ใบงานวิทยาศาสตร์ ม.1 เทอม 1

สำนกั งำนเขตพ้นื ท่ีกำรศึกษำกำรมัธยมศกึ ษำปัตตำนี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศกึ ษำข้นั พน้ื ฐำน กระทรวงศกึ ษำธกิ ำร

ใบงานวิชาวทิ ยาศาสตร์ ชน้ั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1
หน่วยที่ 1 เรียนรู้วทิ ยาศาสตร์อย่างไร

เรอื่ งที่ 1 ความสำคญั และความหมายของวิทยาศาสตร์ (1)
ชอ่ื – สกลุ ______________________________________________ ชั้น _____________ เลขที่ ____________

คำชี้แจง : ใหน้ ักเรียนตอบคำถามใหถ้ ูกต้องสมบรู ณ์

1. ความหมายของคำว่า “วทิ ยาศาสตร์” คืออะไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
2. วทิ ยาศาสตร์มคี วามสำคัญอย่างไรบ้าง
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
........................................................................................................................................................ ...............................................
.......................................................................................................................................................................................................
3. ธรรมชาตขิ องวทิ ยาศาสตร์ คอื อะไรบา้ ง
ตอบ ..............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
4. เจตคตทิ างวิทยาศาสตรท์ ีส่ ำคัญ ไดแ้ ก่อะไรบ้าง
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
5. ความรตู้ า่ งๆ ทน่ี ักวิทยาศาสตรค์ น้ พบสามารถเปลย่ี นแปลงได้ตลอดเวลาเน่ืองจากสาเหตุใดบา้ ง
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
6. นักเรยี นคิดวา่ ความร้ทู างวิทยาศาสตร์เปลย่ี นแปลงได้หรือไม่ อย่างไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
7. นักเรียนตอ้ งเรียนรวู้ ทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี ตลอดจนศกึ ษาขา่ วคราวทางด้านนเี้ พอื่ เหตผุ ลใด
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
8. จงยกตัวอยา่ งสิง่ ทเ่ี ปน็ วทิ ยาศาสตร์มา 2 ตวั อยา่ ง
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
.................................................................................................................................................................... ...................................
............................................................................................... ........................................................................................................
9. จงยกตวั อย่างการใช้ประโยชน์จากวทิ ยาศาสตร์ในชวี ิตประจำวนั มา 2 ตวั อยา่ ง
ตอบ ..............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
10. นักเรยี นคิดวา่ “อะไรทใี่ ช่ และไม่ใชว่ ิทยาศาสตร์”
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........

ใบงานวิชาวิทยาศาสตร์ ชัน้ มัธยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1
หน่วยท่ี 1 เรียนรู้วทิ ยาศาสตร์อย่างไร

เร่อื งที่ 1 ความสำคญั และความหมายของวิทยาศาสตร์ (2)
ชื่อ – สกลุ ______________________________________________ ชน้ั _____________ เลขท่ี ____________
คำชี้แจง : ใหน้ ักเรียนเติมเครื่องหมาย √ หน้าข้อท่ีเหน็ ด้วย และเติมเคร่ืองหมาย X หน้าข้อท่ีไมเ่ ห็นดว้ ย

1. ในบางครั้งวิทยาศาสตร์ไม่จำเปน็ ตอ้ งมหี ลักฐาน
2. วิทยาศาสตรค์ ือการบรู ณาการตรรกะและจินตนาการเข้าด้วยกัน
3. วทิ ยาศาสตรส์ ามารถอธิบายและทำนายปรากฏการณ์ต่างๆได้
4. จงิ้ จกทักก่อนออกจากบ้านจะประสบเหตรุ ้าย ถือว่าเปน็ วทิ ยาศาสตร์
5. นกแสกบินผ่านหลังคาบ้านเป็นลางรา้ ย คนปว่ ยอยูจ่ ะตาย ถือว่าไม่เปน็ วิทยาศาสตร์
6. ความชื้นสัมพทั ธใ์ นอากาศสงู นำ้ จะระเหยได้ช้า ถอื วา่ เป็นวิทยาศาสตร์
7. ทุกเรอ่ื งราวในโลกเปน็ ส่ิงท่ีสามารถทำความเข้าใจได้
8. ความรู้วทิ ยาศาสตรเ์ ป็นความร้ทู ยี่ อมรบั ได้ในชว่ งเวลาหน่งึ ๆ
9. วทิ ยาศาสตรส์ ามารถให้คำตอบทุกอย่างได้
10. วิทยาศาสตรค์ ือกจิ กรรมทางสงั คมทซ่ี บั ซ้อน
11. เมื่อนำวิทยาศาสตรไ์ ปใช้ตอ้ งคำนึงถงึ ศลี ธรรม
12. นกั วทิ ยาศาสตรต์ ้องมีสว่ นรว่ มในสงั คมทั้งในฐานะท่ีเป็นผ้เู ช่ยี วชาญและเป็นพลเมืองคนหน่งึ
13. พระอาทิตย์ขึ้นทศิ ตะวันออกและตกทางทิศตะวนั ตก ถือว่าไม่เปน็ วิทยาศาสตร์
14. น้ำไหลจากท่ีสงู ไปส่ทู ่ตี ำ่ ถือวา่ เป็นวิทยาศาสตร์
15. วทิ ยาศาสตรข์ าดอสิ ระและบางครั้งเกิดจากการบังคับ

