วิชวิ าสุขศึกษาเเละพละศึกษาภาคเรีย รี นที่ 2 ปีการศึกษา พ.ศ 2566 จัดทำ โดย เด็กหญิง กัญญาณัฐ ปิ่นประวัติ ป.6 เลขที่19 ประวัติกีฬาตะกร้อ ร้ เสนอ คุณ คุ ครู ณัฐพงศ์ เเสงมณี โรงเรีย รี นวัด วัธรรมสถิติ์ ถิติ์ วราราม อ.เมือ มื ง จัง จั หวัด วั สมุท มุ รสงคราม
คำ นำ รายงานเล่ม ล่ นี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชวิ าสุขศึกษาและพละ ศึกษา โดยมีวั มี ต วั ถุป ถุ ระสงค์เ ค์ พื่อ พื่ ให้ความรู้ค รู้ วามเข้า ข้ใจในเรื่อ รื่ ง ประวัติ วั กี ติ ฬกี าวอลเลย์บ ย์ อลในประเทศและต่า ต่ งประเทศและกฎ กติก ติ าพื้น พื้ ฐานของวอลเลย์บ ย์ อลผู้จั ผู้ ด จั ทำ หวัง วั เป็นอย่า ย่ งยิ่งว่า ว่ รายงานฉบับ บั นี้จะเป็นประโยชน์ต่อ ต่ ผู้ส ผู้ นใจและต้อ ต้ งการ ค้น ค้ คว้า ว้ ข้อ ข้ มูลในเรื่อ รื่ งวอลเลย์บ ย์ อลหากมีข้ มี อ ข้ ผิด ผิ พลาดประการ ใด ผู้จั ผู้ ด จั ทำ ขออภัย ภั มา ณ ที่นี้ เด็กหญิง กัญญาณัฐ ปิ่นประวัติ
ประวัติวอลเลย์บอลใน ประเทศไทย ประวัติวอลเลย์บอลในประเทศไทย วอลเลย์บอลได้แพร่ห ร่ ลายเข้ามาในไทย ตั้งแต่เมื่อใดไม่มีหลักฐานยืนยันแน่ชัด เพียงแต่ทราบกันว่าในระยะแรกๆ เป็นที่นิยมเล่นกันในหมู่ชาวจีนและชาวญวนมาก จนกระทั่งมีการแข่งขันระหว่างคณะ ชุมชน สโมสร และสมาคมขึ้น บางครั้งติดต่อ แข่งขันกันไปในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และมีการแข่งขันชิงถ้วย ทองคำ ทางภาคใต้ ปี พ.ศ. 2477 กรมพลศึกษาได้จัดพิมพ์กติกาวอลเลย์บอลขึ้น โดยอาจารย์นพคุณ พงษ์สุวรรณ เป็นผู้แปล และท่านเป็นผู้เชี่ยวชาญในกีฬาวอลเลย์บอลเป็นอย่างยิ่ง จึงได้รับ รั เชิญเป็นผู้บรรยายเกี่ยวกับเทคนิควิธีการเล่น ตลอดจนกติกาการแข่งขัน วอลเลย์บอล แก่บรรดาครูพลศึกษาทั่วประเทศในโอกาสที่กระทรวงศึกษาได้เปิด อบรมขึ้น ใน ปีนี้เองกรมพลศึกษาได้จัดให้มีการแข่งขันกีฬาประจำ ปีขึ้น และบรรจุกีฬา วอลเลย์บอลหญิงเข้าไว้ในรายการแข่งขันเป็นครั้งแรก พร้อ ร้ มทั้งในหลักสูตรของ โรงเรีย รี นพลศึกษากลางได้กำ หนดวิชาบังคับให้นักเรีย รี น หญิงเรีย รี นวิชาวอลเลย์บอล และเนตบอล สมัยนั้นมี น.อ.หลวงสุภชลาศัย ร.น. ดำ รงตำ แหน่งอธิบดีกรม พลศึกษา จนกระทั่งปี พ.