Vatan, el manfaati muqaddasdir!
ISSN 2010-6734 № 50 (2459) 2022-yil 15-dekabr, payshanba Gazeta 1904-yil 10-apreldan chiqa boshlagan www.samarkandnews.uz www.facebook.com/Samarkandnews_uz @Samarkandnews_uz
Музей ноёб экспонатлар билан бойиди Kuz-qish mavsumi har doim jiddiy e’tibor qaratish lozim bo‘lgan
masalalardan biri bo‘lib kelgan. Shuning uchun mavsumga yozning
chillasidan tayyorgarlik ishlari boshlanadi. Mavsumni betalafot o‘tkazish
bo‘yicha belgilangan chora-tadbirlar o‘z vaqtida amalga oshirildi.
Qadim kent
bunyodkorlik og‘ushida
Самарқанд давлат музей-қўриқхонаси та- Халқ депутатлари вилоят Кенгашининг қарори би- шаҳридан топилган ХIV асрнинг бошларига оид KOMMUNAL SOHADA ISH QIZG‘IN dastur asosida obod qilinmoqda. 9 oy davomida
сарруфидаги Халқлар дўстлиги ва диний бағри- лан Самарқанд давлат музей-қўриқхонасига юксак Чиғатой хонларининг тангалари жой олган. Joriy yilgi qurilish, bunyodkorlik ishlarida ushbu mahallalarida 7,2 km irrigatsiya tarmog‘i,
кенглик музейида "Миллий меросга менинг бадиий қийматга эга бўлган тасвирий ва амалий kommunal sohadagi chora-tadbirlarga keng 4 km piyodalar yo‘lakchasi qurilib, 200 dona
ҳиссам!" акцияси доирасида харид қилинган санъат асарларини, ноёб миллий мерос ашёларини Шунингдек, замонавий рассомлар томонидан o‘rin ajratildi. Jumladan, shahar aholisining tungi yoritish uskunalari, 247 dona temir-beton
ноёб ашёлар кўргазмаси ташкил этилди. харид қилиш, аниқлаш, ўрганиш учун 500 миллион ишланган ранг-тасвир асарлари, қўлда тўқилган elektr energiyasiga bo‘lgan ehtiyojini yaxshilash ustunlar o‘rnatildi. 8,1 km masofada elektr
сўм маблағ ажратилган эди. ипак гиламлар коллекцияси, ХХ асрда урф бўл- maqsadida shahar elektr tarmoqlari korxonasi tarmoqlari tortildi, 2 ta yangi TP o‘rnatildi va
Давлатимиз раҳбарининг 2022 йил 27 майдаги ган ва ҳозирда йўқолиб бораётган фототехникалар tomonidan 63,795 km masofada tarmoq tortilib, mavjud 10 ta TP ta’mirlandi. Shuningdek, 1,1
"Музейларда хизматлар соҳасини ривожлантириш — Президентимиз қарори билан бошланган ак- жамланмаси ҳам музейга ташриф буюрувчиларни mavjud 45 ta TP ta’mirlandi, 8 ta yangi TP km masofadagi gaz tarmog‘ hamda 5 dona GTK
чора-тадбирлари тўғрисида"ги қарорида "Миллий ция доирасида ходимларимиз вилоят ва республика бефарқ қолдирмайди. Ушбу ашёлар келгусида му- hamda 750 ta temir beton ustunlar o‘rnatildi. ta’mirlanib, xonadonlarga 819 dona elektron gaz
меросга менинг ҳиссам!" умумхалқ акцияси таш- бўйлаб илмий экспедицияларга чиқиб, бир қатор зей-қўриқхона тасарруфида ташкил этилиши режа- “Samarqandshahargaz” gaz ta’minoti bo‘limi hisoblagich o‘rnatildi.
кил қилиниб, акция доирасида давлат музейлари- ноёб ашёларни қўлга киритишди ва улар музей лаштирилган музейлар экспозициясини бойитиши tomonidan esa 20,4 km masofada yangi
га маданий бойликларни, жумладан, мустақиллик учун харид қилинди, — дейди Самарқанд давлат мақсад қилинган. gaz tarmog‘i tortilib, 15,2 km masofadagi 12,4 km masofadagi ichki yo‘llarga asfalt
йилларида яратилган юксак бадиий қийматга эга музей-қўриқхонаси бош муҳофизи Маҳмудхон Юну- mavjud tarmoq hamda 85 ta GTK ta’mirlandi. yotqizilib, 4,5 km masofada ichimlik suv tarmog‘i
бўлган тасвирий ва амалий санъат асарларини сов. — Аҳолидан харид қилиб олинган ноёб ашё- Музей маъмуриятининг маълум қилишича, ушбу Shuningdek, tabiiy gaz bilan ta’minlanmagan hamda 6,6 km masofada oqova suv tarmog‘i
харид қилиш, маданий бойликларни аниқлаш ва лардан кўргазма қўйилганлари орасида Пайариқ кўргазмадан ўрин олган ноёб ашёларга хориждан hududlariga 895 000 tonna suyultirilgan gaz qurildi. Mavjud 3 ta bozor infratuzilma ob’ektlari
давлат музейларига топширишда фаол иштирок тумани ҳудудидан топилган милоддан аввалги II-I ҳам қизиқиш ортиб бормоқда. Хусусан, Россия yetkazib berildi. Suv ta’minotida ham keng qurilib foydalanishga topshirildi va 115 ta kam
этган аҳоли вакилларининг намунали фаолиятини асрларга оид сакларнинг бронза қозони, Ўзбекистон телеканаллари томонидан милоддан аввалги II-I ko‘lamli ishlar olib borilmoqda. Shaharning yer ta’minlangan aholi xonadonlari ta’mirlandi. Har
кенг тарғиб қилиш, ҳар йили давлат музейларига бўйлаб йиғилган милоддан аввалги II милодий XIV асрларга оид сакларнинг бронза қозони, Қорахо- osti ichimlik suv tarmoqlari uzunligi jami 801,4 ikkala mahalla uchun yangi mahalla markazi
аҳолидан харид қилинган маданий бойликлар кўр- асрларга оид бронза ойналар коллекцияси, Иштихон нийлар давлатига оид кумуш тангаларга қизиқиш km bo‘lib, joriy yilning o‘tgan davri mobaynida binolari qurilib foydalanishga topshirildi. 1000
газмасини ташкил этиш вазифалари белгиланган тумани ҳудудидан топилган ХI асрга оид бўлган Қо- билдирилган. 13,97 km masofadagi ichimlik suvi tarmoqlari dona har xil turdagi manzarali daraxt ko‘chatlari
эди. Мазкур қарор ижросини таъминлаш борасида рахонийлар давлатига оид кумуш тангалар, Бухоро rekonstruksiya qilindi. ekildi. “Kaftarxona” mahallasi hududidagi
А. ИСРОИЛОВ maktab binosi ta’mirlandi. Eski poliklinika binosi
YANGI QURILISHLAR UCHUN buzilib, o‘rnidan yangi poliklinika binosi hamda
“Абу-Даби — Самарқанд — Янги йил Мулоҳаза ESKILARIDAN VOZ KECHAMIZ yangi DMTT binosi qurildi.
Абу-Даби” авиайўналиши очилди Samarqand xalqaro aeroportiga tutash
— оилавий байрам bo‘lgan hududlarda va temir yo‘l yoqasida SHAHAR YANGI QIYOFAGA
13 декабрь куни маҳаллий вақт билан рейсл ар ҳафтасига икки марта — сешанба ва joylashgan shahar qiyofasini buzib turgan va KIRMOQDA
соат 10:29 да Венгриянинг WizzAir авиа- шанба кунлари амалга оширилиши белгиланган. Негадир байрамларни катта давра- aeroport hududidagi xavfsizlik talablariga javob
компаниясига тегишли самолёт Самарқанд ларда дўстлар, жамоадошлар билан bermaydigan dala hovlilar, turar-joy va noturar- Shahrimiz hududida qurilish, bunyodkorlik
халқаро аэропортига келиб қўнди. WizzAir авиакомпанияси 2023 йилнинг 25 биргаликда нишонлаш урфга айланиб joy bino-inshootlarni belgilangan tartibda ishlari keng miqyosda davom etmoqda.
январидан Тошкент аэропортига ҳам ҳаф- бормоқда. buzish ishlari amalga oshirildi. Buzish ishlari O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-
Бу ҳақда “Uzbekistan Airports” акциядорлик тасига уч марта — душанба, чоршанба ва Бу урфнинг шундай кўринишлари борки, 3 bosqichda belgilangan bo‘lib, bugungi kunda yil 25-oktabrdagi “2022-2023-yillarda mahallalar
жамияти матбуот хизмати хабар берди. жума кунлари парвозларни бошлашни режа- йилдан-йилга “нишонлаш” маросими янги-янги 707 nafar mulkdorga 266,0 mlrd.so‘m tovon infratuzilmasini yanada yaxshilash bo‘yicha
лаштирган. анъаналар, тўкин дастурхон ва даврадошлар pullari to‘lab berilgan va ko‘chirish ishlari amalga qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qaroriga
Airbus А321 нео самолётида амалга оширилган ҳисобига кенгайиб бормоқда. Тўғри, айрим oshirilmoqda. Qolgan mulkdorlar bilan kelishuv asosan 150 ta mahallada umumiy uzunligi
илк парвоздан 141 нафар йўловчи фойдалан- Маълумот учун, WizzAir лоукостер авиакомпа- жамоаларда Янги йил байрамини нишонлаш ishlari (sud jarayonida) amalga oshirilmoqda. 101,229 km masofada 94 ta ob’ekt (ko‘cha)
ди. Экипаж аъзолари ва йўловчилар Самарқанд нияси дастлабки хабарларда чипталар нархи 40 удуми ва унинг харажатлари ташкилот ҳи- O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining bo‘yicha 71,3965 mlrd.so‘mlik asfaltlash
халқаро аэропортида карнай-сурнай садолари доллардан бошланишини маълум қилган. Компа- собидан қопланади. Тўкин дастурхон, ўйин- 2019-yil 2-apreldagi “O‘zbekiston Respublikasi ishlari, umumiy uzunligi 10,4 km masofadagi
остида кутиб олинди. ния веб-сайтида дастлабки рейсларнинг нархи 90 кулгу базмгоҳдаги шароитларга гап йўқ! va Birlashgan Arab Amirliklari o‘rtasida ikki 22 ta ob’ektda 3,728 mlrd.so‘mlik ichimlik suvi
доллар эканлиги кўрсатилган. Кўпинча бундай даҳмазали тадбирларни ўзаро tomonlama hamkorlikni yanada mustahkamlash tarmog‘ini qurish, 2,175 km masofadagi 4 ta
Ушбу йўналишда тўғридан-тўғри мунтазам меҳр-оқибатнинг мустаҳкамланиши, бир-бири- va kengaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi ob’ektda 625,0 mln.so‘mlik oqova suv tarmog‘ini
мизга бўлган садоқатнинг илдиз отиши, деб qarori ijrosini ta’minlash maqsadida “Mustaqillik” qurish, 8 ta ob’ektda 601,0 mln.so‘mlik elektr
тушунамиз. mahallasi hududidagi “Xo‘ja Yusuf Xamadoniy” ta’minotini yaxshilash hamda 22 ta ob’ektda
Аслида-чи? Хаёлимга баъзан бу тўқликка masjidi atrofida joylashgan fuqarolarga tegishli qiymati 7,698 mlrd.so‘mlik ishlarni amalga
шўхлик эмасми, деган фикр келади. Ушбу ҳо- turar va noturar joy binolarni belgilangan oshirish belgilangan.
