รายงานวิชาการ เรื่อง การวิเคราะห์งบลงทุนค่าที่ดินและสิ่งก่อสร้างของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

การวิเคราะห์งบลงทุนค่าท่ีดินและสิ่งกอ่ สรา้ งของสานกั งานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้นื ฐาน

ตารางที่ 8 : ข้อมูลจงั หวดั ทีไ่ ด้รบั งบลงทนุ ค่าท่ีดนิ และส่งิ กอ่ สร้างเพ่ิมขึน้ ในปงี บประมาณ พ.ศ. 2561
เพ่มิ ข้ึนมากกว่า 100 ล้านบาท

ประชากรกลุ่มเปา้ หมาย (คน) การจัดสรรงบลงทุนค่าทีด่ นิ และสง่ิ ก่อสร้าง (บาท)

อนั ดบั จังหวัด จานวน เพิ่ม/ลด ตอ่ ปี 2560 2561 เพ่ิม/ลด

6 เชยี งใหม่ 215,799 131 434,600,100 538,021,600 103,421,500

7 ขอนแกน่ 209,950 -259 373,071,300 580,602,700 207,531,400

13 สุรินทร์ 148,843 -276 330,619,200 436,926,600 106,307,400

22 ยะลา 119,830 3 90,134,000 247,837,500 157,703,500

24 รอ้ ยเอด็ 113,915 -209 285,010,600 422,522,600 137,512,000

30 ตาก 101,810 373 111,801,500 228,529,400 116,727,900

62 อตุ รดิตถ์ 40,917 -111 91,800,700 217,627,200 125,826,500

หมายเหตุ : - เพิ่ม/ลดต่อปี คอื คา่ เฉลย่ี การเพ่มิ /ลดของจานวนประชากรแรกคลอดทเี่ กิดระหว่าง พ.ศ. 2550 - 2560

4.4.2 จานวนประชากรกลมุ่ เป้าหมายมีผลตอ่ การจดั สรรงบลงทุนรายการก่อสรา้ งใหม่และรายการ
ปรบั ปรงุ ซอ่ มแซมอย่างไร

ดังท่ีกล่าวไว้ในหัวข้อท่ี 4.2 ว่าภายใต้งบลงทุนค่าที่ดินและส่ิงก่อสร้าง ประกอบด้วยค่าก่อสร้าง
อาคารใหม่และคา่ ปรบั ปรงุ ซ่อมแซมอาคาร จงึ ได้ศกึ ษาขอ้ มูลเพม่ิ เตมิ จากเอกสารรายการลักษณะงบลงทุน
ที่ดาเนินการในพื้นที่จังหวัด (เอกสารรายจ่ายลงทุน-เล่มเขียว) ประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2560 – 2561
โดยแยกงบลงทนุ ค่าทด่ี ินและสง่ิ ก่อสรา้ งรายการกอ่ สรา้ งใหม่และรายการปรับปรุงซ่อมแซมตามจังหวัดท่ีมี
จานวนประชากรมากที่สุด 15 อันดับแรก ดังข้อมูลเชิงประจักษ์ท่ีแสดงในตารางท่ี 9 ซึ่งกล่าวโดยสรุปใน
เบื้องต้นได้ว่างบลงทุนค่าที่ดินและส่ิงก่อสร้างรายการก่อสร้างใหม่และรายการปรับปรุงซ่อมแซม ไม่ได้
ข้ึนอยู่กับจานวนประชากรกลุ่มเป้าหมายและแนวโน้มการเพิ่มขึ้นของประชากรในแต่ละจังหวัด ตัวอย่างเช่น
จงั หวดั อุบลราชธานีทมี่ ีประชากรกลุ่มเป้าหมายมากท่ีสุดเป็นอันดับท่ี 5 ของประเทศ แต่ได้รับการจัดสรร
งบลงทุนในรายการก่อสร้างใหม่ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ด้วยงบประมาณ 262 ล้านบาท โดยลดลง
จากปีงบประมาณก่อนเป็นจานวน 55 ล้านบาท ซ่ึงน้อยกว่าจังหวัดอุดรธานีท่ีมีประชากรกลุ่มเป้าหมาย
มากท่ีสุดเป็นอันดับที่ 9 ของประเทศ ได้รับการจัดสรรฯ ด้วยงบประมาณ 348 ล้านบาท โดยเพ่ิมข้ึนจาก
ปีงบประมาณก่อนเป็นจานวน 68 ล้านบาท เช่นเดียวกับตัวอย่างของจังหวัดชลบุรีท่ีมีประชากรฯ มากที่สุด
เป็นอันดับท่ี 3 แต่ได้รับการจัดสรรงบลงทุนในรายการปรับปรุงซ่อมแซม ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2561
ดว้ ยงบประมาณ 39 ลา้ นบาท และลดลงจากปงี บประมาณกอ่ นเป็นจานวน 15 ล้านบาท ในขณะที่จังหวัด
นครศรธี รรมราชซง่ึ มีจานวนประชากรฯ มากท่ีสดุ เป็นอันดับที่ 8 ได้รับการจัดสรรฯ มากกว่าจังหวัดชลบุรี
ด้วยงบประมาณ 117 ล้านบาท โดยเพ่ิมขึ้นจากปีงบประมาณก่อนเป็นจานวน 33 ล้านบาท ประกอบกับ
การประมวลข้อมูลงบลงทุนรายการก่อสร้างใหม่และรายการปรับปรุงซ่อมแซม ในปีงบประมาณ พ.ศ.

