Cud_natury_publikacja

The Drawa is a mysterious river which, as lowland rivers usually do, El Drawa es un río misterioso que, como río de llanura, durante
flows quite lazily for the most part of its 200 km course. However, su curso de doce kilómetros de largo, fluye de forma bastante
there are sections where it becomes restless and resembles sub- vaga. No obstante, hay tramos en los que se vuelve más inquieto
montane rivers. Its bed is covered by gravel and sand. If you are y se parece más bien a los ríos de pie de monte. Su fondo está
quiet you will certainly meet many beavers on your travel routes. cubierto por grava y arena. Si no hacemos ruido, seguramente en
After some distance the river becomes gentle again and the bed los recorridos de nuestros viajes encontraremos numerosos ca-
is overgrown by underwater meadows. These places are protected stores. Después, el río de nuevo se vuelve más suave y su fondo
by the Drawa National Park. The kayaking trip down the Drawa está cubierto por praderas subacuáticas. Estos lugares son pro-
River is the main attraction of the Park. tegidos por el Parque Nacional del Drawa. El descenso en piragua
In the Drawa National Park, there are natural habitats of impor- por el Drawa es la mayor atracción turística del parque.
tance for the European Community. En el terreno del Parque Nacional del Drawa se hallan hábitats
naturales importantes para la Comunidad Europea.

51

Bóbr europejski
(Castor fiber)

Podkarpackie

Najbardziej na południe wysunięty chro-
niony skrawek Polski to Bieszczadzki Park
Narodowy. Obejmuje on najwyższą część
Bieszczadów, ze słynącymi z urody po-
łoninami. Łąki te nie mają odpowiednika
w żadnych innych polskich górach.
Bieszczadzkie lasy, zdominowane przez
rudziejące jesienią buczyny, wydają się być
52 dzikie, ale tak naprawdę obfitują w ślady
minionej obecności ludzkiej. Tereny te
były dawniej gęściej zaludnione. Dziś, re-
likty opuszczonych wsi wykorzystują
niedźwiedzie, które po latach nieobecno-
ści zasiedliły Bieszczady.
W Bieszczadach występują rośliny i zwie-
rzęta niespotykane w innych częściach
Polski, np. największy europejski wąż
Eskulapa.
Żubry zostały tu zadomowione przez
ludzi. Obecnie, jest to jedyne miejsce
w Polsce, gdzie niedźwiedzie i żubry mają
szanse spotkać się i w realnej walce roz-
strzygnąć dylemat, komu należy się berło
króla karpackich lasów.
Jeśli szukacie samotności, niezwykłych,
twardych ludzi i unikalnych krajobrazów,
Bieszczady są idealnym miejscem.

The southernmost protected area El rincón protegido más al sur de 53
of Poland is the Bieszczady National Polonia es el Parque Nacional de los
Park. It occupies the highest part of Bieszczady. Abarca la parte superi-
the Bieszczady Mountains, with their or de los Bieszczady con praderas
polonina meadows which are famous alpinas, famosas por su belleza. Es-
for their beauty. These meadows tas praderas no tienen ningún otro
have no equivalents in any other Pol- equivalente en Polonia.
ish mountains. Los bosques de los Bieszczady, do-
The Bieszczady forests, dominated minados por los hayales que enroje-
by beech woods which become red cen en otoño, parecen salvajes, pero
in the autumn, seem to be wild, but en realidad abundan en huellas de la
as a matter of fact there are abun- antigua presencia humana. Antaño,
dant traces of past human activities. estos terrenos fueron mucho más
In earlier times these areas used to poblados. Hoy, los restos de las al-
be much more densely populated. deas abandonadas las aprovechan
Today the remains of abandoned vil- los osos que, tras años de ausencia,
lages are used by bears which have volvieron a poblar los Bieszczady.
settled in the Bieszczady Mountains En los Bieszczady aparecen plantas
after years of their absence. y animales que no habitan otras
In the Bieszczady Mountains, there partes de Polonia, en particular las
are plants and animals which cannot que prefieren el calor: por ejemplo,
be encountered in other parts of la culebra de Esculapio, la serpiente
Poland, particularly those that like más grande de Europa.
warmth, e.g. the largest European Los bisontes europeos fueron tras-
aesculapian snake. ladados aquí por el hombre. Actual-
European bison were domesticated mente, es el único lugar de Polonia
here by man. At present, this is the donde los osos y los bisontes tienen
only place in Poland where bears la oportunidad de encontrarse y en
and European bison have a chance una lucha real resolver el dilema de
to meet and resolve in a real fight quién se merece el cetro del rey de
the dilemma which of them de- los bosques de los Cárpatos.
serves to be called the king of the Si buscáis soledad, paisajes únicos,
Carpathian forests. gente extraordinaria y dura, los
If you look for solitude, extraordi- Bieszczady seguramente son un lu-
nary, tough people and unique land- gar ideal para vosotros.
scapes, the Bieszczady Mountains
are certainly an ideal place for you.

Świętokrzyskie

Góry Świętokrzyskie to najstarsze polskie The Świętokrzyskie (Holy Cross) Mountains Los Montes Świętokrzyskie son las mon-
góry, ich najwyższą część obejmuje Świę- are the oldest Polish mountains and the tañas más antiguas de Polonia. En su parte
tokrzyski Park Narodowy. Nazwa pochodzi Świętokrzyski National Park occupies the superior se encuentra el Parque Nacional
od relikwii Krzyża Świętego, przechowy- highest part of them. The name of the moun- Świętokrzyski. El nombre de las montañas
wanych w klasztorze benedyktynów na tains comes from the relic of the Holy Cross se deriva de las reliquias de la Santa Cruz,
Łysej Górze, na którym miał umrzeć Jezus kept at the Benedectine monastery on Mount en la que se supone que murió Cristo, que
Chrystus. Łysogórami czasem określa się Łysa Góra on which Jesus Christ supposedly se conservan en el monasterio benedicti-
objęty parkiem najwyższy fragment Gór died. The name of Łysogóry, as the highest no del Łysa Góra. El nombre Łysogóry
54 Świętokrzyskich. To określenie wzięło się part of the Świętokrzyskie Mountains are (literalmente: montes calvos), que es
od gołoborzy, czyli pozbawionych roślin- sometimes called comes from “gołoborze”, i.e. como a veces se denomina el fragmento
ności rumowisk skalnych, położonych na rock debris uncovered by vegetation which is más alto de los Montes Świętokrzyskie,
zboczach porośniętych Puszczą Jodłową. situated on the slopes of these mountains proviene de los ríos de piedra, es decir
Jeden ze szlaków na Łysą Górę rozpoczyna overgrown by the Fir Forest. escombros rocosos desprovistos de veg-
się od kamiennego pielgrzyma, nazywane- One of the trails to Mount Łysa Góra be- etación, situados en las laderas de estas
go św. Emerykiem. Legend związanych z fi- gins from the stone Pilgrim, called St. montañas, laderas cubiertas por el Bosque
gurą jest bardzo wiele. Według najbardziej Emeric. There are many legends related to Jodłowa (bosque de abetos y hayas).
popularnej pielgrzym skamieniał za swą this statute. According to the most popu- Una de las rutas al Łysa Góra empieza con
pychę, gdy stwierdził, że dzwony klasztor- lar one, the pilgrim turned into stone for un Peregrino de piedra, llamado san Eme-
ne na Świętym Krzyżu biją na jego cześć. his pride when he said that the bells in the rico. Hay numerosas leyendas relaciona-
Od tej pory figura przesuwa się z prędko- monastery on Mount Święty Krzyż tolled das con esta figura. Según la más popular,
ścią jednego ziarnka piasku na rok, a gdy to honour him. Ever since the statue has el peregrino se convirtió en piedra por su
dotrze na szczyt, nastąpi koniec świata. moved by one grain of sand per year and soberbia, cuando constató que las campa-
Innym ważnym, choć znacznie rzad- when it reaches the peak the world will end. nas del monasterio de Santa Cruz sonaban
szym niż jodła gatunkiem drzewa chro- Another important tree species, though en su honor. Desde entonces la figura se
nionym przez Świętokrzyski Park Na- much rarer than fir, which is protected by desplaza con una velocidad de un grano
rodowy jest modrzew polski. Drzewo the Świętokrzyski National Park is Polish de arena al año. Cuando llegue a la cima,
to rośnie tylko w Środkowej Europie. larch. This tree grows only in Central Eu- tendrá lugar el fin del mundo.

