เทศกาลหนังใหญ่วัดขนอน

ระหวา ่ งวน ั ท ี ๑๒ - ๑๓ สงิหาคม ๒๕๖๕ เวลา ๑๔.๐๐ - ๒๑.๐๐ น. ณ ลานกลางแจง ้ พพิธิภ ั ณฑ ์ หนังใหญว ่ ด ั ขนอน อ ํ าเภอโพธาราม จง ั หวด ั ราชบ ุ ร ี เทศกาล หน ั งใหญ ่ ว ั ดขนอน

เทศกาลหนังใหญ่วัดขนอน เฉลิมพระเกียรติสมเด ็ จพระนางเจ ้ าสิริกิติ˛พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปหˣลวง เนˑืองในโอกาสทรงเจริญพระชนมพรรษา ๙๐ พรรษา ๑๒ สิงหาคม ๒๕๖๕ ภายใต ้ วัฒนธรรมวิถีชีวิตใหม่ (New normal) เปน ˞ การยกระดับเทศกาลประเพณีท ีˑ มีศักยภาพของ จังหวัดราชบ ุ รีจากระดับท ้ องถิˑ นให ้ เปน ˞ ท ีˑ รู้จักอย่างกว ้ างขวางทั˓งในประเทศและต่างประเทศ โดยนํา อัตลักษณ์ทางด ้ านศิลปวัฒนธรรมมาเปน ˞ จ ุ ดขายด ้ านการท่องเท ีˑ ยว ทั˓งยังเปน ˞ การอน ุ รักษ์ฟ˓˧นฟ ู สืบสาน ศิลปะการแสดงหนังใหญ่ให ้ คงอยู่ นําไปสู่การส่งเสริมท่องเท ีˑ ยวทางวัฒนธรรม สร ้ างความภาคภ ู มิใจ รักและร่วมกันฟ˓˧นฟ ู อน ุ รักษ์เทศกาล ประเพณีสร ้ างภาพลักษณ์การท่องเท ีˑ ยวด ้ วยท ุ นทางวัฒนธรรม ในพ˓ืนท ีˑ และส่งเสริมให ้ ท ุ กภาคส่วนมีส่วนร่วมในการบริหารจัดการและขับเคลˑือนการดําเนินงานด ้ าน วัฒนธรรมแบบบ ู รณาการอย่างยัˑงยืน งานเทศกาลหนังใหญ ่ วัดขนอน เฉลิมพระเกียรติสมเด ็ จพระนางเจ ้ าสิริกิติ˛พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปหˣลวง เนือˑงในโอกาสทรงเจริญพระชนมพรรษา ๙๐ พรรษา ๑๒ สิงหาคม ๒๕๖๕ ภายใต ้ วัฒนธรรมวิถีชีวิตใหม ่ (New normal)

ประว ั ติหน ั งใหญ ่ ว ั ดขนอน มหรสพทีˑเก่าแก่ของไทยนี˓ กล่าวกันว่ามีมาต ˓ังแต่สมัยส ุ โขทัย แต่หลักฐานการแสดงหนังใหญ่ เริˑ มมีสมัยกร ุ งศรีอย ุ ธยาในสมัยของสมเด ็ จพระรามาธิบดีทีˑ๑ (พระเจ ้ าอู่ทอง) นับเป˞ นมหรสพทีˑข ˓ึน หน ้ าข ˓ึนตาของไทย ส่วนในสมัยกร ุ งรัตนโกสินทร์ปรากฎหลักฐานในการแสดงหนังใหญ่ต ˓ังแต่สมัย สมเด ็ จพระพ ุ ทธยอดฟ˔ าจ ุ ฬาโลกว่าทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรืˑองอิเหนาเพืˑอใช ้ แสดงเพิˑมข ˓ึนจาก เรืˑองรามเกียรติ˛สมัยสมเด ็ จพระพ ุ ทธเลิศหล ้ านกาลัย รัชกาลทีˑ๒ มีหลักฐานการสร ้ างตัวหนังใหญ่ และบทวรรณคดีทีˑใช ้ในเรืˑองรามเกียรติ˛ใช ้ แสดงหนังใหญ่ช ุ ดพระนครไหว ซˑึงต่อมาได ้ มีการนํามา เก ็ บไว ้ ณ โรงละครแห่งชาติหลังเก่าแต่ถ ู กไฟไหม ้ เกือบหมด สมัยสมเด ็ จพระจ ุ ลจอมเกล ้ าเจ ้ าอยู่หัว รัชกาลทีˑ๕ พบการทําหนังใหญ่๒ แห่ง คือหนังใหญ่วัดสวางอารมณ์จังหวัดสิงห์บ ุ รีและ หนังใหญ่วัดขนอน จังหวัดราชบ ุ รี ประว ั ติความเל นมา หนังใหญ่วัดขนอนได ้ มีการสร ้ างในสมัยพระบาท สมเด ็ จพระจ ุ ลจอมเกล ้ าเจ ้ าอยู่หัว รัชกาลทีˑ๕ ผู้ทีˑริเริˑม ในการแกะสลักตัวหนังคือ ท่านพระคร ู ศรัทธาส ุ นทร (หลวงป˳ู กล่อม) เกิดปˣวอก พ.ศ. ๒๓๙๑ มรณภาพ เมืˑอ วันทีˑ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๘๕ รวมอาย ุ ได ้ ๙๕ ปˣ ท่านมีความคิดทีˑจะสร ้ างหนังใหญ่ให ้ มีขนาดใหญ่กว่าเดิม จึงได ้ ชักชวนคร ู อ ˓ัง ช่างจาด ช่างจ๊ะ และช่างพ่วงมา ร่วมกันสร ้ าง ช ุ ดแรกทีˑสร ้ าง คือ ช ุ ดหน ุ มานถวายแหวน ต่อมาได ้ สร ้ างเพิˑมอีกรวม ๙ ช ุ ด ปˏจจ ุ บันมีตัวหนัง ๓๑๓ ตัว นับเป˞ นสมบัติของวัดทีˑได ้ ร่วมรักษาสืบทอดกันมาเป˞ น เพียงวัดเดียวทีˑมีมหรสพเป˞ นของวัด มีตัวหนังและคณะ หนังใหญ่ทีˑสมบ ู รณ์อยู่ในความอ ุ ปถัมภ์ของวัดสืบทอดมา จนถึงท ุ กวันนี˓

