภายใน Tag ทฝี่ งไวจ ะ
มีขอมูลของบุคคลที่เปนเจาของ เพื่อใหสามารถตรวจสอบขอมูลไดทันทีที่เดินผานบริเวณเคร่ืองอาน
สัญญาณ ทําใหเพิ่มความรวดเร็วในการใหบริการ และชวยในการรักษาความปลอดภัยในมี
ประสิทธิภาพมากข้ึน
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมขัน้ ตน ภาคเรียนท่ี 1/2552
- 16 -
รูปท่ี 1.11 RFID Passport
เคร่ืองอานระดับน้ําตาล เนื่องจากผูปวยบางรายท่ีเปนเบาหวานจะตองเจาะเลือดที่นิ้วตนเองเพื่อนํา
เลือดมาทดสอบและฉีด insulin ใหตัวเองอยูตลอดเวลา บริษัท VeriChip จึงไดคิดเทคโนโลยีใหมน้ี
ขึ้นมา ซึ่งจะเปนการนําเอา implantable RFID chip มาประยุกตใชรวมกับ glucose sensor ฝงเขาไป
ในรางกายผูปวย หลังจากนน้ั จะใหใชเ ครื่องอาน RFID อา นระดับนํ้าตาลจาก RFID chip ทฝี่ ง อยไู ดเ ลย
รูปที่ 1.12 เครอื่ งอานระดบั นา้ํ ตาลจาก RFID chip
รายวิชา ง40101 เทคโนโลยีสารสนเทศและการเขียนโปรแกรมขัน้ ตน ภาคเรยี นท่ี 1/2552
- 17 -
ระบบงานหองสมุด เปนการนําเทคโนโลยี RFID มาใชในกระบวนการยืมคืนหนังสือและสื่อโสตทัศน
ดวยตนเอง หองสมุดแตละแหงพัฒนาฐานขอมูลเพื่อจัดเก็บรายละเอียดทางบรรณานุกรมและ
สถานภาพของทรัพยากรสารสนเทศ เพ่ือใชในการตรวจสอบขอมูลเกี่ยวกับยืมคืนทรัพยากร
สารสนเทศแตละรายการของหองสมุด โดยทรัพยากรสารสนเทศแตละรายการจะไดรับตัวเลขที่เฉพาะ
รายการ (บารโคด) ซ่ึงไมไดมีความสัมพันธกันระหวางชื่อผูแตง และช่ือเร่ืองของทรัพยากรสารสนเทศ
รายการน้ันๆ การยืมคืนทรัพยากรสารสนเทศท่ีใชเทคโนโลยีบารโคด ผูใชตองติดตอขอความ
ชวยเหลือจากบรรณารักษ/เจาหนาที่ จากน้ันบรรณารักษ/เจาหนาที่จะนําแถบบารโคดท่ีติดกับ
ทรพั ยากรสารสนเทศนนั้ ไปไวในบรเิ วณท่ีเครือ่ งอา นรหสั บารโคด โดยสามารถอา นไดท ีละเลม
แตส าํ หรับเทคโนโลยี RFID น้ันมลี ักษณะคลายกบั บารโคดและยงั สามารถรองรับความตอ งการ
อีกหลายๆอยางที่บารโคดไมสามารถตอบสนองได กลาวคือ เทคโนโลยีบารโคดเปนระบบท่ีอานได
อยางเดียว ไมสามารถเปล่ียนแปลงขอมูลที่อยูบนบารโคดได แตปาย RFID สามารถอานและบันทึก
ขอมูลเพ่ิมเติมนอกเหนือจากตัวเลขและเพิ่มเติมขอมูลภายหลังได นอกจากนี้ระบบเทคโนโลยี RFID
เปนเทคโนโลยีที่สามารถสงขอมูลทุกอยางผานคล่ืนความถ่ีวิทยุ ดังนั้นการอานขอมูลจากปาย RFID
จึงไมตองปายขอมูลอยูในบริเวณที่เคร่ืองอานอานได และผูใชสามารถยืมคืนทรัพยากรสารสนเทศได
ดวยตนเอง นอกจากนี้เม่ือมีการยืมคืนผานเทคโนโลยี RFID ฐานขอมูลทรัพยากรสารสนเทศจะถูก
ปรบั ปรุงขอ มลู เปน ปจ จุบนั ทันที
รปู ที่ 1.13 Library RFID Management System
จากท่ีกลาวมาจะเห็นไดวา มีการประยุกตใชเทคโนโลยี RFID กันอยางแพรหลาย ดวยคุณสมบัติท่ีสามารถ
อานขอมูลไดอยางรวดเร็ว และสามารถใชอานขอมูลจากวัตถุท่ีมีการเคล่ือนท่ีอยูก็ได ทําให RFID เปนทางเลือกใหม
สาํ หรับการระบุเอกลกั ษณ และการรบั สงขอมูลในระยะหางกัน จึงมีการนํามาใชมากข้ึนในธุรกิจและการใหบริการตางๆ
ในปจจุบนั เปน ยุคการสื่อสารขอมลู ไรส าย ที่อาํ นวยความสะดวกใหแกผใู ชและเพ่ิมประสิทธิภาพในการทํางาน
รายวชิ า ง40101 เทคโนโลยสี ารสนเทศและการเขยี นโปรแกรมขน้ั ตน ภาคเรยี นท่ี 1/2552