ภูมิศาสตร์

ภูมิศาสตร์

เรื่อง ภูมิภาค

สารบัญ

เรื่อง หน้า

ภูมิภาคทวีปเอเชีย 1-6
ภูมิภาคทวีปยุโรป 7-13
ภูมิภาคทวีปแอฟริกา 14-16
ภูมิภาคทวีปแอนตาร์กติกา 17-18
ภูมิภาคทวีปอเมริกาเหนือ 19-21
ภูมิภาคทวีปอเมริกาใต้ 22-23
ภูมิภาคทวีปออสเตรเลีย 24-27
แบบทดสอบหลังเรียน 28

ภู มิ ภาคทวี ปเอเชี ย

2

ลักษณะภูมิประเทศของทวีปเอเชีย

ทวีปเอเชีย มีทั้งเขตเทือกเขาสูง เป็นเทือกเขาที่เกิดใหม่เกิด

จากการโก่งตัว เขตที่ราบต่ำ ภาคเหนือ เกิดจากการทับถมของ

ดินตะกอนจากแม่น้ำในเขตนี้มีความ สำคัญค่อนข้างน้อย เพราะ

อากาศ หนาวมากเขตที่ราบสูงตอนกลางทวีป เช่นที่ราบสูง

ทิเบตที่ราบสูงหินเก่าทางใต้ เช่นที่ราบสูงอาหรับ ที่ราบสูง เดค

คานและเขตที่ราบลุ่ม แม่น้ำเกิดจากการทับถมดินตะกอนเป็น

ที่ราบที่อุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะปลูก

ลักษณะภูมิอากาศของทวีปเอเชีย

ทวีปเอเชียมีลักษณะภูมิอากาศทั้งเขตอากาศร้อน อากาศอบอุ่น
และอากาศหนาว สาเหตุที่มี ภูมิอากาศแตกต่างกันเป็นผลมา

จากขนาดที่กว้างใหญ่ของทวีป ความสูงและ กว้างใหญ่ของภูเขา

ใจกลางทวีป และมีลมมรสุมพัดผ่าน

ขนาด ที่ตั้ง และอาณาเขต

ทวีปเอเชียเป็นทวีปที่มีขนาดใหญ่ที่สุด มีพื้นที่ประมาณ 44

ล้าน ตร.กม. เป็นทวีปที่มีพิ้นที่กว้างที่สุดของโลก ตั้งอยู่ทางซีก

ตะวันออกของโลก ดินแดนเกือบทั้งหมดอยู่เหนือเส้นศูนย์สูตร

ยกเว้นบางส่วนของหมู่เกาะในประเทศอินโดนีเซีย ทวีปเอเชีย
ตั้งอยู่ระหว่าง ละติจูด1 องศา 15 ลิบดาเหนือ ถึง 77 องศา 41 ลิบ

ดาเหนือและละติจูด 24 องศา 4 ลิบดาตะวันออกถึง 169 องศา 40
ลิบดาตะวันตก

ภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 3

ลักษณะภูมิประเทศ แบ่งออกเป็น 2 อาณาบริเวณ คือ ภาคพื้นทวีป

และภาคพื้นสมุทร
ภาคพื้นทวีปจะประกอบด้วยประเทศต่างๆ 5 ประเทศ ได้แก่ กัมพูชา

ลาว พม่า ไทย และเวียดนาม

ส่วนประเทศในภาคพื้นสมุทร ได้แก่ บรูไน อินโดนีเซีย มาเลเซีย

ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ และติมอร์เลสเต ซึ่งประเทศที่อยู่ในส่วนภาค

พื้นสมุทรทั้งหมดยกเว้นมาเลเซีย เป็นประเทศที่เป็นหมู่เกาะหรือ

อยู่ในดินแดนที่เป็นเกาะ

ดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีลักษณะภูมิประเทศเป็นเขต

ที่ราบลุ่มแม่น้ำ เขตที่ราบชายฝั่ง เขตเทือกเขา เขตที่ราบเชิงเขา

และเขตที่ราบสูง
เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำและที่ราบชายฝั่งจะเป็นเขตที่มีความอุดมสมบูรณ์
ซึ่งเป็นข้อดีสำหรับการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ อันเป็นบริเวณที่มีการ
เพาะปลูกและตั้งถิ่นฐานอย่างหนาแน่น
บริเวณที่เป็นเขตที่สูงหรือเขตภูเขา จะเป็นแหล่ง

ทรัพยากรธรรมชาติสำคัญ เช่น ป่าไม้ อัญมณี แร่ต่างๆ

ลักษณภูมิอากาศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 4

จัดอยู่ในเขตมรสุม ที่มีภูมิอากาศแบบร้อนชื้นฝนตกชุก และฤดู

หนาวไม่หนาวจัด โดยลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้จะนำฝนมาจาก

มหาสมุทร และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือจะนำความหนาว

เย็นมาจากทางตอนเหนือของจีน เป็นปัจจัยหลักสำหรับการดำรง

ชีวิตด้วยการประกอบอาชีพเกษตรกรรมของประชากรในดินแดน

นี้

ทรัพยากรธรรมชาติ

ดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความอุดมสมบูรณ์ด้าน

ทรัพยากรธรรมชาติมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก ทำให้เอเชียตะวัน

