วรรณกรรมเรื่อง สุวรรณหงส์ (1)

รอ้ งรำ่ ย

๑ ครน้ั ถงึ จงึ รูดวสิ ตู รศรี เขำ้ ไปยงั ทมี่ ำ่ นกน้ั

(ครวญ) เห็นโกศศพซบกม้ บงั คมคลั โศกศลั ย์โสกำอำลยั ฯ

- โอด -

รอ้ งโอป้ ี่ นอก

๑ โอพระรม่ โพธทิ์ ย ไมค่ วรเลยจะมำดว้ ยอกั ษย

เพรำะรกั น้องหนกั หนำอตุ สำ่ ห์ไป ภวู ไนยจงึ มำตอ้ งอำวธุ

จะหำผวั ทไี หนใดอยำ่ งนี้ น้ำพระทยั ใจดที เี่ ป็ นทสี่ ดุ

ยงั หนุ่มแน่นแสนสวยมำมว้ ยมดุ เมยี รอ้ งไหไ้ มห่ ยดุ สกั วนั
เลย

ไฉนหนอพอ่ คณุ ทลู เกลำ้ เมยี บกุ ป่ ำมำเฝ้ ำยงั น่ิงแฉย

ไมต่ รสั ทกั ทำยบำ้ งเหมอื นอยำ่ งเคย โออ้ กเอย๋ นิจจำพระมำมว้ ย

หำไมไ่ หนจะพบบำทบงส์ นิหำกองคอ์ นิ ทรำลงมำ
ชว่ ย

(ครวญ) นำงครวญครำกำสรกระทดระทวย กรำบพระศพซบมวย

แลว้ โสกี ๆ

- โอด -

๑ ครน้ั วำ่ คอยคลำยวำยโศกศลั ย์ เรียกกุมกณฑ์เร็วพลนั มำซีพี

(ทอด) ชว่ ยกนั เปิ ดโกศพตน้ ทนั ที ยกศพสำมนี น้ั ลงวำง

รำวกบั ตำยใหมๆ่ มไิ ดเ้ หม็น แกห้ อ่ ออกเห็นเป็ นรูปรำ่ ง

สงั เวชจติ จำบลั ยแ์ ลว้ กลน้ั พลำง เอำน้ำลำ้ งชำระพระศพพลนั ฯ

-เจรจำ-

รอ้ งเช้ือ

๑ จดุ เทยี นยกหตั ถนมสั กำร มฆั วำนเป็ นใหญใ่ นสวรรค์

อกี องคพ์ รหเมศเวศกุ รรม ทง้ั ฝงู เทวนถว้ นทุกองค์

ขำ้ ซ้ือตอ่ ตวั ของตวั ไซร้ เทพไท โปรดดว้ ยดงั ประสงค์

เคำรพจบบำทพระโฉมยง ในนำมนทพิ ยล์ งชะโลม
ทำ ๆ

- รวั -

รอ้ งชำ้ ปี่ นอก

๑ เมอื่ นน้ั พระสวุ รรณหงส์หลงผวำ

เหมอื นหนึ่งหลบั ละเมอเพอ้ ควำ้ กอดกำยำ โฉมงำมเจำ้
พรำหมณ์ไว้ ฯ

รอ้ งรำ่ ย

© ลืมเนตรขนึ้ พนิ ิจพศิ วง นึกวำ่ เกศสรุ ยิ งยงั สงสยั

สวมสอดกอดจบลบไล้ ควำ้ ไขวไมพ่ บสบสำคญั

หลำกจติ ผดิ ทำนองยงั มองเขมน้ เอะ๊ จะเป็ นบรุ ุษหยดุ ขยน้ั

ดหู น้ำตำแตส่ กั นิดไมผ่ ดิ กนั ไฉนถนั โฉมฉำยจงึ หำยไป

(ทดดเต็ม) พลำงขยบั เขำ้ ชดิ สกดิ ถำม โฉมงำมพรำหมณ์ชีมำแตไ่ หน

-เจรจำ -

สวุ รรณหงส์ ---- พอ่ พรำหมณ์มำจำกไหนจะ๊ ?

