แผน ม.1 เทอม 1 (65) หน่วย1

แผนการจัดการเรยี นรู้ท่ี 1/1 ระดบั ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปที ี่ 1
วิชา สังคมศึกษา กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม จำนวน 8 คาบ
หน่วยการเรยี นรทู้ ่ี 1 ช่อื หนว่ ย เรียนรู้แผนท่ีและระบบเวลา
เร่ือง แผนท่ี เวลา 4 คาบ
ภาคเรียนท่ี 1 ปีการศกึ ษา 2565

1. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ช้วี ดั
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซ่ึงมีผลต่อกัน

ใช้แผนท่ีและเคร่อื งมอื ทางภูมิศาสตรใ์ นการคน้ หา วเิ คราะห์ และสรุปขอ้ มลู ตามกระบวนการทางภมู ิศาสตร์
ตลอดจนใช้ภมู ิสารสนเทศอยา่ งมีประสิทธภิ าพ

ตัวช้ีวัดข้อ 1 วิเคราะห์ลักษณะทางกายภาพของทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลียและโอเชียเนีย โดยใช้

เครือ่ งมอื ทางภูมศิ าสตร์สบื คน้ ขอ้ มลู

ตวั ช้ีวัดข้อ 2 อธิบายพิกดั ภมู ิศาสตร์ (ละตจิ ูดและลองจจิ ดู ) เส้นแบ่งเวลา และเปรยี บเทียบ วนั เวลา

ของโลก

2. สาระการเรยี นรู้
2.1 แผนท่ี
2.2 การหาตำแหนง่ ทตี่ ง้ั ด้วยพิกัดภมู ิศาสตร์

- ละติจูด

- ลองจจิ ดู
3. จุดประสงค์การเรยี นรู้

3.1 ใช้แผนท่ีในการสำรวจ และแปลความ ลักษณะภูมิประเทศ ภูมิอากาศ และทรัพยากรธรรมชาติ
ทวีปเอเชีย ทวปี ออสเตรเลียและโอเชียเนียได้

3.2 บอกตำแหนง่ (พิกดั ภมู ศิ าสตร์ ละตจิ ูด ลองจจิ ดู ) ระยะทศิ ทางของสิ่งตา่ ง ๆ บนพน้ื โลกได้

3.3 ใช้ประโยชน์จากแผนท่ีผ่านการสังเกต การคิดเชิงพ้ืนที่ การคิดแบบองค์รวม และการแปลความ

ข้อมูลทางภูมศิ าสตร์และสรปุ เพ่ือตอบคำถามเชงิ ภูมศิ าสตร์ได้

4. พฤตกิ รรมการเรียนรู้ Knowledge Practice Attitude ( K P A )
ด้านความรู้ ( Knowledge : K)
บอกตำแหน่ง (พิกดั ภมู ิศาสตร์ ละติจดู ลองจจิ ดู ) ระยะทิศทางของสง่ิ ต่าง ๆ บนพ้นื โลกได้
ด้านทักษะ/กระบวนการ (Process : P)
ใชป้ ระโยชน์จากแผนที่ผ่านการสงั เกต การคิดเชิงพืน้ ที่ การคิดแบบองค์รวม และการแปล

ความข้อมลู ทางภูมศิ าสตร์และสรปุ เพอื่ ตอบคำถามเชิงภมู ศิ าสตร์ได้

ดา้ นเจตคต/ิ คุณลกั ษณะทีพ่ ึงประสงค์ (Attitude: A)
1. รกั ชาติ
2. ซือ่ สตั ยส์ ุจรติ
3. มีวินัย
4. ใฝค่ วามรู้
5. อยู่อยา่ งพอเพยี ง
6. มุง่ มัน่ ในการทำงาน
7. รักความเปน็ ไทย
8. มจี ติ สาธารณะ

5. สมรรถนะสำคัญของผ้เู รยี นหลักสูตรการศกึ ษาขั้นพื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551
1. ความสามารถในการสือ่ สาร
2. ความสามารถในการคดิ
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ติ
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี

6. ทักษะของผูเ้ รียนในศตวรรษที่ 21 (3R 8C )
1. ทักษะการอ่าน (Reading)
2. ทกั ษะการ เขยี น (Writing)
3. ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic)
4. ทกั ษะด้านการคดิ อยา่ งมีวจิ ารณญาณและทักษะในการแก้ปัญหา
(Critical thinking and problem solving)
5. ทักษะดา้ นการสรา้ งสรรคแ์ ละนวัตกรรม (Creativity and innovation)
6. ทักษะดา้ นความรว่ มมือการทำงานเป็นทีมและภาวะผ้นู ำ
(Collaboration, teamwork and leadership)
7. ทกั ษะดา้ นความเขา้ ใจตา่ งวัฒนธรรมตา่ งกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding)
8. ทกั ษะด้านการส่ือสารสารสนเทศและรู้เท่าทันสอ่ื (Communication information
and media literacy)
9. ทกั ษะดา้ นคอมพิวเตอร์และเทคโนโลยสี ารสนเทศและการสื่อสาร (Computing and ICT
Literacy)
 10. ทกั ษะอาชีพและทักษะการเรียนรู้ (Career and learning self-reliance, change)
11. มคี ุณธรรม มเี มตตา กรุณา มรี ะเบยี บวินยั (compassion)

7. การบูรณาการ
 1. บรู ณาการรายวชิ าอืน่ ....ภาษาองั กฤษ....
 2. บูรณาการหลักสตู ร STAR STEM …………………………………………………………………………….
 3. อ่ืนๆ (ระบุ......................................................)

8. การจดั กจิ กรรมการเรียนรู้

ขั้นนำ

1. ครูอธิบายจุดประสงค์การเรียนการสอน ลักษณะวิธีการสอน บทบาทหน้าท่ีของครูและนักเรียน
ในการเรียนรู้

2. นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนหน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 เรียนรู้แผนท่ีและระบบเวลา จำนวน 10
ขอ้

3. ครูสนทนากับนักเรียน ซักถามนักเรียนเพื่อกระตุ้นให้คิดหาคำตอบเป็นระยะ โดยใช้การตั้งคำถาม
เชิงภูมิศาสตร์เก่ียวกบั การใชแ้ ผนท่ี ดงั ตัวอย่าง

- มนุษยส์ ร้างแผนท่ีขึ้นมาเพราะเหตุใด
- แผนทีม่ ีความสำคญั ตอ่ การเรียนวชิ าภูมิศาสตรอ์ ย่างไร
ข้ันสอน

1. ครูและนักเรียนรว่ มกนั อภิปราย (Discussion Method) ในประเดน็ “ความหมายของแผนท่ี”
2. ครูนำนักเรียนสนทนาเก่ียวกับแผนท่ี โดยให้นักเรียนรู้จักกับแผนที่แสดงลักษณะภูมิประเทศของ
ทวีปเอเชีย แผนที่แสดงประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แผนที่แสดงเขตภูมิอากาศของประเทศ
ออสเตรเลีย และแผนท่ีแสดงพืชพรรณธรรมชาติบางสว่ นของทวีปเอเชยี ประกอบหนังสือเรียนสังคมศึกษา
ศาสนา และวฒั นธรรม ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีที่ 1 ของบรษิ ัท แม็คเอ็ดดเู คชน่ั จำกัด
3. ครูฝึกให้นักเรียนอ่านแผนที่ประเภทต่าง ๆ แปลความหมายจากแผนท่ี โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้
แบบโซเครติส (Socretis Method) คือ ต้ังคำถามให้นักเรียนคิดหาคำตอบหรือตอบปัญหาด้วยตนเอง
คำถามของครูจะเป็นแนวทางให้นักเรียนคิดค้นหาความรู้ นักเรียนจะเรียนด้วยการพิจารณาอย่างรอบคอบ
เพอ่ื หาคำตอบท่ีถูกตอ้ ง พร้อมออกมาชีแ้ ผนท่ตี ามทค่ี รูตัง้ คำถาม
4. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปราย (Discussion Method) ในประเด็น ระบบการอ้างอิงตำแหน่ง
ทต่ี ง้ั ของสง่ิ ตา่ ง ๆ บนโลก หรอื พิกดั ทางภูมศิ าสตร์
5. ครแู บง่ นักเรยี นเป็นกลมุ่ กล่มุ ละ 7 คน คละกันตามความสามารถ คือ เก่ง ปานกลาง และอ่อน ให้
สมาชกิ แตล่ ะคนในกลมุ่ ศึกษาความรู้ ดงั นี้

