The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by notacham, 2019-12-09 09:44:21

NotACHAm November-December 2019

NotACHAm Nov-December 2019

Maandblad voor ACHA clubleden

AEROCL MAART 2019

RDAMRSUAMC-AHMASTE
UB

HILVE

CURSUS SPECIAL

AEROBATICS 100 JAAR LUCHTVAART
IN NEDERLAND p.18
p.25

VERSLAG

SKYDIVE

p.21

NOTACHAM jaargang 73 - 2019. Officiële uitgave van de AeroClub Hilversum-Amsterdam

Noodweg 43a, 1213 PW Hilversum - www.vliegclubhilversum.nl



AE ROCL

RDAM RSUAMC-AHMASTE
UB
INHOUDSOPGAVE
HILVE Jaargang 73 nummer 03 - Maart 2019
De NotACHAm is het clubblad van de AeroClub Hilversum-Amsterdam (ACHA)
NotACHAm’s zijn ook altijd vindbaar op www.vliegclubhilversum.nl

Colofon 03
Bestuur, Commissies, Operations en Vliegschool 04
Van de Vlootcommissie, van de Clubvluchtcommissie 05

Van de Voorzitter 06
Uit de operatiekamer 08
Kortere uitloop op nat gras 09
Nieuwe ontwikkelingen verkeersleiding 10
Verslag clubvlucht Nordhorn 13
Plymouth en de Scilly eilanden (vervolg) 14

Boekbespreking 17
100 Jaar luchtvaart in Nederland 18

Oprichting SNVL 20
City skydiving belevenis 21
PPL Examen Laurens Drapers 22

Nachtvliegen 23
Cursus Aerobatics 25
De eerste piloot van Nederland 26
VFR Routes Lelystad 28
Luchtvaartagenda, ACHA Motorrit 30
ICAO Luchtvaartkaart, van de VMS Commissie 31
Thee/Koffie agenda, onze club en onze leden 32

1

NOTACHAM - Maart 2019

Driessen & Rappange
Verzekeringen

Voor vliegers met
oog voor detail!

www.driessenrappange.nl/luchtvaart
020 - 531 23 45 | [email protected]

NOTACHAM - JanRuOarCiL2019 NOTACHAM - Maart 2019

AE

RDAM
UB

HILVE
RSUAMC-AHMASTE

COLOFON

NotACHAm is het officiele clubblad van de
AeroClub Hilversum Amsterdam (ACHA)

www.vliegclubhilversum.nl
[email protected]

NotACHAm verschijnt 10 keer per jaar.

Redactie - [email protected]
Peter van Hesse 06-55216603 Mariëlle Lugard 035-6563717
Gabe Spalburg 06-13001084 René Verjans 06-51237059

KOPIJ

Mailen vóór de 10e van de maand aan:
[email protected]

De NotACHAm is ook de vinden op de website als PDF bestand:
www.vliegclubhilversum.nl/NotACHAms

ONZE CLUBTOESTELLEN

Onze vloot bestaat uit vijf vliegtuigen: drie Cessna 172’s (vier-zitters) en twee
Diamond DV20’s (Katana’s; twee-zitters). De vliegtuigen zijn uitgerust met onder

andere een mode S transponder, een 8,33 KHZ radio en een ELT
(Emergency Locator Beacon) zodat u er overal in Europa mee mag vliegen.

Reserveren van een vliegtuig kan via Operations (OPS)
Open van 10:00 uur tot 17:00 uur, 035-5771300 [email protected].

PH-DON PH-MF T PH-SKC

PH-SKE PH-SKM

NOTRAOCCHLAM - Januari 2019
AE

RDAM
UB

HILVE
RSUAMC-AHMASTE

BESTUUR, COMMISSIES, OPERATIONS
EN VLIEGSCHOOL

Bestuur Leden [email protected]
Voorzitter Leander Petit 06-53783453
Secretaris Mariëlle Lugard 06-47658121
Penningmeester Erik Meynders [email protected]
Juridisch zaken Christian Goosmann 06-51451375
ICT Gabe Spalburg 06-13001084

Commissie Leden emailadres
Archief
Bar & Clubhuis Mariëlle Lugard [email protected]

Clubvluchten Hans Faas, Max [email protected]
Evenementen
Heldring, Bert Kuijper
Gebouwen
en Anne Kuijper
NotACHAm
VMS Rob Cordes, Mariëlle [email protected]

Vloot Lugard en Leander Petit

Website en IT Bert Kuijper evenementen@vliegclubhilversum
Zilveren Vleugel
Operations Joris Gonggrijp
OPS
Mariëlle Lugard, Madelon Pol

René Verjans

Willem Bennink [email protected]

Hans van Doorn

Leander Petit, Krish Tjikoeri

en Matthieu Valkering

Zie colofon

Robert van Hees, Gabe Spalburg [email protected]

Jan Luder, Eduard Mossinkoff

Madelon Pol en Rob Bernardus

Willem Bennink [email protected]

Henk Schutrups, Bob Verkroost

Koos Dalmeijer, Edwin Terink

Richard Branderhorst, Jan ten Holt

Christian Goosman

Roeland ten Holder [email protected]

Kees van Hoof, Quant Koese

Mieke Abels, Erik Meynders [email protected]

en Sjoerd Schotanus

035-5771300 [email protected]

Marianne Toorenburgh

Kees van Hoof, Eduard Mossinkoff

Mariëlle Lugard, Rolf Migo

Sjoerd Schotanus, Sietse Visser en Henry Vuil

Vliegschool Approved Training Organisation

Accountable Manager Leander Petit [email protected] 06-53783453
06-34087640
Head of Training Bob Verkroost [email protected] 06-13001084
06-81850655
Safety Manager Gabe Spalburg [email protected]

Compliance Robert Deen [email protected]

Monitoring Manager

NOTACHAM - Maart 2019

Van de Vlootcommissie Cessna PH-SKE is momenteel voor
Henk Schutrups onderhoud buiten bedrijf, mogelijk tot
en met week 12. Cessna PH-DON heeft
Per februari 2019 is de Vlootcommissie nu twee nieuwe stoelen en PH-SKC
drie nieuwe leden rijker, te weten Koos ontvang deze binnenkort. Ook hierbij een
Dalmeijer, Richard Branderhorst en Edwin oproep: “Laat het toestel netjes achter
Terink. met de veiligheidsriem losjes vastgelegd
over de stoel”, wel vastleggen maar niet
Het in gebruik houden van ouder wordende vastsnoeren, want dat veroorzaakt op den
vliegtuigen is niet anders dan met oude duur weer scheurtjes in de stoelbekleding.
auto’s; het is een keuze waar je geld aan
besteedt en of dit nog de moeite is. Helder Verder gaat de vlootcommissie beoordelen
is dat onderhoud aan motor, besturing en welke werkzaamheden zij moet gaan doen
constructie geen keuze vormen. Maar er naar aanleiding van de enquête vorig jaar.
is best wel een grijs gebied en een aantal Dat betekent ook dat de commissie bij zich
zaken die ronduit “nice to have” zijn. zelf te rade gaat of we momenteel wel doen
wat gedaan moet worden.
Vliegen met een beschadigde stoelzitting
of zijpaneel vormen geen veiligheidsissue. Van de Clubvluchtencommissie
En toch, ook als vlieger kán het doorwerken
in de omgang met het materiaal. Een Gezocht:
zorgvuldig onderhouden vliegtuig, inclusief Enthousiast ACHA lid die het leuk vindt om
een net interieur maakt je toch wat trotser leuke vluchten te organiseren.
en preciezer hoe je er mee om gaat. Niets
onmenselijks aan: een nette straat blijft De clubvluchten commissie is op zoek
netjes, eentje waar papiertjes niet meteen naar een of twee enthousiast clubleden die
opgeruimd worden ligt in ‘no time’ vol met het leuk vinden om samen met Leander,
rommel. Mariëlle en Rob vluchten te organiseren.
Kun jij goed organiseren en wil je eindelijk
In het kader van ‘secure and shine’, gebeurt ook wel eens ‘iets’ voor de club doen?
momenteel het volgende met de vloot: Meldt je dan aan als vrijwilliger op e-mail:
Cessna PH-SKE krijgt een nieuwe voorruit, [email protected]
een duur kwetsbaar component. Krassen
verslechteren het zicht en daarmee ook “Vraag niet wat de vliegclub voor jou kan
de vliegveiligheid. Onderhoud aan de doen, maar wat jij voor de ACHA kunt doen”
buitenkant van de ruit hebben we al vaker
belicht, maar het blijkt ook dat een deel van
de krassen veroorzaakt wordt door allerlei
zaken die -bewust of onbewust- op het ‘glare
shield’ worden gelegd. Headsets, I-Pad’s,
ook mobiele GPS-antenna’s, vliegkaarten,
en checklisten kunnen snel krassen op de
ruit veroorzaken. De boodschap is daarom
ook: “Plaats GEEN zaken -ook al is het maar
heel even- op het ‘glare shield’! En uiteraard
geldt dit voor alle toestellen.

5

Zorg dat je opNOTACHAM - Maart 2019 tijd bent! rachtig,die nieuwe stoelen
in de PH-DON! Zoals je
Van de voorzitter op de foto’s kunt zien

Pheeft de PH-DON nieuw
beklede stoelen voor en
een nieuw beklede achterbank.
Reserveer snel de PH-DON zodat
ook jij kunt genieten van de nieuwe
‘feel and look’. Dit is de eerste
stap in het opwaarderen van onze
vloot door de vlootcommissie.
Heb je nog ideeën of wensen
hieromtrent, richt je dan tot de
vlootcommissie. Het email adres
vind je voor in deze NotACHAm.

Veel aanmeldingen voor de “90 dagen club-check dagen’!” Voor piloten is de winter niet
het meest favoriete seizoen om hun hobby uit te oefenen. De ‘vliegdagen’ zijn heel kort en
vaak is het weer te slecht om te vliegen of het vliegveld is gesloten. Daardoor ‘oefenen’
we te weinig en voor we het weten hebben we al langer dan 90 dagen niet meer gevlogen.

Evenals vorig jaar heeft de evenementen commissie weer een ’90 dagen club-check dagen’
georganiseerd op zaterdag 9 en zondag 10 maart (helaas kon de geplande activiteit op 2 en 3
maart niet doorgaan). Heel veel ACHA leden hebben zich hiervoor aangemeld. Met dank aan
alle instructeurs die hieraan (gratis) hebben deelgenomen en ook de evenementen commissie
die dit alles heeft georganiseerd.

Hoe het niet moet….
Stel je hebt een clubvliegtuig gereserveerd om 16.00 LT omdat het al langere tijd geleden is
dat je hebt gevlogen. Je hebt alles goed voorbereid. Je vertrekt vroeg van huis omdat je echt
op tijd bij de club wilt zijn. Er is een andere piloot die het vliegtuig vóór jou gereserveerd heeft
tot 16.00 LT. Omdat je in verband met ‘end of daylight’ echt om 16.00 uur wilt vertrekken ben
je ook al bij de havendienst geweest. Om 16.15 is ‘jouw’ vliegtuig nog niet geland. Om 16.30
nog steeds niet…… Je bent opgewonden. ‘Waar blijft die piloot nou?”. Uiteindelijk om 16.45
LT land ‘jouw’ vliegtuig. Je loopt er snel naar toe en vraagt aan de piloot uitleg waarom hij zo
laat is. Die antwoord nonchalant ‘sorry’ maar geeft geen enkele (steekhoudende) verklaring.
Hierdoor is jouw stemming tot het dieptepunt gedaald en eigenlijk heb je geen zin meer om
te gaan vliegen omdat er voor jouw vlucht niet veel tijd meer overblijft. Dan maar een paar
circuits vliegen. Na de, voor jou veel te korte, vlucht parkeer je het vliegtuig en reken je af. Met
een ontevreden gevoel rijd je weer naar huis……

Hierbij wil ik alle piloten (ja, ook de instructeurs) vragen om zich aan de gereserveerde tijd
te houden. We zijn een vereniging en dus houden we rekening met elkaar….. en voor de
goede orde, leest u nog eens ons ‘Vlieg- en Huurreglement’ (“Bij meer dan 30 minuten te
laat is een schadevergoeding van € 50 verschuldigd. Deze schadevergoeding wordt door Ops
doorbetaald aan de volgende huurder”) Dus in dit geval betekent dat eigenlijk een boete van
€ 50 voor de ‘sorry’ zeggende huurder.