55

Dla jego ochrony już prawie 100 lat temu rope. In order to protect it, already almost Aparte del abeto, otra especie importante,
utworzono rezerwat na Chełmowej Górze, 100 years ago, the nature reserve was aunque mucho más rara, protegida por el
który stał się zaczątkiem parku narodo- established on Mount Chełmowa Góra, Parque Nacional Świętokrzyski es el alerce
wego. Pomimo późniejszych zniszczeń from which the National Park developed. polaco. Este árbol crece solamente en Eu-
wojennych, rośnie tam ponad 300 mod- Despite later war damage, more than 300 ropa Central. Para protegerlo, ya hace casi
rzewi polskich o grubości przekraczającej Polish larches grow there, with their thick- 100 años se creó la reserva de Chełmowa
1,5 metra. Na terenie parku rośnie 51-me- ness exceeding 1.5 m. In the Park, there is Góra, la cual dio lugar al parque nacional.
trowa jodła, uważana za jedno z najwyż- a 51 m tall fir which is considered to be one Pese a las devastaciones de la guerra, cre-
szych drzew w Polsce. of the tallest trees in Poland. cen allí más de 300 alerces polacos de un
grosor superior a 1,5 metros. En el terreno
del parque se encuentra también un abeto
de 51 metros de altura, considerado uno
de los árboles más altos de Polonia.

Lubelszczyzna

56
Żółw błotny
(Emys orbicularis)

Polesie, choć nie leży na północy Polski, Although Polesie does not lie in the north Polesie (Polesia), aunque no se encuentra 57
najbardziej chyba spośród polskich krain of Poland, it seems to bring the far North en el norte de Polonia, es la región que
kojarzy się z daleką północą. Miejscowe to one’s mind to the greatest extent más se asocia con el alto norte. Aquí se
torfowiska i porastające je lasy, chronio- among the Polish regions. The peat-bogs encuentran turberas cubiertas por bos-
ne w Poleskim Parku Narodowym, bardzo here and the forests which grow on them, ques, muy similares a los de Siberia, prote-
przypominają Syberię. Region ten uważany protected by the Polesie National Park, gidos en el Parque Nacional de Polesia. La
bywa za przykład arktycznej tundry i la- greatly resemble Siberia. This region is región es considerada como un ejemplo
sotundry. Wśród występujących tu roślin considered to be an example of the Arctic de tundra ártica y tundra boscosa. Entre
wiele jest gatunków charakterystycznych tundra and forest-tundra. The plants to be la vegetación que aparece aquí hay mu-
dla północy Europy, na przykład wierzba found here include many species charac- chas especies características del norte de
lapońska i kosaciec syberyjski. Bardzo bo- teristic of the north of Europe, e.g. downy Europa, por ejemplo, sauce lapón y lirio de
gaty jest także świat zwierząt. Zwłaszcza willow and Siberian iris. The fauna is also Siberia. El mundo de la fauna también es
wśród związanych z torfowiskami bez- very rich. In particular, there are many rare abundante. Sobre todo, en los terrenos de
kręgowców żyje wiele gatunków rzadkich and relict species of invertebrates related las turberas aparecen numerosas especies
i reliktowych. Najciekawszym kręgowcem to peat-bogs. The mud turtle is the most raras y relictas de invertebrados. El inver-
jest żółw błotny. Ostatnio na terenie Po- interesting vertebrate. Recently, in the tebrado más interesante es el galápago
leskiego Parku Narodowego pojawiły się Polesie National Park extraordinary “hous- europeo. Últimamente, en el terreno del
niezwykłe domy dla owadów, są to pszcze- es for insects” appeared - they are tree Parque Nacional de Polesia han apareci-
le barcie. Barcie to wydrążone dziuple beehives. They are drilled holes in wooden do casas extraordinarias para insectos.
w drewnianych pniach, w których samoist- logs where forest bees spontaneously find Se trata de los huecos en los troncos de
nie zadomowiają się leśne pszczoły. Pełnią their home. The bees play a very impor- árboles, que habitan espontáneamente las
one bardzo ważną rolę w ekosystemach tant role in forest ecosystems. They pol- abejas de bosque. Desempeñan un papel
leśnych. Zapylają wiele gatunków drzew, linate many species of trees, shrubs and muy importante en los ecosistemas fore-
krzewów i roślin runa leśnego. forest undergrowth plants. stales. Polinizan muchas especies de árbo-
Roztoczański Park Narodowy jest naj- The Roztocze National Park is the most les, arbustos y vegetación del sotobosque.
bardziej zalesionym parkiem narodowym wooded national park in Poland as forest El Parque Nacional Roztocze es el par-
w Polsce, grunty leśne pokrywają 95,5% land represents 95.5% of the surface area que nacional más arbolado de Polonia,
powierzchni parku. Jego chlubą jest ho- of the Park. The greatest attraction of the los terrenos forestales cubren un 95,5%
dowla koników polskich. Dziś żyją one Park is the breeding of Polish ponies. To- de su superficie. El orgullo del parque es
w specjalnej ostoi na terenie parku niczym day Polish ponies live in a special refuge la cría de “konik” (literalmente: caballito),
wolni i dzicy przodkowie – tarpany, jedynie in the Park just as tarpans – their free and una raza de caballo doméstico originaria
zimą są dokarmiane przez ludzi. wild predecessors – did and they are fed de Polonia. Actualmente los “konik” viven
by man only in winter. en una reserva especial en el terreno del
parque, igual que sus antepasados libres
y salvajes – los tarpanes. Únicamente en
invierno son alimentados por el hombre.

58

„Tu z wyjątkową mocą zdaje się przemawiać błękit nieba,
zieleń lasów i pól, srebro jezior i rzek. Tu śpiew ptaków
brzmi szczególnie znajomo, po polsku.”

(homilia Jana Pawła II, Zamość, 12 czerwca 1999 r.)

