การจัด จั ทำ แผนพัฒ พั นา และบริหริารจัด จั การภาคเกษตร สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 บทนำ โครงการเขื่อนทดน้ำ ผาจุก จังหวัดอุตรดิตถ์ เป็นโครงการแก้ไขปัญหาทรัพยากรน้ำ ลุ่มน้ำ น่าน ให้มีคุณภาพ และมีปริมาณน้ำ ที่เพียพีงพอ ต่อการใช้ประโยชน์ ในการผลิต อุปโภค บริโภค และสนับสนุนการสร้างเสริมคุณภาพชีวิตที่ดี ของประชาชน ปัจปัจุบัจุนบัเกษตรกรในพื้น พื้ ที่โที่ ครงการฯ ยังยัคงอาศัยศั โครงการสูบสูน้ำ ด้วด้ยไฟฟ้าฟ้ ในการประกอบกิจกิกรรมทางการเกษตร ซึ่ง ซึ่ มีค่มีาค่ ใช้จ่ช้าจ่ยจากการสูบสูน้ำ มาก ทำ ให้ต้ห้นต้ทุนทุการผลิตลิทางการเกษตรสูงสูหากมีกมีารจัดจัการน้ำ อย่าย่งเป็นป็ระบบแล้วล้ จะทำ ให้เห้กษตรลดค่าค่ ใช้จ่ช้าจ่ย และมีปมีริมริาณน้ำ เพิ่มพิ่ขึ้น ขึ้ ในช่วช่งฤดูแดูล้งล้ จำ นวน 506 ล้าล้นลูกลูบาศก์เก์มตร เพียพีงพอต่อต่การส่งส่น้ำ ให้กับกัพื้น พื้ ที่จั ที่ งจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ ควบคู่ไคู่ ปกับกัการบรรเทาอุทอุกภัยภัอย่าย่งต่อต่เนื่อ นื่ ง โดยคำ นึงนึถึงถึผลกระทบที่อ ที่ าจจะเกิดกิขึ้น ขึ้ กับกั สิ่งสิ่แวดล้อล้ม และทรัพรัยากรธรรมชาติอื่ติน อื่ ๆ เพื่อ พื่ ให้เห้กิดกิการพัฒพันาลุ่มลุ่ น้ำ น่าน่นที่เ ที่ ป็นป็รูปรูธรรม สามารถส่งส่น้ำ ในเขตพื้น พื้ ที่โที่ ครงการชลประทาน จำ นวน 481,400 ไร่ 1
สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 2 สำ นักนังานเศรษฐกิจกิการเกษตรที่ 2 (สศท.2) เป็นป็หน่วน่ยงานส่วส่นกลางที่ตั้ ที่ งตั้อยู่ภูยู่ มิภูภมิาค ่รับรัผิดผิชอบดูแดูลพื้น พื้ ที่จั ที่ งจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ มีอีมีกอีหนึ่ง นึ่ พันพัธกิจกิสำ คัญคั ได้แด้ก่ การติดติตามประเมินมิผล โครงการที่สำ ที่ สำคัญคัและจัดจัทำ แผนพัฒพันามาตรการทางการเกษตรของกระทรวงเกษตร และสหกรณ์ ในครั้งรั้นี้ สศท.2 ได้ดำด้ดำเนินนิการติดติตาม ตรวจสอบด้าด้นเศรษฐกิจกิสังสัคม ตามแผนปฏิบัฏิติบั ติ ตามมาตรการป้อป้งกันกัและแก้ไก้ขผลกระทบสิ่งสิ่แวดล้อล้ม และมาตรการติดติตามตรวจสอบ ผลกระทบสิ่งสิ่แวดล้อล้ม โครงการเขื่อ ขื่ นทดน้ำ ผาจุกจุจังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ ประจำ ปีงปีบประมาณ ปีงปีบประมาณ พ.ศ. 2565
สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 โครงการเขื่อ ขื่ นทดน้ำ ผาจุกจุจังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ ตั้งตั้อยู่บยู่ ริเริวณแม่น้ำม่น้ำน่าน่น หมู่ที่มู่ ที่ 7 บ้าบ้นคลองนาพง ตำ บลผาจุกจุอำ เภอเมือมืง จังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ ได้รัด้บรัอนุมันุติมั ใติห้ดำ เนินนิการ ก่อก่สร้าร้งระยะเวลา รวม 14 ปี (ระหว่าว่งปี พ.ศ. 2553 - 2566) ในปีงปีบประมาณ พ.ศ. 2565 สำ นักนับริหริารโครงการ กรมชลประทาน ได้จัด้ดจัสรรงบประมาณให้แต่ลต่ะหน่วน่ยงาน ที่รั ที่ บรัผิดผิชอบในแต่ลต่ะด้าด้น ดำ เนินนิงานในพื้น พื้ ที่ ตามแผนปฏิบัฏิติบัตติามมาตรการป้อป้งกันกั และแก้ไก้ขผลกระทบสิ่งสิ่แวดล้อล้ม และมาตรการติดติตามตรวจสอบผลกระทบ สิ่งสิ่แวดล้อล้ม โครงการเขื่อ ขื่ นทดน้ำ ผาจุกจุ จังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ วงเงินงิโครงการรวมค่าค่ที่ดิ ที่ นดิ จำ นวน 10,500 ล้าล้นบาท โดยกรมชลประทาน ได้ตั้ด้งตั้งบประมาณ และจัดจัสรรไปยังยัหน่วน่ยงานที่เ ที่ กี่ยวข้อข้ง เพื่อ พื่ ดำ เนินนิการตามแผนปฏิบัฏิติบักติาร ตามมาตรการป้อป้งกันกัและแก้ไก้ขผลกระทบ สิ่งสิ่แวดล้อล้ม และมาตรการติดติตาม ตรวจสอบผลกระทบสิ่งสิ่แวดล้อล้ม 3
ขั้น ขั้ ตอนและกระบวนการจัด จั ทำ แผน สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 บูรบูณาการเจ้าจ้หน้าน้ที่ สศท.2 ลงพื้น พื้ ที่สำที่ สำรวจจัดจัเก็บข้อข้มูลมู ลงพื้น พื้ ที่ศึที่ กศึษาเพื่อ พื่ เก็บก็รวบรวมข้อข้มูลมูกำ หนดกรอบแนวทาง และเป้าป้หมายการทำ งาน ในระดับดัพื้น พื้ ที่ จัดจักิจกิกรรมแลกเปลี่ย ลี่ นเรียรีนรู้ ผ่าผ่นระบบออนไลน์ กำ หนดเป้าป้หมายของการศึกศึษา ได้แด้ก่ ประชากร พื้น พื้ ที่ และระยะเวลาข้อข้มูลมู วางแผนลงพื้น พื้ ที่สำ ที่ สำรวจ สภาพแวดล้อล้ม ของพื้น พื้ ที่ เก็บก็รวบรวมข้อข้มูลมูต่าต่ง ๆ ได้แด้ก่ รายละเอียอีดโครงการ ความก้าก้วหน้าน้ของการก่อก่สร้าร้งเขื่อ ขื่ นฯ ความต้อต้งการ ของผู้บผู้ ริหริาร และผู้รัผู้บรัผิดผิชอบหลักลัของโครงการ ลงพื้น พื้ ที่สำ ที่ สำรวจข้อข้มูลมูบันบัทึกทึเข้าข้ระบบ เพื่อ พื่ เตรียรีมประมวลผล จัดจักิจกิกรรมแลกเปลี่ย ลี่ นเรียรีนรู้ เรื่อ รื่ ง การสำ รวจ ภาวะเศรษฐกิจกิสังสัคมครัวรัเรือรืนเกษตรให้แก่เก่จ้าจ้หน้าน้ที่ ในสังสักัดกักษ. จังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ 4
สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 สศท.2 ดำ เนินนิการจัดจัทำ รายงานผลสำ รวจภาวะเศรษฐกิจกิและสังสัคมครัวรัเรือรืนเกษตร ในพื้น พื้ ที่โที่ ครงการเขื่อ ขื่ นทดน้ำ ผาจุกจุจังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ พร้อร้มทั้งทั้จัดจัทำ แผนพัฒพันา และบริหริารจัดจัการภาคเกษตร เพื่อ พื่ ให้ผู้ห้บผู้ ริหริารระดับดัสูงสูของ กษ. นำ ไปใช้ปช้ระกอบการพิจพิารณาตัดตัสินสิใจอนุมันุติมั โติครงการ หรือรืวางแผนพัฒพันาปรับรั ปรุงรุแผนปฏิบัฏิติบังติาน /กิจกิกรรมต่าต่ง ๆ ในพื้น พื้ ที่โที่ ครงการให้เกิดกิ ประโยชน์สูน์งสูสุดสุ 5
ขั้น ขั้ ตอนและกระบวนการจัด จั ทำ แผน สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 ร่วร่มกันกัทำ การวิเวิคราะห์ข้ห์อข้มูลมู จัดจั ประชุมชุหารือรืกลุ่มลุ่ (Focus Group) เปิดปิเวทีรัทีบรั ฟังฟัข้อข้คิดคิเห็นห็ต่อต่แผนพัฒพันา และบริหริารจัดจัการภาคเกษตรในพื้น พื้ ที่ โครงการ จัดจัทำ เอกสารรายงานฉบับบั สมบูรบูณ์ และเผยแพร่ปร่ระชาสัมสัพันพัธ์ผธ์ลงาน เชิญชิผู้มีผู้ ส่มีวส่นได้ส่ด้วส่นเสียสีทั้งทั้หน่วน่ยงานภาครัฐรั ภาคประชาชน ร่วร่มรับรัทราบผลการศึกศึษา และ เสนอแนะมุมมุมอง ข้อข้คิดคิเห็นเกี่ย กี่ วกับกัการพัฒพันา ปรับรั ปรุงรุการดำ เนินนิงานในด้าด้นต่าต่งๆ โดย สศท.2 จะนำ ไปประมวลวิเวิคราะห์เป็นป็ ข้อข้เสนอแนะเชิงชินโยบาย จัดจัทำ (ร่าร่ง) แผนพัฒพันา และบริหริารจัดจัการภาคเกษตร นำ เอกสารรายงานฉบับบัสมบูรบูณ์ เสนอต่อต่ กรมชลประทาน (เจ้าจ้ภาพหลักลั ) และผู้บผู้ ริหริาร ระดับดัสูงสูของจังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ เพืื่อ พืื่ พิจพิารณานำ ไปใช้ปช้ระโยชน์ พร้อร้มประชาสัมสัพันพัธ์เธ์ผยแพร่ ผลงานให้แก่หก่น่วน่ยงานในสังสักัดกักษ. จังจัหวัดวั อุตอุรดิตดิถ์ทถ์ราบ เพื่อ พื่ ต่อต่ยอดดำ เนินนิกิจกิกรรม นำ ข้อข้มูลมูที่ไที่ ด้จด้าก Focus Group มาเพิ่มพิ่เติมติ รายละเอียอีด ให้สะท้อท้นสภาพจริงริและบรรจุ เป็นป็แผนงานกิจกิกรรมโครงการที่ส ที่ อดคล้อล้ง กับกับริบริท และตรงกับกัความต้อต้งการของพื้น พื้ ที่ 6
สภาพแวดล้อมในบริบ ริ ทเชิง ชิ พื้น พื้ ที่ ผลการศึกษา ข้อมูลพื้นฐานด้านกายภาพ และปัญหาด้านการเกษตร ในพื้นที่โครงการ หน่วน่ยงานเจ้าจ้ภาพหลักลัต้อต้งเร่งร่แก้ไก้ข ปัญปัหาทรัพรัยากรน้ำ ในลุ่มลุ่ น้ำ น่าน่น ให้มีห้ ปมีริมริาณน้ำ ที่เ ที่ พียพีงพอ และมีคุมีณคุภาพ เพื่อ พื่ ประโยชน์ใน์นการผลิตลิการอุปอุโภค บริโริภค สนับนัสนุนนุและสร้าร้งเสริมริคุณคุภาพ ชีวิชีตวิที่ดี ที่ ขดีองประชาชน ควบคู่ไคู่ ปกับกับรรเทา อุทอุกภัยภั ได้อด้ย่าย่งต่อต่เนื่อ นื่ ง โดยคำ นึงนึถึงถึผลก ระทบที่อ ที่ าจเกิดกิขึ้น ขึ้ กับกัสภาพแวดล้อล้มและ ทรัพรัยากรธรรมชาติอื่ติน อื่ ๆ ด้วด้ย ปัจปัจุบัจุนบัการใช้น้ำช้น้ำในพื้น