6

NOTACHAM - Maart 2019

‘ACHA Hemelvaart Clubvlucht’ ‘VFR Night Rating’. Bij twijfel even aan de
(30 mei tot 2 juni) CFI, Bob Verkroost vragen.
Oproep: nog weinig ACHA leden hebben
zich schriftelijk opgegeven voor de jaarlijkse Restaurant
Hemelvaartvlucht. Als je mee wilt en je nog De veiling is op 20 februari afgerond. Het
niet schriftelijk hebt opgegeven stuur dan restaurant, de keuken en het terras zijn
een e-mail aan: clubvluchtencommissie@ leeg met uitzondering van de in bruikleen
vliegclubhilversum.nl Graag vermelding van verstrekte zaken en de vries- en koelcel in de
je mobiele telefoonnummer, je e-mail adres keuken. Dinsdag 5 maart is een NEN keuring
en of je van plan bent om op woensdag of op uitgevoerd van de elektrische installaties
donderdag te vertrekken. O ja, natuurlijk ook van zowel het restaurant als het clubhuis.
vermelding met welk vliegtuig (registratie) Na ontvangst van het inspectierapport
je van plan bent om deel te nemen. Voor de zullen de tekortkomingen worden hersteld
deelnemers die woensdag al vertrekken: de en hopen we daarna een NEN certificaat
organisatoren stellen voor om in Southend te verkrijgen. Op donderdag 7 maart is
te overnachten alvorens op donderdag het schoorsteenkanaal van de openhaard
naar Duxford te vliegen, het vliegmuseum in het restaurant geïnspecteerd maar niet
te bezoeken en daarna door te vliegen naar goedgekeurd. Het kanaal moet vernieuwd
Coventry. worden. In de tussentijd is het bestuur druk
bezig met de selectie van geschikte horeca
Nachtvliegen op vliegveld Stadlohn (EDLS) ondernemers. Het is ons streven om in
Hoe je in korte tijd een ‘VFR Night Rating’ kunt mei het restaurant weer te openen met een
behalen kun je in deze uitgave lezen. Richard ‘enthousiaste’ en ‘passievolle’ ondernemer.
van Staden ten Brink heeft een leuk stukje Dit is niet zeker want het aanvragen van een
geschreven compleet met indrukwekkende nieuwe horecavergunning duurt lang.
foto. Richard bedankt voor jouw bijdrage.
Algemene Leden Vergadering (ALV)
Let op: als je gaat nachtvliegen, informeer Conform art. 19 van de ACHA statuten
dan goed van te voren of het vliegtuig én zal de volgende ALV (Jaarvergadering)
de instructeur gekwalificeerd zijn voor plaatsvinden op: vrijdag 24 mei 2019 om
nachtvliegen. Er zijn slechts 2 goedgekeurde 20.00 uur. Over de agenda en plaats wordt
lesvliegtuigen bij ‘Air Stadtlohn’: D-EECV en je tijdig geïnformeerd. Noteer deze datum
PH-GEO. Dit is van belang als je een ‘VFR alvast in je agenda. Ik wens iedereen veel
Night Rating’ wilt halen. Nachtvlieguren op vliegplezier en “many happy landings”
een ander vliegtuig gelden dus niet voor je

7

NOTACHAM - Maart 2019

Uit de Operatiekamer Roken in de kisten was toen ook al
Marianne Toorenburgh verboden, dus het eeuwige vermoeden
blijft dat een huurder bij de inspectie zich
“It has begun” rokend vooroverbuigend richting stoel
Deze woorden worden vaak gesproken in heeft gedraaid, of een asbakje op de stoel
een rampenfilm van epische proporties. had gestationeerd voor zijn rookwaar.
De acteurs kijken elkaar aangeslagen Boos? Nee, LAAIEND, waren we. Dader
maar standvastig aan en de camera zoomt lag op het bekende rustige plekje waar
in op de eruptie van Yellowstone, of de niemand meer storen kan.
zich opensplijtende aarde of naderende
ruimteschepen die de hemel verduisteren. Dus als iemand het waagt om met de pen
op de bekleding frequenties te schrijven
It has begun geldt ook voor de cosmetische (waar gebeurd) snoepgoed smots en
behandeling van onze Cessnas. Ik mocht smurrie te knoeien, een modderige
gisteren foto’s aanschouwen van prachtige schoenafdruk op de stoel te zetten, met
met leer beklede banken en stoelen, die ondefinieerbare scherpe voorwerpen de
na enig uitwisselen om niet aan de grond bekleding half open te rijten, dan zou u
te hoeven staan, twee van onze Cessnas kennis kunnen maken met een achter u aan
gaan sieren. It has begun, want we hebben jagende operatiezuster voorzien van een
er wat langer op moeten wachten dan we injectiespuit, lancet of ander akelig object.
hoopten omdat er tot een goed besluit “Geen chocolade koekjes eten ” kreeg ik
gekomen moest worden. Stof, hoezen of ooit te horen toen we met een Piper naar
dan toch maar “echt leduh” in goed Haags. Biggin Hill vlogen. Goed advies, ook aan
u en uw pax. Helemaal niets consumeren
Dit is het begin van een aantal verfraaiingen aan boord is beter. (Pepermuntje mag)
waarvan de voorzitter van de
vlootcommmissie in een vorig blad al En als het mis gaat met die pax tijdens een
kond deed. En zo komt het dat stoelen dolle vlucht, in een van de voorvakjes van
en banken de aanzet waren om toch de vliegtassen zitten de bekende zakjes, die
nog een Operatiekamer column uit het we na elke inspectie bijvullen indien nodig.
toetsenbord te toveren, want het is verder Let op uw pax als ze stil en pips worden en
stilletjes. Eén van de vorige keren dat we weet hoe u snel een zakje bij de hand kunt
een nieuw interieur kregen had iemand hebben. Want luchtziekte kunnen we niet
het onvoorstelbare voor elkaar gekregen: altijd voorkomen.
in de rugleuning van de passagiersstoel
ter hoogte van uw stuitje werd al snel een Wel ons best doen de prachtige stoelen
brandgat van een sigaret gesignaleerd. mooi te houden, en dat betekent ook uw
riemen na afloop van de vlucht niet zo
strak aantrekken dat het leer rimpelt. En
de SKE, die heeft een nieuwe voorruit
gekregen. Past u op met uw diamanten
ringen en scherpe navigatiemiddelen? En
voor wie het nog niet wist: uw huisdier met
of zonder kooitje is bij vliegreglement aan
boord verboden.

8

NOTACHAM - Maart 2019

Kortere uitloop op nat gras Maar als je landt op nat gras, dan gebruik
Robert Deen je de 2 standen naar links om de motor
te stoppen en dan gelijk weer te starten
De verwachting is dat het vaker zal waarbij de motor de andere kant op draait.
voorkomen dat we vliegen op dagen dat Je geeft een bepaalde hoeveelheid gas en
het gras op EHHV nat is en de ondergrond daarmee rem je de C172 sterk af op de
zacht is. Op die dagen geeft de havendienst motor en hoef je de wielremmen niet te
ons vaak beperkingen dat we niet hard gebruiken.
mogen remmen. We hebben daarom bij de
leverancier van de Lycoming motoren van Vanaf 1 april is er een instructieblad
de C172 een optie besteld waardoor we bij beschikbaar waarin staat hoe je deze optie
nat gras minder hard hoeven te remmen. moet gebruiken. Er is een kleine test die
Je herkent de nieuwe “nat gras” optie in je moet invullen om te laten zien of je het
onze C172 aan een nieuw contactslot. begrepen hebt. Bel Marianne en vraag haar
Dat contactslot heeft de gebruikelijke 3 om dat instructieblad en de bijbehorende
standen (contact uit, contact aan en de test naar je toe te sturen. Lever dat testblad
motor starten) en het heeft nu ook 2 extra in voor je weer een C172 gaat vliegen.
standen naar links.
Je mag deze optie beslist niet gebruiken
Tijdens de start, het vliegen, op downwind als je dat instructieblad niet hebt gelezen
en op final is alles zoals je gewend bent. en die test niet hebt ingeleverd!

Aviation Headset “FLIGHT TWO”

- Fliegermagazin : « Preis-/Leistungs Sieger »

- PNR. + tas + gratis windcap € 145,- (zwart, blauw, rood)

- Vraag Marianne voor DEMO-model

- 14 dagen “niet goed geld terug”

- Voor ACHA-leden 20% korting, PRIJS € 116,00

“KEES AERO NAUTICAL SERVICES” (Maarssen)

- www.aviationservices.eu
- mail: [email protected], tel. 06-15005039
- ook voor transponders, tranceivers, handsets, e.d.

9

NOTACHAM - Maart 2019

Nieuwe ontwikkelingen voor Wat heb je daar voor nodig?
verkeersleiding, anti-collision en 1. Een goede GNSS ontvanger (Galileo/
GPS/Glonass/BeiDou) in het vliegtuig.
traficmonitoring: ADS-B. 2. En in dat vliegtuig heb je een slim
Robert Deen doosje nodig dat al die info naar de grond
kan zenden. Daar komt-ie: dat doosje heet
De huidige manier een ADS-B transponder.
Op de oude manier hebben vliegtuigen
een Mode-S transponder en die zendt Een ADS-B transponder kan elke seconde
de hoogte en het callsign naar de spontaan ca 50 gegevens naar de grond
verkeersleider. De verkeersleiding wil ook sturen, zoals positie, hoogte, track,
de positie weten. Daarvoor hebben ze een snelheid, geplande route, etc. Zo’n
radar en die zwiept een draaiend signaal transponder kan zenden en kan ook
de ruimte in, ontvangt de reflecties van ontvangen. ADS-B “out” is de zender, dus
vliegtuigen, vertaalt de looptijd in afstand die vertelt wie er vliegt, waar, hoe hoog,
en zet de positie van vliegtuigen op een op welke koers die vliegt ADS-B “in” is de
radarscherm. De radar-info en de Mode-S ontvanger en luistert naar de uitzendingen
info wordt gecombineerd en dan ziet de van de positie van andere vliegtuigen.
verkeersleider wie er vliegt, zijn positie en
zijn hoogte. Als de verkeersleider toevallig En wie vliegt er inmiddels met zo’n ADS-B
helderziende is, dan weet die ook welke zender en/of ontvanger rond?
route dat vliegtuig van plan is te gaan Heel weinig VFR verkeer in Nederland heeft
vliegen. een ADS-B transponder. Ik had vorig jaar
een ADS-B ontvanger gekocht en had die
De nieuwe manier gekoppeld aan Skydemon en EasyVFR. Ik
Elk vliegtuig stuurt zelf elke seconde hoopte dat ik zo veiliger zou vliegen omdat
spontaan zijn positie, hoogte, snelheid, ik alle vliegtuigen op het scherm kan zien.
track, etc naar de grond. De verkeersleiding En inderdaad, het gaf een mooi plaatje in
vangt die info op en zet het op een scherm. de moving map met alle grote luchtvaart,
Er is geen radar meer nodig. Helderziende hun positie, hoogte, vertical speed. Maar ik
verkeersleiders zijn niet meer nodig, ontdekte dat maar heel weinig VFR verkeer
want de route die in de computer van het een ADS-B transponder aan boord heeft.
vliegtuig staat, kan ook naar de grond Volgende keer moet ik eerst meer studeren
worden gestuurd. En in de lucht kunnen voordat ik iets koop.
andere vliegtuigen meegenieten van de
positie-info die de vliegtuigen om hen In Europa moeten sinds 2016 alle nieuwe
heen uitzenden. Vliegers kunnen ook vliegtuigen van 6 ton en meer zo’n ADS-B
weerberichten krijgen, want die kun je via “out” hebben en dat geldt vanaf juni 2020
dezelfde techniek van de grond naar de ook voor bestaande vliegtuigen van 6 ton
vliegtuigen “uploaden”. en meer. In de USA is een ADS-B “Out”
En die nieuwe manier heeft een cryptische voor iedereen verplicht vanaf januari
naam gekregen: ADS-B. 2020 in de airspace waar de Amerikaanse
Automatic: Spreekt voor zichzelf. VFR vlieger vandaag nog met Mode-C
Dependent: Afhankelijk van een GNSS. transponder mag vliegen. En daar moet
De positie, snelheid etc komt van een goedgekeurde GNSS ontvanger aan
een GNSS ontvanger. gekoppeld worden. ADS-B “in” is voor de
Surveillance: Luchtruim-bewaking en Amerikanen optioneel.
verkeersleiding
Broadcast: Iedereen kan meeluisteren.