„Here the blue of the sky, the green of forests and fields,
the silver of lakes and rivers seem to speak with
an exceptional force. Here the song of birds sounds
particularly familiar, Polish.”

(The homily of John Paul II, Zamość, 12 June 1999)

Aquí parecen hablar con una fuerza excepcional el azul
del cielo, el verde de los bosques y de los campos, la plata
de los lagos y de los ríos. Aquí suena de modo muy fami-
liar, polaco, el canto de los pájaros.

(Homilía de Juan Pablo II, Zamość, 12 de junio de 1999)

59
Roztocze

Mazowsze

Warszawa, stolica Polski, jest siedzibą Warsaw, the capital of Poland, is the seat Varsovia, capital de Polonia, es sede de autor-
władz, prezydenta, parlamentu (Sejm i Se- of the authorities, the President, Parlia- idades, presidente, parlamento (Sejm y Sen-
nat) oraz premiera i Rady Ministrów. ment (consisting of the Lower House at), primer ministro y Consejo de Ministros.
Szczególnym miejscem, z pozoru zwyczaj- (Sejm) and the Senate), the Prime Minis- Un lugar particular, aparentemente nor-
nym, jest lotnisko Okęcie. To tu św. Jan ter and the Council of Ministers. mal, es el aeropuerto Okęcie de Varso-
Paweł II wykonał gest, który przeszedł do The Okęcie Airport, seemingly ordinary, via. Es aquí donde san Juan Pablo II hizo
historii świata i był nieodłącznym elemen- is a special place. It is here that St. John un gesto que pasó a los anales históricos
tem wszystkich jego pielgrzymek. W tym Paul II made a gesture which became part del mundo y fue un elemento inseparable
60 miejscu rozpoczynała się większość piel- of world history and was a permanent el- de todos sus peregrinajes. En este lugar
grzymek Jana Pawła II do Polski. 2 czerw- ement of all of His pilgrimages. It is here empezaron casi todos los peregrinajes
ca 1979 roku, podczas pierwszej wizyty, that most pilgrimages of John Paul II to de Juan Pablo II a Polonia. El 2 de junio de
po wyjściu z samolotu ucałował ojczystą Poland started. On 2 June 1979, during His 1979, durante la primera visita, el papa tras
ziemię. Gest ten – rozpoznawany na całym first visit, the Pope kissed the native soil salir del avión, besó el suelo de su patria.
świecie – rozpoczynał każdą pielgrzymkę after leaving the plane. This gesture – rec- Este gesto – reconocible en todo el mundo
papieża. ognised all over the world – began each – iniciaba cada peregrinaje del papa.
Warszawa wyróżnia się na tle innych stolic pilgrimage of the Pope. Varsovia se distingue de otras capitales
europejskich bogactwem zieleni w par- Compared with other European capitals, europeas por la riqueza de sus zonas ver-
kach i ogrodach, takich jak Łazienki Kró- Warsaw is distinguished by its rich green- des en los parques y jardines tales como el
lewskie, zespół pałacowo-parkowy w Wi- ery in parks and gardens, such as the Ła- Parque Real Łazienki, el conjunto de pala-
lanowie czy Ogród Botaniczny w Powsinie. zienki Royal Park, the palace and garden cios y parques en Wilanów o el Jardín Botá-
Warszawa to jedyna europejska stolica, complex in Wilanów or the Botanical Gar- nico en Powsin. Varsovia es la única capital
która sąsiaduje z prawdziwą puszczą. den in Powsin. Warsaw is the only European europea que colinda con un verdadero
Kampinoski Park Narodowy utworzono, capital which lies next to a genuine primeval bosque primario. El Parque Nacional de
aby tę puszczę chronić, by nie pochło- forest. The Kampinos National Park was es- Kampinos fue creado para proteger este
nął jej gąszcz ulic i budynków, by jeszcze tablished to protect the primeval forest, to bosque primario, para que no lo absorbie-
długo służyła miastu i jego mieszkańcom. prevent it from being taken over by a maze ra una densa red de calles y edificios, para
Puszcza Kampinoska to puszcza na naj- of streets and buildings and to ensure that que sirviera durante mucho tiempo a la

Kampinoski Park Narodowy
Kampinos National Park
Parque Nacional de Kampinos

61

lepiej w Europie zachowanych wydmach it may still serve the city and its residents ciudad y a sus habitantes. El Bosque de
śródlądowych. Trzy równoległe do Wisły for a long time. The Kampinos Forest lies Kampinos (Puszcza Kampinoska) está
pasy wydm, o wysokości nierzadko prze- on the best preserved inland dunes in Eu- situado en las dunas interiores mejor
kraczającej dwadzieścia metrów, rozdzie- rope. Three dune belts parallel to the Vis- conservadas de Europa. Tres franjas de
lone są terenami podmokłymi i zabagnio- tula, with their height more often than not dunas paralelas al Vístula, que a veces
nymi. Porastają je lasy, bory i roślinność exceeding 20 m, are separated from one superan veinte metros de altura, están
torfowiskowa. another by wetlands and swamplands. They separadas por los humedales y zonas
Wisła dzieląca Warszawę na pół jest nie are overgrown by broadleaved and conifer- pantanosas. Los cubren los bosques,
tylko najdłuższą rzeką w Polsce, ale rów- ous forests and peat-bog vegetation. incluidos los bosques de coníferas, y la
nież ostatnią rzeką Europy z naturalnym The Vistula River which divides Warsaw in half vegetación pantanosa.
niemalże na całej długości, nieregular- is not only the longest river in Poland, but also El Vístula, que divide Varsovia en dos
nym korytem, ze starorzeczami i małymi the last river in Europe with a natural, irregu- partes, no sólo es el río más largo de Po-
wyspami. Nadają one jej charakter dzikiej lar channel over almost its entire course, with lonia, sino también el último río de Eu-
rzeki. oxbow lakes and small islands. They confer to ropa con un cauce natural e irregular en
the Vistula a special character of a wild river. casi todo su curso, con brazos muertos
y pequeñas islas. Proporcionan al Vístu-
la un carácter especial de río salvaje.

62
Kampinoski Park Narodowy
Kampinos National Park
Parque Nacional de Kampinos

63
Łoś
(Alces alces)

Wielkopolska “(…) I wish to stand here together with you, in this “Nest” of the
Piasts, in this cradle of the Church — here where more than
a thousand years ago religious education started on Polish soil.”