สานักงบประมาณของรฐั สภา หน้า 42

การวเิ คราะหง์ บลงทนุ ค่าทด่ี นิ และสงิ่ ก่อสรา้ งของสานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน

2560 – 2561 (เอกสารรายจ่ายลงทุน-เล่มเขียว) ในภาพรวม 77 จังหวัด พบว่างบลงทุนรายการก่อสร้าง
ใหมใ่ นปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ได้แสดงปริมาณงบประมาณท่ีเพิ่มข้ึนจากปีงบประมาณก่อนเป็นจานวน
เงิน 2,253 ล้านบาท ในขณะที่งบลงทุนรายการปรับปรุงและซ่อมแซมมีปริมาณงบประมาณที่ลดลง 23
ล้านบาท ซ่ึงแสดงให้เห็นว่า รัฐบาลยังคงให้ความสาคัญงบลงทุนในรายการก่อสร้างใหม่มากกว่าการ
ปรับปรงุ ซ่อมแซมฯ ถงึ แม้ว่าประชากรจะมีแนวโนม้ ลดลงตามข้อมูลในแผนภาพที่ 1 ที่ไดก้ ลา่ วไว้ขา้ งตน้

ตารางท่ี 9 : งบลงทนุ ค่าทด่ี นิ และส่ิงกอ่ สร้างรายการก่อสร้างใหมแ่ ละรายการปรับปรงุ ซอ่ มแซมของปงี บประมาณ

พ.ศ. 2561 ตามจงั หวดั ท่ีมีประชากรกลุ่มเปา้ หมายมากท่สี ุด 15 อันดับแรก

ประชากรกลมุ่ เปา้ หมาย (คน) รายการใหม่ (บาท) ปรับปรงุ ซอ่ มแซม (บาท)

จังหวดั จานวน เพม่ิ /ลด ต่อปี งบฯ 61 เพ่ิม/ลด งบฯ 61 เพม่ิ /ลด

1 กรุงเทพมหานคร 1,106,988 (1,963) 291,980,100 79,906,400 120,840,600 (14,299,900)

2 ชลบรุ ี 330,396 204 151,716,700 (4,199,900) 39,721,400 (15,256,600)

3 นครราชสมี า 294,653 (423) 528,140,400 6,427,000 101,293,900 12,112,300

4 สงขลา 235,055 (206) 208,554,200 25,701,100 87,147,400 31,739,400

5 อุบลราชธานี 222,508 (369) 262,171,600 (55,567,200) 150,404,200 34,096,800

6 เชียงใหม่ 215,799 131 441,743,100 100,208,400 96,278,500 3,213,100

7 ขอนแกน่ 209,950 (259) 468,251,300 182,605,400 112,351,400 24,926,000

8 นครศรธี รรมราช 200,298 (333) 284,029,600 46,383,300 117,213,000 33,215,100

9 อดุ รธานี 178,611 (226) 348,021,600 68,632,800 97,911,800 29,511,700

10 สมทุ รปราการ 174,635 (96) 183,235,300 40,995,400 43,401,300 16,925,700

11 สรุ าษฎรธ์ านี 172,073 (294) 232,936,700 64,429,800 62,656,600 (6,831,000)

12 บรุ รี มั ย์ 172,003 (341) 307,825,900 30,763,600 93,279,200 6,821,600

13 สุรนิ ทร์ 148,843 (276) 358,762,700 84,102,800 78,163,900 22,204,600

14 นราธิวาส 147,516 (123) 199,232,700 22,248,400 42,362,200 (18,348,100)