ใบงานวิชาวิทยาศาสตร์ ช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรียนท่ี 1
หนว่ ยที่ 1 เรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์อย่างไร

เรือ่ งท่ี 2 กระบวนการทำงานของนักวิทยาศาสตร์ (1)
ชือ่ – สกุล ______________________________________________ ชน้ั _____________ เลขท่ี ____________
คำชแ้ี จง : ให้นกั เรียนตอบคำถามให้ถูกต้องสมบรู ณ์
1. คําว่า กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ มีช่อื ทางภาษาองั กฤษว่า …………………………………………………………………………………..…
2. กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คอื ............................................................................................................................. ...............
3. วิธกี ารทางวทิ ยาศาสตร์ คือ ......................................................................................................................................................
4. โดยทั่วไป วิธกี ารทางวิทยาศาสตร์ ประกอบดว้ ยกี่ขน้ั ตอน อะไรบา้ ง
ตอบ ..............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
..................................................................................................................................................................................... ..................
5. จงใหค้ าํ นิยามในหัวข้อดงั ต่อไปนี้ ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง เหมาะสม

สังเกตเพ่อื ระบปุ ัญหา

ศึกษาค้นคว้าและ
รวบรวมขอ้ มูล

ตั้งสมมตฐิ าน

ทดลอง

สรปุ ผล

ใบงานวิชาวทิ ยาศาสตร์ ชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1
หน่วยท่ี 1 เรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตรอ์ ยา่ งไร

เรอ่ื งท่ี 3 ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ (1)
ช่ือ – สกุล ______________________________________________ ช้ัน _____________ เลขท่ี ____________

คำชแ้ี จง : ให้นักเรยี นตอบคำถามใหถ้ ูกตอ้ งสมบรู ณ์

1. ทกั ษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หมายถงึ .........................................................................................................................
......................................................... ............................................................................................................................. .................
2. ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตรม์ ที ้งั หมด 14 ทักษะ โดยแบ่งออกเปน็

2.1 ทกั ษะขั้นมูลฐาน มี ................... ทกั ษะ ได้แก่ ...................................................................................................................
................................................................................. ......................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................

2.2 ทักษะขัน้ สงู หรอื ทักษะขัน้ ผสม มี .............. ทักษะ ไดแ้ ก่ ..................................................................................................
........................................................................................................................................................ ...............................................
3. พิจารณาณาขอ้ ความต่อไปนี้ว่าใช้ทกั ษะใดบา้ ง

3.1 นิดมองเหน็ นกทำรังอยู่ใต้หลงั คา อยสู่ ูงจากพืน้ 7 เมตร มลี กู นกในรงั 3 ตวั
ตอบ ............................................................................................................................. .......................................................

3.2 มานะทำการทดลองปลกู เมลด็ ถั่วเขยี นโดยเขาตอ้ งการหาว่า บรเิ วณที่มคี วามแตกต่างกันจะสง่ ผลต่อการเจริญเตบิ โต
ของเมลด็ ถั่วเขยี วหรือไม่ โดยเขาใชเ้ วลาในการปลูกเท่าๆกัน

ตอบ ............................................................................................................................. .......................................................
3.3 มาลีช่งั นำ้ หนกั ได้ 52 กิโลกรมั

ตอบ .................................................................................................................................................... ................................
3.4 ครกู งิ่ นำเสนอข้อมลู นักเรยี นโดยแยกวา่ ปีนี้มีนักเรยี นท้งั หมด 1,129 คน แยกเปน็ นักเรยี นชาย 345 คน นกั เรยี นหญงิ
784 คน เพื่อให้ง่ายต่อการเข้าใจ ครูกิง่ จึงนำเสนอข้อมูลในรปู แบบของแผนภมู ิ

ตอบ ............................................................................................................................. .......................................................
3.5 ครใู ห้นักเรยี น บอกถึงลกั ษณะของใบไมท้ ี่ครูนำมา

ตอบ ............................................................................................................................. .......................................................

ใบงานวิชาวทิ ยาศาสตร์ ชัน้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1
หน่วยที่ 1 เรียนรวู้ ิทยาศาสตรอ์ ยา่ งไร

เรื่องท่ี 3 ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ (2)
ช่อื – สกุล ______________________________________________ ชัน้ _____________ เลขท่ี ____________

คำช้แี จง : ใหน้ ักเรียนตอบคำถามใหถ้ กู ตอ้ งสมบูรณ์

1. การสงั เกต ............................................................................................................................. ...................................................
.......................................................................................................................................................... .............................................
2. การวดั ......................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
3. การจำแนกประเภท ............................................................................................................................. ....................................
.............................................................................................. .........................................................................................................
4. การหาความสัมพนั ธ์ระหว่างสเปซกับสเปซ และ สเปซกับเวลา ...............................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
5. การใช้จาํ นวน .................................................................................................................................................................... .......
........................................................................................................................... ............................................................................
6. การจดั ทําและสื่อความหมายขอ้ มลู ............................................................................................................................. .............
................................................................................................................................... ....................................................................
7. การลงความเหน็ จากขอ้ มลู .......................................................................................................................................................
8. การพยากรณ์ ............................................................................................................................. ...............................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
9. การตั้งสมมตฐิ าน .................................................................................................................................................................. ....
10. การกําหนดนยิ ามเชงิ ปฏิบตั ิการ .............................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
11. การกำหนดและควบคุมตัวแปร ............................................................................................................................. .................
12. การทดลอง ............................................................................................................................................................................
13. การตีความหมายของข้อมูลและลงข้อสรปุ .............................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
14. การสร้างแบบจําลอง ............................................................................................................................. .................................
................................................................................................. ......................................................................................................

