รายงานโครงงานประดิษฐ์อุปกรณ์การแสดง(พาน)

โครงงาน
เร่ือง การประดษิ ฐ์อปุ กรณ์ (พาน) เพอ่ื ใช้ในการประกอบการแสดงรำอธษิ ฐาน

คณะผจู้ ัดทำ
นกั เรยี นช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 6

ภาคเรยี นท่ี 1 ปกี ารศกึ ษา 2564
โรงเรียนอนบุ าลเดิมบางนางบวช (วดั ทา่ ช้าง) จงั หวดั สุพรรณบรุ ี

ข

บทคดั ย่อ

ช่ือเรอื่ ง การประดษิ ฐ์อปุ กรณ์ (พาน) เพ่ือใชใ้ นการประกอบการแสดง รำอธษิ ฐาน

คณะผูศ้ ึกษา นักเรยี นช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 6

อาจารยท์ ป่ี รึกษา นางสาวชนิศวรา บรรณกิจ

ปกี ารศกึ ษา 2564

การศกึ ษาการประดิษฐอ์ ปุ กรณ์ (พาน) เพ่ือใช้ในการประกอบการแสดง รำอธิษฐานครั้งน้ี มี
วัตถปุ ระสงค์เพื่อฝึกการประดิษฐอ์ ปุ กรณ์การแสดงรำอธิษฐาน (พาน) เพื่อนำผลงานไปใช้ประโยชนใ์ น
งานการแสดงนาฏศลิ ป์ และเพื่อรูจ้ กั นำของท่ไี ม่ได้ใช้แลว้ นำกลบั มาใชใ้ หม่มาทำสิง่ ประดิษฐ์

จากการศึกษา การประดิษฐ์ประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดง (พาน) ที่ใช้ในการแสดง รำ
อธิษฐาน พบว่าวัสดุที่นำมาใช้ในการทำโครงงานนั้นเป็นการที่นำวัสดุที่หาได้ไม่ยาก และราคาถูก มา
ประดษิ ฐ์ขึน้ ใหม่ โดยเปน็ การลดภาวะโลกรอ้ น และลดขยะทที่ ำใหเ้ กดิ มลพิษและยังสามารถเพิ่มมูลค่า
ให้กับสิ่งของอีกด้วย และยังเป็นการ บูรณาการวิชานาฏศิลป์กับวิชาอื่น ๆ เช่น วิชาการงานอาชีพ ได้
อีกด้วย และในสถานการณ์แพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลให้เกิดการปรับเปลี่ยนทางการศึกษาที่
สอนผ่านออนไลน(์ on-line) จึงอยากให้นกั เรยี นได้เรียนรูท้ ั้งวชิ านาฏศลิ ป์ท่ีเป็นอุปกรณ์การแสดงและ
เรยี นร้ทู ี่จะนำของทไ่ี ม่ได้ใชม้ าแปลงเป็นสิ่งของที่มปี ระโยชน์

ค

กติ ตกิ รรมประกาศ

โครงงานเรือ่ ง การประดิษฐ์อุปกรณ์ (พาน) เพื่อใช้ในการประกอบการแสดง รำอธิษฐานฉบับ
นี้สำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี เนื่องจากคณะผู้ศึกษาได้รับความช่วยเหลือจากคณะครูอาจารย์ โรงเรียน
อนุบาลเดิมบางนางบวช (วัดท่าช้าง) จังหวัดสุพรรณบรุ ี ที่เมตตาให้ข้อมูล คำแนะนำ ชี้แนะ และดูแล
เอาใจใสเ่ ปน็ อย่างดี ขอขอบพระคุณ ทา่ นผ้อู ำนวยการโรงเรยี นสงวนหญงิ นางสาววรินทร กาญจนระ
วีกุล คณาจารยท์ ุกท่าน และคณุ ครภู าวิณี สเุ มธาพนั ธ์ุ ทไ่ี ด้สง่ เสริมการเรียนการสอน นอกจากน้ีคณะ
ผูศ้ ึกษาคน้ คว้าได้รบั ความช่วยเหลือและกำลังใจจากบดิ า มารดา ญาติพี่น้อง และเพ่อื นๆ คณะผู้ศึกษา
รู้สึกซาบซึ้งในความกรุณาและปรารถนาดีของ ทุกท่านเป็นอย่างดียิ่ง จึงกราบขอบพระคุณและ
ขอบคณุ ในโอกาสน้ี

คณะผู้ศกึ ษา

สารบญั

เร่ือง หนา้
บทคดั ย่อ ข
กิตตกิ รรมประกาศ ค
บทที่ 1 ความเปน็ มาและความสำคญั 1
วัตถปุ ระสงค์ของโครงงาน 2
สมมตุ ิฐาน 2
ขอบเขตของโครงงาน 2
สถานทีท่ ำโครงงาน 2
ระยะเวลาดำเนนิ โครงงาน 2
ประโยชนท์ ี่คาดว่าจะไดร้ ับ 2
บทท่ี 2 เอกสารที่เก่ียวขอ้ ง 3
3
การประดิษฐ์ 9
วสั ดุ 10
บทที่ 3 วิธกี ารดำเนนิ งาน 10
วิธีการดำเนนิ งาน 10
ตารางการปฏิบัตงิ าน 12
วสั ดอุ ุปกรณ์ 16
บทท่ี 4 ผลจากการค้นควา้ 16
ผลการศึกษา 17
บทท่ี 5 สรปุ ผลการศกึ ษาค้นควา้ 17
ปญั หาในการดำเนนิ งาน 17
วิธีการแกป้ ัญหา 17
อภปิ รายผล 17
ข้อเสนอแนะ 18
บรรณานุกรม 36
ภาคผนวก