พื้ ที่เ ที่ พาะปลูกลู ของจังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ ยังยัต้อต้งอาศัยศั โครงการสูบสูน้ำ ด้วด้ยไฟฟ้าฟ้ ที่ต้ ที่ อต้งเสียสีค่าค่ ใช้จ่ช้าจ่ยในการสูบสูน้ำ มาก ประชาชนจึงจึเรียรีกร้อร้งให้กห้รมชลประทาน ดำ เนินนิการก่อสร้าร้งโครงการเขื่อ ขื่ นทด น้ำ ผาจุกจุจังจัหวัดวัอุตอุรดิตดิถ์ สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 สำ นักนังานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 7
ประโยชน์ที่คาดว่า ว่ จะได้รับ รั ด้านเศรษฐกิจและสังคม ด้านการเกษตรกรรมและการชลประทาน พื้นที่การเกษตรในเขตชลประทานเพิ่มขึ้น 295,729 ไร่ จากเดิมที่เป็นพื้นที่เกษตรน้ำ ฝน สภาพการใช้ที่ดินมีความ เหมาะสมกับศักยภาพของดิน และสามารถลดค่าใช้จ่าย ในด้านการสูบน้ำ ด้วยไฟฟ้าเพื่อการเกษตรได้ ด้านการใช้น้ำ สามารถควบคุมปริมาณการใช้น้ำ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งในฤดูฝนและฤดูแล้ง สามารถแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำ เพื่อให้มีเพียงพอสำ หรับกิจกรรมต่าง ๆ ได้แก่ การอุปโภค - บริโภค เกษตรกรรม อุตสาหกรรม การท่องเที่ยว ด้านทรัพยากรประมงและระบบนิเวศวิทยาทางน้ำ มีความอุดมสมบูรณ์ของสัตว์น้ำ เพิ่มขึ้น ทั้งที่อยู่ในธรรมชาติ และจากการเพาะเลี้ยง เนื่องจากจะมีปริมาณน้ำ ในแหล่งน้ำ ตลอดปี ด้านทรัพยากรสัตว์ป่า มีน้ำ ในแหล่งน้ำ ต่างๆ เกิดความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งน้ำ ธรรมชาติเพิ่มขึ้น ทำ ให้สัตว์มีแหล่งอาหาร ที่อยู่อาศัย และ แหล่งเพาะพันพัธุ์ที่อุดมสมบูรณ์ เกษตรกรมีรายได้ที่แน่นอนเพิ่มขึ้นจากการจ้างงาน ในอุตสาหกรรมที่เกิดขึ้นในพื้นที่ ลดการอพยพ เคลื่อนย้ายแรงงานไปทำ งานในเมือง และช่วยเพิ่มมูลค่า ทรัพย์สินให้ครัวเรือนเกษตรในพื้นที่โครงการได้ สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 8
ด้า ด้ นสาธารณสุขสุ ด้า ด้ นการคมนาคมขนส่ง ส่ มีกมีารก่อก่สร้าร้งถนน เพื่อ พื่ เป็นป็เส้นส้ทางในการบำ รุงรุรักรัษา คลองชลประทาน สร้าร้งประโยชน์ต่น์อต่การคมนาคมขนส่งส่ ผลผลิตลิทางการเกษตร ทำ ให้สห้ะดวกรวดเร็วร็ ประหยัดยัเวลา ค่าค่ ใช้จ่ช้าจ่ย และสามารถเข้าข้ถึงถึที่ตั้ ที่ งตั้เขื่อ ขื่ น ซึ่ง ซึ่ เป็นป็แหล่งล่ท่อท่ง เที่ย ที่ วได้สด้ะดวกยิ่งยิ่ขึ้น ขึ้ ด้านน้ำ ใต้ดิน พื้นที่ชลประทานจะทำ ให้มีปริมาณน้ำ ใต้ดินเพิ่มขึ้น ซึ่งน้ำ ใต้ดินนี้จะช่วยเจือจางธาตุเหล็ก และแมงกานีส ที่มีการปนเปื้อนได้ ด้านการท่องเที่ยว เเกิดแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่เพิ่มขึ้น ในบริเวณเขื่อนทดน้ำ ผาจุก และการคมนาคมสู่แหล่งท่องเที่ยวได้รับการพัฒพันา ให้มีความสะดวกมากขึ้น ด้า ด้ นการบรรเทาน้ำ ท่ว ท่ ม ประชาชนในพื้นที่โครงการมีสุขภาพอนามัยดีขึ้น จากผลกระทบเชิงบวกของการมีภาวะเศรษฐกิจ สังคมของครัวเรือนที่ดีขึ้น น้ำ ท่วมในพื้นที่ชลประทานจะลดลง เนื่องจากมีคลองระบายน้ำ เพิ่มขึ้น ประโยชน์ที่คาดว่า ว่ จะได้รับ รั สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 9
แผนพัฒ พั นา และบริหริารจัด จั การภาคเกษตร ในพื้น พื้ ที่โครงการเขื่อ ขื่ นทดน้ำ ผาจุก จัง จั หวัด วั อุตรดิตถ์ 1. แผนปฏิบัติการลดผลกระทบสิ่งแวดล้อม และติดตามตรวจสอบผลกระทบ ภายใต้โครงการเขื่อนทดน้ำ ผาจุก ดำ เนินงานใน 3 ระยะ ดังนี้ ระยะที่ 1 แผนปฏิบัติการการลดผลกระทบสิ่งแวดล้อมในระยะก่อสร้าง ระยะที่ 2 แผนปฏิบัติการลดผลกระทบสิ่งแวดล้อมในระยะดำ เนินการ ระยะที่ 3 แผนติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อม ต้น ต้ ทาง กลางทาง ประชาสัมสัพันพัธ์โธ์ครงการ ควบคู่กัคู่ บกั การสร้าร้งความเข้าข้ใจให้คห้นในชุมชุชน ชดเชยทรัพรัย์สิย์นสิ ปรับรั ปรุงรุสภาพภูมิภูสมิถาปัตปัยกรรม บริเริวณ พื้น พื้ ที่เ ที่ ขื่อ ขื่ น และสภาพภูมิภูทัมิศทัน์พื้น์น พื้ ที่ใที่ กล้เล้คียคีง แนวคลองชลประทานที่ตั ที่ ดตัผ่าผ่นชุมชุชน ป้อป้งกันกัแก้ไก้ขผลกระทบด้าด้นโบราณคดี และประวัติวั ศติาสตร์ บริหริารจัดจัการน้ำ ในพื้น พื้ ที่แ ที่ บบมีส่มีวส่นร่วร่ม ทุกทุภาคส่วส่นที่เ ที่ กี่ย กี่ วข้อข้ง สร้าร้งความเข้มข้แข็งให้กห้ลุ่มลุ่ ผู้ใผู้ช้น้ำช้น้ำ ในพื้น พื้ ที่โที่ ครงการ ส่งส่เสริมริและพัฒพันาการเกษตร หลังลั สิ้นสิ้สุดสุโครงการ สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 10 ลดผลกระทบด้าด้นนิเนิวศวิทวิยาทางน้ำ และทรัพรัยากรประมง
ปลายทาง ติดตามตรวจสอบด้านคุณภาพน้ำ ผิวดิน (กรมชลประทาน) ติดตามตรวจสอบด้านเศรษฐกิจสังคม (กรมชลประทาน และ ติดตามตรวจสอบด้านอุทกวิทยาน้ำ ผิวดิน (กรมชลประทาน) ติดตามตรวจสอบด้านน้ำ ใต้ดินและคุณภาพน้ำ ใต้ดิน (กรมชลประทาน) ติดตามตรวจสอบด้านนิเวศวิทยาทางน้ำ และทรัพยากรประมง (กรมประมง) ติดตามตรวจสอบด้านทรัพยากรดินและการใช้ที่ดิน (กรมพัฒพันาที่ดิน) สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตร) สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 11
