แผนการจัดจัการเรียรีนรู้ นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา เลขประจำ ตัวสอบ 191290007 อุตสาหกรรม/อุตสาหกรรมศิลป์ รายวิชวิา งานช่า ช่ ง 4 - 6 กลุ่มลุ่สาระการเรียรีนรู้ก รู้ ารงานอาชีพชี หน่วยการเรียรีนรู้ที่รู้ ที่1 งานช่าช่งในบ้าบ้น เรื่อรื่งเครื่อรื่งมือมืช่าช่งพื้นพื้ฐาน
9 คำนำ แผนการจัดการเรียนรู้ วิชางานช่าง 4-6 กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ ฉบับนี้ จัดทำขึ้นเพื่อใช้ ประกอบกิจกรรมการเรียนการสอนสำหรับหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน งานช่าง 4-6 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ซึ่ง ได้เรียบเรียงเนื้อหาตรงตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 โดยในแต่ละหน่วยการเรียนรู้มุ่งเน้นให้ผู้สอนสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการจัดการเรียนการ สอนได้ตรงตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัดดังกล่าว และจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการที่เน้นผู้เรียนเป็น สำคัญให้สอดรับกับความเป็นไปของโลกในศตวรรษที่ 21 เพื่อนำไปสู่เป้าหมายของการพัฒนาผู้เรียนให้เป็นมนุษย์ที่ สมบูรณ์ทั้งในด้านความรู้และคุณธรรม การใช้เทคนิควิธีการจัดการเรียนรู้ในแผนการจัดการเรียนรู้นี้ใช้เทคนิคที่หลากหลาย เพื่อให้บรรลุ เป้าหมายการเรียนรู้ที่ต้องการ ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งว่าแผนการจัดการเรียนรู้นี้ จะเป็นแนวทางให้ผู้สอนสามารถ จัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา 8 กรกฎาคม 2566 ก
10 โครงสร้างแผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ วิชา งานช่าง 4-6 ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4-6 จำนวน 0.5 หน่วยกิต เวลา 20 ชั่วโมง/ภาคเรียน หน่วยการเรียนรู้ แผนการจัดการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด เวลา มฐ. ง 1.1 (20 ชั่วโมง) 1 2 3 4 5 6 7 1. งานช่างในบ้าน แผนที่ 1 งานช่างกับการดำรงชีวิต 2 แผนที่ 2 เครื่องมือช่างพื้นฐาน 2 แผนที่ 3 วัสดุและอุปกรณ์งานช่าง 1 แผนที่ 4 ความปลอดภัยในการ ปฏิบัติงานช่าง 2 แผนที่ 5 การออกแบบผลิตภัณฑ์ 1 แผนที่ 6 พลังงาน ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม 1 สอบกลางภาค 1 2. เทคโนโลยีและ ความคิดสร้างสรรค์สู่ ทรัพย์สินทางปัญญา แผนที่ 7 เทคโนโลยี 2 แผนที่ 8 ความคิดสร้างสรรค์ 1 3. การอาชีพ แผนที่ 9 อาชีพงานช่าง 1 แผนที่ 10 แนวทางการเข้าสู่อาชีพ 1 แผนที่ 11 การเลือกใช้เทคโนโลยีอย่าง เหมาะสมกับอาชีพ 1 แผนที่ 12 คุณลักษณะที่ดีต่อการ ประกอบอาชีพ 1 แผนที่ 13 โครงงานอาชีพงานช่าง 2 สอบปลายภาค 1 ข
11 สารบัญ หน้า หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 งานช่างในบ้าน 1 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 งานช่างกับการดำรงชีวิต 1 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เครื่องมือช่างพื้นฐาน 12 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 วัสดุและอุปกรณ์งานช่าง 22 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 ความปลอดภัยในการปฏิบัติงานช่าง 33 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 การออกแบบผลิตภัณฑ์ 44 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 พลังงาน ทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม 55 สอบกลางภาค หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 เทคโนโลยีและความคิดสร้างสรรค์สู่ทรัพย์สินทางปัญญา 64 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 เทคโนโลยี 64 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8 ความคิดสร้างสรรค์ 68 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 การอาชีพ 84 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 9 อาชีพงานช่าง 84 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 แนวทางการเข้าสู่อาชีพ 90 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 11 การเลือกใช้เทคโนโลยีอย่างเหมาะสมกับอาชีพ 93 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 12 คุณลักษณะที่ดีต่อการประกอบอาชีพ 95 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 13 โครงงานอาชีพงานช่าง 99 สอบกลางภาค ค