ใบงานวชิ าวิทยาศาสตร์ ช้นั มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาคเรยี นท่ี 1
หนว่ ยที่ 3 หน่วยพืน้ ฐานของสงิ่ มชี ีวิต

บทท่ี 1 เซลล์
เรอ่ื งท่ี 1 การศกึ ษาเซลล์ด้วยกลอ้ งจลุ ทรรศน์ (1)
ชอ่ื – สกุล ______________________________________________ ชั้น _____________ เลขที่ ____________

คำชี้แจง : ให้นักเรยี นเตมิ สว่ นประกอบของกล้องจลุ ทรรศน์ใหถ้ ูกต้องสมบรู ณ์

ใบงานวิชาวิทยาศาสตร์ ชนั้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1
หนว่ ยท่ี 3 หน่วยพนื้ ฐานของส่ิงมีชีวิต

บทท่ี 1 เซลล์
เร่อื งท่ี 1 การศึกษาเซลล์ด้วยกลอ้ งจุลทรรศน์ (2)
ช่อื – สกุล ______________________________________________ ชน้ั _____________ เลขที่ ____________

คำชแี้ จง : ให้นกั เรียนตอบคำถามใหถ้ กู ตอ้ งสมบูรณ์

1. อปุ กรณ์ชนดิ ใดที่ใชใ้ นการศึกษาส่วนประกอบของเซลล์หรือสงิ่ มีชวี ติ ขนาดเลก็ ๆ
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
2. หากต้องการให้ภาพทเี่ ห็นจากกล้องจลุ ทรรศนม์ ีขนาดใหญ่ขึน้ ต้องทําอยา่ งไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
3. ถ้าตอ้ งการใหภ้ าพท่เี ห็นจากกลอ้ งจลุ ทรรศนม์ ีความคมชัดยิ่งข้นึ จะต้องปรบั ทส่ี ว่ นใดของกล้อง
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
4. ภาพท่ีเห็นจากกล้องจลุ ทรรศนเ์ ปน็ ภาพชนิดใด
ตอบ ............................................................................................................................................. .................................................
5. ถ้าใชก้ ลอ้ งจลุ ทรรศนใ์ ชแ้ สงสงั เกตวตั ถแุ ล้วพบว่ามองเหน็ เพยี งขอบด้านซ้ายของวตั ถุจะมวี ิธีแก้ปญั หาอย่างไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
6. อปุ กรณใ์ ดเมื่อเลกิ ใช้กล้องจุลทรรศน์แล้วตอ้ งถอดเก็บทันที
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
7. ภาพท่เี กิดจากเลนส์ใกล้วัตถแุ ละเลนสใ์ กลต้ าเปน็ ภาพชนิดใด
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
8. ปมุ่ ปรับภาพหยาบทําหน้าท่อี ย่างไร
ตอบ ..............................................................................................................................................................................................
9. เลนส์ใกล้ตาทาํ หน้าท่ีอย่างไร
ตอบ ............................................................................................................................................................. .................................
10. เลนส์รวมแสงทําหนา้ ท่ีอย่างไร
ตอบ ..............................................................................................................................................................................................

ใบงานวชิ าวิทยาศาสตร์ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 1 ภาคเรียนที่ 1
หนว่ ยที่ 3 หนว่ ยพื้นฐานของส่ิงมีชวี ติ

บทที่ 1 เซลล์
เรื่องที่ 1 การศึกษาเซลล์ด้วยกล้องจลุ ทรรศน์ (3)
ชอื่ – สกลุ ______________________________________________ ชนั้ _____________ เลขท่ี ____________

คำชแี้ จง : ใหน้ กั เรียนตอบคำถามใหถ้ กู ตอ้ งสมบรู ณ์
1. กล้องจุลทรรศนใ์ ชศ้ ึกษาเซลลไ์ ดอ้ ยา่ งไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
2. จงเรียงลาํ ดับขนั้ ตอนการใช้กลอ้ งจุลทรรศนใ์ ช้แสงอย่างถกู วธิ ี

1. นำสไลด์ท่ีจะศึกษาวางบนแทน่ วางวตั ถุ เลอื่ นให้วัตถอุ ยู่กง่ึ กลางบรเิ วณทีแ่ สงผา่ น มองด้านขา้ งตามแนวระดับ
แทน่ วางวัตถุ ค่อย ๆ หมนุ ปมุ่ ปรบั ภาพหยาบ เลื่อนใหแ้ ท่นวางวัตถุอย่ใู นระดับสูงสดุ

2. หากตอ้ งการศึกษาภาพโดยใช้กาํ ลังขยายสูงขนึ้ ใหห้ มนุ จานหมนุ เพ่ือเลอื่ นเลนสใ์ กลว้ ัตถทุ มี่ ีกาํ ลงั ขยายสงู ขึน้
(10X มาแทนทกี่ ําลงั ขยาย 4X) จากนนั้ ปรบั ภาพให้ชัดเจนขึ้นโดยการหมุนปุ่มปรับภาพละเอยี ด