10

NOTACHAM - Maart 2019

Wat kost dat? een computer of tablet/smarthone. Je kunt
Voorbeeld: de Garmin GTX345 ADS-B onderweg dus “niet zo eenvoudig” die
transponder vervangt de mode-S squawk code veranderen. En als je vaak
transponder en kost ca € 5.000. Sommige in verschillende vliegtuigen vliegt, dan
bestaande Mode-S transponders zoals de zou het zo maar kunnen gebeuren dat er
Garmin’s GTX 330 kun je upgraden naar een verkeerd callsign in de SkyEcho staat.
ADS-B. Op zo’n nieuwe ADS-B transponder Als je met die SkyEcho in jouw binnenzak
kun je ook de vertrouwde squawk code rondvliegt, dan ontvangen grondstations
(bv 7000) invoeren en zo zijn ze ook een de ADS-B signalen met daarin het callsign
Mode-S transponder. en de squawk en ook jouw Mode-S
transponder met daarin jouw callsign en
Qua “collision-warning” lopen wij achter squawk. Het zou dus zo maar kunnen dat
Er bestaat nog een andere slimme men nu 2 vliegtuigen op dezelfde plek ziet
transponder (in en out) en die techniek heet vliegen met 2 verschillende callsigns. De
FLARM. Daar vliegen al 36.000 vliegtuigen leverancier van die SkyEcho doet in de
in Europa mee rond. Het is begonnen UK nu een aantal experimenten waarbij ze
in zwevers en daarna als een olievlek testen of dat problemen oplevert voor ATC.
uitgegroeid naar motorvliegtuigen, drones
en heli’s. Een FLARM ontvanger geeft op Mode-S en hun afstand
een handig schermpje aan waar andere Veel VFR collega’s vliegen niet met ADS-B
FLARM-vliegtuigen zitten, op welke hoogte en FLARM maar met Mode-S transponders.
en op welke afstand. Dat is een goed en Dat SkyEcho doosje ontvangt ook Mode-S
betaalbaar anti-collission systeem. Meer signalen en meet hoe sterk die signalen
dan 50% van alle GA vliegtuigen in Europa zijn en ziet de hoogte van dat andere
hebben al FLARM. vliegtuig. Zo schat die dan of een ander
vliegtuig te dichtbij komen en dan gaan de
Een draagbare ADS-B “In” en “Out” muizen in dat doosje piepen. De muizen
transponder voor € 500 geven je dus alleen een alarm gebaseerd
Er is vorig jaar een goedkope ADS-B op de schatting van de afstand.
draagbare transponder uitgekomen: de
SkyEcho. Dit apparaatje is zowel een De SkyEcho is goedgekeurd voor gebruik
ADS-B ontvanger als zender. De SkyEcho in de UK. In de overige landen weet ik
verstuurt via ADS-B jouw positie, hoogte, het niet. Je verbindt dat doosje met jouw
koers en snelheid naar de buitenwereld en tablet of smartphone via WiFi. En er is een
ontvangt de positie van andere vliegtuigen standaard voor dat soort koppelingen en
die een ADS-B transponder hebben. Hij is die heet GDL90. Kijk maar in EasyVFR of
ontrouw aan de “D” want er zit een GNSS Skydemon en je ziet dat je via GDL90 met
ontvanger in. Je kunt de SkyEcho tzt ook externe apparaten kan koppelen.
uitbreiden om ook FLARM te kunnen
ontvangen, zodat je ook de zwevers om je
heen ziet.

Klein probleempje met een draagbare
transponder, Callsign en Squawk code….
In de set-up kan je veel gegevens van
de SkyEcho programmeren, waaronder
ook het callsign van jouw vliegtuig en de
Squawk code (bv 7000). Dat doe je met

11

NOTACHAM - Maart 2019 Er zijn 2 ADS-B technieken:
Extendended Squiter (ES), op de frequentie
Als voorbeeld: integratie van alle technieken 1.090 MHz. Dat is dus heel veel info per
in de PH-1133. Peter Bolwerk heeft in zijn seconde.
vliegtuig een TRX-2000 ADS-B / FLARM Universal Access Transceiver (UAT).
/ Mode-S “Trafficmonitor” geinstalleerd. Die UAT werkt op 978 MHz. UAT en kan
Dat doosje heeft een GNSS ontvanger ook dezelfde ca 50 gegevens per keer
om zijn eigen positie te berekenen en versturen, net als Extended Squiter (ES).
ontvangt de signalen van vliegtuigen met Het doet dat dus alleen op een andere
ADS-B, FLARM en Mode-S. Dat kastje is frequentie.
gekoppeld aan een scherm dat prominent
in het midden is geplaatst en daarop zie De wereld behalve de USA hebben hun
je dus de positie van vliegtuigen met een kaarten gezet op de Extended Squiter
ADS-B of FLARM zender en een schatting (ES) techniek op de 1.090 MHz. Die wordt
van de positie van vliegtuigen met Mode-S echter in Europa en die andere landen
transponders. nog niet gebruikt voor het uploaden van
weerberichten. Het goede nieuws is dat
Op basis van zijn eigen positie, track, die ES transponder ook Mode S signalen
snelheid en vertical speed en de info van kan uitzenden.
andere vliegtuigen met ADS-B en FLARM
berekent de TRX-2000 of er gevaar In de USA gebruiken ze de UAT voor
ontstaat en ca 18 sec daarvoor krijg je datalinks om bv het weerbericht “omhoog”
op het scherm en met een pieptoon een te sturen. Helaas is UAT niet zo “universal”
waarschuwing. Voor Mode-S is dat een als de afkorting doet vermoeden. Als je in
schatting op basis van de sterkte van de USA hoger dan FL 180 wil vliegen dan
het signaal en de hoogteverschillen. Die mag UAT niet meer. De FAA vereist dan
TRX-2000 kan de positie info ook via WiFi een ES systeem dat op 1.090 MHz werkt.
naar jouw Tab of telefoon met EastVFR of
Skydemon sturen. De TRX-2000 kost ca € De SkyEcho verzendt ADS-B signalen met
1.600. de Extended Squiter (ES) techniek op 1.090
MHz, zoals dat in Europa gebruikelijk is. En
Wat is de ADS-B geheimtaal? ontvangt ADS-B signalen met zowel UAT
“squawk”: dat is het antwoord van op 978 MHz en ES techniek op 1090MHz.
de transponder dat hij geeft bij de Dus de SkyEcho kan wel weersinfo, Flight
ondervraging door de radar. Onze Mode-S Information Services (FIS) en Traffic
transponder verstuurt ook zelfstandig Information Services (TIS) ontvangen
een aantal gegevens, zonder dat de radar met die UAT op die 978 MHz, als dat in
daarom vraagt. Dat spontaan versturen het betreffende land beschikbaar is. In
van gegevens heet “squitter”. een deel van de UK doen ze nu testen met
“squit”: Dat is het werkwoord, dus het deze SkyEcho en uploaden ze het real-time
uit zichzelf informatie zoals aircraft ID weerbericht via ADS-B naar deelnemende
uitzenden. Onze Mode-S transponder vliegtuigen, waar ze het op een scherm of
verstuurt (squit) alleen maar het callsign, bv Skydemon zichtbaar maken. Skydemon
de code en de hoogte. Dat zou je “short- gaat nu ook tegen je praten als ander
squit” kunnen noemen. verkeer te dichtbij komt.
Extendended Squiter (ES) betekent dat
je nog veel meer data in elke squit kan
versturen.

12

NOTACHAM - Maart 2019

Als je een ADS-B ontvanger koppelt aan heet ADS-B. Dat maakt radar overbodig.
Skydemon, dan zie je op de moving map In Europa zit dat nu al in veel zwaardere
het andere verkeer (met de beperkingen die vliegtuigen. Voor VFR verkeer is dat nog
ik net beschreef). Maar je wilt naar buiten vrijwel niet ingevoerd.
kijken en niet de hele tijd op het scherm Er is nu een goedkope draagbare ADS-B
gaan staren. De ontwikkelaars brengen transponder op de markt gekomen, de
nu een versie die jou met een toon of SkyEcho.
met een stem waarschuwt voor naderend FLARM wordt door 36.000 vliegtuigen in
verkeer en dat noemen ze “Verbal Traffic Europa als anti-collision systeem gebruikt.
Information”. Het analyseert jouw koers Er zijn heel betaalbare anti-collision
en hoogte en de koers en hoogte van systemen die de 3 dominante anti-collision
naderend verkeer en geeft dan naar keuze technieken combineren.
een waarschuwingstoon of een gesproken
tekst. Als je op de grond bent en een
runway dreigt te kruisen, dan krijg je ook
een melding.

SAMENVATTING:
Vliegtuigen gaan zelf hun positie naar de
grond zenden. Andere vliegtuigen kunnen
meeluisteren en hebben dus een plaatje
van alle verkeer in de buurt. Die techniek

Clubvlucht EDWN – Norhorn
Van de Clubvluchtcommissie

Zondag 17 februari, eindelijk weer eens
een mooie, voorjaarsachtige, dag en prima
vliegweer.

Dat vonden dus heel wat van onze leden
met tot gevolg een ware invasie ophet
gezellige veld van Nordhorn, waar het
restaurant de drukte nauwelijks aan kon.

Ondanks het feit dat één kist vanwege
radioproblemen op het laatste moment
niet kon vertreken vanaf Lelystad, waren
we toch met een 8-tal kisten en zo’n 19
man/vrouw verzameld op het terras aan
een lange tafel, genietend van een hapje,
een drankje, de gesprekken en het mooie
weer.