латни муаммо даражасида муҳокама қиладиган tartibda ko‘chirib o‘rnidan yangi, zamonaviy
бўлсак, айни байрам арафасида нарх-навонинг mehmonxona majmuasini qurish belgilangan. Shunindek, investitsiya asosida ham qator
бир неча бор ошиб кетишига гувоҳ бўламиз. Shu bois, hududdagi buzilishi belgilangan 39 ob’ektlar qurilishi ko‘zda tutilgan. Davlatimiz
Кўзимизни юмиб, аввал байрам ташвишига, ta ob’ektdan 5 tasi loyihadan chiqarilgan, 27 rahbarining 2022-yil 8-sentabrdagi “Abu Dabi
сўнгра уни жим-жимадор қилиб нишонлаш- nafar mulkdorga 9,4 mlrd so‘m tovon pullari taraqqiyot jamg‘armasi ishtirokida “Samarqand
га киришиб кетамиз. Тайёргарлик жараёни to‘lab berilgan va ko‘chirish ishlari amalga shahrida suv ta’minoti tizimlari va yo‘l
10—15 кун аввал бошланади. Ҳатто, оилавий oshirilmoqda, qolgan mulkdorlar bilan kelishuv tarmoqlarini modernizatsiya qilish” loyihasini
байрам нишонлашга ҳам алоҳида тайёргарлик ishlari olib borilmoqda. amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi
кўрамиз. Янги йил кечасида кимларни меҳмон- “Shirin” mahallasida ham 2 400 ta turar qarori ijrosi doirasida 2022—2024-yillar
га таклиф этишни ҳам, кимникига меҳмонга va noturar-joy ob’ektlarining ko‘chirilishi mobaynida Samarqand shahrining Gagarin va
боришни ҳам олдиндан режалаштирамиз. То belgilangan bo‘lib, bugungi kunda 934 nafar Amir Temur ko‘chalarida keng ko‘lamdagi qurilish
эрталабг а қадар уйма-уй юриб, Янги йилни mulkdorga 106,0 mlrd.so‘m tovon puli to‘lab va bunyodkorlik ishlari amalga oshiriladi.
кутиб оламиз ва нишонлаймиз! berilgan va ayni paytda ko‘chirish ishlari amalga
Янги йил байрамини нишонлаш Европа oshirilmoqda. Ushbu dastur doirasida Gagarin ko‘chasining
халқларининг удуми бўлиб, юртимизга кириб Xuddi shunday “Zarafshon” MFY hududidan O‘zbekiston ko‘chasi bilan kesishgan qismidan
келганига кўп вақт бўлгани йўқ. Лекин унинг ko‘prik qurilishi munosabati bilan 51 ta, mavjud temir yo‘l o‘tkazgichgacha hamda Amir
оҳанрабодек бутун вужудимизни қамраб олиши Universitet hiyoboni hududidan Samarqand Temur ko‘chasining Gagarin ko‘chasi bilan
шунчалик тез амалга ошдики, ҳеч бир байрам, davlat universitetiga yangi o‘quv binosi qurilishi kesishgan qismidan Bo‘stonsaroy ko‘chasigacha
ҳатто Наврўз ҳам бир оила аъзолари иштиро- munosabati bilan 35 ta hamda Gagarin ko‘chasini bo‘lgan qismlarida ichimlik suv tarmoqlarini
кида тантана қилинмайди. Биз қачон ноўрин M-37 avtomobil yo‘li bilan bog‘lash uchun yangi rekonstruksiya qilish, Gagarin ko‘chasining
удумларимизга чек қўямиз? yo‘l qurilishi munosabati bilan 90 ta turar va Mirzo Ulug‘bek hamda Rudakiy ko‘chalari bilan
noturar joy binolari mulkdorlari bilan ochiq kesishmasida tonnel qurish, Gagarin ko‘chasidan
Сарвара АБДУРАҲМОНОВА muhokama ishlari olib borilmoqda. kesib o‘tgan temir yo‘l ustidagi yo‘l o‘tkazgichni
modernizatsiya qilish hamda M-37 avtomobil
OBOD MAHALLALARDA yo‘liga chiqish uchun Siyob kanali ustida ko‘prik
“Obod qishloq” va “Obod mahalla” dasturlari qurish hamda ushbu ikkita ko‘chani to‘liq
bo‘yicha belgilangan chora-tadbirlarni o‘z rekonstruksiya qilish ishlari belgilangan.
vaqtida, samarali amalga oshirishga alohida
e’tibor qaratilmoqda. Joriy yilda shahrimizning Albatta, bu ishlar amalga oshirilgach shahar
“Dukchiyon” hamda “Kaftarxona” mahallalari ko‘chalaridagi tirbandliklar ancha kamayadi.
R. OLIMOV,
shahar hokimining qurilish,
kommunikatsiyalar, kommunal xo‘jalik,
ekologiya va ko‘kalamzorlashtirish
masalalari bo‘yicha o‘rinbosari
www.samarkandnews.uz Har bir narsaga yuzaki nazar tashlab quvonishdan saqlaning. 2022-yil 15-dekabr, payshanba,
№ 50 (2459)
2 SAMARQAND Mark AVRELIY
Ёшларга оид давлат сиёсати — амалда! Ushbu maqolani yozib tugatganimdan keyin, va boshqa boʻlimlariga eʼtibor ikkinchi, balki oxirgi Siz nima deysiz?
ancha muddat unga sarlavha topolmay yurdim. darajaga tushirib qoʻyilgan. Nima emish, oʻquvchilar
Ёшларни таълимнинг барча босқичларига тўлиқ жалб Nihoyat, “Maʼrifat” gazetasi mushtariylaridan biri bu kelajakda tilshunos boʻlmas emish!? Ushbu mantiqdan qimmatbaho, sifati shubhali darsliklar faqat kimlargadir
этиш, уларнинг касб-ҳунар эгаллаши учун шароит яратиш, borada menga yordam berdi. Bozordagi gibridlangan kelib chiqiladigan boʻlsa, ular kelajakda matematik, yoqqani uchun millionlab nusxalar chop etilmasligi kerak.
замонавий билимларни эгаллаши йўлида олиб борилаётган kartoshkalar, pomidorlar, mayizlar dastlab ximik, biolog, geograf boʻlmaydi deb, boshqa fan
кўп қиррали ижтимоий сиёсат тобора кенг қулоч ёзмоқда. xaridorning koʻzini oʻynatadi, oʻziga mahliyo qiladi. darsliklarini ham gibridlashga toʻgʻri keladi, shekilli. Oʻzbek tili grammatikasi tilshunoslik fanining
Ayniqsa, gibrid mayiz yirik, chiroyli koʻrinadi. Ammo, Masalan, ona tili darslarida oʻquvchilarga grammatika asosiy bir boʻlimi sifatida oʻzining murakkab tarixiy
Келажагимиз uni koʻproq yeb qoʻygan kishining koʻngli behuzur shunchaki, ega-kesimni topishlari uchun oʻrgatilmaydi. taraqqiyot yoʻlini bosib oʻtdi. Ulugʻ jadid ziyolisi
эгалари boʻlishi aniq. Mabodo, toʻyib mayizxoʻrlik qilsangiz, Balki, grammatik tahlil xuddi matematik analiz kabi Abdurauf Fitratning “Oʻzbek tilining nahfi va sarfi”,
ichburugʻ muqarrar deyavering. Gibridlangan ularda qiyoslash, solishtirish, tahlil qilish koʻnikmalarini deb nomlangan kitobi bu ilmning tamal toshini qoʻyib
kartoshkani esa umuman ogʻizga olib boʻlmaydi, shakllantirish uchun juda zarur pedagogik amaliyot berdi. Shundan keyin U. Tursunov, Gʻ. Abdurahmonov,
taxir. Pomidorining chandirligi koʻproq rezinkaga hisoblanadi. Qolaversa, ona tilini chuqur oʻrganishni X. Komilova, M. Asqarova, A. Muxtorov, H. Jamolxonov,
oʻxshaydi. Sirti qip-qizil boʻlsa ham, ichi koʻkimtir. istaydigan oʻquvchilarimiz borligini ham unutmaylik. Ona Sh. Rahmatullayev singari oʻnlab oʻzbek tilshunoslari
Nega bunday, deb soʻrasangiz, xorijiy mamlakatlarga tili fani boʻyicha viloyat olimpiadalarida hakamlar hayʼati ushbu ilmni qiyomiga yetkazdilar. Grammatika bilan bir
eksport qilish uchun moʻljallangan, deyishadi. Yangi aʼzosi boʻlib qatnashganimda, oʻquvchilar grammatikani qatorda fonetika, leksika, dialektologiya, etimologiya va
chop etilgan “Ona tili” darsligini varaqlar ekanman, ayrim oʻrinlarda biz – ustozlardan ham koʻra puxta frazeologiya singari tarmoqlar ham gurkirab rivojlana
beixtiyor koʻnglimdan “Maʼrifat” mushtariysining bilishlarini koʻrib qoyil qolganim, quvonganim ayni bordi. Bir soʻz bilan aytganda, muazzam oʻzbek
darsliklarga bergan sarlavhadagi nomi menga juda haqiqat. Shunday ekan, nega endi bolalarimizning bilim tilshunoslik maktabi yaratildi. Oʻrta maktab darsliklarida
maʼqul koʻrindi. Mana, bu haqda boshqa ustozlarning doiralarini sunʼiy ravishda cheklab qoʻyishimiz kerak? ham ana shu bilimlarning oddiy, jo‘n tushunchalarini
bildirgan fikrlari bilan ham tanishib koʻring: Bu – oʻylab koʻrsa arziydigan savol. shakllantirishga katta eʼtibor berila boshlandi. Ammo
hozir baʼzi ustozlarimiz aytayotganlaridek, ona tili
"Ona tili darslarini oʻtish rosa osonlashdi, ertak “Bugun darsliklar haqida boʻlayotgan gap-soʻzlar darslari grammatikavozlikka aylanib ketmadi. Koʻp
aytgandek boʻlib qoldi" (Jamilaxon, oʻqituvchi). asossiz emas... Toʻgʻri, ona tili tilshunoslik emas, ammo hollarda darslar shunchaki mashqlarni koʻchirish va