15 ศรีสะเกษ 145,539 (333) 275,049,900 (7,736,400) 51,759,200 (7,450,600)

หมายเหตุ : - เพ่ิม/ลดต่อปี คอื คา่ เฉลีย่ การเพมิ่ /ลดของจานวนประชากรแรกคลอดที่เกิดระหวา่ ง พ.ศ. 2550 - 2560

- เพ่มิ /ลด คอื งบประมาณทไี่ ด้รับการจัดสรรเพิ่ม/ลดจากปงี บประมาณ พ.ศ. 2561

สานักงบประมาณของรัฐสภา หน้า 43

การวเิ คราะห์งบลงทนุ ค่าที่ดนิ และสงิ่ กอ่ สรา้ งของสานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน

สานกั งบประมาณของรฐั สภา หนา้ 44

การวิเคราะห์งบลงทุนค่าท่ดี ินและสง่ิ ก่อสรา้ งของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พื้นฐาน

บทที่ 5
บทสรุป

5.1 สรุปผลกำรศกึ ษำ
รายงานการวิเคราะห์การจัดสรรงบลงทุนของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน (สพฐ.)

จัดทาข้ึนเพ่ือสนับสนุนข้อสังเกตของคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบประมาณ
รายจ่ายประจาปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 ท่ีมีต่อ สพฐ. โดยให้ทบทวนความเหมาะสมในการก่อสร้าง
อาคารทางการศึกษาให้สัมพันธ์กับแนวโน้มประชากรแรกคลอดที่ลดลง เพ่ือให้เกิดความคุ้มค่าในการใช้
จ่ายงบประมาณของแผน่ ดิน ซง่ึ มีขอ้ ค้นพบจากการศึกษาดังน้ี

5.1.1 มติ ภิ าพรวมงบลงทนุ ค่าทีด่ ินและสิ่งก่อสร้างกับแนวโน้มประชากรกลุ่มเปา้ หมาย
1) ประชากรกลุ่มเป้าหมาย (ท่ีเกิดในปี 2550 – 2560/ประชากรท่ีมีอายุระหว่าง 2-12

ป)ี มอี ตั ราเกิดเฉลย่ี 770,864 คนตอ่ ปี โดยมีแนวโนม้ ลดลงเฉล่ยี 10,863 คนตอ่ ปี (จากระบบสถิติทางการ
ทะเบียนกรมการปกครอง)

2) ปรมิ าณโครงการของ สพฐ. ที่ได้รับการอนุมัติจัดสรรงบลงทุนค่าท่ีดินและส่ิงก่อสร้าง
(โครงการท่ีดาเนินการภายในปีงบประมาณเดียวและโครงการท่ีมีลักษณะผูกพันงบประมาณข้ามปี) ใน
ปงี บประมาณ พ.ศ. 2560 – 2562 มแี นวโนม้ ลดลงโดยมีจานวน 19,053 โครงการ 13,641 โครงการ และ
6,248 โครงการ ตามลาดบั ปงี บประมาณ (จากเอกสารงบประมาณ ฉบบั ท่ี 3 ฉบับปรบั ปรงุ )

3) มูลค่าโครงการของ สพฐ. ท่ีได้รับอนุมัติจัดสรรงบลงทุนค่าที่ดินและส่ิงก่อสร้าง ใน
ปงี บประมาณ พ.ศ. 2560 – 2562 มแี นวโนม้ ลดลงดว้ ยปริมาณ 15,353 ล้านบาท 13,844 ล้านบาท และ
12,649 ล้านบาท ตามลาดบั ปงี บประมาณ (จากเอกสารงบประมาณ ฉบับท่ี 3 ฉบับปรับปรงุ )

ดงั นน้ั จากข้อมูลเชิงประจักษ์ข้างต้นได้สะท้อนถึงแนวโน้มการอนุมัติโครงการภายใต้งบ
ลงทุนค่าท่ีดินและส่ิงก่อสร้างของ สพฐ. มีความสัมพันธ์เชิงบวกกับแนวโน้มอัตราการเกิดของประชากร
กลุ่มเป้าหมาย หรือกล่าวโดยสรุปได้ว่าเม่ือแนวโน้มการเกิดของประชากรไทยลดลง การจัดสรรงบลงทุน
ค่าท่ดี ินและส่งิ กอ่ สรา้ งของ สพฐ. จะลดลงด้วยเชน่ กัน