ศ. 2500 ได้มีการจัดตั้ง “สมาคมวอลเลย์บอลสมัครเล่นแห่ง ประเทศไทย” (Amature Volleyball Association of Thailand) โดยมีวัตถุประสงค์ เพื่อสนับสนุนและเผยแพร่กี ร่ กีฬาวอลเลย์บอลให้เจริญ ริ รุดหน้า และดำ เนินการจัดการ แข่งขันวอลเลย์บอลในระบบ 6 คน มีหน่วยราชการอื่นๆ จัดการแข่งขันประจำ ปี เช่น กรมพลศึกษา กรมการคณะกรรมการกีฬามหาวิทยาลัย เทศบาลนครกรุงเทพฯ สภากีฬาทหาร ตลอดจนการแข่งขันกีฬาเขตแห่งประเทศไทย ได้มีการจัดแข่งขันทั้ง ประเภททีมชายและทีมหญิงประจำ ปีทุกปี
กีฬา วอลเลย์บอล ( Vol l eybal l) นั้น ถือกำ เนิดขึ้นตั้งแต่ปี ค.ศ.1 8 9 5 (พ.ศ. 2 4 3 8 ) โดย นายวิลเลียม จี . มอร์แกน (Wil liam G. Mor gan) ผู้อำ นวยการฝ่ายพลศึกษา ของสมาคม Y .M. C .A. ( Young Men’ s C h r i s tian As soc iation) ประ เทศสหรัฐอเมริกา ที่ต้องการมีกีฬา สำ หรับเล่นในช่ว งฤดูหนา วแทนกีฬากลา งแจ้ ง เพื่อออกกำ ลังกาย และพักผ่อนหย่อนใจยามหิมะตก โดย นายวิลเลียม จี . มอร์แกน เกิดไอเดียในการพัฒนากีฬา วอลเลย์บอลขึ้น ขณะที่เ ข ากำ ลังนั่งดูเทนนิส และ เลือกนำ เอาตา ข่ าย กลา งสนามของกีฬา เทนนิส มา เป็นส่วนประกอบในกีฬาที่เ ข าคิดค้น และ เลือกใช้ยา งในของลูกบาสเก็ตบอล มา เป็นลูกบอลที่ใช้ตีโต้ ตอบกันไปมา แต่ยา งในของลูกบาสเก็ตบอลกลับให้น้ำ หนักเบา จน เกินไป จึ ง เปลี่ยนไปใช้ลูกบาสเก็ตบอลแทน ซึ่งลูกบาสเก็ตบอลก็มี ขนาดใหญ่และน้ำ หนักมากจนเกินไปอีก เ ข า จึ งสั่งทำ ลูกบอลขึ้นมา ใหม่โดยเฉพา ะ ในขนาดเส้นรอบว ง 2 5 - 2 7 นิ้ว และกำ หนดน้ำ หนัก ไว้ที่ 8 - 1 2 ออนซ์ จ ากนั้นจึ งตั้งชื่อกีฬาชนิดนี้ว่ า มินโทเนตต์ (Mintone tt e ) ต่อมา ชื่อของ มินโทเนตต์ (Mintone tt e ) ถูกเปลี่ยนเป็น วอลเลย์บอล ( Vol l eybal l) หลังได้รับคำ แนะนำ จ าก ศาสตรา จ ารย์ อัลเฟรด ที เฮลสเตด ( P rof e s sor Al f r e d T . He l s t ead ) ในง าน ประชุมสัมมนาผู้นำ ทา งพลศึกษาที่วิทยาลัยสปริงฟิลด์ ( S p r ing - f i e l d Col l e g e ) เมื่อปี ค.ศ.1 8 9 6 (พ.ศ. 2 4 3 9 ) และกลายเป็นกีฬายอดนิยม ในหมู่ประชาชนชา วอเมริกัน จนแพร่หลายออกไปทั่วโลก รวมทั้งมี การปรับปรุงและพัฒนาอยู่เป็นระยะ ประวัติวอลเลย์บอลในต่าง ประเทศ
