การศึกษาแนวทาง การเพิ่มมูลค่าสินค้าข้าวอินทรีย์ตลุกกลางทุ่ง จังหวัดตาก

สิสิน สิสิ ค้ค้า ค้ค้ เกษตรอิอิน อิอิ ทรีรีย์ย์ รีรี ย์ย์ อำ เภอเมือ มื งตาก จัง จั หวัด วั ตาก กรณีศึณี ก ศึ ษา กลุ่มลุ่ แปลงใหญ่ข้ ญ่ า ข้ วอินอิทรีย์ รี ต ย์ ลุก ลุ กลางทุ่งทุ่ แนวทางการเพิ่พิ่ม พิ่พิ่ มูมูล มูมู ค่ค่า ค่ค่ สำสำสำสำสำสำนันักนันังานเศรษฐกิกิจกิกิการเกษตรที่ที่ ที่ที่2 สำสำสำสำสำสำนันักนันังานเศรษฐกิกิจกิกิการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ณ์ณ์ณ์

วัวัต วัวั ถุถุป ถุถุ ระสงค์ค์ ค์ค์ ของการศึศึ ศึศึ กษา เพื่อ พื่ ศึก ศึ ษาแนวทางการเพิ่มพิ่มูลมูค่า ค่ สินสิค้า ค้ เกษตรอินอิทรีย์ รีย์กรณีศึ ณี ก ศึ ษา กลุ่มลุ่ แปลงใหญ่ข้ ญ่ า ข้ วอินอิทรีย์ รี ตย์ลุกลุกลางทุ่งทุ่ อำ เภอเมือ มื งตาก จังจัหวัดวัตาก 1

ขอบเขตของการศึก ศึ ษา เขตของการศึก ศึ ษา 1.พื้นพื้ที่ปลูกลูข้า ข้ วอินทรีย์รีกย์ลุ่มลุ่แปลงใหญ่ ข้า ข้ วอินทรีย์รีตย์ลุกลุกลางทุ่งทุ่ อำ เภอเมือมืงตาก จังจัหวัดวัตาก 2.ประชากรเป้า ป้ หมาย เกษตรกร สมาชิกชิกลุ่มลุ่ฯ 32 ราย 2

สร้าร้งมูลมูค่าค่เพิ่มพิ่และยกระดับดั การผลิตลิสู่มสู่าตรฐานเกษตร อินอิทรีย์รีย์ เป็น ป็ ต้น ต้ แบบ สร้า ร้ งมูล มู ค่า ค่ เพิ่มพิ่ สามารถเป็นป็ต้นต้แบบ ขยายผล ให้กัห้บกัเกษตรกรและผู้สผู้ นใจทั่วทั่ ไป ประโยชน์ น์ที่ที่ ที่ที่ คาดว่ว่า ว่ว่ จะได้ด้ ด้ด้ รัรับ รัรั เป็น ป็ ข้อ ข้ มูล มู ประกอบการจัด จั ทำ แผนงานโครงการ ผู้เผู้กี่ย กี่ วข้อข้งทุกทุภาคส่วส่น นำ ไปเป็น ป็ ข้อ ข้ มูลมูประกอบการจัดจัทำ แผนงาน โครงการส่ง ส่ เสริมริการผลิตลิสินสิค้า ค้ เกษตรอินอิทรีย์ รี ย์ให้มีห้ ปมีระสิทสิธิภธิาพมากขึ้น ขึ้ 4 3

กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวอินทรีย์ตลุกกลางทุ่ง หรือ กลุ่มวิสาหกิจชุมชนเกษตรผ่านศึก ตั้งอยู่ หมู่ที่ 2 บ้านชบา ตำ บลตลุกกลางทุ่ง อำ เภอ เมืองตาก จังหวัดตาก มีนายวุฒิภัทร ราชโยธิน เป็นประธาน สภาพพื้นที่ประสบปัญหาภัยแล้ง ซ้ำ ซ า ก เ ก ษ ต ร ก ร จึ ง อ า ศั ย วิ ก ฤ ติ นี้พั ฒ น า ผลผลิตที่ปราศจากสารเคมี และขอรับรอง มาตรฐาน GAP ต่อมาเข้าร่วมโครงการเกษตร แปลงใหญ่ และได้รับการรับรองมาตรฐาน ข้าวอินทรีย์ 4 เมื่อปี 2563 ปัจจุบันมีสมาชิก 32 ราย เนื้อที่ เพาะปลูก 405 ไร่ สมาชิกร้อยละ 78.13 เป็น เพศหญิง มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ร้อยละ 46.88 การศึกษาระดับประถมศึกษา ร้อยละ 65.63 มีพื้น ที่ ทำ ก า ร เ ก ษ ต ร 1 3 -1 5 ไ ร่ / ค รั ว เ รื อ น มีแรงงานทางการเกษตร 2-3 คน/ครัวเรือน ประสบการณ์ปลูกข้าวอินทรีย์ 8 ปี ข้ข้อ ข้ข้ มูมู มูมู ลทั่ทั่ ทั่ทั่ ทั่ทั่ วไปของกลุ่ลุ่ ลุ่ลุ่ ม ลุ่ลุ่

5 มีเนื้อที่เพาะปลูก 374,760 ไร่ เนื้อที่เก็บเกี่ยว 367,562 ไร่ ผลผลิต 151,190 ตัน ผลผลิตต่อไร่ เฉลี่ย 411 กิโลกรัม แหล่งผลิตอยู่ที่อำ เภอเมือง ท่าสองยาง แม่ระมาด และแม่สอด 1) สถานการณ์ก ณ์ ารผลิตลิ ข้า ข้ วนาปี ปีเ ปี พาะปลูก ลู 2565/66 สำ ห รั บ ก า ร ผ ลิ ต ข้ า ว อิ น ท รี ย์ มี เ นื้ อ ที่ เพา ะปลูก 2, 454 . 75 ไ ร่ แหล่งผลิตสำ คัญ อยู่ที่ตำ บลตลุกกลา งทุ่ง อำ เภอเมืองตาก พั น ธุ์ ที่ นิ ย ม ป ลู ก คื อ ข า ว ด อ ก ม ะ ลิ 1 0 5 พิษ ณุ โ ล ก 8 0 ไ ร ซ์ เ บ อ ร์ รี่ เ พา ะ ป ลู ก ช่ ว ง เดือนมิถุนายน – กรกฎาคม และเก็บเกี่ยว ช่วง เดือนตุลาคม – ธันวาคม (มากที่สุด ในเดือนพฤศจิกายน) ข้ข้อ ข้ข้ มูมู มูมู ลทั่ทั่ ทั่ทั่ ทั่ทั่ วไปของกลุ่ลุ่ ลุ่ลุ่ ม ลุ่ลุ่

ผลผลิตร้อยละ 80 นำ ไปจำ หน่ายให้กับ ก ลุ่ ม โ ด ย ก ลุ่ ม นำ ไ ป ต า ก ล ด ค ว า ม ชื้ น ก่ อ น จัดเก็บในโกดังเพื่อทยอยสีแปรรูปข้าวสาร หรือข้าวกล้อง ภายใต้แบรนด์ “ข้าวเมืองตาก” จำ ห น่ ายใ ห้กับผู้บ ริ โภคผ่านหน้า ร้ าน ใ นพื้น ที่อำ เภอเ มืองตาก , F a c e b o o k , W e b s it e , ตล าดเกษตรกร ผลิตเ ม ล็ดพัน ธุ์ จำ ห น่ ายใ ห้ แก่ส ม า ชิก จำ หน่ายเป็นข้าวเปลือกให้กับวิทยาลัย เกษตรและเทคโนโลยีตาก 6 2) วิถีวิต ถี ลาดข้า ข้ วอินอิทรีย์ รี ย์ปี 2565 ผลผลิตที่เหลือร้อยละ 20 เก็บไว้บริโภค ทำ เมล็ดพันพัธุ์ และจำ หน่ายระหว่างปี ด้านการบริหารจัดการกลุ่ม มีคณะกรรมการ 15 คน แบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบอย่างชัดเจน ข้ข้อ ข้ข้ มูมู มูมู ลทั่ทั่ ทั่ทั่ ทั่ทั่ วไปของกลุ่ลุ่ ลุ่ลุ่ ม ลุ่ลุ่

7 สาขาการบริหาราชการแบบมีส่วนร่วม ประเภทร่วมใจแก้จน ปัปัจ ปัปั จัจัย จัจั ที่ที่ ที่ที่ ส่ส่ง ส่ส่ ผลให้ห้ ห้ห้ กลุ่ลุ่ ลุ่ลุ่ ม ลุ่ลุ่ เข้ข้ม ข้ข้ แข็ข็ง ข็ข็ เรียนรู้จากประสบการณ์ ศึกษาอย่าง ต่อเนื่อง และพัฒนาแบบค่อยเป็นค่อยไป ปรับตัวให้สอดคล้องกับสถานกา รณ์ ที่เ ที่ ปลี่ย ลี่ นแปลงไป สำ หรับรัรางวัลวัที่ไที่ ด้รัด้บรั ได้แด้ก่ ศูนย์จัดการพืชชุมชน ดีเด่น ระดับจังหวัด กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ดีเด่น ระดับจังหวัด รองชนะเลิศอันดับที่ 2 รางวัวั วัวั ลชนะเลิลิลิลิศ แปลงใหญ่ญ่ ญ่ญ่ ดีดี ดีดี เด่ด่ ด่ด่ น ระดัดั ดัดั บประเทศ รางวัวั วัวั ลเลิลิลิลิศรัรั รัรัฐ

ต้นต้ทุนทุคงที่ 850.65 บาทต่อต่ ไร่ ต้นต้ทุนทุผันผัแปรเงินงิสด 1,397.91 บาทต่อต่ ไร่ (ค่าค่เตรียรีมดินดิและค่าค่เก็บก็เกี่ย กี่ ว) ต้นต้ทุนทุผันผัแปรไม่เม่ ป็นป็เงินงิสด 1,401.71 บาทต่อต่ ไร่ (ค่าค่เมล็ดล็พันพัธุ์ ค่าค่ ปุ๋ยปุ๋คอก) 8 ผลผลิตต่อไร่ เฉลี่ย 470 กิโลกรัม ราคาที่เกษตรกรขายได้ 11.84 บาทต่อกิโลกรัม เกษตรกรได้รับผลตอบแทนจากการผลิต 5,564.80 บาทต่อไร่ และผลตอบแทนสุทธิ 1,914.53 บาทต่อไร่ หรือ 4.07 บาทต่อกิโลกรัม อัตราผลตอบแทนจากการลงทุน ร้อยละ 52.38 ต้นต้ทุนทุผันผัแปร 2,799.62 บาทต่อต่ ไร่ ปัปัญ ปัปั หาอุอุ อุอุ ปสรรค ปริมริาณน้ำ ไม่เ ม่ พีย พี งพอต่อ ต่ การเพาะปลูก ลู ประสบปัญ ปั หาภัย ภั แล้ง ล้ ผลผลิตลิต่อ ต่ ไร่ต่ำ ร่ ต่ำ ผลการศึกษา การผลิตลิข้าข้วอินอิทรีย์รีตย์ลุกลุกลางทุ่งทุ่ มีต้มีนต้ทุนทุรวมทั้งทั้หมด 3,650.27 บาทต่อต่ ไร่