(ทอด) เน้ือหนงั นวดเกลยี้ งชอื่ เสยี งไร ขอบใจเจำ้ มำรกษำเรำ

พตี่ ำยแลว้ กลบั รอดไมม่ อดมว้ ย บญุ คณุ เจำ้ มำชว่ ยเทำ่ หว้ ยเขำ

จะทดแทนคณุ พรำหมณตำมจะเอำ นี่แน่เจำ้ ขอถำมควำมจรงิ ๆ

รูปเจำ้ พรำหมณงำมแมน้ เหมอื นเมยี พี่ ทง้ั ทว่ งทกี ็เห็นวำ่ เป็ น
หญงิ

ดงั พมิ พ์เดยี วเจยี วเจำ้ ชำ่ งเพรำพรง้ิ จงแถลงแจง้ จรงิ แตโ่ ดยดี
ฯ

รอ้ งรำ่ ย

๑ เมอื่ นน้ั เจำ้ พรำหมณ์สะเทน้ิ เมนิ หน้ำหนี

แจง้ วำ่ สวุ รรณหงส์องคส์ ำมี สงสยั ในทกี ริ ยิ ำ

จำจะพดู ผนั แปรแกไ้ ข อยำ่ ใหเ้ ธอพะวงั กงั ขำ

คดิ พลำงทำงทลู ภสั คำ

- พูด -

ตวั ขำ้ น้ีนำมพรำหมณ์อมั พร

พยี่ ำขำ้ ชือ่ กมุ ภณ์พรำหมณ์ บอกตำมจรงิ ดอกไมห่ ลอก
หลอน

สำนกั ในป่ ำระหงดงดอน พำกนั สญั จรจำกพงไพร

หวงั จะเทยี่ วทศั นำพำรำเลน่ ไมเ่ คยเหน็ เลยขำ้ ฟงั มำใหม่

แตพ่ อพบพระศพองคท์ รงชยั จะชกั ไปสพู่ ระเมรรุ จนำ

ไมห่ มำยเอำทรพยสนิ้ ศฤงคำร คดิ สงสำรทรงคก์ ดจงรกั ษำ

ใหพ้ ระองครองพื้นคนื ชีวำ จะขอลำพระองค์ไปพงพี่
ๆ

-เจรจำ -

สวุ รรณหงส์ - อยำ่ ! พอพรำหมณ์ อยำ่ เพอ่ ไปซจิ ะ๊ !

รอ้ งรำ่ ย

๑ เมอื่ นน้ั พระสุวรรณหงส์เรืองศรี

ฟงั เจำ้ พรำหมณ์พูดจำพำที ยง่ิ มเี สน่หำอำลยั

พรี่ อดตำยหำยใหมไ่ มเ่ หมอื นกอ่ น ยงั หวิ ออ่ นหนำวเย็น
เหมอื นเป็ นไข้

-เจรจำ -

สวุ รรณหงส์ - โธ ๆ ! หนำว - หนำวจรงิ ๆ นำ !