5.1.2 มติ จิ านวนโรงเรยี นของ สพฐ. กบั แนวโน้มประชากรกลุ่มเป้าหมายทล่ี ดลง
สพฐ. มีนโยบายการดาเนินงานรวมโรงเรียนขนาดเลก็ ซึ่งเป็นการรวมโรงเรียนในสังกัดที่

มีนักเรียนน้อยกว่า 120 คน และอยู่ใกล้กันตั้งแต่สองแห่งข้ึนไป ท้ังน้ี จากการศึกษาข้อมูลของสานักงาน
ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ พบว่าจานวนโรงเรียนในสังกัด สพฐ. ของปีการศึกษา 2558 มีจานวนสถาน
การศึกษา ลดลง 1,446 โรงเรียน จากปีการศึกษา 2550 โดยจานวนที่ลดลงดังกล่าวสอดคล้องกับแนวโน้ม
อัตราเกิดของประชากรกลุ่มเป้าหมายที่ลดลง และงบลงทุนค่าที่ดินและส่ิงก่อสร้างที่ลดลง ตามที่กล่าวไว้
ในหัวข้อที่ 5.1.1 ด้วยเช่นกัน

สานกั งบประมาณของรัฐสภา หนา้ 45

การวิเคราะหง์ บลงทนุ คา่ ทดี่ ินและส่งิ ก่อสรา้ งของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พ้นื ฐาน

5.1.3 มติ ิโครงสรา้ งภายในงบลงทุนค่าทด่ี ินและส่งิ ก่อสร้างกับแนวโน้มประชากรกลุ่มเป้าหมายทลี่ ดลง
ภายใตง้ บลงทนุ ค่าที่ดนิ และสิ่งก่อสร้าง ประกอบด้วย 1) โครงการก่อสร้างอาคารฯ และ

2) โครงการปรบั ปรงุ ซ่อมแซมอาคารฯ ทัง้ น้ี จากการศกึ ษาพบว่าสัดสว่ นมูลคา่ โครงการก่อสร้างอาคารฯ ท่ี
ไดร้ บั การอนุมัตกิ ารจัดสรรงบประมาณ ซ่งึ เป็นค่าก่อสร้างส่ิงก่อสร้างใหม่ มีแนวโน้มเพิ่มข้ึนคิดเป็นร้อยละ
74.09 80.80 และ 90.39 ของงบลงทุนค่าท่ีดินและสิ่งก่อสร้างในปีงบประมาณ พ.ศ. 2560 – 2562
ตามลาดับ (เอกสารงบประมาณ ฉบบั ที่ 3 ฉบับปรบั ปรงุ ) โดยเฉพาะอย่างย่ิง ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2562
มูลค่าโครงการก่อสร้างอาคารฯ ได้รับการจัดสรรเพิ่มขึ้นจากปีงบประมาณก่อนเป็นจานวนเงิน
247,398,400 บาท ซึง่ ไมส่ อดรับกบั แนวโน้มอตั ราเกดิ ของประชากรกลมุ่ เป้าหมายทมี่ แี นวโนม้ ลดลง

5.1.4 มติ กิ ารจัดสรรงบลงทุนค่าทดี่ นิ และสิง่ ก่อสรา้ งเชิงพื้นท่ี
จากการวัดความสัมพันธ์ทางสถิติระหว่างจานวนประชากรกลุ่มเป้าหมายกับการจัดสรร

งบลงทุนค่าที่ดินและสิ่งก่อสร้างของทั้ง 77 จังหวัด (ข้อมูลปีงบประมาณ พ.ศ. 2561) ด้วยการหาค่าสัมประสิทธ์ิ
สหสัมพันธ์ (Correlation Coefficient) ซึ่งผลลัพธ์อยู่ที่ .5011 หรือแปลผลทางสถิติได้ว่าการพิจารณา
ปัจจัยจานวนประชากรกลุ่มเป้าหมายฯ มีอิทธิพลต่อการกาหนดงบลงทุนค่าที่ดินและสิ่งก่อสร้างฯ ในระดับ
ปานกลาง (หากค่าสัมประสิทธสิ์ หสมั พันธ์ มีค่าใกล้ 1 หมายความว่าจานวนประชากรฯ และงบลงทุนฯ มี
ความสัมพันธ์กันอย่างมาก แต่หากมีค่าเป็น 0 จะหมายความว่าไม่มีความสัมพันธ์กัน) ประกอบกับการศึกษา
ข้อมูลเชิงประจักษ์ (เอกสารรายการลักษณะงบลงทุนท่ีดาเนินการในพ้ืนท่ีจังหวัด ประจาปีงบประมาณ
พ.ศ. 2560 – 2561) อนุมานได้ว่าจานวนประชากรกลุ่มเป้าหมายของแต่ละจังหวัดอาจไม่ใช่ตัวบ่งชี้หลัก
ในการจดั สรรวงเงนิ งบลงทนุ คา่ ท่ดี นิ และส่งิ กอ่ สรา้ ง