ปลายทาง ติดตามตรวจสอบการดำ เนินกิจกรรมทางการเกษตร และสถานการณ์การผลิต สินค้าเกษตร สำ คัญในพื้นที่โครงการ (กรมส่งเสริมการเกษตร) ติดตามเฝ้าระวังโรคติดต่อนำ โดยยุง (กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข) ติดตามเฝ้าระวังโรคพยาธิใบไม้ของคน (กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข) ติดตามการปฏิบัติตามการป้องกันแก้ไข ลดผลกระทบ และตรวจสอบผลกระทบ ประเมินการปฏิบัติตามการป้องกันแก้ไขและลดผลกระทบสิ่งแวดล้อม สิ่งแวดล้อม (กรมชลประทาน) (สำ นักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม) สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 12
ต้น ต้ ทาง 2. แผนงานด้านส่งเสริมการปรับเปลี่ยนการผลิตของเกษตรกร ในพื้นที่โครงการเขื่อนทดน้ำ ผาจุก เป็นสินค้าที่มีอนาคต (Future Crop) หรือสินค้าทางเลือกของเกษตรกร 2.1 โครงการส่งเสริมการบริหารจัดการสินค้าเกษตรด้านพืช ดำ เนินการในรูปแบบเชิงบูรณาการ เพื่อขับขัเคลื่อนแผนงานโครงการ ในระยะ 3 ปี (ปีงบประมาณ 2566-2568) เพื่อส่งเสริม สนับสนุน และพัฒพันา ต่อยอดด้านการผลิต การแปรรูป และการตลาด ประกอบด้วย กิจกรรมย่อย ดังนี้ สนับสนุนองค์ความรู้ด้านการเลี้ยงปศุสัตว์ อาทิ สุกร และไก่ไข่ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และการทำ โคกหนองนาโมเดลให้กับเกษตรกร ส่งเสริมสนับสนุนปัจจัยการผลิตปศุสัตว์ และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ให้แก่เกษตรกร ในพื้นที่โครงการ ส่งเสริมการรวมกลุ่มเกษตรกร สนับสนุนการเข้าถึงแหล่งเงินลงทุน ผู้เลี้ยงโค/กระบือ ในพื้นที่ ต.ด่านแม่คำ มัน อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์ ดอกเบี้ยต่ำ เพื่อให้เกษตรกรนำ ไปต่อยอด ในการเลี้ยงสัตว์ สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 13
สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 สนับสนุนให้เกษตรกรจัดสรรพื้นที่บางส่วน สำ หรับกการปลูกพืชอาหารสัตว์ อาทิ แปลงปลูกหญ้าเลี้ยงโค เพื่อให้เกษตรกร มีเสบียงอาหารสัตว์ที่เพียงพอ พัฒพันาระบบฐานข้อมูลสินค้าเกษตร และ โครงสร้างพื้นฐานด้านการผลิตและการ ตลาดในพื้นที่ พัฒพันา และปรับปรุงแหล่งน้ำ ให้มีปริมาณ เพียงพอ สำ หรับการเลี้ยงปศุสัตว์ และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จืด รวมทั้ง ปรับสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการเลี้ยง และการป้องกันการเกิดโรคระบาด 14
สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 กลางทาง สนับสนุนส่งเสริมให้มีการแปรรูปผลิตภัณฑ์จากข้าว และสร้างตราสินค้า (Brand) ให้แก่ผลิตภัณฑ์ของเกษตรกร ในพื้นที่ตำ บลไผ่ล้อม อำ เภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ สนับสนุนการจำ หน่ายผลผลิตในลักษณะการซื้อขายล่วงหน้า ในรูปแบบเกษตร พันพัธสัญญา (Contract Farming) ปลายทาง สร้างเครือข่ายเชื่อมโยงการตลาดสินค้าเกษตรในพื้นที่โครงการ ในรูปแบบกลุ่มเกษตรกร วิสาหกิจชุมชน และสหกรณ์การเกษตร โดยบูรณาการ ร่วมกับภาคเอกชนจัดกิจกรรม Business Matching และเพิ่มช่องทางการ จำ หน่ายผ่านช่องทางตลาด Online 15
ต้น ต้ ทาง 2.2 โครงการส่งเสริมการบริหารจัดการสินค้าเกษตร ด้านปศุสัตว์ และด้านประมง ในพื้นที่โครงการเขื่อนทดน้ำ ผาจุก จังหวัดอุตรดิตถ์ สนับสนุนองค์ความรู้ด้านการเลี้ยง ปศุสัตว์ อาทิ สุกร และไก่ไข่ ส่งเสริมสนับสนุนปัจจัยการผลิต ปศุสัตว์และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ ให้กับเกษตรกรในพื้นที่โครงการ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และการทำ โคกหนองนาโมเดลให้กับเกษตรกร ในพื้นที่ ตำ บลวังกระพี้ อำ เภอเมือง จังหวัดอุตรดิตถ์ นำ ไปเป็นพ่อแม่พันพัธุ์ เพื่อเป็นการลด ต้นทุนการผลิตที่มีราคาเพิ่มสูงขึ้น สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 ส่งเสริมการรวมกลุ่มเกษตรกรผู้ เลี้ยงโค/กระบือ สนับสนุนการเข้าถึงแหล่งเงิน ลงทุนดอกเบี้ยต่ำ เพื่อให้เกษตรกร นำ ไปต่อยอดในการเลี้ยงสัตว์และ การประมง ในพื้นที่ตำ บลด่านแม่คำ มัน อำ เภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ 16
สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 สนับสนุนให้เกษตรกรจัดสรรพื้นที่ บางส่วนปลูกพืชอาหารสัตว์ อาทิ แปลงปลูกหญ้าเลี้ยงโค เพื่อให้เกษตรกรมีเสบียงอาหารสัตว์ ที่เพียงพอ พัฒพันาระบบฐานข้อมูลสินค้าเกษตร และโครงสร้างพื้นฐานด้านการผลิต และการตลาดในพื้นที่โครงการ เพื่อใช้ประโยชน์ในการวางแผนพัฒพันา พื้นที่ได้อย่างสอดคล้องกับความต้องการ พัฒพันา และปรับปรุงแหล่งน้ำ ให้มีปริมาณเพียงพอ สำ หรับการเลี้ยง ปศุสัตว์ และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จืด รวมทั้งปรับสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ต่อการเลี้ยง และการป้องกันการเกิดโรค 17