3. เมื่อต้องการเกบ็ กล้องจุลทรรศนใ์ ช้แสง หมนุ จานหมนุ ให้เลนสใ์ กล้วตั ถุทมี่ ีกาํ ลงั ขยายต่ำสดุ ตรงกับลาํ กล้อง
เล่ือนแทน่ วางวตั ถุใหอ้ ยใู่ นตาํ แหนง่ ต่ำสุด ปิดสวติ ช์ไฟ ทาํ ความสะอาดเลนส์ดว้ ยกระดาษเช็ดเลนส์ เกบ็ สายไฟและ
วางกล้องจลุ ทรรศน์ในช้ันวางให้เรียบร้อย

4. มองผ่านเลนสใ์ กล้ตาพรอ้ มกับหมุนปุ่มปรับภาพหยาบชา้ ๆ ให้เลนสใ์ กลว้ ัตถขุ ยบั ห่างออกจากวตั ถทุ ลี ะนอ้ ย
จนมองเห็นวัตถุ แลว้ ปรับภาพใหช้ ัดเจนขึน้ โดยการหมนุ ปุ่มปรบั ภาพละเอียด ปรับไดอะแฟรมเม่อื ต้องการปรับ
ความเข้มของแสงทเ่ี ข้าสู่ลาํ กลอ้ ง

5. ตรวจสอบใหเ้ ลนส์ใกล้วตั ถกุ าํ ลังขยายต่ำสดุ (4X) อยู่ตรงกับลํากลอ้ ง และแท่นวางวัตถุอยทู่ ่ตี าํ แหน่งต่ำสุด
เปดิ สวิตชไ์ ฟ ปรับความเขม้ ของแสง ปรับระยะห่างของเลนส์ใกล้ตา

2. ถา้ นักเรียนใช้กล้องจุลทรรศนใ์ นการศกึ ษาเซลล์เม็ดเลือดแดง โดยใช้เลนส์ใกลว้ ตั ถุ 4X เลนส์ใกลต้ า 10X พบวา่ ภาพเซลล์
เมด็ เลือดแดงชดั เจนแล้ว แตต่ ้องการขยายขนาดของเซลล์เม็ดเลอื ดแดงให้ใหญ่ขึ้น นักเรยี นจึงปรับเลนส์ใกล้วตั ถุ ไปที่ 10X
พบว่าภาพเซลล์เมด็ เลือดแดงทสี่ ังเกตเห็นใต้กล้องนั้นขยายใหญข่ ้นึ แต่ภาพไมช่ ดั เจน นักเรียนจะมีวิธกี ารปรบั ภาพอยา่ งไร
เพื่อแก้ปญั หาดังกล่าว
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................

ใบงานวิชาวทิ ยาศาสตร์ ช้นั มธั ยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรยี นท่ี 1
หนว่ ยที่ 3 หนว่ ยพ้นื ฐานของสงิ่ มีชวี ติ

บทที่ 1 เซลล์
เร่อื งท่ี 2 โครงสรา้ งและหนา้ ทขี่ องเซลล์ (1)
ช่อื – สกุล ______________________________________________ ชัน้ _____________ เลขที่ ____________

คำชีแ้ จง : ใหน้ ักเรียนตอบคำถามใหถ้ กู ตอ้ งสมบูรณ์
1. จงพิจารณาข้อความต่อไปน้ี และเขยี นเครื่องหมาย √ หน้าข้อความท่ีถูกและ X หน้าข้อความที่ผิด

1.1 หน่วยพนื้ ฐานของส่ิงมชี วี ติ ทุกชนดิ คือเซลล์

1.2 เซลลท์ กุ เซลล์มีรปู รา่ งและขนาดเหมอื นกนั

1.3 เซลล์ทกุ เซลล์มีเยื่อหุม้ เซลล์ นิวเคลยี ส และไซโทพลาซึม

1.4 เซลล์สัตว์มเี ยอ่ื หุ้มเซลล์ แต่เซลล์พืชไม่มเี ย่อื หุ้มเซลล์ มแี ตผ่ นังเซลล์

1.5 ภายในนิวเคลยี สมีสารพนั ธกุ รรม ทําหน้าทีค่ วบคุมลกั ษณะและกระบวนการตา่ ง ๆ ของสิ่งมชี ีวิต

1.6 ผนงั เซลล์มีหน้าท่ีควบคมุ การผ่านเข้าและออกของสาร

1.7 เซลลแ์ ตล่ ะชนิดมรี ปู ร่างเฉพาะตามหน้าทขี่ องเซลล์

2. เปรยี บเทยี บความเหมือนและความแตกตา่ งของเซลลพ์ ชื และเซลล์สตั ว์โดยใช้แผนภาพตอ่ ไปน้ี ส่วนท่ีเหมือนกนั ใหเ้ ขียน ไว้
ตรงกลางที่วงกลมทบั ซ้อนกัน ส่วนทแ่ี ตกตา่ งกันใหเ้ ขียนลงในส่วนของวงกลมทีไ่ ม่ทับซ้อน

เซลล์พชื เซลลส์ ัตว์

ใบงานวิชาวทิ ยาศาสตร์ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาคเรยี นที่ 1
หนว่ ยท่ี 3 หน่วยพืน้ ฐานของส่งิ มีชวี ติ