ออกเฉียงใต้โดยทั่วไปเหมาะแก่การเพาะปลูก พืชที่สำคัญ ได้แก่

ข้าว ข้าวโพด อ้อย ยางพารา กาแฟ และเครื่องเทศ นอกจากนี้ยังมี

ป่าไม้และสินแร่ต่างๆ เช่น ดีบุก น้ำมัน อัญมณี ทำให้ภูมิภาคนี้เป็น
ดินแดนที่เหมาะแก่การตั้งถิ่นฐานและการดำรงชีวิตที่ไม่ต้องพึ่งพา

ทรัพยากรจากดินแดนอื่นๆ มาแต่ครั้งโบราณ
การมีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ย่อมเป็นข้อได้เปรียบสำคัญ
ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างแน่นอน กล่าวคือ

ประชากรสามารถตั้งรกรากและดำเนินชีวิตโดยแทบไม่ต้องพึ่งพา

ทรัพยากรจากภายนอก

ลักษณภูมิอากาศของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 5

จัดอยู่ในเขตมรสุม ที่มีภูมิอากาศแบบร้อนชื้นฝนตกชุก และฤดู

หนาวไม่หนาวจัด โดยลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้จะนำฝนมาจาก

มหาสมุทร และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือจะนำความหนาว

เย็นมาจากทางตอนเหนือของจีน เป็นปัจจัยหลักสำหรับการดำรง

ชีวิตด้วยการประกอบอาชีพเกษตรกรรมของประชากรในดินแดน

นี้

ทรัพยากรธรรมชาติ

ดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีความอุดมสมบูรณ์ด้าน

ทรัพยากรธรรมชาติมากที่สุดแห่งหนึ่งในโลก ทำให้เอเชียตะวัน

ออกเฉียงใต้โดยทั่วไปเหมาะแก่การเพาะปลูก พืชที่สำคัญ ได้แก่

ข้าว ข้าวโพด อ้อย ยางพารา กาแฟ และเครื่องเทศ นอกจากนี้ยังมี

ป่าไม้และสินแร่ต่างๆ เช่น ดีบุก น้ำมัน อัญมณี ทำให้ภูมิภาคนี้เป็น
ดินแดนที่เหมาะแก่การตั้งถิ่นฐานและการดำรงชีวิตที่ไม่ต้องพึ่งพา

ทรัพยากรจากดินแดนอื่นๆ มาแต่ครั้งโบราณ
การมีทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ย่อมเป็นข้อได้เปรียบสำคัญ
ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างแน่นอน กล่าวคือ

ประชากรสามารถตั้งรกรากและดำเนินชีวิตโดยแทบไม่ต้องพึ่งพา

ทรัพยากรจากภายนอก

6

ป่าไม้ที่พบในภูมิภาคนี้ มีดังนี้

ในป่าดิบ บริเวณที่พบป่าดิบมาก ได้แก่ บริเวณใกล้เขตศูนย์สูตร เช่น

ภาคใต้ของประเทศไทย มาเลเซีย หมู่เกาะอินโดนีเซียและภาคใต้ของ

ฟิลิปปินส์

ป่าไม้ผลัดใบหรือป่าเบญจพรรณ ป่าไม้ผลัดใบเป็นป่าที่พบมากใน

เขตที่มีอากาศสลับระหว่างความชุ่มชื้นและความแห้งแล้งชัดเจน พบทาง

ตอนบนของภูมิภาค ในเขตประเทศพม่า ไทย ลาว

ป่าสน ป่าสนสองใบและสนสามใบจะพบบริเวณทิวเขาสูง ป่าสนเป็น

แหล่งไม้ฟืนที่สำคัญของชาวเขา

ป่าหาดทรายชายทะเล ในบริเวณหาดทรายธรรมชาติจะมีป่าโปร่ง เช่น

เดียวกัน ป่าไม้ผลัดใบ แต่พบตามหาดทราย พบได้ทั่วไปในภูมิภาค

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในบริเวณที่ติดต่อกับทะเลของทุกประเทศ

ป่าปลูก เนื่องจากในปัจจุบันพื้นที่ป่าไม้ได้ลดลงอย่างรวดเร็ว และเพื่อ

ต้องการรักษาสมดุลธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จึงได้มีการปลูกป่าทดแทน

พื้นที่สูญเสียไป
เนื้อหาเล็กน้อย

ภู มิ ภาคท
วี ปยุ โรป

ลักษณะทั่วไปของทวีปยุโรป 8

ทวีปยุโรปเป็นทวีปที่มีขนาดเล็กรองจากทวีปออสเตรเลียซึ่งมี

ขนาดเล็กที่สุด

พื้นดินของทวีปยุโรปติดต่อเป็นผืนเดียวกันกับทวีปเอเชียจึงมีผู้

เรียกทวีปทั้งสองนี้ว่า ยูเรเชีย

เส้นกั้นพรมแดนธรรมชาติได้แก่เทือกเขาอูราลแม่น้ำอูราล

ทะเลสาบ แคสเปียน เทือกเขาคอเคซัส

ที่ตั้งทวีปยุโรปตั้งอยู่ทางซีกโลกเหนือ ระหว่างละติจูดที่ 36-

71 องศาเหนือ และลองจิจูดที่ 66 องศาตะวันออก - 9 องศา

ตะวันตก

ทิศเหนือ ติดต่อ \ กับมหาสมุทรอาร์กติก

ทิศตะวันออก ติดต่อกับทวีปเอเชีย

ทิศตะวันตก ติดต่อกับมหาสมุทรแอตแลนติก

ทิศใต้ ติดต่อกับทะเลสาบแคสเปียน เทือกเขาคอเคซัส


ทะเลแดง ทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

ภูมิภาคทวีปยุโรป





ทวีปยุโรป แบ่งออกเป็น 4 ภูมิภาค ดังนี้
1. ยุโรปเหนือ ได้แก่เดนมาร์ก ฟินแลนด์ ไอซ์แลนด์ ไอร์แลนด์