12 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 กลุ่มสาระ การงานอาชีพ รายวิชา งานช่าง 4-6 ชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 งานช่างในบ้าน เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน เวลา 2 ชั่วโมง ผู้สอน นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา ............................................................................................................................. ............................................................. 1. กลุ่มสาระที่สอน กลุ่มสาระการงานอาชีพ เป็นกลุ่มสาระที่ช่วยพัฒนาให้ผู้เรียน มีความรู้ ความเข้าใจ มีทักษะพื้นฐานที่จำเป็น ในการดำรงชีวิต และรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลง สามารถนำความรู้เกี่ยวกับการดำรงชีวิต การอาชีพ และเทคโนโลยีมา ใช้ประโยชน์ในการทำงานอย่างมีความคิดสร้างสรรค์ และการแข่งขันในสังคมไทยและสากล เห็นแนวทางในการ ประกอบอาชีพ รักการทำงาน และมีเจคติที่ดีต่อการทำงาน สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างพอเพียงและมี ความสุข 2. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ง 1.1 เข้าใจการทำงาน มีความคิดสร้างสรรค์ มีทักษะกระบวนการทำงาน ทักษะการจัดการ ทักษะ กระบวนการปัญหา ทักษะการทำงานร่วมกัน และทักษะการแสวงหาความรู้ มีคุณธรรม และลักษณะนิสัยในการ ทำงาน มีจิตสำนึกในการใช้พลังงาน ทรัพยากร และสิ่งแวดล้อม เพื่อการดำรงชีวิตและครอบครัว ตัวชี้วัด ง 1.1 ม.4/2 สร้างผลงานอย่างมีความคิดสร้างสรรค และมีทักษะการทำงานร่วมกัน ง 1.1 ม.4/3 มีทักษะการจัดการในการทำงาน ง 1.1 ม.4/4 มีทักษะกระบวนการแกปญหาในการทำงาน ง 1.1 ม.4/5 มีทักษะในการแสวงหาความรูเพื่อการดำรงชีวิต ง 1.1 ม.4/6 มีคุณธรรมและลักษณะนิสัยในการทำงาน ง 1.1 ม.4/7 ใชพลังงาน ทรัพยากรในการทำงานอย่างคุมคา และยั่งยืน เพื่อการอนุรักษสิ่งแวดลอม
13 3. สาระสำคัญ การทำงานช่าง สิ่งที่สำคัญคือ เครื่องมือ เพราะเครื่องมือจะช่วยให้การทำงานสะดวกและรวดเร็วขึ้น ซึ่ง เครื่องมือที่ใช้ในงานช่างต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นงานบำรุงรักษา งานติดตั้ง งามซ่อมแซม/ดัดแปลง หรืองานผลิต ส่วนใหญ่ จะใช้เครื่องมือวัด ตัด ตอก เจาะ ไส ประกอบการเชื่อมประสาน เครื่องมืองานช่าง หมายถึง สิ่งที่ใช้ในการซ่อม สร้าง และดัดแปลงเกี่ยวกับงานช่าง เช่น การตัด การวัด การ เจาะ การไส การเชื่อมประสาน การประกอบ การติดตั้ง 4. สาระการเรียนรู้ เครื่องมือช่างพื้นฐาน 5. จุดประสงค์การเรียนรู้ 5.1 ด้านความรู้ - บอกประเภทและลักษณะการใช้งานของเครื่องมือช่างพื้นฐานได้(K) - เลือกใช้เครื่องมือช่าง ให้ถูกต้องเหมาะสมกับชนิดของงาน (K) 5.2 ด้านทักษะ/กระบวนการ - ปฏิบัติการใช้เครื่องมือช่างได้ถูกต้อง ถูกวิธี - ปฏิบัติการดูแลบำรุงรักษาและจัดเก็บเครื่องมือช่างพื้นฐานได้ (P) 5.3 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ - มีเจตคติที่ดีต่อปฏิบัติงานช่าง การบำรุงรักษาเครื่องมือช่าง มีความรับผิดชอบ และรักษาความ สะอาดหลังการปฏิบัติงาน 6. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นตอนหรือกระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่1 ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน 1. ครูทำการเช็คชื่อนักเรียนที่เข้าชั้นเรียน 2. ครูแจกแบบทดสอบก่อนเรียนให้นักเรียนทำ 3. ครูและนักเรียนกล่าวคำทักทายเพื่อสร้างสัมพันธไมตรีต่อกัน นำเข้าสู่บทเรียนโดยการใช้คำถาม กระตุ้นความคิดและตรวจสอบความรู้เดิม ดังต่อไปนี้ เพื่อนำเข้าสู่การอธิบายความหมายของเครื่องมือช่างพื้นฐาน - เครื่องมือช่างที่นักเรียนรู้จักมีอะไรบ้าง ใช้ทำอะไร (แนวการตอบ – ค้อนใช้ตอกตะปู, – ตลับเมตรใช้วัดหาระยะหรือวัดขนาดของชิ้นงาน, - คีมตัดใช้ตัดลวดตัดสายไฟฟ้า, - เลื่อยตัดเหล็กใช้ตัดเหล็ก เป็นต้น)
14 - การบำรุงรักษา และการจัดเก็บเครื่องมือช่างควรทำอย่างไร พร้อมยกตัวอย่าง (แนวการ ตอบ – ค้อนหลังใช้เสร็จให้ทาด้วยน้ำมันตรงหัวค้อนและจัดเก็บในชั้นวางให้เรียบร้อย, – ตลับเมตรหลังใช้เสร็จให้เช็ด ทำความสะอาด, - คีมตัดหลังใช้เสร็จให้หยอดน้ำมันตรงจุดหมุนและทาน้ำมันจัดเก็บในกล่องเครื่องมือหรือชั้นวางให้ เรียบร้อย, - เลื่อยตัดเหล็กหลังใช้เสร็จให้คลายใบเลื่อยเพื่อลดการตึงใบเลื่อยก่อน จากนั้นค่อยทำความสอาดและทา ด้วยน้ำมันจัดเก็บในชั้นให้เรียบร้อย เป็นต้น) 4. ครูนำชุดสื่อการสอนเครื่องมือช่างพื้นฐานให้นักเรียนได้เรียนรู้ลองผิดลองถูก รายละเอียดดังครู อธิบายหน้าชั้นเรียน เพื่อให้นักเรียนเกิดทักษะการเรียนรู้เพิ่มมากขึ้น 5. นักเรียนทบทวนความรู้เกี่ยวกับเครื่องมือช่าง ขั้นที่2 ขั้นสอน 1. ครูให้นักเรียนดูภาพ หรือสื่อจริงเกี่ยวกับเครื่องมือช่างต่างๆ แล้วทำการสาธิตการใช้งาน และเปิด โอกาสให้นักเรียนวิพากษ์วิจารณ์ซักถามข้อสงสัย 2. ให้นักเรียนอาสาสมัคร 3-4 คน เล่าประสบการณ์พร้อมทั้งสาธิตวิธีการทำงานเกี่ยวกับเครื่องมือ ช่างพื้นฐาน และบอกวิธีในการบำรุงรักษาและจัดเก็บอย่างไร 3. นักเรียนศึกษาความรู้เรื่องเครื่องมือช่างพื้นฐาน รายวิชาเพิ่มเติม งานช่าง ม.4-6 และศึกษาหา ความรู้เพิ่มเติมจากกูเกิลและยูทูป 4. ครูชี้แจงรายละเอียดของใบงาน และให้นักเรียนวางแผนการทำงานที่เกี่ยวกับงานช่างในบ้านของ ตนเอง โดยระบุประเภทของเครื่องมือช่างที่ใช้ทำงาน มีวิธีใช้งาน วิธีการบำรุงรักษาและการจัดเก็บเครื่องมือช่าง อย่างไรลงในใบงานที่ 1.2.1 5. ครูแนะนำเพิ่มเติมเกี่ยวกับหลักการปฏิบัติงานและผลงานที่นักเรียนนำเสนอ ขั้นที่3 ขั้นสรุป 1. นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความสมัครใจ 3-4 คน ร่วมกันสรุปเกี่ยวกับเครื่องมือช่างโดยเขียนแผนผัง ความคิด แล้วนำเสนอผลงานหน้าชั้นเรียน 2. ครูแจกแบบทดสอบหลังเรียนให้นักเรียนทำ ขั้นที่4 ขั้นฝึกฝนนักเรียน 1. นักเรียนวางแผนการปฏิบัติงานที่เกี่ยวกับงานช่างในบ้านของตนเอง 2. นักเรียนช่วยกันวิเคราะห์หาข้อมูลทำแผนผังความคิด 3. นักเรียนนำเสนอผลงานแผนผังความคิดหน้าชั้นเรียน 4. นักเรียนฝึกทำแบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน
15 ขั้นที่5 ขั้นนำไปใช้ นักเรียนนำหลักการใช้เครื่องมือช่างและการบำรุงรักษาไปใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวัน 7. สื่อการเรียนรู้/หรือแหล่งการเรียนรู้ที่ใช้ประกอบการสอน 1. หนังสือเรียนงานช่าง ระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4-6 บริษัท สำนักพิมพ์แม็ค จำกัด 2. สื่อเพาเวอร์พ้อย รูปภาพเครื่องมือช่าง 3. เครื่องมือช่าง เช่น สว่าน ค้อน คีม ไขควง เป็นต้น 4. สื่อยูทูป และเว็บไซต์เกี่ยวกับการเครื่องมือช่าง 8. การวัดและการประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้(K) ด้านทักษะ/กระบวนการ (P) ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์(A) 1. สังเกตการตอบคำถาม และการ พูดอธิบาย 2. ตรวจผลงานการวางแผนการ ปฏิบัติงานที่เกี่ยวกับเครื่องมือช่าง พื้นฐาน 3. ตรวจผลงานการทำใบงาน ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ 4. ตรวจสอบจากแบบทดสอบก่อน เรียน/หลังเรียน 1. สังเกตทักษะในการใช้เครื่องมือ ช่างในการปฏิบัติงาน 2. ประเมินพฤติกรรมนักเรียนตาม แบบประเมินด้านทักษะ/ กระบวนการ 3. ประเมินจากทักษะการแก้ไข ปัญหาที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติงาน 1. สังเกตความเอาใจใส่ในการ ทำงาน 2. ประเมินพฤติกรรมนักเรียนตาม ประเมินด้านคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม 3. ประเมินการใช้ทรัพยากรอย่าง คุ้มค่าและยั่งยืน 9. ใบงาน ใบแผนผังความคิดเห็น และแบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน (พร้อมเฉลย )
16 ใบงานที่ 1.2.1 เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน กลุ่มที่................................................ สมาชิกภายในกลุ่ม 1. .............................................................. 2................................................................... 3. ............................................................... 4................................................................... คำชี้แจง : ให้นักเรียนเขียนชื่อเครื่องมือช่างในแต่ละประเภทอย่างละหนึ่งตัวอย่าง พร้อมทั้งวาดภาพประกอบ บอก วิธีการใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ ลงในตารางที่กำหนดให้ ให้ถูกต้อง 1. เครื่องมือวัด ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและ จัดเก็บ ……………………… ……………………… ……………………… …………………………………………….. …………………………………………….. ……………………………….…………… …………………………………………….. ……………………………….……………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ………………………………….. ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….. ………………………………..… …………………………………. ……………………………….…. 2. เครื่องมือตัดและผ่า ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและ จัดเก็บ ……………………… ……………………… ……………………… …………………………………………….. …………………………………………….. ……………………………….…………… …………………………………………….. ……………………………….……………. ……………………………...……………. ………………………………….. ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….
