มิตรประสาน

มิตรประสาน

คำนำ

หนังสือออนไลน์เรื่อง "มิตรประสาน" เป็นการรวบรวมงานบท
ประพันธ์ตลอดระยะเวลาในการเรียนรายวิชา กวีนิพนธ์ไทย ชั้นปีที่ ๑
ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๖๕ (ทศศ.๖๔) ของ นางสาวอาทิญา ลีลายุทธ์พงศ์
ในนามปากกา "ไวตามิลค์"

งานบทประพันธ์ต่าง ๆ ในเล่มนี้ ได้แต่งขึ้นจากประสบการณ์
ความสนใจและการเรียนรู้ในสิ่งต่าง ๆ ของตัวผู้เขียนเอง
ผู้เขียนจึงหวังเป็นอย่างยิ่งว่าหนังสือเล่มนี้จะเป็นประโยชน์ต่อตัวผู้อ่าน
ไม่มากก็น้อย

หนังสือเล่มนี้สำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี ต้องขอขอบคุณ
ผศ.ดร.รุ่งรัตน์ ทองสกุล อาจารย์ประจำวิชา และนายอิสมัต ดาวเรือง
ผู้ให้คำแนะนำ ที่ได้แนะนำแนวทางในการทำหนังสือออนไลน์เล่มนี้ได้
เป็นอย่างดี และขอขอบคุณเพื่อนร่วมชั้นเรียนทุกคนที่คอยให้คำปรึกษา
ในการแต่งประพันธ์

สารบัญ หน้า

เรื่อง ก
ข
คำนำ ๑
สารบัญ ๒
กลอนแนะนำตัว ๓-๔
กลอน ๘ ๕
นิราศ ๖
กลอนเปล่า ๗
กาพย์ยานี ๑๑ ๘
กาพย์ฉบัง ๑๖ ๙
กาพย์สุรางคนางค์ ๒๘ ๑๐
โคลงสี่สุภาพ ๑๑
ร่าย ๑๒
ฉันท์ ๑๓
ตันหยง ๑๔-๑๖
เพลงสอนน้อง ๑๗-๑๙
บทครูในดวงใจ
วิเคราะห์บทครู

ไวตามิลค์

นามว่ามิ้วชอบเรียนรู้ทำทุกสิ่ง จากใจจริงเป็นคนที่ขยัน

ด้วยสำนึกจิตใจคอยตั้งมั่น ทำความฝันให้เป็นจริงสมใจเอย

(ไวตามิลค์, ๒๕ ธันวาคม ๒๕๖๔)

เรื่อง ดนตรีแห่งความสุข

เสียงดนตรีบรรเลงกล่อมดวงจิต เปลี่ยนชีวิตคนเราให้สุขสันต์

ยามค่ำคืนหนาวเหน็บสุขใจกัน เเค่มีฉันและเธอก็เบิกบาน

เสียงประสานเพลินหูดังกึ่งก้องม ผลัดกันร้องบทเพลงเอ่ยคำหวาน

สุขใดเล่าจะจดจำตลอดกาล เท่าวันวานมีความสุขกับเพื่อนรัก

(ไวตามิลค์, ๒๕ ธันวาคม ๒๕๖๔)