undan xoli boʻlishi ham mumkin emas... Grammatik matnlarni oʻqish bilan cheklanib qolganiga oʻzimiz
"Oʻqituvchisi ketib qolgan ekan, 6-sinflarga ona tili bilimlar silsilasida meʼyor saqlanishi lozim”, — deb koʻp bor guvoh boʻlganmiz. Oʻquvchilarning oʻzbek
darsini oʻtdim. Mavzu migratsiya, iqlim oʻzgarishi haqida. yozadi filologiya fanlari doktori Baxtiyor Mengliyev va grammatikasi bilan haqiqiy tanishuvi mustaqillik
Birinchi matn mazmuni bilan oʻquvchilarni tanishtirish bu borada oʻzining qimmatli fikrlarini bildiradi. yillarida sodir boʻldi. Maktablarimizda grammatika
maqsadida oʻqiy boshladim. Yarmigacha oʻqigan edim sinchiklab oʻrganila boshlandi. Buning sababi qanaqadir
hamki, oʻquvchilardan biri: “Ustoz, ona tili darsini Toʻgʻri, ilgʻor xorij tajribasini oʻrganib, joriy etish yangicha pedagogik yoki metodik yondashuv emas,
GIBRID DARSLIKLAR
oʻtyapmizmi, nima oʻtyapmiz?" desa boʻladimi. balki, oliy oʻquv yurtlariga qabulning
Бу борадаги ислоҳотлар ижро- 141 нафар ходимнинг малакаси Indamay qoldim. Keyin matndan sifatni top, otni kerakdir, ammo buning uchun avvalo oʻsha xorij test sinovlariga oʻtilishi boʻldi. Davr
сига шаҳримизда ҳам жиддий оширилди. Самарқанд давлат top kabi topshiriqlar berilgan. Nazariy maʼlumot darajasiga koʻtarilib olish lozim emasmi? Bu borada talabidan kelib chiqqan abituriyentlar
эътибор қаратиляпти. Тизимлар университетида мактабгача таъ- yoʻq hisobi. Bir balo qilib darsni yakunladim. hayotdan bitta jonli misol keltiraman. Maktablarimizda oʻzbek tili grammatikasini chuqur oʻrgana
бўйича олиб қарайдиган бўлсак, лим, мусиқий таълим, жисмоний Boshi ham, oxiri ham yoʻq” (Safarali, oʻqituvchi). kundalik kom baholash tizimi joriy qilinayapti. Ammo boshladilar. Bu esa oʻz navbatida ayrim
мактабгача ва умумий ўрта таъ- тарбия, психология йўналишлари bu oʻqituvchilarimiz va ota-onalar uchun chinakam azob noxush holatlarga ham sabab boʻldi.
лим тизимларида олиб борила- бўйича кадрлар тайёрлаш кенг "Ona tili“ darsligi oʻz holiga qaytsin. Bizga va asabbuzarlikka aylanib ketdi. Oʻzingiz oʻylab koʻring, Repetitorlardan puxta bilim olayotgan
ётган ислоҳотлар тобора чуқур- йўлга қўйилди. Йил охиригача gʻarbona fikrlar kerak emas (Muzaffar, oʻqituvchi). bizdagi internet tezligi va elektr energiyasi taʼminotidagi bolalar maktablaridagi ayrim chalasavod
лашмоқда. Мавжуд 84 та умумий тармоқда педагог-кадрлар сал- uzilishlar bilan bu tizimga oʻtib boʻladimi? Ana endi oʻqituvchilarining misini chiqara
ўрта таълим муассасасига 102416 моғини 21,3 фоизга етказиш ре- "Ha, gapning ochigʻi yangi darslik menga oʻquvchida na kundalik bor va na kundalik kom?! boshladi. Men hatto, maktabida ona tili
нафар ёшлар қамраб олинган. жалаштирилган. umuman yoqmadi. Unda ilm yoʻq. Faqat matn fanini yaxshi oʻzlashtirgan studentni
Мажбурий таълим соҳасига 5811 va qandaydir topshiriqlar (Sohiba, oʻqituvchi). Bir paytlar xorijga taqlid qilib, xalqning trillion-trillion mavzu yuzasida domlasi bilan bahslashib
нафар педагог жалб этилган. Ёш авлод саломатлигини soʻm pullarini akademik litsey va kollejlar quramiz, deb qolgani haqida ham eshitganman. Bir
Ўқитувчиларнинг 8 фоизи — 466 мустаҳкамлаш учун 20 та даво- "Vaqt oʻtib oʻquvchilar ona tilidan yetarli bilim yelga sovurishgan edi. Toʻgʻri, kollejlar tugatilib, binolar sobiq oʻquvchim menga bu haqda
нафари олий, 19,8 фоизи — 1151 лаш-профилактика муассасаси, toʻplamayotganlari bilinib qolmoqda. Qanchalik bekor ketmadi, qayerdadir turarjoy, qayerdadir kasalxona, shunday degandi: “Domla, institutda
нафари биринчи, 1925 нафари жами 1005 ўринга мўлжалланган mahoratli boʻlmaylik, ona tiliga oid bilim darslikda qayerdadir tugʻuruqxona boʻldi. Ammo bundan taʼlimga oʻzbek tili darsligiga umuman qaraganim
ёки 33 фоизини иккинчи тоифали 6 та стационар муассаса фаоли- yetarli boʻlmas ekan, oʻquvchi bilimsiz boʻlib qanday naf keldi?! Shu maʼnoda, hadeb xorijga taqlid yoʻq. Sizdan eshitganlarimni aytib
педагоглар ташкил этади. Бун- ят юритмоқда. Болалар тиббиёти qolaverar ekan (Diloyat, oʻqituvchi). qilaverish ham aqldan emas-da! berib, imtihonlardan faqat “besh” baho
дан ташқари, 1969 нафари ёки йўналишида даволаш-профилак- oldim. Sizga katta rahmat”. Tabiiyki, vujudga kelgan
33,9 фоиз педагоглар мутахас- тика ишларининг барча турлари "Kelajak kasblari" mavzusida yuklama va 2022-2023 oʻquv yiliga moʻljallangan “Ona tili” yangi vaziyat kimlargadir juda-juda yoqmay qoldi.
сис тоифасига эга. Педагог-хо- кенг жорий этилмоқда. Муассаса- feʼlning tuzilishiga koʻra turlarini oʻrgatish lozim. fanidan sinflar kesimi boʻyicha yangi ish rejalarini Ular endi ona tili fanini ilmiy jihatdan puxta oʻrganish
димларнинг сифат кўрсаткичи ларни замонавий асбоб-ускуна- Bu ikki mavzu alohida oʻrganishni talab etadi. kuzatsangiz, unda grammatikaga va umuman til fanining emas, darsliklarni joʻnlashtirib, muammolardan qochish
ўтган ўқув йилига нисбатан 10,5 лар ва тажрибали шифокор ҳамда Ayqash-uyqash grammatika oʻquvchini chalgʻitadi” boshqa boʻlimlarini oʻrganish uchun ham sanoqli soatlar yoʻlini taklif qilishmoqda. Bu usul rivojlangan Gʻarb
фоиз ўсиб, бу кўрсаткич бугунги ўрта бўғин тиббиёт ходимлари би- (Zubayda, oʻqituvchi). ajratilganini koʻrasiz. Axir, mavzular haqida tushuncha mamlakatlarida keng tarqalgan boʻlib, u joylarda bizdagi
кунда 28 фоиздан зиёдни ташкил лан таъминлаш олдимизда турган berilmasa, oʻquvchilar savol va topshiriqlarni qay singari mushkulliklar deyarli uchramaydi. Masalan, ingliz
қилмоқда. долзарб вазифа ҳисобланади. Oldiniga, ularning fikrlarida sal mubolagʻa boʻlsa tariqa hal qiladi?! Ilm oʻrganishni ota-bobolarimiz igna tilida yozilgan oddiy manbalarni koʻrib chiqsangiz,
kerak, degan xayolga ham bordim. Ammo, 7-sinf bilan quduq qazishga mengzashgan. Uni ketmon yoki aytarli biror xato yoki nuqson topolmaysiz. Rus tilidagi
Умумий ўрта таълим тизимида Олиб борилаётган ишлар са- uchun moʻljallangan “Ona tili” darsligini varaqlab ekskavator bilan qazigandek qilib oʻrganish xomxayoldan matnlarda ham xatolar deyarli yoʻq. Ammo oʻzbek
қўлга киритилаётган ютуқларимиз марадорлиги болалар ўлимини koʻrib, mushtariylar haliyam suyab yozishganiga, yangi boshqa narsa emas. Bu masalaning bir tomoni. Uning tilimizdagi yaratilgan matnlarni bir koʻrib chiqing, hatto
бугунги кунда “Самарқанд тажри- камайтириш, юқумли касаллик darsliklarni, hatto, tanqiddan ham tashqarida ekanligiga boshqa yana bir qancha qirralari ham borki, muhtaram tuppa-tuzuk ziyolilarimizning bitiklarida, koʻchalardagi,
баси” сифатида бошқа ҳудудлар- ларнинг олдини олиш, касаллик amin boʻldim. domlamiz B. Mengliyev ular haqida ham toʻxtalib, davlat idoralaridagi yozuvlarda ham gʻij-gʻij xato. Eng
да кенг оммалаштирилмоқда. Бу ларни ҳали бошланмасдан аввал “Tajriba-sinov ishlari”, deb atagan. qizigʻi shundaki, bugun x bilan h tovushining farqiga
тажриба математика, информати- аниқлаш чоралари қўлланмоқда. Kitob “Ona tili” darsligidan koʻra koʻproq bormaydigan, tutuq belgisini tan olmaydigan kishilar
ка, тарих, кимё, биология, физи- oʻquvchilarning dunyoqarashini kengaytirish uchun “Bir vaqtlar ustozlarimiz darslik yozishganining bizga ona tilimizni qanday oʻrgatish haqida “maslahat”
ка, она тили ва адабиёт фанлари Ёшларни ижтимоий ҳимоялаш- nashr qilingan bolalar ensiklopediyasiga oʻxshab guvohi boʻlganmiz. Ular bir yil mobaynida har bir darsni bermoqdalar.