ห่ห่ ห่ห่ วงโซ่ซ่คุคุ ซ่ซ่ ณ คุคุ ค่ค่ ค่ค่ าของเกษตรกร โลจิสจิติกติส์ขส์าเข้าข้ เกษตรกรจะเก็บก็เมล็ดล็พันพัธุ์ไธุ์ว้สำว้สำหรับรัการผลิตลิในฤดูถัดูดถั ไป กิกิจกิกิกรรมหลัลัก ลัลั การขนส่งปัจจัยการผลิต ใช้รถกระบะ 4 ล้อ การผลิตข้าวอินทรีย์ตามมาตรฐาน ใช้แหล่งน้ำ ธรรมชาติที่ไม่มีการปนเปื้อน พื้นที่ปลูกต้องไม่มีวัตถุอันตรายตกค้าง จัดการโรคแมลงศัตรูข้าว โดยปลูก พืชไล่แมลงบนคันนา อาทิ ตะไคร้หอม ดาวเรือง น้ำ ส้มควันไม้ สารสกัดสะเดา สาบเสือ และกาวดักแมลง เก็บเกี่ยว โดยใช้รถเกี่ยวที่ต้องผ่านการทำ ความสะอาดทุกครั้ง 9 บริโริภคในครัวรัเรือรืน จำ หน่าน่ยทันทัที เก็บก็ ไว้ทำว้ทำเมล็ดล็พันพัธุ์ ทยอยจำ หน่าน่ยระหว่าว่งปี รวมกลุ่มลุ่ ผลิตลิสารชีวชีภัณภัฑ์ไฑ์ว้ใว้ช้เช้อง หาซื้อ ซื้ จากเพื่อ พื่ นบ้าบ้นที่ผ ที่ ลิตลิตามมาตรฐานเกษตรอินอิทรีย์รีย์ โลจิสจิติกติส์ข ส์ าเข้า ข้ โลจิสจิติกติส์ข ส์ าออก

ห่ห่ ห่ห่ วงโซ่ซ่คุคุ ซ่ซ่ ณ คุคุ ค่ค่ ค่ค่ าของเกษตรกร โลจิสจิติกติส์ขส์าเข้าข้ 10 ด้า ด้ นการจัดจัหาจัดจัซื้อ ซื้ จัดจัหาปัจปัจัยจัการผลิตลิ ได้แด้ก่ ปุ๋ยปุ๋คอก มูลมูสัตสัว์ จากแหล่งล่ที่เ ที่ ชื่อ ชื่ ถือถื ได้ กิจกิกรรม สนับนั สนุน นุ กิจกิกรรม สนับนั สนุน นุ ด้า ด้ นเครื่อ รื่ งจักจัรกลการเกษตรที่ใที่ ช้ ได้แด้ก่ รถไถ รถเกี่ย กี่ ว เครื่อ รื่ งพ่นปุ๋ยปุ๋น้ำ หมักมัของตนเอง กลุ่มลุ่ ฯ และผู้รัผู้บรัจ้าจ้งในท้อท้งถิ่นถิ่ ด้า ด้ นการพัฒพันาเทคโนโลยี เกษตรกรได้รัด้บรัการอบรมด้าด้นเทคโนโลยีนยีวัตวักรรม อาทิ การผลิตลิ ปุ๋ยปุ๋อินอิทรีย์รีย์และสารชีวชีภัณภัฑ์ต่ฑ์าต่งๆ ด้า ด้ นการบริหริารทรัพรัยากรบุคบุคล แรงงานที่ใที่ ช้ใช้นการผลิตลิมีทั้มีงทั้แรงงานในครัวรัเรือรืน และแรงงานรับรัจ้าจ้ง ได้รับการอบรมพัฒพันาความรู้จากหน่วยงานภาครัฐอย่างต่อเนื่อง