อยเู่ ป็ นเพอื่ นพหี่ น่อยเถือกลอยใจ แตพ่ อใหส้ บำยคลำย
วญิ ญำณ์

เจำ้ ทำบญุ คณุ ไวใ้ นพีแ่ ลว้ น้องแกว้ รอรง้ั ฟงั พวี่ ำ่

แลว้ กุมกรเจำ้ พรำหมณงำมโสภำ ลีลำไปเฝ้ ำบติ รุ งค์ -

-เสมอ -

- หมุนเวทกี ลบั มำเป็ นทอ้ งพระโรงของทำ้ วสทุ ณั ำนุรำชอกี -

รอ้ งบลุ ง่

๑ เมอื่ นน้ั ทำ้ วสทุ ณั ฑนุรำชสงู สง่

แลเห็นโอรสยศยง รอดฟ้ื นคนื คงเป็ นมำ

พระจงึ วงิ่ ไปรบั ฉบั พลนั ทรงธรรมก์ อดจบู ลบู หลงั หน้ำ

แลว้ จูงกรเจำ้ พรำหมณตำมกนั มำ กบั ลูกยำขนึ้ น่งั บนแทน่
ทอง ฯ

รอ้ งรำ่ ย มคี ณุ พอ่ พอจะแทนคณุ

๑ ลูบหลงั โฉมงำมเจำ้ พรำหมณหมอ ขำ้ วของตำ่ ง ๆ จะรำงวลั
สนอง เหตไุ ฉนชวี ำจงึ อำสญั
โภไคยโกครู ยมลู มอง
แลว้ ปลอบถำมลกู รกั ซกั ไซ้ ลวงลำ้ งชีวนั เจำ้ บรรลยั ฯ
ใครคดิ รษิ ยำฆำ่ ฟนั พระโอรสกรำบกม้ บงั คมไหว
@ เมอื่ นน้ั ตำมในยบุ ลแตต่ น้ มำ
กรำบทลู ไปพลนั ทนั ใด
ไดร้ ว่ มรกั นดั ใหล้ ูกไปหำ
- พูด - มนั คดิ อำ่ นมำรยำพริ ำกล
ลืมระวงั สงั เกตเหตผุ ล
เดมิ เกศสรุ ยงนงลกั ษณ์ ถกู หอกกลชีวนั จงึ บรรลยั
แนบประโลมโฉมงำมสำมเวลำ ฆำ่ ผวั แคน้ น่ำเลอื ดไหล
ถูกละเลงิ เชงิ ชู้ ไมร่ เู้ หตุ ไมไ่ วช้ ีวำคนกำลี ฯ
วนั หน่ึงลอบไปในไพชยนต์
ครง้ั นี้เกศสรุ ยิ งคดิ ช่วั ฟงั ควำมขนุ่ ขอ้ งหมองศรี
จะแลเ่ น้ือเกลอื ทำใหส้ ำใจ พระภมู เี คอื งคดิ เห็นผดิ ไป

รอ้ งรำ่ ย ใครจกั ฆำ่ ฟนั กนั เสยี ได้
ก็เน้ิอในหน่องกษตั รยิ ์
๑ เจำ้ พรำหมณ์
ทำแชม่ กนั ผนื หน้ำพำที ใชว้ ำ่ เป็ นเชน่ หญงิ แพศยำ

-พูด-

หนุ่มกบั สำวครำวเดมิ แรกเรม่ิ รกั
หนึ่งนำงโฉมงำมทรำมวยั
ขตั ตยิ ำ
จะใจบำปหยำบใหญน่ น้ั ไมเ่ ห็น