บทที่ 1
บทนำ
1.1 ความเป็นมาและความสำคญั
จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
การดำเนินชีวิตของผู้คนในทุกมิติทั้งทางสังคม เศรษฐกิจ การท่องเที่ยว การสาธารณสุข หรือ
แม้กระทั่งการศึกษา เพื่อป้องกันการกระจายตัวของเชื้อโรคและลดอัตราการแพร่เชื้อ ทางรัฐบาลจึง
ออกมาตรการสั่งปิดสถานศึกษา โดยประกาศให้อาจารย์และนักศึกษางดการเดินทางเข้ามาใน
สถานศกึ ษา งดจัดกจิ กรรม หรอื จัดการเรยี นการสอนแบบเขา้ ชนั้ เรียน แตใ่ ห้เรียนออนไลน์ได้ ในสถาน
กาณ์เช่นนี้ เครื่องมือการเรียนการสอนออนไลน์ จึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างมาก ที่จะช่วยให้การเรียนการ
สอนในรายวิชาทางนาฏศิลป์กลับสู่สภาพทีค่ ลา้ ย หรือเหมือนเดิม หรืออาจจะดีกวา่ การเรียนการสอน
แบบปกติ
นาฏศิลป์ เป็นศิลปะการฟ้อนรำ หรือความรู้แบบแผนของการฟ้อนรำที่มนุษย์ประดิษฐ์ข้ึน
ด้วยความประณีตงดงาม ให้ความบันเทิง อันโน้มน้าวอารมณ์ และความรู้สึกของผู้ชมให้คล้อยตาม
ศิลปะประเภทนี้ต้องอาศัยการบรรเลงดนตรี และการขับร้องเข้าร่วมด้วย เพื่อส่งเสริมให้เกิดคุณค่า
ยิ่งขึ้น หรือที่เรียกว่า ศิลปะของการร้องรำทำเพลง การศึกษานาฏศิลป์ เป็นการศึกษาวัฒนธรรม
แขนงหน่งึ นาฏศลิ ปเ์ ปน็ ส่วนหนง่ึ ของศลิ ปะสาขาวจิ ิตรศลิ ป์ อันประกอบด้วย จติ กรรม สถาปัตยกรรม
วรรณคดี ดนตรี และนาฏศิลป์ นาฏศลิ ป์นอกจากจะแสดงความเป็นอารยะประเทศแล้ว ยงั เปน็ เสมือน
แหล่งรวมศิลปะ และการแสดงหลายรูปแบบเข้าด้วยกัน โดยมีมนุษย์เป็นศูนย์กลาง ในการที่จะ
สร้างสรรค์ อนุรักษ์ และถ่ายทอดสืบตอ่ ไป นาฏศิลป์เป็นศิลปะการแสดงที่มีความงดงาม นั้นจะต้องมี
องคป์ ระกอบทชี่ ว่ ยทำให้การแสดงงดงามและสมบูรณ์ สามารถทำใหผ้ ูช้ มเขา้ ใจถึงการแสดง เกิดความ
สนุกสนานเพลิดเพลิน ตืน่ ตาตน่ื ใจ ท้งั นต้ี ้องอาศัยองค์ประกอบตา่ งๆเขา้ ด้วยกนั เชน่ ฉาก แสง สี เสียง
ตลอดจนการแต่งหนา้ และการแต่งกาย และอปุ กรณท์ ี่ใชใ้ นการแสดง
โดยองค์ประกอบของเครื่องแต่งกายจะประกอบไปด้วย เครื่องประดับตามร่างกาย
เครอื่ งประดบั ศีรษะ นอกจากนยี้ งั มอี ปุ กรณ์ท่ีใช้ในการแสดง ซึ่งอุปกรณต์ ่าง ๆ กจ็ ะแตกต่างกันออกไป
หลากหลายรูปแบบ บางประเภทอาจหาซือ้ ไดต้ ามสถานทีจ่ ำหน่ายสนิ ค้า แต่บางประเภทก็เป็นอุปกรณ์
ท่สี ามารถประดษิ ฐ์ได้เองโดยไม่ต้องหาซื้อ สามารถประหยดั ค่าใช้จ่ายได้ และเปน็ การฝกึ ประสบการณ์
ฝกึ สมาธิ และฝึกความอดทน สามารถนำไปประยุกตใ์ ชใ้ นชีวิตประจำวัน
จากการศกึ ษาคร้ังน้ีจึงเป็นมูลเหตุสำคัญที่ทำให้คณะผู้ศึกษาทำอุปกรณ์ที่ใช้ในการแสดงชุดรำ
อธิษฐาน คือพาน เนื่องจาก โรงเรียนอนุบาลเดิมบางนางบวช(ท่าช้าง) จึงได้มีแนวคิดในการประดิษฐ์

2

อปุ กรณ์ทใี่ ชใ้ นการแสดงรำอธิษฐาน คอื พาน ดว้ ยวัสดอุ ุปกรณ์ท่ีนำมารีไซเคิล(RECYCLE) เน่ืองจากใน
สถานการณ์แพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ส่งผลให้เกิดการปรับเปลี่ยนทางการศึกษาที่สอนผ่าน
ออนไลน์(on-line) จึงอยากให้นักเรียนได้เรียนรู้ทั้งวิชานาฏศิลป์ที่เป็นอุปกรณ์การแสดงและเรียนรู้ที่
จะนำของทีไ่ มไ่ ดใ้ ช้มาแปลงเป็นส่ิงของที่มีประโยชน์โดยรูปแบบการเรียนกการสอนในช่วงเวลาวันเสาร์
ใชใ้ นการเรียนเสรมิ วันละ 1 ชัว่ โมงท่นี อกเหนือเวลาเรยี นในชั่วโมง
1.2 วตั ถปุ ระสงค์