- คนท่ี 1 เสน้ ศนู ย์สตู ร
- คนท่ี 2 เสน้ ทรอปิกออฟแคนเซอร์
- คนที่ 3 เสน้ ทรอปิกออฟแคปริคอรน์
- คนที่ 4 เส้นอารก์ ตกิ เซอร์เคลิ
- คนที่ 5 เส้นแอนตารก์ ติกเซอร์เคิล
- คนท่ี 6 เส้นเมริเดยี นแรก
- คนท่ี 7 เส้นวนั ท่ีสากล
6. สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มผลัดกันอธิบายความรู้ท่ีตนเองได้รับมอบหมาย พร้อมชี้แผนที่ทีละคน
แบบเลา่ เรื่องรอบวง

ขน้ั สรปุ

1. นักเรียนแตล่ ะกลุ่มสง่ ตัวแทนนำเสนอผลการศกึ ษาค้นควา้ หน้าช้ันเรียน
2. นกั เรียนทำใบงานที่ 1 เรอ่ื ง ละติจูดและลองจจิ ูด
3. ทำกิจกรรมตรวจสอบการเรียนรูท้ ี่ 1

9. ชิน้ งาน/ภาระงาน
9.1 การสรปุ องค์ความรแู้ ละนำเสนอผลการปฏบิ ัตงิ านหนา้ ช้นั เรียน
9.2 ใบงานที่ 1 เร่ือง ละตจิ ูดและลองจิจดู
9.3 การทำกจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรู้ท่ี 1

10. ส่ือการเรยี นรู้ / แหลง่ เรียนรู้

10.1 สอื่ การเรยี นรู้
10.1.1. หนงั สือเรียนรายวิชาพื้นฐาน สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ช้นั มัธยมศึกษาปีที่ 1 ของ

บรษิ ัท แม็คเอ็ดดูเคชั่น จำกัด
10.1.2. ซีดรี อม เว็บไซตค์ วามรูข้ องบรษิ ทั แม็คเอ็ดดูเคชั่น จำกัด
10.1.3. ส่อื เทคโนโลยสี ารสนเทศตา่ ง ๆ

10.2 แหล่งการเรยี นรู้
1021.1. ห้องสมดุ ของโรงเรียน
10.2.2. อินเทอร์เนต็ จากเว็บไซต์ต่าง ๆ เช่น
- https://www.baanjomyut.com/library_2/extension-4/social_studies/03_1.html
- http://www.trueplookpanya.com/new/asktrueplookpanya/questiondetail/15479

- http://www.gistda.or.th/main/th/node/905

11. การประเมนิ ผลการเรียนรู้
11. 1 กจิ กรรมตรวจสอบการเรียนรู้ท่ี 1
11. 2 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนแบบเลอื กตอบ (4 ตวั เลอื ก) จำนวน 10 ขอ้

11. 3 ตรวจใบงานท่ี 1 เรอ่ื ง ละติจดู และลองจิจูด

เกณฑ์การประเมินผลตามสภาพจริง (Rubrics)

เกณฑก์ าร ระดบั คณุ ภาพ / คะแนน

ประเมิน ดีเยีย่ ม (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรบั ปรุง (1)

เกณฑ์การประเมิน

1. เกณฑ์การให้คะแนนตดั สนิ ระดับคณุ ภาพช้ินงาน/ภาระงาน

ระดบั 4 หมายถงึ ดเี ย่ยี ม = 9 - 10 คะแนน
7 - 8 คะแนน
ระดบั 3 หมายถงึ ดี = 5 – 6 คะแนน
1 - 4 คะแนน
ระดับ 2 หมายถงึ พอใช้ =

ระดับ 1 หมายถงึ ปรับปรงุ =

การประเมนิ สมรรถนะสำคญั คุณลักษณะอันพึงประสงคแ์ ละทักษะศตวรรษท่ี 21

ประเด็นประเมนิ แหลง่ วิธวี ดั เครือ่ งมอื วดั เกณฑ์การให้
คะแนน
สมรรถนะสำคัญ ชิ้นงาน/การ การตรวจ/ แบบตรวจ/
1. ความสามารถในการสอื่ สาร อธบิ ายหรอื การ การสังเกต แบบสงั เกต - ความถกู ตอ้ งของ
2. ความสามารถในการคดิ นำเสนอ ชิ้นงาน
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใชท้ กั ษะชวี ิต ช้นิ งาน/การ การประเมนิ แบบประเมนิ -ตรงกับความเปน็
5. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี อธิบาย/การ จริง
นำเสนอ
คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ -ความถกู ตอ้ ง
2. ซอื่ สัตย์สุจริต ช้นิ งาน/การ การตรวจ แบบตรวจ - ความเขา้ ใจ
3. มีวินัย อธิบายหรือการ ประเมนิ ประเมิน -ความเหมาะสม
4. ใฝ่ความรู้ นำเสนอ ชน้ิ งาน/ ชนิ้ งาน/ การ
6. มุ่งมน่ั ในการทำงาน การสังเกต สังเกตการ
8. มีจติ สาธารณะ การอธบิ าย อธิบายหรือ
หรือการ การนำเสนอ
ทักษะศตวรรษท่ี 21 นำเสนอ
1. Reading
2. Writing
3. Arithmetic
4. Critical thinking and problem
solving
5. Creativity and innovation
6. (Collaboration, teamwork and
leadership)
7. Cross-cultural understanding
8. Communication information
and media literacy
9. Computing and ICT Literacy
11. Compassion

บันทกึ ผลหลงั การสอน
สรปุ ผลการเรยี นการสอน

1. นกั เรยี นจำนวน........................คน
ผ่านจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้...............คน คดิ เปน็ ร้อยละ.................................
ไมผ่ า่ นจดุ ประสงค.์ ...........................คน คิดเป็นร้อยละ.................................

2. นกั เรยี นมคี วามรู้ความเขา้ ใจ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. นักเรียนมีความรเู้ กดิ ทกั ษะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. นกั เรยี นเจตคต/ิ คณุ ลกั ษณะท่ีพึงประสงค์
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค /แนวทางแก้ไข
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ข้อเสนอแนะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงชอื่ …………………….……………………
(นางสาวปญั ณวีย์ รามสูต)
ตำแหนง่ ครู ค.ศ.1

ความเหน็ ของหัวหนา้ งานวิชาการ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

. ลงชือ่ ……………………………………
(นางจรรยา ทองนอ้ ย)

ความเห็นของผู้บรหิ ารสถานศึกษา/ผูท้ ไี่ ด้รับมอบหมาย
ได้ทำการตรวจแผนการจดั การเรียนร้ขู อง ...................................แลว้ มคี วามคิดเห็นดังนี้
1. เปน็ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี
 ดีมาก
 ดี
 พอใช้
 ควรปรบั ปรงุ
2. การจัดกจิ กรรมไดน้ ำเอากระบวนการเรียนรู้
 เนน้ ผเู้ รยี นเปน็ สำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม
 ยงั ไม่เน้นผ้เู รยี นเปน็ สำคัญ ควรปรับปรุงพฒั นาตอ่ ไป
3. เป็นแผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี
 นำไปใช้ได้จริง
 ควรปรบั ปรุงกอ่ นนำไปใช้
4. ข้อเสนอแนะอืน่ ๆ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

................................................................