โลจิสจิติกติส์ขส์าเข้าข้ กิกิจกิกิกรรมหลัลัก ลัลั ห่วงโซ่คุ ซ่ ณ คุ ค่าของกลุ่ม ลุ่ แปลงใหญ่ ข้า ข้ วอินทรีย์ รี ต ย์ ลุก ลุ กลางทุ่ง ทุ่ ห่วงโซ่คุ ซ่ ณ คุ ค่าของกลุ่ม ลุ่ แปลงใหญ่ ข้า ข้ วอินทรีย์ รี ต ย์ ลุก ลุ กลางทุ่ง ทุ่ 11 การตลาดและการขาย สินค้าจะส่งจำ หน่ายให้กับผู้บริโภคโดยตรงผ่านช่องทางหน้าร้านเป็นส่วนใหญ่ การออกบูธบูกับกัหน่วน่ยงานราชการ ภายใต้แต้บรนด์ “ข้าข้วเมือมืงตาก” การติดติต่อต่ลูกลูค้าค้ผ่าผ่นทางโทรศัพศัท์ Facebook Line และเว็ปว็ ไซต์ตต์ลาดเกษตรกร การบริการจัดส่งสินค้าผ่านทางบริษัทขนส่งพัสพัดุ อาทิ ไปรษณีย์ไทย Kerry Express ดำ เนินการผลิตสินค้าตามปริมาณความต้องการของตลาด โดยไม่มีการเก็บสต๊อก เพื่อ พื่ เป็นป็การลดภาระในการจัดจัเก็บก็ ใ ช้ผลผลิตข้ าวเปลือกตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ พันธุ์ข าวดอกมะลิ 105 พิษณุโลก 80 ข้าวไรซ์เบอร์รี่ เป็นวัตถุดิบในการแปรรูปผลิตภัณฑ์ จัดเก็บผลผลิตไว้ในโกดัง เพื่อรอสีแปรสภาพ การแปรรูปข้าวสารข้าวกล้องบรรจุถุง ใช้โรงสีข้าวขนาดเล็ก กำ ลังการผลิต 1.5 ตัน/วัน และข้าวเปลือก 1 ตัน/วัน ขณะนี้อยู่ระหว่างขอรับรองมาตรฐาน GMP ตรวจสอบควบคุมคุณภาพคัดแยกสิ่งเจือปนโดยใช้แรงงานสมาชิกกลุ่ม และตะแกรงร่อน โลจิสจิติกติส์ขส์าเข้าข้ โลจิสจิติกติส์ขส์าออก

โลจิสจิติกติส์ขส์าเข้าข้ 12 ด้า ด้ นการจัดจัหาจัดจัซื้อ ซื้ วัตวัถุดิถุบดิข้า ข้ วเปลือ ลื ก ผลิตตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ จากสมาชิกกลุ่มฯ และเครือข่าย ด้า ด้ นการจัดจัซื้อ ซื้ เครื่อ รื่ งจักจัรอุปอุกรณ์ต่ณ์า ต่ ง ๆ พิจารณาจากยี่ห้อที่มีความน่าเชื่อถือ และมีคุณภาพ ตรงตามความต้องการใช้งาน ด้า ด้ นการบริหริารทรัพรัยากรบุคบุคล แรงงานที่ใช้ในการผลิตสินค้าเป็นแรงงานสมาชิกกลุ่มที่ร่วมกัน ดำ เนินนิการ ด้า ด้ นโครงสร้า ร้ งพื้น พื้ ฐาน ก ลุ่ ม ใ ช้ เ งิ น ทุ น ร ว บ ร ว ม ผ ล ผ ลิ ต แ ล ะ ก า ร บ ริ ห า ร จั ด ก า ร ประมาณ 2,050,000 บาท/ปี เป็นเงินทุนตนเอง 50,000 บาท และกู้ยืม ธกส. 2 ล้านบาท บริหารจัดการกลุ่มฯโดยคณะกรรมการ ที่มีการแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบอย่างชัดเจน และมีแผนจ่ายเงิน ปันผลให้กับสมาชิกปีละ 1 ครั้ง กิจกิกรรม สนับนั สนุน นุ กิจกิกรรม สนับนั สนุน นุ ห่วงโซ่คุ ซ่ ณ คุ ค่าของกลุ่ม ลุ่ แปลงใหญ่ ข้า ข้ วอินทรีย์ รี ต ย์ ลุก ลุ กลางทุ่ง ทุ่ ห่วงโซ่คุ ซ่ ณ คุ ค่าของกลุ่ม ลุ่ แปลงใหญ่ ข้า ข้ วอินทรีย์ รี ต ย์ ลุก ลุ กลางทุ่ง ทุ่