บทท่ี 1 เซลล์
เรอ่ื งท่ี 2 โครงสร้างและหน้าท่ีของเซลล์ (2)
ชื่อ – สกลุ ______________________________________________ ชั้น _____________ เลขที่ ____________

คำชี้แจง : ใหน้ กั เรียนตอบคำถามให้ถูกต้องสมบูรณ์

1. เขยี นอธบิ ายลกั ษณะและหน้าท่ขี องสว่ นประกอบของเซลลต์ อ่ ไปนี้

สว่ นประกอบ ลักษณะ หนา้ ที่

ผนังเซลล์

เยื่อหุ้มเซลล์

ไซโทพลาซึม

นิวเคลียส

แวคิวโอล ก. เซลลเ์ มด็ เลือดแดง
ไมโทคอนเดรีย ข. เซลล์เยื่อบุภายในลาํ ไสเ้ ล็ก
คลอโรพลาสต์ ค. เซลลส์ เปิรม์
ง. เซลล์คุม
2. จับคู่เซลล์แต่ละชนดิ จากภาพที่กําหนด ใหม้ ีความสมั พนั ธก์ ับหน้าท่ีของเซลล์ จ. เซลล์ขนราก
ฉ. เซลล์ในเน้ือเย่อื ลําเลยี งน้ำ
2.1 เซลล์ใดทําหน้าทช่ี ่วยเพิ่มพืน้ ทใี่ นการดูดน้ำและธาตอุ าหาร
2.2 เซลลใ์ ดช่วยเพม่ิ พ้นื ท่ใี นการดดู ซมึ สารอาหารและของเหลวต่าง ๆ

ภายในท่อทางเดนิ อาหารเข้าสกู่ ระแสเลือด
2.3 เซลล์ใดทําหน้าที่เปน็ เซลลส์ ืบพนั ธ์ุ มีโครงสร้างทช่ี ว่ ยแหวกวา่ ยผา่ น

สว่ นตา่ ง ๆ ไปยงั เซลลไ์ ข่
2.4 เซลลใ์ ดทําหนา้ ทลี่ าํ เลยี งแก๊สออกซเิ จนไปยังเซลล์ต่าง ๆ ทวั่ รา่ งกาย

3. เซลล์ในภาพเป็นเซลล์พชื หรอื เซลลส์ ัตว์ เพราะเหตุใด

ภาพที่ 1 ภาพท่ี 2 ภาพที่ 3

ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
..................................................................................................................................................................................... ..................

ใบงานวชิ าวิทยาศาสตร์ ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 ภาคเรียนท่ี 1
หน่วยท่ี 3 หน่วยพ้ืนฐานของส่งิ มีชวี ติ

บทที่ 1 เซลล์
เรื่องที่ 2 โครงสร้างและหนา้ ที่ของเซลล์ (3)
ชอ่ื – สกลุ ______________________________________________ ช้นั _____________ เลขท่ี ____________

คำช้แี จง : ใหน้ ักเรียนระบุส่วนประกอบของเซลลพ์ ืชและเซลลส์ ตั ว์จากภาพให้ถกู ตอ้ งสมบรู ณ์

ใบงานวิชาวิทยาศาสตร์ ชัน้ มัธยมศกึ ษาปที ี่ 1 ภาคเรียนที่ 1
หน่วยท่ี 3 หน่วยพื้นฐานของสง่ิ มชี วี ติ

บทที่ 1 เซลล์
เรือ่ งที่ 2 โครงสรา้ งและหนา้ ทขี่ องเซลล์ (4)
ชอื่ – สกุล ______________________________________________ ชั้น _____________ เลขท่ี ____________

คำชี้แจง : ใหน้ ักเรยี นตอบคำถามใหถ้ ูกต้องสมบรู ณ์

1. ใหน้ กั เรยี นอธบิ ายความแตกตา่ งระหวา่ งเนื้อเย่ือกับอวยั วะ และระหว่างอวัยวะกบั ระบบอวยั วะ
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
............................................................................................................................................................ ...........................................
....................................................................................... ................................................................................................................
2. เตรยี มมนั ฝร่งั 3 ท่อน ขนาดเทา่ ๆ กัน นาํ มนั ฝรัง่ แต่ละท่อนแช่ในสารละลายซูโครสความเข้มขน้ 5%, 10% และ 20%
ตามลําดับ

2.1 เม่อื นาํ มันฝรงั่ ไปช่ังหลงั จากเวลาผ่านไป 3 ช่ัวโมง นักเรียนคิดว่ามันฝรัง่ ท่ีแชใ่ นสารละลายความเท่าใดมีมวลมาก
ท่สี ุด และมันฝรงั่ ที่แช่ในสารละลายความเข้มข้นเทา่ ใดมมี วลนอ้ ยที่สุด เพราะเหตใุ ด
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
........................................................................................................................ ...............................................................................