13

PlymouthNOTACHAM - Maart 2019 en de et een vliegtuig kom
Scilly Eilanden je op plaatsen waar
Via de Engelse je met de auto niet
zuidkust (vervolg)
Mzo snel naar toe zou
Bijna 20 jaar lang waren de ACHA gaan, met name
clubleden Ciny en Peter van Hesse naar bestemmingen over water,
in het gelukkige bezit van de PH- zoals de Scilly Eilanden helemaal
DRT. Met deze mooie reiskist voorbij Lands End op Cornwall in
werden vele spannende vakanties Engeland in de warme golfstroom
en weekendtrips naar het buitenland van de Atlantische Oceaan.
gemaakt. In deze editie van de Nota- De vlucht van Plymouth (EGHD)
cham het verslag van een vliegtrip naar St.Mary’s Isles of Scilly (EGHE)
naar Plymouth en de Scilly Eilanden. had een geplande vliegduur 1 uur
en ging het laatste kwartier over
de Atlantische Oceaan. We vlogen
vanuit Plymouth rechtsreeks
naar het westen over Cornwall en
ook over Lands End waar wij een
paar dagen tevoren nog hadden
staan kijken. Met wederom de
zwemvesten aan was het toch weer
even spannend over zee totdat
wij de contouren van St.Mary’s
zagen opdoemen en contact
hadden met de havendienst. 55
minuren na vertrek landden wij
op baan 32 van St. Marys Aiport.

Deze baan loopt enigzins op waardoor afvangen wat lastiger is dan op een horizontaal
veld en de landing was dan ook wat harder dan bedoeld. Gelukkig was er geen schade en
konden wij ons gaan melden om ons vliegplan te sluiten. Bij de havendienst stonden een
paar Duitsers die voor ons geland waren en al een taxi hadden besteld. Wij konden met
hen mee naar St. Mary om een hotel te zoeken.

De Scilly-eilanden zijn een groep van 5 bewoonde en ongeveer 140 onbewoonde eilanden
ten zuidwesten van het Engelse Cornwall, op 45 km van Land’s End. De ‘c’ in Scilly wordt
niet uitgesproken; de uitspraak is dus hetzelfde als die van het Engelse woord silly (gek).
Hierdoor vinden de bewoners het belangrijk dat men “The Isles of Scilly” zegt en niet
“The Scilly Islands”.

De vijf bewoonde eilanden zijn (van groot naar klein) St. Mary’s, Tresco, St. Martin’s,
St. Agnes en Gugh (die als één eiland worden beschouwd) en Bryher. Op deze 5
eilanden wonen ca. 2.200 mensen. Met uitzondering van Hugh Town op St. Mary’s, dat
in 1949 aan de inwoners werd verkocht, is de archipel het bezit van de Britse Kroon.

14

NOTACHAM - Maart 2019

St. Mary’s is met 6,29 km² het grootste Op het terras in de zon met een lekkere
eiland en daar woont dan ook driekwart pint bier kwamen we weer op verhaal.
van de bevolking. Op 17 april 1986
werd een vredesverdrag getekend, s’Avonds maakten we nog een rondrit in
waarmee een einde kwam aan de een originele Engelse dubbeldekkerbus
Driehonderdvijfendertigjarige Oorlog met die ruim een uur zou duren, maar waarvan
Nederland, die sinds 1651 duurde en maar iets meer dan een half uur gereden
waarin geen enkel schot werd gelost. werd. Op elke straathoek hield de gids
namelijk een minutenlang betoog over de
De eilanden liggen in de Golfstroom, geschiedenis van de Isles of Scilly, dus
waardoor het er zelden vriest of sneeuwt, hadden wij de route net zo goed kunnen
maar het kan er wel erg hard waaien. lopen. Maar gezellig was het wel.
De archipel is al sinds de Steentijd
bewoond. Vroeger bestond de economie De volgende dag namen wij de ferry
uit zelfvoorzienende landbouw en visserij, naar Tresco om de Abbey Gardens te
nu vormen toeristen de belangrijkste bron bezoeken en dat was zeker de moeite
van inkomsten. Zij komen vooral af op de waard. De subtropische Abbey Garden is
stranden. Het klimaat is ideaal voor de een prachtige tropische tuin zonder glas.
teelt van bloemen en snijbloemen die het Duizenden exotische planten van over de
belangrijkste exportproduct vormen. hele wereld, bloeiend hier op de Scilly-
eilanden. Hier voor de kust van Cornwall
Het was eind mei maar de invloed van de komt de lente vroeg, de herfst blijft laat
warme golfsroom was er goed te merken en de winter bestaat nauwelijks. Het is
want het was tropisch warm en er stond absoluut een subtropisch paradijs, Tresco
weinig wind, waardoor het volop zomer Abbey Gardens staat vol met planten
leek. In het centrum van St. Mary waren die eigenlijk op 30 mijl afstand van het
meerdere hotels maar die waren allemaal vasteland van Cornwall geen enkele kans
vol of gereserveerd zodat wij vreesden zouden hebben.
geen onderdak te kunnen vinden.
De prachtige tuin, gebouwd in de 19e
Terugvliegen naar Plymouth vonden we eeuw rond de ruïnes van een benedictijnse
niet echt aantrekkelijk dus liepen we maar abdij, herbergt soorten uit de mediterrane
een paar pubs af om te vragen of daar klimaatzones wereldwijd, van Brazilië tot
wellicht een kamer vrij was. Na enig zoeken Nieuw-Zeeland en Birma tot Zuid-Afrika.
vonden we uiteindelijk een kamer die wij Het gezicht van de tuin verandert het
maar direct voor 2 nachten boekten. hele jaar door. De lentebloemen bloeien

15

NOTACHAM - Maart 2019

weken eerder dan op het vasteland - de We mochten landen op baan 20 en na
perfecte ambiance na een lange, koude het sluiten van ons vliegplan namen we
winter. In het najaar contrasteren de een taxi naar het centrum om een bed &
rode, gouden en amberskleuren van het breakfast te zoeken.
seizoensgebladerte met de prachtige
proteas, aloë’s en camelia’s. Zelfs tijdens De volgende dag gingen we na een
de winterzonnewende zijn er meestal uitgebreid Englisch Breakfast weer
meer dan 300 soorten planten in bloei. richting vliegveld om de thuisreis te
aanvaarden. Het weer was redelijk en
In de namiddag namen wij de ferry weer ook enroute zag het er acceptabel uit. De
terug naar St. Mary’s om in een gezellig cloudbase was in elk geval hoog genoeg
visrestauarnt deze dag af te sluiten. De om op 2.000 voet te vliegen en het zicht
volgende dag zouden we weer terug naar voldoende om ook het kanaal over te
Hilversum gaan vliegen. steken.
We vlogen langs Brighton en Eastbourne
De vlucht van St.Mary Isles of Scilly maar daarna kregen we opdracht om naar
(EGHE) terug naar Plymouth (EGHD) was het noorden te vliegen richting Manston
5 minuten korten dan de heenweg omdat omdat boven Folkestone de Red Arrows
wij tailwind hadden vanaf de Atlantische aan het trainen waren. Na enige tijd
Oceaan. Wij vertrokken nu van baan 14 mochten wij onze koers naar Dover weer
en doordat die afloopt waren wij vrij snel voortzetten en via het kanaal, Calais en
los. De vlucht terug over Lands End en Oostende bereikten we Costa VOR en
Corwall verliep zonder bijzonderheden en begon de PH-DRT de stal te ruiken. Na
bij de havendienst in Plymouth dienden Vlissingen en Dordrecht bereikten we
we ons vliegplan in voor het verdere weer onze thuisbasis Hilversum waar we
verloop van onze reis. Het was al wat in het clubhuis eindelijk een welverdiend
later geworden en Hilversum zouden wij biertje konden pakken.
niet meer voor end of daylight kunnen
bereiken want dat was nog 3,5 uur
vliegen. We besloten om een nachtstop
te maken in Shoreham-by-Sea (EGKA)
op 1,5 uur vliegen van Plymouth.

Een uur later mochten we vertrekken en
langs de zuidkust van Engeland vlogen
wij weer terug via Torquay, Exmouth,
Bournemouth en Portsmouth naar
Shoreham-by-Sea.

16

NOTACHAM - Maart 2019

Bookreview Gann’s vliegenverhalen worden opgeluisterd
Pedro Blas Gonzales met een gevoel van nostalgie, zelfs in 1974,
toen dit fantastische boek voor het eerst werd
In 1935 begon Ernest K. Gann met gepubliceerd. Gann beoefend zijn schrijven
barnstormen. Zoals zoveel andere piloten met literair enthousiasme. Zijn stijl is zuinig,
in de begintijd van de luchtvaart, begon de want hij gaat recht op zijn doel af, namelijk
passie van Gann voor vliegen met houten het vertellen van verhalen over vliegen,
jachtvliegtuigen. Hij zou uiteindelijk een piloot vriendschap en de aantrekkingskracht van
van een luchtvaartmaatschappij worden en de lucht. Gann verspilt geen woorden.
vele soorten vliegtuigen in verschillende
delen van de wereld vliegen. Gann beschrijft de dagen dat er maar weinig
Gann werd later een succesvol schrijver van luchthavens waren en verharde banen
romans en non-fictie. Hij publiceerde meer schaars waren. Hij informeert de lezer dat
dan 24 boeken. Zijn romans The High and controletorens pas halverwege de jaren dertig
the Mighty (1935), Islands in the Sky (1944) verschijnen. Vliegen werd meestal gedaan
en Fate is the Hunter (1961) werden ook “by the seat of your pants”. Hij verzekert ons
zeer goed ontvangen als film. Gann heeft dat navigatie bijna volledig “avigation” was,
destijds ook als piloot van een luchtvaart- omdat de meeste piloten niet eens op de
maatschappij gevlogen vanaf de jaren 1930 hoogte waren van radiopeiling.
tot de jaren 1950.
Gann sluit het boek af met een appendix die
Het Flying Circus van Ernest K. Gann is het hij ‘Dossier on Principal Characters’ noemt,
toppunt van enthousiasme voor vliegen. waarin hij de specificaties vermeld van alle
Tegenwoordig dient het boek als nostalgie 23 vliegtuigen waarover hij in het boek
voor de vroege dagen van de luchtvaart. schrijft. Alle vliegtuigen zijn interessant,
Het boek ontleent een deel van de titel aan zo niet historisch belangrijk. Hij haalt aan
Eddie Rickenbacker’s WWI-memoires dat de Douglas DC-4 een zeldzame stall-
uit 1919, Fighting The Flying Circus. snelheidskarakteristiek had: stallspeeds
Rickenbacker was een Amerikaanse ace, waren beter (lager) met stroomuitval
met 26 luchtoverwinningen. Het vliegende dan met stroom aan. Even interessant is
circus was het Duitse jachtvliegtuig dat de “drukcabine” van de Boeing 377
(Jagdgeschwader 1) die tijdens WWI werd Stratocruiser gelijk is zowel op 5.500 voet
gevlogen door Manfred von Richthofen, de als op 25.000 voet.
ace die later de bijnaam “Rode baron” kreeg.
Ernest K. Gann werd geboren op 13 oktober Het Flying Circus
1910 en stierf op 19 december 1991. van Ernest Gann
zal enthousiaste
Gann schrijft over luchtvaart over de hele luchtvaarten-
wereld. In een hoofdstuk getiteld “Saint- thousiasten
Exupéry’s Century”, is het onderwerp van bekoren zolang
het essay de Franse schrijver en vlieger, mensen
Antoine de Saint-Exupéry, vooral bekend geïnteres-
door het schrijven van The Little Prince. Het seerd zijn in
hoofdstuk vertelt over het kameraadschap vliegen en
tussen Saint-Exupéry en zijn goede vriend en luchtvaart-
mede-piloot Jean Mermoz (1901-1936) in de geschiedenis.
begintijd van de Franse luchtverkeersdienst
Compagnie Générale Aéropostale.