นิราศจากบ้านสู่ภูเก็ต

​จะนั่งไปคนเดียวไม่เกรงกลัว ​ มาถึงที่ บขส. แล้วจองตั๋ว
ร​ ะหว่างรอนั่งเล่นเกมซักพักหนึ่ง ​ รอรถทัวร์ตอนเวลาสิบโมงตรง
แ​ วะร้านข้าวสั่งแกงส้มปลากะพง​ แล้วก็จึงไปซื้อชาอู่หลง
จ​ ากกระบี่ไปภูเก็ตนั้นนานนัก​ แล้วนั่งลงกินข้าวกับน้ำชา
​ต้องจากบ้านไปไกลหลายหมื่นวา​ ไปลงหลักเล่าเรียนเพียรศึกษา
​พอกินเสร็จก็เดินกลับไปนั่งที่ ​ เพื่อไปล่าปริญญากลับบ้านเรา
​สายลมโชยผ่านไปอย่างแผ่วเบา​ เพื่อนไม่มีก็เลยต้องนั่งเหงา
​นั่งรอไปจนเวลาตีสิบครึ่ง เช็คกระเป๋าเตรียมตัวระหว่างรอ
ร​ักของเราก็เหมือนยำหมูยอ​ เ​พ้อรำพึงถึงแฟนเศร้าจริงหนอ
น​ั่งพร่ำเพร้อจนถึงตีสิบเอ็ด ​ เปรี้ยวเค็มเผ็ดแสบคอและถึงใจ
ถ​ึงเวลาเสียแล้วก็ต้องไป ชานชาลาเลขเจ็ดนั้นฉไน
​ถึงเวลาไปขึ้นรถสิบเอ็ดครึ่ง ​ อ​ีกยาวไกลกว่าจะถึงที่หมายพลัน
​มองออกไปก็เห็นดอกชมจันทร์ นั่งหน้าบึ้งเสียจริงนะตัวฉัน
ถูกหมอกควันสีเขม่าเข้าปกคลุม

นิราศจากบ้านสู่ภูเก็ต

นั่งรถไปพลางชมธรรมชาติ ​ราวภาพวาดไม้ดอกและไม้พุ่ม
ช​่างสวยงามจริงหนอในทุกมุม​ แสนกระชุ่มกระชวยสดชื่นจริง
ด​ อกชบาดอกดาหลาที่ได้เห็น​ ช่างงามเด่นเหมือนกับคุณผู้หญิง
ส​ีชมพูน่ารักเสียจริงจริง ​ เห็นแล้วยิ่งคิดถึงบ้านของเรา
​นั่งมาเรื่อยถึงพังงาตะกั่วป่า ​ แสนเหนื่อยล้าและแสนจะหงอยเหงา
​นั่งคิดถึงปลาทูดอกสะเดา ​ สะตอเบาก็คิดถึงเสียจริงจริง
​นั่งคิดถึงกับข้าวฝีมือแม่ อ​ ร่อยแท้โดยเฉพาะปลาผัดขิง
​อยู่กับแม่เหมือนกับได้พักพิง​ ไม่ทอดทิ้งตัวเราแม้สักครา
​ถึงสะพานสารสินแล้วก็คิด​ ลองตั้งจิตตั้งใจให้ไวหนา
​กลั้นหายใจจะข้ามสะพานมา​ ตามเขาว่าทำแล้วจะได้พร
​แต่กลั้นไว้ไม่ไหวหายใจเข้า​ แย่เลยเราไม่ได้ตามที่สอน
​ถึงขอพลาดแต่ก็ขอไหว้วอน​ ไหว้ขอพรให้อยู่รอดและปลอดภัย
​มองข้างทางป่าโกงกางเขียวชอุ่ม ​ สายน้ำชุ่มฉ่ำชื้นรินหลั่งไหล
​เห็นป่าธารแล้วก็เย็นชื่นใจ​ ป่าพงไพรแสงแซมช่างแสบตา
เ​ห็นอนุสาวรีย์แล้วก็ไหว้ ​ ขอพรไซร้ย่ามุกย่าจันขา
ข​ อให้หนูปลอดภัยในทุกครา ​ ไปจนกว่าพ่อแม่จะสบาย.

(ไวตามิลค์,๒๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕)

เรื่อง ความสำเร็จในชีวิต

ความสำเร็จเกิดขึ้นได้เพราะชีวิต
คอยตั้งจิตมุ่งมั่นทำตามฝัน
เเม้วันนี้จะเหนื่อยกว่าทุกวัน
ความสำเร็จนั้นไม่ยากหากตั้งใจ

(ไมตามิลค์, ๒๕ ธันวาคม ๒๕๖๔)

เรื่อง เด็กดีรักชาติ

เด็กไทยในวันนี้ เป็นคนดีรู้คุณชาติ
ความเพียรอย่าให้ขาด พ่อแม่วาดความฝันอยู่
เด็กดีจะเติบใหญ่ ควรตั้งใจหาความรู้
นบน้อมพร้อมเชิดชู เพราะมีครูคอยสานฝัน
เด็กดีรู้คุณค่า ปวงประชาก็สุขสันต์
ศักดิ์ศรีอยู่คู่กัน แค่ทุกวันทำให้ดี