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 1 พื้นที่เล่นลูกบอล สนามมาตรฐานที่ใช้แข่งขันมีลักษณะเป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้าขนาด 18 x 9 เมตร ล้อมรอบด้วยเขตรอบสนาม กว้างอยางน้อย 3 เมตร ทุกด้าน ที่ว่างเหนือพื้นต้องไม่มีสิ่งใดกีดขวาง สูงขึ้นไปอย่างน้อย 7 เมตร จาก พื้นสนาม แต่สําหรับ รั การแข่งขันระดับโลกของสหพันธ์วอลเลย์บอล นานาชาติและการแข่งขันที่เป็นทางการ เขตรอบสนามต้องกว้างอย่าง น้อย 5 เมตร จากเส้นข้าง และ 6.5 เมตร จากเส้นหลัง ที่ว่างเหนือ สนามต้องสูงจากพื้นขึ้นไปอย่างน้อย 12.50 เมตร
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 2 ตาข่าย ตาข่ายจะถูกขึงเป็นแนวดิ่งเหนือเส้นแบ่งแดน สําหรับ รั ทีม ชาย ขอบบนสุดต้องสูงจากพื้น 2.43 เมตร ทีมหญิงสูง 2.24 เมตร โดยความสูงของตาข่ายวัดที่บริเ ริ วณกึ่งกลางของสนาม ความสูงของตาข่าย (ที่เหนือเส้นข้างทั้งสองด้าน) ต้องสูงเท่า กัน
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 3 ลูกบอล ลูกบอลจะต้องกลม ทําจากหนังฟอกหรือหนัง สังเคราะห์ที่ยืดหยุนได้ ห่อหุ้มลูกทรงกลม ทําด้วย ยาง หรือวัสดุที่คล้ายคลึงกัน สีของลูกบอลอาจเป็น สีอ่อนๆ เหมือนกันทั้งลูก หรืออาจเป็นหลายสี ผสมกันก็ได้ ลูกบอลต้องมีเส้นรอบวงยาว 65 – 67 เซนติเมตร มีน้ำ หนัก 260 – 280 กรัม และมีแรง ดันลม 0.30 – 0.325 กิโลกรัม/ตารางเซนติเมตร
กฎข้อที่ 4 ทีม ใน 1 ทีม ประกอบด้วย ผู้เล่นสูงสุด 12 คน รวมกับ คณะผู้ฝึกสอน ได้แก่ ผู้ ฝึกสอน 1 คน ผู้ช่วยผู้ฝึกสอนไม่เกิน 2 คน คณะแพทย์ได้แก่ นักกายภา พบําบัด 1 คน และแพทย์ 1 คน การแข่งขันในสนาม มีผู้เล่นตัวจริง ริ ทีมละ 6 คน โดยตำ แหน่งของผู้เล่นจะ ยืนด้านหน้า 3 คน ประกอบด้วยผู้เล่นตำ แหน่งที่ 4 (หน้าซ้าย), 3 (หน้า กลาง), 2 (หน้าขวา) ยืนด้านหลัง 3 คน ประกอบด้วยผู้เล่นตำ แหน่งที่ 5 (หลังซ้าย), 6 (หลังกลาง), 1 (หลังขวา) ซึ่งตำ แหน่งที่ 1 คือ ตำ แหน่งผู้เล่น เสิร์ฟร์ ส่วนผู้เล่นในสนามที่เหลือจะมีหน้าที่ของแต่ละคนดังตัวตั้ง หรือ รื ตัว เซ็ต ทำ หน้าที่ต่อบอลในจังหวะที่สอง โดยตั้งบอลให้กับตัวรุกเพื่อทำ คะแนน ตัวเซ็ตต้องปราดเปรีย รี วและว่องไว มีไหวพริบ ริ ที่ดีในการเลือกตัวรุก เพื่อทำ คะแนน ตัวบล็อกกลาง หรือ รื ตัวตีกลาง คือผู้เล่นที่สามารถรุกได้อย่างรวดเร็ว ร็ มักจะ อยู่ใกล้ตัวเซ็ต รวมไปถึงมีการบล็อกที่ดี สามารถขึ้นบล็อกคู่ด้านข้างของ สนามได้ แต่ละทีมมักจะมีผู้เล่นตำ แหน่งนี้ 2 คน ตัวตีด้านนอก หรือ รื ตัวตีด้านซ้าย หรือ รื ตัวตีหัวเสา ทำ หน้าที่ตบลูกหรือ รื บุก จากบริเ ริ วณหัวเสา ตัวตีจะต้องตบลูกได้แบบคงเส้นคงวาที่สุดในทีม เพราะ มักจะได้บอลจากตัวเซ็ตมากที่สุด แต่ละทีมมักจะมีผู้เล่นตำ แหน่งนี้ 2 ตัวตี ตรงข้าม หรือ รื ตัวตีด้านขวา ทำ หน้าที่เป็นแนวหน้าปกป้องเกมรุกของคู่แข่ง เป็นหลัก อยู่บริเ ริ วณเสาอากาศด้านขวา คอยบล็อกตัวตีด้านซ้ายของคู่แข่ง และบางครั้งทำ หน้าที่เป็นตัวเซ็ตสำ รองด้วย ตัวรับ รั อิสระ หรือ รื ลิเบโร คือผู้เล่นที่ชำ นาญเกมรับ รั เป็นพิเศษ เป็นตัวที่ต่อ บอลได้ดีที่สุดของทีม และจะต้องสวมชุดที่ต่างจากผู้เล่นคนอื่นในทีม ลิเบ โรไม่มีสิทธิ์บ ธิ์ ล็อกหรือ รื ตีบอลขณะบอลอยู่เหนือตาข่ายและไม่มีสิทธิ์เสิร์ฟร์ บอล (ยกเว้นในบางองค์กร) เมื่อเกมหยุดสามารถเปลี่ยนตัวกับผู้เล่นแดน หลังได้โดยไม่ต้องแจ้งผู้ตัดสิน ลิเบโรสามารถเซ็ตบอลเหนือศีรษะคล้ายตัว เซ็ตได้ เมื่อยืนอยู่หลังเส้นรุกเท่านั้นคนนี้ กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 5 หัวหน้าทีม ทั้งหัวหน้าทีมและผู้ฝึกสอน จะเป็นผู้รับ รั ผิดชอบความ ประพฤติและระเบียบวินัยของผู้ร่ว ร่ มทีม แต่มีข้อแม้ว่า ตัวรับ รั อิสระจะเป็นหัวหน้าทีมไม่ได้ ตลอดการแข่งขัน ผู้ฝึกสอนจะเป็นผู้ควบคุมการเล่นของทีมภายนอก สนาม เลือกผู้เล่น 6 คนแรก เปลี่ยนตัวผู้เล่นและขอ เวลานอก ส่วนผู้ช่วยผู้ฝึกสอนจะทําหน้าที่แทนผู้ ฝึกสอน เมื่อผู้ฝึกสอนต้องออกจากการทําหน้าที่
กฎข้อที่ 6 การได้คะแนน การแข่งขันวอลเลย์บอลจะแข่งกันเป็นเซตทั้งหมด 5 เซต โดยทีมที่ทำ ได้ 3 เซตก่อนจะเป็นทีมที่ชนะใน การแข่งขันนั้น ซึ่งแต่ละเซตจะแข่งกันเมื่อทีมใดทีม หนึ่งทำ คะแนนได้ 25 คะแนนก่อน (ยกเว้นเซต สุดท้ายจะแข่ง 15 คะแนน) หากทําคะแนนได้ 24 -24 คะแนนเท่ากัน จะต้องแข่งขันกันต่อไปจนกว่าทีมใด