จากผลการศึกษาทีไ่ ด้กลา่ วไว้ข้างต้นสรุปได้ว่าจานวนประชากรกลุ่มเป้าหมายมีแนวโน้ม
ลดลงในขณะท่ีงบประมาณที่ใช้ในการก่อสร้างอาคารต่างๆ ของ สพฐ. ยังมีแนวโน้มสูงขึ้น ประกอบกับ
ความสัมพันธ์ระหว่างจานวนประชากรฯ และงบลงทุนฯ ค่อนข้างจะไม่มีอิทธิพลต่อกัน กล่าวคือรัฐบาล
อาจนาปัจจัยอ่ืนๆ ที่มีผลต่อการขับเคล่ือนยุทธศาสตร์หรือนโยบายของรัฐบาลและมีความจาเป็นเร่งด่วน
เป็นเกณฑ์สาคัญในการพิจารณาการจัดสรรงบประมาณ มากกว่าปัจจัยด้านประชากร อาทิ ความ
สอดคลอ้ งกบั กรอบยุทธศาสตรช์ าตริ ะยะ 20 ปี ความสอดคล้องแผนแมบ่ ทของ สพฐ. ความสอดคล้องกับ
ความตอ้ งการและการแก้ไขปญั หาสาคญั ของพื้นที่

สานักงบประมาณของรัฐสภา หนา้ 46

การวเิ คราะห์งบลงทุนคา่ ทด่ี นิ และสงิ่ กอ่ สรา้ งของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาขัน้ พน้ื ฐาน

5.2 ข้อเสนอแนะ
5.2.1 สพฐ. ควรทบทวนการบริหารงบลงทุนค่าท่ดี ินและส่ิงกอ่ สร้างในภาพรวมให้เกิดความคุ้มค่า

โดยให้ความสาคัญในการปรับปรุงซ่อมแซมส่ิงก่อสร้างท่ีมีอยู่ ทดแทนโครงการก่อสร้างสิ่งก่อสร้างใหม่
โดยเฉพาะอยา่ งยิ่งอาคารกอ่ สร้างขนาดใหญห่ รือโครงการทม่ี ีลกั ษณะผูกพันงบประมาณข้ามปี เพื่อให้สอด
รับกบั อตั ราแรกคลอดของประชากรไทยทมี่ ีแนวโน้มลดลง

5.2.2 ควรทบทวนน้าหนักการจัดสรรงบประมาณในการสร้างขีดความสามารถหรือคุณภาพของ
นักเรียน ร่วมถึงการสร้างโอกาสและความเสมอภาคในการเข้าถึงการศึกษาของเยาวชนไทย เพื่อ
ตอบสนองนโยบายการพัฒนาประเทศของรัฐบาล มากกว่าการให้ความสาคัญต่อโครงการก่อสร้าง
สงิ่ ก่อสรา้ งใหม่ๆ

5.2.3 ในมิติรายจังหวัดควรมีการจัดสรรงบลงทุนค่าที่ดินและสิ่งก่อสร้าง ซึ่งรวมถึงค่าก่อสร้าง
ต่างๆ และค่าปรับปรุงซ่อมแซม ให้มีความสอดคล้องกับอัตราแรกคลอดของประชากรในจังหวัดนั้นๆ
เพื่อให้งบประมาณท่ีมีอยู่อย่างจากัดสามารถตอบสนองด้านโครงสร้างพื้นฐานของสถานการศึกษาให้กับ
เยาวชนในพื้นท่ไี ด้อยา่ งคุม้ คา่