(นางสาวสพุ ชาต ชุ่มชน่ื )
ผอู้ ำนวยการโรงเรียนวัดกลางคลองสาม

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 1 เรียนร้แู ผนทีแ่ ละระบบเวลา

จงเลอื กคำตอบที่ถูกตอ้ งทีส่ ุดเพียงคำตอบเดียว

1. ในปัจจุบนั เครอ่ื งมอื ทางภูมิศาสตรใ์ ดทีเ่ กีย่ วข้องกบั ชีวติ ประจำวนั ของนกั เรยี นอย่างมาก
1. รูปถ่ายทางอากาศ
2. แผนทแี่ สดงเสน้ ทางหลวง
3. ภาพจากดาวเทยี ม
4. อินเทอรเ์ นต็

2. โดยทวั่ ไปเราใชแ้ ผนทเ่ี พอ่ื วตั ถุประสงคใ์ ด
1. หาตำแหนง่ ทต่ี ง้ั
2. อา่ นเสรมิ ความรู้
3. ศกึ ษาโลกของเรา
4. คำนวณหาเวลา

3. การศึกษาลกั ษณะภมู ปิ ระเทศของทวีปเอเชยี ควรเลือกใช้เครอ่ื งมอื ชนดิ ใด
1. รปู ถ่ายทางอากาศ
2. เขม็ ทศิ
3. แผนทก่ี ายภาพ
4. เคร่ืองจพี ีเอส

4. ข้อใดกลา่ วเก่ยี วกับทำเลท่ตี ัง้ และขนาดของทวีปออสเตรเลยี และโอเชยี เนียได้ถูกตอ้ งทส่ี ดุ
1. มพี ื้นที่อยใู่ นซกี โลกใตท้ ัง้ หมด
2. มอี าณาเขตตดิ ต่อกับทวีปยโุ รป
3. เปน็ ทวปี ทมี่ ีขนาดเล็กที่สดุ
4. ประกอบดว้ ยประเทศท่ีมีเน้ือทีใ่ กล้เคยี งกัน

5. เสน้ เมริเดียนแรก (0 องศา) มีความสำคัญอยา่ งไร
1. ใช้กำหนดเวลามาตรฐานสากล
2. ใชแ้ บ่งซีกโลกเหนอื และใต้
3. ใชเ้ ริ่มต้นการแบ่งเวลาทอ้ งถนิ่
4. ใชก้ ำหนดตำแหน่งบนพ้นื โลก

6. ถ้าปกรณ์เดนิ ทางจากเส้นเมรเิ ดียนแรก (0 องศา) ไปทางซา้ ยมือ จะมีเวลาเปลย่ี นแปลงอย่างไร
1. ไม่เปลยี่ นแปลง เพราะใช้เวลามาตรฐานสากลเดียวกัน
2. ไมเ่ ปลี่ยนแปลง เพราะใชเ้ ขตเวลามาตรฐานเหมือนกนั
3. เปลย่ี นแปลง โดยจะมีเวลาชา้ กว่าท่ีเสน้ เมรเิ ดยี นแรก
4. เปล่ียนแปลง โดยจะมีเวลาเรว็ กวา่ ท่เี สน้ เมรเิ ดียนแรก

7. คำวา่ “เวลามาตรฐานทอ้ งถ่นิ ” มคี วามหมายตรงกับข้อใด
1. เวลาของพืน้ ทท่ี ี่ไดร้ บั แสงอาทิตย์
2. เวลาทก่ี ำหนดขนึ้ เองในแตล่ ะพ้นื ท่ี
3. เวลามาตรฐานกรีนิชสากลปานกลาง
4. เวลามาตรฐานตามเขตเวลาแตล่ ะพื้นที่

8. นายภัทรจะเดินทางกลับกรุงลอนดอนโดยเคร่ืองบินออกจากกรุงเทพฯ เวลา 12.00 น. เขาจะเดินทางถึง
กรุงลอนดอนตรงกับเวลาใด ถ้าเวลาที่ใช้ในการเดินทางคือ 12 ช่ัวโมง (ประเทศไทยตั้งอยู่ที่ลองจิจูด 105
องศาตะวนั ออก กรงุ ลอนดอนตง้ั อยู่ท่ีลองจิจูด 0 องศา)

1. เวลา 21.00 น.
2. เวลา 07.00 น.
3. เวลา 12.00 น.
4. เวลา 17.00 น.
9. เจมส์เรยี นอยูท่ ่ีรัฐควีนส์แลนด์ ประเทศออสเตรเลยี จะโทรหาคณุ แมท่ ี่อยู่ประเทศไทยทุกวัน เวลา 20.00
น. ของออสเตรเลีย ซ่ึงตรงกับเวลาเท่าใดของประเทศไทย (ประเทศไทยตั้งอยู่ท่ีลองจิจูด 105 องศา
ตะวนั ออกออสเตรเลยี ต้งั อยทู่ ี่ลองจิจดู 150 องศาตะวันออก)
1. เวลา 23.00 น.
2. เวลา 20.30 น.
3. เวลา 18.30 น.
4. เวลา 17.00 น.
10. ธนาเดนิ ทางโดยเครอ่ื งบนิ จากประเทศญี่ปุน่ ไปสหรัฐอเมรกิ า โดยผ่านลองจิจูดที่ 180 องศา เกย่ี วข้อง
กับเวลาอย่างไร
1. เวลาเหมอื นเดมิ
2. เวลาจะลดลง 1 วนั
3. เวลาจะเพิม่ ขึน้ 1 วนั
4. เวลาจะหยุดนิ่ง

เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น

1. 2 2. 1 3. 3 4. 3 5. 1
6. 3 7. 4 8. 4 9. 1 10. 2

แผนการจัดการเรียนรู้ท่ี 1/2 ระดับชนั้ มธั ยมศึกษาปที ่ี 1
วิชา สังคมศึกษา กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม จำนวน 8 คาบ
หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ 1 ช่อื หนว่ ย เรียนรู้แผนทแี่ ละระบบเวลา
เรื่อง การแบ่งเขตเวลาโลก เวลา 4 คาบ
ภาคเรียนท่ี 1 ปกี ารศึกษา 2565

1. มาตรฐานการเรยี นร/ู้ ตวั ชีว้ ัด
มาตรฐาน ส 5.1 เข้าใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธ์ของสรรพส่ิงซึ่งมีผลต่อกัน

ใช้แผนทแี่ ละเคร่ืองมือทางภูมศิ าสตรใ์ นการคน้ หา วเิ คราะห์ และสรปุ ข้อมูล ตามกระบวนการทางภูมศิ าสตร์
ตลอดจนใชภ้ ูมิสารสนเทศอย่างมีประสิทธภิ าพ

ตวั ชวี้ ดั ขอ้ 2 อธิบายพกิ ัดภมู ิศาสตร์ (ละตจิ ดู และลองจิจูด) เสน้ แบง่ เวลา และเปรยี บเทยี บ วัน เวลา

ของโลก

2. สาระการเรยี นรู้
2.1 ลองจจิ ูดกับเวลา
2.2 เสน้ แบ่งเวลาโลก

- เวลาปานกลางกรนี ิช

- เวลาทอ้ งถนิ่ และเวลามาตรฐาน

- เส้นวันที่

- การเปรียบเทียบเวลาประเทศในทวปี ตา่ ง ๆ กับประเทศไทย

3. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
3.1 อธิบายและเปรียบเทียบวัน เวลาของโลกได้

3.2 วิเคราะหป์ จั จยั ที่มผี ลต่อความแตกตา่ งของเวลาบนพื้นโลกทีส่ ่งผลตอ่ การดำเนนิ ชีวิตประจำวนั ได้

4. พฤตกิ รรมการเรยี นรู้ Knowledge Practice Attitude ( K P A )
ด้านความรู้ ( Knowledge : K)
อธบิ ายและเปรียบเทยี บวัน เวลาของโลก
ด้านทักษะ/กระบวนการ (Process : P)
วิเคราะห์ปจั จยั ท่ีมีผลต่อความแตกตา่ งของเวลาบนพ้นื โลกท่ีสง่ ผลต่อการดำเนิน

ชีวิตประจำวัน
ดา้ นเจตคต/ิ คุณลักษณะทีพ่ ึงประสงค์ (Attitude: A)