тизимида кенг қўлланилмоқда. нинг бугунги кунда кенг қўлла- qolgan. Juda katta mehnat va behisob qogʻoz-boʻyoq belgilangan maktablarda sinovdan oʻtkazishar edi”, deb Prezidentimiz fikr bildirgan keyingi kunlarda avval
Чет тили бўйича мутахассисларни нилаётган ва кутилган самара- sarflab chiqarilgan bu darsliklardan, menimcha, ona tili yozadi domla. singapur va yapon taʼlim tizimini maqtab yurgan
тайёрлаш, уларнинг малакасини ни бераётган усули — “Ёшлар darslariga ilova manba sifatida foydalanish mumkin. Agar ogʻaynilar birdaniga fin darsliklariga oshigʻu mahliyo
оширишга жиддий киришилган. дафтари”га эҳтиёжмандларни eslasangiz, shoʻro davrida asosiy darsliklarga qoʻshimcha Bolaligimda keksa buvim ipakchilik bilan boʻlib qolishdi. Xalq taʼlimi vazirligining yaqinda eʼlon
Айни пайтда 842 нафар чет тили киритиб, уларнинг муаммолари- xrestomatiya-kitoblar boʻlardi. Mayli, bu chop etilgan shugʻullanardi. Xom ipakni yigirib, pishitib, boʻyab, qilingan “Xalq taʼlimi tizimini rivojlantirish strategiyasi”
фани ўқитувчиларидан 127 на- ни ҳал этишдир. Йилнинг ўтган kitoblar farzandlarimizga qoʻshimcha sovgʻa boʻlaqolsin. kalava qilib, kashtadoʻzlarga sotardi. Buvimning loyihasida darsliklar borasida quyidagi vazifalar
фари мутахассислик даражаси даври мобайнида айни пайтда Ammo ona tili darslarida, shunchaki, oʻqish, yozish, bir ishi diqqatimni tortardi. Ipakni boʻyashdan oldin belgilangan:
бўйича халқаро сертификатга шу дафтарга киритилган 4574 gapirib berish singari koʻnikmalarni singdirib borish hammasini emas, kichik bir oʻramini boʻyab koʻrardi. 2025-2026 oʻquv yiliga qadar 5—11-sinflarda
эга бўлиб, улар таълим сама- нафар ёшлардан 3377 нафарига bilan bir qatorda oʻzbek tili fonetikasi, morfologiyasi, Uni oftobda quritib, oq mato bilan boʻyoqning sifatini aniq va tabiiy fanlardan xalqaro tan olingan va
радорлигини оширишга хизмат жами 5,5 миллиард сўмга яқин sintaksisi, leksikasi, punktuatsiyasi, orfografiyasi, tekshirardilar. Agar boʻyoq sifatli boʻlsa, keyin qolgan mahalliylashtirilgan darsliklarni joriy etish;
қилишмоқда. Бундан ташқари, ёрдам кўрсатилди. Айни пайтда frazeologiyasi, etimologiyasini oddiydan murakkabga barchasini qozonga solardi. Boʻlmasa, hammasini toʻkib Xalqaro tan olingan taʼlim sohasi tashkilotlari bilan
амалдаги ўқув йилидан бошлаб 1,2 мингга яқин ёшлар "дафтар"да tutumi asosida, har oʻquv yilida spiralsimon tarzda izchil tashlab, bozordan boshqa boʻyoq keltirib, barcha ishni izchil hamkorlikni yoʻlga qoʻyish orqali, ilgʻor xalqaro
нодавлат таълим ташкилотлари қолган. Уларни ҳам доимий иш oʻrgatib boradigan tayanch darsliklar zarur. Bugun biz qaytadan boshlardilar. Shu bois boʻlsa kerak, buvimning tajribalarni joriy qilish;
билан ҳамкорликда 100 дан ор- билан таъминлаб, муаммоларни havas qilayotgan rivojlangan gʻarb mamlakatlarida ham iplariga xaridor koʻp boʻlardi. Buni eslaganimning sababi Aniq va tabiiy fanlar yoʻnalishlarida xalqaro talablarga
тиқ чет тили фани ўқитувчила- ҳал этиб, "дафтар"дан чиқариш oʻqituvchilar uchun alohida darsliklar chop etilib, til fani shuki, hozirgi baʼzi bir ustozlarimizda qari buvimnikicha javob beruvchi oʻquv dasturlari va oʻquv adabiyotlarni
ри хусусий таълим марказларига ишлари олиб борилмоқда. oʻsha qoʻllanmalar asosida oʻqitilar, darslarda esa tilning zehniyat yoki hafsala yoʻqmi ekan, degan xayollarga umumiy oʻrta taʼlimga soddalashtirilgan tartibda joriy
жалб этилди. Уларнинг кўпчилиги barcha qonuniyatlari izchil oʻrgatilar ekan. boraman. Maktab darsliklari ommaviy nashr etilishidan qilish.
халқаро таълим сертификатига Ёшларнинг бўш вақтини маз- oldin, domla B. Mengliyev yozganlaridek, tor doirada Koʻrinib turibdiki, loyihada gumanitar fanlar,
эга бўлиб, жойларда умумтаълим мунли ўтказиш, спорт, санъат Toʻgʻri, avvalgi “Ona tili” darsliklarimizda kamchilik tegishli tajriba sinovlaridan oʻtkazilishi va keyin ayniqsa til darsliklarini soddalashtirish haqida biror
мактабларидан ташқари бу мас соҳасига кенг жалб этиш муҳим va nuqsonlar koʻp edi. Ulardan eng birinchisi, til tasdiqlanishi zarur emasmidi?! gap aytilmagan. Aytilgan taqdirda ham, tizimimizdagi
канларда ҳам чет тилини ўқитиш вазифа ҳисобланади. Йилнинг qonuniyatlari tizimsiz tartibda oʻrgatilardi. Aytaylik, jiddiylashgan dardlarni davolash uchun endi yuzaki
самарадорлигини ошириш йўлида ўтган даври мобайнида ёшлар bitta mavzu oʻtilgach, keyingi yillarda ushbu mavzu Yangi darslik tarafdorlari oʻqituvchilardan kitoblardagi choralar yordam bermaydi. Uni tuzatish uchun chuqur
фаолият юритишяпти. ўртасида 300 га яқин спорт му- deyarli takrorlanmasdi. Oqibatda, oʻquvchilar til fani kamchilik va nuqsonlarini ilmiy jihatdan asoslab berishni amaliy islohotlar zarur. Shu maʼnoda, xalq taʼlimi
собақалари ўтказилиб, жами 105 boʻyicha chalamulla boʻlib qolganiga oʻzimiz ham guvoh talab qilishmoqda. Bu borada ham ular mutlaqo nohaq. vazirligi xuddi oyogʻi yerdan uzilib osmonga uchib
Шаҳримизда 38120 нафар мингдан ортиқ ёшлар ўзаро бел- boʻlganmiz. Yo boʻlmasa, darsliklarda taʼlim algoritmiga Oʻqituvchi olim emas, u oddiy muallim. Darsliklarni yurganga oʻxshaydi.
кичкинтойлардан 27187 нафари лашдилар. Шуниси қувонарлики, rioya qilinmasdi. Aytaylik, “Ravish” mavzusi oʻtilmasdan tahlil-ekspertiza qiladigan oliy taʼlim dargohlari, ilmiy- Bu borada mening yana bir taklifim: ustozlarga
мактабгача таълим ташкилотла- ёшлар спортини оммалаштиришда turib feʼlning ravishdosh vazifa shakli oʻrgatilardi. tekshirish muassasalari, malaka oshirish institutlari, novator yoki konservator yorligʻini yopishtirib, ikki
рига жалб этилган. Бу кўрсаткич қизларимиз ҳам фаол қатнаш- Ravishni bilmagan bolaga ravishdosh haqida tushuncha taʼlim markazlari, vazirliklar, buning uchun davlat qarama-qarshi qutbga ajratish ham durust emas. Chunki
мактабгача ёшдаги болаларнинг моқдалар. Ўтган мусобақаларда beraman deb, jigʻibiyronimiz chiqib ketar edi. Oʻshanda xazinasidan maosh oladigan professorlar, dotsentlar hammamizning maqsadimiz bitta – yosh avlodni
71,3 фоизини ташкил қилади. Ти- жами иштирокчиларнинг ярмидан ham oʻquvchi mavzuni yaxshi tushunmasdan qolaverardi. turib, shu ishni ham oddiy oʻqituvchi zimmasiga oʻzimizdan koʻra aqlliroq, bilimliroq, odobliroq qilib
зимда давлат, давлат-шериклик, кўпини қизлар ташкил этганлиги Shu bois shaxsan men rasmiy ish rejaga oʻxshamaydigan yuklash adolatdan boʻlmasa kerak, deb oʻylayman. tarbiyalash. Bunda behuda bahslarga chek qoʻyib, kim
хусусий муассасалар ҳамкорли- қувонарлидир. oʻzimning dars oʻtish tartibimni shakllantirgan edim Muammo koʻtarilayaptimi, demak, gaplarda jon bor. Oʻzi aqlliroq ekanligini aniqlashni vaqtning ixtiyoriga qoʻyib
гини кенг йўлга қўйиш чоралари va oʻquvchilarga oʻsha asosida dars oʻtganim bois, bu beraylik. Bundan buyon kengaytirilgan nufuzli ilmiy-
кўрилмоқда. Кўплаб оилалар ўз Ҳаётнинг барча жабҳаларида borada muammolarim kam edi. Eski darsliklardagi pedagogik jamoa tomonidan yaratilajak yangi darsliklar
фарзандларининг хусусий мак- ёшларнинг фаоллиги, изланув- yana bir ajabtovurlik: tinish belgilarining qoʻllanilishi mutaxassis pedagoglar, tilshunos olimlarning nazaridan
табгача таълим масканларида чанлиги, билимга чанқоқлиги, му- haqidagi mavzular oʻquv yilining oxirida oʻrgatilishi edi. batafsil oʻtkazilib, oldin cheklangan bir miqdorda nashr
тарбияланишини хоҳлашади. Бу аммоларни ҳал этиш йўлида фаол Mening qatʼiy ishonchim boʻyicha punktuatsiya, oʻquv etilib, sinab koʻrilib, ana shundan keyingina Xalq taʼlimi
ҳолат бугунги кунда талабга ҳам иштирок этаётганлиги кўнглимиз- yili boshida, yozma nazorat ishlari boshlanmasdan avval, vazirligi tomonidan tasdiqlansin. Nega desangiz, tajriba-
айланаётганлигини ҳисобга олиб, га таскин беради. Бироқ бу таскин oʻqitilishi kerak. Biz – oʻqituvchilar bu nuqsonlar haqida sinovdan oʻtmagan xom-xatala gibrid darsliklar asta-
соҳанинг бу йўналишини янада эътиборсизликка олиб келмаслиги oʻsha davrda mahalliy nashrlardan boshlab, “Xalq soʻzi”, sekin boʻlsa-da, taʼlim sifatini pasaytira boradi. Zero,
кенгайтириш чоралари кўри- лозим. Биз — катталардан ана шу “Maʼrifat” gazetalarigacha koʻplab maqolalar yozdik. “Maʼrifat” gazetasi yaqinda yozganidek, sifatsiz oʻtilgan
ляпти. талаб ҳамиша олдимизда муам- Ulardan baʼzilari chop etilib, keng muhokamalarga sabab har bir soat dars kelajakka qilingan xiyonatdir.