ทีมหนึ่งจะทําคะแนนนําห่าง 2 คะแนน (26 -24, 27– 25,……) โดยในการแข่งขันแต่ละทีมจะได้คะแนนเมื่อ ลูกบอลตกลงบนพื้นสนามในแดนของทีมตรงข้าม ฝ่่ายตรงข้ามทําผิดกติกา ฝ่ายตรงข้ามถูกทําโทษ กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 7 โครงสร้า ร้ งการแข่งขัน ก่อนการแข่งขันผู้ตัดสินที่ 1 จะทําการเสี่ยงเพื่อ ตัดสินว่า ทีมใดจะเสิร์ฟร์ ก่อน หรือ รื อยู่แดนใดในเซต แรก และถ้าต้องแข่งขันเซตตัดสิน จะต้องทําการ เสี่ยงใหม่อีกครั้ง หลังจากนั้นจะทำ การอบอุ่นร่า ร่ งกาย เป็นเวลาประมาณ 10 นาที จากนั้นผู้เล่นจะต้องยืน ประจำ ตำ แหน่งของตน จนกว่าจะมีการเสิร์ฟร์ ลูกบอล ผู้เล่นจึงจะสามารถเคลื่อนที่ไปอยูตําแหน่งต่างๆ ได้ ภายในแดนและเขตรอบสนามของตน
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 8 รูปแบบการเล่น ลูกจะอยู่ในการเล่นตั้งแต่ขณะที่ทําการเสิร์ฟร์ โดย ผู้ตัดสินที่ 1 เป็นผู้อนุญาต โดยลูกบอลที่เป็น ‘ลูก ดี’ คือการที่ลูกบอลถูกพื้นสนาม โดยส่วนใดส่วน หนึ่งของลูกได้สัมผัสพื้นสนาม รวมทั้งเส้นเขต สนาม ส่วน ‘ลูกตาย’ คือลูกไม่อยูในการเล่น ตั้งแต่ขณะที่มีการทำ ผิดกติกา โดยผู้ตัดสินคนใด คนหนึ่งเป็นผู้ให้สัญญาณนกหวีด ซึ่งการทําผิดกติ กาจะสิ้นสุดลงพร้อ ร้ มกับสัญญาณนกหวีด
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 9 การเล่นลูกบอล การถูกลูกบอล คือการกระทําใดๆ โดยผู้เล่นที่อยูใน การเล่นทุกลักษณะ ซึ่งแต่ละทีมสามารถถูกลูกได้ มากที่สุด 3 ครั้ง (นอกจากทําการบล็อก) เพื่อส่งลูก กลับไปยังทีมตรงข้าม ถ้าถูกลูกมากกว่านี้ถือว่าทํา ผิดกติกา และผู้เล่นคนหนึ่งจะไม่สามารถถูกลูกบอล 2 ครั้งติดต่อกันได้
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 10 ลูกบอลที่บริเ ริ วณตาข่าย ลูกบอลที่ส่งไปยังแดนของทีมตรงข้าม ต้องข้าม เหนือตาข่ายไปยังพื้นที่ ภายในแดนของฝ่ายตรง ข้าม โดยลูกบอลอาจถูกตาข่ายได้ในขณะที่กำ ลัง ข้ามตาข่าย
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 11 ผู้เล่นที่บริเ ริ วณตาข่ายในการบล็อก ผู้ บล็อกอาจล้ำ ตาข่ายเข้าไปถูกลูกบอลได้ ถ้าไม่ กีดขวางการเล่นลูกของทีมตรงข้าม หรือ รื มือของผู้เล่น อาจล้ำ ตาข่ายได้ ถ้าขณะถูกลูกเป็นการถูกลูกบอลใน แดนของทีมตนเอง แต่ผู้เล่นไม่สามารถถูกตาข่าย ระหว่างเสาอากาศ ในขณะที่กําลังเล่นลูกได้ จะถือว่า ผิดกติกาทันที