1.2.1 เพอื่ ฝกึ การประดษิ ฐ์อุปกรณ์การแสดงรำอธิษฐาน (พาน)
1.2.2 เพือ่ นำผลงานไปใชป้ ระโยชนใ์ นงานการแสดงนาฏศลิ ป์
1.3.3 เพื่อรู้จกั นำของท่ีไม่ไดใ้ ชแ้ ล้วนำกลบั มาใชใ้ หม่มาทำสิ่งประดษิ ฐ์
1.3 สมมติฐาน
นักเรียนจะได้รับประโยชน์จากการทำโครงงาน และทำประโยชน์ให้ห้องนาฏศิลป์ ด้วยการ
ประดิษฐ์อุปกรณ์ (พาน) เพื่อใช้ในการแสดง และเพื่อรู้จักนำของที่ไม่ได้ใช้แล้วนำกลับมาใช้ใหม่มาทำ
สิ่งประดิษฐ์โดยรูปแบบการเรียนกการสอนในช่วงเวลาวันเสาร์ ใช้ในการเรียนเสริมวันละ 1 ชั่วโมงที่
นอกเหนือจากตารางเรียน
1.4 ขอบเขตของโครงงาน
การประดิษฐ์อุปกรณ์ (พาน) ทใี่ ชใ้ นการแสดงรำอธิษฐาน
1.5 สถานที่ทำโครงงาน
ห้องนาฏศิลป์ โรงเรียนอนุบาลเดิมบางนางบวช(ท่าช้าง) เลขที่ 7 หมู่ 5 ตำบลเขาพระ
อำเภอเดมิ บางนางบวช จังหวดั สพุ รรณบุรี 72120
1.6 ระยะเวลาในการดำเนินงาน
ปฏิบัตงิ าน วันที่ 14 สิงหาคม 2564 – 4 กันยายน 2564
1.7 ประโยชน์ทีค่ าดว่าจะได้รับ
1.7.1 พัฒนากระบวนการทดลองในการลงมือปฏบิ ตั ิในสถานการณ์สอบแบบ(on-line)
1.7.2 เกิดการเรียนรู้อยา่ งมคี วามสุขและตรงกบั ความสนใจ
1.7.3 นักเรียนตระหนักถึงคุณค่าของวัสดุเหลือใช้ที่สามารถนำมาประดิษฐ์เป็นอุปกรณ์การ
แสดง
1.7.4 มีอุปกรณ์ในการแสดงเพม่ิ มากย่ิงขน้ึ

บทท่ี 2
เอกสารทีเ่ ก่ยี วขอ้ ง

ในการจัดทำโครงงานนั้นอุปกรณ์ในการทำงานสามารถหาได้ตามทั่วไป และเป็น
การสร้างสรรค์งานที่มีประโยชน์ โครงงาน การประดิษฐ์อุปกรณ์ (พาน) เพื่อใช้ในการประกอบการ
แสดง รำอธิษฐาน ได้ศึกษาเอกสารท่ีเกยี่ วขอ้ ง ดงั น้ี

2.1 การประดษิ ฐ์

การประดิษฐ์ หมายถึง สิ่งที่จัดทำขึ้นโดยการใช้ความคิด สร้างสรรค์ให้เกิดความประณีต
สวยงาม น่าสนใจ เพื่อประโยชน์ที่พึงประสงค์ เช่น งานกระเป๋า ตุ๊กตา ที่คั่นหนังสือ กระทงใบตอง
บายศรี ประดษิ ฐ์ดอกไม้ ดอกไม้ มาลยั และพาน

ภาพท่ี 1 การประดิษฐ์พาน
2.1.1 ลักษณะของงานประดิษฐ์ สามารถแบง่ ออกได้ 2 ประเภท คอื

1. งานประดษิ ฐท์ ่วั ไป เปน็ งานประดษิ ฐท์ ไี่ ม่มีความเปน็ มาจากบรรพบุรษุ หรือท้องถ่ิน
กล่าวคือเป็นงานประดิษฐ์ที่บุคคลทั่วไป สามารถเรียนรู้และนำไปประดิษฐ์ได้โดยอาศัยการศึกษาจาก
ตำรา เช่นดอกไมจ้ ากเศษวัสดุเหลือใช้ หมวก ตุ๊กตา เคร่ืองใช้ต่าง ๆ

2. งานประดิษฐ์ที่เป็นเอกลักษณ์ไทย เป็นงานประดิษฐ์ที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ
หรืองานประดิษฐ์ทีม่ ีเฉพาะในท้องถ่ินนัน้ ๆ โดยสว่ นมากจะเป็นการสบื ทอดจากผู้ใหญ่ในครอบครัวมา
ส่ลู ูกหลานงานประดษิ ฐ์หลายอย่างทำขึ้นเพ่ืองานประเพณที างเช่น พานพุ่ม มาลัย เครอ่ื งแขวนบายศรี

4

และบางอย่างก็ทำขึ้นเพื่อความสวยงาม สนุกสนาน ภายในครอบครัว เช่นว่าวไทย รถลาก ตุ๊กตา
(รษกิ า กลำ่ มอญ , 2560 : 9-10)

2.1.2 ประเภทของงานประดิษฐต์ ามโอกาสใชส้ อย
1. ประเภทงานประดิษฐ์เครื่องเล่น งานประดิษฐ์เครื่องเล่นส่วนใหญ่จะเป็น

การเรียนรู้และฝึกฝนจากผู้ใหญม่ าสู่ลูกหลานในบ้าน และมีการแพร่กระจายจากเพื่อนมาสู่เพื่อน เชน่
การประดิษฐ์ตกุ๊ ตา วา่ ว และรถลาก