สนับสนุนแหล่งน้ำ ระบบน้ำ ให้เพียงพอ พัฒพันาสมาชิกกลุ่มฯ เป็น Smart Farmer สร้าร้งเกษตรกรรุ่นรุ่ ใหม่เม่ข้าข้สู่รสู่ะบบการผลิตลิ เกษตรอินอิทรีย์รีย์ สนับสนุนเกษตรกรรุ่นใหม่รวมกลุ่ม นำ เทคโนโลยีสยีมัยมั ใหม่มม่าใช้ สนับนัสนุนนุเงินงิทุนทุจัดจัซื้อ ซื้ เครื่อ รื่ งมือมือุปอุกรณ์ และเทคโนโลยีเยีพิ่มพิ่ ประสิทสิธิภธิาพการผลิตลิ แนวทางการเพิ่มพิ่มูลค่าข้า ข้ วอินทรีย์ รี ย์ กลุ่ม ลุ่ แปลงใหญ่ต ญ่ ลุก ลุ กลางทุ่ง ทุ่ แนวทางการเพิ่มพิ่มูลค่าข้า ข้ วอินทรีย์ รี ย์ กลุ่ม ลุ่ แปลงใหญ่ต ญ่ ลุก ลุ กลางทุ่ง ทุ่ กลางทาง กลางทาง ปลายทาง ปลายทาง ต้นต้ทาง ต้นต้ทาง 13 ส่งส่เสริมริการใช้เช้ครื่อ รื่ งมือมือุปอุกรณ์แณ์ละ เทคโนโลยี แปรรูปรูผลิตลิภัณภัฑ์หฑ์ลากหลาย สนับนัสนุนนุโรงสีข้สีาข้วมาตรฐาน GMP สนับสนุนให้มีระบบตรวจสอบย้อนกลับ และเครื่องหมายรับรองมาตรฐานสินค้า ประชาสัมพันพัธ์ข้าวอินทรีย์ตลุกกลางทุ่ง ให้เป็นที่รู้จักครอบคลุมผู้บริโภคทุกระดับ พัฒนาบุคลากรภาครัฐ และเกษตรกรรุ่นใหม่ให้เป็นมืออาชีพ

ภาพกิกิกิกิจกรรม 14 จัจัดจัจั ประชุชุมชุชุFocus group สศท.2 ลงพื้พื้น พื้พื้ ที่ที่สำสำที่ที่ สำสำสำสำรวจข้ข้อข้ข้มูมูลมูมู ร่ร่วร่ร่มประชุชุมชุชุการประเมิมินมิมิรางวัวัลวัวัเลิลิศลิลิรัรัฐรัรั

15 ที่ตั้ ที่ งตั้ สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 บริ เวณศูนย์ร า ชกา รตำ บลหัวรอ หมู่ที่ 4 ถนนตาปะขาวหาย ตำ บลหัวรอ อำ เภอเมือมืงพิษพิณุโณุลก จังจัหวัดวัพิษพิณุโณุลก 65000 อีเ อี มล [email protected] เฟซบุ๊กบุ๊ สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 โทรศัพศัท์/ท์โทรสาร 0-5532-2658 หรือ 0-5532-2650