17 3. เครื่องมือตอก ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและ จัดเก็บ ……………………… ……………………… ……………………… …………………………………………….. …………………………………………….. ……………………………….…………… …………………………………………….. ……………………………….……………. ……………………………...……………. ………………….………………………… ………………………...…………….…… …………….………………………….…… ……………………………...……………. ………………………………….. ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….. ………………………………..… …………………………………. ………………………………… …...…………….……………… ….………………………….…… ……................................... 4. เครื่องมือขันและไข ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและ จัดเก็บ ……………………… ……………………… ……………………… …………………………………………….. …………………………………………….. ……………………………….…………… …………………………………………….. ……………………………….……………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ………………………………….. ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….. ………………………………..… …………………………………. ……………………………….…. ……………………………...… ………….………………….….
18 5. เครื่องมือจับยึด ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและ จัดเก็บ ……………………… ……………………… ……………………… …………………………………………….. …………………………………………….. ……………………………….…………… …………………………………………….. ……………………………….……………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ………………………………….. ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….. ………………………………..… …………………………………. ……………………………….…. ……………………………...… ………….………………….…. 6. เครื่องมือไสตกแต่ง ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและ จัดเก็บ ……………………… ……………………… ……………………… …………………………………………….. …………………………………………….. ……………………………….…………… …………………………………………….. ……………………………….……………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ………………………………….. ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….. ………………………………..… …………………………………. ……………………………….…. ……………………………...… ………….………………….……
19 7. เครื่องมือเจาะ ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและ จัดเก็บ ……………………… ……………………… ……………………… …………………………………………….. …………………………………………….. ……………………………….…………… …………………………………………….. ……………………………….……………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ……………………………...……………. ………………….…………………………. ………………………………….. ………………………………….. ………………………………..… ………………………………….. ………………………………..… …………………………………. ……………………………….… ……………………………...… ………….………………….….
20 เฉลยใบงานที่ 1.2.1 เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน กลุ่มที่................................................ สมาชิกภายในกลุ่ม 1. .............................................................. 2................................................................... 3. ............................................................... 4................................................................... คำชี้แจง : ให้นักเรียนเขียนชื่อเครื่องมือช่างในแต่ละประเภทอย่างละหนึ่งตัวอย่าง พร้อมทั้งวาดภาพประกอบ บอก วิธีการใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ ลงในตารางที่กำหนดให้ ให้ถูกต้อง 1. เครื่องมือวัด ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ ไม้บรรทัด - ใช้สำหรับวัดระยะสั้นๆ และใช้ขีด เส้นตรง - วางไม้บรรทัดลงบนชิ้นงานที่ต้องการ วัด หรือขีดเส้นตรง - ทำความสะอาดหลังเลิกใช้ งาน และจัดเก็บไว้ในชั้นวาง กล่องเก็บเครื่องมือให้ เรียบร้อย 2. เครื่องมือตัดและผ่า ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ เลื่อยลันดา - ใช้ขีดเส้นไม้ตามแนวที่จะตัด - ยึดไม้ให้แน่น - วางเลื่อยลงชิดกับเส้นบนส่วนที่จะ ตัดทิ้ง แล้วชักเลื่อยขึ้นก่อน โดยวางหัว แม่มือนำแนวการเลื่อย - เลื่อยสั้นๆ หลายๆ ครั้ง จนแน่ใจว่าใบ เลื่อยจมลงไปในเนื้อไม้พอสมควร - หลังการใช้งานให้ใช้แปลง ทำความสะอาดทุกส่วน ทา ด้วยน้ำมัน แล้วเก็บไว้ในที่ เก็บให้เรียบร้อย