(ไวตามิลค์,๐๗ มกราคม ๒๕๖๕)

เรื่อง นางนวลงามวิไล

ในยามเช้ารุ่งอรุณ แสงแดดไออุ่น
ธรรมชาติงามวิไล
ชื่นชมสัตว์ป่าสุขใจ ในป่าพงไพร
นางนวลส่งเสียงถิ่นไกล
จับฝูงรวมกลุ่มบินไป บนต้นไม้ใหญ่
สุขใจเริงรับสายลม

(ไวตามิลค์, ๐๗ มกราคม ๒๕๖๕)

เรื่อง ชีวิตคนขยัน

อาชีพประมง ต่างคนประสงค์ หาปูหาปลา



วิถีชีวิต คอยคิดพึ่งพา ดำเนินชีวา ครอบครัวสุขใจเกิด



มาเป็นคน ต้องมั่นฝึกฝน ทำตนสดใส



ล่องเรือลอยไป ตามอำเภอใจ ท้องฟ้าอำไพ สุขใจชาวเล

(ไวตามิลค์, ๐๗ มกราคม ๒๕๖๕)

เรื่อง รักแท้ คือ แม่ฉัน

ความรักที่ยิ่งแท้ แค่คุณ

ล้นเปี่ยมหวังเป็นทุน ทั่วหล้า

เมตตาดั่งมีบุญ คงมั่น (ดุจฟ้า)

รู้แค่เพื่อเจ้ากล้า จำไว้ (ลูกเอย)

ใฝ่รู้ให้เปี่ยมล้น เพื่อแม่

เจ็บป่วยช่วยดูแล ใส่ใจ

รักแม่จากใจแท้ ซึ่งก่อ (ด้วยใจ)

พระคุณแม่ยิ่งใหญ่ ชาตินี้ (ไม่ลืม)

ความรักอันไร้ความหวัง

แสนเสียดายเวลาที่พ้นผ่าน มันเนิ่นนานเหลือเกินเธอกับฉัน
ที่เคยรักผูกพันอยู่ด้วยกัน กลับเเปรผันเลือนลางและจางหาย
อยากให้รักกลายเป็นดั่งแสงสว่าง คอยนำทางให้จิตใจฉันสดใส
เรียนรู้โลกกว้างใหญ่ใช้ใจแลกใจ จึงจะได้รักนิรันดร์
(ไวตามิลค์, ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕)

พระคุณอันยิ่งใหญ่

อันคุณผู้เลี้ยงดู คอยอุ้มชูจากดวงใจ

ก้มกราบเท้าแม่ใหญ่ ที่จะให้แทนพระคุณ

ความรักสุดล้ำค่า คอยเมตตาและการุณย์

ตอบแทนสิริบุญ อันยิ่งใหญ่ด้วยความดี

( ไวตามิลค์, ๑๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕)

ตันหยงดอกเดซี่

ตันหยง ตันหยง หยงไหรละน้อง หยงดอกเด

ซี่

พี่เหอน้องอยากมีรักดี พบแต่คนที่ไม่จริงใจ

รักบริสุทธิ์ ช่วยหยุดที่น้องได้หม้ายพี่

พบแต่คนที่ไม่จริงใจ เมื่อไหร่จะได้เจอรักดี ๆ

(ไวตามิลค์ , ๑๔ กุมภาพันธ์

๒๕๖๕)

เพลงคำเป็น-คำตาย

ทำนอง : รักติดไซเรน
PARIS,PEARWAH

ไม่ได้อยากถามแต่แค่อยากรู้ว่าเธอนั้นจำได้ไหม
คำตายเหล่านี้ แค่จำง่ายเธอ เธอตำได้ไหม
สระเสียงส้ัน กก กบ กด นั้น เธอจำได้ไหม
และมีคำเป็น ที่เธอต้องรู้ และจดจำมันให้ได้
สระเสียงยาว มี กง กน เกอย มี กม และ เกอว
เธอจำได้ไหม ไม่ยากเลยเธอ แค่นึกดู นึกดูให้ดี