5.2.4 ศักยภาพในการเบิกจ่ายเป็นการสะท้อนถึงการบริหารจัดการด้านงบประมาณให้มีการ
เบิกจ่ายเป็นไปตามแผนงาน/โครงการอย่างมีประสิทธิภาพตามเหตุผลและความจาเป็น ตามท่ีแต่ละ
โรงเรียนได้ขอตั้งงบลงทุนค่าที่ดินและส่ิงก่อสร้าง โดยผ่านการพิจารณาของ สพฐ. ท้ังน้ี จากการเก็บ
รวบรวมข้อมูลจากเอกสารงบประมาณฯ พบว่ารายจ่ายลงทุนของ สพฐ. จะประกอบด้วย 1) รายการค่า
ครุภณั ฑ์ และ 2) รายการคา่ ทีด่ นิ และส่ิงก่อสร้าง โดยรายการค่าท่ีดินและส่ิงก่อสร้างมีสัดส่วนอยู่ท่ีร้อยละ
82.59 ของรายจ่ายลงทุนฯ (อ้างอิงจากปีงบประมาณ พ.ศ. 2562) ประกอบกับ การสืบค้นข้อมูลการ
เบิกจา่ ยจากระบบบริหารการเงนิ การคลงั ภาครัฐแบบอิเล็กทรอนิกส์ (GFMIS) พบข้อจากัดในการรายงาน
ผลการเบกิ จ่ายทสี่ ามารถแสดงภาพรวมงบลงทนุ ของ สพฐ. โดยไมส่ ามารถเข้าถึงรายละเอียดของงบลงทุน
คา่ ทด่ี นิ และสิ่งก่อสร้างได้ อย่างไรกต็ าม ภาพรวมของการเบิกจา่ ยรายจ่ายลงทุนในระบบ GFMIS สามารถ
อธบิ ายถึงศักยภาพการเบิกจ่ายงบลงทุนค่าที่ดินและส่ิงก่อสร้าง เน่ืองจากมีสัดส่วนร้อยละ 82.59 ของงบ
ลงทุน ดังทแี่ สดงในตารางท่ี 10

ตารางท่ี 10: สดั ส่วนการโอนเปลย่ี นแปลงและการเบิกจ่ายงบลงทุนของ สพฐ. ณ สน้ิ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2560 และ 2561

ปงี บประมำณ หลงั โอน/ปป เบิกจ่ำย

2560 8.32 73.77

2561 15.69 64.93

ทีม่ า: ระบบบริหารการเงนิ การคลังภาครัฐแบบอิเลก็ ทรอนิกส์ กรมบัญชีกลาง

หมายเหตุ: 1) หลังโอน/ปป คอื สดั สว่ นงบประมาณทปี่ รับลดจากการโอนเปล่ยี นแปลงงบประมาณรายจ่ายประจาปี

2) เบกิ จ่าย คือ สัดสว่ นการเบกิ จา่ ยของจานวนงบประมาณท่ีได้รับการอนุมัตกิ ารจดั สรรงบลงทุนตาม

พระราชบัญญัตงิ บประมาณรายจ่ายประจาปี

สานกั งบประมาณของรัฐสภา หนา้ 47

การวิเคราะห์งบลงทนุ คา่ ท่ดี นิ และส่งิ กอ่ สรา้ งของสานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพ้นื ฐาน

จากข้อมลู สัดสว่ นการโอนเปลีย่ นแปลงและการเบิกจ่ายงบลงทนุ ของ สพฐ. ในปีงบประมาณ พ.ศ.
2560 – 2561 แสดงให้เห็นว่าหน่วยงานควรทบทวนแนวทางบริหารจัดการด้านงบประมาณให้มีการ
เบิกจ่ายตามแผนงาน/โครงการให้มีประสิทธิภาพมากข้ึน เนื่องจากตารางที่ 10 ได้ชี้ให้เห็นว่าใน
ปีงบประมาณ พ.ศ. 2560 และปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 สพฐ. ถูกปรับลดรายจ่ายลงทุนจากการโอน
เปลี่ยนแปลงงบประมาณรายจ่ายประจาปี เป็นจานวนเงิน 1,527 ล้านบาท และ 3,112 ล้านบาท
ตามลาดับ หรอื คดิ เป็นร้อยละ 8.32 และ 15.69 ของวงเงนิ รายจา่ ยลงทุนของ สพฐ. ที่ได้รับการอนุมัติการ
จัดสรรงบประมาณตามพระราชบญั ญัติงบประมาณรายจา่ ยประจาปี ประกอบกับ สพฐ. มีศักยภาพในการ
เบิกจ่ายงบลงทุนปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ลดลงอยู่ที่ร้อยละ 64.93 ซ่ึงในปีงบประมาณก่อนมีผลการ
เบิกจ่ายงบลงทุนอยู่ที่ร้อยละ 73.77 ของการอนุมัติการจัดสรรงบลงทุนตามพระราชบัญญัติงบประมาณ
รายจา่ ยประจาปี