21 - เลื่อยยาวๆ ติดติดต่อกันอย่าง สม่ำเสมอ โดยเอียงฟันเลื่อยทำมุม ประมาณ 15 – 30 องศากับไม้ - ก่อนไม้จะขาดต้องเลื่อยสั้นๆ ใช้มือ ซ้ายจับส่วนที่จะทิ้งเพื่อป้องกันไม่ให้ไม้ เกิดการฉีกขาด 3. เครื่องมือตอก ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ ค้อนหงอน - ใช้ตอก งัด หรือดัดตะปู หรือใช้สำหรับ ตอก เคาะ วัสดุอุปกรณ์ต่างได้ - ก่อนใช้ค้อนควรตรวจดูหัวค้อนกับด้าม จับว่าสวมกันแน่นหรือไม่ - ใช้มือข้างที่ถนัดจับค้อน จับค่อนไปทาง ปลายด้าม - วางหน้าค้อนลงบนหัวตะปูหรือชิ้นงาน ที่จะตอก - หากเป็นการตอกตะปูให้ตอกเบาๆ ให้ ตะปูเกาะเนื้อไม้ก่อน - ยกค้อนสูงประมาณระดับไหล่ ด้าม ค้อนอยู่ในแนวดิ่ง - ตอกลงให้หน้าค้อนสัมผัสกับชิ้นงาน เพื่อให้ได้มุมฉาก - เลือกชนิดค้อนให้เหมาสม กับงาน - เมื่อใช้เสร็จแล้วควรเช็ดทำ ความสะอาด แล้วทานำมัน ที่หัวค้อนเพื่อป้องกันสนิม
22 4. เครื่องมือขันและไข ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ ไขควงแฉก - ใช้ขันสกรูที่มีช่องผ่าสี่แฉก - โดยปกติสกรูจะเป็นเกลียวขวาขันสกรู เข้าให้ขันตามเข็มนาฬิกา และขันสกรู ออกให้ขันทวนเข็มนาฬิกา - จับไขควงให้แน่ โดยด้ามของไขควงให้ อยู่ในอุ้งผ่ามือแล้วทำการขันสรู - ใช้ไขควงให้เหมาะกับ ลักษณะงานและร่องของ นอตสกรู - อย่าใช้ไขควงสำหรับตอก เพราะจะทำให้ไขควงชำรุด - หลังใช้งานเช็ดทำความ สะอาด แล้วเก็บใส่กล่อง เครื่องมือ หรือซองเก็บให้ เรียบร้อย 5. เครื่องมือจับยึด ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ คีมรวม - ใช้ตัด จับ ม้วนโลหะ - จับคีบให้แน่แล้วทำการตัด จับ หรือ ม้วนโลหะ - ใช้คีมให้ถูกประเภทของ งาน - ไม่ควรบีบคีมแรงเกินไป เพราะจะทำให้คีมหัก - ไม่ควรใช้ค้อนทุบคีมแทน การตัด - ไม่ใช้คีมแทนค้อนหรือ เครื่องมืออื่นๆ - หลังใช้งานเช็ดให้สะอาด หยดน้ำมันที่จุดหมุน แล้ว ชโลมด้วยน้ำมัน
23 6. เครื่องมือไสตกแต่ง ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ กบล้างสั้น มีความยาว 6-8 นิ้ว - ใช้ไสไม้ที่มีผิวขรุขระ แอ่น บิดงอ ซึ่งใบ กบจะทำมุมกับตัวกบ 45 องศา - ใช้มือสองข้างจับกบให้แน่น ดันกบไป ข้างหน้า ให้ตัวกบเลื่อนไปบนผิวอย่าง สม่ำเสมอ อย่าให้กบเอียงหรือตะแคง - ขณไสกบให้โน้มตัวตามกบไปด้วย แล้ว ค่อยๆ ก้าวเท้าไปข้างหน้าเพื่อให้น้ำหนัก ตัวช่วยออกแรงไสไปด้วย - หลังการใช้งานต้องทำ ความสะอาด และชโลมด้วย น้ำมันบางๆ บนส่วนที่เป็น โลหะ - ควรสำรวจความคมของใบ กบก่อนใช้งานทุกครั้ง 7. เครื่องมือเจาะ ชื่อเครื่องมือ รูปภาพ การใช้งาน/วิธีใช้งาน การบำรุงรักษาและจัดเก็บ สว่านไฟฟ้า - ใช้สำหรับเจาะรูเพื่อใส่สกรูหรือเดือย - ก่อนเจาะเหล็กทุกครั้งควรใช้เหล็ก ตอกนำศูนย์ตรงจุดที่ต้องการเจาะ เพื่อให้ดอกสว่านลงถูกตำแหน่ง - ใช้ดอกจำปาในการขันจับยึดดอก สว่านทุกครั้ง - ควรจับสว่านให้กระชับและตรงจุดที่ เจาะ - การเจาะต้องออกแรงกดให้สัมพันธ์กับ การหมุน เพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้ - ในการเจาะชิ้นงานให้ทะลุทุกประเภท จะต้องมีวัสดุรองรับชิ้นงานเสมอ เพื่อ กันไม่ให้ดอกสว่านหัก - ทำความสะอาดทุกครั้ง หลังจากใช้งานเสร็จ - ตรวจเช็คสายของสว่าน ไฟฟ้าดูว่ามีความปลอดภัย ทั้งก่อนใช้งานและหลังจาก ใช้งาน - เก็บสว่านเข้ากล่องให้ เรียบร้อยหลังใช้งานเสร็จ