ทมี่ นั ทำหอกยนตร์กลมำยำ จะเป็ นขำ้ สององคน์ ำงนงครำญ
ฯ

รอ้ งรำ่ ย

๑ เอะ๊ ! นี่แลว้ เมยี แกว้ พจี่ ำน้ำเล้ียงเสยี งได้

วำ่ กลำ่ วกำวเถียงหลกี เลยี่ งไป เป็ นไร ไมบ่ อกออกใหช้ ดั

สรุ ยิ งจงมำหำพี่ ไมพ่ อทจี่ ะสะเทนิ้ เขนิ ชดั

ฉวยมอื ยอ้ื ยดี ทำฮดึ ฮดั ลกุ สะบดั เบอื นหนีเมยี พีจ่ รงิ

กริ ยิ ำยกั เยอ้ื งชำเลอื่ งคอ้ น พระบดิ รเชญิ ดนู ่นั ผหู้ ญงิ

พระเดนิ เบยี ดเสยี ดแซงแกลงแอบองิ ยงิ่ หนียงิ่ ตำมตดิ เขำ้ ชดิ เชย

ครน้ั วำ่ เหมือนเพอื่ นผนั หนั หน้ำเสยี เป็ นเมยี พแี่ ทเ้ ผอื่ เถดิ เอย๋

น่นั นี่หน่อยนิดไมผ่ ดิ เลย แกม้ เอย๋ เคยนกั มำสกั พนั ฯ

รอ้ งโลมนอก

๑ น่ำอดสู มำไลต่ ตู่ ขู ำ้ น้ีน่ำขนั

มำเก้ียวพำนผชู้ ำยไมอ่ ำยครนั เอออะไร ใครนน้ั เป็ นชูเ้ มยี

จะน่งั ยนื ทไี่ หนตำมไขวค่ วำ้ ลบู คลำทำขำ้ ประดำเสีย

เกอ้ ๆ เออเขำ้ มำเคลำ้ เคลีย ชำ่ งทำเยยี่ หยกุ หยกิ จกุ จกิ จรงิ

(ทอด) ดเู อำเถดิ ทรงฤทธพิ์ ระบดิ ำ ขนึ้ จะวำ่ ดฉี นั นน้ั เป็ น
หญงิ

มำเลกิ ผำ้ หม่ ยคุ ฉุดชงิ เห็นน่ิงยงิ่ ไลไ่ ขวค่ วำ้ ฯ

- ทำ้ วสทุ ณั ฑ์นุรำชเรียกสวุ รรณหงส์ไปกระซบิ บอกอบุ ำย กุมภณฑแ์ อบฟงั -

- เจรจำ-

สทุ ณั ฑน์ ุรำช - ทำ่ นยำย ชวนพอ่ พรำหมณ์ไปพูดเสยี ทำงโน้นนะ ฉนั จะ
สอน

อบุ ำยใหถ้ กู เรำทำงนี้ (ตำ่ งคน ตำ่ งลุก)

ตรีสวุ รรณ - เพคะ (ถูกไปจงู มอื พรำหมณ์) พอ่ พรำหมณ์ แมจ่ ะใหด้ ู
แหวนเพชรของแมใ่ นแสงสวำ่ ง มำทำงน้ีเถอะลูก จะไดเ้ ห็น

ชดั ๆ ถำ้ พอ่ พรำหมณ์ชอบใจ แมจ่ ะใหจ้ รงิ ๆ นะพอ่ นะ...

สทุ นั ฑ์นุรำช- พอ่ สวุ รรณหงส์ มำทำงนี้, มำทำงน้ีลกู พอ่ จะบอกอะไรให้
(จงู มอื มำ)....

นี่แน่, สนั ดำนผหู้ ญงิ น่ะ ไมม่ ลี ะทจี่ ะไม่ อยำกไดอ้ ยำกดดู อกไม้ และเพชรนิด
จนิ ดำ
เจำ้ จงพำเจำ้ พรำหมณ์ไปชมสว่ นชมถำ้ เพชรพลอยของเรำ เทำ่ นน้ั ก็จะรไู้ ด้
ดวี ำ่ เบ็นผหู้ ญงิ หรือมไิ ช่ จรงิ ไหมละ่ ลกู ?
สวุ รรณหงส์ - จรงิ ซีเพคะ ลูกจะชวนไปเดยี๋ วนี้แหละ ฯ

รอ้ งรำ่ ย

๑ ไดฟ้ งั พระโอรสรบั ส่งั ใสเ่ กศำ

จงึ ชวนเจำ้ พรำหมณ์ชี้ลีลำ เสดจ็ มำสวนขวญั ทนั ใด ฯ

- เสมอ -

ปิ ดมำ่ น

ฉำกที่ ๔ สวนหลวง

- เมอื่ เปิ ดมำ่ น พระสวุ รรณหงส์ พรำหมณ์เกคสรุ ยิ ง พรำหมณ์โต

และนำงกำนลั พอสมควร์ พำกนั ออกมำทำงเวทีลำ่ ง -

- ปี พำทย์ทำ-เชดิ -

รอ้ งรำ่ ย

๑ ครน้ั ถงึ จงึ หยดุ อยนู่ อกสวน พระตรสั ชวนพรำหมณ์ชศิ รีไส

เสด็จเขำ้ อทุ ยำนทนั ใด สำวสรรพ์กำนลในก็ตำมมำ ฯ

- เสมอ -

๑ พระองค์ รอ้ งลอ่ งเรือพระนคร
ชวนพรำหมณ์
ชมพรรณบุปผำ สวุ รรณหงส์หรรษำ
๑ ดอกสรอ้ ย ดำำเนินเดนิ ตำมกนั มำ
เอย ๆ นำนำในอทุ ยำน เธย ฯ
๑ กำหลง เจำ้ พรำหมณ์น้อย ๆ คอ่ ยลีลำ
มะลวิ นั
ชำตบษุ ย์พดุ ตำน ประยงคพ์ ยอมหอมหวำน
๑ ดอกจำปำ อญั ชนั ชุมแสงแบง่ บำน
เอย ๆ
๑ ล่นั ทม งำมตระกำรแกมกนั เอย ๆ
กรดี เล็บ เจำ้ เหมอื นเมยี ขำ้ นะพอ่ พรำหมณ