2. ประเภทเครื่องใช้ งานประดษิ ฐเ์ ครอ่ื งใช้เป็นชิ้นงานท่ีทำข้ึนเพื่อความสะดวกสบาย
และเป็นเครอื่ งทุน่ แรงในการดำเนนิ ชวี ิต หรือประกอบอาชีพในชีวติ ประจำวัน เชน่ เสอ้ื ผ้า แจกัน หมวก
ตะกรา้ กระจาดและเขง่

3. ประเภทเครื่องตกแต่ง งานประดิษฐ์ตกแต่ง ทำขึ้นเพื่อความสวยงามและเป็น
สิ่งประดิษฐ์ใช้กับบ้านเรือน นอกจากนี้บางชิ้นงานสามารถนำมาใชใ้ นด้านการใช้สอยได้ เช่นกรอบรปู
โคมไฟ ภาพวาด งานแกะสลกั

4. ประเภทเครื่องใช้ในพิธี ทำขึ้นเพื่อใช้ในพิธีทางศาสนา ในช่วงโอกาสต่าง ๆ และ
งานประเพณีสำคัญ เช่นงานลอยกระทง งานวนั เข้าพรรษา ออกพรรษา งานศพ งานประดษิ ฐเ์ ครื่องใช้
เช่น พานพมุ่ มาลัย บายศรี การจดั ดอกไมใ้ นงานศพ (รษิกา กล่ำมอญ , 2560 : 9-10)

2.1.3 หลักในการทำงานประดษิ ฐ์
1. ศึกษารายละเอียดของงานที่จะนำมาประดิษฐ์ให้เข้าใจ ค้นคว้าหาความรู้เพิ่มเติม

เกี่ยวกับรูปแบบต่าง ๆ ของงานและเลือกทำสิ่งประดษิ ฐใ์ ห้เหมาะสมความรู้ ความสามารถของตนเอง
และเปน็ ส่งิ ทสี่ ามารถนำไปใชป้ ระโยชน์ในชีวิตประจำวนั ได้

2. วางแผนการทำงาน กำหนดขั้นตอนการทำงานให้สะดวก รวดเร็ว ประหยัดเวลา
แรงงาน ค่าใช้จ่ายและออกแบบรายละเอียดวิธีการประดิษฐ์ไว้ให้ครบถ้วน เพื่อความสะดวกในการ
ปฏบิ ัติงาน

3. การจัดเตรียมวัสดุอุปกรณ์ที่จะใช้ในการทำงานประดิษฐ์ไว้ให้ครบถ้วนและใช้ให้
เหมาะสมกับการท่ีออกแบบไว้ โดยท่ัวไปการเลือกวัสดุมาใช้ในงานประดิษฐ์ นยิ มเลือกใชว้ ัสดุที่มีอยู่ใน
ท้องถิ่น หรือวัสดุที่มีอยู่ภายในบ้านซึ่งหาง่าย วัสดุเหลือใช้ที่สามารถนำมาประดิษฐ์เป็นอุปกรณ์การ
แสดง

4. ลงมือปฏิบัติงานตามขั้นตอนที่วางแผนไว้ ขณะที่ทำการประดิษฐ์ เมื่อเกิดปัญหาไม่ควร
ท้อถอย ควรปรึกษาครูหรือผู้ที่มีความสามารถ และควรพยายามตั้งใจปฏิบัติงานต่อไปจนกว่างานจะ
สำเรจ็ (รษกิ า กล่ำมอญ , 2560 : 9-10)

5

2.1.4 ความสำคญั และประโยชน์ของงานประดษิ ฐ์
1. ฝึกให้เกิดความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ สร้างผลงานให้มีรูปร่างแปลกใหม่และพัฒนา

งานประดษิ ฐเ์ ดิมใหส้ ามารถใชป้ ระโยชน์ขน้ึ
2. งานประดิษฐ์ที่ใช้วัสดุต่างๆ ที่นำมาประกอบกันเป็นชิ้นงาน สามารถใช้วัสดุอ่ืน

ทดแทนกันได้ และสามารถนำวัสดุทม่ี ใี นท้องถ่ิน มาใชใ้ ห้เกิดประโยชนไ์ ด้
3. ฝึกให้รู้จกั การวางแผนทำงานอย่างเป็นระบบ เป็นขัน้ ตอนการปฏิบัติเปน็ การสร้าง

ระเบียบวนิ ยั ให้ตนเอง และมีนสิ ยั รักในงานประดิษฐ์
4. ให้นักเรียนรู้จักใช้และดูแลรักษาเครื่องมือในงานประดิษฐ์อย่างถูกต้องและ

เหมาะสมกบั ประเภทของงานประดิษฐ์
5. ฝึกการใช้เวลาวา่ งให้เกิดประโยชน์ สามารถทำงานได้อย่างมีสมาธิและมีความสุข

ในการสรา้ งสรรค์ช้นิ งานประดิษฐ์ของตนเอง
6. ฝึกให้นักเรียนรู้จักประหยัด สามารถนำสิ่งของที่เหลือใช้มาทำให้เกิดประโยชน์

มากทีส่ ุด โดยไม่ต้องเสยี คา่ ใชจ้ า่ ยในการลงทนุ มากนกั
7. เป็นการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมท้องถ่ิน ให้มีการสืบทอดและพัฒนาต่อไปจากภูมิ

ปญั ญาเดมิ สู่การเรียนรทู้ ีม่ ากข้ึนและเปน็ ผลงานของคนไทย
8. สามารถเพิ่มพูนรายได้ให้กับผู้ประดิษฐ์ โดยการนำออกไปจำหน่ายใน

โอกาสต่าง ๆ และสร้างเป็นอาชีพได้ในอนาคต
9. เกิดความภาคภูมิใจในชิ้นงานของตนเอง ทำให้ผู้อื่นยอมในความสามารถของ