(เทพธิดา, ๑๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๕)

บทครูในดวงใจ

โคลงสี่สุภาพ

จากเรื่อง : โคลงโลกนิติ
ผู้เเต่ง : สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร

เเต่งปี : พ.ศ.๒๓๗๔

ที่มา : https://www.dek-d.com/board/view/2424378/

เสียสินสงวนศักดิ์ไว้ วงศ์หงส์

เสียศักดิ์สู้ประสงค์ สิ่งรู้

เสียรู้เร่งดำรง ความสัตย์ ไว้นา

เสียสัตย์อย่าเสียสู้ ชีพม้วยมรณา
กลอนสุภาพ

จากเรื่อง : พระอภัยมณี

ผู้เเต่ง : สุนทรภู่

เเต่งปี : พ.ศ.๒๓๒๙

ที่มา : https://teen.mthai.com/education/171510.htm

แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์ มันแสนสุดลึกล้ำเหลือกำหนด

ถึงเถาวัลย์พันเกี่ยวที่เลี้ยวลด ก็ไม่คดเหมือนหนึ่งในน้ำใจคน

บทครูในดวงใจ

กาพย์ฉบัง ๑๖

จากเรื่อง : พระไชยสุริยา

ผู้เเต่ง : สุนทรภู่

เเต่งปี : ประพันธ์ขึ้นราวปี พ.ศ.๒๓๘๓-๒๓๘๕

ที่มา : http://www.digitalschool.club/digitalschool/thai2_4_1/thai6_

4/page_1.php

เห็นกวางย่างเยื้องชำเลืองเดิน เหมือนอย่างนางเชิญ

พระแสงสำอางข้างเคียง​ เขาสูงฝูงหงส์ลงเรียง​

อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑

จากเรื่อง : มัทธนพาธา

ผู้เเต่ง : พระบาทสมเด็จมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว

เเต่งปี : ไม่ปรากฏชื่อผู้เเต่ง

ที่มา : http://sistes.google.com/thailandlearning/pape4

ดูก่อนสุชาตา มะทะนาวิไลศรี

ยามองค์สุเทษณ์มี วรพจน์ประการใด

นางจงทำนูลตอบ มะธุรสธตรัสไซร้

เข้าใจมิเข้าใจ ฤ ก็ตอบพะจีพลัน

บทครูในดวงใจ

ร่ายสุภาพ
จากเรื่อง : สุภาษิตพระร่วง
ผู้เเต่ง : ผู้รู้สันนิษฐานว่า สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิต
ชิโนรส
เเต่งปี : สันนิษฐานว่าแต่งในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น
ที่มา : http://119.46.166.126/self_all/selfaccess7/m1/181/lesson4/

item8.php
ข้าเก่าร้ายอดเอา​ อย่ารักเหากว่าผม ​ อย่ารักลมกว่าน้ำ
อย่ารักถ้ำกว่าเรือน อย่ารักเดือนกว่าตะวัน ​ สบสิ่งสรรพโอวาท

วิเคราะห์บทครู

โคลงสี่สุภาพ

เสียสินสงวนศักดิ์ไว้ วงศ์หงส์

เสียศักดิ์สู้ประสงค์ สิ่งรู้

เสียรู้เร่งดำรง ความสัตย์ ไว้นา

เสียสัตย์อย่าเสียสู้ ชีพม้วยมรณา

(สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาเดชาดิศร,๒๓๗๔)

บทประพันธ์มีสุนทรียภาพ คือ

-มีการเล่นเสียงสัมผัสสระในวรรคที่ ๒ คำว่า วงศ์-หงส์

-มีการเล่นเสียงสัมผัสอักษรในวรรคที่ ๑ คำว่า เสีย-สิน-สงวน

วรรคที่ ๓ คำว่า เสีย-สู้-สงค์ วรรคที่ ๕ คำว่า รู้-เร่ง-รง วรรคที่ ๗ คำว่า เสีย-สัตย์-