24 ใบแผนผังความคิดเห็นที่ 1.2.1 เรื่องเครื่องมือช่างพื้นฐาน กลุ่มที่................................................ สมาชิกภายในกลุ่ม 1. .............................................................. 2................................................................... 3. ............................................................... 4................................................................... เครื่องมือช่าง
25 เฉลยใบแผนผังความคิดเห็นที่ 1.2.1 เรื่องเครื่องมือช่างพื้นฐาน กลุ่มที่................................................ สมาชิกภายในกลุ่ม 1. .............................................................. 2................................................................... 3. ............................................................... 4................................................................... 1. เครื่องมือวัด - ไม้บรรทัด - ตลับเมตร - ฉาก - ขอขีดไม้ 2. เครื่องมือตัดและผ่า - มีด - เลื่อย 3. เครื่องมือตอก - ค้อน 6. เครื่องมือไสตกแต่ง - กบ - ตะไบ 7. เครื่องมือเจาะ - สว่าน - สิ่ว - เลื่อยลันดา - เลื่อยฉลุ - เลื่อยตัดเหล็ก - ค้อนหงอน - ค้อนหัวกลม - ค้อนยาง - ค้อนปอนด์ - ประแจแหวน - ประแจปากตาย - ประแจบล็อก - ประแจคอม้า - ไขควงแบน - ไขควงแฉก - ไขควงบล็อก - คีมตัด - คีมรวม - คีมปากเลื่อน - คีมล็อก - คีมปากนกแก้ว - ตะไบแบน - ตะไบท้องปลิง - ตะไบสามเหลี่ยม - ตะไบกลม - ตะไบบุ้ง - สว่านมือ - สว่านไฟฟ้า - สว่านข้อเสือ เครื่องมือช่าง 4. เครื่องมือไขและขัน - ประแจ - ไขควง 5. เครื่องมือจับยึด - คีม - ซีแค้ม - ปากกาจับชิ้นงาน - กบล้างสั้น - กบล้างยาว - กบขูด
26 แบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน คำชี้แจง ให้นักเรียนเขียน ล้อมรอบคำตอบที่ถูกต้อง 1. ข้อใดคือความหมายของงานช่าง ก. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการซื้อ การขาย การผลิต ข. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการสร้าง การผลิต การซ่อม ค. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการรับเหมา การผลิต การซ่อม ง. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการซื้อ การแลกเปลี่ยน การซ่อม 2. คุณธรรมข้อใดนำมาซึ่งความสำเร็จของช่าง ก. พรหมวิหาร 4 ข. อิทธิบาท 4 ค. ฆราวาสธรรม 4 ง. ไตรสิกขา 3. ฉากเป็นมีลักษณะอย่างไร ก. มี 45 องศา และ 90 องศา ในฉากเป็น ข. เป็นไม้บรรทัดฉากยึดกับด้ามฉาก ค. วัดได้เฉพาะมุม 90 องศา ง. สามารถวัดได้ทุกมุม 4. เลื่อยฉลุมีหน้าที่สำคัญคือ ก. เลื่อยตัดไม้ ข. เลื่อยตัดเหล็ก ค. เลื่อยงานชิ้นเล็ก ง. เลื่อยผ่าตามเสี้ยนไม้ 5. สว่านชนิดใดใช้กับงานประดิษฐ์หรืองานที่ ต้องการความประณีต ก. สว่านไฟฟ้า ข. สว่านข้อเสือ ค. สว่านมือ ง. สว่านบิดหลา คิวอาร์โค้ด แบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน
27 6. ค้อนชนิดใดเป็นค้อนช่างไม้ ก. ค้อนหงอน ข. ค้อนหัวกลม ค. ค้อนไม้ ง. ค้อนตีตะปู 7. ถ้านักเรียนจะเปลี่ยนยางอะไหล่รถยนต์ ควรใช้เครื่องมือใด ก. ประแจเลื่อน ข. ประแจแหวน ค. ประแจปากตาย ง. ประแจบล็อก 8. สเกลของไม้บรรทัดที่ใช้ในการวัดความยาว ก. มิลลิเมตร เซนติเมตร ข. มิลลิเมตร เซนติเมตร นิ้ว ค. เซนติเมตร นิ้ว ง. เซนติเมตร นิ้ว ฟุต 9. หากนักเรียนต้องการรับคมของใบเลื่อย ควรใช้ตะไบชนิดใด ก. ตะไบสามเหลี่ยม ข. ตะไบท้องปลิง ค. ตะไบแบน ง. ตะไบบุ้ง 10. กบชนิดใดใช้ไสแต่งไม้โค้งเพื่อให้ผิวเรียบ ก. กบล้างสั้น ข. กบล้างยาว ค. กบโค้ง ง. กบผีเสื้อ
