48 ในทะเลสาบน้ าตื้นที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของตัวเอง เห็นภาพไม่ชัด เป็นเงา ด าๆ เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน ในทะเลสาบน้ าลึกที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของตัวเอง เห็นภาพชัดเจนเห็นสี ของเสื้อผ้าด้วย เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน ในทะเลสาบน้ าตื้นที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของต้นไม้ เห็นภาพไม่ชัด เป็นเงา ด าๆ เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน ในทะเลสาบน้ าลึกที่จ าลองขึ้น เมื่อผิวน้ านิ่งจะเห็นภาพสะท้อนของต้นไม้ เห็นภาพชัดเจนเห็นสี ของเสื้อผ้าด้วย เมื่อผิวน้ าถูกรบกวนจะมองไม่เห็นภาพสะท้อน 8) สรุปผลการทดลอง เด็กๆเห็นภาพสะท้อนของตนเป็นสีสันได้และเห็นภาพสะท้อนของตัวเองได้ชัดเจนมากขึ้น เมื่อ ใต้ผิวน้ ามีสีเข้มหรือมืด คือน้ าลึกนั่นเอง ความชัดเจนของภาพสะท้อนอาจเปลี่ยนไปตามมุมที่แสงตกกระทบ และทิศทางของการสังเกตภาพสะท้อนจะบิดเบี้ยวและเบลอเมื่อพื้นผิวของน้ าถูกรบกวน 4. ภาพประกอบระหว่างการท ากิจกรรม 4.1 ภาพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพอุปกรณ์
49 ภาพนักเรียนออกแบบทะเลสาบ ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์
50 ภาพนักเรียนทดสอบภาพสะท้อน ภาพนักเรียนทดสอบภาพสะท้อน
51 ภาพนักเรียนทดสอบภาพสะท้อน ภาพนักเรียนทดสอบภาพสะท้อน
52 4.2 การน าเสนอผลงาน 4.3 ผลงานนักเรียน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน
53
54
55 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะการเรียนรู้ 1) สร้างทะเลสาบขนาดเล็กด้วยตัวเอง และตรวจดูการสะท้อนภาพตัวเอง 5.2 ทักษะทางสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การปฏิบัติด้วยตนเอง
56 แบบบันทึกกิจกรรม “ภาพสะท้อน” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค าชี้แจง ให้นักเรียนสร้างทะเลสาบจ าลองแล้วทดสอบหาภาพสะท้อนตัวเอง และบันทึกผล รูปภาพ ภาพสะท้อน ลักษณะภาพ ผลการสังเกต น้ าตื้น น้ าลึก ตัวเอง ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ต้นไม้ ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ……………………………………………………….. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ………………………………………………………. ……………………………………………………….
57 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย ระดับประถมศึกษา ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนบ้าน บ้านใหม่โสกส้มกบ ครูผู้สอน นางกนกอร สุนทรส และนางสาวจิติมา แรกเรียง ชื่อกิจกรรม เปียกและเย็น ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 20 คน สอนวันที่ 25 มกราคม 2567 1. จุดประสงค์ 1) อธิบายการระเหยและกลายเป็นไอของน้ า 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม - ถังหรือชาม - กรรไกร - ผ้าเช็ดจาน - น้ าเย็นและน้ าอุ่น - ยางรัดหรือเชือก - เทอร์โมมิเตอร์ - ผ้าเช็ดจานขนาดเล็กและผ้าซับน้ า 3. ขั้นตอนการจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ - เมื่อแขนเปียกเด็ก ๆ รู้สึกอย่างไร อุ่นขึ้นหรือเย็นลง - เด็ก ๆ ทราบหรือไม่ว่าท าไมเราถึงเหงื่อออกตอนที่ร่างกายร้อน - เด็ก ๆ คิดอย่างไรที่ว่าท าไมผ้าเปียกช่วยปกป้องเราจากความร้อนในฤดูร้อนได้ - ท าไมน้ าบนแขนถึงเย็นลง - ท าไมน้ าอุ่นถึงเย็นลงหลังจากทิ้งไว้สักครู่ - น้ าจะเกาะอยู่บนแขนของเด็ก ๆ ได้นานแค่ไหนแล้วน้ าจะหายไปไหน 