NOTACHAM - Maart 2019 it jaar bestaan de KLM,
het Nederlands Lucht-
100 Jaar Luchtvaart en Ruimtevaartcentrum
in Nederland
D(NLR) en Fokker hon-
derd jaar. Gezamen-
Bron: Luchtvaartnieuws lijk hielden zij op 14 maart het
evenement ‘100 jaar luchtvaart
in Nederland’ in het Eye Filmmu-
seum in Amsterdam-Noord. Het
evenement werd bijgewoond door
koning Willem-Alexander. Tijdens
het evenement werd stilgestaan
bij de ontwikkeling van de inter-
nationale burgerluchtvaart. Ook
werd nader ingegaan op de uit-
dagingen voor de luchtvaart in
Nederland. ‘Slim, duurzaam en
economisch verantwoord blijven
vliegen’ staat daarbij centraal.

Eeuwenlang staarden onze voorouders naar de hemel en verzuchtten “Oh als ik toch eens
als een vogel zou kunnen vliegen”. Het wiel werd uitgevonden en ook varen over het water
bleek niet al te moeilijk, maar vliegen in de lucht leek altijd onbereikbaar. Er werden wel
pogingen gedaan met van allerlei vliegtoestellen, maar men ging daarbij altijd ervan uit dat je
moest klapwieken als een vogel om in de lucht te komen. Totdat in 1891 Otto Lilienthal zijn
eerste zweefvlucht van 25 meter maakte met een zgn. “Fixed Wing” en het bestaan van lift
kon bewijzen. Na de uitvinding van de benzinemotor die een propeller kan aandrijven gingen
de ontwikkelingen erg snel.
Woensdag 17 december 1903, Kitty Hawk, North Carolina. Vanaf een winderig strand
bestuurde Orville Wright als eerste mens een gemotoriseerd vliegtuig. Een historische
dag in de wereldgeschiedenis, want het vliegtuig heeft sindsdien een grote invloed op de
hedendaagse maatschappij. Een overzicht van de ontwikkelingen die de luchtvaart op het
hedendaagse niveau brachten.

Al snel na de Wright-brothers proberen allerlei andere waaghalzen ook een vliegtuig te
bouwen. Nog voor het einde van het decennium (1909) lukt het de Fransman Bleriot over Het
Kanaal tussen Frankrijk en Engeland te vliegen. Datzelfde jaar vindt in Ede (Gelderland) door
Jan Hilgers ook de eerste vlucht vanaf Nederlandse bodem plaats. Tal van anderen volgen
met het behalen van het vliegbrevet, en sommigen gaan zelfs hun eigen vliegmachines
bouwen. Een van de Nederlanders onder hen is Anthony Fokker, die in Duitsland zijn ‘Spin’
ontwerpt en bouwt. Op 1 september 1911 vloog Fokker zijn Spin rond de Sint Bavo kerk in
Haarlem.
Een logische volgende stap is de inzet van vliegtuigen in het leger. Zo is de Nederlandse
Luchtvaartafdeling (LVA) vanaf juli 1913 actief vanaf het vliegveld Soesterberg. Als een jaar
later de Eerste Wereldoorlog uitbreekt, blijkt hoe snel het vliegtuig zich heeft ontwikkeld.

18

NOTACHAM - Maart 2019

Vooral de Fokker-vliegtuigen in Duitse Dit toestel zorgt voor snellere reistijden,
dienst maken een enorme indruk. meer comfort voor passagier en personeel
en betaalbare tickets. Want tot nu toe
Na de Eerste Wereldoorlog bestaat er was vliegen vooral een zaak voor de goed
plotseling een overschot aan vliegtuigen. gefortuneerden.
Zo wordt er gekeken naar de mogelijkheden
van commercieel gebruik. Op 7 oktober De DC-3 is met ongeveer 13.000 exemplaren
1919 wordt in Nederland de Koninklijke het meest gebouwde transport- en
Luchtvaartmaatschappij voor Nederland verkeersvliegtuig ter wereld. Fokker is eind
en Koloniën (KLM) opgericht, in mei 1920 jaren dertig zijn leidende marktpositie kwijt.
vindt de eerste vlucht plaats van Londen Eind jaren dertig wordt de Nederlandse
naar het militaire vliegveld Schiphol bij vliegtuigenfabriek zelfs de Europese
Amsterdam. verkoopagent van Douglas. Anthony Fokker
In dezelfde maand vliegt ook het Belgische zelf overlijdt in 1939 op 49-jarige leeftijd.
SNETA voor het eerst. In 1923 wordt deze
maatschappij omgedoopt in de Societé Met het uitbreken van de Tweede
Anonyme Belge d’Exploitation Aerienne Wereldoorlog worden tal van nieuwe
(Sabena). Ook andere landen starten met technieken toegepast in de luchtvaart. De
lijndiensten. In de daaropvolgende jaren bommenwerpers moesten steeds verder
ontstaan ondermeer de Deutsche Luft kunnen vliegen, de jagers werden steeds
Hansa (1926), Boeing Air Transport (1927, sneller en wendbaarder. Dit leidde tot een
later United) en Swissair (1931). revolutionaire uitvinding: de straalmotor.
Het eerste straalvliegtuig was de Duitse
In deze jaren twintig is Fokker nog Heinkel He 178 (1939). Pas op het eind
de meest aansprekende commerciële van de oorlog werden de straaljagers
vliegtuigbouwer ter wereld, en de KLM operationeel ingezet.
voert vanaf het eind van dit decennium met
de Fokker F.VII al een geregelde lijndienst Na de oorlog kwamen duizenden militaire
uit naar Nederlands-Indië. De toestellen vliegtuigenbeschikbaarvoordecommerciële
bestaan in deze tijd nog uit stalen frames luchtvaart. De luchtvaartmaatschappijen
overspannen met linnen en vleugels van weten zo de draad weer snel op te pakken,
hout. Ook is het comfort aan boord verre ook omdat de infrastructuur in het nog
van groot. nasmeulende Europa vernietigd is. Zo
weet de KLM bliksemsnel na de oorlog een
Dit verandert in de jaren dertig, wanneer de vloot van DC-4 Skymasters te verkrijgen.
Amerikaanse vliegtuigbouwers Douglas en Eind 1945 wordt met dit toestel alweer de
Boeing het voortouw nemen. Boeing komt eerste naoorlogse lijndienst naar Batavia
met de geheel metalen 274 en Douglas uitgevoerd. Ook de Lockheed Constellation
ontwerpt de DC-1 en meteen daarna met de doet in deze periode zijn intrede.
DC-2. In 1934 maakt de eerste DC-2 van de
KLM, de Uiver, faam door in een recordtijd Een logisch gevolg van de uitvinding van
naar Australië te vliegen. De DC-3 Dakota de straalmotor is in 1949 de De Havilland
(1935) verandert de luchtvaart voor altijd. Comet, het eerste straalverkeersvliegtuig

19

NOTACHAM - Maart 2019

ter wereld. Door vele technische problemen uiteindelijk zelfs als laatste overgebleven
en enkele rampen is dit Britse toestel grote vliegtuigfabrikant naast Boeing te
geen succes. De Boeing 707 en de nestelen. En in 2006 komt het grootste
DC-8 zorgen voor een ommekeer. Deze verkeersvliegtuig ter wereld niet meer uit
nieuwe toestellen zijn wat de DC-3 in de Seattle maar uit Toulouse.
jaren dertig was. Vliegen wordt sneller,
comfortabeler en later ook goedkoper. De Luchtvaartmaatschappijen zijn in de loop
KLM kiest voor de DC-8, terwijl Sabena der jaren steeds meer gaan samenwerken.
de Boeing 707 selecteert. Daarna worden Door middel van allianties worden
ook straalverkeersvliegtuigen voor de korte netwerken samengevoegd en personeel
afstand gebouwd. Eerst de Franse Caravelle gedeeld. Het belangrijkste was, wat de KLM
in de jaren vijftig, later volgen de Boeing betreft, de fusie met Air France. Het was
727 en 737 en de DC-9 in de jaren zestig. de eerste overname van vele toekomstige.
Ook andere grote maatschappijen azen op
Al snel dienen de opvolgers van de DC-8 kleine overnamekandidaten, zeker gezien de
en Boeing 707 zich aan. Lockheed komt strubbelingen van de laatste jaren.
met de Tristar, McDonnell-Douglas met de
DC-10 en Boeing met de gigantische 747. Want de positie van de luchtvaart is broos.
De Frans-Britse supersonische Concorde Elke oorlog of ziekte heeft zijn invloed
uit 1969 lijkt voor een nieuwe revolutie te op de resultaten van maatschappijen
zorgen, maar dit toestel wordt nooit een en fabrikanten. Op 11 september 2002
echt succes. Op 24 oktober 2003 sluit de werden zelfs vier vliegtuigen gebruikt bij
Concorde haar actieve dienst af. Toch is de zelfmoordaanslagen. Anderen willen de
Europese luchtvaartindustrie springlevend. luchtvaart een voet dwarsbomen omdat
Het Frans-Duitse Airbus weet zich tussen ze vliegtuigen als milieuvervuilend en
de grote Amerikanen te dringen, en rustverstorend beschouwen.

Oprichting SNVL In Europees verband is de SNVL verbonden
met de Federation of European Women Pi-
Op 25 januari 2019 is de Stichting Neder- lots(FEWP), die de vrouwen in de luchtvaart
landse Vrouwen in de Luchtvaart (SNVL) internationaal verbindt. De oorsprong van
officieel opgericht. SNVL is een netwerk van de SNVL ligt in de Internatonal Ladies Cup
en voor vrouwen in de luchtvaart in Neder- bijeenkomsten die in 1995, vervolgens in
land. Het doel van de SNVL is bevorderen 1997 en 1999 bij de Eindhovense Aeroclub
en steunen van vrouwen in de luchtvaart, motorvliegen te Eindhoven werden gehou-
voor alle luchtvaartsporten zoals motor- den. Daarna nog in 2001, 2003 en 2005 op
vliegen,maarookbijvoorbeeldzweefvliegen, vliegveld Teuge.
schermvliegen, paramotorvliegen, delta- Na deze succesvolle vliegbijeenkomsten
vliegen, parachutespringen, ballonvaren, waren er intussen internationale vriend-
modelvliegen, luchtverkeersleiding; kortom schappen gesloten en werd de volgende
alles wat met luchtvaart te maken heeft. stap gezet: het oprichten van een Neder-
landse vereniging die aansluit bij de FEWP.
Beppie Versluys, Dertien Europese landen zijn inmiddels
de eerste aangesloten bij de FEWP.
Nederlandse
vrouw die een Voor mee informatie:
Nederlands www.stichtingnederlandsevrouwen-
vbleiehgabarldeev2e(0t1930) inluchtvaart.wordpress.com