นอร์เวย์ สวีเดน เอสโตเนีย ลัตเวีย ลิทัวเนีย
2. ยุโรปตะวันตก ได้แก่ออสเตรีย เบลเยียม ฝรั่งเศส เยอรมนี ลัก

เซมเบิร์ก เนเธอร์แลนด์


สวิตเซอร์แลนด์ และสหราชอาณาจักร

3. ยุโรปใต้ ได้แก่แอลเบเนีย กรีซ อิตาลี มอลตา โปรตุเกส สเปน
4. ยุโรปตะวันออก ได้แก่บัลแกเรีย สาธารณรัฐเช็ก สาธารณรัฐ

สโลวัก ฮังการี โปแลนด์ และโรมาเนีย
รัฐอิสระอีก 5 รัฐ คือ

ซานมารีโน อยู่ในเขตประเทศอิตาลี ด้านทะเลอาเดรียติก
อันดอร์ร่า อยู่ระหว่างพรมแดนประเทศฝรั่งเศสและสเปน
นครรัฐวาติกัน ในกรุงโรม ประเทศอิตาลี
โมนาโก ในเขตฝรั่งเศสบริเวณชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
ลิกเตนสไตน์ อยู่ระหว่างพรมแดนสวิตเซอร์แลนด์

ลักษณะภูมิประเทศ 9

ลักษณะภูมิประเทศของทวีปยุโรป สามารถแบ่งได้เป็น 4 เขต คือ
1. เขตหินเก่าทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือ
ประกอบด้วยเทือกเขาที่มีอายุเก่าแก่ซึ่งถูกธารน้ำแข็งกัดเซาะจนสึกกร่อน และพัง

ทลายจนกลายเป็นที่ราบสูง ทำให้มี ชายฝั่งทะเลเว้าแหว่งมาก เรียกว่าฟยอร์ด
( Fjord ) เทือกเขาหินเก่าที่สำคัญ คือ

-เทือกเขาเชอเลน ในคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย
-เทือกเขาแกรมเพียน ในสกอตแลนด์
2. เขตที่ราบใหญ่ภาคกลาง
เป็นเขตที่ราบใหญ่ที่สุดของทวีปยุโรปมีประชากรอาศัยอยู่หนาแน่นมากที่สุด

ได้แก่ที่ราบด้านตะวันตกของประเทศ
ฝรั่งเศส เบลเยียม เนเธอร์แลนด์ เดนมาร์ก ที่ราบภาคเหนือของเยอรมนี

โปแลนด์ ที่ราบบริเวณตอนใต้ของสหราชอาณาจักร
เป็นเขตที่มีความสำคัญมากทางด้านเศรษฐกิจ มีดินอุดมสมบูรณ์เหมาะแก่การเพาะ

ปลูก มีแม่น้ำสำคัญไหลผ่านหลายสาย
ได้แก่ แม่น้ำลัวร์ แม่น้ำเซน แม่น้ำไรน์ แม่น้ำเอลเบ บริเวณแม่น้ำรูห์ในเขต

ประเทศเยอรมนีเป็นแหล่งถ่านหิน ที่สำคัญของยุโรป
ที่ราบริมทะเลบอลติกในประเทศนอร์เวย์ สวีเดน ฟินแลนด์ ประกอบด้วยหิน

เปลือกโลกที่มีอายุเก่าแก่ที่สุด เรียกว่า บอลติกชิลด์ ( Baltic Shield )
3. เขตที่ราบสูงภาคกลาง
เป็นที่ราบสูงและเนินเขาเตี้ยๆ เกิดจากการ สึกกร่อนพังทลาย ได้แก่

เมเซต้า ที่ราบสูงในภาคกลางของคาบสมุทรไอบีเรีย
มัสซิฟ ซองตรัล ( Massif Central ) ที่ราบสูงตอนกลางของประเทศฝรั่งเศส
ป่าดำ ( Black Forest ) ที่ราบสูงตอนกลาง และภาคใต้ของประเทศเยอรมนี
โบฮีเมีย ( Bohemia ) ที่ราบสูงระหว่างพรมแดนประเทศเยอรมนี

สาธารณรัฐ เช็กและสาธารณรัฐสโลวัก
4. เขตภูเขาหินใหม่ทางภาคใต้
เกิดจาการโก่งตัวของผิวโลก ได้แก่
เทือกเขาพีเรนีส ซึ่งเป็นพรมแดนระหว่างประเทศฝรั่งเศสและประเทศสเปน
เทือกเขาแอลป์ ทอดแนวจากตะวันออกเฉียงใต้ของประเทศฝรั่งเศส ผ่าน