เสีย-สู้ และวรรคที่ ๘ คำว่า ม้วย-มร

-มีการซ้ำคำในวรรคที่ ๑ ๓ ๕ และ ๗ คำว่า เสีย วรรคที่ ๓ และ ๗ คำว่า สู้

วรรคที่ ๔ และ ๕ คำว่า รู้

กลอนสุภาพ

แล้วสอนว่าอย่าไว้ใจมนุษย์ มันแสนสุดลึกล้ำเหลือกำหนด

ถึงเถาวัลย์พันเกี่ยวที่เลี้ยวลด ก็ไม่คดเหมือนหนึ่งในน้ำใจคน

(สุนทรภู่, ๒๓๒๙)

บทประพันธ์มีสุนทรียภาพ คือ

-มีการเล่นเสียงสัมผัสสระในวรรคที่ ๑ คำว่า ไว้-ใจ วรรคที่ ๒ คำว่า ล้ำ-กำ

วรรคที่ ๓ คำว่า วัลย์-พัน, เกี่ยว-เลี้ยว และวรรคที่ ๔ คำว่า ไม่-ใน-ใจ

-มีการเล่นเสียงสัมผัสอักษรในวรรคที่ ๒ คำว่า แสน-สุด ,ลึก-ล้ำ

วรรคที่ ๓ คำว่า ถึง-เถา, เลี้ยว-ลด และวรรคที่ ๔ คำว่า ไม่-เหมือน, หนึ่ง-ใน-น้ำ

-มีการซ้ำคำในวรรคที่ ๑ และ ๔ คำว่า ใจ

วิเคราะห์บทครู

กาพย์ฉบัง ๑๖

เห็นกวางย่างเยื้องชำเลืองเดิน เหมือนอย่างนางเชิญ

พระแสงสำอางข้างเคียง​ เขาสูงฝูงหงส์ลงเรียง

(สุนทรภู่,๒๓๘๓-๒๓๘๕)

บทประพันธ์มีสุนทรียภาพ คือ

-มีการเล่นเสียงสัมผัสสระในวรรคที่ ๑ คำว่า กวาง-ย่าง ,เยื้อง-เลือง

วรรคที่ ๒ คำว่า อย่าง-นาง วรรคที่ ๓ คำว่า อาง-ข้าง และวรรคที่ ๔ คำว่า สูง-ฝูง,

หงส์-ลง

-มีการเล่นเสียงสัมผัสอักษรในวรรคที่ ๑ คำว่า ย่าง-เยื้อง และวรรคที่ ๓ คำว่า แสง-

สำ

อินทรวิเชียรฉันท์ ๑๑

ดูก่อนสุชาตา มะทะนาวิไลศรี

ยามองค์สุเทษณ์มี วรพจน์ประการใด

นางจงทำนูลตอบ มะธุรสธตรัสไซร้

เข้าใจมิเข้าใจ ฤ ก็ตอบพะจีพลัน

(พระบาทสมเด็จมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว, ไม่ปรากฏปีที่แต่ง)

บทประพันธ์มีสุนทรียภาพ คือ

-มีการเล่นเสียงสัมผัสสระในวรรคที่ ๑ คำว่า ชา-ตา และวรรคที่ ๒ คำว่า มะ-ทะ

-มีการเล่นเสียงสัมผัสอักษรในวรรคที่ ๕ คำว่า นาง-นูล และวรรคที่ ๘ คำว่า

พะ-พลัน

-มีการซ้ำคำในวรรคที่ ๗ ระหว่างบท คำว่า เข้าใจ

วิเคราะห์บทครู

ร่ายสุภาพ
ข้าเก่าร้ายอดเอา​ อย่ารักเหากว่าผม​ อย่ารักลมกว่าน้ำ

อย่ารักถ้ำกว่าเรือน​ อย่ารักเดือนกว่าตะวัน ​สบสิ่งสรรพโอวาท
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระปรมานุชิตชิโนรส,
แต่งในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น)

บทประพันธ์มีสุนทรียภาพ คือ
-มีการเล่นเสียงสัมผัสอักษรในวรรคที่ ๑ คำว่า อด-เอา และวรรคที่
๖ คำว่า
สบ-สิ่ง-สรรพ
-มีการซ้ำคำในวรรคที่ ๒ ๓ ๔ และ ๕ คำว่า อย่ารัก....กว่า......