2.2 ถ้านํามนั ฝรัง่ ไปต้มก่อนท่ีจะแช่ในสารละลายซโู ครส นักเรยี นคิดว่าผลการทดลองจะเป็นอย่างไร เพราะเหตุใด
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
3. นักเรียนคนหน่งึ สงั เกตวา่ เพล้ยี มกั ดูดน้ำเลี้ยงจากพืชเฉพาะในเวลากลางวนั เทา่ น้ัน นักเรียนคดิ ว่าเหตุใด จึงเป็นเชน่ นั้น
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
......................................................................................................................................................................... ..............................
4. ถา้ นําถงุ กระดาษแก้วใสบรรจสุ ารละลายน้ำตาลกลูโคสเขม้ ขน้ 10 เปอรเ์ ซ็นต์ จุม่ ลงในบกี เกอร์ ซ่งึ มสี ารละลายน้ำตาล
กลโู คสเขม้ ข้น 20 เปอร์เซน็ ต์ ทิศทางการแพรข่ องอนภุ าคของน้ำและกลูโคสจะเปน็ อยา่ งไร นำ้ และกลูโคสจะหยุดแพร่เมือ่ ใด
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
........................................................................................................................ ...............................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
5. มีผกู้ ลา่ ววา่ การตดั ก้านดอกไม้ใต้น้ำก่อนท่ีจะใช้ปกั แจกันช่วยใหด้ อกไม้สดอยู่ไดน้ าน นกั เรียนคดิ วา่ เป็นไปไดห้ รือไม่ เหตใุ ด
จงึ เปน็ เช่นนนั้
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........

ใบงานวชิ าวิทยาศาสตร์ ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 ภาคเรียนที่ 1
หนว่ ยที่ 3 หนว่ ยพ้นื ฐานของสิ่งมชี วี ติ

บทท่ี 1 เซลล์
เรอ่ื งที่ 2 โครงสร้างและหนา้ ทข่ี องเซลล์ (5)
ชือ่ – สกุล ______________________________________________ ชนั้ _____________ เลขท่ี ____________
คำชีแ้ จง : ให้นักเรียนพิจารณาขอ้ ความต่อไปนี้ และเขยี นเครือ่ งหมาย √ หนา้ ข้อความที่ถูกและ X หนา้ ขอ้ ความที่ผิด

1. เซลล์ของพืชพบได้ทกุ สว่ นของพืชเท่าน้นั

2. รูปรา่ งของเซลล์ในพืชทกุ ชนิดเหมอื นกนั

3. ผนังเซลล์ประกอบด้วยสว่ นทไ่ี ร้ชีวิตของเซลล์ ได้แก่ เซลลูโลส ซเู บอริน ลกิ นนิ เพกทิน จึงทําให้เซลล์
มคี วามเหนียวและความแข็งแรง

4. เยือ่ หมุ้ เซลล์เป็นเยอื่ บางๆ ทาํ หนา้ ทห่ี อ่ หุ้มเซลล์และควบคมุ การผา่ นเข้าออกของน้ำ อาหาร อากาศ
และสารละลายตา่ งๆ

5. ไซโทพลาซมึ เป็นของแข็งที่มสี ิ่งตา่ งๆ ปนอยู่ เช่น น้ำตาล ไขมนั โปรตีน และของเสยี

6. นิวเคลียสมีสว่ นประกอบสําคัญ 2 อยา่ ง คอื นิวคลีโอลสั กบั โครมาทนิ

7. โครมาทินมีลักษณะเป็นเสน้ ใยเล็ก ๆ พันกนั เปน็ ร่างแห เรยี กว่า โครโมโซม

8. โครมาทินไม่มีเย่ือหุ้ม ประกอบดว้ ยสารพันธุกรรม DNA และ RNA เป็นส่วนใหญ่ ทาํ หนา้ ที่สรา้ งไรโบโซม

9. นวิ เคลยี สควบคุมเมแทบอลิซึมของเซลล์ ควบคุมการสังเคราะห์โปรตนี และเอนไซม์ ควบคุมการ
เจรญิ เติบโต และควบคมุ ลักษณะตา่ งๆ ของส่ิงมชี วี ติ

10. แวควิ โอลอยใู่ นคลอโรพลาสต์ มลี กั ษณะคล้ายถงุ ใสๆ ภายในมีน้ำและสารอื่นๆ เช่น แกส๊ ออกซิเจน
แก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ น้ำตาล และผลกึ ของสารตา่ งๆ

ใบงานวิชาวทิ ยาศาสตร์ ช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรียนท่ี 1
หนว่ ยที่ 3 หนว่ ยพืน้ ฐานของสงิ่ มชี วี ติ

บทท่ี 1 เซลล์
เรือ่ งท่ี 2 โครงสร้างและหนา้ ท่ขี องเซลล์ (6)
ชอ่ื – สกลุ ______________________________________________ ชนั้ _____________ เลขท่ี ____________

คำช้แี จง : ใหน้ กั เรียนเขียน √ หนา้ ข้อส่งิ ท่ีประกอบด้วยเซลล์

1. อะมีบา 2. เกลือ

3. ผักคะนา้ 4. ไส้เดือนดนิ

5. ไขมัน 6. ดอกชบา

7. น้ำตาล 8. ปลาหางนกยูง

9. พารามีเซียม 10. ทราย

คำชแี้ จง : ใหน้ กั เรยี นจับค่สู ่วนประกอบของเซลล์และหน้าที่ใหถ้ ูกต้อง

1. ผนงั เซลล์ ก. เกย่ี วข้องกบั การสงั เคราะห์ดว้ ยแสงของพชื
2. เยอ่ื หมุ้ เซลล์ ข. ทาํ หนา้ ทเ่ี ก็บสะสมน้ำและแรธ่ าตุ