เข้าไปในประเทศสวิตเซอร์แลนด์ อิตาลี ยอดเขาสำคัญของเทือกนี้ คือ มองบ

ลังค์
เทือกเขาแอปเพนไนน์ ในคาบสมุทรอิตาลี
เทือกเขาไดนาริกแอลป์ ในคาบสมุทรบอลข่าน
เทือกเขาคอเคซัส อยู่ระหว่างทะเลดำ และทะเลสาบแคสเปียนมียอดเขา สูง

ที่สุดในโลก คือ เอลบรูซ ( Elbrus )

ลักษณะภูมิอากาศของทวีปยุโรป 10

ภูมิอากาศแบบทุนดรา
ภูมิอากาศแบบไทก้า
ภูมิอากาศแบบท่ีสูง
ภูมิอากาศแบบชื้นภาคพ้ืนทวีป
ภูมิอากาศแบบช้ืนภาคพื้นสมุทร
ภูมิอากาศกึ่งทะเลทราย
ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน

ภูมิอากาศแบบทุนดราหรือแบบขั้วโลก

- บริเวณทางตอนเหนือของคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย - ภูมิ

อากาศที่หนาวเย็นมาก
- ฤดูหนาวยาวนานถึง 10-11 เดือน
- ฤดูร้อนนะยะสั้นๆเพียงปีละ 1-2 เดือน
อุณหภูมิเฉลี่ยประจ่าปี ต่่ากว่า 10 C
- ฝนตกในรูปของหิมะและมีปริมาณน้อยมาก
- พืชพรรณ ได้แก่ สาหร่าย ตะไคร่น้่า ดอกอาร์กติก

ภูมิอากาศแบบไทก้าหรืออารก์ติก 11


- อยู่บริเวณคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย ฟินแลนด์ ภาคเหนือของรัสเซีย

- ภูมิอากาศหนาวเย็น อุณหภูมิประมาณ 6 C
- ฤดูร้อนมีอากาศค่อนข้างหนาว อุณหภูมิประมาณ
17 C
- ปริมาณฝนน้อย ส่วนใหญ่ตกในนูปของหิมะ
- พืชพรรณธรรมชาตเิป็นป่าสนเรียกว่า“ป่าไทกา”
เช่น ต้นสปรูซ ต้นเฟอร์ เป็นต้น

ภูมิอากาศแบบชื้นภาคพื้นทวีป




- อยู่บริเวณยุโรปกลางและยุโรปตะวันออก
-มภีูมิอากาศแบบอบอุ่นมีฤดูหนาวท่ีแห้งแล้ง และค่อนข้างหนาว

อุณหภูมิประมาณ 1-2 C
- ฤดูร้อนมีฝนตกและอากาศอบอุ่น อุณหภูมิ ประมาณ 19-20 C
- พืชพรรณเป็นป่าไม้ผสม ระหว่างป่าสนกับป่า ผลัดใบเช่น ต้นโอ๊ก

เมเปิล ต้นเฟอร์ สปรูซ เป็นต้น

ภูมิอากาศแบบชื้นภาคพื้นสมุทร 12

- ภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้น
- ฤดูหนาวไม่หนาวจัด ได้รับอิทธิพลจากกระแสน้่าอุ่นแอตแลนติก

เหนือ อุณหภูมิในฤดูหนาวประมาณ 1-7 C
- อยใู่นเขตที่มีลมประจ่าตะวันตกพัดผ่านท่าให้ฝนตกชุกตลอดปี
- พืชพรรณเป็นป่าผลัดใบ ป่าสน และป่าไม้ผสม เช่น ต้นบีช ต้น

เฮมลอค
- ตั้งอยู่บริเวณประเทศอังกฤษ ฝรั่งเศส เนเธอร์แลนด์ เบลเยียม

และทางตอนเหนือ เยอรมันนี

ภูมิอากาศแบบที่สูง

- มีลักษณะอากาศแกต่างไปตามค่าความสูง
- ได้แก่บริเวณ เทือกเขาแอลป์และคอเคซัส
- อุณภูมิเฉลี่ยอยู่ที่ 6.5 C
- ลักษณะพืชพรรณ พบป่าไม้จ่าพวกป่าสนขึ้นตามเชิงเขา

ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน 13

- มีอาณาเขตติดกับทะเลเมดิเตอร์เรเนียน
- บริเวณประเทศอิตาลี ภาคใต้สเปน ฝรั่งเศสและภาคใต้ของคาบสมุทร
บอลข่าน
- เขตภูมิอากาศแบบอบอุ่นที่มีอากาศอบอุ่นใน
ฤดหูนาวและมีอากาศร้อนจัดในฤดูร้อน
- มีปริมาณฝนปานกลางและตกในฤดูหนาว
เพราะได้อิทธิพลจากลมตะวันตก
- อุณหภูมิฤดูร้อนประมาณ 23 C
- อุณหภูมิฤดูหนาวประมาณ 8 C