мо сифатида кўндаланг туриши- boʻldi. Ayniqsa, menga Namangan tumanidagi 21-IDUM
Мактабгача таълим маскан- ни ва ҳар бир муаммони вақтида ona tili va adabiyot fani oʻqituvchisi Gulnoza Xoldorova Xudoyberdi KOMILOV,
ларини малакали педагог, руҳ- аниқлаб, жойида ҳал этиш тизи- va Samarqand yuridik kolleji oʻqituvchisi Dilafroʻz Oʻzbekiston Yozuvchilar uyushmasi aʼzosi,
шунос, тарбиячи кадрлар билан мини такомиллаштириш талаб Soipovaning 5-sinf “Ona tili” darsligi haqidagi fikrlari va
таъминлаш соҳанинг бугунги дол- қилинади. takliflari juda joʻyali tuyulgandi. Afsuski, kamchiliklarni faxriy pedagog
зарб муаммоларидан биридир. tuzatib, darsliklarni takomillashtirish oʻrniga, biratoʻla
Шунинг учун ходимлар малака- О. ҲАИТОВ, inqilobiy oʻzgarishlar qilib yuborishdi. Oqibatda, koʻrib
сини оширишга эътибор кучай- шаҳар ҳокимининг ёшлар turganingizdek, zamonaviylik talabi asosida xalqaro libos
тирилмоқда. Йил бошидан буён kiydirilib, yangi shakl va mazmundagi darsliklar paydo
сиёсати, ижтимоий boʻldi. Ularda har bir tilning yuragi boʻlmish grammatika
ривожл антириш ва
маънавий-маърифий
ишлар бўйича ўринбосари
2022-yil 15-dekabr, payshanba, Botiniylikdan zohiriylikka o‘tishga olib keluvchi hamma narsa ijoddir. www.samarkandnews.uz
№ 50 (2459)
AFLOTUN S 3AMARQAND
“Samarqand”га жавоб беришади O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2021-yil 3-dekabrdagi Shu bilan birga “Yetakchi” Жаҳон Соғлиқни сақлаш ташкилотининг ха-
“Мahallada tadbirkorlikni rivojlantirish, aholi bandligini ta’minlash va tadbirkorlarga ajratib berilgan 500,0 барларида қайд этилишича, бугунги кунда ин-
АТТО тизими kambag‘allikni qisqartirish masalalari bo‘yicha hokim yordamchilari mln.so‘m imtiyozli kredit mablag‘lari соният бошига тушаётган оғир хасталиклардан
faoliyatini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori asosida hisobiga 53 nafar fuqaro bandligi бири орттирилган иммунитет вируси инфекцияси
орқали қайтим муаммоси ҳал этилиши мумкин joylarda faoliyat boshlagan hokim yordamchilarining samarali ta’minlandi. Jumladan, 2-sektordagi ҳамда орттирилган иммунитет танқислиги син-
harakatlari natijasida bugun ishsizlik muammosi sezilarli darajada “Shirin” mahallasi lider tadbirkori дроми ҳисобланади.
Газетамизнинг 2022 йил 8 декабрь сонида bartaraf etilmoqda. "Samarqand tomorqa kelajak xizmati
ҳамда ижтимоий тармоқлардаги каналларимиз- " MChJga 500,0 mln. so‘m imtiyozli Танада узоқ
да “Йўлкира 2000 сўм бўлмаса, қайтим муам- HOKIM YORDAMCHILARI TASHABBUSI kredit ajratilib, tadbirkor tomonidan яшайдиган дард
моси ҳал бўлмайди” сарлавҳали мақола эълон doimiy daromadga ega bo‘lmagan 53
қилиниб, шаҳар жамоат транспортидаги тўлов bilan tadbirkorlik rivojlanmoqda ta oilaning har biriga 500 tadan jo‘ja Кунига дунё бўйича тахминан 7 мингдан ортиқ инсон
миқдорини 2000 сўм этиб белгилаш ва орадаги шу касалликни юқтириб олади. Касаллик кўпроқ 20—49
фарқдан ҳосил бўладиган қўшимча маблағни Dastlab hokim yordamchilari bilan “AFROSIYOB JEANS” mas’uliyati boqish uchun olib berildi va tovuqlar ёшдаги одамлар орасида учраши кузатилмоқда. Сурункали
соҳа муаммоларини ҳал этишга йўналтириш tomonidan mahallalardagi 122 359 cheklangan jamiyat shaklidagi yetilgach tadbirkor tomonidan bozor касаллик ўта юқумли бўлиб уни чақирувчи вирус бемор
таклифи ўртага ташланган эди. ta xonadon xatlovdan o‘tkazilib, 4 qo‘shma korxonaga 30 nafar ishsiz narxida qayta sotib olinmoqda. вужудида бутун умри давомида яшайди. У дастлаб яши-
toifaga ajratib olindi. Birinchi toifadan fuqaro, “Gullar bog‘i” mahallasi Natijada ushbu oilalar doimiy рин тарзда кечади. Бу давр 5 йилдан 10 йилгача давом
Вилоят транспорт бошқармаси ахборот хизматидан daromadi kam, ishsiz a’zolari bor, hokim yordamchisi Jonibek Jo‘raqulov daromadga ega bo‘lishyapti. этади. Касалликнинг яширин даврида вирус юқтирган
жавоб олдик. Унда вилоят ҳокимининг 2019 йил 21 daromad topishga va kasb-hunar tomonidan “ULUG` SIYMO QURILISH” шахслар ташқи қиёфасида ўзгариш бўлмайди. Ҳеч қандай
сентябрдаги қарорига мувофиқ йўлкира 1400 сўм этиб o‘rganishga ishtiyoqi bor 8 732 ta mas’uliyati cheklangan jamiyatiga 21 Hisobot davrida hokim аломатлар сезилмайди. Шунинг учун ҳам яширин давр
белгиланганлиги қайд этилган. Қайтим муаммосини ҳал xonadon, ikkinchi toifadan doimiy nafar ishsiz fuqaro ishga joylashtirildi. yordamchilari tomonidan 4 981 ta жуда хавфли бўлиб, бемор бошқаларга ҳам инфекцияни
этиш учун жамоат транспортида жорий этилган АТТО daromadga ega, qo‘shimcha daromad kichik biznes sub’ektlari tashkil etilib, юқтириши мумкин. Одатда бу касалликни тарқатувчи ва
электрон тўлов тизимидан фойдаланиш тавсия этилади. topish istagi bor 54 049 ta xonadon, Shuningdek, 17 500 nafar fuqaro 19 968 nafar norasmiy ishlayotgan юқтирувчи манба ана шундай беморлар ҳисобланади.
uchinchi toifadan ijtimoiy himoyaga o‘zini-o‘zi band qilishiga erishilgan ishchi-xodimlar legallashtirildi. 4
Қайтим билан боғлиқ муаммо пайдо бўлганида Рес muhtoj 7 139 ta xonadon va to‘rtinchi bo‘lsa, ishsiz fuqarolarning 1739 nafari 975 nafar fuqaro kasb-hunar va Бу жараён мобайнида инсоннинг иммун тизими йил-
публика Монополияга қарши курашиш қўмитаси ҳу- toifadan iqtisodiy ahvoli yaxshi 45 659 jamoat ishlariga jalb etildi. O‘tgan tadbirkorlikka o‘qitildi. лар мобайнида вирус ҳужумини бартараф этиб боради.
зуридаги Истеъмолчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ta xonadon joy oldi. davr mobaynida hokim yordamchilari Бироқ, вақт ўтиши билан вужуднинг иммун тизимидаги
агентлигининг 1159 рақамли ҳамда вилоят транспорт tavsiyalariga asosan 3 163 nafar Umid BOLTAYEV, қаршилик жараёни сусаяди ҳамда касалликнинг иккинчи
бошқармасининг (66)233-31-38, (93) 834-01-10 теле- Hokim yordamchilari ishni fuqaroga 52,1 mlrd. so‘mlik imtiyozli shahar mahallabay ishlash босқичи — ОИТС ривожланади. Бу жараён касалликнинг
фон рақамлари ва телеграм манзили орқали мурожаат ishsizlikni bartaraf etish, daromadsiz kredit ajratildi. va tadbirkorlikni rivojlantirish ривожланган ва охирги босқичидир.
