MODUL RBT TINGKATAN 2

CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 2.1

Teknologi
Pembuatan

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 2.2

Reka Bentuk
Mekanikal

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

BAB 2.2 – REKA BENTUK MEKANIKAL

2.2.1 Mengenal Pasti Komponen Mekanikal m/s 44-47

No Gambar Nama Fungsi

1 Gear Digunakan untuk memindahkan kuasa

Gigi gear : menyalurkan kuasa

2 Pautan Penghubung untuk dua bahan

(Linkage)

3 Tuil / Tuas Sistem yang berkaitan daya, beban dan fulkrum.
(Lever)
Tujuan : Memudahkan kerja

4 Takal - Beban jadi ringan

(Pully)

- Mudah diangkat

5 Tali Sawat - Tali yang berputar semasa takal memacu

(Belting) - Pengantara bagi penghantaran kuasa antara dua takal.

- Ada pada motorsikal/basikal

6 Aci Sesondol Aci sesondol digunakan untuk membuka dan menutup injap
(Cam Shaft) (valve) dalam kenderaan bermotor seperti kereta.

7 Aci Engkol Menukarkan gerakan linear kepada gerakan berputar.

8 Gelongsor • Pengurang geseran bagi menggerakkan sesuatu

(Slider) komponen.

• Banyak digunakan dalam industri yang memerlukan

pemindahan beban yang berat.

9 Galas bebola • Pengantara bagi objek yang berputar
(Ball Bearing) • Pengurang geseran dan melancarkan pergerakan
• Ditemukan pada bahagian roda kenderaan

10 Bindu • Digunakan bersama dengan mesin gerudi

(Chuck) • Memegang dan mencengkam mata gerudi.

11 • Rantai • Tali yang berputar semasa gear memacu
(Chain) • Pengantara bagi penghantaran kuasa antara dua gear.
• Ada pada motorsikal/basikal
•

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

Di topik 2.2.1, kita pelajar ______ komponen mekanikal, iaitu:

1) Gear 2) Pautan 3) Tuil / Tuas 4) Takal

5) Tali Sawat 6) Aci Sesondol 7) Aci Engkol

8) Gelongsor 9) Galas Bebola 10) Bindu 11) Rantai

2.2.2 – Bagaimana Sistem Mekanikal Berfungsi pada Produk yang Dipilih m/s 48

Sistem mekanikal merupakan satu produk yang mempunyai sekurang-kurangnya dua komponen mekanikal.

Nyatakan komponen mekanikal kepada suatu produk (sistem mekanikal) serta fungsinya.

Sistem Gambar Bahagian Komponen Fungsi kompinen mekanikal

mekanikal mekanikal

(produk)

Brek Tuas Memperlahan dan

Basikal memberhentikan basikal

Hendal Galas bebola Menggerakkan hendal dengan

bebas

Roda Galas bebola Membenarkan roda berputar

dengan mudah

Pedal Gear Penghantar kuasa untuk basikal

bergerak

Rantai Pengantara antara dua gear

Kipas Pemegang kipas Pautan Penghubung kipas dengan siling

Badan kipas Galas bebola Membenarkan kipas berputar
dengan mudah
Monopod Penghubung Pautan Menghubungkan monopod dan
Pintu monopod dan Gelongsor pemegan telefon
pemegang telefon
Batang monopod Pengurang gesaran bagi
memanjangkan dan memendekkan
Engsel Pautan batang monopod
Menghubungkan pintu dengan
dinding

2.2.3 – Menghasilkan Lakaran 3D Reka Bentuk Gajet yang menggunakan komponen sistem mekanikal

yang dipilh m/s 49

Sebelum melakukan kerja amali untuk menghasilkan satu sistem mekanikal, pelajar perlu menghasilkan lakaran dulu.

*** pelajar perlu menentukan satu produk mekanikal dan produk tersebut mesti mengandungi sekurang-kurangnya
dua komponen mekanikal.

*** Lakaran perlu mengandungi  (N urin) (S uka) (B uli) (K akak) (elemen) (prinsip)

Nurin, N = Nama produk Kakak, K = Komponen
Suka, S = Saiz (Ukuran) Elemen, E = Elemen
Buli, B = Bahan Prinsip, P = Produk

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

2.2.4 – Menganalisis Kesesuaian Komponen yang digunakan untuk Membina Gajet m/s 50

Setelah lakaran akhir dihasilkan, analisis diperlukan untuk mengenal pasti kesesuaian komponen yang

digunakan. Pelbagai aspek/kriteria perlu dinilai untuk menghasilkan produk yang berkualiti dan dapat

menarik perhatian pembeli.