ภูมิอากาศแบบกึ่งทะเลทราย

- ตั้งอยู่บริเวณภาคกลางคาบสมุทรไอบีเรีย ตอนเหนือ

ของทะเลด่า และทะเลแคสเปียนประเทศฮังการี โรมาเนีย

ตอนใต้ของรัสเซีย
- มีปริมาณฝนค่อนข้างน้อยแต่อยู่ในเขตอบอุ่น
- อุณหภูมิในฤดูร้อนสูงกว่า 25 C
- อุณหภูมิในฤดูหยาวอยู่ระหว่า 0 – 5 C
- พืชพรรณจ่าพวกหญ้าเจริญเตบิ โตได้ดีและมีไม้
ขนาดเล็กพุ่มเตี้ยขึ้นอยู่ห่างๆ เรียกว่า ทุ่งหญ้าสเตปป

ภู มิ ภาคทวี ปแอฟริ กา

ลักษณะภูมิประเทศของทวีปแอฟริกา 15

พื้นที่ของทวีปแอฟริกาส่วนใหญ่จะเป็นที่ราบสูง เขตที่ราบส่วน
ใหญ่จะเป็นที่ราบชายฝั่งทะเลแคบๆ ซึ่งมีอยู่น้อยมาก เขต

หุบเขาทรุดอยู่ทางทิศตะวันออกของทวีป และเขตเทือกเขา เช่น
เทือกเขาแอตลาส อยู่บริเวณทิศตะวันตกเฉียงเหนือคิลิมานจา

โร

ลักษณะภูมิอากาศของทวีปแอฟริกา

ทวีปแอฟริกาเป็นทวีปที่มีเนื้อที่กว้างใหญ่ ทำให้มีภูมิอากาศ

แตกต่างกันมาก ตั้งแต่แห้งแล้งในทะเลทรายทางตอนเหนือ

และทางตะวันออก เนื่องจากมีเส้นศูนย์สูตรผ่านใจกลางทวีป มี

ลมมรสุมพัดผ่าน และอิทธิพลของกระแสน้ำในมหาสมุทรทำให้

ร้อนชื้นบริเวณด้านตะวันตกรอบอ่าวกินี

สภาพทางสังคมแลวัฒนธรรม

ประชากรของทวีปแอฟริกาแบ่งเชื้อชาติเป็น 2 กลุ่ม คือ เชื้อ

ชาตินิกรอยด์และ คอเคซอยด์ ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม มี
ภาษาหลักๆ คือ ภาษาอาหรับ ภาษาซูดาน และภาษาบันตู ด้าน
การประกอบอาชีพ จะมีอาชีพการเกษตรกรรม ทำเหมืองแร่

และอุตสาหกรรม

ขนาด ที่ตั้ง และอาณาเขตของทวีปแอฟริกา

ทวีปแอฟริกามีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 2 รองจากทวีปเอเชีย มี

พื้นที่ประมาณ 30.3 ล้าน ตร.กม. มีประชากร 600 ล้านคน อยู่

ระหว่างละติจูดที่ 37 องศา 21 ลิบดาเหนือ ถึง 34 องศา 50 ลิบดา

ใต้ ลองจิจูด ที่ 51 องศา 24 ลิบดาตะวันออก ถึง 17 องศา 32 ลิบ

ดาตะวันตก ทิศเหนือจดกับช่องแคบยิบรอลตาและทะเล

เมดิเตอร์เรเนียน ทิศใต้จดกับมหาสมุทร อินเดียและมหาสมุทร

แอตแลนติก ทิศตะวันออกจดกับมหาสมุทรอินเดีย ทะเลแดง

และอ่าวเอเดน ทิศตะวันตกจดกับมหาสมุทรแอตแลนติก

ลักษณะภูมิประเทศ 16

ทวีปอเมริกาเหนือมีสภาพภูมิประเทศแตกต่างกันตามภูมิภาค
ต่างๆ อาจแบ่งได้เป็น 4 เขต ได้แก่

เขตเทือกเขาสูงภาคตะวันตก
เขตที่ราบภาคกลาง
เขตหินเก่าแคนาดา
เขตภูเขาภาคตะวันออก

เนื่องจากมีแนวเทือกเขาสูงทางด้านตะวันตกและวางตัวในแนว

เหนือ – ใต้ เป็นกำแพงขวางกั้นทิศทางลมจากมหาสมุทร

แปซิฟิก ดังนั้นดินแดนด้านตะวันตกจึงมีภูมิอากาศแห้งแล้งแบบ
ทะเลทรายและทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย ส่วนทางด้านตะวันออกมี