қилиш таклиф этилди. oilalarning daromad manbaini
yaratishdan boshladi. Shu maqsadda markazi boshlig‘i Касаллик ОИВ инфекцияси билан касалланган шахслар
Жавобда асосий муаммо — маблағ етишмаслигини dastlab har bir mahallaning билан ҳимояланмаган жинсий алоқа, гиёҳванд моддаларни
мақола муаллифи таклифи асосида ҳал этиш ҳақида ixtisoslashuvi o‘rganib chiqilib, ularni томир орқали қабул қилиш, таркиби текширилмаган қон
маълумот берилмаган. iqtisodiy rivojlantirish bo‘yicha 35 ta орқали юқиши амалда исботланган. Бундан ташқари, жар-
yo‘nalishdagi 302 ta “O‘sish nuqtalari” роҳлик, доялик, сартарошлик, тиш даволаш жараёнларида
ТАҲРИРИЯТ — drayverlar belgilab olindi. Ushbu қўлланиладиган ускуналарнинг зарарсизлантирилмаслиги
yo‘nalishlarni rivojlantirish orqali оқибатида ҳам касалликнинг юқиш эҳтимоли кучлидир.
bandlik muammosini hal etish, aholini
kasbga o‘rgatish bo‘yicha chora- Касалликнинг дастлабки белгилари давомли йўтал, кес
tadbirlar belgilanib, amaliy ishlarga кин озиб кетиш, тана ҳароратининг узоқ вақт кўтарилиши,
kirishildi. ич кетиши, оғиз бўшлиғи, тана аъзоларининг яллиғланиши
билан характерланади. Бугунги кунда касалланган шахсни
Joriy yilning yanvar—noyabr бутунлай даволаш учун замонавий дори-дармон мавжуд
oylarida sezilarli natijalarga erishilib, эмас. Чунки, вируснинг ўта ўзгарувчанлиги, шароитга
jami 48,5 ming nafar aholining тез мослашиши туфайли муолажа жараёнида муаммолар
mahallabay ishlash tizimi orqali ҳал этилмаяпти.
bandligi ta’minlandi. Bunda 5 870
nafar fuqaro doimiy va mavsumiy ish ОИВ инфекцияси ва ОИТСдан сақланишнинг энг асосий
joylariga ega bo‘lishdi. Misol tariqasida талаби соғлом турмуш тарзига қатъий амал қилишдир. Ана
“Hazora” mahallasi hokim yordamchisi шунда бугун давосиз, деб топилган бу даҳшатли касал-
Dilshod Ahmedovning say-harakati ликдан ҳимояланган бўламиз.
Гулбаҳор ҚУРБОНОВА,
вилоят ОИТСга қарши курашиш маркази шифокори
Дарахти дӯстӣ биншон... Бугуннинг гапи
Дӯст ва дӯстӣ эҳсоси пок, рӯшан, наҷиб ва софтарини ин- Навбатдаги бекатдан кўзи Ўйиндан чиққан ўт
соният мебошад. Рӯзгор танҳо бо дӯст завқбахш ва гуворост. боғланган боласини етаклаган-
Наслҳо паси ҳам омада, боз мераванд. Аммо дӯстӣ мисли Моҳу ча автобусга чиққан аёл ёнимда- келмасдан кўзи шиша бошлабди. куйган, кўзи шикастланганлар сони солиб қўйганлиги хаёлимга келди.
Хуршед ҷовидон аст. Абӯшакури Балхӣ дар ин маврид чунин ги бўш жойга келиб ўтирди. Яна жарроҳлик столига ётқизилган ҳам кўпаяди. Ҳар сафар шу давр Бечора аёлга она бўлиш бахти на-
фармудааст: боланинг кўзи қайта операция қи- да пиротехника воситаларининг сиб қилмади. Кўнгилсизликларнинг
Бир қарашда боласини авайла- линганлигини ва шундан сўнг ҳам мамлакатимизга ноқонуний олиб охири шулардангина иборат эмас.
Ҳама чиз пирӣ пазирад, бидон, даанд, ки дӯстро дар вақти вазнин, ётганлигини пайқаш қийин эмас. боланинг кўзида кучли шиш ва қат- кирилишига қарши ҳуқуқ-тартибот Негаки, “пақилдоқ”лар пақиллаши
Магар дӯстӣ, к-он бувад ҷовид. дар мушкилиҳо бояд шинохт. Ба ин Ёш болакай боғланган кўзи устига тиқ оғриқ тўхтамаётганлигини онаси органлари ходимлари ва божхона- яна эшитила бошлади. Энди қайси
Дар ҳақиқат, бе дӯст дар танҳоӣ маънӣ гуфтаанд: қўлини қўйиб безовталанарди. кўзида ёш билан гапириб берди. чилар томонидан махсус назорат бечоранинг бошига фалокат ёғилар-
зиндагӣ кардан мушкил аст. Ҳатто тадбирлари ташкил этилади. Шун- кан, деб кутиб ўтириш ярамайди.
дар замони наврасӣ низ хамаи мо во- Дӯст машмор он ки дар — Синглим, ўғлингизнинг кўзига Шифокорлар энди боланинг кўзи га қарамасдан қандайдир яширин Бу фалокат боламиз, набирамизни
баста ба диду хоҳиши худ ба нафаре неъмат занад, нима қилди, — деб сўрадим ундан. мутлақо кўрмайди, деган хулосага йўллар орқали бу ҳалокатли ва фа- четлаб ўтмайди.
қарин гашта, дӯст мегардем. Зинда- келишибди. Бечора аёл шифохо- локатли “ўйинчоқ”лар ҳамон юрти-
гии худро бо дӯст хуш ва бомазмун Лофи ёрию бардорахондагӣ. — Э-э, ака, сиз сўраманг, мен надан боласини олиб қайтаётган мизга келтирилмоқда. Очиғи, бундай фалокатларнинг
мегузаронем. Пиру ҷавон ба дӯст Дӯст он бошад, ки гирад айтм айин, — она бечора дардини экан. 8-9 ёшли боланинг аҳволини сабабчиси ўзимиз. Боламизни эрка-
эҳтиёҷ доранд. Каси бедӯст аз лаз- ёйди. — Бир йилдан буён шу аҳвол. кўриб, дийдаси қаттиқларнинг ҳам — Ишонасизми, бизнинг Қорасув латиб, ноқонуний олибсотарлардан
зати зиндагӣ маҳрум буда, дар фатҳи дасти дӯст, Ўтган йили худди шу кунларда ўр- кўзига ёш келади. массивида аллақачон “пақилдоқ” “пақилдоқ” сотиб олаётганимиз-
қуллаи мурод бо мушкилот рӯ ба рӯ Дар парешонҳолию дармондагӣ. тоғининг қўлидан “пақилдоғи”ни лар “ишга тушиб” кетган, — дей- да унинг оқибатини ўйламаймиз.
мешавад, умраш ба маъное берангу Дӯстӣ ба мардуми олам танҳо олиб, отмоқчи бўлган. Нотўғри Янги йил яқинлашаётган, ди танишлардан бири. — Айниқса, Балки, “пақилдоқ” сотувчиларга
бемаъно мегардад. Мо розҳои дили саодату хушбахтӣ меорад. Аз ин ушлаганми, ҳарқалай “пақилдоқ” “пақилдоқ”лар, “пақ-пақ”лар мав- кечки пайт катталарнинг тинчлиги, қўлланилаётган жазо чораларини
худро бо дӯст баҳам мебинем. Су- хотир, шинонидани дарахти дӯстӣ отилиб, ичидаги олов кўзига теккан. суми қулоқни қоматга келтирадиган болаларнинг уйқуси бузилмоқда. харидорларга ҳам, уни ишлатаёт-
ханҳои дилнишину пурмаънои дӯст савоб буда, решакан кардани ниҳоли вақт остонамизда турибди. Ҳар йили ган болаларнинг ота-оналарига ҳам
ғами дилҳоро берун, рӯзҳои торику душманӣ салоҳ аст. Ҳақ ба ҷониби Шундан сўнг шифокорлар бола- хориждан ноқонуний келтирилган Бундан бир неча йил муқаддам кенг жорий этиш зарурдир.
сарди моро пурнуру гарм мекунанд. Ҳофизи Шерозӣ, ки фармудааст: нинг кўзини операция қилишибди. пиротехник воситалардан фойда- ҳомиладор қўшни аёлнинг оёғи та-
Нигоҳи гарму пурҷӯшаш ба дили кас Дарахти дӯстӣ биншон, Бироқ, қорачиққа жиддий зиён ет- ланиш оқибатида қанчадан-қанча гига отиб юборилган пақилдоқнинг Қувондиқ ХАЛИЛОВ
ҳузуру оромӣ мебахшад. ган экан, жарроҳлик йўли билан болалар жабр кўришади. Қўли, юзи даҳшатли шовқини уни оғир аҳволга
Дӯстонро оинаи якдигар мено- ки коми дил ба бор орад, олиб ташлашибди. Ота-онаси ай-
манд. Ин ҳақиқат аст. Касе, ки айбу Ниҳоли душманӣ баркан, рим шифокорларнинг маслаҳати
иллати дӯстонро рӯ ба рӯ гӯяд, барои билан болага сунъий гавҳар қўй-
ислоҳи камбудиҳояш кӯмак расонад, ки ранҷи бешумор орад. диришибди. Афсуски, сунъий қора-
дӯсти ҳақиқӣ аст. Аҳли адаб таҷри- чиқ боланинг саломатлигига тўғри
баи зиёде андӯхта, ба хулосае ома- Нодираи ТОҲИРИЁН,
донишҷӯйи бахши аввали Қўлбола ва носоз жиҳозлар Газдан
факултаи филологияи ёнғинни келтириб чиқариши мумкин заҳарланмаслик
Донишгоҳи давлатии
учун
Самарқанд ба номи
Шароф Рашидов ундан фойдаланиш
тартибига амал қилиш зарур
Қайдлар
Иситиш учун қўлбола ускуналардан
ФАРОСАТ — МАДАНИЯТ ОСТОНАСИ фойдаланиш оқибатида табиий ва бо-
шқа заҳарли газлардан зарарланиш
Кўпинча фаросатсиз, фаро- ҳам оёғининг тагига носни туфлаш- Қиш фаслида ҳар доимгидек уй-жойлар- сканларда ёнғиннинг олдини олиш мақсадида ҳолатлари кузатиляпти. Ташкилотлар-
сатинг борми, деган гаплар кў- ди. Яна ёқимсиз, баланд товушда ни иситиш муаммоси пайдо бўлади. профилактик огоҳлантирув тадбирлари кенг да ёнғин хавфсизлиги билан шуғул-
ча-кўйда қулоғимизга чалинади. димоғи ва томоғини қириб туфлаш- кўламда ўтказилмоқда. Шунингдек, маҳалла- ланувчи ходимлар бўлганлиги боис
ди! Қарасам, оёқларининг тагида Кўпчилик бу муаммони ҳал этишнинг осон, ларда ҳам аҳоли ўртасида газдан заҳарланиш газдан заҳарланиш ҳолатлари деярли
Бу сўзнинг маъноси оламчалик бир неча яшил рангдаги сўлак из- бироқ хавф-хатардан холи бўлмаган усуллар — ёки фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш кўзга ташланмайди. Бироқ заҳарланиш
кенг бўлиб, у нафақат инсон зотига, лари пайдо бўлибди. қўлбола ёки сифат-сертификатига эга бўлмаган мақсадида тушунтириш ишлари олиб борилмоқда. кўпроқ хонадонларда йўл қўйилаётган
ҳатто айрим ҳайвонларга ҳам таал- жиҳозлардан фойдаланишади. Ёнғин хавфсизли- эътиборсизликлар оқибатида пайдо
луқлидир. Зеро от, ит каби ҳайвон- Дарҳол юзимни бошқа томонга ги қоидаларини билмаслик, унга амал қилмас- Энг муҳими, ҳар биримиз хонадонимиздаги бўлмоқда. Иситиш печидан нотўғри
ларнинг ўзини тутиши шу онда кўз бурдим-да, қадамимни тезлашти- лик оқибатида ёнғинлар келиб чиқади. Бахтсиз электр жиҳозлари ва иситиш ускуналарининг фойдаланишда ундан чиқаётган заҳар-
олдимизга келади. Афсуски, ора- риб, улардан узоқлашдим. ҳодисанинг сабабчиси ўзимиз эканлигимизни созлигини доимий назоратда тутишни унутмас- ли газдан сақланишга етарли эътибор
мизда фаросат бобида оқсаётганлар кўпинча кеч англаймиз. лигимиз керак. қаратилмаяпти. Ҳолбуки, ФВБ ходим-
ҳам борки, уларнинг юриш-туриши, Кўчада мезбонлардан ташқари лари томонидан эҳтиёт чораларини
жамоат жойида ўзини тутиши киши- маҳаллий ва хорижий меҳмонлар- Якунланаётган йилнинг 15 декабрига қадар Ф. ЗАЙНИДДИНОВ, кўриш юзасидан мунтазам равишда
нинг кўнглини хира қилади. га ҳам дуч келасиз. Уларнинг кўзи давом этаётган “Ёнғин хавфсизлиги ойлиги” му- вилоят ФВБ “Форумлар тарғибот-ташвиқот ишлари олиб бо-
бояги кишиларга тушса, улар қан- носабати билан ишлаб чиқариш, хизмат кўрсатиш мажмуаси” ёнғин назорати ва рилмоқда.