(The speech of John Paul II to pilgrims, Gniezno, 3 June 1979)

“(…) deseo encontrarme hoy junto con vosotros aquí, en el nido
de los Piast, en esta cuna de la Iglesia; aquí, donde hace más de
mil años se inició la catequesis en la tierra polaca.”
(Discurso de Juan Pablo II a los peregrinos, Gniezno, 3 de junio de 1979)

Województwo wielkopolskie położone jest Wielkopolskie Voivodship is situated in El voivodato de Gran Polonia está situado
w środkowo-zachodniej części Polski. Jego the central western part of Poland. Poznań en la parte central occidental de Polonia. La
stolicą jest Poznań. Wielka Polska powsta- is the capital of the Voivodship. Wielkopol- capital del voivodato es Poznań. La Gran Po-
ła dzięki ekspansji zachodniosłowiańskie- ska (Greater Poland) arose as a result of lonia surgió gracias a la expansión de la tribu
go plemienia Polan w X wieku, tworząc the expansion of the West Slavic tribe of eslava de polanos occidentales en el siglo X,
zręby polskiej państwowości. Stąd wzięła Polans in the 10th century, creating the creando los fundamentos de la nación pol-
się też nazwa naszego kraju. Pierwszą sto- foundations for the Polish statehood. The aca. De ahí proviene también el nombre de
licą było wtedy wielkopolskie Gniezno. name of our country came from them. At nuestro país. La primera capital por aquel en-
64 Województwo wielkopolskie słynie z je- that time, the first capital was Gniezno in tonces fue la ciudad de Gniezno, situada en
ziora Lednica, położonego na Pojezierzu Wielkopolska. Wielkopolska. El voviodato de Gran Polonia
Gnieźnieńskim, gdzie prawdopodobnie Wielkopolskie Voivodship is famous for es famoso por su lago Lednica, localizado en
w 966 r. odbył się chrzest Polski. its Lake Lednica, situated in the Gniezno la Tierra de los Lagos de Gniezno (Pojezierze
By chronić przyrodę regionu, utworzono Lake District, where probably the Baptism Gnieźnieńskie), donde probablemente en el
Wielkopolski Park Narodowy. Jego zadaniem of Poland took place in 966. año 966 se celebró el bautismo de Polonia.
jest sprawowanie pieczy nad krajobrazem In order to protect the nature in the re- Con el fin de proteger la naturaleza de
ukształtowanym działalnością lądolodu, gion, the Wielkopolska National Park was la región, se estableció aquí el Parque
który przed dziesiątkami tysięcy lat dotarł established here. Its purpose is the pro- Nacional de Wielkopolska. Su objetivo
tu ze Skandynawii. Dziś polodowcowe je- tect the landscape shaped by the impact consiste en proteger el paisaje formado
ziora, ukryte wśród dobrze zachowanych of the continental glacier which reached por la actividad de una capa de hielo que
lasów, są prawdziwą ozdobą parku. here tens of thousands of years ago from hace decenas de miles de años llegó aquí
Scandinavia. Today glacial lakes, hidden de Escandinavia. Actualmente, los lagos
„(…) pragnę dzisiaj stanąć wraz z wami among well preserved forests, are genuine postglaciales están escondidos entre los
tu, w tym piastowskim „Gnieździe”, w tej jewels of the Park. bosques que son una verdadera joya del
kolebce Kościoła — tu, gdzie zaczęła się parque.
przed tysiącem z górą lat katecheza na
polskiej ziemi.”

(przemówienie Jana Pawła II do pielgrzymów,
Gniezno, 3 czerwca 1979 r.)

65
Zimorodek
(Alcedo atthis)

Warmia i Mazury

66

Region słynie z pięknych jezior wkompo- This region is famous for its beautiful Es una región famosa por sus lagos her- 67
nowanych w krajobraz leśny. Na jego tere- lakes well composed into the forest land- mosos, integrados en el paisaje forest-
nie znajduje się: 8 parków krajobrazowych, scape, including 8 landscape parks, 104 al, incluidos 8 parques paisajísticos, 104
104 rezerwaty (największy i najstarszy w re- nature reserves and the primeval forests: reservas y bosques primarios: Napiwodz-
gionie jest Mazurski Park Krajobrazowy) oraz Napiwodzko-Ramucka, Nidzicka, Piska, ko-Ramucka, Nidzicka, Piska, Romincka y
Puszcze: Napiwodzko-Ramucka, Nidzicka, Romincka and Borecka Forests. In the Borecka. La Tierra de los Mil Lagos, que
Piska, Romincka i Borecka. Kraina Tysiąca Je- Land of the Thousand Lakes, which oc- abarca la parte central de la Tierra de los
zior, obejmująca środkową część Pojezierza cupies the central part of the Mazurian Lagos de Masuria (Pojezierze Mazursk-
Mazurskiego, liczy blisko 2600 jezior, połą- Lake District, there are almost 2,600 lakes, ie), cuenta con casi 2600 lagos, unidos
czonych kanałami, w tym największe jezio- which are connected by Mazurian canals. por canales. Aquí se pueden ver los lagos
ra w Polsce – Śniardwy (113,8 km²), Mamry Here, you can see the largest lakes in Po- más grandes de Polonia: el Śniardwy (113,8
(105 km²). Wielkie Jeziora Mazurskie słyną land: Śniardwy (113.8 km²) and Mamry km²) y el Mamry (105 km²). Los Grandes
z siedlisk rzadkich ptaków, takich jak kormo- (105 km²). The Great Mazurian Lakes are Lagos de Masuria son famosos por los
ran, perkoz dwuczuby, łabędź niemy, czapla, famous for their habitats of rare birds, hábitats de aves raras, tales como cor-
bocian czarny, łyska, kania czarna, orzeł przed- such as cormorant, great crested grebe, morán, somormujo lavanco, garza real,
ni i bielik. Nad brzegami jezior można również mute swan, heron, black stork, coot, black cigüeña negra, focha común, águila real
spotkać wydrę, bobra, żółwia błotnego, łosia kit, golden eagle and white-tailed eagle. y pigargo europeo. Se pueden encontrar
oraz wiele gatunków nietoperzy czy ważek. You can also meet here river otter, beaver, aquí también nutrias, castores, galápa-
Jesienią atrakcją regionu są rykowiska jeleni. mud turtle, elk and many bat or dragon- gos europeos, alces, así como numerosas
Mazury są finalistą konkursu na Nowe fly species. In the autumn, the attraction especies de murciélagos u odonatos. En
Siedem Cudów Natury. W 2011 r. Kanał of the region is the rutting season. It also otoño, la gran atracción de la región son
Elbląski został uznany przez Prezydenta has nature reserves, including the largest las bramas de ciervos. Tenemos aquí tam-
Rzeczypospolitej Polskiej za pomnik histo- and oldest one in the region: the Mazurian bién reservas naturales, tales como el Par-
rii. To żeglowna droga wodna o całkowitej Landscape Park. que Nacional de Masuria, el más grande y
długości 151,7 kilometra. W skład kanału Mazury is the finalist of the competition antiguo de la región.
wchodzą jeziora, których różnica pozio- for New 7 Wonders of the World. In 2011, Masuria es finalista del concurso para las
mów sięga 100 metrów. Osobliwością na the Elblag Canal was declared a monu- 7 Nuevas Maravillas Naturales. El Canal
skalę europejską jest zespół 5 pochylni, ment of history by the President of the de Elbląg, en 2011, fue considerado mo-
po których przetacza się statki na specjal- Republic of Poland. It is a navigable water- numento histórico por el Presidente de la
nych platformach. way with a total length of 151.7 kilometres. República de Polonia. Se trata de un canal
The canal includes lakes with the differ- navegable con una longitud total de 151,7
ence between levels reaching 100 metres. kilómetros. El canal se compone también
A peculiarity at the European level is the de lagos, cuya diferencia de nivel alcanza
complex of 5 ramps where vessels are 100 metros. El elemento único a escala
rolled down on special platforms. europea es un conjunto de 5 rampas, por
las que pasan los barcos en plataformas
Perkoz dwuczuby especiales.
(Podiceps cristatus)