ทง้ั สกุ รมนมสวรรค์
พระองค์ทรงเก็บไดถ้ กู จนั ทน์

สง่ ใหเ้ จำ้ พรำหมณ์พลนั เจำ้ พรำหมณ์ผดิ ผนั ไมไ่ ยดี เอย
ๆ
๑ ดอกสวำด หวั ใจพีจ่ ะขำดเพรำะสดเสน่หำ เอยฯ
@ เดนิ คลอ้ ย เจำ้ พรำหมณน้อยคอ่ ยเมยี งหนี
ในใจ
เขำ้ แอบซุม้ พมุ่ จำปี อยำกจะใครไ่ ดม้ ำลี
๑ ดอกมะปรงิ ใหท้ กี บั พรำหมณ์โต เอย ๆ
ๆ ดชู ำ่ งทำน่ิงใยกุมกณฑ์พี่ เอย
๑ กมุ ภณฑ์
เดนิ ตรง เห็นทำ้ วเธอพน้ ไปอกโซ
สม้ สกุ ลูกตะโก เก็บแกว้ กำหลงชงโค
๑ ดอกแกว้ สม้ โอยดั ใสย่ ำ่ มตำมมำ เอย ๆ

พเี่ ก็บมำแลว้ นะเจำ้ พรำหมณ์ เอย ๆ

- เจรจำ -

สวุ รรณหงส์ - ดอกไมล้ กู ไมก้ ำลงั เผล็ดดอกออกผลมำกมำย เชญิ พอ่
พรำหมณ์

เก็บตำมชอบใจซจิ ะ๊ !

พรำหมณ์ - ขอบพระคณุ หมอ่ มฉนั ไมต่ อ้ งกำรดอกเพคะ ๆ

รอ้ งรำ่ ย

๑ ครน้ั เห็นพรำหมณ์ชำมเชนิ เมนิ หนี ไมย่ นิ ทนี่ ิยมชมบบุ ผำ

ทำช้ีชวนสรวลสรรจำนรรจำ แลว้ พำมำถำ้ ำแกว้ แพรวพรำย
ฯ

-เชดิ -

ปิ ดมำ่ น

ฉำกที่ ๕ ถำ้ แกว้

- ปี่ พำทย์ทำเพลง “ นพรตั น์ -

- เปิ ดมำ่ น - เห็นถำ้ แกว้ -

- นพรตั น์แตล่ ะชนิดจบั ระบำ แสดงชนิดของรตั นะอยำ่ งละ ๓ ตวั
กอ่ น -

- แลว้ รตั นะทง้ั หมดจบั ระบำพรอ้ มกนั –

รตั นคหู ำกำยสทิ ธิ์ รอ้ งเพลงนพรตั น์

ลว้ นวจิ ติ รนวรตั น์จรสั ฉำย

แสงมณีสวี ำมอรำ่ มพรำย เป็ นเลอื่ มลำยแลสลบั ระยบั ตำ

อนั เพชรดสี ขี ำวรงุ้ พรำวเพรศิ สดุ ประเสรฐิ แสงสีวเิ ลขำ

ใครประดบั เพชรดมี รี ำคำ เรืองเดชำนุภำพดว้ ยดวงมณี

ทบั ทมิ แทแ้ ลดแู ดงอรำ่ ม แสงแวววำมแจม่ จรสั รศั มี
กำจดั ปวงโรคำพยำธี พูนทวสี นิ ทรพั ย์นบั อนนั ต์
มรกตสดขจีสเี ขยี วขำ แสงงำมลำ้ เลอเลศิ ประเสรฐิ สรรพ์
ประดบั กนั เขยี้ วงำสำรพนั
อนั มณีสเี หลืองเรืองวริ ุจน์ คมุ้ ภยนั ตรำยถว้ นมวลพำลำ
เป็ นอำภรณ์พนู สวสั ดวิ์ ฒั นำ นี่คอื บษุ รำคมั เลศิ ลำ้ คำ่
แกว้ โกเมนแดงก่ำน้ำใสสด ชนม์พรรษำยนื ดำรงคงนิรนั ดร์
ผปู้ ระดบั รบั เคำรพอภวิ นั ทน์ แสนงำมงดรูจีแสงสสี นั
ประชำนนั ท์นบั ถือเลอื่ งลือนำม