5.2.5 ภาพรวมของหลักการในการเสนอร่างพระราชบัญญัติโอนงบประมาณรายจ่ายประจาปี
งบประมาณ เป็นการสร้างประสทิ ธิภาพในการบรหิ ารงบประมาณและสอดคล้องกบั นโยบายสาคัญเร่งด่วน
ของรัฐบาล โดยใหโ้ อนรายการในลักษณะรำยจำ่ ยลงทุนตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจาปี
ทไ่ี มส่ ามารถลงนามจัดซ้ือจดั จา้ งภายในระยะเวลาทกี่ าหนด ไปตัง้ จา่ ยเป็นงบกลาง (สานักงบประมาณของ
รัฐสภา, 2561) ซึ่งการก่อหนี้ผูกพันของโครงการท่ีได้รับการอนุมัติการจัดสรรงบประมาณสาหรับ สพฐ.
ตามพระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจาปี มีความล่าช้าในการดาเนินงาน จึงส่งผลให้ปริมาณ
รายจ่ายลงทุนของ สพฐ. ท่ีได้รับการจัดสรรฯ โอนไปตั้งจ่ายเป็นงบกลางตามพระราชบัญญัติโอนงบประมาณ
มีแนวโน้มของวงเงินการโอนท่ีสูงขึ้นตามแผนภาพท่ี 21 และเป็นหน่วยงานที่มีปริมาณวงเงินการโอนท่ี
มากกว่า 1,000 ล้านบาท โดยเฉลี่ยภายในระยะเวลา 4 ปีท่ีผ่านมา ซ่ึงเป็นข้อบ่งช้ีว่า สพฐ. ควรทบทวน
แนวทาง การบริหารงบประมาณตั้งแตข่ ั้นตอนการขอตง้ั งบประมาณ ให้มปี ระสทิ ธิภาพมากขึน้

แผนภาพท่ี 21: การโอนงบประมาณตามพระราชบัญญตั โิ อนงบประมาณรายจ่าย (2558 – 2561) ของ สพฐ.

หน่วย : ล้านบาท

1,735 2,534 3,062
976

2558 2559 2560

2561

ทีม่ ำ : พระรำชบัญญัตโิ อนงบประมำณรำยจ่ำย พ.ศ. 2558 - 2561 หนา้ 48

สานักงบประมาณของรัฐสภา

การวเิ คราะห์งบลงทุนคา่ ท่ดี นิ และสิง่ ก่อสรา้ งของสานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน

บรรณำนุกรม

สานักงบประมาณ. (2553). หนังสือส้านกั งบประมาณ นร 0704/ว33 ลงวันท่ี 18 มกราคม 2553 เรื่อง การปรบั ปรงุ
หลักการจ้าแนกประเภทรายจ่ายตามงบประมาณ สืบค้นจาก http://www.budget.ago.go.th/images/
document/w%2033.pdf

สานกั งบประมาณ. (2559). เอกสารงบประมาณ ฉบบั ที่ 3 งบประมาณรายจ่าย ฉบบั ปรบั ปรุง ตามพระราชบัญญตั ิ
งบประมาณรายจ่าย ประจา้ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2560 สบื ค้นจาก http://www.bb.go.th

สานกั งบประมาณ. (2560). เอกสารงบประมาณ ฉบับที่ 3 งบประมาณรายจา่ ย ฉบับปรับปรุง ตามพระราชบญั ญตั ิ
งบประมาณรายจา่ ย ประจ้าปงี บประมาณ พ.ศ. 2561 สบื คน้ จาก http://www.bb.go.th

สานกั งบประมาณ. (2561). เอกสารงบประมาณ ฉบับท่ี 3 งบประมาณรายจ่าย ฉบับปรบั ปรุง ตามพระราชบัญญัติ
งบประมาณรายจ่าย ประจ้าปีงบประมาณ พ.ศ. 2562 สืบคน้ จาก http://www.bb.go.th

สานักงบประมาณ. (2561). งบประมาณโดยสังเขป ประจ้าปีงบประมาณ พ.ศ. 2562. กรุงเทพฯ: รุ่งศิลป์การ
พิมพ์ (1977).