หนังใหญ่วัดขนอนได ้ รับรางวัลจากย ู เนสโก คณะกรรมการผู้เชีˑยวชาญทางวัฒนธรรมของย ู เนสโก ประกาศให ้"การสืบทอดและฟ ˓˧นฟ ู หนังใหญ่วัดขนอน" ได ้ รับรางวัลจากองค์กร การศึกษาวิทยาศาสตร์และ วัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติหรือย ู เนสโก (UNESCO) และได ้ รับการยกย่องให ้ เป˞ น ๑ ใน ๖ ช ุ มชนดีเด่นของ โลกทีˑมีผลงานในการอน ุ รักษ์ฟ ˓˧นฟ ู มรดกวัฒนธรรมเชิง นามธรรม(THE SAFEGUARDING OF INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE : ICH) รางว ั ล UNESCO หน ั งใหญ ่ ว ั ดขนอน...ศิลปะไทยอ ั นทรงค ุ ณค ่ า โดยเมืˑอวันทีˑ๘ - ๑๑ มิถ ุ นายน ๒๕๕๐ องค์กร ACCU (ASIA - PACITIC CULTURAL CENTRE FOR UNESCO) ได ้ จัดพิธีมอบเหรียญรางวัล เกียรติบัตร และ การสัมมนาแลกเปลีˑยนความรู้ประสบการณ์ระหว ่ างผู้แทน ช ุ มชนต ่ างๆ ทีˑได ้ รับรางวัล และบรรดาผู้เชีˑยวชาญทาง วัฒนธรรมและคณะกรรมการของย ู เนสโก ณ โรงแรม โตเกียวไดอิชิเมืองซึร ุ โอกะ จังหวัดยามากาตะ ประเทศ ญีˑป˳ ุ น ในวาระดังกล ่ าว พระคร ู พิทักษ์ศิลปาคม เจ ้ าอาวาส วัดขนอน และคณะ เข ้ าร ่ วมงานและรับรางวัลดังกล ่ าว

สาธิตการตอกหนังใหญ ่ สาธิตช ่ างพิมพ์ทอง สาธิตช ่ างหัวโขน สาธิตช ่ างสลักไม ้ สาธิตต ่ อเรือจําลอง สาธิตงานศิลปะเมล ็ ดไม ้ สาธิตการงานลายรดน ˓ ํ า สาธิตกาสลัดหนังตะล ุ ง สาธิตงานช ่ างป ู นป ˓ˏน สาธิตการเขียนงานจิตกรรมไทย ดิเกร์ฮ ู ล ู รํามโนราห์ การแสดงหุ่นละครเล ็ ก การแสดงศิลป˜เชิดหุ่นคน ฯลฯ การสาธิตงานช ่ างสิบหม ู ่ การแสดงศิิลปว ั ฒนธรรม

หน ั งใหญ ่ ว ั ดขนอน

เวท ี เสวนา ห ั วข ้ อ องค ์ ความรู้มรดกภ ู มิปˏ ญญาทางว ั ฒนธรรม อยู่ได ้ อย ่ างไรในย ุ คดิจิท ั ล ผู้ร ่ วมเสวนา คร ู จฬรรณ์ถาวรน ุ ก ู ลพงศ์ คร ู ช ่ างศิลป˜ศ ู นย์ส ่ งเสริมศิลปาชีพ ระหว ่ างประเทศ (องค์การมหาชน) พระคร ู พิทักษ์ศิลปาคม เจ ้ าอาวาสวัดขนอน อาจารย์วาทีทรัพย์สิน ผู้ช ่ วยอธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏ นครศรีธรรมราช/ทายาทหัตถศิลป˜ปˣ2556 ผศ.แสนประเสริฐ ปานเนียม ผู้เชีˑ ยวชาญด ้ านภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบ ุ รี ดร.อ ุ บล ทองปˏญญา ผู้ช ่ วยอธิการบดีฝ˳ ายบริหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์(กําแพงแสน)