นิลกำฬน้ำเงนิ ก่ำลำ้ หมอกเมฆ รจุ เิ รขรงุ่ โรจน์โชตอิ รำ่ ม

อำนวยสรรพ์สขุ ำรมณ์อภริ ำม สง่ิ ดงี ำมหลำมหล่งั สะพร่งั มำ

สขี ำวหมน่ หมอกมวั สลวั แสง บอกแสดงมกุ ดำหำรตระกำรสงำ่

ดลขจดั สตั ว์รำ้ ยพำ่ ยเดชำ อสรพษิ นำนำลำ่ หลกี ไกล

แกว้ เพทำยพรำยแสงสแี ดงเรอื่ พรรณอะเคอื้ ลำยองผดุ ผอ่ งใส

นำศริ มิ งคลดลโชคชยั กำจดั ชยั ผอ่ งอบุ ำทว์ใหค้ ลำดคลำย

แกว้ ไพฑรู ย์ขนุ่ ฉวีสไี มไ้ ผ่ สงั วำลไหมสำแหรกผำ่ น
ประสำนสำย

บนั ดำลชยั ชนะหมศู่ ตั รูรำ้ ย แผก่ ำจำยเสน่ห์ตดิ จบั จติ เอย

รอ้ งสรุ นิ ทรำหู

สขี ำวผอ่ งเพชรดี
ทบั ทมิ สมี ณีแดง
เขยี วใสแสงมรกต
เหลืองใสสดบษุ รำคมั
แดงแกก่ ่ำโกเมนเอก
สหี มอกเมฆนิลกำฬ
มกุ ดำหำรหมอกมวั
แดงสลวั เพทำย
สงั วำลสำยไพฑรู ย์
เจดิ จำรญู นพรตั น์ อวยสวสั ดภิ ำพลน้
ปวงวบิ ตั ขิ จดั ผำ่ นรำ้ ย กลำยดี

-เพลงเร็วทำ้ ยสมเด็จกลำย-

-พญำเดนิ -

- รอ้ งสระบหุ รง่ -

๑ พระตรสั ชวนพรำหมณ์ชีลีลำศ เทยี่ วประพำสพศิ ดคู หู ำ
แตล่ ว้ นของดๆี มรี ำคำ ปรำรถนำสง่ิ ใดพใี่ หพ้ รำหมณ์

น่นั โกเมนเดน่ แดงแสงสำย โน่นเพทำยนี่เพชรเทำ่ เม็ด
มะขำม

ทหี่ นิ ยอ้ ยพรอ้ ยแพรวแกว้ พุกำม จงเลือกตำมแตป่ ระกอบ
ชอบวญิ ญำณ์

- รอ้ งพรำหมณ์เก็บหวั แหวน -

๑ เจำ้ พรำหมณ์พศิ พลอยงำมแสงวำมวบั เดน่ ประดบั กบั แผน่ ภผู ำ

มรกตสดแสงน้ำแตงกวำ เพชรนิลจนิ ดำคำ่ ควรเมือง

พระเคยี งพรำหมณ์ตำมบอกหยอกยุด จงชมบษุ รำคมั น้ำเหลือง

ทบั ทมิ ไพฑรู ย์จำรูญเรอื ง เจำ้ พรำหมณ์เบอื้ งหยดุ รอไม่
จรลี

เห็นพระเมนิ เดนิ เลอื กเอำเกือกเหยยี บ แลว้ คอ่ ยเลยี บเลีย้ วเมยี ง
เลยี่ งหลีกหนี