Яқинда шаҳримизнинг Алишер дай хаёлга боришади, деб ўйладим. объектлари, кўп қаватли уйлар, якка тартибдаги
Навоий кўчасидан атрофдаги гўзал- Ҳарқалай, бу ҳолатни кузатган сай- уй-жойлар, одамлар билан гавжум бўладиган профилактика бўйича Газдан заҳарланиш ва чақнаш би-
лик, саранжом-саришталикка ҳавас ёҳда Самарқанд ва самарқандлик бозорлар, савдо мажмуалари, кўнгилочар ма- инспектори, катта лейтенант лан боғлиқ кўнгилсизликларнинг ол-
билан маҳлиё бўлганимча ўтаёт- лар ҳақида яхши таассурот пайдо дини олиш ўзимизга боғлиқдир.
ганда, ўриндиқни банд қилган икки бўлмаса керак.
ўрта ёшдаги эркакнинг ҳолатини Темур МИРЗАМУРОДОВ,
кўриб, кўнглим ғаш тортди. Улар Оддий эътиборсизлигимиз шу шаҳар ФВБ мутахассиси
баланд овозда, тилининг тагига нос тариқа аввал фаросатсизликка, ке
ташлаганича «соқовланиб» гапла- йин эса маданиятсизликка бошлаб
шарди. Мен уларнинг қаршисидан бормайдими?
ўтар эканман, бирин-кетин иккиси
Раъно МАҲМУДОВА
4 S AMARQANDwww.samarkandnews.uz Mo‘rt va ojiz narsalar mustahkam va kuchli 2022-yil 15-dekabr, payshanba,
narsalar ustidan g‘alaba qozonadi. Lao SZI № 50 (2459)
ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОНДА энг юқори бўлиб, 85 ёшни ташкил қилмоқда. Наставник
СОҒЛОМ АВЛОД Японлар оила даромадининг асосий қисмини шахматных гениев
саломатликни асрашга, умрни узайтиришга,
ШАКЛЛАНИШИ ЛОЗИМ мия қобилияти ва хотирани яхшилашга сарф- Ученики международного гроссмейстера, тренера и арбитра FIDE,
лар экан. Яшашнинг асосий мезонларидан бири одного из самых прославленных самаркандских шахматистов и успеш-
бўлган инсондаги куч-қувват ва сув мувоза- ных наставников Тохира Вахидова в настоящее время входят в мировую
натини сақлашга ҳам катта аҳамият беришар шахматную элиту и являются гордостью Узбекистана.
экан. Бизда ҳам шифокорлар соғлом турмуш
Ҳар бир инсоннинг саломатлиги биринчи галда ўзига керак. Шу туфайли одам ўз тарзи ва тўғри овқатланишнинг тарғиботчилари В августе 2022 года сборная
саломатлиги учун ўзи курашиши, қайғуриши лозим. Навбатдаги босқичда ҳар бир бўлиши лозим. Узбекистана впервые в истории
оила аъзосининг соғлом бўлиши ҳам оила учун муҳим. Шу туфайли бирор киши, стала победителем Всемирной
бирорта оила ўзининг саломатлигига бефарқ бўлмасликлари керак. Иккинчи моделда аҳолининг соғлиғини шахматной олимпиады в Индии.
сақлашга, яъни, даволанишга сарфланади- Весомый вклад в сенсационный
Cаломатлигимизга ўзимиз бефарқ бўлиб, ўтказишга муваффақ бўлинган. ган харажатларнинг миқдори камайиши ва успех нашей страны внесли и полностью реализовать свои возможности
касал бўлсак шифокор (доктор)лар бор-ку, Ушбу кузатувларда асосан она ва бола соғ- унинг натижадорлигининг ошиб бориши билан подопечные Т. Вахидова. и стать лучшими среди лучших.
деган кўникма билан яшаш ўзимизга-ўзимиз- ифодаланади. Оиланинг касалликни даволаш-
нинг душманлигимиз бўлади. Чунки, касал лиғи, аёлларнинг репродуктив саломатлиги, га кетадиган харажатлари кескин қисқаради. Сам мастер начал плано- Размышляя о современных методиках
бўлсак, бебаҳо вақтни, топган маблағлари- болалар ҳуқуқлари ва уларнинг таълим олиш Чунки, асосий эътибор касал бўлмаслик чо- мерно заниматься шахматами подготовки юных шахматистов, наставник
мизни бесамар сарфлашимизга тўғри кела- даражаси, соғлом ва жисмоний ривожланиш раларини кўришга қаратилган бўлади. Ушбу по современным меркам отно- отмечает возрастающую роль в трениро-
ди. Муҳими, агар унинг асорати қолса, инсон каби муҳим статистик кўрсаткичлар жамланиб, тадбирларнинг натижаси ҳам самарали бўлиб, сительно поздно - в 12 лет. В вочном процессе достижений искусствен-
хотиржам яшай олмайди, ишида ҳам барака тегишли хулоса чиқаришга асос бўлади. “Муль- ўртача умр кўриш даражаси ҳар бир инсон ва XXI веке в этом возрасте отдель- ного интеллекта, однако использование
бўлмайди. тииндикатор кластер кузатувлари” (МКК) нинг ҳар бир оилада узаяди. ные одаренные представители таких возможностей стоит недешево. Но
натижаларига биноан мамлакатимизда болалар этого вида спорта становятся это не является преградой для тех, кто
Яратганнинг инояти билан берилган ва аёллар билан боғлиқ масалалар барқарор Соғлом турмуш тарзига риоя қиладиган гроссмейстерами. Несмотря на хочет развиваться и стремится всегда быть
касблардан бири ҳакимлик - табибликдир, ҳо- ўсишни кўрсатмоқда. Хусусан, мамлакатимизда зиёли (интеллектуал) оилада ўсаётган бола поздний старт, целеустрем- на гребне успеха.
зирги атама билан айтганда, шифокорлардир. болалар ўлими камаймоқда, мактабгача таълим инсонларнинг соғлом ўсишига қаратилган тад- ленность и трудолюбие позво-
Уларнинг асосий вазифаси инсон саломатлиги- кўрсаткичи кескин ошган, болалар саломатлиги бирларга амал қилиб яшайди. Мутахасислар- лили Т. Вахидову в 16 лет - Современное поколение юных шах-
ни яхшилашга қаратилган. Шу туфайли аҳоли йилдан-йилга яхшиланиб бормоқда, таълим хиз- нинг таъкидлашича, бундай болалар миясининг стал чемпионом Узбекистана, а матистов обладает прогрессивным мыш-
сонининг ўсиши билан шунга мос равишда матлари барча босқичларда такомиллашмоқда. гиппокамп қисмида кучли ривожланишлар ку- позднее в составе национальной лением, поэтому наши подопечные часть
юксак малакага эга бўлган шифокорларнинг Натижада, 2—4 ёшдаги болаларнинг 96 фоизи затилар экан. Гиппокамп — миянинг хотира, сборной нашей республики за- своих призовых денежных средств вкла-
мантиқ ва фикрни жамлашга ёрдам берувчи воевать звание чемпиона Азии. В активе дывают для получения доступа к высоким
ҳам сони кўпайиши керак. Уларни замонавий саломатлик, ўқиш ва психо-ижтимоий фаровон- қисми ҳисобланади. Бунга эришиш учун бола- наставника также участие в командных технологиям, - продолжил Т. Вахидов. -
жиҳозлар билан қуроллантириш ҳам глобал лик нуқтаи назаридан нормал ривожланишга ларимизнинг қорнини тўйдириш билан эмас, шахматных олимпиадах, чемпионатах Они осознают, что без личных инвестиций
аҳамиятга эга бўлган муаммолардан биридир. эга. Бу минтақамизда энг юқори кўрсаткич экан- балки, зарур витаминлар ва микроэлемент- мира, престижных турнирах. В 2004 году в собственное развитие конкуренция на
Шу туфайли ушбу масалага дунё бўйича катта лиги, албатта бизни қувонтиради. ларга бой озуқалар билан парвариш қили- под руководством Тахира Абдукаххаровича мировой шахматной арене невозможна.