3. ไซโทพลาซมึ ค. เปน็ แหลง่ สะสมสารต่างๆ และเป็นที่อยขู่ องออรแ์ กเนลล์

4. นิวเคลียส ง. ช่วยให้เซลล์พืชคงรปู ใหค้ วามแข็งแรง
5. แวควิ โอล จ. ควบคมุ การทาํ งานและกิจกรรมต่างๆ ของเซลล์
6. ไมโทคอนเดรยี ฉ. สลายสารอาหารเพอื่ ให้พลังงานแก่เซลล์
7. คลอโรพลาสต์ ช. หอ่ หมุ้ เซลลค์ วบคมุ ปริมาณและชนิดของสาร

ที่ผา่ นเข้าออกจากเซลล์

ใบงานวิชาวทิ ยาศาสตร์ ชัน้ มัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรียนท่ี 1
หนว่ ยที่ 3 หน่วยพน้ื ฐานของส่ิงมชี ีวติ

บทท่ี 1 เซลล์
เรอื่ งที่ 2 โครงสร้างและหน้าทขี่ องเซลล์ (7)
ชอื่ – สกลุ ______________________________________________ ชนั้ _____________ เลขที่ ____________

คำชีแ้ จง : ให้นกั เรยี นตอบคำถามใหถ้ กู ต้องสมบรู ณ์

1. สว่ นประกอบใดของเซลลท์ ี่พบสารพันธุกรรม
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
2. เซลลท์ ตี่ อ้ งใชพ้ ลงั งานมากควรมีสว่ นประกอบใดมากเป็นพิเศษ
ตอบ ............................................................................................................................... ...............................................................
3. การจัดระบบของเซลล์ไปเปน็ รา่ งกายของสิ่งมชี วี ติ มีลําดบั จากหน่วยท่ีเล็กท่ีสุดไปเป็นหนว่ ยทใี่ หญท่ ส่ี ดุ อย่างไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
4. กลอ้ งจลุ ทรรศนใ์ ช้ศึกษาเซลล์ได้อย่างไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
5. เซลลพ์ ชื และเซลลส์ ัตวม์ ีส่วนประกอบเหมือนหรอื แตกตา่ งกันอยา่ งไร
ตอบ ................................................................................................................................................................................. .............
..................................................................................................................... ..................................................................................
6. รูปรา่ งลักษณะของเซลลม์ ีความสัมพนั ธ์กับหน้าท่ีของเซลล์อย่างไร
ตอบ ..............................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
....................................................................................................................................................... ................................................
7. นวิ เคลยี สมีหนา้ ที่อย่างไร
ตอบ .............................................................................................................................................................................. ................
8. เซลลต์ ับเป็นเซลลท์ ่มี ีการใชง้ านในการทาํ กิจกรรมต่างๆ ดังนน้ั ภายในเซลลต์ ับจงึ ควรพบออรแ์ กเนลล์ใดมาก
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
9. เซลล์ของส่งิ มีชวี ิตทกุ ชนิดมีสว่ นประกอบพน้ื ฐานเหมือนกันคอื อะไรบา้ ง
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
10. เพราะเหตุใดจงึ จดั ใหเ้ ย่ือหมุ้ เซลล์มคี ุณสมบัตเิ ป็นเย่ือเลอื กผา่ น
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................

ใบงานวิชาวิทยาศาสตร์ ช้ันมัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรียนท่ี 1
หน่วยท่ี 3 หน่วยพื้นฐานของสง่ิ มีชวี ติ

บทท่ี 1 เซลล์
เร่อื งที่ 2 โครงสร้างและหนา้ ทข่ี องเซลล์ (8)
ช่อื – สกลุ ______________________________________________ ชน้ั _____________ เลขท่ี ____________
คำชีแ้ จง : ใหน้ ักเรียนเขียนเครอ่ื งหมาย √ หน้าข้อความที่ถูก เขียนเคร่ืองหมาย X หนา้ ขอ้ ความที่ผดิ
1. นวิ เคลยี สควบคุมการทาํ งานของเซลล์สง่ิ มชี ีวติ

2. เซลลูโลสเป็นสว่ นประกอบของผนังเซลล์

3. ส่ิงมีชวี ิตที่ประกอบดว้ ยเซลล์เพียงชนดิ เดยี วไมส่ ามารถดํารงชีวิตอยไู่ ด้

4. ไรโบโซมมีหน้าท่เี ก่ียวข้องกับการสร้างคาร์โบไฮเดรต

5. โครงสร้างพืน้ ฐานของเซลล์ประกอบดว้ ยสว่ นทหี่ ่อหุม้ เซลล์และนวิ เคลียส

6. เย่ือหมุ้ เซลลท์ ําหนา้ ท่ีควบคมุ ปริมาณและชนิดของสารท่ีเขา้ ออกเซลล์

7. สารทเี่ ปน็ สว่ นประกอบของเย่อื หุ้มเซลล์คือ ไขมนั และคาร์โบไฮเดรต

8. เซลลพ์ ชื ทกุ เซลลม์ คี ลอโรพลาสต์

9. เซลล์ต่างชนดิ กนั มโี ครงสร้างพื้นฐานต่างกนั

10. ผนงั เซลล์และคลอโรพลาสตพ์ บเฉพาะในเซลล์พืชเทา่ นั้น

ใบงานวชิ าวทิ ยาศาสตร์ ช้นั มัธยมศึกษาปที ี่ 1 ภาคเรยี นที่ 1
หน่วยท่ี 3 หน่วยพ้ืนฐานของสิง่ มชี ีวติ