สานักงบประมาณ. (2560). เอกสารรายการลักษณะงบลงทุนท่ีด้าเนินการในพื้นที่จังหวัด ประจ้าปีงบประมาณ
พ.ศ. 2560 เล่มที่ 3 การพฒั นาการศกึ ษา. สืบค้นจาก http://www.bb.go.th/topic-detail.php?id=
6831& mid=564&catID=885

สานักงบประมาณ. (2561). เอกสารรายการลักษณะงบลงทุนที่ด้าเนินการในพ้ืนท่ีจังหวัด ประจ้าปีงบประมาณ
พ.ศ. 2561 เล่มที่ 3 การพฒั นาการศึกษา. สืบคน้ จาก http://www.bb.go.th/topic-detail.php?id=6825
&mid =564&catID=0

สานกั งบประมาณของรฐั สภา (2560). วเิ คราะห์ร่างพระราชบญั ญตั โิ อนงบประมาณรายจา่ ย พ.ศ. ....
สบื ค้นจาก www.parliament.go.th/pbo

สานักงบประมาณของรฐั สภา (2561). การโอนงบประมาณรายจ่ายประจ้าปีงบประมาณ พ.ศ. 2561 ตามร่าง
พระราชบญั ญตั ิโอนงบประมาณรายจ่าย พ.ศ. .... สบื คน้ จาก www.parliament.go.th/pbo

สานักงบประมาณของรัฐสภา. (2559). รายงานการวิเคราะห์ภาระผูกพันงบประมาณข้ามปีตามร่าง
พระราชบญั ญัติงบประมาณรายจา่ ย ประจา้ ปีงบประมาณ พ.ศ. 2560. สืบคน้ จาก https://
www.parliament.go.th/pbo

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน. (2561). นโยบายส้านักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน
ปงี บประมาณ พ.ศ. 2561. สืบค้นจาก https://www.obec.go.th/wp-content/uploads/2018/08/
obec61.pdf

สานกั งบประมาณของรัฐสภา หน้า 49

การวเิ คราะห์งบลงทนุ คา่ ทดี่ ินและส่ิงก่อสรา้ งของสานักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้นื ฐาน

สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน (มิถุนายน 2553). แนวทางการดาเนนิ งานรวมโรงเรียน
ขนาดเล็กเพ่ือรองรับการปฏิรูปการศึกษาในทศวรรษท่ีสอง พ.ศ. 2554 – 2561 สืบค้นจาก
http://202.29.216.149/smallschool/data/guidelines.pdf

สานกั นโยบายและแผนการศึกษาขน้ั พืน้ ฐาน. (2561). ค่มู อื การจัดตง้ั งบประมาณ ปี 2562 งบลงทนุ
ค่าครุภณั ฑ์ ทด่ี นิ และสง่ิ ก่อสร้าง. สบื คน้ จาก https://drive.google.com/file/d/0B2lnxeYL9
smVTmhqX29EMjY3eXc/view

สานักนโยบายและแผนการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน. (2561). ลักษณะอาคารและราคามาตรฐานค่าก่อสร้าง
อาคารส้านักงาน อาคารเรียน อาคารประกอบและส่ิงก่อสร้างอื่น งบประมาณรายจ่ายประจ้าปี
งบประมาณ พ.ศ. 2562. สบื ค้นจาก https://drive.google.com/file/d/0B2lnxeYL9smVX0xkdzJ
QT0szQ2c/view

“พระราชบัญญัตวิ ิธกี ารงบประมาณ พ.ศ. 2561” (11 พฤศจิกายน 2561). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 135 ตอนที่
92 ก, น.6

“พระราชบัญญัตโิ อนงบประมาณรายจา่ ย พ.ศ. 2559” (27 มิถุนายน 2559). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 133 ตอน
ที่ 55 ก, น.16

“พระราชบัญญัติโอนงบประมาณรายจ่าย พ.ศ. 2560” (17 พฤษภาคม 2560). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 134
ตอนท่ี 53 ก, น.11 และ น. 18 – 19

“พระราชบญั ญัตโิ อนงบประมาณรายจา่ ย พ.ศ. 2561” (2 สงิ หาคม 2561). ราชกิจจานุเบกษา, เล่ม 135 ตอนที่
56 ก, น.9 และ น.15

สานกั งานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (พฤษภาคม 2561). ร่างยุทธศาสตร์ชาติสืบค้น
จาก http://www.nesdb.go.th/download/document/SAC/NS_DraftplanMay2018.pdf

สานักงานเลขาธกิ ารวฒุ สิ ภา. (2561). รายงานของคณะกรรมาธิการวิสามญั พิจารณารา่ งพระราชบัญญตั ิ
งบประมาณรายจา่ ยประจา้ ปงี บประมาณ พ.ศ. 2562. สืบค้นจาก https://www.senate.go.th/
w3c/senate/comm.php?url=home&comm_id=21803

สานกั งบประมาณของรัฐสภา หน้า 50

www.parliament.go.th/pbo/