NOTACHAM - Maart 2019

City Skydive belevenis oordoppen. Hierna werden we begeleid
Bert Kuijper naar een fraaie briefingkamer alwaar een
video werd getoond van wat we konden
Bij de evenementen commissieleden verwachten, en wat voor tekens we van de
ontstond al enige tijd geleden het idee instructeur konden krijgen gedurende de
om eens het Skydiven in het vrij nieuwe sessies. Praten bij een windsnelheid (lees
windtunnel gebouw aan de A2 bij Utrecht te valsnelheid) van zo’n 200 km per uur is er
gaan beleven. In dit fraaie moderne gebouw dus niet bij ! Daarna gingen we stuk voor
staan twee verticale windtunnels die elk stuk drie maal de windtunnel in voor zo’n
door twee elektrische windturbines worden anderhalve minuut om het te ervaren.
aangedreven die windsnelheden tot zo’n 300
km per uur kunnen leveren. Dat stelt je in Het is inderdaad een geweldige ervaring,
staat om in die tunnels te kunnen zweven als maar best lastig in het begin om stabiel
ware je in een vrije val vanuit een vliegtuig. te blijven liggen met een holle rug en kin
omhoog met gespreide armen en benen.
De beginnende en ervaren skydivers Maar daarvoor was de instructeur aanwezig
kunnen hier dan ook al hun vrije val figuren om je daarop te wijzen. In de laatste sessie
beoefenen zonder uit een vliegtuig te hoeven nam hij je tevens mee omhoog in de tunnel
springen. Dit alles begeleid door ervaren en wat een geweldige ervaring bleek te zijn.
gecertificeerde instructeurs. Zo ook togen Hierna kregen we ook nog een demonstratie
Madelon Pol, Hans van Doorn, Rene Verjans te zien van wat er allemaal mogelijk is met
met dochter Luna en ondergetekende het maken van vrije val figuren.
naar dit centrum om ons ook eens te
laten instrueren in dit gebeuren. Helaas Al met al dus een geslaagde ervaring voor
bestond de groep dus uit voornamelijk de eenieder die afgesloten werd met een
evenementen commissieleden zelf, daar debriefing door de instructeur en uitreiking
zich weinig leden hadden aangemeld voor dit van een “diploma” met je eindresultaten.
evenement. Hopelijk nu een volgende keer na Onder het genot van een drankje hebben we
onze opgedane ervaringen meer. Want het elkaars ervaringen nog even nabesproken en
smaakte ons wel naar meer achteraf ! waren het er over eens dat een herhaling van
dit evenement er zeker moet komen! Hopelijk
Na de inschrijving en ontvangst door de komen er dan na al onze ervaringen dan wat
instructeur kregen we een mooie blauwe meer aanmeldingen binnen om mee te gaan.
overall aan en werden we tevens voorzien Ik raad het u allen aan, het is zeer de moeite
van een valhelm inclusief een haarnetje en waard !

NOTACHAM - Maart 2019

Een terugblik op het examen Eenmaal door de PPL stof, heb ik via Bas
en de PPL opleiding bij de ACHA Vrijhof een oefenexamen gedaan, waarna ik
groen licht kreeg en langs mocht bij het CBR.
Laurens Drapers Het deed me daar weer even terugdenken
aan mijn autotheorie 7 jaar geleden. Ik
Dinsdag 26 februari heb ik het praktijkexamen hoopte vooral op weer een positief resultaat!
voor mijn PPL mogen doen en kan ik met Ik had me nog extra voorbereid via ‘Drillster
trots mededelen dat ik nu bij de groep – E-learning’ van de vliegschool Hilversum.
gebrevetteerde vliegers van de ACHA Dit is in feite een vragen databank, waarbij
hoor! Hieronder volgt een verslagje van de die vragen 80-100% (!) overeen bleken te
opleiding en het examen. komen met de werkelijke vragen bij het CBR.
Mede dankzij deze tool heb ik een gemiddelde
Nadat ik in september vorig jaar solo was score van ruim 95% gehaald. Eitje dus!
gegaan, moest er nog aardig wat gevlogen
worden, maar werd het vooral de hoogste tijd Na nog wat solo, navigatievluchten met
om aan de theorie te beginnen. In combinatie Dirk Evers en examentraining mocht ik het
met mijn master Econometrie aan de VU en examen doen. Ik moest een examenvlucht
een bijbaan was het soms al zoeken naar naar Münster Osnabrück (EDDG) voorberei-
momenten om te kunnen vliegen, laat staan den en ik had geluk, want die dag was
om ook nog de PPL theorieboeken in te het kastelenweer: QNH 1035, CAVOK en
duiken. Als opstapje ben ik begonnen met de verwaarloosbare wind. Perfecte condities
RT, een mooie mix van theorie en praktijk. en aan het weer kon het niet meer liggen!
Dat heb ik op een aantal maandagavonden Eenmaal boven de Veluwe, kreeg ik te horen
samen met andere leerlingen op de ACHA dat moest uitwijken naar Teuge. Toen ik daar
gehaald. Ernst Burggraaff gaf de lessen en een T&G had gemaakt, heb ik de welbekende
dat beviel zo goed, dat ik daarna mijn IFR oefeningen moeten doen: steile bochten,
certificaat ook erbij heb gehaald. stall met en zonder flaps, een simulated
engine failure en route en een keer direct na
Toen ik afgelopen oktober mijn master takeoff.
afrondde, kon ik dan eindelijk beginnen met
het bestuderen van leuke onderwerpen. Daarna mocht ik terugkeren naar EHHV, over
het ecoduct vloog ik het circuit van baan
18 binnen. Op het moment dat ik bij de 4e
landing de full stop maakte en terug taxiede
naar de parking, feliciteerde mijn examinator
Kees Quist mij en sprak hij al de verlossende
woorden ‘Proficiat’, waarna hij mijn klamme
handje ontving en een handdruk uitdeelde.
Een brede grijns is die dag niet meer
vertrokken van mijn gezicht.

Het is nu wachten totdat ik mijn brevet binnen
krijg van Kiwa, en terwijl ik dat doe hoop ik
alweer op zo’n mooie zomer als afgelopen
jaar! Ten slotte wil ik graag de ACHA, en in
het bijzonder mijn instructeur Bob Verkroost,
hartelijk bedanken voor het faciliteren van
deze opleiding.

22

NOTACHAM - Maart 2019

Nachtrating in Twee Nachten gek, die schemering en al die lampjes. En
Richard van Staden ten Brink ook wel wonderlijk, dat Bob dat prachtige
voorbeeld van Amerikaanse aerodynamica,
Sinds 2012 heb ik mijn PPL brevet. Maar nota bene het meest gebouwde vliegtuig
ik had nog geen bewezen competenties in ter wereld, steevast een “gebakje” noemde.
de nachtelijke uren. Met als resultaat een Maar na takeoff was er ook veel normaal. In
ontsierende “DAY ONLY” beperking op mijn tegenstelling tot de gasten van de Belgische
brevet. Toen kwam het besef: die beperking televisiejournalist Jambers, doet een Cessna
moet eraf. Ik ga mijn NVFR nachtrating namelijk in de nachtelijke uren precies
halen! hetzelfde als overdag.

Een aantal jaar terug had ik al eens met Bob keek eerst even kort of ik niet een
de ACHA een nachtvluchtje in Stadtlohn neiging had tot het draaien van nachtelijke
gemaakt. Dat was erg leuk en ik wist steile bochten. Dat is erg gevaarlijk, want
daardoor ook dat ik in Stadtlohn terecht desorientatie slaat ’s nachts makkelijk toe
zou kunnen, als ik er serieuzer werk van zou met een potentiële graveyard spiral tot
willen maken. Ik belde daarom Rob Zeevalk gevolg. Maar mijn IR training (zoals gezegd:
van Flugplatz Stadtlohn, die mij er terecht DAY ONLY…) zorgde ervoor dat er, elke
op wees dat ik al vrij laat in het seizoen was. keer als ik een bocht van precies 30 graden
En mij vervolgens vroeg of ik het wel echt draaide, een mentaal belletje afging. Dus Bob
graag wilde. Na mijn bevestiging zei hij dat er was daar wel blij mee.
misschien nog wel wat te regelen viel.
En toen kwamen de circuits. De een na
De volgende week had hij wat geregeld. Tot de andere. En dat ging in eerste instantie
mijn verbazing kon ik terecht bij ons eigen Bob minder soepel. Wat ik merkte, was dat ik op
Verkroost, die verspreid over twee dagen wel final wat moeite had het glijpad te bepalen.
wat nachtelijke uurtjes kon vrijmaken. Met Met variatie in snelheid en een onstabiele
Bob had ik nog geen ervaring. Eerlijk gezegd approach tot gevolg. Na wat keren tegen de
is zo’n oud F-16 vlieger best intimiderend baan te zijn gestuiterd, begon er wel enige
voor een hobbypiloot voor wie 180 geremde progressie zichtbaar te worden.
paardenkrachten buitengewoon veel lijkt. En
ook Helga, die mij heeft leren vliegen, vond Voor het behalen van de nachtrating, moet
hem best een indrukwekkende meneer. Zou je 5 solo starts en landingen maken. En na
ik na die paar jaar vliegen nu toch eindelijk landing nummer 9 kwam daarom de vraag op
door de mand vallen? of Bob het aandurfde mij die avond nog solo
te laten gaan. Bob twijfelde daar zichtbaar
Op woensdag 12 februari begonnen we. Eerst over en alleen een zeer zelfverzekerde
twee uurtjes van Amsterdam naar Stadtlohn bevestiging van mij (Bob: ik blufte een
rijden en daarna in de kist. Toch even wat beetje…) trok hem over de streep.

NOTACHAM - Maart 2019

Ik zette Bob af bij de toren met een gevoel dat tussen een verzameling nachtkaarsjes en een
erg leek op mijn allereerste solo bij Helga. verzameling 1600 W bouwlampen.
Alleen in de kist met de vraag of je het zonder
de wijze woorden van de instructeur ook We zijn daar op een VFR vliegplan naartoe
nog kunt. Gelukkig draaide ik mijn circuitjes gevlogen en mochten met de zegening van
zonder problemen. En na nummer 5 schudde Herr Kontroller zonder beperking de ILS
ik Bob de hand en zetten wij samen de afvliegen. Was heel indrukwekkend allemaal.
Cessna in de hangar. Ik mocht weer twee Ondertussen was Bob scherp op afwijkingen
uurtjes terugrijden na Amsterdam. Met een in fraseologie. Hij was ervan overtuigd dat
voldaan gevoel kroop ik onder de wol. de Kontroller, die ons inmiddels voor de
vijfde keer rond vectorde, onze aanwezigheid
Op vrijdag 14 februari – twee dagen later – in de CTR ook erg leuk vond. Ik was daar
was het weer zover. Naast de 5 solo starts niet zo van overtuigd, maar het gaat daar in
en landingen, is namelijk ook een eis voor de Duitsland allemaal wel erg soepel en zonder
nachtrating dat je 5 uur zelfstandig gevlogen aanziens des vliegtuigs.
hebt. Het maakt daarbij niet zoveel uit hoe je
die 5 uur besteedt, als je ze maar maakt. Na nog wat circuitjes vlogen we terug
naar Stadtlohn en zat Bob letterlijk met het
Bob liet mij die tweede nacht ook ervaring horloge in de hand de laatste minuten van de
opdoen op een groot vliegveld, namelijk vijf uur af te tellen. En na een laatste landing
Münster-Osnabrück. Dan weet je ook hoe de was het dan zo ver. De nachtrating was een
PAPI en de baanverlichting er op een groot feit. Hard werken, maar ook wel heel mooi
vliegveld uitzien. En dat is heel wat anders resultaat. Bedankt Bob en Rob, het was een
dan op Stadtlohn. Zeg maar het verschil hele mooie belevenis!