Podlasie „Ja tu u Was byłem. Pilnujcie mi tych szlaków”.
Św. Jan Paweł II

“I was here with you. Guard these trails for me”
St. John Paul II

“Yo estuve aquí. Cuidad estas rutas para mí”.
San Juan Pablo II

Najbardziej znanym na świecie polskim The Białowieża National Park is probably El parque nacional polaco más conocido
parkiem narodowym jest prawdopodob- the best known Polish national park in the en el mundo es probablemente el Par-
nie Białowieski Park Narodowy. Puszczę world. The Białowieża Forest was chosen que Nacional de Białowieża. El Bosque de
Białowieską wybrano na miejsce, gdzie as the site of reintroduction of European Białowieża fue elegido como lugar donde
żubr miał wrócić do natury. Plany te uda- bison into nature. This task was carried el bisonte europeo volvería a la naturaleza.
ło się pomyślnie zrealizować. Dziś żyje tu out with a great success. Today, the larg- Esta tarea se cumplió perfectamente. Hoy
największe na świecie wolne stado tych est free roaming herd of these animals vive aquí la manada más grande del mundo
zwierząt. Żubr jest najpotężniejszym, ale in the world lives here. Bison is the most de estos animales. El bisonte es el habit-
68 nie jedynym wyjątkowo cennym miesz- powerful but not the only exceptional- ante más grande del bosque, pero no es su
kańcem tego obszaru. Ogromne drzewa, ly valuable dweller of the Forest. Huge único animal valioso. Los enormes árboles,
które same w sobie tworzą unikalne eko- trees which create unique ecosystems que construyen en sí ecosistemas únicos,
systemy, są domem wielu niespotykanych themselves are home to many organisms son hogar para numerosos organismos que
w zwykłych lasach organizmów. Puszcza which cannot be met in ordinary forests. no podemos encontrar en bosques nor-
Białowieska razem z puszczami: Knyszyń- The Białowieża Forest, together with the males. El Bosque de Białowieża, junto con
ską, Kurpiowską, Augustowską, Romincką, Knyszyńska, Kurpiowska, Augustowska, los Bosques de Knyszyn, Kurpie, Augustów,
Borecką i Piską oraz jeziorami północnej Romincka and Borecka Forests, as well as Rominta, Borki y Pisz, y con los lagos de la
Suwalszczyzny tworzą tzw. Zielone Płuca the lakes in the northern Suwałki region, Región de Suwałki, constituyen los llama-
Polski. constitute the so-called Green Lungs of dos “Pulmones Verdes de Polonia”.
Puszcza Białowieska stanowi unikatowy Poland. El Bosque de Białowieża es un ejemplo
na skalę międzynarodową przykład dzie- The Białowieża Forest is a unique example único a nivel mundial de patrimonio cultu-
dzictwa kulturowo–przyrodniczego miej- at the world scale of the cultural and natu- ral y natural de la comunidad local.
scowej ludności. ral heritage of the local population. Cerca de Białowieża fluye el río Biebrza, casi
Niedaleko Białowieży płynie rzeka Biebrza, The Biebrza River which flows near Białow- en totalidad protegido por el Parque Nacio-
która prawie w całości jest objęta ochroną ieża is almost completely covered by the nal del Biebrza. Su mayor tesoro son los pan-
Biebrzańskiego Parku Narodowego. Jego protection in the Biebrza National Park. tanos, las turberas y los juncales que ocupan
największym skarbem są bagna, torfowiska Its greatest treasures include swamps, el extenso Valle del Biebrza. Los pantanos
i szuwary zajmujące rozległą Dolinę Biebrzy. peat-bogs and rushes which occupy the del Biebrza viven gracias al río que cada año

Biebrzańskie bagna żyją dzięki rzece, która extensive Biebrza River Valley. The Bie- en primavera se desborda como el Nilo. Este 69
każdej wiosny wylewa niczym Nil. Teren ten brza swamps live due to the river which terreno durante la mayor parte del año es
jest przez większą cześć roku praktycznie floods the adjacent land every spring like prácticamente inaccesible para el hombre, lo
niedostępny dla ludzi, co sprawiło, że stał the Nile. For the most part of the year this que causó que se convirtiera en un hábitat
się dogodnym siedliskiem dla wielu rzadkich area is practically inaccessible to humans cómodo para numerosas especies raras de
zwierząt. Bagna biebrzańskie były ostatnim and as a result it has become a convenient animales. Los pantanos del Biebrza fueron el
miejscem, gdzie łosie przetrwały okres nad- habitat for many rare species. The Bie- último lugar de Polonia, en el cual los alces
miernych polowań. Jest to największy park brza swamps were the last pace in Poland sobrevivieron el período de caza excesiva.
narodowy w Polsce o powierzchni 59 223 ha. where elk survived a period of excessive Es el parque nacional más grande de Polo-
W dolinie rzeki, jednym z ostatnich ptasich hunting. This is the largest national park nia y cuenta con una superficie de 59 223 ha.
azyli w Europie, można spotkać dubelta, in Poland with a surface area of 59,223 ha. Aquí se puede encontrar la agachadiza real,
wodniczkę, cietrzewia, sowę błotną i orlika You can meet here great snipe, aquatic el carricerín cejudo, el gallo lira, el búho cam-
grubodziobego. warbler, black grouse, short-eared owl and pestre y el águila moteada, para los cuales el
Narew – rzeka przepływająca przez północ- spotted eagle for which the valley is one of valle es el último asilo en Europa.
no-wschodnią Polskę, jest bardzo specy- the last bird refuges in Europe. El Narew – río que recorre Polonia noro-
ficzna. Nie płynie zwyczajnym nurtem, ale The Narew River flowing through riental – es un río único, porque no fluye
co chwilę rozdziela się na mniejsze koryta, north-eastern Poland is a specific river con un curso normal, sino que cada dos
by za chwilę znów się połączyć w całość. which does not run in the main channel, por tres se divide en cauces más peque-
Jej odnogi tworzą prawdziwy wodny labi- but often separates into smaller channels, ños para posteriormente volver a unirse.
rynt. To jedyna w Europie rzeka anasto- only to integrate again into one whole. Sus brazos forman un verdadero laberin-
mozująca – czyli warkoczowa, tworząca od Its branches create a true water maze. It to acuático. Es el único río anastomosado
Suraża do Rzędzian sieć rozgałęzionych, is the only anastomosing or braided riv- de Europa, es decir, un río trenzado que
równoległych koryt. Ten jej niepowtarzalny er in Europe, which creates a network of forma una red de cauces ramificados y pa-
odcinek, zwany Polską Amazonią, chroni branched, parallel channels, from Suraż to ralelos, desde Suraż hasta Rzędziany. Este
Narwiański Park Narodowy. Najlepiej zwie- Rzędziany. The Narew National Park pro- tramo único del Narew, llamado “el Ama-
dzać go drogą wodną, spływając kajakiem tects exactly this inimitable section of the zonas polaco”, es protegido por el Parque
lub charakterystyczną łodzią zwaną py- Narew River, called “the Polish Amazon”. It Nacional del Narew. La mejor manera para
chówka. Kieruje się nią za pomocą specjal- is best to visit the Narew National Park by visitar este parque es por el río, haciendo
nego długiego wiosła, którym trzeba się water, in a kayak or a characteristic “punt”. un descenso en piragua o navegando con
odpychać od dna rzeki. It is moved by a special long oar which is un bote característico llamado “pychówka”.
Dziś mało kto pamięta, że w połowie pushed against the river bed. Se mueve mediante un remo largo que hay
XX wieku bóbr został w Polsce niemal do- Hardly anyone remembers today that in que empujar desde el fondo del río.
szczętnie wytępiony. Jednym z niewielu the middle of the 20th century beavers Hoy en día, ya casi nadie se acuerda de que
miejsc, gdzie można było zobaczyć ślady were almost completely exterminated. The a mediados del siglo XX el castor fue casi
jego obecności były okolice jeziora Wigry area of Lake Wigry and the Czarna Hańcza totalmente extinguido en Polonia. Uno de
i rzeki Czarna Hańcza. Na terenie objętym River are some of the few places where los pocos lugares donde se podían ver las
obecnie Wigierskim Parkiem Narodo- traces of their presence could still be seen. huellas de su presencia eran los alrededores
wym utworzono wówczas dwa rezerwa- On the site which is now part of the Wigry del lago Wigry y el río Czarna Hańcza. En el
ty, których celem była ochrona bobrów. National Park, at that time two nature re- terreno protegido actualmente por el Parque