1. รักชาติ
2. ซื่อสตั ยส์ ุจริต
3. มีวนิ ัย

4. ใฝ่ความรู้
5. อยู่อยา่ งพอเพยี ง
6. มุง่ ม่ันในการทำงาน
7. รักความเปน็ ไทย
8. มีจติ สาธารณะ

5. สมรรถนะสำคญั ของผเู้ รยี นหลักสตู รการศึกษาขนั้ พื้นฐาน พทุ ธศกั ราช 2551
1. ความสามารถในการสือ่ สาร
2. ความสามารถในการคดิ
3. ความสามารถในการแกป้ ัญหา
4. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ
5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

6. ทกั ษะของผูเ้ รยี นในศตวรรษท่ี 21 (3R 8C )
1. ทักษะการอา่ น (Reading)
2. ทกั ษะการ เขียน (Writing)
3. ทักษะการคิดคำนวณ (Arithmetic)
4. ทกั ษะด้านการคดิ อยา่ งมีวจิ ารณญาณและทักษะในการแก้ปญั หา
(Critical thinking and problem solving)
5. ทักษะดา้ นการสรา้ งสรรคแ์ ละนวัตกรรม (Creativity and innovation)
6. ทกั ษะด้านความรว่ มมือการทำงานเป็นทมี และภาวะผ้นู ำ
(Collaboration, teamwork and leadership)
7. ทกั ษะด้านความเขา้ ใจตา่ งวฒั นธรรมตา่ งกระบวนทัศน์ (Cross-cultural understanding)
8. ทกั ษะด้านการส่ือสารสารสนเทศและรู้เทา่ ทันส่ือ (Communication information
and media literacy)
9. ทกั ษะดา้ นคอมพวิ เตอรแ์ ละเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร (Computing and ICT
Literacy)
 10. ทกั ษะอาชีพและทกั ษะการเรยี นรู้ (Career and learning self-reliance, change)
11. มคี ุณธรรม มเี มตตา กรุณา มรี ะเบยี บวินยั (compassion)

7. การบูรณาการ
 1. บูรณาการรายวชิ าอื่น....ภาษาองั กฤษ....
 2. บรู ณาการหลักสตู ร STAR STEM …………………………………………………………………………….
 3. อื่นๆ (ระบุ......................................................)

8. การจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้
ขน้ั นำ
1. ครูสนทนากับนักเรียน โดยใช้การต้ังคำถามเชิงภูมิศาสตร์ เก่ียวกับความแตกต่างทางด้านเวลา

ผ่านการสนทนาเกี่ยวกับรายการโทรทัศน์ การถ่ายทอดการแข่งขันฟตุ บอลในทวีปยุโรป โดยครูชีป้ ระเด็นให้
นกั เรียนเหน็ ว่า การถ่ายทอดสดในตอนกลางคนื ของประเทศเรา แต่ในสนามฟตุ บอลกลบั มแี สงแดด ดว้ ยการ
ซักถามนักเรยี นเพอ่ื กระตนุ้ ใหค้ ิดหาคำตอบเป็นระยะ

ขั้นสอน

1. ครูและนักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงคำตอบว่า เวลาของประเทศไทยกับประเทศในยุโรปไม่ตรงกัน
เน่ืองจากโลกมีสณั ฐานเป็นทรงกลม ได้รับแสงสวา่ งจากดวงอาทิตยไ์ ม่พร้อมกัน หมุนเวียนเปลี่ยนกันไปตาม
การหมนุ รอบตัวเองของโลกจากทศิ ตะวนั ตกไปทิศตะวนั ออก

2. ครแู ละนักเรยี นร่วมกันอภปิ ราย (Discussion Method) ในประเดน็ “ลองจิจูดกบั เวลา”
3. ครูจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบแก้ปัญหา (Problem Solving Method) เรื่อง “การแบ่งเขตเวลา
โลก” โดยแบง่ นักเรยี นออกเปน็ 5 กลุ่ม คละตามความสามารถเก่ง - ปานกลาง - อ่อน
4. นกั เรียนแตล่ ะกลุม่ ร่วมกันคดิ เชิงพ้ืนท่ี (spatial thinking) ซึ่งเป็นการคิดท่ีใช้ความรู้ทางภูมิศาสตร์
ในการระบุ วิเคราะห์ และทำความเข้าใจประเด็นเก่ียวกับแนวโน้มของความสัมพันธ์ระหว่างปรากฏการณ์
ทางภูมิศาสตร์กับเวลา จากหนังสือเรียนสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ของ
บริษัท แม็คเอ็ดดูเคชั่น จำกัด และจากสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศต่าง ๆ ในหัวข้อที่กลุ่มของตนจับฉลากได้
ดังน้ี

- กลมุ่ ท่ี 1 เวลาปานกลางกรีนชิ
- กลุ่มที่ 2 เวลาทอ้ งถ่นิ และเวลามาตรฐาน
- กลมุ่ ท่ี 3 เส้นวนั ที่
- กลุ่มที่ 4 การเปรียบเทยี บเวลาประเทศในทวปี ต่าง ๆ กับประเทศไทย
5. นักเรยี นแตล่ ะกลุ่มร่วมกันสรุปและรายงานผลท่ีได้จากการศกึ ษาค้นคว้าอย่างละเอียด ถูกต้องและ
ชดั เจน
6. นกั เรยี นแตล่ ะกล่มุ ส่งตวั แทนนำเสนอผลการศึกษาคน้ ควา้ หนา้ ช้นั เรยี น
ขั้นสรุป

1. ครูและนกั เรยี นรว่ มกันอภิปราย ซกั ถาม และเสนอแนะประเดน็
2. ทำแบบทดสอบหลังเรียนและทำกิจกรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ่ี 2
3. นกั เรียนทำใบงานท่ี 2 เรอื่ ง การแบ่งเขตเวลาโลก และใบงานท่ี 3 เรือ่ ง เวลารอบโลก
9. ชน้ิ งาน/ภาระงาน

9.1 การสรุปองคค์ วามรแู้ ละนำเสนอผลการปฏบิ ัตงิ านหนา้ ช้ันเรยี น
9.2 การทำกิจกรรมตรวจสอบการเรียนรทู้ ี่ 2

9.3 ทำใบงานท่ี 2 เรอ่ื ง การแบง่ เขตเวลาโลก และใบงานท่ี 3 เร่ือง เวลารอบโลก

10. สือ่ การเรียนรู้ / แหล่งเรียนรู้

10.1 สื่อการเรยี นรู้
10.1.1. หนังสอื เรียนรายวิชาพ้ืนฐาน สังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี 1 ของ

บรษิ ทั แมค็ เอ็ดดูเคชนั่ จำกดั
10.1.2. ซีดีรอม เวบ็ ไซตค์ วามรู้ของบริษทั แมค็ เอด็ ดเู คชนั่ จำกัด
10.1.3. สื่อเทคโนโลยสี ารสนเทศตา่ ง ๆ

10.2 แหลง่ การเรียนรู้
1021.1. ห้องสมดุ ของโรงเรยี น
10.2.2. อนิ เทอร์เนต็ จากเว็บไซตต์ า่ ง ๆ เช่น
- https://th.wikipedia.org/wiki/เขตเวลา

- https://www.1blueplanet.com/world_time_zones/th/

- http://www.bbc.com/thai/international-41786279

11. การประเมนิ ผลการเรียนรู้
11.1 กิจกรรมตรวจสอบการเรียนรู้ท่ี 1
11.2 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนแบบเลอื กตอบ (4 ตัวเลอื ก) จำนวน 10 ขอ้

11.3 ตรวจใบงานท่ี 2 เร่อื ง การแบง่ เขตเวลาโลก และใบงานที่ 3 เรอ่ื ง เวลารอบโลก

เกณฑก์ ารประเมนิ ผลตามสภาพจรงิ (Rubrics)

เกณฑก์ าร ระดับคณุ ภาพ / คะแนน

ประเมนิ ดีเยี่ยม (4) ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1)