กฎข้อที่ 12 การเสิร์ฟร์ ผู้เสิร์ฟร์ จะต้องเสิร์ฟร์ จากด้านหลังของสนาม โดย ยืนไม่เลยแนวเส้นข้างและห้ามเหยียบเส้นหลัง โยนบอลและตีกลางอากาศให้บอลข้ามตาข่ายไป ยังแดนของคู่แข่งภายใน 8 วินาทีหลังกรรมการ ให้สัญญาณ และเมื่อฝ่ายเสิร์ฟร์ ชนะการเล่นลูกนั้น ผู้ที่ทําการเสิร์ฟร์ อยูแล้วจะทําการเสิร์ฟร์ ต่อ แต่หาก ฝ่ายรับ รั ลูกเสิร์ฟร์ ชนะในการเล่นลูกนั้น จะได้สิทธิ ทําการเสิร์ฟร์ และต้องหมุนตําแหน่งก่อนทําการ เสิร์ฟร์ ผู้เล่นที่หมุนจากตําแหน่งหน้าขวาไปยังตํา แหน่งหลังขวาจะเป็นผู้เสิร์ฟร์ กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 13 การหยุดการเล่น การหยุดการเล่น มีเพียงการขอเวลานอกและการ เปลี่ยนตัวเท่านั้น โดยแต่ละทีมสามารถขอเวลา นอกได้ไม่เกิน 2 ครั้ง และเปลี่ยนตัวผู้เล่นได้ไม่ เกิน 6 คน/เซต การขอเวลานอกแต่ละครั้งใช้เวลา 30 วินาที
กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล กฎข้อที่ 14 การหยุดพักและเปลี่ยนแดน การหยุดพักในช่วงเวลาระหว่างเซต จะพักเซตละ 3 นาที ระหว่างการหยุดพักจะทําการเปลี่ยนแดนด้วย ส่วนในเซตตัดสินจะเปลี่ยนแดนเมื่อทีมใดทีมหนึ่งทํา ได้ 8 คะแนน
กฎข้อที่ 15 ผู้เล่นตัวรับ รั อิสระ (LIBERO) แต่ละทีมจะมีสิทธิแต่งตั้งผู้เล่นที่รับ รั ได้ดีเป็นพิเศษ เป็นตัวรับ รั อิสระได้ถึง 2 คน แต่ในการแข่งขันจะมีผู้ เล่นตัวรับ รั อิสระในสนามได้เพียงคนเดียว ตัวรับ รั อิสระ จะต้องสวมชุดแข่งขันเฉพาะ ซึ่งมีสีที่แตกต่างจากเพื่อน ร่ว ร่ มทีมอยางชัดเจน และมีลักษณะการเล่นดังนี้ตัวรับ รั อิสระสามารถเปลี่ยนเข้าแทนผู้เล่นแดนหลังคนใด ก็ได้ ตัวรับ รั อิสระไม่สามารถทำ การรุกได้โดยสมบูรณ์จาก ทุกพื้นที่ของสนา ไม่อนุญาตให้ตัวรับ รั อิสระทําการเสิร์ฟร์ บล็อก หรือ รื พยายามบล็อ ไม่อนุญาตให้เพื่อนร่ว ร่ มทีมทําการรุกโดยสมบูรณ์ ขณะ ที่ลูกบอลอยูสูงกว่าขอบบนของตาข่าย ถ้าลูกนั้นมาจาก การส่งด้วยนิ้วมือของตัวรับ รั อิสระที่อยูในแดนหน้าของ ทีมตนเองกม กฎและกติกา การเล่น วอลเลย์บอล