Żyło im się tu tak dobrze, że serves were then established to Nacional del Wigry, se establecie-

z czasem zaczęto je odławiać protect beavers. They lived so ron entonces dos reservas que

i przenosić w inne rejony kraju. well here that in time they be- tenían como objetivo proteger los

Dziś bobry spotyka się niemal gan to be caught and moved to castores. Vivían aquí tan bien que

w całej Polsce, ale Wigierski Park other areas of the country. Today con el tiempo se empezaron a cap-

Narodowy wraz z resztą Pojezie- beavers live almost throughout turar y a desplazar a otras regiones

rza Suwalskiego i Puszczy Augu- Poland, but the Wigry National del país. Actualmente, los castores

stowskiej zasługuje na miano ich Park, together with the remain- viven en casi toda Polonia, pero

matecznika. W Wigrach, w poka- der of the Suwałki Lake District el Parque Nacional del Wigry y el

medulskim klasztorze Jan Paweł II and the Augustowska Forest, resto de la Tierra de los Lagos de

spędzał kilkudniowy urlop pod- deserve to be called their true Suwałki (Pojezierze Suwalskie) y

czas pielgrzymki do kraju. Było to refuge. It is here in Wigry, in del Bosque de Augustów se mere-

w czerwcu 1999 roku.  a post-Camedolite monastery, cen el nombre de población paren-

Między Ełkiem a Wigrami można that John Paul II rested for sev- tal. Es aquí, en Wigry, en el antiguo

pielgrzymować Szlakiem Papie- eral days during his pilgrimage to monasterio camaldulense, donde

skim „Tajemnice Światła”. To wy- his homeland. It was in June 1999.  Juan Pablo II pasó sus cortas vaca-

jątkowa okazja do poznawania Between Ełk and Wigry you can ciones durante el peregrinaje a su

Boga, historii i przyrody pięknych travel down the Papal Trail of patria. Fue en junio de 1999.

ziem: mazurskiej, augustowskiej, the Mysteries of Light. This is Entre Ełk y Wigry se puede via-

70 sejneńskiej i suwalskiej, na trasie a special opportunity to become jar por la Ruta del Papa Miste-
liczącej około 170 km, prowa- acquainted with God, the history rios de la Luz. Es una ocasión

dzącej przez malownicze miasta and nature of the beautiful lands particular para conocer Dios, la

i wioski, Puszczę Augustowską, in Mazury and those around Au- historia y la naturaleza de la be-

rezerwaty przyrody oraz Wigier- gustów, Sejny and Suwałki, on lla tierra de Masuria, Augustów,

ski Park Narodowy. Poszczególne a route about 170 km long, going Sejny y Suwałki, en un itinerario

etapy tego całorocznego Szlaku through picturesque towns and que cuenta alrededor de 170 km

Papieskiego można pokonywać villages, the Augustowska Forest, y conduce por ciudades y aldeas

na różne sposoby: pieszo, na nature reserves and the Wigry pintorescas, el Bosque de Augus-

rowerze, a zimą – na nartach. National Park.  The particular tów, las reservas naturales y el

Ważne jest, aby przemierzając te stages of this year-round Papal Parque Nacional del Wigry. Las

przepiękne okolice, znaleźć czas Trail can be travelled in differ- rutas particulares de la Ruta del

na rozważanie wielkiego przesła- ent ways: walking or cycling and Papa se pueden recorrer todo el

nia, jakie zostawił nam Jan Paweł II skiing in the winter. When you año de diferentes maneras: an-

w „Tajemnicach Światła”. travel through these beautiful dando o en bicicleta y en invier-

areas you need to find the time no, en esquí. Atravesando lugares

to reflect on the great message hermosos, lo importante es en-

which John Paul II left to us in the contrar tiempo para reflexionar el

Mysteries of Light. gran mensaje que nos dejó Juan

Pablo II en los Misterios de la Luz.

71
Żubr
(Bison bonasus)

Puszcza Białowieska

Puszcza Białowieska to polski skarb Białowieża Forest is a national treas-
narodowy. Stanowi unikalny przykład ure of Poland. It is a unique example of
kulturowego i przyrodniczego dzie- cultural and natural heritage. For ages,
dzictwa. Człowiek od wieków gospo- a man has managed this area, obtain-
darował na tym terenie, korzystając ing resources from the local forests. As
z bogactwa tutejszych lasów. Już w XVI early as in the 16th century, the royal
w., dzięki specjalnym przywilejom kró- privileges allowed hunting, fishing, log-
lewskim, na terenie Puszczy polowano, ging, timber rafting and bee-keeping in
72 łowiono ryby, wycinano i spławiano the Białowieża Forest. These were the
drewno czy hodowano pszczoły. To local communities supported by cul-
mieszkańcy tych okolic oraz bogactwo tural, religious and ethnical richness
kulturowe, religijne i etniczne, jakie ze they had brought that have formed the
sobą wnieśli, ukształtowały Puszczę. Te Forest. These forests constitute their
lasy to ich dziedzictwo. heritage.
Dziś cała Puszcza stanowi przedmiot Today, the entire Białowieża Forest is
szczególnej troski ze strony państwa. an issueof particular concern for the
Około 15 procent jej powierzchni zaj- Polish State. Approximately 15% of its
muje Park Narodowy. Na pozostałym area is covered by the Białowieża Na-
obszarze Puszczy Lasy Państwowe tional Park. At the remaining area, the
chronią unikalny charakter tego miej- State Forests – National Forest Hold-
sca poprzez zabiegi pielęgnacyjne, ing protects the unique nature of this
w tym również usuwanie drzew cho- site by taking maintenance activities,
rych i stwarzających zagrożenie dla including removal of trees that are
ludzi. Dzięki wieloletniemu doświad- diseased or pose a threat to people.
czeniu leśników udało się zachować Longstanding experience of the forest-
piękno Puszczy Białowieskiej dla na- ers has helped them preserving beauty
stępnych pokoleń. of the Białowieża Forest for the future
generations.