ภูเขาไม่สูงมากนักและวางตัวในแนวตะวันออกเฉียงเหนือ –

ตะวันตกเฉียงใต้ ซึ่งไม่ขวางกั้นทิศทางลมประจำตะวันตก ทำให้

ความชื้นจากมหาสมุทรแอตแลนติกเข้ามามีอิทธิพลต่อภูมิอากาศ

ส่วนใหญ่ทางด้านตะวันออก ส่วนทางตอนใต้เป็นคอคอดและมี

แนวเทือกเขาสูงเป็นแกน ได้รับอิทธิพลจากทะเลทั้งด้าน

มหาสมุทรแปซิฟิกและมหาสมุทรแอตแลนติกจึงมีภูมิอากาศ

แบบอบอุ่นชื้น อุณหภูมิปานกลางและมีฝนตลอดปี

ทวี ปแอนตาร์กติ กา

18

แอนตาร์กติกา เป็นทวีปที่อยู่รอบขั้วโลกใต้ของโลกล้อมรอบด้วย

มหาสมุทร มีตำแหน่งอยู่ตรงข้ามกับเขตอาร์กติกที่อยู่ใกล้ ขั้วโลก

เหนือตัวทวีปถูกแบ่งออกเป็นสองส่วนโดยเทือกเขาทรานส์

แอนตาร์กติก (transantarctic mountains) ถือว่าเป็นดินแดนที่

มีอากาศหนาวเย็นที่สุดในโลก โดยพื้นที่เกือบทั้งหมดปกคลุมด้วย

น้ำแข็งโดยได้ชื่อว่าเป็น "ทวีปสีขาว" (White Continen)และยังนับ

เป็นดินแดนร้างแล้ง (desert)
ที่ใหญ่ที่สุดในโลกโดยไม่มีมนุษย์ตั้งรกรากอยู่อาศัยถาวร (แต่มี

สถานีวิจัยกระจายอยู่ทั่วทวีป) สิ่งมีชีวิตพื้นถิ่นได้แก่ เพนกวิน

แมวน้ำ และสาหร่าย

ทวีปแอนตาร์กติกามี พื้นที่ กว้างใหญ่เป็นอันดับ 5 รองจาก

เอเชียแอฟริกา อเมริกาเหนือและ อเมริกาใต้ แต่มี ประชากร น้อย
ที่สุดในโลก (ความจริงแล้วไม่มีประชากรอยู่ถาวร) นอกจากนี้ยัง

เป็นทวีปที่มี ระดับความสูง เฉลี่ยสูงที่สุด ความชื้น เฉลี่ยและ

อุณหภูมิเฉลี่ยต่ำที่สุดในโลก โดยอุณหภูมิต่ำสุดที่วัดได้ คือ ลบ 82

องศาเซลเซียส ในฤดูหนาว

ภูมิประเทศ

แอนตาร์กติกาเป็นทวีปที่อยู่ทางทิศใต้สุดของโลก โดยตั้งอยู่ใน

เขตแอนตาร์กติกเซอร์เคิลรอบขั้วโลกใต้ ล้อมโดยมหาสมุทรใต้
มีพื้นที่มากกว่า 14 ล้านตารางกิโลเมตร เป็นทวีปที่ใหญ่เป็นอันดับที่

5 ของโลก มีชายฝั่งยาว 17,968 กิโลเมตร

ประมาณร้อยละ 98 ของแอนตาร์กติกาถูกปกคลุมด้วยแผ่นน้ำแข็ง

แอนตาร์กติกา แผ่นน้ำแข็งซึ่งหนาเฉลี่ย 1.6 กิโลเมตร ทวีปนี้มีน้ำ
แข็งถึงราวร้อยละ 90 ของน้ำแข็งทั้งหมดบนโลกทำให้มีน้ำจืด

ประมาณร้อยละ 70 ของโลก ถ้าน้ำแข็งทั้งหมดละลายแล้ว ระดับน้ำ

ทะเลจะสูงขึ้นประมาณ 61 เมตร

จุดที่สูงที่สุดของทวีปคือ ยอดเขาวินสันแมสซิฟ มีความสูง 4,892

เมตร ตั้งอยู่ในเทือกเขาเอลส์เวิร์ท ถึงแม้ว่าแอนตาร์กติกาจะมี

ภูเขาไฟจำนวนมาก แต่มีเพียงแห่งเดียวที่ทราบแน่ชัดว่ายังคงคุก

รุ่นอยู่คือภูเขาไฟเอเรบัสบนเกาะรอสส์ ในปี พ.ศ. 2547 นักสำรวจ

ชาวอเมริกันและแคนาดา ค้นพบภูเขาไฟใต้น้ำใน คาบสมุทร

แอนตาร์กติกโดยหลักฐานแสดงให้เห็นว่าภูเขาไฟนี้อาจยังคุกรุ่น

อยู่เช่นกัน

ทวี ปอเมริ กาเหนื อ

ที่ตั้ง อาณาเขต และขนาด 20

ทวีปอเมริกาเหนือตั้งอยู่ในซีกโลกเหนือระหว่างละติจูดที่ 7 องศา

15 ลิปดาเหนือกับ 83 องศา 38 ลิปดาเหนือ และระหว่างลองจิจูดที่

55 องศา 42 ลิปดาตะวันตกกับ 172 องศา 30 ลิปดาตะวันออก และ
มีอาณาเขต ดังนี้

ทิศเหนือ จดมหาสมุทรอาร์กติก
ทิศตะวันออก จดมหาสมุทรแอตแลนติก
ทิศใต้ ติดต่อกับทวีปอเมริกาใต้มีคลองปานามาเป็นแนว

แบ่งเขตทวีป
ทิศตะวันตก จดมหาสมุทรแปซิฟิก ทางตอนเหนือของทวีปมี
ช่องแคบเบริงคั่นระหว่างทวีปอเมริกาเหนือกับเอเชีย

ทวีปอเมริกาเหนือมีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากทวีป

เอเชียและแอฟริกา มีรูปร่างคล้ายรูปสามเหลี่ยมหัวกลับ



การแบ่งภูมิภาคของทวีปอเมริกาเหนือ

อเมริกาเหนือ มี 2 ประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกาและแคนาดา
อเมริกากลาง มี 8 ประเทศ ได้แก่ เม็กซิโก เบลีซ คอสตาริกา