AMSTERDAM

Een vooruitstrevend en professioneel
makelaarskantoor gespecialiseerd in business-

en investeringsvastgoed

WWW.VALKERINGENCO.NL
020 644 22 20

0167292.pdf 1 16-6-2016 12:08:50

24

NOTACHAM - Maart 2019

Nieuw “Flight Instructor Aerobatics” veel meer vertrouwen geven in jouw eigen
Stephen van Dijck kunnen en de mogelijkheid om een vliegtuig
beter te beheersen.
Hallo, mijn naam is Stephen van Dijck, sinds
1 januari ben ik lid van de ACHA. Binnen Ik verzorg mijn lessen op mijn eigen vliegtuig;
de ACHA-Vliegschool (ATO) zal ik mij een Zlin 242L (PH-VNX), dit is een volledig
bezig gaan houden met de nieuwe cursus aerobatic toestel met mogelijkheden tot +6
Aerobatics waarmee wij binnen de ACHA en -3.5 G (de Zlin is voor onderhoud bij
eerdaags zullen starten. een CAMO ondergebracht en is in de ACHA
Vliegschool bijgeschreven als lesvliegtuig)
In de cursus Aerobatics worden gedurende
5-10 vlieguren alle basic aerobatic-figuren Aerobatics is iets dat ik altijd gevlogen heb
geleerd en na het succesvol afronden van (nu al meer dan 30 jaar); vanaf mijn tijd bij
deze korte opleiding kan de Rating Aerobatic de Luchtmacht (NF-5 en F-16) tot nu als
(A) in het brevet worden bijgeschreven (deze display- en competitie vlieger op een Sukhoi
Rating is net als de Night(A) onbeperkt 29. Mijn liefde voor Aerobatics en het plezier
geldig) en de voldoening die ik er in vind, wil ik heel
De Rating Aerobatic(A) maakt het mogelijk graag met jullie delen.
dat je zelfstandig Aerobatics mag vliegen. Na
afronding van de opleiding zal het je sowieso Meer informatie: www.afmt.nl

25

NOTACHAM - Maart 2019

Jan Hilgers Johan Willem Emile Louis Hilgers (Jan
Eerste piloot van Nederland Hilgers) werd geboren op 19 december 1886
Wist je dat Ede meer dan 100 jaar geleden te Probolingo in Indonesië. Hij werd door zijn
een vliegveld had? Jan Hilgers was de ouders naar Nederland gestuurd om een vak te
eerste Nederlandse piloot die boven leren en kwam bij de firma Verwey en Lugard
Nederland vloog vanaf het vliegveld in Ede. terecht die in 1910 nabij Ede en Soesterberg
Dit was op 29 juli 1910. Eigenlijk zou niet twee vliegkampen hadden ingericht.
Jan Hilgers, maar Clement van Maasdijk Aangezien Jan Hilgers al ervaring had met
de eerste zijn die dat zou doen. Dit zou in het vervaardigen van zweefvliegtuigen, werd
Friesland gebeuren tijdens de in Heerenveen hij door deze firma naar het Franse Pau
georganiseerde vliegdagen. Twee Haagse gezonden om daar vlieglessen te nemen bij
zakenlieden wilden die primeur graag Blériot. Nog voordat hij zijn brevet gehaald
voor zichzelf hebben, dus organiseerden had, moest hij terugkeren naar Ede om daar
ze een vliegdemonstratie bij Ede, boven de een vliegdemonstratie te geven.
Doesburger Heide. Hiervoor vroegen ze Jan
Hilgers. Deze kon nog niet echt vliegen; om In Heerenveen was men namelijk de
bochtjes te vliegen moest hij zijn vliegtuig primeur aan het voorbereiden om de eerste
landen, draaien en weer opstijgen. Toch was Nederlander boven Nederland te laten
het een succesvolle demonstratie. vliegen. Die Nederlander moest Clément van
Maasdijk worden. Verwey wilde die primeur
afsnoepen en kocht de Blériot XI die Johan
uiteindelijk op 29 juli 1910 vloog. Het toestel
werd via Wageningen getransporteerd door
Evert Jan Schoonderbeek naar het vliegkamp
te Ede. De vlucht stelde niet veel voor. Johan
had daarvoor nog maar drie keer gevlogen
en kon nog geen bochten maken. Hij vloog
daarom in een rechte lijn, landde, draaide
zijn toestel om en vloog weer verder in een
rechte lijn.

Johan bleef een tijdje in dienst bij Verwey
en Lugard en hun Maatschappij voor
Luchtvaart. Hier maakte hij een aangepaste
versie van de Blériot XI, die aangeprezen
werd als het type “Verwey & Lugard”, en
had de verantwoording over de fabriek.
In 1911 haalde hij alsnog zijn brevet bij
zijn eigen vliegschool. In 1912 vertrok hij
naar Duitsland om daar te gaan werken bij
Fokker. Hij demonstreerde de Fokker Spin in
Rusland en vertrok met twee Fokkers naar
Nederlands-Indië om daar het product aan
te prijzen. Wat niet zo’n succes bleek te zijn.
Hij was de eerste vliegenier die in Indonesië
een crash maakte, die hij overleefde. Hij bleef
daarna in Nederlands-Indië wonen.

26

NOTACHAM - Maart 2019

Op 30 mei 1914 werd de Proefvliegtuigen- In 1913 kwam er een nieuwe vliegmaat-
afdeling van het Nederlandsch-Indisch leger schappij bij: “de kampioen” met zelfs drie
opgericht (voorloper van de uiteindelijke Bleriots en drie Sommer-tweedekkers. De
ML-KNIL), en werd Hilgers aangetrokken vliegtuigen werden ondergebracht in de loods
als instructeur- werktuigkundige. Hij van “De condor”. Op 1 juli 1913 kwam er op
bleef hiervoor werken totdat Nederlands- Soesterberg een militaire luchtvaartafdeling,
Indië in 1942 door de Japanners werd vanwege de militaire toepassingen van
binnengevallen. In 1945 overleed Hilgers in de luchtvaart. Met het begin van de eerste
een gevangenkamp nabij Ngawi. wereldoorlog in 1914 breidde de militaire
luchtvaart zich noodgedwongen uit. De civiele
Het vliegkamp Ede of sportluchtvaart ging in het oorlogsgeweld
Op 20 augustus 1910 werd in Gilze-Rijen ten onder. Het Edese vliegkamp werd
op de Molenheide het eerste Nederlandse betrokken bij de “overlandvluchten” die
vliegterrein officieel in gebruik genomen. benodigd waren voor het militaire vliegbrevet.
De werkzaamheden aan het terrein in Ede Er werd nu regelmatig tussen Soesterberg en
werden inmiddels ook met succes bekroond. Ede heen en weer gevlogen.
Zelfs buitenlandse gasten beschouwden het
vliegkamp als een der mooisten in Europa. Carley
In oktober van 1910 werd hier een grote Na de eerste wereldoorlog vestigde de
vliegdemonstratie gehouden met diverse jonge vliegtuigbouwer Joop Carley een
buitenlandse aviateurs. In november echte vliegtuigfabriek op het vliegkamp
gebeurde dat op Soesterberg. Beide Ede. Hij maakte hier diverse vliegtuigen.
demonstraties waren een groot succes. De vliegschool was ook flink opgezet met
Financieel was dat niet zo, omdat het publiek in totaal 13 toestellen. Daarnaast werd
al snel merkte dat je veel goedkoper en net de mogelijkheid voor passagiersvluchten
zo goed buiten het terrein naar het vliegen geboden. Concurrent Anthony Fokker was
kon kijken. in de eerste wereldoorlog in Duitsland
als vliegtuigbouwer actief geweest. Na de
De luchtvaartactiviteiten van Verwey oorlog kwam hij terug met een groot aantal
en Lugard werden ondergebracht in de van zijn vliegtuigen die inmiddels grote
Maatschappij voor Luchtvaart (MvL). Jan indruk hadden gemaakt. Men stond in de
Hilgers ging de frabicage van vliegtuigen rij om zijn producten af te nemen. Dit ging
leiden en was vlieginstructeur op de beide ten koste van vliegtuigbouwers als Joop
vliegvelden van Soesterberg en Ede. Carley. In september 1921 keerde hij terug
naar het westen van het land. Het vliegkamp
Het bleek spoedig dat de verwachtingen bleef ontruimd achter, de hangars werden
van de leerlingen-aantallen te hoog gesloopt.
gegrepen waren. Er moest geld bij. De
vliegdemonstraties brachten ook niet op wat
men gehoopt had. De MvL hield het begin
1912 voor gezien. In juni 1912 hield “de
condor” er mee op. Henri Bakker ging echter
door en richtte een eigen vliegschool en
vestigde zich met zijn Bleriot op het terrein
op de Doesburgerheide. Bakker was een van
de weinige pioniers die nog een boterham in
de aviatiek verdiende.

Jan Hilgers in de “cockpit” en zijn medestudenten
aviateurs op Soesterberg in 1911

NOTACHAM - Maart 2019 egin deze maand hebben het
Ministerie van Infrastructuur
Niet akkoord met en Waterstaat en de LVNL het
“definitief” ontwerp
VFR-routes Lelystad Bontwerp van de VFR-routes
van en naar Lelystad gep-
Bron: AOPA resenteerd. Het ontwerp werd als een
definitief ontwerp gepresenteerd en
dit resulteerde in de nodige kritiek.
Vanuit de volle zaal kwamen veel kri-
tische opmerkingen en vragen over het
ontwerp van de VFR-routes en het proces
van totstandkoming. AOPA heeft zowel
vóór als tijdens de presentatie kritiek
geuit op het ontwerp van de route. Ook
heeft zij grote zorgen uitgesproken over
capaciteitsbeperkingen die de routes tot
gevolg zullen hebben. Het is duidelijk dat
de voorgenomen bouw van windturbines
in de Flevopolder in belangrijke mate be-
palend is geweest voor het ontwerp.

De (geplande) windturbines zullen van grote invloed zijn op (de veiligheid van) het VFR-
verkeer van/naar en rond Lelystad Airport. AOPA vertrouwt erop dat uiteindelijk door de
verantwoordelijke beleidsbepalers de juist afwegingen worden gemaakt en dat de bouw van
windturbines in de polder niet zullen leiden tot operationele beperkingen.

Van het Ministerie kwam de belofte om op de kritiek van de gebruikers en de
belangenverenigingen terug te komen. Men weigerde echter de term “definitief” van het
ontwerp te schrappen. Inmiddels is er namens het Ministerie, LVNL, CLSK en de luchthaven
wel de volgende reactie gegeven:

1. Communicatie
Er is door deelnemers een sterke behoefte uitgesproken om nauwer betrokken te worden bij
de ontwikkeling van Lelystad Airport. Dit is een duidelijk signaal en hier geven wij vanuit LVNL,
CLSK, het ministerie van IenW, en Lelystad Airport graag op de volgende wijze invulling aan:

Er komt een vaste contactpersoon vanuit LVNL voor de lokale gebruikers. Deze contactpersoon
en/of een afvaardiging van de toekomstige luchtverkeersleiders zal maandelijks deellnemen aan
het Operationeel Overleg Luchthaven Lellystad (OOLL). Er komt vanuit LVNL een webpagina
met nieuws en informatiee over vliegen op Lelystad Airport als gecontroleerde luchthaven. Dit
portal is bedoeld voor zowel professionele als recreatieve gebruikers.

Voor de zomer komen de toekomstige luchtverkeersleiders, samen met vertegenwoordigers
van Lelystad Airport langs om kennis te maken. U krijgt persoonlijk uitleg over de nieuwe
situatie en kunt met de verkeersleiders in gesprek gaan.