El Bosque de Białowieża es el tesoro nacional polaco. Constituye un ejemplo único de patrimonio cultural y natural. El hombre desde hace
siglos explotaba este terreno, aprovechando la riqueza de los bosques locales. Ya en el siglo XVI, gracias a privilegios reales especiales, en
el terreno del Bosque se cazaba, se pescaba, se criaba abejas, se talaba y se transportaba madera por el agua. Fueron los habitantes de los
alrededores, junto con su riqueza cultural, religiosa y étnica, los que formaron el Bosque. Estos bosques son su patrimonio.
Hoy en día, todo el Bosque es objeto de un cuidado especial por parte del Estado. El Parque Nacional ocupa alrededor del 15 por ciento de
su superficie. En el área restante, los Bosques Estatales protegen el carácter único de este lugar mediante cuidados especiales, incluida la
eliminación de árboles enfermos que constituyen una amenaza para la gente. Gracias a la larga experiencia de los silvicultores, consegui-
mos conservar la belleza del Bosque de Białowieża para las próximas generaciones.

73

Pomorze

Wbrew pozorom to nie górskie potoki Despite appearances, it is not mountain A pesar de las apariencias, no son los ar-
i lawiny najbardziej zmieniają krajobraz streams and avalanches that change to royos de montaña ni las avalanchas los
ziem polskich, ale falujący Bałtyk i wieją- the greatest extent the landscape of Pol- que más cambian el paisaje de las tierras
ce wzdłuż wybrzeża wiatry. Choć działają ish lands, but the undulating Baltic Sea polacas, sino el Báltico ondulado y los
z niewielką mocą, za to wytrwale. Mogą and the winds blowing along the coast. Al- vientos que soplan a lo largo de la costa.
niszczyć, ale mogą też budować. Mierzeja though their impacts are slow, but they are Lo hacen con poca fuerza, pero de manera
Łebska w Słowińskim Parku Narodowym persistent. They can destroy, but they can persistente. Pueden destruir, pero también
powstała z naniesionego przez morze pia- also build. The Łeba Sandbar in the Słow- pueden construir. El cordón literal de Łeba
74 sku. Ten sam piasek tworzy dziś ruchome iński National Park emerged from the sand en el Parque Nacional Słowiński surgió por
wydmy, które w ciągu roku mogą przemie- deposited by the sea. Today the same sand la arena introducida por el mar. La misma
ścić się nawet o 10 metrów. Kroczące góry creates moving dunes which can move arena crea hoy las dunas móviles que a lo
piasku o wysokości dochodzącej do 40 me- even 10 metres. The moving sand hills with largo del año pueden desplazarse hasta 10
trów zasypują lasy. Po latach spod piasku their height reaching 40 m cover forests. metros. Las montañas móviles de arena que
wychodzą obumarłe pnie drzew, a na pia- After years pass dead tree trunks come alcanzan una altura de 40 metros, cubren
sku usiłują osiedlić się pionierskie gatunki out of the sand and pioneering grass spe- los bosques. Tras años, de la arena salen los
traw. Gdy uda im się utrwalić podłoże, za- cies try to colonise the sand. When they troncos de árboles muertos y en la arena
czyna tworzyć się gleba, pojawiają się inne manage to consolidate the ground, soil intentan crecer las especies pioneras de hi-
rośliny i krzewy, w końcu wyrasta las. begins to form, other plants and shrubs erbas. Cuando logran fijar el fondo, empieza
Największa polska wyspa Wolin leży mię- appear and finally a forest grows. a crearse el suelo, crecen otras plantas y
dzy Morzem Bałtyckim a Zalewem Szcze- Wolin, the largest Polish island, lies be- arbustos y finalmente, aparece un bosque.
cińskim. Najlepiej zachowany fragment tween the Baltic Sea and the Szczecin Wolin, la isla más grande de Polonia, está
przyrody tej wyspy jest pod ochroną Woliń- Lagoon. The best preserved fragment of situada entre el Mar Báltico y la Laguna de
skiego Parku Narodowego. Park nie kończy the nature on this island is protected by Szczecin. El fragmento natural mejor conser-
się wraz z lądem, ale sięga daleko w głąb the Wolin National Park. The Park extends vado lo protege el Parque Nacional de Wolin.
morza. Włączono do niego także obszar beyond the land, reaching far into the sea. El parque no termina con la tierra, sino que
wód przybrzeżnych, co dało mu miano It also includes the area of coastal waters; sigue mar adentro. Se incluyó en él también
pierwszego w Polsce parku morskiego. for this reason it has been called the first el área de aguas litorales, por eso se le llama
marine park in Poland. el primer parque marítimo de Polonia.

75
Woliński Park Narodowy
Wolin National Park
Parque Nacional de Wolin

„Morze... Przemawia ono do człowieka szczególną
mową. (…) Oto bowiem poprzez tę dal, która się otwie-
ra przed oczyma człowieka stojącego na brzegu, z ko-
lei przed oczyma żeglarza wśród morskich przestrzeni,
prowadzi droga do wielu na świecie miejsc, do krajów
i kontynentów. Do wielu ludów i narodów.”

(homilia Jana Pawła II podczas liturgii słowa, Gdynia, 11 czerwca 1987)
76

“The sea... It speaks to man in a special language.
(…) Indeed, it is through this far vista which opens to
a man standing on the shore, then in front of the eyes
of a sailor on the open seas, that a road leads
to any places in the world, to countries and continents.
To many peoples and nations”.

(The homily of John Paul II during the Liturgy of the Word, Gdynia, 11 June 1987)

“El Mar... Se dirige al hombre con un lenguaje particu-
lar. (...) Aquí, de hecho, a través de esta distancia que
se abre ante los ojos del hombre que está a la orilla, y
ante los ojos del navegante que está entre áreas mari-
nas, conduce un camino a muchos lugares del mundo,
a países y continentes, a pueblos y naciones.”