เกณฑก์ ารประเมิน

2. เกณฑ์การใหค้ ะแนนตัดสินระดับคณุ ภาพช้นิ งาน/ภาระงาน

ระดับ 4 หมายถึง ดเี ยี่ยม = 9 - 10 คะแนน
7 - 8 คะแนน
ระดบั 3 หมายถงึ ดี = 5 – 6 คะแนน
1 - 4 คะแนน
ระดบั 2 หมายถึง พอใช้ =

ระดับ 1 หมายถึง ปรบั ปรุง =

การประเมนิ สมรรถนะสำคญั คุณลักษณะอันพึงประสงคแ์ ละทักษะศตวรรษท่ี 21

ประเด็นประเมิน แหลง่ วิธีวดั เครือ่ งมอื วดั เกณฑ์การให้
คะแนน
สมรรถนะสำคัญ ชิ้นงาน/การ การตรวจ/ แบบตรวจ/
1. ความสามารถในการสอื่ สาร อธบิ ายหรอื การ การสังเกต แบบสงั เกต - ความถกู ตอ้ งของ
2. ความสามารถในการคดิ นำเสนอ ชิ้นงาน
3. ความสามารถในการแก้ปัญหา
4. ความสามารถในการใชท้ ักษะชีวิต ช้นิ งาน/การ การประเมนิ แบบประเมนิ -ตรงกับความเปน็
5. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี อธิบาย/การ จริง
นำเสนอ
คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงค์ -ความถกู ตอ้ ง
2. ซอื่ สัตย์สุจริต ช้นิ งาน/การ การตรวจ แบบตรวจ - ความเขา้ ใจ
3. มีวินัย อธิบายหรือการ ประเมนิ ประเมิน -ความเหมาะสม
4. ใฝ่ความรู้ นำเสนอ ชน้ิ งาน/ ชนิ้ งาน/ การ
6. มุ่งมน่ั ในการทำงาน การสังเกต สังเกตการ
8. มีจติ สาธารณะ การอธบิ าย อธิบายหรือ
หรือการ การนำเสนอ
ทักษะศตวรรษท่ี 21 นำเสนอ
1. Reading
2. Writing
3. Arithmetic
4. Critical thinking and problem
solving
5. Creativity and innovation
6. (Collaboration, teamwork and
leadership)
7. Cross-cultural understanding
8. Communication information
and media literacy
9. Computing and ICT Literacy
11. Compassion

บันทกึ ผลหลังการสอน
สรุปผลการเรยี นการสอน

1. นกั เรยี นจำนวน........................คน
ผา่ นจุดประสงคก์ ารเรียนรู้...............คน คิดเป็นร้อยละ.................................
ไมผ่ า่ นจดุ ประสงค์............................คน คิดเปน็ ร้อยละ.................................

2. นกั เรียนมีความรคู้ วามเขา้ ใจ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. นักเรียนมีความรู้เกดิ ทักษะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. นักเรียนเจตคติ/คุณลกั ษณะทพ่ี งึ ประสงค์
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ปัญหา/อุปสรรค /แนวทางแก้ไข
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ข้อเสนอแนะ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ลงช่ือ…………………….……………………
(นางสาวปญั ณวีย์ รามสูต)
ตำแหน่ง ครู ค.ศ.1

ความเห็นของหัวหน้างานวิชาการ
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

. ลงชือ่ ……………………………………
(นางจรรยา ทองนอ้ ย)

ความเห็นของผบู้ ริหารสถานศึกษา/ผูท้ ไี่ ด้รับมอบหมาย
ได้ทำการตรวจแผนการจดั การเรียนรขู้ อง ...................................แลว้ มคี วามคิดเห็นดังนี้
1. เปน็ แผนการจดั การเรยี นรทู้ ่ี
 ดีมาก
 ดี
 พอใช้
 ควรปรบั ปรงุ
2. การจดั กิจกรรมไดน้ ำเอากระบวนการเรียนรู้
 เนน้ ผเู้ รยี นเปน็ สำคัญมาใช้ในการสอนได้อย่างเหมาะสม
 ยงั ไม่เน้นผ้เู รยี นเปน็ สำคัญ ควรปรับปรุงพฒั นาตอ่ ไป
3. เป็นแผนการจัดการเรียนรูท้ ่ี
 นำไปใช้ได้จริง
 ควรปรบั ปรุงกอ่ นนำไปใช้
4. ขอ้ เสนอแนะอืน่ ๆ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………

................................................................

(นางสาวสพุ ชาต ชุ่มชน่ื )
ผ้อู ำนวยการโรงเรียนวัดกลางคลองสาม

ใบงานที่ 1.1 เรื่อง ละตจิ ดู และลองจจิ ดู

คำช้แี จง ให้นกั เรียนตอบคำถามลงในช่องวา่ งทีก่ ำหนดให้

 ......................................

 ......................................  ......................................

 ......................................

ละตจิ ดู คอื ........................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
หมายเลข  คือ เส้น........................................ หรอื .....................................................................................
มีความสำคญั คอื ...............................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
ลองจิจดู คอื ......................................................................................................................................................
...........................................................................................................................................................................
หมายเลข  คอื เสน้ ........................................ หรอื .....................................................................................
ม...คี..ว..า..ม...ส..ำ..ค...ญั ...ค..ือ............................................ค.....ำ...ช....แี.้...จ....ง......ใ...ห....น้.....กั...เ..ร...ีย...น....ต....อ....บ....ค....ำ...ถ....ำ...ม....ล...ง...ใ..น....ช....่อ....ง..ว....ำ่...ง...ท....กี่....ำ...ห....น....ด....ใ..ห.....้.....................................................................................................

เฉลยใบงานที่ 1.1 เรอ่ื ง ละติจดู และลองจจิ ูด

 ข้ัวโลกเหนอื

 เส้นเมรเิ ดียนแรก  เสน้ ศนู ยส์ ตู ร

 ข้ัวโลกใต้

ละติจูด คือ ระยะเชิงมมุ ทจ่ี ดุ ศูนย์กลางของโลก นับจากเส้นศนู ยส์ ตู รไปตามเส้นเมริเดยี น มคี า่ 0 องศา ท่ี
เส้นศูนยส์ ูตร คา่ สูงสดุ 90 องศา ที่ขั้วโลกท้งั สอง ถา้ นบั ไปทางซีกโลกเหนือใช้อกั ษร N กำกบั ถ้านบั ไปทาง
ซกี โลกใต้ใชอ้ กั ษร S กำกับ
หมายเลข  คอื เสน้ ศนู ย์สูตร หรอื เสน้ ละตจิ ูด 0 องศา
มีความสำคัญคอื เป็นท่ีแบง่ ซีกโลกเหนือกับซีกโลกใต้
ลองจจิ ูด คือ ระยะเชงิ มมุ ทจ่ี ุดศนู ย์กลางของโลก เร่มิ นบั จากเส้นเมรเิ ดียน 0 องศา ไปตามเสน้ ศูนยส์ ตู ร มคี ่า
ลองจจิ ูด 0 องศา ท่ีเสน้ เมริเดียนแรก (prime meridian) และสงู สุดท่ี 180 องศาตะวนั ออกและตะวันตก
ถ้านับไปทางตะวนั ออกใช้อักษร E กำกบั ถ้านบั ไปทางตะวันตกใช้อกั ษร W กำกับ
หมายเลข  คือ เสน้ เมริเดียนแรก หรือ ลองจจิ ดู 0 องศา หรอื เสน้ เวลามาตรฐานโลก
มีความสำคญั คือ ลากผา่ นเมืองกรีนิช ประเทศสหราชอาณาจกั ร เป็นเส้นแบง่ ซกี โลกตะวันออกกบั ซีกโลก
ตะวนั ตก และใชก้ ำหนดเวลามาตรฐานโลก

ใบงานที่ 1.2 เร่ือง การแบ่งเขตเวลาโลก

คำช้ีแจง ให้นักเรียนเปรียบเทียบเส้นเวลามาตรฐานและเวลามาตรฐานของประเทศไทยกับประเทศ
ในทวปี ต่าง ๆ ทัว่ โลก แล้วใส่ข้อมูลลงในช่องว่าง

เวลามาตรฐาน ประเทศในทวปี ตา่ ง ๆ เส้นเวลามาตรฐานท่ใี ช้ เวลามาตรฐาน
ประเทศไทย ทว่ั โลก 05.00 น.