ตนเองในระดบั หนง่ึ (สุรภี สมุ านนท์ , 2530 : 3-5)

2.2 วสั ดุ

วัสดุ หมายถึง วัตถุที่นำมาใช้ในงานต่าง ๆ ซึ่งมีระยะการใช้งานไม่มากนัก โดยการประดิษฐ์
ส่ิงของจากวสั ดุหรอื เศษวัสดุ เป็นการส่งเสริมความคิดสรา้ งสรรคใ์ นดา้ นการออกแบบ ฝกึ ฝนใหเ้ รารู้จัก
วางแผนการทำงาน มีความอดทนต่องานที่ทำ สามารถแก้ไขปัญหาจากการปฏิบัตงิ าน และปลูกฝังให้
รู้จกั การใช้เวลาวา่ งให้เปน็ ประโยชน์ การประดษิ ฐส์ ง่ิ ของ มที ้งั ของเลน่ ของใช้ และของประดับตกแต่ง
ตัวอย่างวัสดุ เช่น

6

2.2.1 กระดาษหนังสอื พิมพ์ หนังสือพิมพ์หมายถงึ หมายถงึ สงิ่ พมิ พป์ ระเภทหน่ึงท่ีมกี ำหนด
ตีพิมพ์เผยแพร่รายวัน รายสัปดาห์ หรือรายประจำ ตามระยะเวลาท่ี กำหนดอย่างสม่ำเสมอ ไม่เย็บ
เล่ม และไม่มีปก เนื้อหาส่วนใหญ่ มุ่งเสนอข่าวสารต่าง ๆ เช่น เช่น ข่าวสังคม เศรษฐกิจ การเมือง
อาชญากรรม อุบัติเหตุ การศึกษา กีฬา บันเทิง ทั้งในและต่างประเทศ และเรื่องราวที่เกี่ยวข้อง กับ
เหตกุ ารณ์ในปจั จบุ นั สารคดีโฆษณา เป็นต้น

ภาพท่ี 2 : กระดาษหนงั สือพมิ พ์

2.2.2 ถ้วยโฟม หมายถึง พลาสติกที่ฟูหรือขยายตัว ซึ่งพลาสติกมีอยู่มากมายหลายประเภท
หากผ่านกระบวนการที่ใช้สารขยายตัว (Blowing Agent) ก็จะทำให้พลาสติกนั้นกลายเป็นโฟม โดย
เรียกกันทั่วไปว่า Foam Plastic ตัวอย่างของโฟมพลาสติกที่รู้จักกันทั่วไปเช่น ฟองน้ำ กล่องโฟมใส่
อาหาร โฟมแผ่น โฟมฉีดพ่นเพื่อเป็นฉนวน เป็นต้น ซึ่งโฟมพลาสติกเหล่านี้ ล้วนแต่ผลิตจากพลาสติก
แตกตา่ งประเภทกนั ไป

ภาพท่ี 3 : ถว้ ยโฟม

7
2.2.3 กาวลาเท็กซ์ หรือ วัสดุที่ใช้ประสาน ในรูปแบบน้ำ เหนียวข้น คือส่วนผสมของ
ของเหลวหรอื วสั ดกุ ่ึงของเหลวท่ีสามารถเชื่อมตดิ หรอื ประสานวัสดุสองชิ้นหรือหลายๆผนึกเข้าด้วยกัน
กาวมีอยู่หลากหลายรูปแบบมีทั้งมาจากธรรมชาติหรือสารเคมีสังเคราะห์ ซึ่งการใช้งานกาวลาเท็กซ์
มักจะขึน้ อยูก่ บั วสั ดทุ ่จี ะนำมาติดกัน

ภาพท่ี 4 : กาวลาเทก็ ซ์
2.2.4 กรรไกร เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับตัดวัสดุบาง ๆ โดยใช้แรงกดเล็กน้อย โดยใช้ตัดวัสดุ
เช่น กระดาษ กระดาษแข็ง แผ่นโลหะบาง พลาสติกบาง อาหารบางอย่าง ผ้า เชือก และสายไฟ เป็น
ต้น นอกจากนี้ยังใช้เพื่อตดั ผมก็ได้ ส่วนกรรไกรขนาดใหญ่อาจใช้ตัดใบไม้และกิง่ ไม้ ซึ่งมีความแข็งแรง
เป็นพิเศษ

ภาพที่ 5 : กรรไกร

8
2.2.5แก้วพลาสติก เรียกอีกอย่างว่า แก้วเพ็ท คุณสมบัติของแก้วพลาสติกเพ็ต คือ เน้ือ
พลาสตกิ ใส ไม่ขุน่ เหมอื นแก้วพลาสติกแบบ PP แก้วพลาสตกิ PET จะมคี วามเหนยี วไม่แตกจึงเป็นที่ยม
ใชม้ ากกว่า และแตกต่างจากแก้วพลาสติกแบบ GPPS ท่ีมีความใส แต่เปราะและแตกง่าย

ภาพที่ 6 แก้วพลาสตกิ
2.2.6 ไม้บรรทัด คืออปุ กรณ์การเขียนชนิดหนง่ึ ทําด้วยไมเ้ ป็นตน้ สําหรับทาบเปน็ แนวเพื่อขีดเสน้ ให้

ตรง (ปาก) เรยี กสน้ั ๆ วา่ บรรทัด.