28 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน/หลังเรียน คำชี้แจง ให้นักเรียนเขียน ล้อมรอบคำตอบที่ถูกต้อง 1. ข้อใดคือความหมายของงานช่าง ก. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการซื้อ การขาย การผลิต ข. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการสร้าง การผลิต การซ่อม ค. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการรับเหมา การผลิต การซ่อม ง. งานพื้นฐานเกี่ยวกับการซื้อ การแลกเปลี่ยน การซ่อม 2. คุณธรรมข้อใดนำมาซึ่งความสำเร็จของช่าง ก. พรหมวิหาร 4 ข. อิทธิบาท 4 ค. ฆราวาสธรรม 4 ง. ไตรสิกขา 3. ฉากเป็นมีลักษณะอย่างไร ก. มี 45 องศา และ 90 องศา ในฉากเป็น ข. เป็นไม้บรรทัดฉากยึดกับด้ามฉาก ค. วัดได้เฉพาะมุม 90 องศา ง. สามารถวัดได้ทุกมุม 4. เลื่อยฉลุมีหน้าที่สำคัญคือ ก. เลื่อยตัดไม้ ข. เลื่อยตัดเหล็ก ค. เลื่อยงานชิ้นเล็ก ง. เลื่อยผ่าตามเสี้ยนไม้ 5. สว่านชนิดใดใช้กับงานประดิษฐ์หรืองานที่ต้องการความประณีต ก. สว่านไฟฟ้า ข. สว่านข้อเสือ ค. สว่านมือ ง. สว่านบิดหลา
29 6. ค้อนชนิดใดเป็นค้อนช่างไม้ ก. ค้อนหงอน ข. ค้อนหัวกลม ค. ค้อนไม้ ง. ค้อนตีตะปู 7. ถ้านักเรียนจะเปลี่ยนยางอะไหล่รถยนต์ ควรใช้เครื่องมือใด ก. ประแจเลื่อน ข. ประแจแหวน ค. ประแจปากตาย ง. ประแจบล็อก 8. สเกลของไม้บรรทัดที่ใช้ในการวัดความยาว ก. มิลลิเมตร เซนติเมตร ข. มิลลิเมตร เซนติเมตร นิ้ว ค. เซนติเมตร นิ้ว ง. เซนติเมตร นิ้ว ฟุต 9. หากนักเรียนต้องการรับคมของใบเลื่อย ควรใช้ตะไบชนิดใด ก. ตะไบสามเหลี่ยม ข. ตะไบท้องปลิง ค. ตะไบแบน ง. ตะไบบุ้ง 10. กบชนิดใดใช้ไสแต่งไม้โค้งเพื่อให้ผิวเรียบ ก. กบล้างสั้น ข. กบล้างยาว ค. กบโค้ง ง. กบผีเสื้อ
30 แบบประเมินพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล วิชา งานช่าง 4-6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 งานช่างในบ้าน เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน ระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ภาคการเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 ชื่อ………………………………………………………….............….เลขที่………………………………ชั้น...................................………….. คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในช่องที่ตรงกับ ระดับคะแนน ลำดับ รายการประเมิน ระดับคะแนน 4 3 2 1 1 ตั้งใจ เพียรพยายามในการเรียนและเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ 2 แสวงหาความรู้จาก แหล่งเรียนรู้ต่างๆ ด้วยการเลือกใช้สื่ออย่างเหมาะสม 3 มีความรับผิดชอบในการปฏิบัติหน้าที่การงาน 4 ทำงานด้วย ความเพียร พยายาม และ อดทนเพื่อให้งานสำเร็จตามเป้าหมาย 5 มีวินัย ตรงต่อเวลา รวมคะแนน ผลการประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอให้ 4 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมเป็นครั้งคราวให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมเพียงเล็กน้อยให้ 2 คะแนน ไม่ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมให้ 1 คะแนน เกณฑ์การผ่าน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ - ระดับคะแนน ดี ผ่านเกณฑ์ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 18 – 20 ดีมาก 14 – 17 ดี 10 – 13 พอใช้ ต่ำกว่า 10 ปรับปรุง ลงชื่อ........................................ผู้ประเมิน (นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา) ..................../.................................../............. ...