12.00 น. ประเทศองั กฤษ เมรเิ ดยี น 0 องศา

12.00 น. ประเทศจนี ............................... 13.00 น.

12.00 น. ประเทศญป่ี ุน่ ............................... 14.00 น.

07.00 น. ประเทศมาเลเซยี 120 องศาตะวนั ออก ...............................

07.00 น. ประเทศฝร่งั เศส 15 องศาตะวันออก ...............................

07.00 น. ประเทศอสิ ราเอล 30 องศาตะวันออก ...............................

15.00 น. ประเทศนิวซีแลนด์ ............................... 20.00 น.

15.00 น. ประเทศฟลิ ปิ ปินส์ ............................... 16.00 น.

15.00 น. ประเทศสเปน ............................... 21.00 น.
00.00 น. 75 องศาตะวันตก ...............................
00.00 น. นวิ ยอร์ก 15 องศาตะวนั ออก ...............................
ประเทศสหรัฐอเมริกา

ประเทศคองโก

00.00 น. ประเทศเวเนซุเอลา 60 องศาตะวันตก ...............................

เฉลยใบงานที่ 1.2 เรอ่ื ง การแบง่ เขตเวลาโลก

คำชี้แจง ให้นักเรียนเปรียบเทียบเส้นเวลามาตรฐานและเวลามาตรฐานของประเทศไทยกับประเทศ
ในทวปี ต่าง ๆ ท่วั โลก แลว้ ใส่ข้อมลู ลงในชอ่ งวา่ ง

เวลามาตรฐาน ประเทศในทวีปต่าง ๆ เสน้ เวลามาตรฐานทีใ่ ช้ เวลามาตรฐาน
ประเทศไทย ท่ัวโลก 05.00 น.

12.00 น. ประเทศอังกฤษ เมรเิ ดยี น 0 องศา

12.00 น. ประเทศจีน 120 องศาตะวนั ออก 13.00 น.

12.00 น. ประเทศญปี่ ุน่ 135 องศาตะวันออก 14.00 น.

07.00 น. ประเทศมาเลเซยี 120 องศาตะวันออก 08.00 น.

07.00 น. ประเทศฝรั่งเศส 15 องศาตะวันออก 01.00 น.

07.00 น. ประเทศอิสราเอล 30 องศาตะวันออก 02.00 น.

15.00 น. ประเทศนวิ ซีแลนด์ 180 องศาตะวันออก 20.00 น.

15.00 น. ประเทศฟลิ ปิ ปนิ ส์ 120 องศาตะวนั ออก 16.00 น.

15.00 น. ประเทศสเปน 15 องศาตะวันออก 09.00 น.
01.00 น. 75 องศาตะวันตก 13.00 น.
01.00 น. นิวยอร์ก 15 องศาตะวนั ออก 19.00 น.
ประเทศสหรัฐอเมริกา

ประเทศคองโก

01.00 น. ประเทศเวเนซุเอลา 60 องศาตะวนั ตก 14.00 น.

ใบงานท่ี 1.3 เรอ่ื ง เวลารอบโลก

คำชี้แจง ให้นกั เรยี นอ่านกรณศี ึกษา แลว้ ตอบคำถาม

กรณศี กึ ษาที่ 1
บอยเป็นนักเรยี นไทยที่เดินทางไปเรยี นตอ่ ยงั รัฐชคิ าโก ประเทศสหรฐั อเมรกิ า บอยอยากโทรศัพทข์ ้าม
ประเทศเพือ่ คยุ กบั เพ่ือนที่กรุงเทพฯ ท่ีจะต่นื มาเตรียมตวั ไปโรงเรียนในตอนเชา้ หากเวลาน้ีทีช่ คิ าโก
เป็นเวลา 19.00 น. ของวนั ท่ี 1 ธันวาคม นักเรยี นคิดว่าบอยควรโทรศพั ทห์ าเพื่อนหรือไม่ เพราะเหตุ
ใด

กรณศี ึกษาที่ 2
เวลา 18.00 น. ของวันท่ี 15 เมษายน พ.ศ. 2561 แหม่มได้โทรศัพท์มาจากเวียงจันทน์
ประเทศลาว ถึงก้อยว่าเครื่องบินจะออกจากสนามบิน เวลา 19.00 น. ให้ก้อยมารับที่ท่าอากาศยาน
สุวรรณภูมิด้วย ขณะท่ีคุยโทรศัพท์แหม่มได้ยินเสียงเพลงชาติไทยดังเข้ามาในโทรศัพท์ด้วย นักเรียน
คิดว่า ขณะน้ันที่เมอื งเวียงจันทน์เปน็ เวลาใด และเครอ่ื งบินจะมาถึงท่าอากาศยานสุวรรณภมู ิเวลาใด

กรณีศึกษาที่ 3
ขณะท่ีเอกน่งั ดลู ะครโทรทศั น์ในเวลา 21.00 น. ได้มีรายงานขา่ วดว่ นมาว่า ขณะนี้ท่ีเมอื งซดิ นยี ์
ประเทศออสเตรเลีย ได้เกิดไฟป่าลุกลามเป็นบริเวณกว้างครอบคลุมพ้ืนท่ีหลายร้อยไร่ การดับไฟป่า
เป็นไปอย่างลำบาก มีประชาชนบาดเจ็บและเสียชีวิต นักเรียนคิดว่าไฟป่าท่ีเกิดขึ้นตรงกับเวลาเท่าใด
ในประเทศออสเตรเลยี

เฉลยใบงานท่ี 1.3 เรอื่ ง เวลารอบโลก

คำช้ีแจง ให้นกั เรยี นอา่ นกรณีศึกษา แลว้ ตอบคำถาม

กรณีศึกษาที่ 1
บอยเป็นนักเรยี นไทยทเี่ ดินทางไปเรยี นตอ่ ยังรฐั ชคิ าโก ประเทศสหรัฐอเมริกา บอยอยากโทรศพั ท์
ข้ามประเทศเพ่อื คุยกับเพอ่ื นที่กรงุ เทพฯ ที่จะต่ืนมาเตรียมตวั ไปโรงเรยี นในตอนเช้า หากเวลานท้ี ีช่ คิ า
โกเป็นเวลา 19.00 น. ของวันท่ี 1 ธันวาคม นกั เรียนคดิ วา่ บอยควรโทรศพั ทห์ าเพ่ือนหรือไม่ เพราะ
เหตุใด

บอยควรโทรศพั ท์หาเพ่ือนได้ เพราะเวลาของเมอื งชคิ าโก ประเทศสหรฐั อเมรกิ า จะช้า
กวา่ ประเทศไทยประมาณ 13 ชวั่ โมง ดังน้ันเวลา 19.00 น. ของวันที่ 1 ธนั วาคม ณ เมืองชิคาโก
จะตรงกับวันที่ 2 ธันวาคมของประเทศไทย เวลาประมาณ 08.00 น. ซงึ่ เป็นเวลาเหมาะสมใน
การส่ือสาร

กรณีศกึ ษาที่ 2
เวลา 18.00 น. ของวันท่ี 15 เมษายน พ.ศ. 2561 แหม่มได้โทรศัพท์มาจากเวียงจันทน์
ประเทศลาว ถึงก้อยว่าเครื่องบินจะออกจากสนามบิน เวลา 19.00 น. ให้ก้อยมารับท่ีท่าอากาศยาน
สุวรรณภูมิด้วย ขณะที่คุยโทรศัพท์แหม่มได้ยินเสียงเพลงชาติไทยดังเข้ามาในโทรศัพท์ด้วย นักเรียน
คิดว่า ขณะน้ันทีเ่ มืองเวยี งจนั ทน์เป็นเวลาใด และเครอ่ื งบนิ จะมาถึงทา่ อากาศยานสุวรรณภมู ิเวลาใด
เวลา 18.00 น. เหมอื นกบั ประเทศไทย เพราะไทยและลาวใช้เวลามาตรฐานเดียวกนั ทีเ่ ส้นเมริเดยี น
กลางท่ี 105 องศาตะวันออก และเคร่ืองบนิ จะมาถงึ ท่าอากาศยานสวุ รรณภูมิเวลาประมาณ 20.00 น.
เพราะเวลาการเดินทางจากลาวถงึ ไทยใชเ้ วลาบิน 1 ชัว่ โมง