ภาพท่ี 7 ไม้บรรทัด

9

2.3 อุปกรณ์ประกอบการแสดง หมายถึง อุปกรณ์การแสดงเป็นสิ่งที่ทำให้การแสดงมี

ความน่าสนใจมากข้ึน ในการสร้างสรรคอ์ ปุ กรณ์การแสดงสามารถนำความรูด้ า้ นจิตรกรรมมาใช้ในการ
ออกแบบ ตกแต่งลวดลายอุปกรณ์การแสดงให้มีความสวยงาม และยังใช้วัสดุเหลือใช้ที่สามารถนำมา
ประดษิ ฐเ์ ป็นอปุ กรณ์การแสดงเช่น การแสดงรำอธิษฐาน อุปกรณ์การแสดง คือ พาน

บทท่ี 3
วธิ กี ารดำเนนิ งาน

จากการศึกษาการประดิษฐ์การประดิษฐ์อุปกรณ์ (พาน) เพื่อใช้ในการประกอบ
การแสดงรำอธิษฐานทำใหท้ ราบถึงองค์ประกอบที่เกีย่ วข้อง โดยมอี งคป์ ระกอบตา่ งๆ ดงั นี้

3.1 วิธกี ารดำเนนิ งาน

3.1.1 กำหนดหวั ขอ้ ในการทำโครงงาน
3.1.2 คน้ คว้าเอกสารที่เกยี่ วข้อง
3.1.3 วัสดอุ ุปกรณใ์ นการดำเนินงาน
3.1.4 ลงมือปฏบิ ัตติ ามโครงงาน
3.1.5 เขยี นรายงานพร้อมสรุปผลและอภิปรายผล

3.2 ตารางการปฏบิ ัติงาน

ครง้ั ที่ สปั ดาห์ที่ กิจกรรมทป่ี ฏบิ ตั ิ สถานท่ปี ฏบิ ัติ หมายเหตุ

1. 14 สิงหาคม 2564 จัดเตรยี มวัสดอุ ุปกรณ์ หอ้ งนาฏศิลป์ ชว่ั โมงเวลา(นอกเวลาเรียน)

2. 21 สิงหาคม 2564 ลงมือปฏบิ ตั ิ หอ้ งนาฏศิลป์ ชั่วโมงเวลา(นอกเวลาเรยี น)

3. 28 กันยายน 2564 ลงมือปฏบิ ัติ ห้องนาฏศิลป์ ช่ัวโมงเวลา(นอกเวลาเรียน)

4. 4 กันยายน 2564 นักเรยี นสง่ โครงงานบทที่ 1-2 หอ้ งนาฏศิลป์ ชวั่ โมงเวลา(นอกเวลาเรียน)

11

3.3 วสั ดุอปุ กรณ์

3.3.1 กระดาษหนังสอื พิมพ์ 4 แผ่น

ภาพท่ี 8 กระดาษหนังสือพิมพ์

3.3.2 ถ้วยโฟม

ภาพที่ 9 ถ้วยโฟม

3.3.3 กาวลาเทก็ ซ์

ภาพท่ี 10 ลวด

12

3.3.4 กรรไกร/คัตเตอร์

ภาพที่ 11 กรรไกร/คัตเตอร์

3.3.5 ไมบ้ รรทดั

ภาพที่ 12 ไม้บรรทดั

3.3.7 ปากกากเมจิ

ภาพที่ 13 ปากกากเมจิ

บทที4่
ผลการศกึ ษาคน้ ควา้

4.1 ผลการศึกษา
การประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดง (พาน) ที่ใช้ในการแสดงรำอธิษฐาน สามารถ

ทำได้งา่ ย เปน็ การเสริมพัฒนาการ และได้เรยี นรู้ ส่ิงใหม่ๆ โดยมวี ิธีทำทไ่ี มย่ าก และซับซ้อนจนเกินไป
มีความสวยงาม น่าสนใจ และน่ามอง สามารถนำไปประกอบการแสดง ได้อีกด้วย โดยที่นักเรียนได้ใช้
เวลาว่างทำให้เกิดประโยชน์ และรู้จักเพิ่มมูลค่าของสิ่งของ ทั้งนี้เป็นการบูรณาการวิชานาฏศิลป์กับ
แขนงวิชาอ่ืน ๆ เชน่ วิชาการงานพ้นื ฐานอาชพี ได้อีกด้วย
4.2 ขน้ั ตอนการประดษิ ฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดง (พาน) ทใ่ี ชใ้ นการแสดง รำอธิษาน

ภาพที่ 14 ขนั้ ตอนการประดิษฐ์
ข้นั ตอนท่ี 1 ตดั กระดาษหนังสือพิมพ์จากคู่ใหเ้ ป็นเด่ยี ว

ภาพท่ี 15 ข้นั ตอนการประดิษฐ์
ขั้นตอนที่ 2 นำกระดาษหนังสือพิมพ์ 1 แผน่ มาห่อถว้ ยโฟมเริม่ จากมุมสามเหล่ียมคอยดึงกระดาษ

ไม่ให้เกิดรอยยับของมุมกระดาษหลังจากห่อจนหมดแผน่ ให้ทากาวลาแท็กซเ์ พือ่ ใหก้ ระดาษ
หนังสอื พิมพ์อยู่ตวั

14

ภาพท่ี 16 ขน้ั ตอนการประดิษฐ์
ขั้นตอนท่ี 3 วัดขนาดความสูงของแกว้ น้ำ 6 เซนติเมตรเพื่อจะไดร้ องรบั กับฐานพานส่วนบนโดยใช้

ปากกาเมจิขีดตำหนิ 4 ด้าน รอบตวั แก้วหลงั จากนน้ั ขีดประกอบเสน้ เปน็ เสน้ วงกลมรอบแกว้

ภาพที่ 17 ข้ันตอนการประดิษฐ์
ขน้ั ตอนที่ 4 ตัดแกว้ นำ้ โดยใช้คัตเตอรต์ ามรอยท่เี ราวัดไว้และใช้กรรไกรถปู ากแกว้ เพ่ือไม่ใหเ้ กิด