(Homilía de Juan Pablo II durante la celebración de la palabra, Gdynia, 11 de
junio de 1987)

77
Wędrująca wydma w Słowińskim Parku Narodowym
Wandering dunes in the Słowiński National Park
Duna móvil en el Parque Nacional Słowiński

Na zakończenie
Conclusion
Conclusión

„(…) Święty Franciszek, wierny Pismu “(…) Saint Francis, faithful to Scripture, in- “(…) San Francisco, fiel a la Escritura, nos
Świętemu, proponuje nam uznanie przy- vites us to see nature as a magnificent book propone reconocer la naturaleza como un
rody za wspaniałą księgę, w której Bóg do in which God speaks to us and grants us espléndido libro en el cual Dios nos habla
nas mówi i  przekazuje nam coś ze swe- a glimpse of his infinite beauty and good- y nos refleja algo de su hermosura y de
go piękna i  dobroci: «z wielkości i  piękna ness. «Through the greatness and the beau- su bondad: «A través de la grandeza y de
stworzeń poznaje się przez podobieństwo ty of creatures one comes to know by anal- la belleza de las criaturas, se conoce por
ich Stwórcę» (Mdr  13, 5), a  «Jego potęga ogy their maker» (Wis 13,5); indeed, «his analogía al autor» (Sb 13,5), y «su eterna
oraz bóstwo stają się widzialne dla umysłu eternal power and divinity have been made potencia y divinidad se hacen visibles para
78 przez Jego dzieła» (Rz 1, 20). (…)” (Laudato known through his works since the creation la inteligencia a través de sus obras desde la
si’, 12). Troska o dobrostan Bożego stwo- of the world» (Rom 1,20). (…)” (Laudato si, creación del mundo» (Rm 1,20). (…)” (Laud-
rzenia to wymagające i poważne zadanie. 12). The care of the welfare of God’s crea- ato si, 12). Cuidar el bienestar de la creación
Zaszczepienie w młodych sercach solidar- tures is a demanding and responsible task. divina es una tarea exigente y responsable.
nej odpowiedzialności za stan środowiska However, instilling in young hearts the sol- Inculcar en los corazones jóvenes una re-
naturalnego to jednak nadzieja dla świata idarity-based responsibility for the state of sponsabilidad solidaria por la calidad del
i przyszłych pokoleń. the environment is the hope for the world medio ambiente ofrece esperanza al mundo
Laudato si’: „217. «Na świecie jest coraz and for the future generations. y a las futuras generaciones.
więcej (…) zewnętrznych pustyń, ponie- Laudato si: “217. «The external deserts in Laudato si: “217. Si «los desiertos exterio-
waż pustynie wewnętrzne stały się tak the world are growing, because the inter- res se multiplican en el mundo, es porque
rozległe» [152]. Kryzys ekologiczny jest nal deserts have become so vast» [152]. se han extendido los desiertos interiores»
wezwaniem do głębokiego wewnętrz- For this reason, the ecological crisis is also [152]. La crisis ecológica es un llamado
nego nawrócenia. Musimy jednakowoż a summons to profound interior conver- a una profunda conversión interior. Pero
uznać, że niektórzy zaangażowani chrze- sion. It must be said that some committed también tenemos que reconocer que algu-
ścijanie i ludzie modlitwy pod pretekstem and prayerful Christians, with the excuse nos cristianos comprometidos y orantes,
realizmu i  pragmatyzmu często drwią of realism and pragmatism, tend to ridi- bajo una excusa de realismo y pragmatis-
z  troski o  środowisko naturalne. Inni są cule expressions of concern for the envi- mo, suelen burlarse de las preocupaciones
bierni, niechętnie zmieniają przyzwycza- ronment. Others are passive; they choose por el medio ambiente. Otros son pasivos,
jenia i  stają się bezładni wewnętrznie. not to change their habits and thus be- no se deciden a cambiar sus hábitos y se

Potrzebują „ekologicznej konwersji”, come inconsistent. So what they all need vuelven incoherentes. Les hace falta en- 79
a skutki spotkania z Jezusem Chrystusem is an “ecological conversion”, whereby tonces una conversión ecológica, que im-
powinny być widoczne w relacji z otacza- the effects of their encounter with Jesus plica dejar brotar todas las consecuencias
jącym ich światem. Życie powołaniem, by Christ become evident in their relationship de su encuentro con Jesucristo en las rela-
być obrońcami dzieła Bożego, jest istotną with the world around them. Living our ciones con el mundo que los rodea. Vivir
częścią życia uczciwego, nie zaś czymś vocation to be protectors of God’s handi- la vocación de ser protectores de la obra
opcjonalnym ani też drugorzędnym ele- work is essential to a life of virtue; it is not de Dios es parte esencial de una existencia
mentem doświadczenia chrześcijańskiego.” an optional or a secondary aspect of our virtuosa, no consiste en algo opcional ni
W homilii wygłoszonej w 2002 r. św. Jan Christian experience.” en un aspecto secundario de la experien-
Paweł II podkreślał: „Z młodymi należy In his homily in 2002 St. John Paul empha- cia cristiana”.
żartować. Ale trzeba też być i bardzo po- sised: “You need to joke with young peo- En la homilía pronunciada en el año 2002,
ważnym, i bardzo wymagającym. Oni sami ple. But you also need to be both very seri- san Juan Pablo II subrayaba: “Con los jó-
chcą, by być wymagającym wobec nich. ous and very demanding. They themselves venes está bien bromear. Pero hay que
Będąc poważnym i będąc wymagającym, want us to be demanding towards them. ser también muy serios y muy exigentes
udzielając podstawowych odpowiedzi, When you are serious and very demand- con ellos. Ellos mismos quieren que sea
musi się także umieć radować, cieszyć ing, when you give the basic answers, you así. Siendo serios y exigentes, dándoles
wraz z nimi z ich młodości: z wielkiej obiet- must also know how to enjoy, be happy to- respuestas fundamentales, hay que saber
nicy, jaką stanowią poprzez ten prosty gether with them because of their youth: también divertirse, alegrarse con ellos por
fakt, że są młodzi”. because of the great promise which is the su juventud, por la gran promesa que repre-
Niech XXXI Światowe Dni Młodzieży pozo- simple fact that they are young”. sentan con el simple hecho de ser jóvenes”.
stawią w pamięci pielgrzymów wspaniałe Let the wonderful memories of the 31st Que la XXXI Jornada de la Juventud deje
wspomnienia, aby wyruszyli w dalszą dro- World Youth Day remain in the pilgrims’ en la memoria de los peregrinos recuerdos
gę z bagażem nowych, dobrych doświad- memories so that they continue to travel maravillosos para que sigan su camino con
czeń oraz pamięcią pięknych krajobrazów on their road taking with them new, good un bagaje de nuevas, buenas experiencias
polskiej przyrody. experiences and the memories of the y con una memoria llena de paisajes de la
beautiful landscapes of Polish nature. naturaleza polaca.

Zdjęcia: Lis pospolity
Archiwum Nadleśnictwa Białowieża: 72 (Vulpes vulpes)
Agnieszka i Włodek Bilińscy: 11, 13, 25, 27, 29, 31,
38, 39, 43, 44, 45, 46, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 55, 56,
59, 62, 63, 65, 67, 71, 75, 77, 79
Jarosław Chyra: 73
East News/Laski Diffusion: 3
Karolina Kościerzyńska: 79
Shutterstock: 1, 9, 14, 15, 17, 18, 21, 22, 24, 26,
33, 35, 37, 41, 60, 61, 66, 80
Zenon Żyburtowicz/East News: 47
Mapy: Joanna Walczykowska
Projekt, skład, fotoedycja: Karolina Krämer
isbn: 978-83-8010-10 4-3

© Copyright by Ministerstwo Środowiska
Warszawa 2016
Wszelkie prawa zastrzeżone | All rights reserved


Publikacja przygotowana przez
Grupę Wydawniczą BOOKMARK SA
na zlecenie Ministerstwa Środowiska