เอลซัลวาดอร์ กัวเตมาลา ฮอนดูรัส นิการากัว และปานามา
หมู่เกาะในทะเลแคริบเบียน เป็นหมู่เกาะต่าง ๆ มีทั้งที่เป็น

ประเทศแล้วและยังเป็นดินแดนของประเทศอื่น ๆ ซึ่งประเทศ

เอกราชทั้งหมดมี 12 ประเทศ ได้แก่ บาฮาบาส บาร์เบโดส

คิวบา สาธารณรัฐโดมินิกัน เกรเนดา เฮติ จาเมกา แอนติกา

และบาร์ดูบา โดมินิก เซนต์คิตส์และเนวิส เซนต์ลูเซีย และ

เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์ ส่วนที่เป็นดินแดนมี 4 ดินแดน

ได้แก่ กวาเดอลูป มาร์ตินีก เนเธอร์แลนด์แอนทิลลีส และ

เปอร์โตริโก

ลักษณะภูมิประเทศ 21

ทวีปอเมริกาเหนือมีสภาพภูมิประเทศแตกต่างกันตามภูมิภาคต่างๆ

อาจแบ่งได้เป็น 4 เขต ได้แก่

เขตเทือกเขาสูงภาคตะวันตก
เขตที่ราบภาคกลาง
เขตหินเก่าแคนาดา
เขตภูเขาภาคตะวันออก

เทือกเขาที่สำคัญ ได้แก่ เทือก
เขาร็อกกี ทิวเขาคาสเคด เทือก

เขาเซียร์ราเนวาดา เทือกเขาเซียร์รามาเดร เทือกเขาโคสต์ และ

เทือกเขาอะแลสกา มียอดเขาที่สูงที่สุดในทวีปอเมริกาเหนือ คือ

ยอดเขาเมานต์แมกคินลีย์ เทือกเขาสูงเหล่านี้มีที่ราบสูงระหว่าง

เทือกเขาคั่นอยู่หลายแห่งเช่น ที่ราบสูงโคโลราโดมีภูมิประเทศ

เป็นโกรกธาร หุบเหวลึก และมีหน้าผาสูงชันมาก เป็นผลจากการ

ไหลของแม่น้ำโคโลราโด เกิดเป็นลักษณะภูมิประเทศที่สวยงาม

และมีชื่อเสียง คือ แกรนด์แคนยอน (Grand Canyon)

เทือกเขาร็อกกี ทิวเขาคาสเคด

เทือกเขาเซียร์ราเนวาดา เทือกเขาเซียร์รามาเดร

ยอดเขาเมานต์แมกคินลีย์

ทวี ปอเมริ กาใต้

23

ขนาดที่ตั้ง และอาณาเขต

ทวีปอเมริกาใต้ เป็นทวีปที่ใหญ่เป็น อันดับ 4 มีพื้นที่ 17.8 ล้าน

ตร.กม. มีประชากร ประมาณ 299 ล้านคน อยู่ระหว่างละติจูดที่ 12

องศา 24 ลิบดา-เหนือ ถึง 56 องศาใต้ และ ลองจิจูดที่ 34 องศา 45

ลิบดาตะวันตก ถึง 81 องศา 21 ลิบดาตะวันตกจดทะเล

ลักษณะภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้

ทวีปอเมริกาใต้ มีลักษณะภูมิประเทศคล้ายกับทวีปอเมริกาเหนือมี

เทือกเขาสูงทางด้านตะวันตก ของทวีปมีที่ราบกว้างใหญ่ทางตอน

กลางที่เป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำขนาดใหญ่หลายสาย เช่น แม่น้ำอะเม

ซอน แม่น้ำปารานา แม่น้ำปารากวัย แม่น้ำอุรุกวัย

ลักษณะภูมิอากาศของทวีปอเมริกาใต้

ทวีปอเมริกาใต้มีเส้นศูนย์สูตรลากผ่านทางตอนเหนือทำให้พื้นที่

ประมาณ 3 ใน 4 ส่วนอยู่ในเขตอากาศร้อน พื้นที่ทางตอนใต้ซึ่งมี
ลักษณะยาวอยู่ในเขตอากาศอบอุ่น และจากปัจจัยอื่นๆทำให้ทวีป

อเมริกาใต้มีลักษณะภูมิอากาศที่หลากหลาย

การแบ่งพื้นที่อาณาเขต

กลุ่มประเทศทางตอนเหนือติดทะเลแคริบเบี้ยน คือ
เวเนซุเอลา โคลัมเบีย กายอานา ซุรินาเม เฟรนซ์เกียนา
สาธารณรัฐตรินิแดด และโตเบโก
กลุ่มประเทศทางตอนเหนือของเทือกเขาแอนดีส คือ เปรู

โบลิเวีย เอกวาดอร์ ปารากวัย
กลุ่มประเทศทางตอนใต้ของทวีปที่มีวัฒนธรรมแบบยุโรปคือ

บราซิล อาร์เจนตินา อุรุกวัยชิลี และหมู่เกาะฟอล์กแลนด์

ทวี ปออสเตรเลี ย

25

ออสเตรเลีย เป็นประเทศที่ใหญ่เป็นอันดับหกของโลกเมื่อนับพื้นที่
ทั้งหมดโดยประมาณ 7,706,168 ตารางกิโลเมตร และเป็นประเทศซึ่ง