ความคม

15

ภาพที่ 18 ขน้ั ตอนการประดิษฐ์
ขนั้ ตอนที่ 5 นำกระดาษหนังสอื พิมพ์ 1 แผน่ มาห่อแก้วน้ำเริม่ จากมุมสามเหล่ยี มคอยดงึ กระดาษไม่ให้

เกิดรอยยับของมมุ กระดาษหลังจากหอ่ จนหมดแผน่ ใหท้ ากาวลาแท็กซ์เพอ่ื ใหก้ ระดาษหนังสือพิมพ์
อยู่ตวั

ภาพท่ี 19 ขน้ั ตอนการประดิษฐ์
ข้ันตอนท่ี 6 นำถ้วยโฟมฐานส่วนบนและแก้วนำ้ ฐานสว่ นล่างมาประกอบกันโดยใชก้ ้นถว้ ยโฟมและก้น

แก้วน้ำเข้าหากันแลว้ ทากาวลาแท็กซ์ท่ีกน้ ของทงั้ สองวัสดุวางทงั้ คู่ใหอ้ ยู่กง่ึ กลาง

16

จากทก่ี ลา่ วไปข้างต้น คอื วิธีการประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดง (พาน) ท่ใี ช้ในการแสดง
รำอธิษฐานของนักเรียน โรงเรียนโรงเรียนอนุบาลเดิมบางนางบวช(ท่าช้าง) จังหวัดสุพรรณบุรี โดย
รปู แบบการเรียนการสอนแบบออนไลน(์ on-line)ผ่านระบบzoom

บทที่5
สรุปผล และขอ้ เสนอแนะ

จากการประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดง (พาน) ที่ใช้ในการแสดง รำอธิษฐาน สรุปผลได้วา่
เป็นการประดิษฐ์ผลงาน อุปกรณ์การแสดง และบูรณาการวิชานาฏศิลป์กับแขนง วิชาอื่น ๆ เช่น
วิชาการงานพื้นฐานอาชีพ นักเรียนรู้จกั นำของทีไ่ ม่ได้ใช้แลว้ นำกลับมาใช้ใหม่มาทำสิ่งประดิษฐ์และใช้
เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ เสริมสร้างแนวคิดและนำผลงานไปใช้เพื่อนำมาประกอบการแสดงให้เกิด
ความสวยงาม

5.1 ปญั หาในการดำเนนิ งาน

5.1.1 นักเรยี นบางคนไม่ได้เตรียมอุปกรณ์มา
5.1.2 นกั เรียนไม่มอี ุปกรณ์สอ่ื สาร(โทรศัพท์)สำหรบั การเรียนการสอน
5.1.3 ระบบสัญาณอินเตอรเ์ น็ตไมเ่ สถียร

5.2 วธิ กี ารแกป้ ัญหา

5.2.1 ครูเตรียมความพร้อมอุปกรณ์ไว้สำหรับให้นักเรียนได้ลงมือปฏิบัติโดยได้ให้นักเรียนมา
รบั วันที่โรงเรียนนัดแจกใบงาน

5.2.2 ครูทำใบความรู้วิธีการทำอุปกรณ์ประกอบการแสดง(พาน)อย่างละเอียดให้นักเรียน
สามารถทำตามครูได้ดว้ ยตวั เอง

5.2.3 ครสู าธติ การทำให้นักเรยี นดู โดยมีสื่อวที ัศน์วิธีการทำอุปกรณป์ ระกอบการแสดง(พาน)
ทีเ่ ป็นลิงค์หรือควิ อารโ์ ค้ดสามารถทำให้นกั เรยี นสามารถทำตามพร้อมครไู ด้

5.3 อภิปรายผล

การประดิษฐ์ประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดง (พาน) ที่ใช้ในการแสดง รำอธิษฐาน
นี้เป็นการที่นำวัสดุที่หาได้ไม่ยาก และราคาถูก มาประดิษฐ์ขึ้นใหม่ โดยเป็นการลดภาวะโลกร้อน
และลดขยะท่ที ำใหเ้ กิดมลพษิ และยังสามารถเพิม่ มลู ค่าให้กบั สิ่งของอีกดว้ ย และยังเปน็ การ บูรณาการ
วิชานาฏศิลป์กับวิชาอื่น ๆ เช่น วิชาการงานพื้นฐานอาชีพ ได้อีกด้วย และในสถานการณ์แพร่ระบาด
ของโรคโควิด-19 ส่งผลให้เกิดการปรับเปลี่ยนทางการศกึ ษาที่สอนผ่านออนไลน์(on-line) จึงอยากให้
นักเรียนไดเ้ รยี นรู้ทั้งวิชานาฏศลิ ป์ทเ่ี ป็นอุปกรณ์การแสดงและเรยี นรทู้ ี่จะนำของท่ีไม่ได้ใช้มาแปลงเป็น
สิง่ ของท่ีมปี ระโยชน์

5.4 ขอ้ เสนอแนะ

การแสดงนาฏศิลป์ที่สามารถประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดงมีมากมายหลากหลาย
คณะผู้จัดทำเห็นสมควรมีการประดิษฐ์อุปกรณ์การแสดงจากอุปกรณ์ที่มีราคาไม่สูงมากนัก เพื่อเป็น
การประหยดั ค่าใชจ้ า่ ยให้กบั นักเรยี น

บรรณนุกรม

กรมศลิ ปากร.(2512) .ศลิ ปะและหัตถกรรมไทย.พิพธิ ภณั ฑสถานแหง่ ชาติ , กรงุ เทพมหานคร
เพยี รพลิ าศ ภิรยิ าโภคานนท.์ (2557) ศกึ ษาการนุ่ง พบั จบั จบี ศิลปะอาภรณล์ ะครไทย สูก่ าร

ออกแบบโรงมหรสพละครในเคล่ือนที่ ,กรุงเทพมหานคร
วบิ ูลย์ ลีส้ วุ รรณ. (2546).ศลิ ปะชาวบ้าน. พมิ พ์ครัง้ ท่ี 3 , กรุงเทพมหานคร
สุรภี สมุ านนท์. (2530) .การประดิษฐ์วัสดุเหลือใช.้ สำนักพมิ พโ์ อเดียนสโตร,กรงุ เทพมหานคร
สยมภู ภูวรุ่งสัตยา (2555).การออกแบบเครอื่ งประดับสตรีประเภทกำไลโดยใชว้ ัสดุประเภทพลาสตกิ เหลว.