กรณศี ึกษาที่ 3
ขณะท่ีเอกนัง่ ดูละครโทรทัศน์ในเวลา 20.00 น. ได้มรี ายงานขา่ วดว่ นมาว่า ขณะน้ีทเ่ี มืองซดิ นีย์
ประเทศออสเตรเลีย ได้เกิดไฟป่าลุกลามเป็นบริเวณกว้างครอบคลุมพ้ืนท่ีหลายร้อยไร่ การดับไฟป่า
เป็นไปอย่างลำบาก มีประชาชนบาดเจ็บและเสียชีวิต นักเรียนคิดว่าไฟป่าท่ีเกิดขึ้นตรงกับเวลาเท่าใด
ในประเทศออสเตรเลยี
เวลา 23.00 น. เพราะเวลาของเมืองซดิ นยี ์ ประเทศออสเตรเลียเร็วกว่าประเทศไทย 3 ชวั่ โมง

แบบทดสอบวดั ผลสมั ฤทธิ์

1. จงอธิบายความสำคัญของแผนท่ีต่อการศึกษาลักษณะทางกายภาพของทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลียและ
โอเชียเนยี วา่ มีความสำคัญอย่างไร

แผนท่เี ป็นเครอ่ื งมอื ทม่ี คี วามสำคญั ตอ่ การเรยี นวชิ าภูมิศาสตร์ เนอื่ งจากการเรยี นวิชานี้ต้องกล่าวถึง
สถานที่ตา่ ง ๆ บนโลกเสมอ หากรู้จักเพียงแตช่ ื่อของสถานท่ีแต่ไม่เคยไปสถานทน่ี ้ันมาก่อนอาจนึกไม่ออกว่า
สถานท่ีนน้ั ตงั้ อยทู่ ี่ใดบนโลก หรอื มีลกั ษณะภมู ปิ ระเทศเปน็ อยา่ งไร แผนทจี่ ะชว่ ยบอกสถานทตี่ ัง้ และลักษณะ
ภมู ิประเทศของสถานท่ีน้ัน ๆ ได้ ดงั น้ันการศกึ ษาลักษณะทางกายภาพของทวปี เอเชีย ทวีปออสเตรเลียและ
โอเชียเนียจึงจำเป็นต้องใช้แผนท่ีช่วยบอกลักษณะทางกายภาพจึงจะทำให้ผู้เรียนมีความรู้ ความเข้าใจและ
เหน็ ภาพบทเรียนชดั เจนยิง่ ข้ึน

2. พิกดั ภมู ิศาสตรม์ คี วามสำคัญอยา่ งไร
พิกัดภูมิศาสตร์ มีความสำคัญในการกำหนดตำแหน่งบนแผนที่ เพื่อบอกตำแหน่งของพ้ืนที่จริงใน

ภูมิประเทศ เป็นระบบหน่ึงท่ีถูกกำหนดไว้เป็นมาตรฐานร่วมกัน ในการใช้หาตำแหน่งที่ตั้งของสิ่งต่าง ๆ
รวมทั้งการใช้แบง่ เขตเวลามาตรฐานบนพื้นโลก

3. เวลาปานกลางกรีนชิ มคี วามสำคัญอยา่ งไร
เวลาปานกลางกรีนิช (Greenwich Mean Time : GMT) หรือที่เรียกอีกอย่างว่า เวลาสากล

(universal time) มีความสำคัญ คอื เป็นการกำหนดขึ้นเพ่ือใชก้ ำหนดเวลามาตรฐานของแต่ละประเทศจาก
เวลาปานกลางกรีนิชให้เป็นระบบเวลาเดียวกันทั่วโลก เมื่อประเทศต่าง ๆ มีการติดต่อสัมพันธ์กันทั้งในด้าน
การคา้ ตลาดห้นุ การเดนิ เรือ การบนิ การรายงานขา่ วตา่ ง ๆ จึงตอ้ งกำหนดเวลามาตรฐานใช้ในประเทศของ
ตนจากเวลาปานกลางกรนี ิช

เนื่องจากโลกมีสัณฐานคล้ายทรงกลม ทำให้บริเวณต่าง ๆ ของโลกได้รับแสงสว่างจากดวงอาทิตย์
ไม่เท่ากัน นักภูมิศาสตร์จึงกำหนดเส้นสมมติที่ลากจากขั้วโลกเหนือมายังข้ัวโลกใต้ เรียกว่าเส้น “เมริเดียน”
โดยกำหนดให้เวลาปานกลางกรีนิช คือ เส้นเมริเดียน 0 องศาลากผ่านตำบลกรีนิช ประเทศอังกฤษ และให้
ประเทศท่ตี ้ังอยทู่ างทิศตะวันตกของเส้น 0 องศา มีเวลาช้ากว่ากรนี ิช และประเทศท่ตี ั้งอยู่ทางทิศตะวันออก
ของกรนี ิชมเี วลาเร็วกว่าเวลาท่เี ส้นน้ี 1 ชวั่ โมง ต่อ 15 เสน้ เมรเิ ดยี น

4. จงอธิบายความสมั พนั ธข์ องลองจิจดู กับการแบ่งเขตเวลามาพอเข้าใจ
ลองจิจูด เป็นค่าของมุมที่วัดจากศูนย์กลางของโลก โดยเร่ิมจากตำแหน่ง 0 องศา ที่เส้นเวลาปาน

กลางกรีนิช ประเทศอังกฤษ แล้ววัดไปทางตะวันออก 180 องศา (ประเทศที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเส้น
0 องศา มีเวลาช้ากว่ากรีนิช) และทางตะวันตก 180 องศา (ประเทศที่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของเส้น 0
องศา มีเวลาเร็วกว่ากรีนิช) รวมทั้งหมด 360 องศา การแบ่งเวลาของประเทศตา่ ง ๆ ท่ัวโลก ใชเ้ สน้ ลองจิจูด
ในการคำนวณหาเวลาในแต่ละพืน้ ท่ี

การทโี่ ลกหมุนรอบตัวเอง 1 รอบ ใชเ้ วลา 24 ชัว่ โมง คือ โลกหมุนรอบแกนเปน็ มมุ 360 องศา ดงั นนั้
โลกจะหมนุ ไป 15 องศาลองจจิ ดู ทกุ ๆ 1 ชวั่ โมง หรือ หมุนไป 1 องศาลองจจิ ดู ทกุ ๆ 4 นาที

5. จงอธบิ ายความแตกตา่ งของเวลาทอ้ งถ่ินและเวลามาตรฐานมาพอเข้าใจ
ในอดีตเมืองแต่ละเมืองจะกำหนดเวลาตามเส้นเมริเดียนท่ีลากผ่านเมืองนั้น ๆ เวลาดังกล่าวน้ี

เรยี กว่า เวลาทอ้ งถ่นิ แต่เนือ่ งจากเวลาทอ้ งถิน่ จะแตกตา่ งกันไปตามลองจิจดู ดังนน้ั เวลาของตำบลต่าง ๆ ใน
เขตการปกครองเดียวกันแต่อยู่ต่างลองจิจูดกันจึงไม่เท่ากัน เช่น เวลาท้องถ่ินของกรุงเทพฯ กับจังหวัด
อุบลราชธานีย่อมไม่เท่ากัน เป็นต้น การกำหนดเวลาเช่นน้ีก่อให้เกิดความยุ่งยากและสับสน จึงมีความ
พยายามที่จะกำหนดเวลามาตรฐานข้นึ จนกลายมาเปน็ ระบบเวลาท่ีใชก้ ันอยู่ในปจั จุบนั