ใหก้ ุมภณฑ์เก็บไวไ้ ดด้ ดี ี แลว้ ทำเฉยเลยรีล่ ลี ำมำ

พระโฉมยงทรงเก็บมกุ ดำหำร สง่ ประทำนใหพ้ รำหมณ์งำม
หนกั หนำ

เจำ้ พรำหมณ์แสรง้ แกลง้ ทำไมน่ ำพำ บอกวำ่ ขำ้ น้ีไมช่ อบใจ ฯ

- เจรจำ -

รอ้ งรำ่ ย

๑ เมอื่ นน้ั พระสุวรรรหงส์ยงิ่ สงสยั

ชวนพรำหมณ์ชีลีลำคลำไคล กลบั ไปนิเวศน์วงั จนั ทน์ ฯ

-เพลงเร็ว-

ปิ ดมำ่ น

ฉำกที่ ๖ หอ้ งบรรทม

- ในพระตำหนกั ของสวุ รรณหงส์ –

- เมอื่ เปิ ดมำ่ มเหน็ สวุ รรณหงส์อยบู่ นพระแทน่ บรรทมกบั
พรำหมณ์เกดสรุ ยิ ง –

รอ้ งพญำโศกตดั

๑ ทอดองคล์ งเหนือบรรจถรณ์ ยง่ิ อำวรณ์วโิ ยคโศกศลั ย์

คดิ คะนึงถงึ นำงพลำงจำบลั ย์ ทรงธรรม์ไมส่ นิทนิทรำ

รอ้ งรำ่ ย

@ ชะนอยหรอสำยงนงลกั ษณ์ มำหำญหกั หำ่ งเหเสน่หำ

เออก็เห็นเป็ นพรำหมณ์ตดิ ตำมมำ ยงั มำยำยอนยอกออกตวั

ครน้ั ทดลองขอ้ งขดั บฏเิ สธ ไมแ่ จง้ เหตสุ กั อยำ่ งแกลง้ พรำง
ผวั

ยง่ิ คดิ ขนุ่ ขอ้ งหมองมวั ใครจะชวั เชน่ เกศสรุ ยิ ง

นิ่งนอนกรพำดนลำกฏนึก พระทรงตรตรี อมจติ พศิ วง

ทง้ั รกั ทง้ั แคน้ แน่นทรวงทรง จนเคลมิ้ องคร์ ะงบหลบั ไป ฯ

๑ เมอื่ นน้ั เจำ้ พรำหมณ์เศรำ้ หมองไมผ่ อ่ ง
ใส

จงึ จุดเทยี นเขยี นอกั ษรเป็ นกลอนไว้ หวงั จะใหท้ รำบควำมตำมคดี ๆ

รอ้ งจีนขำยออ้ ย

๑ เสรรสรรพพบั ปิ ดสนิทแนบ เอำสอดแอบรมิ ฐำนพำนพระ
ศรี

แลว้ กรำบบำทอำลำพระสำมี เจำ้ พรำหมณ์ชีครวญคร่ำร่ำไร
ฯ

- โอด –

๑ ถงึ เกำทมุ่ กุมกณฑเ์ ขำ้ มำเตอื น ยงั อดิ เออื้ นอำวรณถอนใจใหญ่

จนไกข่ นั กล่นั แกลง้ แข็งฤทยั จำเป็ นจำใจลกุ ไคลคลำ ฯ

- โอด - ทยอย - เชดิ –

ปิ ดมำ่ น

ตวั ละคร

พระสวุ รวณหงส์
เกตสุ รุ ยิ ง
พระพีเ่ ลีย้ งทง้ั 5
ยกั ษ์กุมภณ
มำ้
พระอนิ ทร์
ทำ้ วสทุ นั นุรำช (พอ่ ของสวุ รรณหงส์)
พระนำงศรสี วุ รรณ (แมข่ องสวุ รรณหงส์)
โหรหลวง
พระฤำษี
ทำ้ วสวุ รรณวกิ (พระเกตสุ รุ ยิ ง)
ยกั ษ์วริ ณุ เมฆ
นำงยกั ษ์
ยกั ษ์นนยะเวก









ภำคผนวก



ภำพทจี่ ำกสจู บิ ตั รบทละครนอกเรอื่ งสวุ รรณหงสแ์ ละสจู บิ ตั รบทละครนอก
เรือ่ งพระอภยั มณี

ภำพจำก ละครนอกเรือ่ งสวุ รรณหงสน์ ำงเกศสรุ ยิ งกบั บรรดำเงอื กน้ำ
ทมี่ ำ: The Khon and Lakon by Dhanit Yupho