บทที่ 2 การลำเลียงสารเขา้ ออกเซลล์
เรือ่ งท่ี 1 การแพร่ (1)

ชื่อ – สกลุ ______________________________________________ ช้นั _____________ เลขที่ ____________

คำชีแ้ จง : ให้นกั เรยี นตอบคำถามใหถ้ กู ต้องสมบูรณ์
1. ส่ิงมีชีวิตนาํ สารเข้าและออกจากเซลล์ไดอ้ ยา่ งไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................. ..........................................................................
2. การแพร่และออสโมซสิ มีความสําคญั ต่อการดาํ รงชวี ิตของสง่ิ มชี วี ติ อยา่ งไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
........................................................................................................................................................................... ............................
3. เยือ่ เลอื กผา่ นคอื อะไร มหี นา้ ท่อี ยา่ งไร
ตอบ ..................................................................................................................................................................................... .........
4. เขยี นลกู ศรแสดงทศิ ทางการแพร่ของแกส๊ ออกซิเจนและแก๊สคาร์บอนไดออกไซด์ ผา่ นเย่ือหุม้ เซลลข์ องอะมีบา ซ่งึ เป็น
สิ่งมีชีวิตเซลล์เดยี วทตี่ ้องใชแ้ กส๊ ออกซิเจน ในการหายใจ และเกดิ ของเสยี คอื แกส๊ คารบ์ อนไดออกไซด์ ซง่ึ ตอ้ งกาํ จัดออกจาก
เซลล์ พรอ้ มอธิบายวา่ เหตใุ ด จึงเกดิ การแพรใ่ นทศิ ทางนั้น

ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
........................................................................................................................ ...............................................................................
5. ร้านดอกไม้ต้องการเพม่ิ มลู คา่ ให้กลว้ ยไม้ โดยการนาํ กลว้ ยไมด้ อกสขี าวไปแช่ในน้ำสีน้ำเงิน เม่อื เวลาผา่ นไป ดอกกล้วยไม้
บางส่วนเปลย่ี นจากสีขาวเปน็ สีน้ำเงิน ดงั ภาพ นกั เรียนจะอธบิ ายสาเหตุการเปลี่ยนสีของดอกกลว้ ยไมน้ ้ี ได้อย่างไร

ตอบ ......................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................
................................................................................................

ใบงานวชิ าวิทยาศาสตร์ ชนั้ มัธยมศึกษาปีท่ี 1 ภาคเรียนท่ี 1
หนว่ ยท่ี 3 หน่วยพื้นฐานของส่งิ มีชีวิต

บทที่ 2 การลำเลยี งสารเข้าออกเซลล์
เรอ่ื งท่ี 2 ออสโมซสิ (1)

ชอื่ – สกุล ______________________________________________ ช้ัน _____________ เลขที่ ____________

คำชี้แจง : ให้นกั เรียนตอบคำถามใหถ้ ูกตอ้ งสมบูรณ์
1. การดดู นำ้ ของขนรากใชว้ ิธีการใด
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
2. ถา้ นาํ เซลล์ไปแช่ในสารละลายที่มีความเข้มขน้ สงู กว่าความเขม้ ขน้ ของสารละลายภายในเซลล์ เซลลจ์ ะเกิดการเปล่ียนแปลง
อย่างไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
3. การแพร่และออสโมซสิ แตกต่างกนั อย่างไร
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................
............................................................................................................................................................................................. ..........
........................................................................................................................ ...............................................................................
4. ยกตวั อยา่ งการแพร่และออสโมซสิ ในชวี ติ ประจําวนั
ตอบ ............................................................................................................................ ..................................................................
5. ถ้านําช้นิ มันฝรงั่ แชใ่ นสารละลายน้ำตาลทรายทคี่ วามเข้มขน้ ต่าง ๆ ระยะเวลาหนง่ึ พบวา่ ความสัมพนั ธร์ ะหว่างร้อยละของ
ปริมาตรที่เปล่ียนแปลงไปของชิ้นมันฝรั่งและความเข้มขน้ ของสารละลายน้ำตาลเปน็ ดงั กราฟ

5.1 ทีค่ วามเข้มข้นของสารละลายน้ำตาลทรายเทา่ กับ 0 หนว่ ย น้ำออสโมซิสเขา้ หรือออกจากเซลลเ์ พราะเหตุใด
ตอบ ..............................................................................................................................................................................................
5.2 ทคี่ วามเข้มข้นของสารละลายน้ำตาลทรายเทา่ กับ 0.6 หนว่ ย น้ำออสโมซิสเขา้ หรือออกจากเซลล์เพราะเหตุใด
ตอบ ....................................................................................................................................................... .......................................
5.3 ความเข้มขน้ ของสารละลายน้ำตาลทรายเท่ากับเท่าใดจึงจะมีความเข้มขน้ ใกลเ้ คียงกับสารละลายในเซลล์ของ
ชุดการทดลอง
ตอบ ............................................................................................................................. .................................................................