เวลาท้องถ่ิน (local time) หมายถึง เวลากำหนดข้ึนในชุมชนเล็ก ๆ ซ่ึงถือตามลองจิจูดที่เป็น
ศูนย์กลางของชุมชนนนั้ ๆ ตำบลท่ีตั้งอย่บู นเส้นเมริเดียนต่างกันจะมีเวลาท้องถ่ินแตกต่างกันไป โดยคำนวณ
ระยะห่าง1 องศา มีเวลาแตกต่างกัน 4 นาที

เวลามาตรฐาน (standard time) คือ เวลาท่ีกำหนดข้ึนใช้ในบริเวณหนึ่ง ๆ เพื่อให้เป็นเวลาเดียวกัน
ประเทศต่าง ๆ อาจกำหนดให้เวลาที่ใช้ในประเทศของตนเป็นไปตามเวลามาตรฐานในเขตที่ครอบคลุม
ประเทศน้ัน ๆ บางประเทศอาจกำหนดเวลาของตนเองตามเวลามาตรฐานเขตใดเขตหนึง่ เพียงเขตเดียว เช่น
ประเทศไทยกำหนดเวลามาตรฐานตามเวลาในเขตที่ 19 หรอื ประเทศญี่ปุ่นกำหนดเวลาในเขตที่ 21 เป็นต้น
แต่บางประเทศมีอาณาเขตกว้างขวาง โดยทางตะวนั ตกและตะวันออกของประเทศอย่หู ่างไกลกันมาก ได้แก่
สหรัฐอเมริกา รัสเซีย และออสเตรเลีย จึงต้องกำหนดให้เวลาท่ีใช้ในประเทศของตนเป็นไปตามเวลา
มาตรฐานหลายเขต

6. ประเทศใดบา้ งท่ีใช้เวลาเดียวกับประเทศไทย เพราะอะไร
ประเทศที่ใช้เวลามาตรฐานเดียวกับประเทศไทย เพราะอยู่เขตภาคเวลาเดียวกัน ได้แก่ เวียดนาม

ลาว กัมพูชา และอินโดนีเชีย (เฉพาะเกาะชวาและเกาะสุมาตรา) เนื่องจากอยู่เขตภาคเวลา ที่ 105 องศา
ตะวันออก เช่นเดยี วกนั

แบบทดสอบหลงั เรียน

หนว่ ยการเรียนรู้ท่ี 1 เรียนรูแ้ ผนทแี่ ละระบบเวลา

จงเลือกคำตอบที่ถกู ต้องที่สุดเพียงคำตอบเดยี ว
1. เสน้ เมรเิ ดยี นแรก (0 องศา) มีความสำคัญอยา่ งไร

1. ใชก้ ำหนดเวลามาตรฐานสากล
2. ใชแ้ บ่งซีกโลกเหนือและใต้
3. ใช้เรม่ิ ตน้ การแบ่งเวลาท้องถน่ิ
4. ใชก้ ำหนดตำแหนง่ บนพ้ืนโลก
2. ถ้าปกรณ์เดนิ ทางจากเสน้ เมริเดียนแรก (0 องศา) ไปทางซ้ายมอื จะมีเวลาเปล่ียนแปลงอย่างไร
1. ไม่เปลี่ยนแปลง เพราะใชเ้ วลามาตรฐานสากลเดียวกัน
2. ไมเ่ ปลี่ยนแปลง เพราะใช้เขตเวลามาตรฐานเหมอื นกนั
3. เปลยี่ นแปลง โดยจะมเี วลาช้ากวา่ ที่เสน้ เมรเิ ดยี นแรก
4. เปลย่ี นแปลง โดยจะมเี วลาเรว็ กวา่ ทเี่ ส้นเมรเิ ดียนแรก
3. คำว่า “เวลามาตรฐานท้องถ่นิ ” มีความหมายตรงกบั ขอ้ ใด
1. เวลาของพนื้ ทท่ี ่ไี ดร้ บั แสงอาทติ ย์
2. เวลาทีก่ ำหนดข้นึ เองในแต่ละพน้ื ที่
3. เวลามาตรฐานกรีนิชสากลปานกลาง
4. เวลามาตรฐานตามเขตเวลาแตล่ ะพน้ื ที่
4. นายภัทรจะเดินทางกลับกรุงลอนดอนโดยเคร่ืองบินออกจากกรุงเทพฯ เวลา 12.00 น. เขาจะเดินทางถึง
กรุงลอนดอนตรงกับเวลาใด ถ้าเวลาที่ใช้ในการเดินทางคือ 12 ชั่วโมง (ประเทศไทยตั้งอยู่ท่ีลองจิจูด 105
องศาตะวนั ออก กรงุ ลอนดอนตัง้ อยู่ท่ลี องจจิ ูด 0 องศา)
1. เวลา 21.00 น.
2. เวลา 07.00 น.
3. เวลา 12.00 น.
4. เวลา 17.00 น.

5. เจมส์เรียนอยู่ท่ีรัฐควีนส์แลนด์ ประเทศออสเตรเลีย จะโทรหาคณุ แม่ที่อยู่ประเทศไทยทุกวัน เวลา 20.00
น. ของออสเตรเลีย ซ่ึงตรงกับเวลาเท่าใดของประเทศไทย (ประเทศไทยตั้งอยู่ท่ีลองจิจูด 105 องศา
ตะวนั ออก ออสเตรเลียตง้ั อย่ทู ี่ลองจจิ ูด 150 องศาตะวนั ออก)

1. เวลา 23.00 น.
2. เวลา 20.30 น.
3. เวลา 18.30 น.
4. เวลา 17.00 น.
6. ธนาเดินทางโดยเครอื่ งบินจากประเทศญ่ีปุ่นไปสหรัฐอเมริกา โดยผ่านลองจจิ ูดที่ 180 องศา เก่ียวข้องกับ
เวลาอย่างไร
1. เวลาเหมือนเดมิ
2. เวลาจะลดลง 1 วัน
3. เวลาจะเพม่ิ ขน้ึ 1 วนั
4. เวลาจะหยดุ น่งิ
7. การศึกษาลักษณะภมู ปิ ระเทศของทวปี เอเชียควรเลอื กใชเ้ ครือ่ งมอื ชนิดใด
1. รปู ถา่ ยทางอากาศ
2. เข็มทศิ
3. แผนทกี่ ายภาพ
4. เคร่ืองจพี เี อส
8. ขอ้ ใดกลา่ วเกยี่ วกับทำเลที่ต้ังและขนาดของทวีปออสเตรเลยี และโอเชยี เนยี ได้ถูกตอ้ งที่สุด
1. มพี นื้ ที่อยู่ในซกี โลกใตท้ ง้ั หมด
2. มอี าณาเขตตดิ ต่อกบั ทวีปยุโรป
3. เปน็ ทวีปที่มขี นาดเล็กท่สี ดุ
4. ประกอบดว้ ยประเทศทมี่ ีเน้ือทใี่ กลเ้ คยี งกัน
9. ในปัจจบุ นั เคร่ืองมอื ทางภูมิศาสตร์ใดทเี่ กี่ยวขอ้ งกับชีวิตประจำวันของนักเรยี นอยา่ งมาก
1. รปู ถา่ ยทางอากาศ
2. แผนท่ีแสดงเส้นทางหลวง
3. ภาพจากดาวเทียม
4. อนิ เทอร์เน็ต
10. โดยทวั่ ไปเราใช้แผนทีเ่ พอื่ วัตถุประสงคใ์ ด
1. หาตำแหนง่ ที่ตั้ง
2. อา่ นเสริมความรู้
3. ศึกษาโลกของเรา
4. คำนวณหาเวลา

เฉลยแบบทดสอบหลงั เรียน

1. 1 2. 3 3. 4 4. 4 5. 1
6. 2 7. 3 8. 3 9. 2 10. 1