2) ครูให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า หลังจากที่เด็กๆ เล่นน้ าจนตัวเปียก หากไม่รีบเช็ดตัวให้แห้งอาจท าให้เป็น หวัดได้ เมื่อเด็ก ๆ ขึ้นจากน้ า ในช่วงแรก ๆ จะรู้สึกว่าร่างกายเย็นแม้แดดจะร้อนก็ตาม นั่นเป็นเพราะน้ ามี การระเหยออกไป และในระหว่างการระเหย น้ าจะเปลี่ยนสถานะจากของเหลวเป็นแก๊สและจะดึงความ ร้อนจากตัวเราออกไปด้วย ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า "การระเหยและกลายเป็นไอของน้ า" 3) ให้นักเรียนท าให้แขนข้างหนึ่งเปียก อีกข้างหนึ่งปล่อยให้แห้ง นักเรียนรู้สึกอย่างไร บันทึกผล 4) เมื่อหยดน้ าอุ่นลงบนแขน นักเรียนรู้สึกอย่างไร บันทึกผล 5) ให้จับคู่กับเพื่อน ใช้ผ้าชุบน้ าให้เปียกแล้วบิดน้ าออกให้ผ้าหมาดๆ คนที่ 1 พันบริเวณแขนให้เพื่อน คนที่ 2 จากนั้นสลับหน้าที่กัน
58 6) ขณะที่แขนข้างหนึ่งพันด้วยผ้าเปียก อีกข้างปล่อยตามปกติ นักเรียนรู้สึกอย่างไร บันทึกผล 7) บันทึกข้อมูล โดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงผลที่เกิดขึ้น ผลการทดลองดังนี้ - แขนที่เปียกจะรู้สึกเย็นเพราะน้ ามีการระเหยออกไป และในระหว่างการระเหย น้ าจะเปลี่ยน สถานะจากของเหลวเป็นแก๊สและจะดึงความร้อนจากตัวเราออกไปด้วย - เมื่อหยดน้ าอุ่นลงบนแขน น้ าอุ่นจะเย็นลงจะรู้สึกเย็นที่แขน - เมื่อพันแขนด้วยผ้าเปียก ผ้าเปียกช่วยปกป้องเราจากความร้อนในฤดูร้อนได้ ท าให้รู้สึกเย็น 8) สรุปผลการทดลอง ร่างกายจะระบายความร้อนออกมาในรูปของเหงื่อ แล้วเหงื่อก็จะเปลี่ยนสถานะจากของเหลว เป็นแก๊สและจะดึงความร้อนจากตัวเราออกไปด้วย เรียกการระเหยและกลายเป็นไอของน้ า 4. ภาพประกอบระหว่างการท ากิจกรรม 4.1 ภาพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพอุปกรณ์
59 ภาพท าให้แขนเปียก 1 ข้าง ภาพหยดน้ าอุ่นใส่แขน
60 4.2 การน าเสนอผลงาน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน ภาพพันผ้าเปียกที่แขน 1 ข้าง
61 4.3 ผลงานนักเรียน
62
63
64 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะการเรียนรู้ 1) นักเรียนมีความเข้าใจว่า ร่างกายจะระบายความร้อนออกมากับเหงื่อ แล้วเหงื่อก็จะ เปลี่ยนสถานะจากของเหลวเป็นแก๊สและจะดึงความร้อนจากตัวเราออกไปด้วย เรียกการระเหยและ กลายเป็นไอของน้ า 5.2 ทักษะทางสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การปฏิบัติด้วยตนเอง
65 แบบบันทึกกิจกรรม “เปียกและเย็น” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค าชี้แจง ให้นักเรียนบันทึกผลการทดลองลงตาราง รายการที่ปฏิบัติ ผลการสังเกต แขนเปียก 1 ข้าง ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… หยุดน้ าอุ่นลงบนแขน ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… พันแขน 1 ข้างด้วยผ้าเปียก ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………
66 รำยงำนผลกำรจัดกำรเรียนรู้กิจกรรมบ้ำนนักวิทยำศำสตร์น้อย ประเทศไทย ระดับประถมศึกษา ปีการศึกษา 2566 โรงเรียนบ้าน บ้านใหม่โสกส้มกบ ครูผู้สอน นางกนกอร สุนทรส และนางสาวจิติมา แรกเรียง ชื่อกิจกรรม วิจัยเกี่ยวกับพืช (พืชแต่ละชนิดต้องการน้ าปริมาณเท่ากันหรือไปม่ อย่างไปร) ชั้นที่สอน ประถมศึกษาปีที่ 2 จ านวนนักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม 20 คน สอนวันที่ 25 มกราคม 2567 1. จุดประสงค์ 1) เพื่อศึกษาว่าพืชชนิดใดใช้น้ าในการเจริญเติบโต มากที่สุด 2. วัสดุและอุปกรณ์ที่ใช้ในกิจกรรม - ต้นพืช - ถ้วยตวง - กระบอกตวงหรือถังที่มีที่วัดระดับน้ า - ปากกาเมจิก - กระดาษ - กรรไกร - กรรไกรตัดแต่งกิ่งไม้ - แก้วน้ าใส 5 ใบ 3. ขั้นตอนการจัดกิจกรรม 1) ใช้ค าถามเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้ ดังนี้ -ส่วนใดของพืชที่เด็ก ๆ รู้จักบ้าง -พืชชนิดใดบ้างที่เด็ก ๆ รู้จัก แต่ละชนิดต่างกันอย่างไร -เหตุใดต้องใช้พืชชนิดเดียวกันเสมอในการทดลอง เช่น พืชที่มีดอก หรือไม่มีดอก หรือมี หรือไม่มีราก -จะเกิดอะไรขึ้นถ้าพืชไม่ได้รับน้ า -เด็ก ๆ คิดว่าพืชต้องการน้ าปริมาณเท่าไร 2) แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่ม แต่ละกลุ่มจ านวนเท่าๆ กัน ให้นักเรียนเอาพืชที่น ามาจากบ้านมารวมกัน แล้วให้เลือกพืชที่จะท าการทดลองกลุ่มละ 5 ชนิด แต่ละชนิดให้มีรากติดมาด้วย 3) ชั่งพืชแต่ละชนิดให้มีน้ าหนักเท่ากันทั้ง 5 ชนิด ถ้าพืชชนิดใดมีน้ าหนักมากให้เด็ดส่วนใบออก 4) เติมน้ าลงในแก้วทั้ง 5 ใบในปริมาณที่เท่ากัน ใช้ปากกาเมจิกขีดต าแหน่งที่บอกระดับน้ าไว้ ทั้ง 5 แก้ว และเขียนตัวเลขก ากับเพื่อบอกว่าเป็นแก้วใบที่เท่าไหร่ 5) น าพืช 5 ชนิดจุ่มลงในแก้วน้ า ในข้อ 4 แก้วน้ า 1 ใบใส่พืช 1 ชนิด บันทึกลักษณะพืชก่อน การทดลองลงในตาราง
67 6) น าแก้วน้ าที่มีพืชทั้ง 5 ชนิดไปวางไว้บริเวณเดียวกัน 7) วัดระดับน้ าทุกวัน โดยให้ยกพืชออกจากแก้ว รอให้น้ าหยดลงแก้วน้ าให้หมดก่อน แล้วจึงวัดระดับ น้ าในแก้ว ท าการทดลองเป็นเวลา 3 วัน บันทึกผลทุกวัน 8) บันทึกข้อมูล โดยออกแบบตารางบันทึกผล ที่แสดงผลที่เกิดขึ้น จากการทดลองใช้พืช 5 ชนิดคือ แก้วใบที่ 1 ต้นผักบุ้ง แก้วใบที่ 2 ต้นถั่วเขียว แก้วใบที่ 3 ต้นมะขาม แก้วใบที่ 4 ต้นมะขามเทศ แก้วใบที่ 5 ต้นมะละกอ พืชที่ต้องการน้ าเรียงจากมากที่สุดไปหาน้อยที่สุดคือ มะขามเทศ ผักบุ้ง ต้นถั่วเขียว ต้นมะขาม ต้นมะละกอ 9) สรุปผลการทดลอง ส่วนใหญ่พืชดูดน้ าผ่านราก พืชต่างชนิดกันต้องการน้ าในปริมาณที่แตกต่างกันพืชที่ไม่มีใบจะ ดูดน้ าน้อยกว่าพืชที่มีใบ 4. ภาพประกอบระหว่างการท ากิจกรรม 4.1 ภาพขณะปฏิบัติกิจกรรม ภาพนักเรียนก าลังเลือกอุปกรณ์
68 ภาพท านักเรียนก าลังทดลอง ภาพท านักเรียนก าลังทดลอง
69 ภาพท านักเรียนก าลังทดลอง ภาพท านักเรียนก าลังทดลอง
70 4.2 การน าเสนอผลงาน 4.3 ผลงานนักเรียน ภาพนักเรียนบันทึกผลการทดลอง ภาพนักเรียนบันทึกผลการทดลอง
71 ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน ภาพนักเรียนน าเสนอผลงาน
72
73
74 5. ผลที่เกิดกับผู้เรียน 5.1 ทักษะการเรียนรู้ 1) ได้เรียนรู้พืชดูดน้ าผ่านราก พืชต่างชนิดกันต้องการน้ าในปริมาณที่แตกต่างกันพืชที่ไม่มีใบ จะดูดน้ าน้อยกว่าพืชที่มีใบ 5.2 ทักษะทางสังคม 1) รับฟังบุคคลอื่นและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน 2) สร้างและปฏิบัติตามกฎ 5.3 ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี 1) ก าหนดและทบทวนสมมติฐาน 2) วางแผนและด าเนินการทดลอง 3) สังเกต อธิบาย และวิเคราะห์ปรากฏการณ์ 4) รายงานผลการทดลอง 5.4 ทักษะส่วนบุคคล 1) วางแผนและด าเนินกิจกรรมด้วยตนเองอย่างอิสระ 2) เรียนรู้การท างานให้ส าเร็จ ด้วยความสามารถของตนเอง โดยอาศัยความรู้ที่ได้มาจาก การปฏิบัติด้วยตนเอง
75 แบบบันทึกกิจกรรม “วิจัยเกี่ยวกับพืช” ชื่อ…………………………………………………………………ชั้น……..……..เลขที่……..…กลุ่มที่………... ค าชี้แจง ให้นักเรียนบันทึกผลการทดลองลงตาราง แก้วใบที่ วันที่ ความสูงของระดับน้ า วัดจากก้นแก้วขึ้นไปป การเปลี่ยนแปลง 1 วันเริ่ม 1 2 3 2 วันเริ่ม 1 2 3 3 วันเริ่ม 1 2 3 4 วันเริ่ม 1 2 3 5 วันเริ่ม 1 2 3