ภำพทจี่ ำก ระบำเงือกในละครนอกเรือ่ งพระอภยั มณี
ทมี่ ำ: บทละครนอกเรอื่ งพระอภยั มณีตอนกำเนิดสดุ สำครถงึ
เขำ้ เมอื งกำรเวก

เอกสำรอำ้ งองิ

ดำรงรำชำนุภำพสมเดจ็ พระเจำ้ บรมวงศ์เธอ กรมพระยำ, ละครฟ้ อนรำ กรุงเทพฯ
: สำนกั พมิ พ์มตชน,
๒๕๔๖.
ปญั ญำ นิตยสวุ รรณ. ละครนอก. กรุงเทพฯ : ศนู ยว์ ฒั นธรรมมหำวทิ ยำลยั ธรุ กจิ
บณั ฑติ ย์, ๒๕๔๐
พำณี สสี วย ผศ. สนทรยี ะทำงนำฏศลิ ป์ ไทย, ๒๕๔๐.๔๗ : พมิ พ์ที่ หจก. ชนะกำร
พมิ พ์ ๒๐๑/๑๑๔
เรณู โกศนิ ำนนท์, นำฏศลิ ป์ ไทย. พมิ พ์ครง้ั ที่ ๒. กรุงเทพฯ : บรษิ ทั โรงพมิ พ์ไทย
วฒั นำพำนิช
จำกดั ,๒๕๔๕.
วมิ ลศรี อปุ รมยั , นำฎกรรมและกำรละคร หลกั กำรบรหิ ำรและกำรแสดง. ๔๙๑/
๒๘๖ ซอย
๑๔ ทพิ วลั ๑ ถนน เทพำรกั ษ์ อ.เมอื ง สมทุ รปรำกำร: สำนกั พมิ พ์หนอน
สมุ นมำลย์ น่ิมเนตพิ นั ธ์, กำรละครไทย.พมิ พ์ครง้ั ที่ ๑. กรุงเทพฯ : บรษิ ทั โรง
พมิ พ์ไทยวฒั นำพำนิช.๒๕๓๒
สำรำนุกรมศพั ทด์ นตรีไทย ภำคประวตั แิ ละบทรอ้ งเพลงตบั ประวตั เิ พลงหน้ำ
พำทยแ์ ละเพลงโหมโรง
กรุงเพทฯ : รำชบณั ฑติ ยสถำน,๒๕๕๐.๒๓๔
สมุ ติ ร เทพวงษ์, สำรำนุกรม ระบำ รำ ฟ้ อน, พมิ พ์ครง้ั ที๔่ . กรุงเทพฯ : โอเดยี นส
โตร์,๒๕๔๗.๒๕๐
เสำวณิต วงิ วอน. วรรณคดกี ำรแสดง. พมิ พ์ครง้ั ที๒่ , กรงุ เทพมหำนคร :
ภำควชิ ำวรรณคดี
รว่ มกบั คณะกรรมกำรฝ่ ำยวจิ ยั คณะมนุษย์ศำสตร์ มหำวทิ ยำลยั เกษตรศำสตร์,
๒๕๕๕
ศลิ ปกร,กรม, บทละครนอกสวุ รรณหงส์ กรมศลิ ปกรปรบั ปรุงขน้ึ ใหม,่ จดั พมิ พ์
ขน้ึ ประกอบกำรแสดง

ศลิ ปิ นและนกั เรยี นนำฏศลิ ป์ ณ โรงละครศลิ ปำกร เมอื่ เดอื นมนี ำคม ๒๕๕๔

วพิ ธิ ทศั นำ.สถำบนั นำดรุ ยิ ำงคศลิ ป์ . พมิ พ์ครง้ั ที่ กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั เซเวน่ พรน้ิ ต้ิ
งกรปุ๊

២៥៤២.២៣២ อธบิ ำยเพลงแผน่ เสยี ง กรมศลิ ปำกร.โรงพมิ พ์ศวิ พร พ.ศ. ๒๕๐๘

ควำมสำเร็จในกำรแสดงละครนอกสวุ รรณหงส์, มปพ/มปป