ประกอบด้วยแผ่นดินหลักของทวีปออสเตรเลีย,เกาะแทสเมเนีย และ

เกาะอื่นๆในมหาสมุทรอินเดีย แปซิฟิกและมหาสมุทรใต้ มีประเทศ

เพื่อนบ้านประกอบด้วยอินโดนีเซีย ปาปัวนิวกินี และติมอร์ตะวันออก

ทางเหนือ หมู่เกาะโซโลมอน วานูอาตู และนิวแคลิโดเนียทางตะวัน

ออกเฉียงเหนือ และนิวซีแลนด์ทางตะวันออกเฉียงใต้

ลักษณะภูมิประเทศของทวัปออสเตรเลีย

ร้อยละ 65 เป็นที่ราบสูงและตั้งอยู่ทางทิศตะวันตก พื้นที่ส่วนใหญ่เป็น

ทะเลทรายที่แห้งแล้งและทุรกันดารและมีขนาดทะเลทรายรวมกันใหญ่

เป็นอันดับ 2 ของโลกรองจากทะเลทรายสะฮารา (Sahara) ในทวีป

แอฟริกาชาวออสเตรเลียเรียกดินแดนที่แห้งแล้งและทุรกันดารนี้

ว่า“เอาต์แบ็ก”(Outback)ประชากรออสเตรเลียส่วนใหญ่อาศัยอยู่ใน

บริเวณชายฝั่งด้านตะวันออกหลังเทือกเขาเกรตดิไวดิง

ลักษณะภูมิอากาศของออสเตรเลีย แบ่งเป็น 7 เขต ดังนี้

ภูมิอากาศแบบร้อนชื้น(ป่าไม้เขตร้อน)

ลักษณะ : มีอุณหภูมิสูงตลอดปีมีฝนตกในฤดูร้อน
พืชพรรณธรรมชาติ ป่าไม้เขตร้อน
บริเวณที่พบ ชายฝั่งภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

26

ภูมิอากาศร้อนชื้นสลับแล้ง
(ทุ่งหญ้าเขตร้อน)

ลักษณะ : มีอุณหภูมิสูงตลอดปีฝนตกในฤดูร้อนแต่น้อยกว่า

แบบร้อนชื้นและมีฤดูแล้งคั่นสลับยาวนานกว่า
พืชพรรณธรรมชาติ ทุ่งหญ้าเขตร้อนหรือทุ่งหญ้าสะวันนา
บริเวณที่พบ อยู่ถัดจากชายฝั่งตอนเหนือและตะวันออกเฉียง

เหนือเข้ามาตอนใน

ภูมิอากาศทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย

ลักษณะ : ร้อนมีฝนค่อนข้างน้อย
พืชพรรณธรรมชาติ ทุ่งหญ้าที่มีหญ้าขึ้นเบาบาง
บริเวณที่พบ อยู่เชื่อมต่อระหว่างอากาศแบบร้อนชื้นสลับ

แล้งกับอากาศ แห้งแล้งแบบทะเลทราย

ภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียน

ลักษณะอบอุ่น : มีฝนตกในฤดูหนาว ฤดูร้อนอากาศร้อนและแห้งแล้ง
พืชพรรณธรรมชาติ ไม้คอร์ก ไม้โอ๊ค มีเปลือกหนา ลำต้นไม่สูงมาก
สลับกับทุ่งหญ้า
บริเวณที่พบ ชายฝั่งตะวันตกเฉียงใต้และชายฝั่งตะวันออกของอ่าว
เกรตออสเตรเลียนไบท์

27

ภูมิอากาศแบบทะเลทราย

ลักษณะ : แห้งแล้ง มีฝนตกน้อยไม่ถึง 300 มิลลิเมตรต่อปี
พืชพรรณธรรมชาติ พืชทะเลทรายพวกกระบองเพชร
บริเวณที่พบ ภาคตะวันตกและภาคกลาง

ภูมิอากาศอบอุ่นชื้น

ลักษณะ : อบอุ่น ฤดูหนาวอากาศไม่หนาวเย็นมาก มีฝนตกชุกตลอดปี
พืชพรรณธรรมชาติ ป่าไม้เขตอบอุ่น
บริเวณที่พบ ชายฝั่งทางตะวันออกเฉียงใต้

ภูมิอากาศภาคพื้นสมุทร

ลักษณะอบอุ่น : ฤดูหนาวค่อนข้างหนาวเย็น มีฝนตกชุกตลอดปี
พืชพรรณธรรมชาติ ป่าไม้เขตอบอุ่น
บริเวณที่พบ ชายฝั่งตะวันออกเฉียงใต้เขตรัฐนิวเซาท์เวลส์ รัฐ

วิกตอเรีย และเกาะแทสมาเนีย

28

แบบทดสอบหลังเรียน

สมาชิกในกลุ่ม

นางสาวนุรฟาตีฮะห์ กะดะแซ เลขที่33
นางสาวรอซือนะห์ วาแม็ง เลขที่34
นางสาวฟิรฮะห์ อาบูตาเละ เลขที่42

ชั้นม.6/4

เสนอโดย

อาจารย์มุฮตาซีดีน เดียได