28

NOTACHAM - Maart 2019

Hiermee krijgen zij inzicht in uw organisatie 3. Capaciteit
en de specifieke behoeften die onder de Er zijn vragen gesteld over de hoeveelheid
gebruikers leven. Vanwege de geplande klein verkeer (vaste vleugel en heli´s) wat
bouw van windturbines vlakbij de luchthaven door middel van de ontworpen routes,
ontwikkelt LVNL in opdracht van het zowel onder VFR als Special VFR condities
ministerie van I en W een adviesroute vanaf kan worden afgehandeld. Zoals tijdens de
BRAVO tot aan het Veluwemeer. Rond maart/ bijeenkomst toegelicht is dit een complexe
april organiseren wij hierover een consultatie vraag met grote afhankelijkheden van de
bijeenkomst. wijze waarop het verkeersaanbod zich in de
toekomst zal gaan ontwikkelen. Desondanks
LVNL organiseert in juni een ‘Be prepared willen wij u graag meer inzicht bieden in de
day’ voor alle professionele en recreatieve mogelijke aantallen vliegbewegingen onder
gebruikers van de luchthaven. Als diverse aannames. Vanwege de door u
vervolg op deze dag zullen er diverse getoonde specifieke interesse hierin, zal de
gebruikersbijeenkomsten worden georga- luchthaven hierover uiterlijk voor de zomer
niseerd met verschillende thema’s. De keuze een bijeenkomst organiseren en hier LVNL
van de specifieke thema’s is mede afhankelijk bij betrekken.
van uw input. Vanwege de door u getoonde
interesse in de toekomstige capaciiteit van 4. Toekomst kleine lluchtvaart.
de luchthaven voor VFR verkeer, zal de Er zijn vragen gesteld over de mogelijke
luchthaven hierover uiterlijk voor de zomer afbouw van kleine luchtvaart op Lelystad
een bijeenkomst organiseren en hier LVNL Airport over de jaren heen. In het
bij betrekken. ondernemingsplan van de luchthaven zijn
hier aannames over gedaan. Tevens was
2. Ontwerp VFR-routes hiervoor de Alderstafel Lelystad ingericht,
Tijdens de bijeenkomst op 4 februari hebben een en ander onder leiding van de provincie
we uw zorgen over enkele onderdelen van Flevoland.
het VFR-routeontwerp gehoord. De situatie
rondom punt YANKEE en de mogelijkheid De luchthaven en de Provincie Flevoland
van kruisend verkeer bij starten baan 05 is zullen in dit kader met u in gesprek gaan
hierbij onderdeel van gesprek geweest. Ook over hoe wordt omgegaan met de verwachte
is de hoogte van route MIKE op de grens capaciteitsontwikkeling voor de kleine
van de Schiphol TMA ter sprake gekomen. luchtvaart. Daarnaast is de GA betrokken
Veiligheid is onze topprioriteit en we willen bij het proces van de luchtruimherziening
dan ook graag in gesprek over de door u en worden ontwikkelingen en vraagstukken
geuite zorgen. in de sector besproken en aangepakt via het
bestaande overleg (GA platform) met het
Wij zijn hiervoor op zoek naar een aantal ministerie van I en W.
vliegers (ca. 5) die hun expertise in willen
brengen. Mocht u interesse hebben om
uw expertise in te brengen dan kunt u
zich hiervoor aanmelden. Wij organiseren
vervolgens een bijeenkomst met deze
expertgroep om in gesprek te gaan over het
ontwerp. Ter voorbereiding op dit gesprek
worden de genoemde punten nogmaals door
ons nagelopen.

29

NOTACHAM - Maart 2019

Luchtvaartagenda
Marcel Millenaar

Data Omschrijving Locatie Website
April 2019

10 Air Base Day Beauvechain AB (BE)

10 - 13 Aero Friedrichshafen Friedrichshafen (DE) aero-friedrichshafen.de
Mei 2019

5 Shuttleworth Season Old Warden (UK) www.shuttleworth.org/

Premiere Airshow events/airshows

11 - 12 Fly in Diepholz (DE) www.aeroclub-diepholz.com/

fly-in-2019/

17 Spottersday NATO BA118 Mont-de-marsan www.natotigers.org/

Twiger meet (FR) tiger-news/spottersday-

ntm-2019

25 Duxford Air Festival Duxford (UK) www.iwm.org.uk/events/

duxford-air-festival-2019

30 Wings & Wheels Hoogeveen (NL) www.wingsenwheels.nl/
Juni 2019

1 - 2 Stampe fly in and display Antwerpen (BE) www.stampe.be/UK/

SV-meeting.html

9 - 10 Oostwold Airshow Oostwold (NL) www.oostwold-airshow.nl/

14 - 15 Open dagen Volkel (NL) www.defensie.nl/

onderwerpen/luchtmachtdagen

15 - 16 Classic Cars & Aeroplanes Seppe (NL) cca-seppe.nl/

17 - 23 Paris Air Show Le Bourget (FR) www.siae.fr/en/

22 - 23 Flughafenfest Erfurt Erfurt (DE) erfurt-airshow.de/

ACHA Motorrit De rit zal nu zo’n 150 km lang zijn en
Evenementencommissie ons voeren over fraaie wegen in het
rivierengebied van Nederland. Onderweg
Voor de Motards onder ons heeft de zullen er enkele stops worden gemaakt bij
evenementen commissie weer een motorrit “points of interest” en bij een restaurant
gepland en wel op zaterdag 18 mei voor een lunch. Dus schroom je niet, poets
aanstaande met als uitwijk de zondag er op. je tweewieler op, zorg voor een volle tank en
De voorgaande rit was blijkbaar in goede een goed humeur en meldt je aan !
aarde gevallen bij de deelnemers vandaar
dat we dit jaar dit er weer een keer een Om ca 10:30 komen we bij de ACHA club bij
organiseren. elkaar waar na een kop koffie met appelgebak
en een korte briefing de tocht wordt
aangevangen. Rond 16:00 uur verwachten
we weer terug te zijn op vliegveld Hilversum,
om onder het genot van een drankje onze
ervaringen uit te wisselen.

Wij zien graag uw aanmeldingen tegemoet
bij : [email protected]

30

NOTACHAM - Maart 2019

ICAO Luchtvaartkaart 2019 Bestellen
Bron: KNVvL De kaarten zijn op dit moment in de
voorverkoop via de webshop van de KNVvL.
Wij zijn verheugd te melden dat de ICAO Je kan je exemplaar vast bestellen. Zodra de
Luchtvaartkaart 2019 binnenkort bij de kaarten gedrukt en geleverd zijn, beginnen
KNVvL te verkrijgen is. In samenspraak met wij met de verzending van de bestellingen.
AOPA en NACA zal de KNVvL de distributie De kaarten zijn gelamineerd en (beperkt)
van de luchtvaartkaart verzorgen. Dit zijn ongelamineerd beschikbaar en kosten € 8,50
Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) en respectievelijk € 6,50 per stuk, exclusief
de KNVvL onlangs overeengekomen. verzendkosten. De gelamineerde kaart is
alvast te reserveren, voor de ongelamineerde
KNVvL-directeur Ronald Termaat: “wij versie volgt dit binnenkort.
zijn vereerd dat LVNL ons het vertrouwen
heeft gegeven om de verspreiding van de
luchtvaartkaart te verzorgen voor de hele
sector Lichte Luchtvaart. Dit vertrouwen
illustreert de goede band die tussen ons
is ontstaan. Wij hopen dat het een goed
voorteken is voor meer mooie dingen op
samenwerkingsgebied.”

Voor het eerst is ook het KNVvL-logo
afgebeeld op de voorkant van de kaart.
Termaat: “Hiermee laten wij als KNVvL
zien een serieuze partner te zijn bij de
totstandkoming van de kaart en bij de (her)
indeling van het Nederlandse luchtruim.
Hierbij staan wij uiteraard voor onze leden.
Voor de luchtsporters moet ruimte blijven
om te vliegen.”

Van de VMS commissie Vanwege de verordening is ook de lichte
Gabe Spalburg luchtvaart (luchtvaart die niet commercieel
of militair is) verplicht om voorvallen te
ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport) melden. Een luchtvaartvoorval is elke
heeft recent een nieuwe meldtool gelanceerd. veiligheid gerelateerde gebeurtenis die:
Deze meldtool is veel gebruiksvriendelijker
dan de versie van EASA en bovendien meer 1. Een luchtvaartuig, de inzittenden of andere
toegespitst op de lichte luchtvaart. personen in gevaar brengt of zou kunnen
brengen
Meldplicht 2. In het bijzonder een ongeval of een ernstig
De Verordening (EU) nr. 376/2014 voor het incident omvat
melden van voorvallen in de burgerluchtvaart
is sinds 15 november 2015 van kracht en Website
vervangt Richtlijn nr. 2003/42/EC. Zie de website van IL en T voor de link
naar de meldtool: https://www.ilent.nl/
onderwerpen/voorvallen-luchtvaart

31

NOTACHAM - Maart 2019

Thee/Koffie Agenda en activiteiten • Clubvluchten gaan alleen door onder
Mariële Lugard CAVOK condities.

Voor clubvluchten gelden de volgende Meedoen met clubvluchten?
uitgangspunten: Meld U aan als u een plaats over hebt,
een maatje zoekt of een plaatsje zoekt.
• Wij vertrekken in wintertijd om 12.00 De organisatoren helpen graag een
LT en bij zomertijd om 13.00 uur LT handje.

• Vergeet niet zélf tijdig, bij voorkeur Heeft u zelf nog leuke suggesties,
minimaal één week van te voren, een ontdekte u ergens een leuk veldje, met
toestel te reserveren. aardige mensen, goed restaurant of een
interessant museum?: wij horen het
• De vluchtleider is anderhalf uur van graag van u.
te voren aanwezig. Dan wordt onder
het genot van een kop koffie/thee de Mocht u vragen hebben (of zich willen
bestemming, route e.d. besproken. aanmelden), mail dan naar:
[email protected]
• Let op het uur wachttijd bij vluchten
naar het buitenland en gecontroleerde of bel met:
velden! Rob Cordes 06-24382614,
Mariëlle Lugard 035-6563717
• Vanwege de afstand of een programma of Leander Petit 06-53783453
op de plaats van bestemming kan op
een andere tijd dan de standaardtijd
vertrokken worden. De vluchtleider
informeert de deelnemers hierover.

Datum Veld Nm contact bijzonderheden
maart
Zo 31 EBGB 080 Rob Grimbergen, altijd een uitdaging
april
Zo 14 EDWF 107 Leander Leer, T&G oefenen?
Zo 28 EHMZ 067 Mariëlle Over het mooie Zeeuwse land & water
mei
Zo 12 EHHV-??? Bert ACHA motormuizen in aktie!
Za 18

Onze club & onze leden Geslaagd Praktijk PPL (A)
Laurens Draper
Totaal aantal leden 346 waarvan 30
begunstigers, 1 lid van verdienste: Geslaagd Night rating
Mariëlle Lugard. Richard Staden
ten Brink
Nieuwe leden/begunstigers:
Stefanie van Altena-Koele uit Geslaagd voor ATPL
Loosdrecht (LAPL TMG), Jenny van theorie:
Breukelen uit De Meern (beg.) Alexandra
Liv Harkes uit Zandvoort (PPL) Nieuwenhuis
Devin van Tuijll uit Rijswijk (beg.)

32

ADV AMN ONDERHOUD

VERHUUR

professionele licht-,
geluid- en videoapparatuur

EVENTS

totaal ontwerp en
technische realisatie

ADVIES

complete audiovisuele-
en lichtinstallaties

SERVICE

installatie, reparatie
en onderhoud

DE SCHAKEL TUSSEN MENS EN TECHNIEK Speulmanweg 7 0345 - 520 860
4112 ND Beusichem w w w.S LRth e ate r te c hni e k .nl

33


Click to View FlipBook Version