กรุงเทพมหานคร
อักษรเจริญทศั น์ อจท.จำกัด(2560)หนังสอื ดนตรี-นาฏศลิ ปช์ ั้นประถมศกึ ษาปีที่ 6.กรุงเทพมหานคร

ภาคผนวก
ภาพกิจกรรม

20
ภาพการจัดทำส่อื การเรยี นรู้ เร่ืองการประดษิ ฐ์อปุ กรณก์ ารแสดง(พาน)จากวสั ดุเหลือใช้

ข้นั ตอนท่ี 1 ตดั กระดาษหนังสือพิมพ์จากค่ใู หเ้ ปน็ เด่ียว

21

ข้นั ตอนที่ 2 นำกระดาษหนังสอื พิมพ์ 1 แผน่ มาห่อถ้วยโฟมเร่ิมจากมุมสามเหลี่ยมคอยดงึ กระดาษ
ไมใ่ หเ้ กดิ รอยยบั ของมุมกระดาษ

ข้ันตอนที่ 3 หลงั จากหอ่ จนหมดแผ่นให้ทากาวลาแท็กซ์เพอ่ื ให้กระดาษหนังสือพิมพ์อย่ตู ัว

22

23

ข้นั ตอนท่ี 4 วดั ขนาดความสูงของแก้วนำ้ 6 เซนตเิ มตรเพ่อื จะไดร้ องรับกบั ฐานพานส่วนบนโดยใช้
ปากกาเมจิขีดตำหนิ 4 ดา้ น รอบตวั แก้วหลังจากนั้นขีดประกอบเสน้ เป็นเส้นวงกลมรอบแก้ว

ขน้ั ตอนที่ 5 โดยใช้ปากกาเมจิขดี ตำหนิ 4 ด้านรอบตัวแก้วหลังจากน้ันขดี ประกอบเส้นเป็นเสน้
วงกลมรอบแก้ว

24

ขนั้ ตอนท่ี 6 ตดั แก้วน้ำโดยใชค้ ัตเตอร์ตามรอยทเ่ี ราวัดไว้และใชก้ รรไกรถูปากแก้วเพ่อื ไมใ่ ห้เกดิ
ความคม

ข้นั ตอนที่ 7 กระดาษหนังสอื พมิ พ์ 1 แผน่ มาห่อถว้ ยโฟมเรมิ่ จากมุมสามเหลี่ยมคอยดึงกระดาษ25
ไม่ให้เกิดรอยยบั ของมุมกระดาษ



26
ข้นั ตอนที่ 8 ตัดกาวสองหน้าแปะลงไปท่ีฐานลา่ งพาน

ข้นั ตอนที่ 9 ลอกกระดาษกาวสองหนา้ ออก

27

ข้นั ตอนที่ 10 นำถว้ ยโฟมฐานส่วนบนและแก้วนำ้ ฐานสว่ นล่างมาประกอบกนั โดยใชก้ ้นถว้ ยโฟม
และก้นแก้วนำ้ เข้าหากนั แล้วทากาวลาแท็กซ์ท่กี ้นของท้ังสองวสั ดวุ างทัง้ คูใ่ ห้อยู่กึ่งกลาง

28
ภาพที่ประดิษฐอ์ ุปกรณก์ ารแสดง(พาน)ท่ปี ระดิษฐเ์ รยี บร้อยแลว้
QR Code ส่ือวดี ีทศั นก์ ารประดษิ ฐ์อุปกรณก์ ารแสดง(พาน)จากวสั ดเุ หลือใช้

29

ภาพกิจกรรมการสอนออนไลน์โครงการเสริมสร้างการฝกึ ทกั ษะในการประดิษฐ์อปุ กรณก์ ารแสดง
รำอธิษฐาน (พาน)

ภาพกิจกรรมการสอนออนไลน์โครงการเสริมสร้างการฝึกทักษะในการประดิษฐ์อปุ กรณ์การแสดง
รำอธิษฐาน (พาน)

30

ภาพกิจกรรมการสอนออนไลน์โครงการเสริมสร้างการฝกึ ทกั ษะในการประดิษฐ์อปุ กรณก์ ารแสดง
รำอธิษฐาน (พาน)

ภาพกิจกรรมการสอนออนไลน์โครงการเสริมสร้างการฝึกทักษะในการประดิษฐ์อปุ กรณ์การแสดง
รำอธิษฐาน (พาน)

31

ภาพกจิ กรรมจากผลงานนกั เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จากโครงการเสรมิ สรา้ งการฝกึ ทกั ษะใน
การประดษิ ฐ์อุปกรณ์การแสดงรำอธิษฐาน (พาน)

32

ภาพกจิ กรรมจากผลงานนกั เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 จากโครงการเสรมิ สรา้ งการฝกึ ทกั ษะใน
การประดษิ ฐ์อุปกรณ์การแสดงรำอธิษฐาน (พาน)