Nama (sistem mekanikal) yang akan dihasilkan: (Contoh : Monopod boleh laras)

Kriteria Penerangan Ya/ Cadangan penambahbaikan
Penilaian Tidak -
Reka Bentuk Reka bentuk monopod menepati cita rasa pelanggan
Komponen dan mempunyai nilai kebolehpasaran yang tinggi. Ya

Jenis Bahan Bahan-bahan berfungsi seperti yang diharapkan Menggunakan aluminium
yang tetapi batang batang monopod akan berkarat apabila Tidak bagi menggantikan besi
digunakan tersentuh air
Kedudukan Kedudukan pemasangan yang ergonomik. Suis Ya -
Pemasangan ON/OFF mudah dicapai oleh jari pengguna
Komponen Ya -
Kemasan Menggunakan cat sembur sebagai kemasan untuk
melindungi kelemahan

2.2.5 – Membuat Rumusan Kekuatan dan Kelemahan Komponen Sistem Mekanikal yang Dipilih untuk

Membina Gajet m/s 51

Setelah analisis dilakukan, pereka bentuk membuat RUMUSAN dengan mengambil kira kekuatan dan kelemahan

komponen mekanikal yang dipilih untuk membina gajet.

Nama (sistem mekanikal) yang akan dihasilkan: (Contoh : Monopod boleh laras)

Bahagian Produk Komponen Kekuatan Kelemahan

mekanikal -
Akan longgar setelah lama
Penghubung Pautan Menyambung monopod dengan digunakan

monopod dengan pemegang telefon

pemegang telefon

Batang monopod Gelongosr Mengurangkan geseran supaya batang

moopod boleh dipanjangkan dan

dipendekkan dengan mudah.

2.2.5 – Membina Gajet Mekanikal Berfungsi m/s 52 – 55
Langkah-langkah untuk membina gajet:

1) Membuat lakaran ceraian sistem dan komponen
2) Menyediakan komponen-komponen pembinaan
3) Penghasilan komponen
4) Pemasangan komponen
5) Pengujian
6) Kemasan

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 2.3

Reka Bentuk
Elektrik

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

2.3 – REKA BENTUK ELEKTRIK

2.3.1 – Elemen Sistem Elektrik

A) SUMBER m/s 62 C) MEDIUM m/s 63

1. Sumber tenaga elektrik ialah sumber yang boleh 1. Satu pengantara antara sumber dengan
digunakan untuk membekalkan tenaga elektrik. beban.

2. Medium berfungsi untuk mengalirkan arus
elektrik

2. Sumber tenaga elektrik berpunca daripada jana
kuasa, bateri, solar dan sebagainya.

3. Terdapat 2 jenis sumber:
a) Sumber yang boleh diperbaharui
Maksud: Sumber yang boleh
digunakan semula
Contoh: Angin, air, matahari, ombak

3. 2 jenis medium:
a) Medium yang berwayar
b) Medium tanpa wayar

b) Sumber yang tidak boleh diperbaharui Medium yang Medium tanpa wayar
Maksud: Sumber yang akan habis dan tidak berwayar
dapat dikitar semula
Contoh: Petroleum, arang batu, gas, tenaga
nuklear

D) KAWALAN m/s 63

B) BEBAN m/s 63 1. Kadang kala, arus elektrik akan mencecah nilai
yang tinggi dan ia akan sangat berbahaya untuk
1. Beban ialah sebarang peralatan elektrik digunakan.
yang disambungkan pada litar elektrik
untuk membolehkannya berfungsi dan 2. Kawalan = pengawalan arus elektrik secara
beroperasi. selamat

2. Contohnya: 3. Cara kawalan:
Beban (Contoh：Mentol) menghasilkan kesan Memutus dan menyambungkan litar.
apabila dapat elektrik daripada sumber.
(Contoh：Bateri) 4. 2 jenis kawalan:
a) Manual

Kawalan suhu secara manual pada seterika.
b) Automatik

*** Beban: Benda yang menggunakan elektrik untuk Kawalan suis automatik pada pemutus litar
menghasilkan kesan
(Contoh: Mentol / peruik nasi / laptop / kipas)

HUBUNGAN SUMBER, BEBAN, MEDIUM & KAWALAN

Medium

Sumber Beban + Kawalan

Contoh: Sumber = Bekalan elektrik Medium = Wayar
Beban = Seterika Kawalan = Butang kawalan suhu