31 แบบประเมินทักษะในการทำงานร่วมกัน วิชา งานช่าง 4-6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 งานช่างในบ้าน เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน ระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ภาคการเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 กลุ่มที่................................................ สมาชิกภายในกลุ่ม 1. .............................................................. 2................................................................... 3. ............................................................... 4................................................................... คำชี้แจง ให้ทำเครื่องหมาย / ในช่องที่ตรงกับความเป็นจริง ลำดับที่ รายการพฤติกรรม ระดับคะแนน 3 2 1 1 ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 2 ทำงานเสร็จทันตามกำหนดเวลา 3 ความร่วมมือในการทำงาน 4 ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ 5 ความตั้งใจในการทำงาน 6 มีทักษะในการค้นคว้าหาข้อมูลได้ด้วยตนเอง รวมคะแนน ผลการประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การผ่าน - ระดับคะแนนดีผ่านเกณฑ์ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 16 – 18 ดีมาก 13 – 15 ดี 10 – 12 พอใช้ ต่ำกว่า 10 ปรับปรุง ลงชื่อ.........................................ผู้ประเมิน (นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา) ..................../.................................../............. ...
32 แบบประเมิน ใบงานที่ 1.2.1 เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน วิชา งานช่าง 4-6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 งานช่างในบ้าน เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน ระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ภาคการเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 กลุ่มที่................................................ สมาชิกภายในกลุ่ม 1. .............................................................. 2................................................................... 3. ............................................................... 4................................................................... คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ลงในช่องที่ตรงกับ ระดับคะแนน ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 5 4 3 2 1 1 การวางแผนการทำงานร่วมกัน 2. การปฏิบัติงานตามแผนที่วางไว้ 3. การแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบ 4. ผลงานที่ได้ตรงตามเป้าหมาย 5 แนวทางการนำไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิต รวม เกณฑ์การให้คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ 5 = ดีเยี่ยม 4= ดีมาก 3 = ดี 2 = พอใช้ 1 = ปรับปรุง เกณฑ์การผ่าน - ระดับคะแนนดีผ่านดี ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 21 - 25 ดีเยี่ยม 16 - 20 ดีมาก 11 - 15 ดี 6 - 10 พอใช้ 1 - 5 ปรับปรุง ลงชื่อ.........................................ผู้ประเมิน (นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา) ..................../.................................../............. ...
33 แบบประเมินการอภิปรายแสดงความคิดเห็น วิชา งานช่าง 4-6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 งานช่างในบ้าน เรื่อง เครื่องมือช่างพื้นฐาน ระดับชั้น มัธยมศึกษาปีที่ 4-6 ภาคการเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 คำชี้แจง :ให้ประเมินจากการสังเกตการร่วมอภิปรายในระหว่างเรียน และการปฏิบัติกิจกรรมกลุ่มโดยให้ระดับ คะแนนลงในตารางที่ตรงกับพฤติกรรมของผู้เรียน เลขที่ ชื่อ-นามสกุล รายการประเมิน รวม 15 คะแนน สรุปผล การประเมิน การแสดงความคิดเห็น ยอมรับฟังความคิดเห็น ของผู้อื่น ตรงประเด็น สมเหตุสมผล มีความเชื่อมั่น ในการแสดงออก คะแนน ที่ทำได้ ผ่าน ไม่ผ่าน เกณฑ์การให้คะแนน 3 = ดี 2 = พอใช้ 1 = ต้องปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน : นักเรียนได้คะแนน 10 คะแนนขึ้นไป ถือว่าผ่านเกณฑ์ ลงชื่อ.........................................ผู้ประเมิน (นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา) ..................../.................................../............. ...
34 บันทึกการตรวจและข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ............................................................................................................................. ............................................................. ............................................................................................................................. ............................................................. .......................................................................................................................................................................................... (ลงชื่อ)…………………………………………… (........................................) ตำแหน่ง............................................... บันทึกการตรวจและข้อเสนอแนะของรองผู้อำนวยการงานวิชาการ ............................................................................................................................. ............................................................. ............................................................................................................................. ............................................................. ...................................................................................................................................................... .................................... (ลงชื่อ)…………………………………………… (........................................) ตำแหน่ง รองผู้อำนวยการโรงเรียน................................. บันทึกการตรวจและข้อเสนอแนะของผู้อำนวยการสถานศึกษา .......................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................. ............................................................................................................................. ............................................................. (ลงชื่อ)…………………………………………… (.........................................) ตำแหน่ง ผู้อำนวยการโรงเรียน.......................................
35 บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้ 1. ความสำเร็จในการจัดการเรียนรู้ ............................................................................................................................. ............................................................. .......................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................... ........................................................... ............................................................................................................................. ............................................................. ..................................................................................................................................................... ..................................... 2. ปัญหา/อุปสรรคในการจัดการเรียนรู้ ............................................................................................................................. ............................................................. .......................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................. ............................................................................................................................. ............................................................. .................................................................................................................................................... ...................................... 3. สิ่งที่ไม่ได้ปฏิบัติตามแผน .......................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................. ............................................................................................................................. ............................................................. .............................................................................................................................................. ............................................ .......................................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................................ 4. การปรับปรุงแผนการจัดการเรียนรู้ ............................................................................................................................. ............................................................. ................................................................................................................................... ....................................................... .......................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................. ......................................................... ............................................................................................................................. ............................................................ (ลงชื่อ)………………………………………….ผู้สอน (นายจักรพงศ์ จันทร์มาลา) ........../...................../...............