аҳамият бериб келинмоқда. Жумладан, 2022 шимиз лозим. Албатта, ушбу ҳолат ҳам яшаш юношеская сборная нашей страны в Индии
йилнинг 21 октя брь куни Тошкент шаҳрида Бугунги кунда соғлиқни сақлаш тизимининг тарзимизни такомиллаштириш учун бир қанча впервые завоевала бронзовую медаль на Несмотря на возрастающую роль искус-
Давлат статистика қўмитаси ҳамда БМТ Халқа- иккита модели кўзга ташланади. Биринчиси, ўзгаришлар киритишни тақазо қилади. Всемирной детской шахматной олимпиаде, ственного интеллекта в подготовке шахма-
ро болалар жамғармаси (ЮНИСЕФ)нинг Ўз- шифокорлар халқни даволаш билан бирга опередив сильные сборные Китая и Индии. тистов XXI века, традиционное наставни-
бекистондаги ваколатхонаси ҳамкорлигида уларнинг тиббий маданиятини ҳам оширишга Ҳозирги кунда кўплаб оилаларни соғлом чество продолжает играть приоритетную
“Мультииндикатор кластер кузатувлари”нинг масъул. Бунда инсонлар асосий эътиборни турмуш тарзига риоя қиладиган зиёли оила- Уникальность Т. Вахидова как трене- роль в формировании мастеров. Непосред-
(МКК) дастлабки натижалари бўйича тақди- ўзларининг соғлигини яхшилаш кўникмасига ларга айлантиришимиз керак. Бунинг учун ра в том, что он является спортивным ственный контакт и работа с действующим
мот ўтказилиб, мазкур масала кенг муҳокама эга бўлган ҳолда амалга оширишлари лозим инновацион тиббиёт, таълим ва маънавият- наставником и для своих детей. На по- наставником, имеющим большой игровой
қилинди. бўлади. Бу наслни яхшилаш, насл касаллик ни такомиллаштиришга қаратилган «йўл ха- следней шахматной олимпиаде в Индии, и тренерский опыт, профессиональную
ларига қарши курашиш, асаб бузилишлари- ритасини» ишлаб чиқиб, амалиётга тизимли когда сборная Узбекистана произвела интуицию помогают юным спортсменам
“Мультииндикатор кластер кузатувлари” дан ўзини асраш, яширинча очарчиликларга равишда жорий қилиш лозим. Бу тадбир бир настоящий фурор в спортивном мире, сформировать собственную уникальную
(МКК) дастури ЮНИСЕФ томонидан ишлаб барҳам бериш, чекиш ва алкаголь истеъмолини вақтнинг ўзида соғлом ва интеллектуал жиҳат- весомый вклад в сенсационный успех на- технику ведения баталий на черно-белых
чиқилган бўлиб, уй хўжаликлари билан тан- камайтириш ва улардан бутунлай воз кечиш дан ривожланган авлодни етиштиришимиз шей национальной сборной внес его сын клетках.
ланма кузатувлар асосида ишлайди. Мақсади: кабиларда намоён бўлади. учун асос ва омил бўлиб хизмат қилади. Джахонгир Вахидов, в решающей партии
болалар ва аёллар ҳолатини тадқиқ қилиб, обыгравший соперника из Нидерландов. Ринат АБДУЛЬМАНОВ
халқаро даражада таққослаб боради. Мазкур Оилада соғлом турмуш тарзи ва тиббий мада- Соғлом авлодни шакллантиришда бир қан- Потенциал сборной Узбекистана усилил
дастур 1995 йилдан буён амалга оширилиб, ҳо- ниятни юқори даражага кўтариш лозим. Бундай ча хорижий тажрибалар ҳам муҳим. Масалан, еще один подопечный самаркандского
зиргача дунё бўйича 118 та давлатда тадқиқот ҳаёт тарзига амал қилган япон халқи ўртача Малайзия моделида ёш оила фарзанд кўрмоқ- тренера Нодирбек Якуббаев. Памятно то,
умр кўриш даражаси бўйича ҳозирги кунда чи бўлса камида 2 йил илгари шифокорлар что с этой исторической победой сборную
билан маслаҳатлашиб, болани соғлом дунёга Узбекистана лично поздравил Президент
келтириш ва интеллектуал қобилиятини ри- Ш. Мирзиёев.
вожлантиришга мўлжалланган 20-25 йиллик
режасини ва йўл ҳаритасини тузиб олар ва - Мы понимали, что у молодых узбек-
унга қатъий амал қилиб яшар экан. ских шахматистов большой потенциал, но
осторожно прогнозировали место в тройке
Мамлакатимизда Янги Ўзбекистонни шакл- сильнейших, - говорит Т. Вахидов.- На ми-
лантиришда ота-оналар ҳаётлигида боласини ровой шахматной олимпиаде это считается
20—25 йил ичида оёққа турғазиб, ўзини ва достойным результатом. Но наши ребята
оиласини ўрта даражада боқа оладиган ва проявили бойцовский характер, смогли
тарбия қила оладиган қобилиятга эга қилиш
бўйича комплекс чора-тадбирларни ишлаб Хотин-қиз стритболчилар
чиқиш лозим бўлмоқда. Буни шифокорлар, беллашишди
олимлар, таълим-тарбия масканлари мутасад-
дилари, маҳалла масъуллари имкониятларини
бирлаштирган ҳолда ишлаб чиқиб, жорий қи-
лиш учун ҳам тизимли ишларни амалга ошириш
мақсадга мувофиқдир.
Кўриниб турибдики, мамлакатимизда
соғлом авлодни шакллантириш борасида бир
қанча ишлар амалга оширилмоқда ва улар-
нинг натижалари ҳам сезилмоқда. Аммо кўп-
гина оилаларимизни соғлом турмуш тарзига
риоя қиладиган зиёли, интеллектуал салоҳи-
ятга эга бўлган оилаларга айлантириш учун
ҳали анча ишларни амалга оширишга тўғри
келади.
Саидаҳрор ҒУЛОМОВ,
Ўзбекистон Республикаси ФА академиги.
Мамаюнус ПАРДАЕВ,
СамИСИ профессори,
иқтисод фанлари доктори
«Samarqand» газетасига 2023 йил учун обуна бґлдингизми? Шаҳримиз “Беш ташаббус олим- ғолиб сифатида қайтаяпмиз, — дейди
пиадаси”нинг иккинчи мавсумида Жамила Кабирова. — Жамоамиз аъзолари
Обуна — 2023 хотин-қизлар ўртасидаги стритбол ҳаммамиз бир кўчадаги хонадонларда
бўйича “Б” лига баҳсларига мезбон- яшаймиз. Беш ташаббус олимпиадасини
Газета қадим Самарқанд ҳаёти ва ҳамшаҳарларимизнинг лик қилди. эшитиб, стритбол билан шуғулланишни
бошладик. Қуйи босқичларда иштирок
фаолияти, турмуши, ўй ва кечинмаларини мунтазам ёритиб Мусобақада республикамизнинг 14 этиб, муваффақият қозонгач, жиддий
ҳудудидан келган жамоалар уч ёш тои- эътибор қаратиб, республика финал
боради. Энг муҳими, мамлакатимизда олиб борилаётган ис- фасида ғолиблик учун баҳс олиб борди. босқичида қатнашишни ният қилгандик.
Мана "Б" лигада бўлса-да, мақсадимизга
лоҳотлар, уларнинг ижроси қай даражада бажарилаётганлиги Муросасиз беллашувлар якунида 16— эришдик. Энг муҳими, соғлом турмуш
21 ёшли спортчилар баҳсида Тошкент тарзига амал қилишни бошладик. Биз-
газета саҳифаларидан кенг ўрин эгаллайди. шаҳри Юнусобод туманининг "Астробод" га қўшилиб, оиламиздагилар ҳам спорт
маҳалласи жамоаси, 22—26 ёшлилар ўр- билан доимий шуғулланишга киришди.
Ижтимоий, иқтисодий, маънавий-маърифий жабҳаларда- тасида Жиззах вилояти Ғаллаорол ту- Бугунги ғалабадан хурсандмиз ва спорт
манининг "Мирзабулоқ" маҳалласи жа- билан шуғулланишни давом эттирамиз.
ги ислоҳотлар, шаҳарда бунёд этилаётган халқ бунёдкорлиги моаси, 27—30 ёшлилар мусобақасида
Қорақалпоғистон Республикаси Чимбой Ғолиб ва совриндорлар ташкилотчи-
ва меҳнати самараларини ўзида мужассам этган янгиликлар туманининг Бердақ номли маҳалласи жа- лар томонидан тақдирланди.
моаси биринчи ўринни эгаллади.
билан танишиб боришингиз мумкин. Алишер ИСРОИЛОВ
— Мусобақани кўтаринки кайфият-
Обуна нархи «Ўзбекистон почтаси» АЖ, «Матбуот тарқатувчи» МЧЖ ва да ўтказиб, якунда Қорақалпоғистонга
бошқа етказиб берувчилар томонидан 478 минг 108 сўм қилиб белгиланган.
Келгуси йилда ҳам «Samarqand» билан бирга бўлинг, азиз ҳамшаҳарлар!
SAMARQAND Muharrir: Hakim JO‘RAYEV MANZIL: 140100, Samarqand shahri, Temur Malik ko‘chasi, 4-uy.
Gazeta Samarqand viloyat matbuot va axborot boshqarmasida 06.09.2012-yilda 09-05 raqam
MUASSIS: Samarqand shahar hokimligi TELEFONLAR: +998 66 233-58-40, +998 66 233-67-79.
bilan qayta ro‘yxatga olingan. Indeks 5505
Gazeta haftaning payshanba kuni chiqadi.
Gazeta tahririyat matbaa bo‘limida terildi va sahifalandi. Tahririyat matbaa bo‘limi O‘zbekiston
matbuot va axborot agentligida 2.06.2017-yilda 18-3959 raqam bilan ro‘yxatga olingan. Tahririyatga kelgan qo‘lyozmalar muallifga qaytarilmaydi. Sotuvda erkin narxda.
Navbatchi: Quvondiq XALILOV Bosishga topshirish vaqti: 21.00.
Sahifalovchi: Abdushukur ISMOILZODA Bosishga topshirildi: 21.00.
Gazeta «Noshir lyuks» MChJ bosmaxonasida chop etildi. Manzil: Samarqand shahri, Spitamen ko‘chasi, 270-uy. Buyurtma: 821 Adadi: 1 740 nusxa.