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

E) JENIS-JENIS ARUS m/s 64

Arus Ulang-alik (AU) Arus Terus (AT)
a) AU merupakan satu bentuk arus elektrik yang a) AT merupakan satu bentuk arus elektrik yang

arah alirannya berulang-alik. arah alirannya sehala/ tetap.
b) Kelebihan AU: b) AT dihasilkan daripada pelbagai sumber seperti

Voltan bagi arus jenis ini boleh dinaikkan dan bateri, sel solar dan dinamo jenis komutator.
diturunkan menggunakan transformer.
c) AU dialirkan ke rumah kediaman c) Arus mengalir satu arah sahaja seperti di bawah:

2.3.2 – Menunjukkan Cara Reka Bentuk Litar Peralatan Elektrik m/s 65
Reka bentuk litar bagi sesuatu peralatan boleh ditunjukkan menerusi 3 aspek, iaitu:
1) KESELAMATAN
Tujuan : mengelakkan berlakunya litar pintas
Cara : kedudukan yang selamat (Contoh: tersembunyi, tidak dapat dicapai tangan, tidak terdedah)

2) KEDUDUKAN PERANTI DALAM LITAR m/s 66
Tujuan : Selain keselamatan, ia jimat ruang dan kelihatan lebih kemas dan cantik (tujuan komersial)

3) SAMBUNGAN LITAR

Litar tertutup Litar Buka Litar Pintas
Litar ini mempunyai satu kitaran Litar ini TIDAK mempunyai satu Litar ini berlaku apabila
lengkap pergerakan arus kitaran lengkap pergerakan arus wayar positif (+) yang bocor
bersentuhan dengan wayar negatif (-)
Contoh susunan litar tertutup: Contoh susunan litar buka: yang bocor
i) suis mesti tutup i) suis buka
ii) semua wayar mesti sambung ii) ada wayar tidak sambung Kesan litar pintas
i) mentol tidak menyala
Kesan litar tertutup: Kesan litar buka: ii) bahaya
i) mentol menyala i) mentol tidak menyala iii) percikan bungan api
iv) mungkin kebakaran

Lakaran Litar tertutup Lakaran Litar Buka Lakaran Litar Pintas

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

2.3.4 – Menghasilkan Lakaran Reka Bentuk Litar Elektrik yang akan Dibuat m/s 69 – 70
Gambar sebenar

Nama Mentol Bateri Wayar Suis
Simbol

*** Sebuah litar ringkas yang terdiri daripada (sumber), (medium), (beban) dan (kawalan)

Analisis ELEMEN sistem elektrik  Bateri = Sumber Wayar = Medium
Mentol = Beban Suis = Kawalan

Membuat Lakaran Reka Bentuk LITAR SKEMATIK

Lakaran Litar Elektrik Lakaran Reka Bentuk Litar Skematik

2.3.3 – Membuat Pengiraan Parameter Elektrik dalam Reka Bentuk Litar m/s 67 - 68

Arus eletrik (I) merupakan kadar aliran cas elektrik. Pengaliran arus elektrik dapat diukur dengan menggunakan
ammeter. Unit S.I. bagi arus elektrik ialah Ampere (A)

Voltan (V) ialah beza upaya di antara dua titik yang boleh diukur dalam unit volt (V) menggunakan
voltmeter

Rintangan (R) merupakan keupayaan sesuatu konduktor untuk mengehadkan atau menentang aliran arus elektrik
melaluinya. Unit bagi rintangan ialah ohm (Ω).

Parameter Unit Contoh Instrumen
Voltan (V) Volt (V) Nilai voltan untuk bateri ini adalah 1.5 Volt / 1.5 V Voltmeter
Arus (I) Ampere (A) Litar elektrik ini membawa nilai arus 3 Ampere / 3 A Ammeter
Rintangan (R) Ohm (Ω) Mentol ini mempunyai nilai rintangan 0.5 Ohm / 0.5 Ω
Kuasa (P) Watt (W) Litar ini mempunyai nilai kuasa 4.5 Watt / 4.5 W

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 2.4

Reka Bentuk
Elektronik

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 2.5

Reka Bentuk
Akuaponik

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

CIKGU OOI YUAN SHENG

BAB 2.6

Reka Bentuk
Makanan

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.

HAK CIPTA © : Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian modul ini dalam sebarang
bentuk atau cara sekalipun tanpa kebenaran bertulis daripada pihak Penulis dan Testpaper.com.my.