สนับสนุนส่งเสริมให้มีการแปรรูปสัตว์น้ำ และสร้างผลิตภัณฑ์ และตราสินค้า (Brand) ของชุมชน โดยเฉพาะในพื้นที่ฝั่งบน ตำ บลงิ้วงาม สนับสนุนการจำ หน่ายผลผลิตในลักษณะการซื้อขายล่วงหน้าในรูปแบบเกษตร พันพัธสัญญา (Contract Farming) เพื่อให้เกษตรกรมีความมั่นใจด้านการตลาด และราคาจำ หน่ายผลผลิต ปลายทาง สร้างเครือข่ายเชื่อมโยงการตลาดสินค้าเกษตรในพื้นที่โครงการในรูปแบบ กลุ่มเกษตรกร วิสาหกิจชุมชน และสหกรณ์การเกษตร โดยบูรณาการร่วมกับ ภาคเอกชน เพิ่มช่องทางการจำ หน่ายตลาด Online ผ่านแพลตฟอร์มต่าง ๆ สนับสนุนแหล่งเงินลงทุนดอกเบี้ยต่ำ ให้แก่กลุ่มหรือสหกรณ์การเกษตร ที่มีศักยภาพ เพื่อพัฒพันาโครงสร้างพื้นฐาน และช่องทางการตลาด กลางทาง สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 18
2.3 โครงการส่งเสริมด้านอาชีพ และด้านอื่นๆ ในพื้นที่โครงการเขื่อนทดน้ำ ผาจุก สนับสนุนองค์ความรู้การทอผ้าซิ่น ตีนจก ในพื้นที่ตำ บลน้ำ อ่าง อำ เภอ ตรอน การแปรรูปผลิตภัณฑ์ต่างๆ อาทิ การทำ ปลาส้ม ปลาเค็ม หมูแดด เดียว ในพื้นที่ตำ บลวังแดง อำ เภอพิชัย การแปรรูปไม้ไผ่ อาทิ การสานตะกร้า ในพื้นที่ตำ บลคุ้งตะเภา อำ เภอเมือง และเกษตรผสมผสาน ในพื้นที่ตำ บล ข่อยสูง อำ เภอตรอน จังหวัดอุตรดิตถ์ ส่งเสริมการจ้างแรงงานคนในชุมชน ตำ บลทุ่งยั้ง และตำ บลไผ่ล้อม อำ เภอลับแล ที่เสียประโยชน์จากการ ถูกเวนคืนที่ดินในการก่อสร้างเขื่อนฯ เพื่อเป็นรายได้เสริมในครัวเรือน ควรสนับสนุนเงินทุนในการจัดรูปที่ดิน/ ปรับพื้นที่การเกษตร ให้องค์ความรู้ ด้านจัดรูปที่ดินให้แก่เกษตรกร ทั้งในพื้นที่ฝั่งบน/ซ้าย/ขวา เพื่อสร้างแรงจูงใจให้เกษตรกร หันมาจัดรูปที่ดินให้มากขึ้น สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 19
ควรเร่งแก้ปัญหาขาดแคลน แรงงานในอนาคต ด้วยการ ส่งเสริม สนับสนุนการใช้ เทคโนโลยีนวัตกรรมเกษตร ทดแทน ควบคู่ไปกับการเพิ่ม ประสิทธิภาพการผลิต ควรเร่งสร้างความเข้าใจถึง ประโยชน์ของการสร้างเขื่อน/ ชี้แจงให้เกษตรกรในพื้นที่เข้าใจ อย่างทั่วถึง เกี่ยวกับการเวนคืน ที่ดิน เพื่อยุติประเด็นปัญหาของ เกษตรกรกับหน่วยงานภาครัฐ ควรบูรณาการระหว่างหน่วยงาน ในสังกัด กษ. ในการส่งเสริม สนับสนุนให้เกษตรกรปลูกพืช ที่หลากหลาย (FutureCrop/ Cash Crop)ให้เห็นผลเชิงประจักษ์ เพื่อลดความเสี่ยงจากปัญหาราคา ข้าวผันผวน กระทบต่อความมั่นคง ด้านรายได้ของครัวเรือนเกษตร ควรจัดทำ แผนงาน โครงการ ที่เน้นพัฒนาความยั่งยืนของ โครงการ ด้วยการสานพลัง ภาคีเครือข่ายกับภาคเอกชน ภาคสังคม ภาคการศึกษา ในระดับพื้นที่ เพื่อสร้างศักยภาพ รักษาเสถียรภาพ ให้สามารถ ดำ เนินการพัฒนาด้านต่างๆได้ อย่างต่อเนื่อง ข้อ ข้ เสนอแนะ เชิงนโยบาย สำ นักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 20